Gdyby£ planowa│ odwiedzenie
kt≤rej£ ze szkockich destylarni,
te organizacje pomog╣ Ci
zaplanowaµ wyjazd:

Schroniska turystyczne

Scottish Youth
Hostel Association

Independent Backpackers
Hostels

szkockie linie autobusowe

brytyjskie linie autobusowe

Scottish Tourist Board


zorganizowane wycieczki
po Szkocji

Isle of Jura Distillery (JBB plc) Craighouse Isle of Jura PA60 7XT tel. (01496) 820240

hisky Isle of Jura jest stosunkowo ma│o znanym trunkiem, choµ z pewno£ci╣ zas│uguje na szersz╣ prezentacjΩ i zdecydowanie wiΩksze zainteresowanie. Dok│adnie tak, jak i sama wyspa, z kt≤rej pochodzi. Isle of Jura (jak sama nazwa wskazuje) wytwarzana jest na wyspie Jura, wci£niΩtej pomiΩdzy wyspΩ Islay a nasadΩ p≤│wyspu Kintyre w zachodniej czΩ£ci Szkocji. Byµ mo┐e cie± wielkiego s╣siedztwa - wspania│ych i renomowanych whisky z Islay - jest jednym z powod≤w, dla kt≤rych Isle of Jura nie doczeka│a siΩ jeszcze nale┐nego jej miejsca w£r≤d innych gatunk≤w whisky. Wyspa Jura, mimo i┐ jest niewiele mniejsza ni┐ jej s╣siadka Islay, jest wysp╣, o kt≤rej niemal mo┐na powiedzieµ - bezludna. Ca│╣ wyspΩ zamieszkuje nieca│e 200 os≤b, co przecie┐ trudno nazwaµ wielkim t│okiem, prawda? Za to t│oczno jest od jeleni (od kt≤rych zreszt╣ pochodzi nazwa wyspy). Podobno jest ich na wyspie ponad 5 tysiΩcy. Ca│a wyspa to jedno wielkie romantyczne g≤rzyste pustkowie. Do£µ powiedzieµ, ┐e w│a£nie na Jura powstawa│a ksi╣┐ka 1984 George'a Orwella. Za mroczn╣ i beznadziejn╣ atmosferΩ ksi╣┐ki przynajmniej czΩ£ciowo odpowiedzialny jest krajobraz Jura.

ednak o wyspie tej piszΩ nie ze wzglΩdu na jelenie czy niewielk╣ liczbΩ mieszka±c≤w. PiszΩ o niej, oczywi£cie, ze wzglΩdu na produkowan╣ tam whisky. Destylarnia, jak wszystkie wytw≤rnie whisky usytuowane na wyspach, przycupnΩ│a nad samym brzegiem morza w miejscowo£ci Craighouse - najwiΩkszej ludzkiej osadzie na wyspie. Za│o┐ona zosta│a w roku 1810, co czyni j╣ jedn╣ z najstarszych wytw≤rni whisky w Szkocji. Warto jednak pamiΩtaµ, ┐e przez d│ugi czas teren wyspy Islay, jak i jej s╣siadki Jura, znajdowa│ siΩ poza zasiΩgiem krwiopijczych poborc≤w podatkowych, tak wiΩc destylarnie mog│y tutaj dzia│aµ oficjalnie du┐o wcze£niej ni┐ w Highlands. Mimo to, dla nikogo nie jest tajemnic╣, ┐e nielegalne wytw≤rnie whisky dzia│a│y w grotach wzg≤rz zwanych Paps of Jura i dolinach licznych strumieni na d│ugo przed za│o┐eniem destylarni Isle of Jura.

sle of Jura, mimo s╣siedztwa Islay, jest trunkiem w niczym nie przypominaj╣cym swych wielkich s╣siadek. W rzeczy samej, bardziej przypomina trunki z Highlands czy ze Speyside. Jest bardzo │agodna, nie ma w niej tego charakterystycznego dla wyrob≤w z wysp aromatu jodu morskiego, soli czy wodorost≤w. Jest lekko torfowa, ale zdecydowanie s│abiej ni┐ jej s╣siadki. îlady torfu pochodz╣ zreszt╣ bardziej z wody wykorzystywanej w jej produkcji, wody, kt≤ra przep│ywa przez rozleg│e torfowiska zanim trafi do ujΩcia destylarni. Najbardziej popularn╣ wersj╣ Isle of Jura jest 10 letnia single malt. Destylarnie nie butelkuje ┐adnych innych wersji swego wyrobu, natomiast czasami spotkaµ mo┐na w handlu Isle of Jura butelkowan╣ przez niezale┐nych dystrybutor≤w. Zdarza siΩ to jednak niezwykle rzadko.

ak ju┐ wspomniano, Craighouse - swego rodzaju centrum wyspy; to tutaj znajduje siΩ jedyny na wyspie ko£ci≤│ - by│o o£rodkiem nielegalnej produkcji whisky na d│ugo przed rokiem 1810, kiedy to zbudowano destylarniΩ Isle of Jura. Destylarnia mia│a do£µ burzliwe dzieje, szczeg≤lnie je£li chodzi o w│a£cicieli, kt≤rych by│o co najmniej dw≤ch i niekoniecznie potrafili siΩ pogodziµ w kwesti praw w│asno£ci. Nieuregulowana sytuacja w│asno£ciowa destylarni trwa│a do£µ d│ugo, przenosi│a siΩ na spadkobierc≤w sk│≤conych w│a£cicieli, a┐ w ko±cu doprowadzi│a do zamkniΩcia destylarni w roku 1901. Przerwa w dzia│alno£ci destylarni trwa│a do drugiej po│owy lat piΩµdziesi╣tych naszego wieku. Dopiero w roku 1958 firma Scottish & Newcastle Breweries (specjalizuj╣ca siΩ w produkcji piwa, co jest zreszt╣ nie pierwszym i nie ostatnim przyk│adem wsp≤│zale┐no£ci miΩdzy przemys│em browarniczym a gorzelniczym w Szkocji) postanowi│a przyczyniµ siΩ do o┐ywienia ┐ycia gospodarczego na wyspie Jura. Wykupiono budynki starej destylarni, poddano gruntownemu remontowi, odtworzono wyposa┐enie niemal od zera i ponownie uruchomiono produkcjΩ whisky. Przede wszystkim jednak, destylat z Jura przeznaczony by│ do produkcji blendu o nazwie Mackinlay, cenionego w Wielkiej Brytanii i za jej granicami ze wzglΩdu na swoj╣ │agodno£µ i niezmienno£µ jako£ciow╣.

hisky Isle of Jura w postaci single malt pojawi│a siΩ na rynku dopiero w roku 1974 i w dalszym ci╣gu czeka na szerokie uznanie. Co prawda, znam co najmniej jedn╣ osobΩ, kt≤ra twierdzi, ┐e nie ma lepszej whisky ni┐ Isle of Jura, ale to jeszcze wiosny nie czyni, prawda? Isle of Jura sprzedawana jest w wersji o mocy 40% i 43% vol., w butelce o bardzo charakterystycznym, oryginalnym kszta│cie (patrz zdjΩcie powy┐ej).

edynym sposobem dostania siΩ na wyspΩ Jura jest prom Caledonian MacBryne z Kennacraig lub Oban do Port Askaig na wyspie Islay, sk╣d mniejszym promem przedostajemy siΩ przez cie£ninΩ Sound of Islay do portu Feolin Ferry na wyspie Jura. Ta druga przeprawa trwa tylko kilka minut.