Kazanie o ╢lubie konkordatowym

Lubin, 15 XI 1998 r.

Drodzy w Chrystusie Panu, Siostry i Bracia!

Dawno, dawno temu, 27 lipca 1993 roku, po wielu przemianach w Polsce i ca│ych latach dzia│a± dyplomatycznych podpisano konkordat, czyli akt prawny normuj▒cy wzajemne stosunki miΩdzy Stolic▒ Apostolsk▒ aáRzeczpospolit▒ Polsk▒. Jednak zosta│ ratyfikowany i zacz▒│ obowi▒zywaµ dopiero po piΩciu latach, 25 marca tego roku. Natomiast szczeg≤│owe przepisy wykonawcze zw│aszcza w odniesieniu do spraw ma│┐e±skich wchodz▒ w ┐ycie w│a╢nie w dniu dzisiejszym, 15 listopada.

Od dzisiaj, chc▒c wst▒piµ w zwi▒zek ma│┐e±ski, wystarczy tylko wzi▒µ ╢lub ko╢cielny. Nie potrzebny ju┐ bΩdzie ╢lub cywilny w urzΩdzie stanu cywilnego. Po prostu sam ╢lub w ko╢ciele bΩdzie mia│ skutki cywilne. Mo┐e to nie jest a┐ taka wielka zmiana dla wielu ludzi, jednak spr≤bujmy przypomnieµ sobie jeszcze niedawne lata, kiedy to pr≤bowano wprowadziµ w Polsce r≤┐ne nowe zwyczaje ╢wieckie, kt≤re mia│y stopniowo wypieraµ obrzΩdy religijne. Ot≤┐ w urzΩdzie nie tylko by│ przewidziany obrzΩd ╢lubu, ale tak┐e co╢ na wz≤r chrztu i bierzmowania: a mianowicie ╢wiecki obrzΩd nadania imienia dziecku oraz uroczyste pasowanie na obywatela i wrΩczenie dowodu osobistego.

Z dniem wej╢cia w ┐ycie konkordatu wiele spraw zosta│o uporz▒dkowanych a Ko╢ci≤│ katolicki zaczyna byµ traktowany jako instytucja, kt≤ra nie jest rozdzielona od pa±stwa jako co╢ wrogiego, ale rozpoczyna siΩ wsp≤│praca miΩdzy Ko╢cio│em a pa±stwem dla dobra nas wszystkich.

Od dzisiaj narzeczeni, kt≤rzy zawieraj▒ siΩ pobraµ, zg│aszaj▒ siΩ do urzΩdu stanu cywilnego w miejscowo╢ci gdzie mieszka jedno z nich tylko po to, aby uzyskaµ odpowiedni dokument o nazwie: äZa╢wiadczenie o braku okoliczno╢ci wy│▒czaj▒cych zawarcie ma│┐e±stwaö, to znaczy o braku przeszk≤d wynikaj▒cych z prawa polskiego do zawarcia ╢lubu. Ten dokument w trzech egzemplarzach, wa┐ny 3 miesi▒ce, przynosz▒ do kancelarii parafialnej. Po sporz▒dzeniu protok≤│u przed╢lubnego i dw≤ch rozmowach z ksiΩdzem proboszczem oraz odbyciu nauk przedma│┐e±skich i przyst▒pieniu do spowiedzi û w ustalonym dniu odbywa siΩ ceremonia ╢lubu w ko╢ciele. Wtedy wspomniane za╢wiadczenie z urzΩdu cywilnego podpisuj▒ nowo┐e±cy, dw≤ch pe│noletnich ╢wiadk≤w oraz kap│an. NastΩpnie jeden egzemplarz otrzymuj▒ nowi ma│┐onkowie, drugi pozostaje w kancelarii parafialnej, a trzeci egzemplarz w terminie piΩciu dni zostaje odes│any do urzΩdu stanu cywilnego.

Nowo╢ci▒ jest tak┐e obni┐enie wymaganego wieku do ╢lubu w przypadku mΩ┐czyzny do 18 lat û a jak do tej pory 21. Jednak┐e nie zmieniaj▒ siΩ przepisy odno╢nie rozwod≤w. Ot≤┐ w Ko╢ciele katolickim nie ma rozwod≤w iáskutki kanoniczne ╢lubu trwaj▒ a┐ do dnia ╢mierci jednego z ma│┐onk≤w. Je╢li jednak po ╢lubie ko╢cielnym ma│┐onkowie uzyskaj▒ w s▒dzie cywilnym orzeczenie o rozwodzie, w≤wczas ka┐de z nich bΩdzie mog│o û tak jak do tej pory û zawrzeµ ponowny ╢lub, ale tylko cywilny, z inn▒ osob▒ i ju┐ tylko w urzΩdzie stanu cywilnego.

Co ciekawe, chocia┐ konkordat obowi▒zuje tylko sprawy Ko╢cio│a katolickiego, jednak skutki cywilne mo┐e mieµ ╢lub zawarty tak┐e w innych Ko╢cio│ach: u prawos│awnych, ewangelik≤w, baptyst≤w, adwentyst≤w, metodyst≤w, zielono╢wi▒tkowc≤w, a tak┐e w przypadku ┐yd≤w. Nie zmieniaj▒ siΩ przepisy dotycz▒ce ma│┐e±stw mieszanych, czyli w dalszym ci▒gu bΩd▒ mog│y zawrzeµ ze sob▒ ╢lub osoby wyznaj▒ce r≤┐ne religie po uzyskaniu odpowiedniej dyspensy.

Skutki cywilne ╢lubu to na przyk│ad sprawa nazwiska ma│┐onk≤w i p≤╝niej ich dzieci, wsp≤lnota maj▒tkowa, sprawy dziedziczenia po ╢mierci jednej ze stron, prawo do wsp≤lnego po┐ycia ma│┐e±skiego, obowi▒zek wzajemnej pomocy i wierno╢ci, wsp≤lne dzia│anie dla dobra rodziny, kt≤r▒ za│o┐yli poprzez sw≤j ╢lub.

Drodzy w Chrystusie Panu!

Niestety, wielu m│odych i niedo╢wiadczonych ludzi, czΩsto bez dostatecznego przygotowania i rozwagi rozpoczyna wsp≤lne ┐ycie ma│┐e±skie. Niejednokrotnie mimo napomnie± i uwag rodzic≤w i otoczenia, nie bacz▒c na daleko id▒ce konsekwencje, doprowadzaj▒ do zawarcia ╢lubu. WiΩkszo╢µ m│odych ludzi uwa┐a, ┐e ju┐ wszystko wiedz▒, ┐e sobie poradz▒ sami w ┐yciu... Do╢µ czΩsto wkr≤tce przychodzi rozczarowanie i zaw≤d. Nie wszystkie ma│┐e±stwa uk│adaj▒ siΩ pomy╢lnie i owocnie. Dlatego potrzeba wiele rozwagi, cierpliwo╢ci, wyrozumia│o╢ci û aánade wszystko modlitwy i zaufania Panu Bogu. Potrzeba jeszcze wiΩkszego ni┐ dot▒d korzystania z dar≤w Bo┐ych, a zw│aszcza z daru rozumu.

Niech wiΩc dzie± dzisiejszy bΩdzie dla nas mobilizacj▒ do wiΩkszej modlitwy w intencji tych, kt≤rzy zamierzaj▒ siΩ w przysz│o╢ci pobraµ, aby nie musieli nigdy ┐a│owaµ ┐adnej swojej decyzji, ale ka┐dego dnia j▒ podtrzymywaµ iána nowo potwierdzaµ. Amen.