���������     �������     ��������





�. �. ��������.

���������� �����Ͳ���



����������� ����, �� ��������� �� ��������� �� ������� � �� ������� ������ ������ � ����� ��� ������, ������� � ����� ���������, ����� ������������ ���� ������ ������ �� ���� ��� ���������� ���������� �������� �������. ����� ������� ����� ��������������� ��-�������������, ��������� ��������� � �� ����� �����, ������� ��� ��������� ��� �� ����� ����, ����, ��������, � ���� ������������� ���� ��������� � ������. ������� ��������� ������������ ������� ������������ ��������� ���� ���� �������� � �� � �������� �������� � � ������� ������������ ������. ���� � ��� ����� ��� ��������� ��������������� � �� � ��������� ����� �������� ���������� ����������������� ������������ ������, ��� �������� ���� �������� ��� ����������� ��������� ������� � ������� ������ �� �������. �� ������� ����� ��� ��� ��������, �� ������ ��������, ���������� ��������, ��������� ���������, ���������� �� ����������� � �������������, ���������������, ������������ ����������. �������� ��������������� ��������� ��������� ��������� ������ ������ ������, ���� ������� �� ���� �����������. ����� ��������� �������� �������, ��� �������� ��� �� ������ ������ �� ����������. ������� ��������, �������, �������������� ����� ���������. ����� �� ������ ����� ����� �������� ������� �� ������. �� ����� �� ���������� ����������� ��������� �������� ���� �����, ��� ���� ������ � ���� ����� ����� ��������� ����������, ���������� � ��������� ������������. ����� ����������, ���������� ��������, �������� �������� �����.

�� ������ ������ ��������� �������� �����. ��������� � ���������� ��������� ��������. � ����� �������� XVII ��., � ����� ����, � ��������� ������� ����������, ��� ��������� (�������������) ���� ������� �� ���� ����������� ������� ���� �����. �� ������� XIX ��. � ����� Ѻ�������� � ������������ ����� ���������� ����������� �� ��������� �������� �������� ���������� ���� 1.



1 ��� ������ �� �.�������������. ���.: ������������ �. ���� ��������������� �������� ��������������� ����. � ������, 1850. � �. 1. � �. 5. ����� ��� ��������� Ѻ�������� �� 1726 p.



˳�������� ������� �������� (����� 1738) ������� �� ��� ���������� � ������� ��������, �� ���� ����������� ������������� �������. ������ ������� 1710 �. ��� ��� ��������� ������, ��������� ������, �� �� ����� �������� �� ������ ���� �����, ��������� � ������� �� ���������� �������, ������������, ����������� � ����������, �� ����� /210/ �����, ���, ����, ����� � ���, � ������ �� ������ ���� 2. ³������ ��� �������� ����� �� ������ ������� ������� XIX ��. �� ������ ���� � �������, � �������� ����� ������ к����� (1778 � 1845), �������������� �������-����������� �� ��������-�������� 3.

���� �������� ������ ����� ��������� ����������� ������������ ������� 20 � 30-� ���� XIX ��., �� ����� �������, �� �� ������ �� �������� ������, �� ��������� ���� �� ������, ��������� ����������� ������, ����- �� ������������ ����, ������� ��� ������ �������� ��������� �������� �� ����������� �������. ���� ��������� �� � ���, ��� � � ������. � ���, �������, ��������� ������� .��������-�������� �����쳿 ���� � ��������� ������-����� ̳���� (������; 1705 � 1783) �� ����-������ ������� (1770 � 1813). ������ ����� ������� ����� ������� �� ���� ���� �����������, ��� �� ������ ����� �������� 4; ������ � ������ ���������� �������� ���� ������ 5. 1825 �. �'������ ���������� ������ ����� ������� ������ ������ 6,



2 ������ �� ˳������� �. �����������. ���.: ��������� ����� ������ // ���������� ��������. ���� ��. �����, 1798. � �. 2. � �. 17 � 18. ���.: �������� �. ������� ��������� � �� ������ ������� �������� ��������� ����� ������� �����������, ������� ������������, � ������, �� ���������� ������� ������� ����������, ����� � �������� � ���� 1648, ������������� ������� � �� ��� ������ �� ������ ����������� ������������, � ������ ��������� � �� ������, �� ��� ���� ���������, � ���� ������, ������ ������� ��������, ��������� � ���������� ���������� ������������ ������������; ���� 1710. � �., 1854. � �. II. ����� ����� ���������, ������������� � ����������� �������� ������ �� ������ ������� ���� ������. ����� � ��������� ������, �� ���� �� ��������� ����� ������������� ���������, ����� ��� ���� ����� �� ��������. ���.: ������������ �. ����������� ����� � ������ XVI � XVII ��., ����������� � ����� ������. � ����, 1898. � �. 18; Jabłonowski A. Rec. Kwartalnik Historyczny. � Lwów, 1900. � T. 14. � S. 119. � ���. �� ��.: ������������ �. ����������� ����� � ������...

3 �������� H. ������� ����������. � 5 �. � �., 1843. � �. 5. � �. 91.

4 ���.: [Müller G.-F.] Nachricht von Land- und Seekarten, die das Russische Reich und die zunächst angränzende Länder betreffen // Sammlung russischer Geschichte. � St.-Petersburg, 1761. � Bd. 6. � St. 1, � S. 20-25.

5 ���.: Lehrberg A. C. Beschreibung des untern Dnjepers und seiner Wasserfälle zur Erläuterung der ältesten Nachrichten // Lehrberg A.-C. Untersuchungen zur Erläuterung der ältesten Geschichte Russlands. � St.-Petersburg, 1816. � S. 317-382; a ����� ������� (�������, 1969). ���. ��������: ������� �. X. ������������, �������� � ���������� ������� ������� �������, � ���., 1819. � �. 263-320.

6 � ����� � ���������� ������� � XVII ����. ���. �������� �������, ������������� � ������ �������� ������� ���������� III, ���������� IV � ������ �������� // �������� �����. � ���., 1825. � �. 15. � � 11. � �. 321-338.



� ��������� ���� ����� � ������ ���� ��������, �� ������ �-�� /211/ ���� ������ ��������� (1808 � 1872), ����� ������� �������� ������ ��������� (1805 � 1870), ����, ������, ���� ������ � ��������� �������� ������� �� ��������� 7. �������� ���������, ������� �� �����, �� � ��� ��� �������� ����� ������������� ���������� ������, ����� ����������� ������������� ����������, �� �������� ��� ������ ������� �� ��������� ������������ ����� �� ���� XIX � ������� XX ��., ���� �'������� ����� ���������, ����������� � ���. ����������� �������� �� ������ ���� ���� (� ����� �������� XIX ��. �� ������ ��������� � ���, ���� �� �����; ���� ������������ ��������� �������). ��������� ������������ ������, ��������� ������ ���������� �������� ������������ ������������� �������� 8, �� �������� �����. ��������� �� ����� �� ���������������, �������� �������� ��������� ����������� � �������� � ����� ����� ����� �������, ��, �� ��������, ����������� � �������� � ���.

������ ��������� ����� � ������. ����������� ������� ������-������ ��� ������ (1770 � 1814) � ������ ������ �� ���������� ������ �������� �������� ������ ������ �� ������ � ������������ ������ ��� ���������� ����� ��������, ��������� ������ ����� ������ ������� �� ����� �������������� ���� ����� 9. �������� ������������ ������� XIX ��. ����� ������� ��� ������ � ���������� �������. ����������, �������, ����������� ��� ���� ͺ������ (1758 � 1841) ���������� ������ ���������, ������� ���������, �������� ������ ������ �� �������� ����������� ���� ������� ���������� ����� ������, �� ����� ������� ������������ � ��������� ������������ ������ 10.

�� ������ ���� �������� ������������ � �������� �������� ������� � ��������� ������������.



7 �������� �������. ��������� ������� / ���. � �����. �. �[��������]. � ���., 1832.

8 Description de l'Ukrainie depuis les confins de la Moscovie jusqu'aux limites de la Transylvanie par le chevalier de Beauplan. Nouvelle edition publiée par le prince Augustin Galitzin. � Paris, 1861.

9 Engel J.-Ch. von. Geschichte der Ukraine und der ukrainischen Cosaken wie auch der Königreiche Halitsch und Wladimir. � Halle, 1796. � S. 5, 63 � 64, 125, 128 etc.

10 Beauplan. Ciekawe opisanie Ukrainy polskiej � rzeki Dniepru od Kijowa aż do miejsca gdzie rzeka ta wrzuca sic do morza // Niemcewicz J. U. Zbiór pamiętników historycznych � dawnej Polszce [W 5 t.]. � Warszawa, 1822. � T. 3. � S. 336-406, ����. (����� �������: �������, 1839). ������� ��������� ������� ������������� ����� �������� ������� � ͺ������� ������������� � �������� ��������� ��������. ���.: ������������. ������ ��������-��-������. � �. V; �����. ���������. � ���. 2. � �. 23; ���������� �. ������� ������� // ����� ������ (����). � 1924. � � 1. � �. 14. /212/



������ ������-���������� (1788 � 1850), ��������� ��������� ��� ������� ���� ��� � ���� �� ��������� �� �������� ������� �� ���� ������ ����������� (����� ������� 1822 p.), �� �� ���� ��� �������. ��� ������� ������� ����� �� ��� ������ ���������� ����� ������:�: ������ ���� ������� ������, ������ ������,� �������� �������� (�������� � XI, XIII, XIX ������� ��� ����� ���������� �� �������� ������ ������, ���������� �������, ���������� �������� �������, ������� ����, �������� ������ ��������� ������� 1637 p., ������ �� ����� ������� �����). ���� ��������, ����� ������-����������, ��� �����'����� ���������� ���������� ��� ����������, ��� �������� ���������, ��� ���� �������� �� ���, ����� ����� ������� ����� � �������� ���� ������� ����� 11. ������ �������� ����������� �������������� �������, ���� ����� ������� (��� ��������� � ���, ���������� �������). ���� �� ���������� ��������� ��������� ������� �� ����������� � ����������� ����� ����������. �� ������� ���� �����𳿻 ������-���������� ����� (� � 2 � 4 ��������) ����������� ���������� �����, ����������� �� �������� ����. �� ���� ����� ������� ���� ���� ������ �������, � ���� � ���������, �� ������ ���������� �� ���� ������� 12. ϳ��� ������-����������� ����� ������� ���������������� � ������� ����������, ������������ ����� ��������.

����� ������������ (1812 � 1880) �������� ��������� � ���������� ����� ���������� ������� ������� � ��� ����������� �����, ��� ���������� ������, �������� ����, ����� ��������� ³�������, ����� ���� 13. ������ �����������, ���� ���� � ��������� ������������� ���������� ��������� �������. ������� ������������� (1808 � 1898) ��������� ����� �������� �������� �������� ������� ��������.



11 ������-��������� �. ������� ����� ������. [2-� ���.]. � � 3 �. � M., 1830. � �. 1. � �. XIII. ������� ���������, �� ������ ����� ��� ������, � ����� �����, �� ��� ��������� (����� �������. � M 1842; �������� � ���.; �.; X., 1903).

12 ��� ������� ���.: ������� �. �. � ����� ������� � ��������� ���������� ���������� �� ������ �������� XVII ����. � �������, 1914, � �. 3; ������� �. �. ��� ���� ��������� � ������� ����������� � ����� ����������� �������� // Ӳ�. � 1967. � � 2. � �. 160.

13 ����������� �. �. ����������� ������� 1500 � 1640. � ������� 1833. � �. 1, [���.] 2. � �. 9, 40-46, 59-63, 68-69, 74-75, 84-88; [��� 1 3 � �. 138 � 141.

14 ������������ �. ������ ��������� // ����. � ���:, 1840 � �. 25, ����. � �. 197.



���, � �������� ��������� ������������� ���������� ���� ��� ��������� ������쳿, ������� ��������: ������ (����), ������ (������) 14, � ������ ���� ѳ��� �� ������������ ����������� �� ���� ���볿 ����������� ������ ������ � ����, ���������� /213/ ������� � �������� ���������� ������� 15. ������������� ������ ������ ������� ������� ��� ������ ��������, ���� �������� � ��������� � �������� 16.

������ �������� (1804 � 1860) � ������� ������ �� ������ ������񳿻 �� ������� ���� �������� �������. ³� ��������� �� ������ ������ �� ������������ ����, ���������� ��� ������, ������ ��� ������������� ���� ������, ���������� ������� ��� ��������� �����, ������������� ��������� ���������������, ���������� ������� �����. �.-�. ������, ������ ������� ���� ��񳿻 (�����, 1788) �� �������������� �� ��������� ������� 17.

����� ������ � ������������ �� ������������� ������� �������� �������-�������, �������� г������������ ���� � ���� ����� ���� (1804 � 1880). � ��������� ���������� �����������, ����������� ���������� ϳ�������� �����������'�, �� ����� ������������ ��������� �������. ���� ��������� �������� ����, �� ������ ������ ����� �� �����, ������������� �������� �� ������ ������� г� 18, ����� ������ ��������� ���� ���������� ���������� ����� �������� ���� �� ���� ������ 19, ���������� ������� ��� �����-������� � ������������ ����� 20. ���� ��������� ��� ����������� ������, �� ��� ��� ������� �� ���� ����� ��� ������� ������� 21,



15 ������������. ������� ����� ���� (1885). � �. 35, 100, 105, 289 �� ��. (����� ������� � �����, 1841; ����� � �����, 1846).

16 ������������. ������� ����� ����. � �. 105. ��������� ���������� (�������) ����� ����� ��������������: ������ �. ������� ������������� �� ������� ������� ������ // �������� �������� ������ ����������� ������������ � ����. ����������� ����� ����������� ���������������� ��������� ����. ��. T. J. ��������� ��� ���������� 75-�� ������� ���� ����������. � �����, 1925. � �. 1. � �. 354 � 356; ������ �. [�������] // ����� �� ������, � �����. � 1927. � � 2/4. � �. 361 � 366. � ���. �� ��.: ������ �. ������� �������������...

17 �������� �. ������� ����������. � M., 1842. � �. 1. � �. 8, 30, 115, 124, 130, 132, 144, 152; 1843. �. 5. � �. 8 � 9, 89, 91 �� ��.

18 ���� �. ��������� � ������� � ������ ���� � ������ // �����. � ������, 1863. � �. 5, ���. �. � �. 990 � 991. �������� � ��.: ����. ����������. � �. I.

19 ���� �. ����� �������� ������� ���� �� ������ � �������� ���� // �����. � 1863. � �. 5, ���. I. � �. 109 � 110, 129, 155. �������� � ��.: ����. ����������. � �. I.

20 ���� �. ������ ��������� ���������� ������� // ����� ��������� ��������������� ��������. � ������, 1865. � ���. 1. � �. 37, 42 � 43. �������� � ��.: ����. ����������. � �. 1.

21 ���� �. ���� ���������� ��������������� ������ � ����������� ������ � ������� � ��� ������ // ��������� ����������� ������. � ���., 1872. � ���. 2. � �. �Ѳ, XCVI, CXIII. ����������� �����. ������ � ��.: Recueil d'antiquités de la Scythie. � SPb., 1873. � 2me livr. � P. I � CXX. �������� � ��.: ����. ����������. � �. 2.



ʳ������� ��������� 22, /214/ ����� ����������� 23 � �. �. � ��������-������������� ����� ������������� ������� ����� �������� ������ �������� (1815 � 1894), ���������� ������ ��� ������� ��������� � ������, �����-���������� ���� �������� ���� � ������, ��� ������ �� �� ������������ ���� ���� 24. �������� ������� �� ��� ���������, �� �����������, �� ������ (� ������) �� ������ ����� ������ ����� �����. �� �������, �� ��������� ������ ���������, ���������� ���������� ���.

� ���� 60-� ���� XIX ��. � ��������� ������������ ���� �������� ����� ������ ��������� �������� ������ ������ �� ���� ���� ������ �� ������ ������� ������������ ��������. �������� ͳ��������� ���� ���� �������� (1824 � 1869) ������� ����� ����� ������� � ��������� ����. ³� ������ ��������, �� ������ �����, ��� �������, �������� � ������������ ����, ��������� ������ �� ���� �� �������������� ������������, ������ ����� �������� �����, ������ �� ���� ��� ����, ����� �������� � ������ ���� ������� �� ��� ��������� ������ ��� �� ������ � ������� [...] ������������� � ������ �������� �������� ��� ������ ������, ��� ����� ���������� ���������� � ��� �������� ��������� �������� ������ � ���������� ���������. ��, �� �������� ������� � ���� ������� � �� ������������� ���� ������ 25. �������� ��������� ������������ ����� ����������� (1838 � 1884) ������ �������� ���� ����, �� ���������� �. ���������, � ����� �������� �� ���������� ����� ����, ���������� �������� ������� � ����� ������ � ������������� ������� 26.


22 ���� �. ������������ ���� � ����� ������� �� ���������� � ����� ������. // ����. ����������. � �. 2. � �. 217_218.

23 Bruun P. Zur Geschichte und Géographie der Insel Chortitza // Odessaer Zeitung. � Odessa, 1879. � Nr. 279 � 280. �������� � ��.: ����. ����������. � �. 2. � �. 217 � 218.

24 �������� �. ������� �� ������� ��������� ��������������� ����. (������ � ����. �. �. �����...) // �������� ���. � ���., 1875. � �. 11 ���. 3. � �. 188; ���. 5. � �. 303, 305 � 306, 309 � 310, 317 � 318; �������� �. ������� �� ������������ ��������� ����������� ������ // �� � 1886. � �. 14 (������). � �. 663 � 664, 675, 680 � 681.

25 �������� �. �. ������ ������� ������������� // ��������������� ��������, � ����, 1872. � �6. � �. 13 � 18. ��������: �������� �. �. ������� � �������� ������� ������� ����������� ������� ����, 1874. � ���. 2, ���. 2. � �. 65 � 70. ������ � �. 65.

26 ������� ���������� ��� ������������ ���������� ����� � ��� ������������. � ����, 1874. � ���. 2. � �. 44 � 48, ����., ��.



70-� ���� XIX ��. ����� ����� ������� � ����������� ��������������. ���� ����� �� ����� ��������� ����� ��������� ���� �� ����� �������� ���������, �� ���������� �������� ������ ������� ��������� �������: �. ���������, �. �����������, �. �������������, �. �����. ij�������� ��� ��������, /215/ �� ��������������� ������ ��������� ����������, ��-������ ��������� �� ���� ����� ������, ���� ��� ������ ��������������� � ����������� ��������, ��� � �� ��� �� ��������� ��������� ������� �� �������������� ���������� ����������������� ������ 27.

�������� ��������� ������������ ��������� ��������� (1834 � 1908) �� ��� ���������� �� ������������ �������� � ��������� ���� ����� �������������� � ��. ³� ������� ������� ��������� �. ��������� �� ����� ����������� ������ ������� ������� ���������, ���������, ����� �������� ������ ������ 28. � ���������������� ������� �� ��� �������������� ����� ������: ��� ���� � �������������� ����������� ����� ��� ϳ������ ����. � ����� ���� �������������� � ������������. ����� ��������������. ³� � ��� ���� ����� ����������, � ���� �������� ����������� ���'�������� � �����������. � ����� ����� �� ����� ��������� �����, �������, �� ���� ��������� �������. ��� ����� ����� ������ � ���� ��������, � ���� ��������� �� � �������� ���������� ��������� �� ��� ��������. ���� � ����� ��� ����� � �����. ��� ��� ���������� ������� ���� ����� ������������, � ��� ����� �������� �������� ��� ����� �� ����� ���������. ���� �� ����� �� ������� ������� �����, ��, � ������� �������, � ����� � ���� �����, �� ������ ��. ³� �������� ������������� ������� ��������� � ��������� ������� � �����. ��������� ����� �� ������ ������, �� ����� ����������� �������� ���������� ����: �� ������� ������ ���� �������� � �������� ��������� � ��������� ���� ����������� � ��������� ������ ����������� 29.

�������, ������ ������� ���������� �������� ������� (1859 � 1942), �������� ���������� �����쳿 ���� ����, ������ ��������� ������� 30. ��������� ��������� ��������, ����� �����, 64 �������, 2 ������� 31.



27 ��������, �� �� ������� ������ ��� ��������� ��������� �� 1905 � 1907 pp. ����� ����������� ����� ��������� �����.

28 ������������ ����� ������������ ������ � ������������ �. ���������� � �. ����������� [� 2 �.]. � ����, 1874. � �. 1. � �. 23 � 24, 55 � 61, 206 � 208.

29 ������ ������ � ����������� �������������� ���������: ��������� �. �. ��������� ��� ������� ���-�������� ������. ������ 1880 � 1881 �� [�.,] 1881. � �. 77 (�������� �������� ������� �������� ��. �. ��������� �� ����).

30 ������. �������� �������. 1630 � 1648 // �������. � ���. 2. � �. 294 � 388.

31 ��� ���� ���������� � ��������� ������� ���.: M������-��������� �. �� ������� � ���� ����� �. ���������� // ��������� �. � �����: ����� �������. � ���, 1932. � T. 1. � �. XIII.



��������� ���������� ������� �������, � ����� ���������, � ������ � ����, �� ��, �� ����������, �� ��� �������� ������������ � ��������-���������� /216/ ���������, �� ���������� �� ���� ����, � ���� ������ �� ������ ������ ��'�������, ��� ���������� ����� ��� ��, ��� �������� ��� ��������� �� �� ���� �������. ��� �����, �� ������ ������� ����� ���������, ���� �������� ���� �������� �� ������� ����� � ����� ���� ������� ��������������� �������������, �� ��� ��. ����� ���� ���� ���������, ������� ���������� 32. �� ���� �������� �������������� ������� ����� ���� ������ ����� � ��� ���. ������ ��� ������ � �������-����������� ����, ��������� ������� �������������� ����� ������ ������� 33. � �������� �������� ���������� ���������� 4 �����, ������� ���� ���� ��������� ������� (�� ���� ������ ��������� ������ ϳ��� �� ������� ������ ��� ��������). ��������� ������� �� ��� ��������� ����� ����� �. ��������������.

������������ � ������� ������ ������������ (1855 � 1940), � 1929 �. �������� �� ����, ��������, �� �� ������ ����� ������ ����� �����'���, �����-����� ������� � ��������� ������ � ����� ������������ �������� �� ���������� ����������� ���������� (����� �������, ������������� ������������� ���������� ѳ��). ����������� ������� ������� ������� ������� ��� ����������, ��������� � ��������� ��� ���������'�, ��� �����, ����, ��������, ������� ������� ������ �� ������ � �����. �� ����� ������������, �������� ��������-�������������� ���������, ����� �������� �� �� �������� �������� �� ������ ������. ��� ����� �� ������� ������� ��� ���������� � ����� ������, ����������, �� ���������� ���������� �������� �������� ���� �������� ��������� ���� � ��������� ������. ����� �����, ����������� �������������� ����� ������, ������� ���� ����� ���������� ��������� 34, �� ������ ���������� � �������������� ��������-����������� ���������� ��� ��������� �������� 35. � ����������� ������ ���� ������ �� ������� (���������) ���� ������ ����������� ������ 36.



32 �������. � ���. 2. � �. 289 � 290.

33 �[��������] �. ������� ��������: (ϳ��� ������ �. �. ������� �. �.) � ����, 1895. ������� �������� �� ������ ������������� ������: ��������� �. ������� ������������ ����������. � ����, 1882; [��������� �.] ����� ��� ���� ������� �� ������. � ��������, 1897. ��� ���� ����� ���������� ���.: �������� �. ����������� ����� �. �. ���������� �� ����� ��� ����� // ��������� �. � �����. �. 1. � �. LIX � ��.

34 ���������� �. �. ��������������� ����� ��������� // ��. � 1884. � �. 9, ���. � �. 49 � 50; ����. � �. 179, 191; ����. � �. 417 � 418 �� ��. ³������ �� ���. ����� � ������� ����������� ����� � ��������������� ������� ���������. � ����, 1884.

35 ����������. ��������� (1890; 2-� ���. ���. � ���., 1898). ��������� �� ������� ����� ������ ����� �������.

36 ����������. �������. � ���., 1892. � �. 1. (2-� ����. � ���. ���. � �., 1900) � ������� ����������� �� �������. ���������� �������� ���.: ������� (����). � 1988. � � 4. � �. 12. /217/



����� ������ �� ������� ������� ��������� ����� ����� ���� ����� ������������ � ��� �������, ��� ��������� ������������ � �������, ��� ������ ������� 37. ����������� ������ ������ ��� ������������� ������ ������. �� �� �����, ��� � ���� ������� � ���� ����������� �� ���� ���� ����������� � ������ ���������� � � �� �� ������ ����� �������� ��� ����� ������������ � ��������� � ��������� ������� ��� �������� ���������. ����������� ��������� �� ���, �� ��� ������ �� ������� ������� ����� �� �������, � � ��������� �������� ���� �� ���� ����������� 38. �� ������� XX ��. ����������� ������ �� ���������� ��������, �������, �� ������� ������ �������, ���, �����, �� ����������� ��� ����, � ���� �� �������������� ������� 39. �������, �����������, ��������� ������� ��������� ���������� ���������, �� ������� �� ������������ ��� ������ ����� ������, ����������� ��������. ��� ����� ��� ������� ������, ������� ������ 40, ����������� ��������� �� ���� ����� ���� XIX ��.

�� ������� �������, �� �������� ���������� � �������� �������� ������� ������ ������� �� ������ ��������� ��������� ͳ��������� ���� ������ �������������� (1860 � 1928), ���� ������������ ������� �������� �� ������ � ��������. ����� �������������� ����� �������� ������ ������ ����������� ���������������. �����, �� � ������������, ���� �� ������� ������� ���������� �� ����. �� � ����� ��� ����� ������������ �������� �������������� �������� �����������, ���� ����� �� ���������� �, ���� ���������� ������������� ���� �������.



37 ���������� �. �. ������ ������� �� ���� ������: (�� ������� �� ����������� ��������) // ��. � 1886. � �. 14, ������. � �. 42; ����� �������; ���������� �. �. ��������� � �������� ������� � ��������� ������. � ���., 1888. � �. 1 � 2; ���������� �. �. ������. ��� ���� ����� ������������ ���. ���������� � ��.: ��������� �. �. ������ �������� �����������. � �., 1969. � �. 43 � 54; ���������� �. �. �. I. �����������: �����, ���������������-������������ ���������. � �., 1972. � �. 234 � 245.

38 ���������� �. �. ����� ������� � ��������� � ����� �. ������. // ����� XIII ���������������� ������ � �������������� (1905). � �., 1908. � �. 2. � �. 51 � 53.

39 ���., ����.: �������� �. [��������] // ��. � 1888. � �. 23, ������. � �. 36 � 48. � ���. �� ��.: ���������� �. �. ��������� � �������� �������... �. 1 � 2. � ���., 1888; �������� �. [��������] // ��. � 1891. � �. 32, �������. � �. 352 � 356. ���. �� ��.: ���������� �. �. ��������� ����������� �������... ���., 1890; ����������� �. [��������] // �����. � ����, 1896. � ��. 10, ���. 4. � �. 3 � 23. � ���. �� ��.: ���������� �. �. ������� ����������� �������. � �. 1 � 2. � ���., 1892 � 1895.

40 ����������� �. �. ������� ������. ������ ���������� � �����������-���������� �������. � X., 1928.



��� � ������ �������� �� ������������ ���� ������������� ������� �����, �� � 1648 �� 1650 pp. �������� ��� ��� /218/ ������ ������ �������, ������� ����� ������� ��������� �������� ������� ���������� ����� 41. �� ���������� �� ��������� �����. ϳ��� ������ � ���������� �� ����� ������������� ���� ����� ��� ������� (�� ����������� � ������������� ������), ��� ����������� �������, �� ������������� ��� ����� ����������� � ������������� �������� �� ������� ������� ���������� � �� ����� ������ �������, � ��, �� �� ���� ��������, ���� �����������. ������������� �������� ������ ����������� ���������� �����, ��, �� ���� �����, ���������� �� ������ ������ � �������� 1650 � 1660 �� 42. ���������� ���������� ��������������, ������� ������������� (1858 � 1906) ������, �� ����� ����� ������� ��� ������� ������ ����������. ³� ���� �������, �� �� ������� � ����, ����������� �. ������� (��������) �� ����� ���������, �������� �������� 1651 �. ��������� ������������� ����� �. ���, ���� ����� �� ���������� � ������� �� ����� 43. ���� ���������� ��������� ��������� �� ������������ 44.

������������� ����������� ��� ����������. � ���������������� ����������� �����, �� ��������� � �������� ������� ������� �����쳿, �� ������� ������������� ����� ������ � ������������ ��������� � �������� � ������ ������ ������� 45, ���� ������������ ����� ��������� ��������� (�� � ����� ����� �������� �� �������), ����� �������� �� ����������, ���� �� ���� ������ ������������� ����������� 46.



41 ������������ �. �. ������ �� ������ ������� XVII �. // �����. � 1896. � ��. 10. � �. 37 � 39; ������������ �. �. � ������� XVII �. ������� �������� � ��� ���������������� ������ ������������ ����� ������, ������������� �� �������� � ������ ��������� ��-������� // �����. � 1896. � ��. 11. � �. 5 � 7.

42 ������������ �. �. ����������� ����� � ������ XVI � XVII ��., ����������� � ���� ������ ��� ������� ����� ���� // �����. � 1896. � ��. 11. � �. 30 � 33; ������������ �. �. ����������� ������ � ����� XVI � XVII ��., ����������� � ����� ������ // �����. � 1898. � ��. 12. � �. 97 � 137; ����� ����������� ������� ������� (�., 1898). ³������ ��� ����� ������� 1903 �. (���.: �������-��������� �. ������ ���������� ������������� (��������) // ������� ���������-������������ ����� ���. � �., 1929. � ��. 24. � �. 386) �� ��������������.

43 M[�����������] �. [��������] // ��. � 1898. � �. 62, ���-, �����. � �. 89. � �������� �� ��.: ������������ �. ����������� ������ � �����... ����, 1898; ����� ���-�������� ������. � ����, 1908. � �. 3. � �. 6, � �. 41.

44 Jabłonowski A. [Rec.] // Kwartalnik Historyczny. � Lwów, 1900. � T. 14. � S. 119. � ���. �� ��.: ������������ �. ����������� ������ � �����... � ����, 1898.

45 ������������ �. �. ��������� ����� ������ �������� XVII �. // �����. � 1899. � ��, 13. � �. 116 � 121.

46 ������������ �. �. ��������� ����� ��������� ���������� // �����. � 1899. � ��. 13, ���. 3. � �. 144.



ϳ��� ��������� �� ������䳿 /219/ � ���볿 ������������� ��������� ��� ������������� � ������ ���������� ��� �������, ��������� �� �� ����� �������� ������ ������ �� ����������� ������ ������������ ��� �������� ����������� � ���� ���������� ���� 4?. ������� �� �������, ������������� ������������ �������� �. ��������������-�������� �� �. ����������. ����� �������� ��������� �� ����� �������������� ���� ���� �������: � ������ ����, �� ��� ��������� ��������� �������� ������ � ��������� ���������� (102 �������, ���� � ��� ������������� � ������� ��������� ��������), � � ������ : � �������� ��� ������� �������- ������� ����, ������ �������� ������ ���������� ��������� ���������� ����� ������� ������������ ������� ������������ ����������. �� ���� ��������, ����, �������� �� ��������, ������������� �� ���� ����������� �� ��� ���������� ������������ �����. ��� �� ������, ���� ����� (������� ������������) ���� ��������� �� �������, � ���� �������. ���� � ��������� �������� ���������� �. ������ �� ������ �������������� 48 ����� ������� ������ �������������. ������������� �������� �������������� ����������, �� �������� ����� ���������� ����� ���� ������� ���������� ������, ���� � ��������� ����� �� ��� ��������-�������� ����. ������������ �������� ������������� ���������� � ������� � ��������� ��������� ������, ��, �����, ���������� � �������� 49.

������� ����� (1860 � 1934) � �������� �������� ��������� ������������, � ���������� ��� ��������� ������ ���������� �������� ������ � ��������� �������� ������� ����, �� ��� ����������. ������� �� � ����������� ����� ������, ������ �� ������ ������ 1660 �. 50 ����� 10 ���� ����� ���������� ������� ����������� ��� ����� �������, � ����� ����� ��������, �� ���� ��� ������� ������ ������ � �����, ��� ������ ������ . � ���������, ����� � � ����� 1660, ���� � � ����� 1661 �. �� ���� ����� �� �������� ���� ���� ������������� ��������: ����������� ����� ������, ����������� �������������� ����� ������ (�������� ���� ������ ����� �� �������� � ��������), ����� ������, ����������� ����� ������ 51.



47 ������������. ������ ��������-��-������.

48 �����. ���������. � ���. 2. � �. 23.

49 ������������ �. ������������ ��������� �������. � ����, 1923 // ���������� ������� �������� ��. �. ������������ �� ����, ��. ��������. � �. 90. � ���. 465 � 466. ��������� ������������ �� ����������� ���������. ���� �1923� ���� �. �������-��������� � ��������� ���� �������� �������������� (���. � �������� 42).

50 �����. ���������. � �. 15, ����. 32. ��� ������� �. ������������� ���. ������� 44 (�. 116 � 118).

51 ����� �. ������ � ��� ����� �� ����������� ����� ������ // �����. � 1911. � ��. 22, ���. 1. � �. 85 � 87. �� ������� ����� ����� ����������� 1910 �. (���. ������� 53). /220/



��������� � �������� ����� ����������� ����������� ����� ������������ �� ��������� ��� ����� (��� �� �� �� ���� ��� �������� ����������� ���������� ���� �� ��� ������� ������ �������, ��� �� ����� ����� �������� ������), ��� �� �������� ��������������. ������, � ��� �� �������� ��� ����������� � ����� ������ �� ��������� �� � ��������, � � �������������� �����������. ����� ��� ����������, �� ��� ����� ����, �������� �������. ³� ���������� ���������, �� ������ ���������� (�� ��������� � ������ ������ ����� ������ � ������������; ������ �� ���������� ������������) �� �������� �������, �� ��� �������� ������� ������ ���������, ��� . ������ ������� ������� �� ���������� ������� � �� ����������. ���� ������������� ��������, �������� �������, ������� ��� ������ ������ ������� ������ ������ (���� �� ³�����, �. �����������, �. ����������), �� ���������� ��������� �� ����'�������. ����� ���������� ������ ���������� ��������� �. ���������� ��� ����� ������� ������ ������ 1640 �.52, �� ���������� ������ ��������� � ������� ��������. ³� �������� ��� ��������� �������� 1660 p., �� ���������� � �������� ��������� ������������ � ����������� ����� �1673� 53. ����� �� ���� ���������� �� ������������� ������. ³� ��� ������ �������� ������� �� ���������� ���� �����, ��������� ������������� �� ��� �������� ������� ������ ������ (����, 1650; ����, 1660; �����, 1661). �������� �������� ��� ���������� ��������� ����� ������������ ���������� �����, ���, ��������, �� ����� �������� �������������� ������: �� �������, ���� ������ ���� �����, ���� ������ ����������� � �������; �� ���� � ��� �� ���� ������������� � ������������ ����� ������, ��, � ������ ��� �� �������. ���� �� ����� ������� ���� ����� ������� �� ����, �� � ����� ��� ������� ������������. ³� ����� ��������� ���, �� ���� ���������. ���� ������ �� �������� ��� ������ ���'������. ����������, �� �� �������� �� ��������� �� �����, ������� ��, �� ���������, �� ������� ���� ��� �������� ��� ��������� �����������, ��� ������� � ����� �����, ������� ��, ����� �� ������ ����� � ������������ 54. ������� ���������, �� �����, �� ���, ��� ��������� ����������� ��� ������� 55.



52 Estreicher �. Bibliografia polska. 140000 druków. � Kraków, 1891. � T. 12, � S. 423.

53 �����. ���������. � �. 16 � 26, ����. 1 � 9, 25 � 26, 30 � 32, 34 � 36, 38 � 40.

54 ����� �. ��������� ��������� �� ������� ����� �� 1700 p. � �., 1926. � �. 97 � 101.

55 ���� �. [�������] //������ (���). � 1927. � � 21. � �. 207. � ���. �� ��.: ����� �. ��������� ���������... �., 1926.



����������� 8 ���� ������ � ������ � ���� XVII � ������� XVIII ��., ����� ���� �������� �������� ������������ ����� ������� �� ������ ����������� 56. /221/ �������� � ������������ ���������� ������ ����� ������� ������� �� ���� � ���������, ��� � � ����������� ���������������.

������� XX ��. ������ ����������� ���������� ������� � ��������� �����, ������ ����� ������ � ����� �� ��� ��������� ������������. �������� ��������� ������������� ��������� ������ ���������� (1855 � 1928), �������������� � ��������������� ���������� ��� ������ ����� ��������� ������ ������, ����� �������� � ����� ���� �����������: ����� ������ � ���� ������� ������� � ����������� ���������, ����� �� ��������� � ��������� ��������� ��� �������� ���������� ������. ������ ������� �� ������ ����� ��������, ���� � ����� ����� �� �� ���� �������� �������, � �� �������� ���� ���� � ������������ ������������� ������������ 57. �������� � ���������� ��� ��������� (1847 � 1925) � ������ ��������� �������� ������� ��� ������������ ��������� ��������� ����� ������, ���������� ������� ��� ����� ������� (����������, �����������), � ����� ������� ����� ��������, �� ������ ������ �������� � �� �� �� ������ ����� ������ ����� ����� �� �� � ������������� ������ �� ���, ������ �������� 58. �������� ��������� ������������ ������� �������������-������� (1838 � 1916) �������� ������������ ����� ������� (�� ����������� ����) � ����� ���� ��������� ���������� � ����� ��� ��������� ������ ���� XVI � ����� �������� XVII ��., ��� ���������� �������������� 59.



56 ����� �. �������� �� ����� ����������� ������. � �., 1931. � �. 3 � 10, 15; ����. 1 � 3, 5 � 6, 11 � 12, 20 � 21.

57 ���������� �. �. ����� � ��� �������: ������� � ����������� ����. ����������� ��������� �� ���������� ������ � ��� ���������� ��������. � ����, 1901. � �. 105 � 119 (������ � �. 105).

58 �������� �. � ������� ������: (������ ���������). ������� ������� � ������������ // ������� ������ ������������������ �������� �������� �� �������� ����. � �������������, 1905. � �. 67, 77 � 78, 140 � 142. 3 ��������� �� ��������� ����� �����������, �� ������ �� ����� �� ��� ������� ������ (��� �� ������ ���������� � ��.: ������� �. X. ������������... � 1819. � �. 275), �, ��� �����, ������ � XVII ��. � �� �� ���������� ����� ��� ��������� ��� �������������, ��� � XX ��. ��� �����, � �������� �� ���� ����� �.-�. ������ (��������) 1613 �. ����� ���������, �� ����� �. ������������, ��������� ����� � �������� �� �����, �� �������� ѳ�, �������� ������� ����� ������ �� ������. ���.: �����. ���������. � ���. 2. � ����. 15.

59 ������������-������� �. �. [��������� ���-�������� ������ �� ���������� ���� �� �������� XVII �.] (�IJ� ���� � �. ���. � �. 840, ��. 1. � ���. 6 � 9). �������� ������ ����� ������ ����� ������� �� ����������� ��������. �������� ����� ������� � ������������ ����� ��������������-�������� ���������� ���-�������� ������ �� 2-�� �������� XV �. �� ���������� ���� (1569 �.)� (����� ���-�������� ������. � �. 7, �. 2. � �. 1 � 210). �������, �� ������� ��������� �� ��������� �� /222/ ������� (�. 7, �. 3), �� ���� ������ ���� �������� ������ ��������. ���. �����: ����� �. �. ��������������-������������� ���� ������ ����� �������� XVI ��. � ���������� ��������-���������� ��������� ������������ XIX � ������� XX ��. // ��������� ����������: ³�������� ������. � �., 1981. � ���. 7. � �. 82.




³������ �������� ������������� �������� � ��������� ����� ��� ��������� ����� 60. �������-���������� ��� ������� (1859 � 1927), ���� �� � ������ ���������� ���� ������� ������� ��� ������� 61, ����������, �� ������ ���� ���� � �������������� ����� �������, ��������� ���������� � ����� ����� XVII ��. ������� ��������� ����� �� ������, ������������ ��� ����� ������� XX ��., � ��� ������� ��������� ��������� �� ������������ ������������� ����������� 62. ³������� �� �������� ������ ������� �� ������ ���������� �������� ���������, �� �� ���� ������ ���������� � ���� �����糿 (������, ����������� ������) �������� ��������� ������������ ���� ���������� (1857 � 1926) 63.

�� ��������������� �������� ���������� ����� ������������ ������������ ���������� ����, �� ���� ���'����� � ������ ������ ������, ���� ����������������� ������ ����� �� ��������. ��� � �������� ���������� ������������, ������ ������� �� ���� �� �� ���� ������� ����������� (1866 � 1934), ������ �������������� ������� ������-����, �� �� ������ ���� �������, ��� � ��������� ����� ��������� ��� ����� ��������� �������� ���� � �� � ��������� ���� � ������ ������ ������ ��������. �����������, �����, �������� ������ ���� ������ � ������ ������, �������������� ��� ����� ����� ����������� ��� �� ��������� ������ ������. ֳ ������ �� �������� �������� �� ������ ������� �. ������� 1861 �. 64 �� ����������� ������������, �������� ������� �Description d'Ukranie�, xo� �������� ����� ��� ��� ��䳿, ������� �������� ��������� ����������� ����� ���� � ����� ����. (������ ������ �� ������ �� ������� 1630-� ��. �� ���� ������������)� 65.



60 �������� ������. (�� ������� ��������� ��-�������) // ��� � ����, 1909. � � 1/2. � �. 89 � 100.

61 ������� �. �. ������ �� ������� // ���. � �. 16, ��. 471 � ���. 389.

62 ������� �. �. ������� ���������� ���������� � �� ���������: ������������ � ��������� � �������. � �������, 1914. � �. 60 � 63, 183 � 188; ������� �. �. � ����� ������� � ��������� ���������� ���������� �� ������ �������� XVII ����. � �������, 1914.

63 ���������� �. �. ����������� ������ ���������: �. �. �������. ������� ���������� ����������... � �������, 1914; ������, 1916.

64 ����������� �. ������ ������-����. � T. 7 � � 297 � 302, 480, 584.

65 ����������� M. ������ ������-����. � T. 8, �. 1. � �. 321.



����� ���� � ���������� ������� ���'������ ����� ������ �� ����� ������� �� �� ������������� � ���������� �������, �� ������� ��������� /223/ ����� ������� � ������ �������� XVII ��. �� ������ ��������. ������ ���������� (1880 � 1958), � ���������� ��� ��������� ������ �������� �������� �� ����, ������ �� ������ ������ � ���� ���� � ���� ����� ����. ���������� �������, �� ����� ������� ������� � �������, � ����� � ���� �������������� ������� (�� � ����� ������� ������), ����� �� ������� �������� ����: ��� �������� � ������� �� ��� �� ����� ����������, �� ���� ���������'�, � ����� �������� �������� �� ���������� �� �� ���������� 66. ���� ��� ����� ���� ���� ������� ������� � ������ ������� ���������� ������ ����� ������ ���� ��������� � �������-���������� ������ 67, � ���� �� ��� �������� �������� ������ �������� (���� 1919 �.) ������� ������������ �������� ����������� ��'� ������, �������� ��� ��������� ���������� ������� ��� ���������� ���������� � ������ ��������� ����������� �������� 68. ������� ������ ������ ��� ������������� ��������� ����� ���������� �����. � ������� �� ������ ����������� ������ �� ������ ������ ��� ����� � ������� ������ 69, � � ��� ���������� �������� �������� �������� (��������) ����� ������� ������������ ��������� ������ ������ 70.



66 ���������� �. �������� �������������� ������� � 1644 �. // ����. � ����, 1914. � �. 121. � �. 127.

67 ���������� �. ���������� ����� ����� ���������-�������� ������. � ����, 1909; ���������� �. ����� ���� ��'� �������? � ³����, 1916. � �. 13 � 16 (����� �������: ³�����, 1917); ���������� �. ���� ������� ��'�: (������, �������, ����������). � ����,. 1916. � �. 11 � 16; ���������� �. ��������� ����� ����������� ������ �� ���� ��������� �����. � ³����; �., 1918; ���������� �. ������: (ʳ���� �������� �� �������� �� �����). � ����, 1923; ���������� �. ������ � ���� ������: (� ����� ��������� ������� ������ ���������� ������). � ����, 1925.

68 ��� ���'���� ������ ��������� ���������� ��. �������� � ����� � ������� �������� ��������� �������� ���������� �������� ������ ������������� ����� ����������� ������. � ����, 1923. (����� � �������� ����������� �� ���������, ������.) ������� ��������, �������, ������ �������� �� ���� �. ����������� �� �. ������.

69 ������. ��������� ��� �����, �����-����� �� ������ ��� ������ // ���������� �. ������ ����������� ������. 2-� ����. � ���. ���. � ����, 1922. � �. 130 � 132.

70 ������� ������. ���� ������ � ������ ���� 1640 p.: �� �������� �. �������. � ����, 1925. ���������� ��������� (�������������� �. ����������) ������� ����� ������� ������ 1640 �. (���. ������� 86). ������� �����, � ����� ������������ ���� ������ � �������� 1925 � 1922 pp. ������ ����������� ������ �������������� ��������� �������.



������ ������� ������� �������� ������ ��������� ����� �������� ���� �������. ���������� ����� ������ ������������ ������ � ������������ ���� ���������� �������: ������� ��� ������ ������ � �����������. ��� ��� ��� ������� � ��� ��� �� ����� ���������� ������, ����� /224/ ����� ���������� �� �������� ������ �� ������ � �� ������� ����� ��������� ����� �������� ��������� [...] ���, � ����� �������, ����� ���� ������ ������ � ����� ��� ��� ������, �� ��������� ������, ��� � �����, �� ����� �������� ����� ��� ���������. �� ���� �������� ����� ��� ����� ������ � ��� ����� �������� ��� ������ �� ��, ���� �� ��������� ��� ���� ����� ������ 71. �� �������� ��������� ������� ��� ��, �� ������� �� ������ ������������� ������� �������� �� ������ ������� �� ��, ���������� �������� ������������ ���������� ��� �������� ���� 72.

�� � �������������� ��� ����� ������ ��������� ������ ������ ��������� ��������, ��������� ��������� ������������ ������� ���������� (1857: � 1928). ������, � ����� �� ��� �������, � �� ������ ������ ��������� ��� ������������ �����, �� ����������� (�� �����, ��� ������� �����, �������� �������) � �������� ���������. � ���� ����� � ���������� ������ �� ������� ������ (Arctomys bobac, ����� ���� � ������ ���� �������������������� ����� ���������� ���. � ��� �� ����), ����� (����� ���� �� ������� ����� � ��� �� ����) �� ����� ��� (���� ��� �������� XIX ��.). ������ �����, �� �����, ����� �������� (����� ��� �����), ��� ��� ��������� ���� ������ ���������� � ����, ��������, �� �� ������� ������ ������. ������ ��� ��� �������� �� ���� ���������, ��� ����� ��� ������� �� ����. ������ ���������� ���� ���������, �� ��������� �������� �� ��������, ����������������� ���, ������. ���� ���� ���� �����, �� ���������� ������� �����, ���������� (�. ��������. � ���.) �� ��������� ���������� ��������� �����, � ������� �� ����� ������� �� � �������. ����� ...������������ ������� ������������� 73.



71 ������� ������... � �. 3.

72 ���������� �. �������� ������� �� ��������� XVII � XVIII ��. // ���������� �. �-� ���� ������� � ���� ������� ��������� �� ��� ��������� ������������ � ���������� � ���� ��������� �� ������ ������. � ����, 1927. � �. 253 � 265; Barwiński B. Opryszki w slownictwie ludowym � na rycinach z XVII � XVIII w. // Ziemia Czerwieńska. � Lwow, 1936. � Nr. 2. � S. 230 � 242.

73 ��������� �. �. ��������� ������ [� 3 �.]. � ������, 1916. � �. I. � �. 51 � 52. ������� ���� ����� � ������ ������ ������� (����� ������, �� ������� ��� �����).



���� ���� ������������ ���� �� �������� ������������ �������� � ���� ������. ������ ���'�����-����������� ������������, � ������ �������� ������������ ��������� ������� ����� ����� ���������� (�����������, 1885 � 1936) ������� ����� �� ������������� ������ ������ ������: ��������� ������� ����� ������ � ��������� (���������) � ���� �������, ������� � ��������� ���������. ��� �������, �� �������, ������������ ������� � ������������� � ������ ������� [...] ������ � ��� ������� ����� �������, �� �� � ���������� ������� � ���������� ��������: �� ����� ������ ����� /225/ ��������. ����� �������� �����������, � ����� �����, �� ������������ �������. ������ �������, �������� �� ������ ���� ��������� ������ � ����� ����������� �������� � ��������, � ����� ��, � � ���� ������, �������� � ���� ��� �������� ��� ����� ��������� ������ � ������ ����� �������� XVII ��.� 74. ����� �������� ���'�����-����������� ������������ (������ ������������ ������������) ������ ������ (1874 � 1935), ������ ��� ������� ������, ����� �������������� ����� ������ 75.

����, ����� ����, ����������� ������� ���������� ����� (��� �� �����) ������� ��� ���������� ���������'�, �� � 20 � 30-� ���� ������������� ����������� ��������� �������� � ������ ���� ������� ������-����������� �������� �������� ������ ��������� ������������ ���� ������� (1894 � 1963). �� ����� �� �������� �����������, �� ���� ��������� �������������� ������������ ��������: ������� � ���� ����� ������ �� � ���� ������������� ������ ��� �������� ������������� ������� �� �������� �������� ������� ����� (���. �������� ������� ���-��������). � ��� ��������� �� ��� ���������� ����� ��������� ���������. ���, ��� ������������� ���������, ��������� �� �������, ������ �������� �� �������������� � ����������� ������ [���] ��������� ����� � [�����] ��������� ������� 76. ������� ������ ��������, �� ������ �������� �� ����� ��������� ���� ������ � ������� ��� �������� ������������ ���������� ������� ���������, ������� �������������� ����� �����𳿻 �. ������������ (��������� 1579 �.). � ������� ������, �������������� �������, ������� �� ����������� �������� ���������� ��� ���������� �������� 77. ����� ����������� �������� ������� ������� �������� ������� (�� ��� ����������� ������). �������� �������� �������� � ��������� ���������� ϳ������-��������� �����������'�, �� ������ �� ������ ������� � ������ ���������� �����������, �������� ���������� ���� ����� ������ 78.



74 ����������� �. ����� ������ �� ����� ������: (���� ������, ������� �������� 1919 ����. �.). ���. 1. � ���'����� �� ������, 1920 � �. 132 � 134.

75 ������ �. ������� ������. ������������ �������. � ������������, 1919.

76 ������� �. ������� ������� � ������������ �� �������� ����� ����������� ����������. ������ ��� ������������ �� ������� // ������ �������-�������� ������ �. �����. � �����, 1926, � �. 2 (1925/6). � 2. � �. 91 � 103 (������ � �. 102).

77 ������� �. ���� ��� ��������� ��������� ������-�������������� ����� // ������� ��� (�����. � 1928. � � 6. � �. 155 � 171); ������� �. �������� ����� �� ������ ��������� �� ��������� ����. ������ � ���������� // ��������� ������. � �., 1930. � �. 150 � 160 (������ ���������� �������� � �������� �. �. ����������).

78 ³������ �� ��������� ��������� ������������ �. �. ��������. /226/



������ �������� ��������� ��� ������� ����� ������� ����� ��������� �������. �������� ��������� ������������, ������ ������� �� ���� ������� ��������� (1882 � 1952) ������������� ����� ����� ���� ������������ ������ ������ 79. ������� ������������� ���� ��� ������ �������� (1892 � 1965) �������������� ����� ������ � ����������� �����, ���������� ������ �������� 80. �������� ��������� ��������� ������� ����� ������ ������������ (1893 � 1934) ���������� ���� ���� ������� ��� �������� ���������������� ������� 81. � ������������ ����� � ��� ����� ��������� ���'�������� � �������������� ����� ������� �������� ���'�����-����������� ��������� ������� ����� ��������� ��������� (1883 � 1946) 82. � 30-� ����� � ��� �� ������ ���������� ����������� 1861 �. ��� ������������ ������������ ���������� �������� ����� ������� (������ ��������� ���������� �� �������). ����� ��������� ��������� ������������, � ������������ ��������� ������ � ����� ������ 83.

��� ������� ����������� ��������������� ������� ����� ������ (1895 � 1959) � �������� ����������� ����� ����� ������� ��� � �����. ϳ� ��� ������������ ���� �� ������� �� �������, �� ��������� ������ ������ �� ������� � ������� �� ��������� �������� ��� ����������� ������� ���������-����������� ��������. ���� ������� ��������� �� ������ ����� ������� ��� �������. ������ �� ������ ��� ��� � �������� �������, ����������� ������������ ������� 84, �� ��������� ������� �������.



79 ��������� �. �. ����������� ��������� ������� �� ����������� �� ������� �����. �. 1: ��������� ����������� � XVII � XVIII ��. � ������, 1923. � �. 3. �����.

80 �������� �. ��������� � XVI � XVII ��. // Dz��. � �., 1927. � ��. 11. � �. 27, �����.

81 ����������� �. �. ������ ��������� ������������� �� ������ ������� �������� // ³���� ������� ���� ����������� ��� ���. � �����, 1929. � �. 4/5 (������ �������� ��������� ��������). � �. 41.

82 ��������� �. ������ ��������� ������. � ���'�����-����������, 1930. � ����� (����������� ��������� �������� 100 ����.).

83 ������ �. ���� ���� ������. ���� ������ ����� �� ������. ������ ������ ������. ��� � ����� ����� XVII ��. ��������� ����� ���������� ����������'� // ������ ������ � ���������� � ��������� / ������ �. �. ����������� � �. �. ������. � �., 1941. � �. 3. � �. 65 � 66, 72 � 80, 109 � 110 (������� ������, �������� ������ �������� �� ��� ����).

84 ������ �. � �������� �� ������, 1672 � 6.XII. � 1923 [!]. (� ������ 250 ���� ���� �����) //����. � �����, 1923, � ��. 1. � � 1. � �. 8 � 10; ������ �. ���������� // ����. � �����, 1924. � ��. 2. � � 17. � �. 258.



�. ���������� ������ �� ������������ �� ���� ��������� � ����������� �������, ���, � ������ ����, �� ������ �������� ���������� ����������� �. ���������� (��� ��� ��� ����������� ����), ��������� �������, �� ����� ������� ������ /227/ ������ ���� ����������� � ����� 1640 p., a ���� ����� ���� �� ��� (����, 1651; ���� 1660; �����, 1661) 85. ��� ������������ ���������� ������ ������� ��������� �����쳿 ���� � ���, �����������, ���������, �� �� ��������� �������� ��������� ����� ���������� ����� 86. � ��� ��������, � ����������� ������ 1660 p., ��� ������ ��������� �� �������� ��� �� �Bibliothèque franco-ukrainienne� (�� �� ����� �������� ���� ����� ������ ���� � �������-��-���) 87, ��� � �� �������� ����. ������� �������� ������ ������, ���������� ����� � ���������� ��������. ³� ���������, �� ����� ������ ��� ����� � ������ ���������� ������ ����� XII, ������ ������� (1731) 88, � ��� ������� ������ ������� ������������ ������ (���� �� �������, 1767) 89. ������, ��� �������, ����� ���������� ������� ��� ������������������ ��'����, ����� ���� ������� ���� ������ ������. ��� � ������ ������ �������� ���� ������� ����������� ���� ������� ���� ��������. ϳ������� ��������� ��� ������� ��� ������� �����, �� ������ �� �������� ������ ��� ������ � ����������������� ��������. � ����� ������ ������� ���� ����������� ��� ������ ������� ������, �����������, �����, �� ������� ������� � 1640 �� 1650, �� �� ����� ��������� 90. ������ ��� �� ���� ���������, ��� � ����������, �� �������� �� ���� �������� ������. ���� ������������� ���� ��� ������� ��������� �������� ��������.

����� ����������� �������� ���� �� ����� ����������� �������� �������. �������� ����������� ������������ � ���� ����� ������� (1864 � 1938) �������� � ���� � ����, �� � �. ����������, �������� ����, ���� � ������� ������� ������� ������ 91.



85 ���������� �. ������� ������� // ����� ������. � ����, 1924. � � 1. � �. 14. ������� ����������� (�� �������� ��� �����) ���������� �. ����� 1926 �. (���. ����).

86 ������ �. ���������� � ������ � ������� ������� ������, �������� ��������� �����쳿 ���� � ��� // ����. � 1924. � �. 134 � 135. � �. 241 � 248.

87 Borschak É. Huit mois à la Santé. Journal (1940 � 1941). Montreuilsous-Bois, 1946. � P. 4 de couv.

88 ������ I. ������� � ������: (�� ���������� �����������) // ������. � �., 1926. � ��. 1. � �. 35, 40.

39 ���.: Sichynsky W. Ukraine in Foreign Comments and Descriptions from the VIth to XXth century. � New York City, 1953. � P. 136.

90 Borschak É. L'Ukraine dans la littérature de l'Europe Occidentale // Le Monde Slave. � Paris, 1935. � � 2. � P. 299 � 305; ����� ������� ������� �������.

91 ������� �. ��������, �������, ���������. �������� ������ �. �������� � ��� ���������������� // ���������� �����. � �., 1916. � � 7/8. � �. 64; �h�l�ukh�ne S. Les termes Russie, Petite-Russie et Ukraine // Tyszkiewicz M. Documents historiques sur l'Ukraine. � Lausanne, 1919. � P. 59 � 72; ����� ���������� �����; ������� �. ����� ������. � ³����, 1921; ������� �. �. ����� �������� ����� �������, ����, ��������, ��������, ��������. �� ����� ����� ����������� ������ �� ����������� �. �. �������� �������� ������. � �����, 1928 (������������ �������); ������� �. ����� ϳ��������� ������� // �������� �������� ����� ������������� ������� �������� � ���� 1921 � 1931. � �����, 1931, � �. 40 � 42; ������� �. ������ � ����� ���� ���� � ����������� ����. � �����, 1936 � 1937.



� �������� ���� ����� ���, ��� �������� /228/ �� �� ��������, ����� � ����� �����糿. ���� ������� �������� (1857 � 1930) ���������� �������� ����� ����, ����� ��� ����� ����� ������ ������� � ��������� �.-�. ������� 92. �������� ����������� ������������ � ����, ���������������� �� ������� ��������� ѳ�������� (1894 � 1962), ������� ���� �� ����� ����� ������ �������������� ������ ���������� ������ ��� ������, ��������� ���������� � ��������� ����� ��� �������. ��������� �� �������� ������ �������� ������ ������, ���� �������� ��� ��������������� ������ 93. �������� ������� ��������� ��� ������ ѳ�������� ���������� ���������� � �������� ������� � �������, ������������ ������ ������ � ����, ���������� ��������� ���������� (��� ������� ������� ������� ���� ����������) : ������������ �� ����� ����� ������� ���������, �������� � ���������� ����������� ������� ��� ����� � ����� ���� ����������� �����������: �³� (������. � ���.) ��� ������ ������ ��������������� ������, �� ������ �� ������ �� �� ��������� ����������� �� �������� ������, �� ���� ��� ������������� ���������, ���������� � ���������� ��������. ���� ���������� ����� ������ ����� ������� ������ ���������� ����������. ���� ����� ������ ����� ������� ��� ����������������� ����������� �� ������� XVIII ��. �����, ���� ������ ���������� �������� ��� � ���������� ���������� ��������� XVII ��. �� � ������ ������ 94. ѳ�������� �������� ����� ������� ��� ���� ������ ������� 95.



92 Tyszkiewicz M. Cartes de l'Ukraine par G. Levasseur de Beauplan (1650), J.-Bapt. Homann (1716) et Nicolas Visscher (1735) publiées d'après les originaux appartenant à la Bibliothèque de l'abbaye d'Einsiedeln. � Lausanne, 19�9 (������� � ����� ����� � ������, ������� � ������� 92).

93 ѳ�������� �. ������� ��� ������: ���� � ����� ��������� �� ������ �� ����� ������ ��� ������ �� ������ ������. � 2-� ����. � ������ ���. ���. � �����, 1942. � �. 63 � 70. ����� ������� �������: ����� �� ����������� ����������� / � 2 �. � �. 2. � �����, 1937, � �. 57 � 119. ����� �������� ������� � ���� ������� � ������� (1938), �������������� ��������� ��������, �� ������� (1939) � ��������. � �� ���� ��������� ������� (��������, 1947), ����������: Les trangers parlent de l'Ukraine. � Mons, 1949.

94 Sichynsky V. Ukraine in Foreign Comments and Descriptions from the VIth to XXth century. � New York City, 1953. � P. 67 � 88.

95 ѳ�������� �. ����� ������. � ��������, 1948. /229/



� ���� 20-� � �� ������� 30-� ���� � ���������� ��������� ���������� ����������� �������� ���� ������� � ���������� ����� ����. ����� ����, ���������� ������ ���������� �� ������������ ����, ���������, �� �������� ���������� ����������� ������ � ������� ����� ��'���� (������� ������� � ������ 16΄, � ����� 12΄) ����, �� ��� �������� XVII ��., ���� ��������, �� ����, � � �������� �������� ����� �����, �� � ���������� ����������������� ����������� 96. � ���������� ����� �� ���������� ������� �������� �����������, ������� �. ����� 97, ��� ������� ���� ��������� ���� ������ �������� �������. ���� ����'������ (1886 � 1967), ������� �� ����, �������� �����, �� ������ ���� � ����� �������� �� ����������� ��� ������ � ����� � �� �� ������� ��������� �� ������� ����� ������������ ������, �� �������� (����� ���. ��������, 1687) �� �Kleine Tartarey� (��������, 30-� pp. XVIII ��.) 98. ����� ������ �� ����� �� ������� ������� ����, � ����� ������ �������� ������ ��������, �� ���������� ��� �����������. ��������, ��� �������� ������ �� ����� � ����� ����� ������������� �������. ֳ���� ��������, �� ����'������ �������������� ����� �� ������� � ������ � ����� ���������, ���������� �� ����������� ���������� � �������� �� ����� ���� (�������, � ���������� ��� �. �������������) 99.



96 J���k R. ���� Ukrainy Beauplana // Ksiega pamiątkowa XII Zjazdu Lekarzy � Przyrodników Polskich w roku 1925. � Warsawa. 1926. � T. 1. � S. 120 � 121; Jacyk R. Stopień dokladności na mapachXVII w. // Pamiętnik II Zjazdu Stowianskich Geograiów � Etnografów w Polsce w r. 1927. � Kraków, 1930. � T. 2. � S. 282 � 283; Jacyk R. Analiza ���� Ukrainy Beauplana // Polski Przegląd Kartograficzny. � Lwów, 1931. � T. 5. � �35. � S. 66 � 91.

97 Buczek K. Ze studiów nad mapami Beauplana // Wiadomości Słuzby Geograficznej. � Warszawa, 1933. � N 1. � S. 20 � 23.

98 ����'������ �. ����� ���� ������ XVII � XVIII ��. // ��������� �����. � ����, 1937. � � 1. � �. 18 � 20. ���.: ����������� �. �., ����� �. �. �Cyaneae� � �������� ��������� ����� XVII �. � ��� �������� �� ������� ������ // ������� ���������� ������� � �������������. � ��������������, 1975. � ���. 3. � �. 138; ����� �. �. ������� ����������� ��� �������� �� ������� ��������������� ����� ����������� ������ 1648 � 1654 ��. � ��������������, 1985. � �. 39.

99 ����'������ I. �. ������ ������������. � �., 1954. � �. 43, 80, 104, 238 �� ��. ���. �����: ʳ���� �. �. ���� �������� ����'������: �������������� ��������. � ����, 1966 (���������� ����� �� �����).



ͳ�������� ��������� �� ��������� ���������� ��������� � ��������� �� ������� 30-� ���� ������ �������� ����� �� ��������������, ��������� �������� � ������������ �������� �������. ������ ����� 25 ����, ���� ������������ ��������, ������ �������� � ����� � ������� ��������������, ������ �'�������� �� �������� �������� �����. �������� ���� ������������ �������������� ��������, � �������� ������� ���������, �� ���� ���� ��������� /230/ ��������� �������. �������� ����������� �������� ��� �� ������ �����������. ������ ��������� ������������ ³�� ������� ���������� �������, �� ������� ��� ���� ������, ������� ����, ��������� � ��������� ����, ������� � ��������� ������� 100, �� �� ����� �������, ������, ������ ������ ��������� ������� ������������ 101. ������� ������ ���������� �� ���������, �� ����� ������� ���������� �� ������ ����������� ���������, � ��������� (�� � ������) ������� � �� ��������� ���������� (�������� ����). ��������� �����������, �������� ���������� ��������� ����� �� ����, ������� �������� ������ ������ �� ����������� ������� 102. ����� ����������� (1904 � 1986), ���������� ����� ���������� �� �������� �������� �� ���� � �����, ���������� �� ���� �� �� ��������������� ������� 103. ��� ��� ����� ���������� ��������������� �� ����� ���� ��������: �������� 60 � 70-� ���� ��� �������, �� ���, �� ���� ������� ������� ������ �����, ���� ������������� �� � ������ ��� ����� ����� � ������� 104.

���� � ���� 70-� � �� ������� 80-� ���� � ���������� �������� ������� �������� ����� ��������. ������ ������� ��������� ������� ������ �������� ������ 105. �� ������ ���� ���������� ��������� ���� �������� ������� �������������� ��������� ������� � ���� ��������� �������� �������, ��� ��������� ������, ���� �, �� ���� ������ 106. ����� ��� ������� ������� �������� ���� � ������������ ����������� ������������� XIX � ������� XX ��. 107.



100 ������� �. �. ���������������� �������� ���������� �������. (������������ �����): �������. ���. ... ����. �������. ����. � ����, 1954. � �. 4.

101 ������� �. �. ������������� �������� ������� �������� �������� � ����� �� ����'������� �� � ���������� ������� // ������������ ������. � �., 1960. � ���. 3. � �. 180; ������� �. �. �������� ������ �� ��������� ������ XVI � XVII ��. // ³��. ���. ��-��. ���. �����㳿 �� ���������. � 1963. � � 5, ���. 2. � �. 97.

102 ���������� �. �. ����������� ����������. � ����, 1957. � �. 46, 53 � 55, 88, 89, 110 �� ��., ����� �� ����� ������.

103 ����������� �. M. ��������� �������� ����������� ������ � ���'����� ��������� XVI � XVIII ��. � �., 1958. � �. 18 � 21.

104 ���.: �������� M. I. ��������� ������������ (� ������ ���� �� �������� XIX ��.). � �., 1959. � �. 42.

105 ������� M. M. �������� ���� ������ �� ����� ������ ó���� ��������� ������� �� ������� � ����� ������: (��������� �������� ��� ��������). � ³�����, 1978. � �. 12 � 20.

106 �������� �. �. �������� ������ �� ������ XIII � XVIII ��. // ��������� ����������: ³�������� ������. � �., 1981. � ���. 7. � �. 90 � 91.

107 �������� �. �. ������������ ����� ������ � ����������� ���� XVIII � ������� XX ��. // ��������� ����������: ³�������� ������. � �., 1985. � ���. 11. � �. 85 � 90.



����� ������� ��������� ����� ���������� �������� ������ /231/ ������, ����������� ��� ������� ��������� ��. ³� ��� ������������ � ����������� ������ �� ���������� ������ 108. ����� ��������� �� ��������� ������� ������� ����� ������ ������������� ����� ������� ����� ��������� ������� 109. ���� �������� ���� ����� �������������� ����� ������� � ������ ����, ���������� � ���������� ��������� (������, �� ��� ���� ��������� ������� ����������� �. ͺ�������, ���������� � ���������� ��������� ������ ������ 1822 �.), �� ���������� ������ ������ ����������� ��� ���������� ���� 110.

������� ���� ������������ ������ �� �������� �������. ������ ������, ��������� ������� ��� ������������� ��������� �� ������� � �������� ����������� ���������, ������ ��������, �� ������ ������� �� ��������� ��������, �� ��� ������� ����� ������ �� ������������ 111. ������� �����, ��������� ������� ��� ��� �� ������� ������ �� �������, ������� ����� �� ���������� ��������� ���������� ���� 112. ³��������� ���������� �������� ����. ������� ������� ��������� ��� ³��������� 113, ����� ij����� � ��� ��������� 114.



108 ������ �. �. ��. ���� ������... / ���. � ��. �. ������� // �������. � ����. 1981. � � 4. � �. 54 � 88. �������� ������ ��������� ��������� � ��.: ������� �. �. ����� ������...� ������� � ������� ��������� ���'���� // ��������� �����������. �������� ���� �� ����������� ��������. ���� �������� ����. ������. �������, 1988 �. � �., 1988. � �. 75 � 76.

109 ������ �. ������ � ���� ����� ������...� // �������. � ����, 1981. � � 4. � �. 89 � 90; ���� ����� ����� ���� / ����. �. �. �������. � �., 1987. � �. 343 � 344, 350 � 376. ��������� ������ ������ ��������� �� ���������� ����������� �. �������-��������� � �. ��������������.

110 �������� �. ����� ���������� ������ �. ������� � ��������� � ������� ���� // ������������� ���������� � ����������: ��. ����. �����. � �., 1981. � �. 116 � 127; �������� �. �. ����� ������ �� ��������� �� ������� // �������. � 1981. � � 4. � �. 89 � 94; �������� �. �. ��� ������� ������ ������� �� ������ �. ������� � ������ ��� �������������� ������� �� ����� ������ // ��������� �����������... ����... � �. 240 � 243.

111 ������ �. �. ������� � �������� ���� ������������� ��������� � XVI � XVIII ��. // ��������� ����������: ³�������� ������. � �., 1983. � ���. 8, � �. 91.

112 ����� �. �. � �� ������: ��� ����� ���� ����������� �� �����. ��� �� ������ XV � XVIII ��. // ���. � 1985, � � 1. � �. 154 � 155.

113 ������� �. �. ������ �� ������ �.-�. ������� // ���� III ³������� ������� ��������-��������� ����������� (4 ������� 1985 p.). � ³�����, 1985. � �. 63 � 64.

114 ij����� �. �. �������� �� ������ �. ������� // ��������-����������� �������� ��������� �� ���������-���������� ������� �� ������: ��. ����. �����. � �., 1988. � �. 84 � 89.



������ ������������� ��������� �������� ������ ������, ���� ����������, ���� ��� ����� ������� ���������������� � /232/ �������� � �������� �. ��������� 115, �������, ��� ����������� �������. �� ������ ������ ���㳺� ��������� ������������ ������������ ������� 116.



115 ������ �. �. ��. �������� ������� // ������ ������. � �., 1988. � � 2. � �. 62 � 76; � 4. � �. 50 � 63. ������ M. �. ��������� // � �������� �� ������ � ���� ����� ������ // ������ ������. � 1988. � � 2. � �. 59 � 62.

116 ������� �. ����������� �����������. �., 1985. � ���. 5. � �. 4 � 6.



���������� �� ������ ����������� ����������� ��������������� � 80-� �����, ��� �� ����������� ��������� ������� ������������ ��������� �� ���������� ������ � ��������, ���� ��� ��������� ����� ���� �������� ����� ������� ����. ʳ������� ��� ��������� ����������� �� ������� �� �����. � ���������, ��� �������� �� ��� ������ ������� ���� ����, �����, �������� �������� �������, �������� �������� ��������� (���� �� ����, ���� �, �������� ������� ������ ������ �� ������ ��� ���������� ������ � ������ ������ ����, ����� ��� ���� ���������� �. �. ����� �� �. �. ������). ����� ��������� �� ����� ������ �� ����� ���������, �� ������, �������. ������� ������ � ������, ������ ���������� � ��������-��������� ����� ������ �� � ������ ��� ������� ���������� � ����������� ��������. ������� �������� ����, �� ó��� �������� �� ������ ��� �� ������ ��������� ���������, ����� �������������� ����� ������� �� ������, � ��������� ���������� ������������������� ��������������. � ���� ������ �������� ���'����� ��������� ����� ���� ���������� � �������� �����. � ��������������� ��������� �������� � ����� �������� ����, �� �� ������ �������� �������� ��������������� �� ��� �������� ��������� �������� �������.


�. �. ��������.















���������     �������     ��������


����������� ������� � c������ ua_kobzar:

�. �����-�����������, 1840 �.:   ����, � �����, �� � ����� �������� � �� � ���� ������� �� ���� ����, �� ���� ���� � ����, �� ������� ����, ����� �����������. ���� ���� �� ������ �������� � �� ���� �� ���� �������� � ��������. � �������� �� ������, �� ��� � ����� ������, ��������� ���� ���������� ��������� � ���� �����, ��� ��������. . . . )



���� ������� ������� ������ �� �i� ����i��i, ���i�i�� �� ������ �� ��������� Ctrl+Enter.