CD-ROM Aktief 1995 #3/CDA3.iso/cdrom/txt/cdrom.txt

Text File | 1995-03-20 | 19KB | 294 lines

CD-ROM, het opslagmedium van de toekomst.......?

High Sierra Hotel: Een aantal computer-fabrikanten bestaande uit o.a.
Philips, DEC, Sony, Apple, Hitachi, 3M en Microsoft heeft zich verenigd
in een groep genaamd: High Sierra Hotel. De groep ontleent zijn naam
aan het hotel in het Amerikaanse Lake Tahoe, waar de producenten voor
de eerste keer de koppen bij elkaar staken. Als geestelijke vaders van
CD-Audio en CD-ROM hadden Philips en Sony de technische specificaties
van deze produkten gepubliceerd in het 'Red Book' en het 'Yellow Book',
maar om CD-ROM zo compatibel mogelijk te maken, moest er overleg met
andere leveranciers zijn. Dank zij het werk van de High Sierra-groep
kan nu een CD-ROM speler in principe met iedere computer worden
verbonden. De standaard voor de filestructuur laat toe dat file systems
van welk besturingssysteem dan ook (UNIX, Turbodos, MS-DOS of
andere, merkgebonden systemen) op de schijf worden gezet. Theoretisch
kunnen verschillende file systems naast elkaar op de CD-ROM-plaat werken.

Introductie: Vorig jaar introduceerde Philips de P 3105, een personal
computer met een ingebouwde CD-ROM-speler. Het Amerikaanse bedrijf
Custom Design is alweer een stap verder. Voor wie geen uur zonder een
geheugensteuntje van 600 Megabyte kan, is er een draagbare computer met
een dergelijke voorziening. De laatste lancering mag een 'hebbedingetje'
zijn, de ontwikkeling gaat in de richting van een doorbraak van CD-ROM
als randapparatuur van de personal computer. Nu nog aarzelend, maar
rond 1994 met volle kracht. Personal computers verschaffen
onafhankelijkheid van het mainframe maar tegenover dit voordeel staat
een aantal nadelen, zoals een beperkte opslagcapaciteit en relatief
lange zoektijden. In de afgelopen jaren is daar wel wat aan gedaan.
Een harde schijf van 20 Mb is niets meer om op bruiloften en partijen
over op te scheppen en kloktijden van 10 MHz vermogen ook al geen
afgunstige blikken meer op te wekken. Toch blijft de droom een personal
computer met capaciteiten van een mainframe. En liefst tegen de prijs
van een PC. Een aanzet in die richting lijkt CD-ROM, de compact disc
read only memory. Het is een zus van de inmiddels bekende compact disc
audio, in wezen een lint van nullen e enen van 4,5 kilometer, gepakt
op en zilverkleurig schijfje met een diameter van 12 centimeter. Deze
digitale code wordt door een kleine laser uitgelezen en het signaal
omgezet in muziek. CD-ROM werkt volgens het zelfde principe, maar het
blijft digitaal.

Snelle zoektijd: Theoretisch gaan er 600 Mb, ongeveer 270.000 getikte A4
pagina's, of de hoeveelheid tekst die een secretaresse in haar carriere
verwerkt, op een schijf. In de praktijk is dat ongeveer 50 Mb minder in
verband met 'huishoudelijke' aangelegenheden. Afhankelijk van de indeling
van de CD-ROM is de zoektijd naar een woord of artikel tot 1 of 2
seconden. Dit laatste is belangrijk. De formattering en indexering van
de gegevens is van essentieel belang voor een snelle zoektijd. Een
normale harde schijf beschikt over vier koppen die de schijf aftasten
naar de gevraagde informatie, die de CD-ROM-speler over 1. Als een
CD-ROM slechts is ingedeeld, moet die het in snelheid afleggen tegen
een magnetisch medium. De voor de hand liggende oplossing van dit
probleem is natuurlijk de CD-ROM optimaal in te delen. De tweede
oplossing is meer praktisch: Voor het merendeel van de toepassingen
is 550 Mb meer dan voldoende. Alle 26 delen van Dr. de Jong's
"Het Koninkrijk der Nederlanden in de Tweede Wereldoorlog" kunnen
plaats vinden op een CD-ROM. Een woordenboek of handboek komt
dan ook een aantal malen op de plaat en de leeskop is dan altijd wel
in de nabijheid van het gezochte gedeelte. Men schat dat 90 % van
de gevraagde toepassingen minder dan 200 Mb eist.
Voor Matt M. Moayedi van Europe Optical Disc is het geen vraag of
de CD-ROM in de komende tijd een vertrouwd onderdeel van de
randapparatuur wordt. "Er wordt steeds meer geheugen gevraagd", zegt
hij, " bij de huidige magnetische systemen (floppy disc, harde schijf)
moet bij een verdubbeling van de informatie de leeskop de helft dichter
bij de schijf liggen. Er is een fysische limiet, dus er is een nieuw,
optisch systeem nodig." Een nadeel van CD-ROM ligt in de naam
opgesloten: read only memory. De schijf kan niet worden beschreven of
veranderd. Voor bepaalde toepassingen behoeft dit geen nadeel te
zijn. Banken gebruiken de CD-ROM bij de verificatieprocedure van
handtekeningen. De handtekeningen van alle clienten zijn op en
CDROM plaat vastgelegd. Alle kantoren zijn met een speler uitgerust.
Ieder kantoor kan dan de handtekening van elke rekeninghouder
vergelijken met die van de client voor de balie. Voor een dergelijke
toepassing zijn de banken zeker niet ongelukkig met het 'onveranderlijke'
karakter van de CD-ROM-plaat.

Worm en wisbaar: Verschillende aanbieders werken aan een wis- en
beschrijfbare versie van de CD. De beschrijfbare versie, write once,
read many times (WORM) bestaat al, de wisbare (Erasable) ligt nog in
het laboratorium. De Erasable zou voor een schok bij de leveranciers
voor apparatuur kunnen zorgen. Een opslag van 600 Mb op een
magnetische medium vraagt nu nog apparatuur met een omvang van
vijftig maal die van een CD-ROM-speler en kost ongeveer
honderdmaal zoveel. Maar dit is nog toekomst muziek.
Vooralsnog begint CD-ROM aan zijn doorbraak. In de eerste plaats
door de prijsval van de apparatuur. Begin '86 kostte de CDRX 1000
van Philips nog 5 tot 6.000 gulden. De eindgebruikerprijs van een
vergelijkbare speler is nu  650,-. In wezen is dit een fictief bedrag
omdat er praktisch geen echte eindgebruikers zijn.
De meeste spelers werden verkocht als deel van het pakket van een
toepassing door de leverancier van informatie. Die spreekt met de
fabrikant van de apparatuur een prijs af. Niettemin blijft er uit het
oogpunt van de gebruiker een moeilijkheid. Een CD Audio-speler
kan nu, dankzij de geweldige omvang van de produktie, worden
verkocht voor ongeveer 450,-. Het is aan een klant moeilijk te
verkopen waarom hij voor - wat hij ziet als een 'opgevoerde' compact
disc speler - vier maal zo veel zou moeten betalen. Daarvoor zijn
uiteraard redenen: het fout-correctie systeem van de CD-ROM is
zorgvuldiger dan voor CD Audio, het aandrijfsysteem moet sterker zijn
omdat het zoekkarakter van CDROM veel actie van de schijf vraagt
en CD-ROM moet zijn uitgerust met een controller board en een
computer interface.

Besturing niet veeleisend: Qua besturingssysteem zijn er weinig
problemen. De latere versies van MS-DOS heeft Microsoft geschikt
gemaakt om een CD-ROM-speler aan te sturen. Ook stelt CD-ROM aan de
computer-apparatuur weinig eisen: Een XT met een intern geheugen van
256 Kb en een floppy diskdrive is feitelijk al genoeg, hoewel in verband
met het overbrengen van stukken tekst uit de database naar het geheugen
een harde schijf gemakkelijker werkt. Obstakels voor een doorbraak van
CD-ROM aan de kant van de apparatuur zijn er dus nauwelijks. De techniek
voor het maken van platen en spelers is door het succes van CD-Audio
geperfectioneerd, dank zij de afspraken van de industrie in de zgn. High
Sierra-groep zijn er standaarden gekomen voor speler en schijf en ook
voor de besturingssoftware is er een de-facto standaard. Bij een CD-ROM
kunnen bekende MS-DOS commando's worden gebruikt. De toepassings
software is een ander verhaal. Aanvankelijk dachten de leveranciers van
spelers en schijven dat de commerciele uitgevers het nieuwe medium
enthousiast zouden omarmen. CD-ROM biedt een relatief goedkope
methode om grote hoeveelheden gegevens betrekkelijk snel te vermenigvuldigen
en goedkoop te distribueren. Alle telefoonboeken van Nederland op een
CD-ROM kunnen tegen het luttele bedrag van fl 1,50 worden verzonden,
terwijl het verzenden van het pakket telefoonboeken fl 70,-- zou moeten
gaan kosten. Hoewel er veel tijd en geld is besteed aan het 'rijp' maken
van de uitgeversmarkt, is het aantal commerciele uitgaven van publikaties op
CD-ROM betrekkelijk gering. Chris Johnson, prod