home *** CD-ROM | disk | FTP | other *** search
/ Enter 2000 January / ENTER_1_2000_2.iso / demo / MHP / MAPA / ES182517.MAP < prev    next >
Encoding:
Text File  |  1999-09-01  |  3.2 KB  |  67 lines
  1. 2
  2. 17 Stany Zjednoczone/Waszyngton [Tabelka w £rodku]:
  3. 1) Od uzyskania niepodleg│o£ci Stany Zjednoczone 
  4. prze┐ywa│y szybki wzrost ludno£ci, postΩpuj╣cy r≤wnolegle 
  5. do rozwoju gospodarczego, stymuluj╣cego zarobkow╣ 
  6. emigracjΩ z ca│ej Europy, w tym (szczeg≤lnie w drugiej po│. 
  7. XIX w.) z zacofanych gospodarczo region≤w Polski. 
  8. ZwiΩksza│a siΩ, choµ nieco wolniej, ludno£µ miast. Mimo 
  9. tych zmian, w po│. XIX stulecia 75% mieszka±c≤w USA 
  10. zamieszkiwa│o na wsi i w ma│ych miastach (poni┐ej 2,5 tys. 
  11. mieszka±c≤w). 
  12.  
  13. Rozw≤j demograficzny i urbanistyczny Stan≤w 
  14. Zjednoczonych 1790-1850. [tabelka] 
  15.  
  16. 2) Stany Zjednoczone sta│y siΩ g│≤wnym eksporterem 
  17. bawe│ny do kraj≤w europejskich (Anglii, Francji, Belgii, 
  18. W│och, Niemiec, Kr≤lestwa Polskiego), w kt≤rych na tanie, 
  19. kolorowe perkale i flanele przetwarza│ j╣ gwa│townie 
  20. rozwijaj╣cy siΩ przemys│ w│≤kienniczy. W Stanach 
  21. zjednoczonych na czo│o wysunΩ│y siΩ: przemys│ 
  22. wydobywczy, hutniczy, maszynowy, w│≤kienniczy 
  23. i odzie┐owy. Obok Anglii, USA by│y ojczyzn╣ masowej, 
  24. taniej produkcji gotowej odzie┐y i obuwia, kt≤r╣ umo┐liwi│ 
  25. wynalazek maszyny do szycia. 
  26.  
  27. 3) Kapitalizm ameryka±ski nabiera│ przyspieszenia od lat 
  28. 40-tych XIX w. Jego przejawem i symbolem zarazem by│a 
  29. budowa kolei ┐elaznych, pocz╣wszy od 1830, czyli zaledwie 
  30. piΩµ lat po uruchomieniu pierwszej linii w Anglii. Kolej 
  31. szybko dotar│a do wybrze┐y Pacyfiku i Zatoki 
  32. Meksyka±skiej, umo┐liwiaj╣c zasiedlenie "Dzikiego 
  33. Zachodu". 1847 │╣czna d│ugo£µ linii kolejowych wynosi│a 
  34. w Stanach Zjednoczonych 14 tys. km. W £lad za torami 
  35. kolejowymi postΩpowa│y s│upy trakcji telegraficznej. 1837 
  36. Samuel Morse (1791-1872) skonstruowa│ 
  37. elektromagnetyczny aparat telegraficzny, kt≤ry ulepsza│ 
  38. w latach nastΩpnych, aby w 1844 oddaµ do u┐ytku pierwsz╣ 
  39. na £wiecie liniΩ telegraficzn╣ Baltimore-Waszyngton. Dla 
  40. swego telegrafu konstruktor opracowa│ specjalny kod, zwany 
  41. do dzi£ "alfabetem Morse`a". Upowszechnienie 
  42. elektromagnetycznego telegrafu zrewolucjonizowa│o obieg 
  43. informacji w skali lokalnej i £wiatowej; sta│o siΩ impulsem dla 
  44. powo│ania agencji prasowych, instytucji gromadz╣cych 
  45. aktualne informacje z dziedziny ekonomii i polityki (p≤ƒniej 
  46. tak┐e innych, jak kultura, sport, rekreacja) i sprzedaj╣cych 
  47. te informacje w postaci serwis≤w prasowych. 
  48.  
  49. 4) Kalifornijska "gor╣czka z│ota" z lat 1848-1849, wywo│ana 
  50. odkryciem samorodk≤w kruszcu w okolicach Coloma, nie 
  51. tylko spowodowa│a nap│yw ludzi (90 tys. w ci╣gu dw≤ch lat) 
  52. do zdobytej na Meksyku prowincji (od 1850 formalnie 
  53. cz│onka Unii), lecz tak┐e zapocz╣tkowa│a jej niezwykle 
  54. szybki rozw≤j gospodarczy. 
  55.  
  56. 5) BezwzglΩdna walka, jak╣ przybywaj╣cy z Europy i Azji 
  57. (Chiny) osadnicy prowadzili z pierwotnymi mieszka±cami 
  58. Ameryki, Indianami, nasili│a siΩ jeszcze wraz z kolonizacj╣ 
  59. "Dzikiego Zachodu". W obronie ludno£ci india±skiej zabra│o 
  60. g│os niewielu bia│ych Amerykan≤w; nale┐a│ do nich pisarz 
  61. i poeta Ralph Emerson ((1803- 1882). Szersze krΩgi obj╣│ 
  62. natomiast ruch abolicjonist≤w (od äabolitionö - zniesienie) 
  63. wystΩpuj╣cych z pobudek etycznych przeciwko 
  64. niewolnictwu, istniej╣cemu w po│udniowych stanach USA. 
  65. Skupili siΩ oni wok≤│ wydawanego od 1831 pisma "The 
  66. Liberator". 
  67.