Polskie wertepy: G≤ry Wa│brzyskie i Kamienne

Wa│brzych kojarzy siΩ z kopalniami, ceramik▒, bardziej otrzaskanym w historii z ogromnymi podziemnymi kompleksami z II wojny ╢wiatowej. Nam ostatnio kojarzy siΩ coraz bardziej z rowerami g≤rskimi. C≤┐, historia histori▒, kopalnie powoli siΩ zamyka, miasto postawi│o wiΩc na turystykΩ i sport.

Decyzja chyba nie by│a trudna. Wa│brzych nie tylko otoczony jest g≤rami, kilka ca│kiem poka╝nych wzniesie± le┐y w granicach miasta. Na p≤│nocy mamy Pog≤rze Wa│brzyskie ze spor▒ liczb▒ zalesionych g≤rek nie przekraczaj▒cych 500 m n.p.m., za to z do╢µ du┐ymi r≤┐nicami wysoko╢ci wzglΩdnych. Od zachodu i po│udnia G≤ry Wa│brzyskie, czyli kilka izolowanych pasm ci▒gn▒cych siΩ na d│ugo╢ci ponad 20 km i szeroko╢ci 3-4 km, z najwy┐szym szczytem Che│mcem (869 m n.p.m.). G≤ry Kamienne le┐▒ nieco bardziej na po│udnie, miΩdzy Bobrem a Obni┐eniem Noworudzkim na d│ugo╢ci ok. 60 km. Najwy┐szy szczyt to Walig≤ra (926 m n.p.m.).

Jedne i drugie pokryte s▒ zwartymi lasami mieszanymi i, co istotne z naszego punktu widzenia, poprzecinane s▒ do╢µ du┐▒ liczb▒ dr≤g i ╢cie┐ek. Dukty te nie s▒ tak kamieniste, jak w innych czΩ╢ciach Sudet≤w, przez co jazda jest │atwiejsza, chocia┐ na pewno nie nudna. Przedstawiciele Towarzystwa Sportowego Wa│brzych twierdz▒, ┐e uczyni▒ te okolice stolic▒ polskiego mountainbikingu. Zapewnienia takie s│ysza│em ju┐ z wielu ust, ale szczerze powiedziawszy, nigdy nie by│y one poparte a┐ takim rozmachem i skuteczno╢ci▒ dzia│a±. Przyk│ady - coroczne Grand Prix MTB, sierpniowy wy╢cig XC kategorii E2, od przysz│ego roku E1 (czyli punkty do rankingu UCI we wszystkich kategoriach) - lepiej ni┐ tegoroczne mistrzostwa Polski, dziesi▒tki kilometr≤w oznakowanych tras rowerowych i chyba najwa┐niejsze - troska o w│a╢ciwe nag│o╢nienie tego co robi▒. Maj▒ te┐ w swoim arsenale bro± strategiczn▒: Ksi▒┐ z zamkiem, parkiem krajobrazowym i rewelacyjnymi ╢cie┐kami.

Zgodnie z nowym podzia│em administracyjnym teren ten nale┐y do wojew≤dztwa dolno╢l▒skiego. G≤ry zaliczane s▒ do Sudet≤w ªrodkowych i le┐▒, jak sama nazwa wskazuje, miΩdzy Sudetami Zachodnimi a Wschodnimi, przy granicy z Czechami. G│≤wne miasta rejonu to: Wa│brzych, Szczawno Zdr≤j, Jedlina Zdr≤j, Bogusz≤w-Gorce, ªwiebodzice.

Dojazd

Mo┐na samochodem, mo┐na poci▒giem. Zmotoryzowani z p≤│nocy i p≤│nocnego zachodu bΩd▒ siΩ kierowaµ na Wroc│aw, p≤╝niej drog▒ E-67 na Wa│brzych, z Polski ╢rodkowej podobnie. Ma│opolska - je╢li zachce opu╢ciµ swoje Beskidy - przez G≤rny ªl▒sk r≤wnie┐ do Wroc│awia. Po│▒czenia kolejowe r≤wnie┐ s▒ przyzwoite - bezpo╢rednie poci▒gi m.in. z Krakowa, úodzi. Jak zwykle przez Wroc│aw.

Kiedy jechaµ?

Zim▒ raczej poje╝dziµ siΩ nie da - w ko±cu s▒ to g≤ry. Wczesn▒ wiosn▒ bΩdzie du┐o b│ota. Sezon zaczyna siΩ podobnie jak w Beskidach, w kwietniu, ko±czy oko│o listopada.

Rozdzia│ specjalny - Ksi▒┐

Tu┐ ko│o Wa│brzycha, na skraju Pog≤rza Wa│brzyskiego, nad w▒wozem Pe│cznicy le┐y Ksi▒┐ - trzeci co do wielko╢ci, po Malborku i Wawelu, zamek w Polsce. Otoczony jest Ksi▒┐a±skim Parkiem Krajobrazowym, obejmuj▒cym spor▒ czΩ╢µ Pog≤rza. To w│a╢nie miejsce sta│o siΩ poligonem dzia│a± Towarzystwa Sportowego Wa│brzych. Tutaj co roku odbywa siΩ "Lang" i wspomniane wy┐ej zawody. Teren oferuje bardzo du┐▒ ilo╢µ ╢cie┐ek i dr≤┐ek, po kt≤rych wytyczane s▒ jedne z najtrudniejszych tras XC w Polsce. Trasy te w wiΩkszo╢ci przypadk≤w zosta│y zbudowane przez tamtejszych pasjonat≤w - wyciΩte i oczyszczone. W sezonie 2000 na sta│e oznaczone bΩd▒ trzy z nich - od wyczynowej po rekreacyjn▒ (za│▒czona mapka). Na tej najtrudniejszej odbywaj▒ siΩ zawody najwy┐szej rangi. Mo┐na spr≤bowaµ i por≤wnaµ czasy - zawodnicy pokonuj▒ okr▒┐enie w 20 minut. BikeBoard poleca przejechanie odcinka oznakowanego na ┐≤│to-niebiesko - Szlaku U│an≤w Legii Nadwi╢la±skiej, wiod▒cego w okolicy zamku. Oko│o dw≤ch kilometr≤w fantastycznego technicznego single tracka. A┐ chcia│oby siΩ zos-taµ u│anem. Park krajobrazowy to jeszcze wiΩcej ╢cie┐ek, jedna ciekawsza od drugiej. Mo┐na odwiedziµ ╢redniowieczne ruiny zamku Cisy, czy p≤╝niejszego - ju┐ zbudowanego jako ruiny - "Starego Ksi▒┐a". Mo┐na je╝dziµ ca│y dzie± i nakrΩciµ dobre kilkadziesi▒t kilometr≤w w samym Parku.

Teraz zdradzΩ tajemnicΩ. W najbli┐szej przysz│o╢ci, na wz≤r Pucharu Diesla (dawniej Grundiga) bΩdzie rozgrywany Puchar Europy. I nie bΩdziecie musieli je╝dziµ do Czech czy Austrii - jedna z edycji odbΩdzie siΩ w│a╢nie w Ksi▒┐u, za╢ za dwa, trzy lata, uwaga, napiΩcie ro╢nie, w│a╢nie tam najprawdopodobniej rozegrana zostanie jedna z edycji Pucharu ªwiata! Z t▒ stolic▒ kolarstwa g≤rskiego to chyba nie by│a przesada...

Gdzie je╝dziµ?

Proponujemy kilka przyk│adowych tras...

Mapy

No tak, jak zwykle PPWK jest bezkonkurencyjne: mapa "G≤ry Wa│brzyskie i Kamienne" 1:50 000. W punktach informacji turystycznej mo┐esz dostaµ plan miasta i okolic, a tak┐e mapki oznakowanych tras rowerowych w Wa│brzychu, Ksi▒┐u, Soko│owsku i Boguszowie-Gorcach.

Co, je╢li nie rower?

No, trochΩ miejsca to zajmie. W zimie oczywi╢cie narty lub deska np. na stokach Andrzej≤wki lub Rzeczki. Je╢li zasuwasz na bieg≤wkach to pewnie s│ysza│e╢ o Biegu Gwark≤w - to tutaj.

W lecie mamy np. Jezioro Bystrzyckie - o╢rodek sport≤w wodnych, p│ywalniΩ w Wa│brzychu. Niedaleko w Rudawach Janowickich s▒ wy╢mienite tereny do wspinania. Tu┐ za granic▒, w Czechach, s│ynne Ardszpachskie Skalne Miasta - gor▒co polecam. Obowi▒zkowym punktem programu jest zamek Ksi▒┐. Innym sporej dawki emocji dostarcz▒ podziemne chodniki Os≤wki i Walimia. Budowane przez organizacjΩ Todt w ramach operacji "Riese" (tej samej, kt≤ra nadzorowa│a budowΩ Wa│u Atlantyckiego czy Wilczego Sza±ca) - do dzisiaj kryj▒ niezbadane tajemnice. S▒ tacy, kt≤rzy twierdz▒, ┐e to pod ksi▒┐a±skim zamkiem niemieccy naukowcy pracowali nad bomb▒ atomow▒.

Szczawno Zdr≤j to jeden z najstarszych w Europie, a w XIX w. jeden z najlepszych kurort≤w, starszy od szwajcarskiego Davos. Nieopodal Ksi▒┐a, w Lubiechowie, mie╢ci siΩ unikatowa Palmiarnia z egzotycznymi ro╢linami. W samym parku ro╢nie blisko sze╢µsetletni cis Bolko - robi wra┐enie. Niedaleko znajduje siΩ kilka starych zamk≤w - Cisy, ªwiny, Grodno, Bolk≤w. W nieczynnych kopalniach urz▒dzono Muzeum Przemys│u i Techniki, a tu┐ obok ksi▒┐a±skiego zamku znajduje siΩ Sudeckie Stado Ogier≤w - gdyby╢ zatΩskni│ za nieco szerszym siod│em. G≤ry Wa│brzyskie s▒ te┐ popularnym miejscem uprawiania lotniarstwa i paralotniarstwa.

Jak widaµ, Wa│brzych to nie poligon dla tΩpych miΩ╢niak≤w i wyjechaµ mo┐na stamt▒d bogatszym o co╢ wiΩcej, ni┐ tylko nowy ┐ylak na │ydce.

Nie wspomnia│em o szlakach pieszych - przez miasto przechodzi Europejski Pieszy Szlak D│ugodystansowy E3 Atlantyk - Ardeny - Sudety - Morze Czarne. Krzy┐uj▒ siΩ tu szlaki ze Szklarskiej PorΩby, Sob≤tki, Grodna, Strzegomi, Karpacza, ªnie┐ki i wielu innych miejsc.

Noclegi

Na stosunkowo niewielkim obszarze mamy do wyboru kilka schronisk PTTK i kilka wygodnych PTSM-≤w (ca│orocznych). Niemal wszystkie le┐▒ w dolinach, ale w przypadku tego rejonu ┐adna to wada, g≤ry nie s▒ olbrzymie.

Bolk≤w    Schronisko PTSM (sezonowe), tel. 211

Jedlina Zdr≤j    Schronisko PTSM (sezonowe), tel. 15-319

Lubomin    Schronisko PTTK Bac≤wka pod Tr≤jgarbem, tel. Wa│brzych 12-208

Rybnica Le╢na    Schronisko PTSM (ca│oroczne), tel. Wa│brzych 11-591

Rybnica Le╢na    Schronisko PTTK Andrzej≤wka, tel. Wa│brzych 24-883

Szczawno Zdr≤j    Hotel PTTK, tel. 78-522

ªwidnica    Schronisko PTSM (ca│oroczne), tel. 52-26-40

Wa│brzych    Schronisko PTSM (ca│oroczne), tel. 77-942

Wa│brzych    Schronisko PTTK Harc≤wka, tel. 24-248

Wa│brzych    Dom Wycieczkowy PTTK, tel. 25-137

Zag≤rze ªl▒skie    Schronisko PTSM Gwarek, tel. Wa│brzych 13-383

Zag≤rze ªl▒skie    Schronisko PTTK (sezonowe), Zamek Grodno, tel. Wa│brzych 13-360

Pozosta│e, szczeg≤│owe informacje uzyskacie w Biurze Obs│ugi Ruchu Turystycznego PTTK Wa│brzych (tel. 259-00). Ci, kt≤rzy nie chc▒ spaµ w schronisku, mog▒ liczyµ na spor▒ ilo╢µ kwater prywatnych w cenach 20-30 z│ za dobΩ lub miejsca w licznych hotelach. W punktach informacji turystycznej mo┐na dostaµ foldery i mapki okolicy.

Piotr Oleksy

bikeBoard 11-12/1999

Napisz do redakcji

Web design
& mastering:
Zbooy