ªwiΩty Patryk

ª wiΩty Patryk jest obok ╢w. Miko│aja i ╢w. Walentego „najpopularniejszym” ╢wiΩtym na ╢wiecie. WszΩdzie, gdzie mieszkaj▒ Irlandczycy (i nie tylko tam) czci siΩ jego pamiΩµ powszechn▒ zabaw▒ - tradycj▒ sta│y siΩ ju┐ organizowane z tej okazji parady uliczne. Zreszt▒, jak g│osi popularne powiedzenie, w dniu jego ╢wiΩta „everyone's Irish”, czyli wszyscy s▒ Irlandczykami. A oto jak mniej wiΩcej przedstawia│o siΩ jego ┐ycie.

Historia

O ªw. Patryk wypΩdzaj▒cy wΩ┐eto gdzie i kiedy siΩ urodzi│, tocz▒ siΩ zaciek│e czasem spory. Tak naprawdΩ, po przesz│o 1,5 tysi▒cu lat wiΩkszo╢µ fakt≤w tak obros│a legend▒, ┐e niewiele mo┐na stwierdziµ ze 100% pewno╢ci▒. Pewne jest to, ┐e nie by│ on Irlandczykiem, wed│ug r≤┐nych ╝r≤de│ urodzi│ siΩ oko│o roku 385 gdzie╢ na zachodnim wybrze┐u Brytanii - jedni m≤wi▒, ┐e w Szkocji inni, ┐e w Walii. Wed│ug jednej z wersji by│ synem Calpurniusa i Conchessy, maj▒cych w ┐y│ach rzymsk▒ krew. St▒d zreszt▒ pochodzi jego imiΩ, wywodz▒ce sie z │aci±skiego patricius, czyli „patrycjusz, obywatel Rzymu”. Jego pierwotnym imieniem by│o: Maewyn, Succat (co znaczy „wojowniczy”) albo │▒cznie Maewyn Succat - spotka│em siΩ z tymi trzema formami :) W wieku lat mniej wiΩcej 16 ch│opiec zosta│ porwany podczas jednego z licznych irlandzkich rajd≤w na BrytaniΩ, kt≤rych jednym z inicjator≤w by│ irlandzki kr≤l Niall DziewiΩciu Zak│adnik≤w. Zosta│ przetransportowany na zielon▒ wyspΩ i przemieniony w niewolnika. Przez kilka lat pas│ owce i byd│o na irlandzkich wzg≤rzach - wtedy nauczy│ siΩ irlandzkiego jΩzyka i irlandzkich obyczaj≤w. Wtedy te┐ ponoµ w szczeg≤lny spos≤b zosta│ natchniony przez Boga ku temu, aby sprowadziµ Irlandczykom chrze╢cija±stwo.
W wieku lat 20 mia│ we ╢nie otrzymaµ przekaz od Boga, kt≤ry powiedzia│ mu, aby uda│ siΩ na wybrze┐e, gdzie mia│a na niego czekaµ │≤d╝ - i faktycznie by│a - gotowa do odp│yniΩcia wraz z ┐eglarzami, kt≤rzy dowie╝li go z powrotem do domu.

W p≤╝nym, jak na pocz▒tki edukacji, wieku zacz▒│ studia teologiczne w Auxerre, pod opiek▒ ╢w Germanusa przebywa│ tam przez kilka nastΩpnych lat. P≤╝niej, wy╢wiΩcony na biskupa, zosta│ wys│any z misj▒ do Irlandii. Dotar│ tam 25 marca 433 roku. Legenda g│osi, ┐e jeden z przyw≤dc≤w klanu pr≤bowa│ go zabiµ, ale ten sprawi│, i┐ napastnik nie m≤g│ wykonaµ ┐adnego ruchu, zanim nie zadeklarowa│ szczerej przyja╝ni wobec Patryka.
Patryk nawr≤ci│ na chrze╢cija±stwo wielu Irlandczyk≤w, on sam i jego uczniowie wznie╢li wiele ko╢cio│≤w w ca│ej Irlandii (choµ praktycznie ┐aden nie przetrwa│ do dzisiaj, gdy┐ ich podstawowym budulcem by│o drewno). W╢r≤d jego uczni≤w znalaz│o siΩ kilkudziesiΩciu p≤╝niejszych ╢wiΩtych.
Patryk dzia│alno╢µ misyjn▒ w Irlandii prowadzi│ przez 40 lat - uczyni│ wiele cud≤w, znalaz│ te┐ czas na napisanie Wyzna±, w kt≤rych opisuje swoje po╢wiΩcone Bogu ┐ycie. „Wyznania” i listy kt≤re pisa│ do opata Coroticusa s▒ jedynymi pewnymi materia│ami jego autorstwa. Zmar│ 17 marca 461 roku w osadzie Saul, w kt≤rej zbudowa│ sw≤j pierwszy ko╢ci≤│.
Ciekawe jest, ┐e Patryk niejako wyprzedzi│ ko╢ci≤│ - by│ uznawany za ╢wiΩtego zanim powsta│a pierwsza „oficjalna” lista ╢wiΩtych.
Dzia│alno╢µ misyjna ╢w. Patryka╢w. Patryk rzecz jasna nie by│ pierwszym misjonarzem na irlandzkich ziemiach, w 431 ╢w. Palladiusz zosta│ mianowany przez papie┐a biskupem Irlandii, co wskazuje na to, ┐e liczba chrze╢cijan w tym kraju by│a ju┐ w≤wczas znaczna. Mimo tego, jego misja zako±czy│a siΩ niepowodzeniem, prawdopodobnie dlatego, ┐e Palladiusz nawet nie pr≤bowa│ szanowaµ miejscowych zwyczaj≤w. Dopiero ╢w. Patryk, wykorzystuj▒c to, czego nauczy│ siΩ w niewoli przekona│ masy Irlandczyk≤w do nawr≤cenia siΩ na now▒ wiarΩ.

Legendy

Sk▒d wziΩ│a siΩ koniczynka?
Wed│ug legendy Patryk u┐y│ tr≤jlistnej koniczyny dla wyja╢nienia Irlandczykom istoty Tr≤jcy ªwiΩtej - ta ro╢linka do dzi╢ jest symbolem zar≤wno jego jak i ca│ej Irlandii.
Legend▒ jest r≤wnie┐ wypΩdzenie przez Patryka wΩ┐≤w i innej jadowitej gadziny z Irlandii - przez modlitwΩ Patryk zmusi│ je do ucieczki do morza. Nawi▒zuje to w oczywisty spos≤b do wyplenienia poga±stwa w╢r≤d irlandzkiego narodu.
Piersz▒ rzecz▒, o jakiej pomy╢la│ Patryk po powrocie na wyspΩ, by│o zapewnienie sobie zgody lokalnych kr≤l≤w na prowadzenie dzia│alno╢ci misyjnej. Tutaj bardzo przyda│a mu siΩ jego znajomo╢µ jΩzyka i lokalnych obyczaj≤w. Legenda g│osi, ┐e podczas mszy na wzg≤rzu Cashel Patryk przez nieuwagΩ postawi│ ciΩ┐ki pastora│ na stopie ╢wie┐o nawr≤conego kr≤la Aengusa. Kr≤l nawet nie pisn▒│, poniewa┐ by│ przekonany, ┐e stanowi to czΩ╢µ ceremonii. Kiedy Patryk siΩ zorientowa│, szybko zdj▒│ pastora│, a stopa kr≤la zosta│a cudownie uleczona.
W ca│ej Irlandii znale╝µ mo┐na mn≤stwo miejsc, kt≤re nawi▒zuj▒ w bardziej lub mniej po╢redni spos≤b do obecno╢ci Patryka w danym miejscu - na przyk│ad g≤ra Croagh Patrick, na kt≤rym ╢wiΩty odby│ 40-dniowy post, albo miejsce zwane „St. Patrick Purgatory”, na jednej z wysp w Donegalu, znane miejsce pielgrzymek nie tylko Irlandczyk≤w.

Ciekawostki

Istniej▒ dwie marki wina z imieniem Patryka w nazwie - francuskie Chateauneuf-de-Pape Saint Patrick z doliny Rodanu - w jednej z winnic na tym obszarze ╢wiΩty mia│ odpocz▒µ podczas swej podr≤┐y do Rzymu. Drugie pochodzi z miasta Jerez w Hiszpanii (Fino San Patricio) i produkowane jest od 1780 roku przez potomk≤w Irlandzkich osadnik≤w.
W Niemczech, w mie╢cie Hohenstade znajduje siΩ ko╢ci≤│ pw. ╢w. Patryka, w kt≤rym podobno znajduj▒ siΩ jego relikwie.

Ostatnia aktualizacja:
Strona kodowa: ISO-8859-2

© 1998-2000 by Grzegorz Iwaniuk
e-mail: irlandia@webcom.pl