[�. �����������. ������ ������-����. ��� VIII. ����� XIII. ����. 1.]

���������     ��� VIII     ����� XIII     ��������





XIII. ��� �������� ����� � ������ ������ � �������. ³��� 1649 �.


������������ � ���: ���� �-�� �������, ����� ����. ����, ��� �������� �� ����, ������ ������, ����������� � ���������, �������� ������ �������� ����� � ���� �������� �� �����������, ����� �� ������� ��������, ���� � ���� ������� � ������.



�������� �������������� ���, �� ����� ����� �-�� ������� ������� �� ���� ������� ������� �� ������ �������� 1648 �.

ֿ��� ����� ������ ����� ��� ���� 1) � ���������� ����� ����� �� ������ ��������� ����.

�� �������� ��������� ������� ������� ���� ����������, ������������ ������� ����� � ������ ������ ������� ����, �� ������� ���� ������ ���� ���� � ����������, ��� ������ �� �� ����� ���� ������� ��� ��, ���� ������ ��������� �������� ����������. ������ �� ������� ����� ���� � ��������, ����� ������ � �����. � ����� ��� ����������� ���������, �� ����� ������ �����, �������, ������� � ������ �� ����, ���� ������� � ���� ������, �� ������� �������� � �������������� ����������� � ������ ������ �����, �� � ����������� ������, � ����� ������������ ��� ��������� �� ���������� ���� � ������� ���������. ������ ���� ��� � ��������� ��� ������� �� ��������� �������� �����, ��������� ��������� ������������, � � �����, ����������, ������ �������, ���������� ������, ����� ����� ���� ���������� � ����� ����� �����. � ��� ���� ������ ����� ���� �� �� ���� �� �������� � �� ����� ������ ������ ����� � �����, ���������� ���������, ���� ������ ����� ��� ���������� ������ ����.

� ������� ������� �������� �������� ���������� �����, ������ ���������� ������� � ������ � ���������� ������� ������, ��������� ���������� ����������� � ���� ���������� �����������. �� ������������� ���������� ����� ���� ������ �������� � ���������� � ��������� ���������, �� ������� ��������� ������; ������������ ���������� ������, �� � �������� ��俿 �� ��������� ������, �� � ����� �� ��� ���� ��� � �������, � ��� ����� �� �������� �� ���������� �������� ����� �� ��� ��� ����� ������������. � ����� ������� ������ ������� � ��������� ����������� ������ ������� ������������� � �������� ������ �������������� ������: ���� ��� �������������� ������ ���� ����� ���� �� �� ��� ������� �������� ��������, �� ������ ���������� ������� ��� � ���������.

� ��� ����� ������������� ������ ������������� ������� ����, �� �� � �������, ���� ������������ ��� �� �������, �������� ���� ��� ����� � ������ ������ ����� ������. ������� ������ ��� �� ����� ������ � ���� ��������� ������� ������������, ���� ������� ��� ���������, ��������� �����, ������� ���� ��������� �� ����� � ����������, ��� � ���������� �������� 2). ����������� ����� �������� �� ������ �� ������� � ������� ���� ���, ����� �� �������� � ����� ���� ������ � ����, �� ����� �� ����. ��������, ��� ��������� �������� �� �������� � �������� �� ����� � ��������� ��������� ��� ��. ����� � ������� ����� ���������� (� ��� �� ��� �������� ����� ���� �� ������, � ��������� ����� �����������, ����. �������), ���� ��� ����� ��� � �� �������� � ������������ � ����� ���������� �������, �� ���� ����, �� �������, ����� ���� ������� �� ��������� �� ��� ������������� � �����⳿. ³������� ��������� ����������� �������� ���������� �������� � �� ���� �������� ���� �� ����, � ��� ��� �� ��� ������� ���� ������ 3), � ���� ����� ��� ���� �� ������� � ���� ���������. � ������������ ������, ��������, ������� ����� ������������� �� ��������� �� ������ ���� ������� ����� � ��������� �������� �������. � �������� ������ �� ����� �������� � ��������� �������� ���� ������ �������� � ����� ������ �� ������ � ����� �������� � ���� ��������, � � ��� ������ ����� ���� ������ ������� ������ ����.

��� � ����� � ������, �����, �����������, ��� �������� ������ �������������, ��� ��������� ���� �� ���������� 4).

������ ����� ������ �������� ������, ��������� �������, ������� �� ������������ ���� �� ���� ���������� ������, �� ���������� 5). ��������� ���� �����, ����� ��� ������ �� ������ ����� ����, ��� ���� ���������. ������� ����� ����� � ������������, �� ��� ��������� ������ �����, � ������� ���� ������ ��������, ��������� ������� ����������� ����������, illustrissimus princeps, �� ��������� �������� �������. ������� �������� �������� ��������� � ������������, ��������� ������ � �������, ��������� �������, ����������, ���������� � ������������ ������ �������� � ����� �������, ����� ����� � ���� �� � �������� ��������. ������� ������� �������� � ��� ����, �� ����� ���� �� ����, � ��� ������ �� ����. ���� �������� �� �� �����, ���� � ��� ������ �� ����, � � ��������� ���� ��������� ��� ������ ����� �������. ����� ���� ����� ��� ����, ��� � ������ ���� ����� ���, ��� ����� ����� �����, � ����� ���� ����� ����������, � ������ ������ �������� ����� 6).

�� ����� ���� ����� �������� �������� �������� ���������, �� ������ �������� ������. �� ������ ����� ������������� ���������� � ��������� ������� ����� �������� �����������, ��������� ���� ����� ���� ����� ��������. � ���� ���� ������, �� ��������� �������� ��� ����, ���� ������� ������ � ������: ������ �� ������ ���� � �� ���� ���������, � ������ � ���� ��������. ������� ������ ���� ��� � �������� �������� �� �������� � ������������ �������� ��, �� �� �� ������� �� � �� ������� ��, ��� ������� ���������� ���� �������� �������� ���������� � ���������, � � ��� ������ ���� ����� � ��� ������ � �� ���� �� ���������� ���, �������� ������� ������� ��������� ���, �� �������� � ������ ������ ����������� 7).

������������ ��� ���� ������� ���� ������� �������� ������� � ���� �������� � ���� ������ �� ���� ����� ���������, �� ������ ���� � �����������, �� ���� ������� ��� ������� ��� ������, � ������ �������� � ������������� ���� � ���������� (��� ���� �������) 8).

��� �� ����� �������� ������ ��������� �� ��������� �������� �������� �� ������ ��. ���������� ��� ����, ��������, ���������� ������� �������� � ��������� � ��� ����� ���� � ��� ������� ��� 9). ��������, �� ������� ���������� ������� �� ����������� �������� � ���������� ������������� ����������, ������� ���� ������� ���� 10). ������������ ������� ������ �� �� ����� ��������� ������ �� �� ���� �������� 11). ��� ���� ��������� ����������� � �� �� ������ ����, � ����� � ����� ���������� �����������, �����, ��� ����� ������ ��� ��� � ���� ������� ���������� �� ����������, �� � �������� ������� ���������� �� ������ ��� ������������ �������������, ������������� ����, ������ ���������. �� ������ �������������, �� ����� �� �������� ������������� �� ���� ����� ���� � ������� � ����� ������� �����, � ������ �� ������� ��� ���� 12).

�� � ��������� ������ ������ ����� ��������, � ��� ������ ���� � ��������� ������� �������� � ���������. ��� ����� �������� �� ������ ������� ��������� ����������, ������� ������� �� ����������� �� � ��������� ������������� � ��������� ������ �� ����������: ����� ����������� ���������� � ���� �������� ��� �������������, ��� ���� ���� ��� ����������� ������, ��� ��� �� �������������� �����, ������� �� ������ ���������, ³����, ���� � ��������, ��� ������ ������ ����������� ���������� ��� ��������� ����������, ��������� ������������ 13):

��������, ��� � ����� � ��� �� �������� ���� �� ���������� ����� ��������� ������ �� ����� �����, �� ������ ������ �������� ������ �� ����� ���������: ��� ������� ������� � �������� ���, �� � ������ ���� ������� ����� �����, ���������� �� �������!� 14).

ѿ ����� ������ �� �� ��� ����, ��� ���� ��������� �� ������ ������, � ��� ���� ���������� � ��������� ����. ���� ����� ������������ �� �� ���� ����� ������� �� ������ ����� �������� ��������� ��������, ���� �� ����������� �� ����������� � ��������. � ������ �� ��������� ������������, � ���� ������ ������ ��������� ��� ��� ���������� ��������� ���� �� ��������� ��������� � ������������ �� ������������ � ����������� � ����� ���� � ������������� �������: ���������� ����������� � ����� �����������, ������� ������ � ���� ������� ����, �������� ������� � ��������� � � �����, �� � ����� ����� ���������. ����� ������� � ������� �������� � ������� � ��� ������ �� ����� �������� ���� ������ ���������, � ��� ����� ������� � ������� �� ����.

����� ��� ��������� �� ����� ���������, � ����� ���� ���� ������� ���� ������� ��������, � ������� �������� �������, �� ����� ������ � ��� ������, �������, ����������� ����������� ������, ������ ����������� � ��������� ������ ��������-������������� ����. 15) ���, ������ �����, � ������������� �� ���� ������� ������ � ��������� �������: ���� ������ ���� ����. 16) ����쳺�� ��, ����� ��������, ��� �������� ���� �� ������ ����� �������� ����, �� ��������� ����� ����� ��� ������� ��������� ����������� �������������, ����뿴��������� ������. ��� � ��������, ������������� ������� � ��� ������������ ��� ������, ��������, ���� ����� �����, � �� ��� ���� ����� ��� �����. ³� ���� � ������� �� � ������ ��������-�����������, ��������� ��� ����������, � ���� �� ����. ��� ����� ������� ���� ������ �� ����� ���������� ��������-������������ �������� � �� ������, ���������� ����� ����� ���������� ���������, � ������ ������� ������������ �������� � ��� ���. �� �����, �� ������� ������ � ��� ���� ������������ �� ���� ��� ���������� ����������� ������ �� ���� �������� �� ��� ��� ��������� ��������� � ���������� ���������: ���� ���� ������� ���� �������� ����� ����������� ����� ��� ��������, ��� �������� ������� ���������. 17) � �� ��� ���������� ���������� � � ������� ��� ����, � ����-���� 1649 �. ����� � ���� �������� ����� �� ������������ � ������� ���� ����������. ��� ����� �������� � ������ ������ ����� �� ����� ������������ ���������� ������������� ��������. ³� �������� � ��� �������� ����, ����� ���� � ���� ���� ��� �������� ����� ������. Ix ������ � ��������� �� ���� ���������� ������ � ������� �����, �����, �� ���� ������ ����������� �������� � �� � ���� ������ ���� �� ��������, � ������ �� ��������� ����������� ���������� �������� � ���: ������� ���� �������� ������� � �� ����, ������ �� ��������� ������� �������. ������, ������������ ����� ������ ��� ����� � �������� � ��� ������ �������: �����, ��������� �������� � ������, � ������� ���������� ������, � ������� �������� �������� � �������� �������� ����� ��������� �������.

�� �� �� �� �������� � ����� � ��������� � ��������, ����� �� ����� � �� ���� �������� ������� � ������� � ��������� ����� �� ��������. �� �������� ��, �� ��������� ���� �� ���� ������ ����뿴������ ����� ������ � �������, � ��������� � ��� �� ������� ��������� �������� � ����������� ���: ������� ��� �� �������, ������� �� �� ��� � �������� �� �������� ����� ���������, �� ���� ���� ��������� ����, �� ������� ���� �� ������ ����� � �������, ����� �������������� ����������� 18). � �� ����� �� �� ����� ���, ����� ������� �����, �� ������ ������ ���� � �������� ������ ������ �� � ������� ������ 뿴� ��������� ������������, �������� ��������� � ��� ������ �� ����������� ������������� ���� 19). ��������� ������� ��� �� ������� �� � ���, �� ����� ������ � ���� �������� � ��������� � ������������ ��������� ������� ����, � ��� ��� �-���� ���� ������, �� ��������� ������ ���������, ��������� ���, ��� ������� ��������� ������ � ���������� ��� ������, �������� ������ ���� ������� ��������, ��� ������� ��, ������ �� �� ��������, � ���� ������, �� �� � ��� �� ����������. ��� ���� ��������� ���� �������, �� ��� ����������, �� ������� �� �������� ��� � �������, ������ �������� ���� �������� �� ��� � ��������� �����, ���� � �� ���� ����� ��� ������ ����뿴������ �����, ������ � �������, � �� ��������� � ������������ �������� ������������ �� ������� � ���� �������� � ������, �� ��� ��������� ���������.

������� ��������� ����������� ������ ���� � ��������. ������� ����� ������� �� � ����������� � � ��� ��������. ��� ��� �� �����, ���� ������ �� ����������� �� ������������. ��������� �� ���� �������� ��������, �� ������� ����. �������� �� ���, ������!� ������� ���������� 20). � ��� ������������ �� ����������� �� ���� � ���� �������� � �������� � � ���� ������ ������ �� �����:

������ �������� �����! ��� ��� ���������� � ����, ���� ���� ������ ������, ������ �� ������� � �� �����. ��� ��� �� ������������ � ���������� �������! ��� �� ���������� 21) � �� ��������������! ��� ������ �� �������, � ���� � �� ������� ����� ������ ���� �� ����. ����� ��� ���� ����! � ��� �������, ���� �� ����� �����, � ������ ���, �� �������. ���� � ������� ����� ���� ������� ����! ����� � �� ���� ����� � ������ ������ � ����� ���� ������� �� ���� ����������� ���!� 22)

���� ������� �� ����� ����� �������� ���������� ������������� ��� ����, ��� ����� �� � ���� ������ ��� �� ������� �-�� �������, ��� �� � ��� � ��� �� �� �� ��� �������� �������� �� ���������� ������� �������� ������, � �� �� � ����� �� �� ��������������� ���� ����� ������� �������� � ���� ������������� �� �����. ��������� ��� ������ �������� ��������, �������� ����������, �� �������� �� ������ ���� �������� � ���� �����, ��� ����� ������� ����� ������ �������� �����, ����� ������ ����, �� ���������� � ������� � � � ���� ���������. ������ ���, ����� � ������, � ������������ � ������ �����������, � �� ��� ����� ����� �� �� ����������, �����, ����� �� ������; �� ��������� ������ � ��������� � �������� ������������ ��������� �� �������, ��������� �� �� ���. � ���������� ��� ���� ������� � �� ���� ������������ � ��������, �� ������� � ��������� � ��� 23). � �� ���������� � ���������� �������� �������� �� ������ ���� �������� �����, ��� ���� � ��� ������.








�������


1) ��� ������� ��� ������������ � ������ ����� ��������� ���. ��. ̳���������� �. 375. ���. ����� c. 129.

2) ���. ������� ������������ � ������ 1914 ��. II

3) ��� ����� ���� � ��������� ��������� ��������� ����� �� ������������� �������, 1885 (���� ��� 1914), ����� � ����� �����: �������� �������������� ���������� �� �������� ��������������� �� �����. XVI �� ����� XVIII ����. (������������ ����������� �������� �. XV, �, 1895); ��� ����������� ���� ����. ������ ������. ����� (��� �������� 1157 �. No 7); ������ �� ����� � ����� ������, �����. ������� �����. 273-283, � ���������� �� ���� � ����. �������� ����������� ���, ����� �� ���� ��� ����� �������� �������� � ���������� ���������, �� ���� ��� ����� ���� ��������� ��������� ��������� � �������: ������, ��������� ������������� � ������� ������ �� ���� ������� ������ ������� �� ������������ ���� � ������ ����, �� �������� �� � �������, ������ ����� � ������� �������� ����. ��� � ��������� �� ����� �����. �� ������ ������������ ���� ����� ���� ����� �� ������ ���������� ������� � �� ���� � �� �������� ���� �� �� ��� �� �������� (� ������������, 1 �). � ��������� ������ ���� �� ���� ������������� ���� ���������, �� �� � �������, �������� � �� ������ ����� ������� ������� ������ � �������� � �� ������ �������, �� ���������� �� ������. ����� �������� ����� ������ ��������� ��� ��� ��������� �����������.

4) �������������� ����� ��� ���, �� ������ �������� �������� ���� � ��������� �������� ���� ������ ���������� � ���� ��������. ���������� �� ������ ������������ ������, ���� ������ ���������� �� �������������, ��������� � ����� ���� ��������� �� ���� � ��������, � ���� ������������� � ���������� � � ��� ����� ��� �������� ��, ���������� � ���� ��������� (�������, �� ����� �� ��� ������� �� ����� ��������� �� ����������, �� ���� ����� �� �������� �� � ������ ������ ���������), � ��� ���� ��� �������, ��������� �� ������� �����, ��� ���������� ������, ������� ���������� ������ �������� ��� ������� ����� �������, ������� �������� �������� ������������ � ���������, ������� ������ � ��� �������������, ��������� � �������� � �������� �� ���������. ����� ������������ ��� � ������������ ����, ��������� � �������� ����� ��� ���������� ����� ��������� ���, � ������� ����� � ��������, � ��� ������ ����������� �� � � ����� ����������� � � �������. � XIX �. ���� ����� ���� ���������, � ����� ����: Zbiór pamiętników o daw. Polsce IV, ����������� Zródła do dz. polskich, ��������� ���. ����, �, ���. ����� ̳���������� (�. 103). ��� �������� �� ������ ��������� ���������� ������� � ��� � ������� ������������ ����, ���� ���� ��贳����, � �� ���� ��ﳿ ����� ���������, ���� ������ ��������� � �������� ����� ������ ������ ��: ������ ��� ����� ������ � ���� ����� ������� ������� (�������, �� � ������� ���� ̳���������� � ���� � �����, ����� � �����������). � ���� ����� ��� ���������� ������ � ���� ��� ��������� ����� �������������, � ��� ���� ����� ���� �����. 225 �. 203, ����� ������ � � ����� ���������� (�. 221), � ���. ������. 379 �. 163, ���. 129 �. 209, ������� ���� ��� ���������� �. 144; ���� � �� ����� ����� ������� ��ﳿ ϳ����, ������ ���������� op. c.; ����� ������ ����. ��� ������� ����� ����� ̳����������, �� ������� ���������������� � ������� ��������.

����� ����� ��������� ����������: �� �������� ������� �� �� �������� �����������, ����� �������� ������� ���������� ������ � ��� ���� � ���� ������, � ��� ����, �� �������� ��� ��� �������� ����������, ������� �������� ��������, ����� �� ������� �� ������ �������, �������,����� � �. ��.

5) ���� ���� ������ �� ��������. ���������� ����, �� ���� �� � ������ ���� ���� �. ��., ����� ����� г����� (przed samemi Rostwa ruskiego swięty � � ̳���������� �� ���� ���������); �� ������� � 23 ��� 24 ������ �. ��. (22 ������ �. ��. = 1 ���� �. ��.). � ������� ���� ���� ���� �������� �� ����������� ����������, ������� � ������� �������� ���� � ������, �� � ���� ������������ ������� ���������� � ��� ��������: �� ������� � ����� �� ���� 21 ������� (Ojczyste spominki c. 113). ����� ����, �� ������������ ����� � ����� 28 ������ ������� �� �������. �� ���� ������� ����������, ����������� ����� ������ ������������� ���������� ������� � ��������� I �.413: ������ �� ����� �. �����. ������ (III �. 25) � ���������� (op. c. 390) ������ � ������ ����� � ����������� �� 24, ���� ������ ��������� �����. �� ����� ������ ����������, �� ����� ����������� ����, ������������ ��������� ��� ��� �� ���� ���� �� ��� �����, �� ��� ����� �������� �� �� ������ � ����� ��. ����, ���� ������� �� �����������, ���������������� ������ �� � ���� 23 ������, �� �����. �������, �� ��� �� ������ �������� ����� ������ (��� ��� ��� ����) ����� ������������� �-�� �������, ����� �� ����� 14 �. ��. ��������� (� ����������� ��������, �� ������������ ��������� � ���� �������).

6) ������ ����������������, �� ������� ������ ����� ���������� �� �����, � �� �� ��. ������: ����� �� ��. ������ (������� ��������������� �������� �������) �� licentia poetica �����������. ���������� ������� �������� ��� ����� �� �����; ���� � ������ �� � ���, ��� ��������� ����� ������� ���� � ���� ���� ���� �� �����, �� ��������.

7) ���. ��. ̳���������� �. 377.

8) �Me�� �������� ������� �� �� ���� (� ������) �����������, � ����� ��� ��� ���� ����, � ������ ��� �������� � ��������� � ��� � �� ������� ��, � ������ ����� �������; �� �� ���� �� ������� ����, ������ �������� ��������, ������ ���� � ����� ������ � ̳�����. �. 377. � ����������� ��������, ���� �� ��� ������� ������ �� ���� ���, ������ ��� �������� � ���� ������ ��������, ��� ������ � ����� ������� �� ���� ����������. �� �������� ��� �� � ������� ������, ����� � ������� ���������� (�. 212, �����-����); Patryarcha alexandrysky �rz���h�ł do Hmielniczkiego, pozywioz mytrę na xzięstwo ruskie koronuiącz, a winszuiącz mu sczescia y tych zwicięstw, ktore otrzymał nad ��l�k�, aby do koncza nie ustawał, alie y owszem aby do koncza woynę konceł z Lyachamy wiarę ruską rosserzaiąc y cerkwie swey broniąc a rosserzaiąc zeby do zadnych trakatow nie przystepował y zgody z Poliaky nie zawierał. Takze y Moskwę podwodząc na Poliaki, aby iako iedney religiey ruskiey abo greckiey bywszy sobie zobopolnie pomogli (c. 212)

9) ̳�����. �. 377-378, ���� ������� 11 ������ � Ojczyste spominki II c. 10.

10) ���� ����������� � 1 ������ � ̳�����. �. 364.

11) �� ������ ����. ������� �� ��������� ���� ��������� ���� ������������ ��������, �� ���� ��� ����������� ���� �� ��������� � �� �� ������� ������, � �������� �� ����������� ����, �� ������������� ��������: ����. �������� ������� ������������ �������������� ������ ��������� �������� ��� ����� �������������� �. ��. ��������� ��������, � ��� ������ ��� ��������� � � ��������� �. 159. ������ �������� �������� ��, ��������, ��� ����������� �����, ������ ������� �������� ������ � ������� �� ��� ���������.

12) ̳�����. �. 376.

13) ���������� ����. ������ II �. 27.

14) ����� �. 34, ���. 9, 10, 12 � ��.

15) ��� ��������� � ��������� ��������� �. c.: crassa adulatione congerebantur in rebellem Machabeorum decora.

16) ��������� ������ �. ������� �������� ������� ���� ������ ������������� � ����� (���������� �. �������������, ���. ������� �. XII), ��� �� � ������ ���� ����������.

17) ���. �. II �. 427-430.

18) ���. �. VII c. 513 � �.

19) ���� ������� � Ojczyste spominki II c. 10: ���� ����������� � ̳�����. �. 364.

20) ̳�����. �. 377.

21) �� ������ ���. �����., ������ �������� ������ ���., ��� ������� ������ (lectio difficilior).

22) ̳�����. �. 375.

23) ������ ����, �� � ���������� �������, ���� ������ ���� ���������� � ������� ���� �� �����, ������ ���������� �� ���� 12 (22) ������. ����� � ���� �������, � ������ � ��� �� ��� - ��� � ���� �� ����� � �� ����� ������� � ����� ������ (�������)�. ���� ������� ������� (����� �� 25 �. II). ������ � ����, ���� � ��� ������������ ����� �� �������������, ���� �� �� ������ (�� 7. III). ������� ���, �� ���� ������, ��� ������, ������������ (������� ������� 8. III, Zbiór pamiętn. IV �. 383). ������ � ����� �����������, ����������� ������. ���� ���� � ��������� ��������� ���������� (�. 106), ���� � ���� ��������, �� �� ��� ������ ���� ������� ��� ������� �����������, ������ �� ������������. � ��� ����� ������ ��� ���������� �� �� ���� � �� ����, � ��� ������ �� �������� � ����� ��� �� � ���� �� ���������� � ������ 뺴��� ������������.











���������     ��� VIII     ����� XIII     ��������

[�. �����������. ������ ������-����. ��� VIII. ����� XIII. ����. 1.]


����������� ������� � c������ ua_kobzar:

�. �����-�����������, 1840 �.:   ����, � �����, �� � ����� �������� � �� � ���� ������� �� ���� ����, �� ���� ���� � ����, �� ������� ����, ����� �����������. ���� ���� �� ������ �������� � �� ���� �� ���� �������� � ��������. � �������� �� ������, �� ��� � ����� ������, ��������� ���� ���������� ��������� � ���� �����, ��� ��������. . . . )



���� ������� ������� ������ �� �i� ����i��i, ���i�i�� �� ������ �� ��������� Ctrl+Enter.