úysica i ªwiΩty
Krzy┐ na rowerze
g≤rskim

G≤ry ªwiΩtokrzyskie

Korzystaj▒c z piΩknej majowej pogody, postanowili╢my - ja i m≤j rower - wybraµ siΩ w "nasze" g≤ry: G≤ry ªwiΩtokrzyskie. Nie pierwsza to ju┐ wyprawa nastraja│a mnie przyjemnie, sympatycznie. Rower przygotowany, ekwipunek, zapas dΩtek.

Pomy╢la│am, ┐e tym razem wjadΩ na ªwiΩty Krzy┐, skoro nada│ on nazwΩ ca│emu regionowi... Od pewnego czasu, o ile on w│a╢nie mi pozwala, wje┐d┐am na kolejne "szczyty" G≤r ªwiΩtokrzyskich. Nie jest to wielkie wyzwanie, za to realizacja systematyczna.

úysa G≤ra ma 593 m npm, úysica 611 - wiΩc jej tak┐e nie mogΩ pomin▒µ. Pocz▒tek trasy: Nowa S│upia - miejscowo╢µ u podn≤┐a ªwiΩtego Krzy┐a, dla mnie, przysz│ego archeologa znana z odbywaj▒cych siΩ tu co wrzesie± "Dymarek ªwiΩtokrzyskich" i licznych tu wykopalisk.

Trasa │ysog≤rska nale┐y do najbardziej znanych i najczΩ╢ciej odwiedzanych szlak≤w - ale og≤lnie w G≤rach ªwiΩtokrzyskich jest niewielu turyst≤w. Tym bardziej dla mi│o╢nik≤w roweru s▒ one atrakcyjne. Szlak │ysog≤rski prowadzi w przewa┐aj▒cej czΩ╢ci na wysoko╢µ powy┐ej 500 m npm, jest wiΩc jedynym tego typu w regionie.

Z pokrytego asfaltem rynku (obok przystanku PKS mo┐na kupiµ owoce i wodΩ mineraln▒) jadΩ ulic▒ ªwiΩtokrzysk▒ obok UrzΩdu Gminy i poczty. Dalej w g≤rΩ drog▒ niedaleko "stylizowanej" osady pras│owia±skiej (0,8 km od rynku). Mijam figurΩ ªwiΩtego Emeryka (rze╝ba klΩcz▒cej postaci). Szlak wznosi siΩ │agodnie, przecinaj▒c wielokrotnie inn▒ podchodz▒c▒ zakosami drogΩ, a po pewnym czasie staje siΩ bardziej stromy. W lesie widaµ wielkie ska│y. Na ko±cu wy│o┐onego blokami odcinka, przeje┐d┐a siΩ przez kamienny wa│ (2,8 km). Jest to pozosta│o╢µ po o╢rodku starego poga±skiego kultu. Dalej drog▒ skrΩcaj▒c▒ w prawo, a wychodz▒c▒ na skraj polanki: jedzie siΩ dobrze, pogoda dopisuje a┐ nadto. Je╢li chodzi o pogodΩ w G≤rach ªwiΩtokrzyskich (a wiem co╢ o tym, bo urodzi│am siΩ tutaj), jest bardzo specyficzna. Zawsze jest tu ch│odniej ni┐ np. w Kielcach czy Ostrowcu. CzΩste s▒ burze z piorunami, du┐a wilgotno╢µ, kt≤r▒ lubi▒ chyba tylko liczne tu ╢limaki. PamiΩtajcie wiΩc o czym╢ cieplejszym do ubrania.

Dalej o trasie. Taraz jadΩ z zapa│em, trzymaj▒c rΩce na rogach, bo zaczyna siΩ podjazd. "RozkrΩcam" przyzwoicie w kierunku zabudowa± ªwiΩtego Krzy┐a. Na szczycie rozleg│y widok na dolinΩ s│upia±sk▒ i Pasmo Jeleniowskie. (Odleg│o╢µ ze S│upii na ªwiΩty Krzy┐ to tylko 3,5 km). CzujΩ siΩ wspaniale, przed t▒ przeja┐d┐k▒ pr≤bowano mnie po raz kolejny nastraszyµ; ┐e to i "wilki i zb≤je" w puszczy ╢wiΩtokrzyskiej. C≤┐ wilki pozabijano w XIX wieku, ale co do zb≤jectwa to ostatnia zb≤jczyni (bo i dziewczΩta ten proceder uprawia│y) zmar│a w kwietniu tego roku. Lokalnego Janosika - Kakona - powieszono na Rynku w Krakowie. S▒siadka mojego dziadka, gdy j▒ poprosi, "piΩknie" o nim umie wy╢piewywaµ. M≤wi▒ o nim tak┐e legendy, lecz g│≤wnym bohaterem wiΩkszo╢ci poda± jest puszcza.

Du┐o mo┐na opowiedzieµ o klasztorze na úy╢cu, odsy│am do przewodnik≤w i wracam do opis≤w dalszej czΩ╢ci trasy.

Z ªwiΩtego Krzy┐a jedzie siΩ drog▒ na zach≤d obok wielkiej anteny telewizyjnej (licznik wskazuje 4 km). Nieznakowan▒ ╢cie┐k▒ w prawo, przez las w d≤│, dojechaµ mo┐na do go│oborza. Tu trzeba szczeg≤lnie uwa┐aµ. Je╢li rzeczywi╢cie wybierzecie siΩ w G≤ry ªwiΩtokrzyskie, to koniecznie zobaczcie go│oborza - dlaczego? przekonacie siΩ na miejscu. Najefektowniej wygl▒daj▒, kiedy jest pe│nia ksiΩ┐yca - ale to dla znaj▒cych teren albo odwa┐nych.

Czerwonym szlakiem zje┐d┐a siΩ w d≤│, a┐ do ostrego zakrΩtu w lewo (uwaga!). Na zakrΩcie opuszczaj▒c szosΩ (uff...), sko╢nie w prawo kamienist▒ drog▒ le╢n▒, kt≤ra wkr≤tce wyprowadza blisko skraju lasu. Tu w moim przypadku nast▒pi│a (c≤┐...) wymiana dΩtki. Teraz do wsi Szklana Huta (licznik 6 km), le┐y ona najwy┐ej w G≤rach ªwiΩtokrzyskich, ╢licznie po│o┐ona (niedaleko Park Narodowy) stanowi dobry punkt widokowy (przystanek PKS, po│▒czenie z Kielcami). Ze ╢cie┐ki wznosz▒cej siΩ w kierunku lasu widaµ zalesiony úysiec z t▒ paskudn▒ wie┐▒ telewizyjn▒, a tak┐e Prze│Ωcz Huck▒, na po│udnie za╢ pasma: bieli±skie i or│owskie. Droga prowadzi dalej szerok▒ ╢cie┐k▒, pocz▒tkowo nieznaczny garb (to miejsce nazywaj▒ Obozem Powsta±c≤w). Szlak wprowadza na KsiΩ┐▒ Ska│kΩ. W d≤│ kamienist▒ ╢cie┐k▒ (9,5 km). NastΩpnie d│ugi i prosty odcinek, a┐ do punktu, gdzie s▒cz▒ siΩ 2 ma│e strumyki. St▒d w prawo wznosz▒c siΩ, piΩknym lasem (jod│y i buki dok│adnie takie, jak opisuje »eromski). Na prawo od ╢cie┐ki gra± kwarcytowa. Pokry│y j▒ mchy i je┐yny.

Moja wyprawa tu siΩ urywa, czas jak zwykle mi nie sprzyja│. T▒ sam▒ tras▒ wr≤ci│am do Nowej S│upi. Czeka│ tam ju┐ na mnie m≤j brat, niestety trzeba by│o wracaµ do Krakowa. Odjechali╢my jego "spalinowcem" - niebo zaczΩ│o siΩ chmurzyµ.

Kiedy zdam egzaminy sesji letniej, jadΩ na pasmo Klonowskie (ma sze╢µ szczyt≤w i jest bardzo sympatyczne). A jak nie zdam, to pojadΩ tym bardziej.

Dojazd

Dogodne po│▒czenie komunikacyjne z reszt▒ kraju Warszawa - Radom - Kielce - Krak≤w PKP (r≤wnie┐ po│▒czenie z DΩblinem i Katowicami) oraz CzΩstochowa - Kielce, prowadz▒ce od zachodu. Sieµ dr≤g ko│owych umo┐liwia dotarcie do wszystkich najwa┐niejszych punkt≤w wypadowych, z kt≤rych wychodz▒ szlaki turystyczne. Na drogach tych kursuj▒ autobusy PKS. Od strony wschodniej G≤ry s▒ naj│atwiej dostΩpne z Opatowa i Ostrowca ªwiΩtokrzyskiego.

Niebezpiecze±stwa

burze
miejsca podciΩte przez liczne kamienio│omy
liczne tutaj stare wyrobiska g≤rnicze (!), od dawna nieczynnych kopal± kruszcowych.

bikeBoard 6/1997

Napisz do redakcji

Web design
& mastering:
Zbooy