W poprzednim numerze, stali czytelnicy Zalogi G mogli zapoznaµ siΩ z zapowiedzi▒ najnowszego managera ze stajni EA Sports: F.A. Premier League Fottball Manager 2001. Kiedy by│a ona sporz▒dzana wszystko wskazywa│o, i┐ nowy F.A. nie zd▒┐y przed CM-em. Okaza│o siΩ, ┐e nie zd▒┐y│, ale tylko w Polsce, gdzie skandaliczne przesuniΩcie premiery CM`a przez IM Group spowodowa│o, i┐ gra, kt≤ra jest hitem od miesi▒ca na zachodzie i pewnym, warszawskim stadionie, jest tylko obiektem marze± dla uczciwych i wyznaj▒cych "rytua│ oryginalnego CM`a" graczy. Tak to ju┐ zazwyczaj jest, ┐e na jaki╢ zawirowaniach kto╢ korzysta. W tym wypadku skorzysta│o co╢, a konkretnie F.A. I szczerze przyznam, ┐e mu siΩ to uda│o i przyjemnym akcentem otworzy│ moj▒ "managersk▒ jesie±".

Starsi z czytelnik≤w Za│ogi pamiΩtaj▒ zapewne, i┐ recenzja jednego F.A. ju┐ by│a na jej │amach i nie by│a za pochlebna. Szczerze m≤wi▒c do sequela F.A. zabiera│em siΩ ze sporym dystansem i, zak│adaj▒c najgorsze, my╢la│em ju┐ jak zn≤w skrytykowaµ ten tytu│ by siΩ nie powt≤rzyµ. Gdy ju┐ zapakowa│em p│ytkΩ do czytnika, z powod≤w czysto formalnych, by m≤c wype│niµ czas zwi▒zany z instalacj▒, kt≤ry "chwile" wynosi, zerkn▒│em na czarno-bia│▒ instrukcje, kt≤rych czytania manager z takim sta┐em jak ja nie ma zwyczaju:), zdawa│o mi siΩ, i┐ gra nie zaoferuje nic nowego. Cieszy│ mnie tylko jeden fakt, mianowicie logo ukochanej Bundesligi na opakowaniu, wreszcie bΩd▒ sygnaturki, pomy╢la│em... Po nieca│ych dw≤ch minutach instrukcja powr≤ci│a ju┐ na sta│e do pude│ka, spe│niaj▒c role jak▒ przed ni▒ za│o┐y│em, czyli zapowiadacza tytu│u i pozosta│o tylko czekanie na koniec instalu. Wreszcie... Jeszcze tylko standardowa konfiguracja karty graficznej i moim oczom ukaza│o siΩ znajome intro... NastΩpnie menu g│≤wne. Od razu dostrzec mo┐na zmiany na lepsze i now▒ linie, kt≤ra obowi▒zuje w tegorocznych seriach EA. Menu g│≤wne tradycyjnie w wysokiej rozdzielczo╢ci, atrakcyjne dla oka i funkcyjne. Choµ szczerze m≤wi▒c, funkcyjne z powodu nie innego jak ten, ┐e nie ma nic, co by t▒ funkcyjno╢µ mog│o zepsuµ, bowiem do wyboru mamy tylko load, now▒ grΩ i ┐a│osne opcje. Pierwsz▒ zmian▒ wzglΩdem poprzednika jest to, ┐e zrezygnowano z motywu muzycznego, zostawiono tylko SFX. Czy to dobrze, czy nie? Hmm...to ju┐ sprawa indywidualnego podej╢cia ka┐dego gracza, bo poprzednia szata muzyczna by│a do╢µ kontrowersyjna. Kolejn▒ innowacj▒, kt≤ra mnie tym razem mi│o zaskoczy│a, jest zwiΩkszenie liczby licencjonowanych lig do trzech (Niemcy, Anglia i Francja). Wci▒┐ bez licencji pozostaje Belgia, Holandia, Szkocja, Hiszpania i W│ochy. W wiΩkszo╢ci proponowanych tu lig mo┐na graµ w dw≤ch "seriach", w wiΩkszo╢ci, poniewa┐ w niekt≤rych jest ich wiΩcej. Podobnie jak w poprzedniej czΩ╢ci mo┐emy siΩ wy│▒cznie wcieliµ w managera realnego teamu. Nie mo┐emy stworzyµ swojej postaci, no i dla mnie to jest ju┐ jaki╢ minus. Po przebrniΩciu przez menu startowe, wybraniu ligi i zespo│u, w ko±cu zaczynamy. Menu, w jakim przyjdzie nam najczΩ╢ciej pracowaµ jest bardzo dobre pod wzglΩdem graficznym, estetyczne, pouk│adane i mi│e dla oka, podobnie jak inne menusy w tej grze. Generalnie interfejs pozosta│ niezmienny, aczkolwiek troszkΩ go podrasowano, trudno mi okre╢liµ jednoznacznie jak, bo tego nie widaµ na oko, ale F.A. 2001 obs│ugiwa│o mi siΩ lepiej ni┐ 2000. Gr▒ kieruje siΩ generalnie za pomoc▒ zespo│u menus≤w, do kt≤rych mo┐na siΩ dostaµ u┐ywaj▒c rozwijanego submenu, z g≤rnej listwy. Je╢li chodzi o menusy, nie dodano nic nowego. Jest menu dru┐yny, gdzie wybieramy pierwsz▒ jedenastkΩ, menu taktyki, menu treningu, transfer≤w, ksiΩgowo╢ci, sztabu szkoleniowego, rozbudowy i utrzymania stadionu, m│odzik≤w, statystyk oraz kilka innych, mniej wa┐nych. Zachowano podzia│ na czΩ╢µ "oko│o boiskow▒" i "biznesow▒". Sercem naszego zespo│u s▒ pi│karze, w ko±cu bowiem to oni graj▒. W F.A. 2001 s▒ oni opisani pozycj▒, narodowo╢ci▒, wzrostem, wag▒ (nie wiedzieµ czemu tylko angielskie miary, czy┐by niedor≤bka?) oraz oko│o 15 cechami, niewiele...


Opr≤cz konkretnych cech (ka┐da w skali do 200), s▒ znane ju┐ z poprzedniej czΩ╢ci komentarze wzglΩdem umiejΩtno╢ci pi│karza i co╢ za co faktycznie powinno siΩ EA odebraµ licencje na robienie manager≤w, czyli ╢rednie podsumowanie zdolno╢ci, maj▒ce wp│yw na kwotΩ transferow▒. R≤wnie zbanalniaj▒ce, co u│atwiaj▒ce rozgrywkΩ. W kwestii selekcji jedenastki wszystko zosta│o po staremu, z tym i┐ teraz nie mo┐emy przekwalifikowaµ naszych graczy, chyba ┐e po prostu ustawiµ ich na inne pozycji. Z menu dru┐yny mo┐emy zar≤wno wybraµ graczy, jak i rzuciµ okiem na ich rozstawienie na teoretycznej murawie oraz wybraµ trening. W przypadku treningu zastosowano pewn▒ nowinkΩ, a w│a╢ciwie dwie. Pierwsza to taka, i┐ mo┐emy nakazaµ ustalenie treningu asystentowi i on teoretycznie bΩdzie dba│ o pi│karza, tylko teoretycznie, bo realnie, po pewnym czasie oka┐e siΩ, ┐e sam nie umie przestawiµ siΩ na inny trening i dopiero po kolejnej akredytacji zauwa┐a, i┐ dopu╢ci│ siΩ brak≤w, ewidentny b│▒d autor≤w gry. Drug▒ nowink▒ jest wprowadzenie tzw. "treningu intensywnego". Osobi╢cie bardzo mi siΩ ten pomys│ spodoba│, bo jest to chyba jedyne w tej grze urealnienie czego╢. Ot≤┐ chodzi oto, ┐e ka┐demu pi│karzowi mo┐emy kazaµ trenowaµ 6 cech. I tak, treningiem intensywnym mo┐emy kreowaµ zdolno╢ci np. juniora, choµ musi on potem mieµ przerwΩ od tego forsownego szkolenia, przez kilka tygodni. Brawo, tak w│a╢nie szkoli siΩ naprawdΩ! O ile treningi mnie do siebie szybko zjedna│y, bo wymagaj▒ naprawdΩ trenerskiego nosa, by nie narobiµ sobie masy kontuzji, to sfera taktyczna i transferowa ju┐ nie bardzo. W│a╢ciwie wszystko to ju┐ by│o. Standardowo dla F.A. mo┐emy wybieraµ z ok. 25 taktyk, b▒d╝ stworzyµ swoj▒. Pi│karzy mo┐na rozdysponowaµ teoretycznie na 20 sektor≤w boiska, ale tylko teoretycznie, bo w praktyce wychodzi to o wiele mniej. Indywidualnie mo┐emy graczom przydzieliµ tylko jedno z 10 zada± (np. drybluj, albo wchod╝ na wolne pole), to ┐enuj▒co ma│o, szczeg≤lnie i┐ nie uwzglΩdniono nadal indywidualnego krycia. Po 4 polecenia mo┐na te┐ nadaµ dru┐ynie, zale┐nie od tego, czy mamy pi│kΩ, czy nie... Tu tak┐e nie ma ┐adnych rewelacji. W obronie mo┐na graµ offsaidem, na uwolnienie, pressingiem, czy na przetrzymanie. A w ataku, podaniami, normalnie, kontratakiem, czy gr▒ w tempo. Mo┐na te┐ ustawiµ agresjΩ. Ma│o tego, du┐o za ma│o... Je╢li chodzi o transfery, to zachowano tu e-mail, kt≤ry jest g│≤wnym urz▒dzeniem decyzyjno - informacyjnym F.A. i tu opcji te┐ za du┐o nie jest.

Podstawowa kwota, z g≤ry okre╢lone opcje procent≤w po z g≤ry okre╢lonej liczbie mecz≤w (irytuje nieco, to fabryczne ograniczenie), po sprzeda┐y, czy ew. kogo╢ na wymianΩ. To wszystko. Nie ma choµby rat. Transfery odbywaj▒ siΩ sztucznie i ma│o realnie. Szczeg≤lnie negocjacje kontrakt≤w, gdzie pi│karz nawet nie reklamuje swoich ┐▒da±, a my musimy przypuszczaµ co mo┐e go usatysfakcjonowaµ. Dodaµ jeszcze nale┐y, i┐ nie tylko do transfer≤w mo┐na mieµ zastrze┐enia, ale i do przepis≤w. W Bundeslidze np. nie mo┐na mieµ w sk│adzie wiΩcej ni┐ 4 graczy z poza Unii... Tak naprawdΩ, nie mo┐na mieµ, ale 4 graczy z poza Europy i jednocze╢nie elity gospodarczej... WiΩc to ca│kiem spore niedopatrzenie ze strony autor≤w gry. Poza cechami, kt≤re wymieni│em nic nowego w warstwie "dru┐ynowej"siΩ nie znalaz│o. Mo┐e tylko to, ┐e teraz nasz sztab ma imiona i nazwiska, ukr≤cono znacznie statystyki, kt≤re i tak by│y w poprzedniej czΩ╢ci, czΩsto przek│amane (teraz s▒ w szcz▒tkowej ilo╢ci ) i dodano zdarzenia losowe oraz wyb≤r celu na pocz▒tku gry, rzutuj▒cy na choµby bud┐et. Sfera biznesowa, kt≤ra by│a bardzo s│aba ju┐ w poprzedniej czΩ╢ci, nie do╢µ, ┐e nie zosta│a rozbudowana, to nawet jeszcze...zredukowana. Z pieniΩdzmi nadal nie mo┐emy zrobiµ nic, jak tylko ustaliµ ceny bilet≤w. Mo┐emy tylko ogl▒daµ wyci▒gi, a nie mo┐emy np. negocjowaµ um≤w sponsorskich, reklamowych, czy medialnych. C≤┐ panowie, je╢li siΩ ju┐ co╢ buduje, to nie z dykty.... Podobnie sprawa ma siΩ rozbudowy, utrzymania i modernizacji stadionu i obiekt≤w klubowych. Nadal mo┐emy budowaµ tylko jedn▒ trybunΩ, a to przecie┐ zakrawa na kpinΩ! Podobnie jest z obiektami klubowymi, kt≤re tak┐e mo┐na budowaµ tylko pojedynczo, ciekawe jak panowie z EA to t│umacz▒, bo dla mnie to jest maksymalnie wyra╝na oznaka ograniczenia engine`u F.A. W kwestii utrzymania stadionu takie ograniczenia nie obowi▒zuj▒... Dodaµ jeszcze nale┐y, i┐ mo┐emy w dowolnej chwili spojrzeµ na chartsy ze wszystkich lig i zobaczyµ, kto przoduje w poszczeg≤lnych ligach, pod wzglΩdem kilku kryteri≤w. Mo┐emy poznaµ notowania tak┐e manager≤w. Co jeszcze... Nadal nie uwzglΩdniono oficjalnie reprezentacji narodowych i generalnie na mecze kadry, je┐d┐▒ tylko Ci, kt≤rzy graj▒ akurat w meczy kadry Niemiec, z kim╢... Mo┐na aran┐owaµ mecze towarzyskie. Baza pi│karzy jest obszerna, por≤wnywalna z t▒ z poprzedniej czΩ╢ci, aczkolwiek mniejsza od tej w CM99/00, poprawiono nieco wyszukiwarki, aczkolwiek nadal pozostawiaj▒ bardzo wiele do ┐yczenia i szybko╢µ dzia│ania gry. Powy┐ej wymieni│em wszystkie mo┐liwo╢ci jakie oferuje nam merytoryka gry. Bywa z tym r≤┐nie, s▒ rzeczy dobre, s▒ z│e. Ale moim zdaniem najlepszy, choµ... nie pozbawiony b│Ωd≤w element zostawi│em na koniec tej recenzji, a jest ni▒ bez w▒tpienia mecz 3D. Spotkania mo┐na obserwowaµ, podobnie jak to mia│o miejsce w poprzednim sezonie, b▒d╝ w ca│o╢ci, b▒d╝ tylko we fragmentach, b▒d╝ w tek╢cie z fragmentami, b▒d╝ samym tekstem, czy wreszcie mo┐na otrzymaµ suchy wynik.
Skupie siΩ g│≤wnie na 3D.
Ci z Was, kt≤rzy czytali moj▒ recenzje poprzednika 2001 pamiΩtaj▒ zapewne i┐ narzeka│em na jako╢µ prezentacji. Teraz jest z tym nieco lepiej, poprawiono to, choµ nadal jest do czego siΩ przyczepiµ, bo nie zmieniono tej ┐a│osnej rozdzielczo╢ci 640X480 (na tak du┐e i statyczne modele). Tam, gdzie bywa, i┐ nie widaµ r≤┐nic pomiΩdzy t▒ rozdzielczo╢ci▒, a wy┐sza to siΩ w│a╢nie chwali, ale w F.A. mamy │adne menusy i nag│y skok w zapikselozowany stadion, kt≤ry potrafi wygl▒daµ bardzo zniechΩcaj▒co, szczeg≤lnie w postaci scrolli. Stadion jest statyczny i wygl▒da nieciekawie, przede wszystkich przez nisk▒ jako╢µ bitmap i brak akceleracji akurat na nie. Mimo i┐ t│a s▒ beznadziejne, to bardzo dobrze prezentuj▒ siΩ sami gracze, kt≤rzy s▒ dowodem na to, i┐ w tej rozdzielczo╢ci, szczeg≤lnie przy nawet maksymalnych zbli┐eniach mog│oby byµ znacznie lepiej tak┐e wzglΩdem stadionu, ale spece EA chyba tak nie uwa┐ali, wyra╝nie skupiaj▒c siΩ na zdumiewaj▒cych poprawkach w FIFIE... Dlaczego nie spr≤buj▒ zaimplementowaµ ich do F.A.? Wracaj▒c jednak do tematu, to nie tylko graficznie pi│karze mog▒ robiµ wra┐enie. Poruszaj▒ siΩ bowiem tak┐e o wiele bardziej naturalnie i realniej ni┐ to mia│o miejsce w poprzedniku i mecz, tak┐e dziΩki bardzo dobremu komentarzowi, sprawia wra┐enie transmisji TV.
Gracze generalnie zachowuj▒ siΩ bardzo realnie, choµ zdarzaj▒ siΩ wpadki, ale nie ma a┐ tak powa┐nych, jak to mia│o miejsce w 2000, tak┐e w enginie meczu. NaprawdΩ polecam t▒ opcje obserwacji meczu, szczeg≤lnie i┐ na lepszym poziomie stoj▒ te┐ reakcje publiki i jest w tej kwestii, og≤lnie naprawdΩ bardzo dobrze. Wspomnieµ nale┐y jeszcze, i┐ dodano noty dla graczy, bie┐▒co aktualizowane i niestety czΩsto nies│uszne z obrazem gry...

Podsumowuj▒c F.A. 2001 jest produktem pod ka┐dym wzglΩdem lepszym od swojego poprzednika. Nie jest to najwy┐sza liga manager≤w i trzeba powiedzieµ, ┐e dozna│ sromotnej pora┐ki z bij▒cym rekordy sprzeda┐y na zachodzie CM-em, ale jest te┐ owocem jasnego wyboru, jaki dokona│o EA. Pocz▒tkowo maj▒c w planie wojnΩ o rynek manager≤w, widz▒c i┐ nie da rady, odpu╢ci│o sobie t▒ bran┐e skupiaj▒c siΩ na jak najlepszych sport≤wkach i managerach o okre╢lonym, nie za wysokim poziomie, przeznaczonych dla mniej wymagaj▒cych lub pocz▒tkuj▒cych graczy.
I tym w│a╢nie graczom chcia│bym t▒ grΩ poleciµ, bo bΩdzie ona doskona│ym treningiem, przed realniejszymi managerami. A do╢wiadczeni gracze? Oni powinni ten tytu│ odpu╢ciµ i dokonaµ sobie ╢wiadomego wyboru, bo prawda jest taka, i┐ lider na rynk≤w manager≤w jest od d│u┐szego czasu tylko jeden, a w tej bran┐y bardzo widaµ r≤┐nice w potencjale i sile, i F.A. jest tu z g≤ry na pozycji przegranej, ale inna sprawa, ┐e jemu wystarcza miejsce w ╢rodku tabeli...

OCENA:  7 / 10 Grafika: 8  |  D╝wiΩk: 7  |  Miodno╢µ: 7 Rodzaj gry: manager pi│karski

	Miodna i klimatyczna prezentacja meczu, atrakcyjne innowacje w treningu, mi│e dla oka menusy.
	Generalnie du┐e braki w realizmie i merytoryce, z tymi wymienionymi ju┐ w tek╢cie, niska rozdzielczo╢µ prezentacji spotka±; zupe│nie mijaj▒ca siΩ z sensem "╢rednia" umiejΩtno╢ci; wiele, wiele pomniejszych, kt≤re wychodz▒ w trakcie gry.

Wymagania: Pentium 300, 48MB RAM, 4X CD Producent: Electronic Arts Dystrybutor PL: IM Group Cena: 119z│ Internet: www.imgroup.com.pl