|
Ziemia w trzech wymiarach 22 lutego zako±czy│a siΩ, zgotowan▒ przez rozentuzjazmowanych naukowc≤w owacj▒ na stoj▒co, wielce udana misja wahad│owca Endeavour. Na jego pok│adzie polecia│y na orbitΩ radary, uczestnicz▒ce w misji maj▒cej na celu sporz▒dzenie mapy topograficznej Ziemi, nazwanej The Shuttle Radar Topography Mission. Z wysoko╢ci 233 kilometr≤w, powierzchniΩ naszej planety obserwowa│y dwie anteny radarowe zamocowane w luku │adunkowym wahad│owca, wspomagane przez dwie dalsze, rozpostarte na 60-metrowym maszcie - najwiΩkszej dotychczas tego typu konstrukcji zmontowanej na orbicie. Instrumentarium to "przeczesa│o" 123 miliony kilometr≤w kwadratowych powierzchni Ziemi, w tym 65 proc. przynajmniej dwukrotnie. Dok│adne dane o kszta│cie i wysoko╢ci wybranego krajobrazu bΩd▒ wykorzystywane w celach komercyjnych, jak i naukowych. Jednym z miejsc szczeg≤lnie interesuj▒cych dla naukowc≤w z Uniwersytetu Hawajskiego, jest po│o┐ony na Filipinach wulkan Pinatubo, kt≤ry mia│ swoje spektakularne "piΩµ minut" w 1991 roku. Peter Mouginis-Mark, profesor tego uniwersytetu, wsp≤│pracuj▒cy z NASA przy badaniu wulkan≤w ju┐ od ponad 16 lat, podkre╢la mo┐liwo╢µ monitorowania zmian topografii Pinatubo, wywo│anych erozj▒ wyrzuconego w 1991 roku py│u, spowodowanej silnymi opadami deszczu. Jest to niezwykle istotne dla bezpiecze±stwa ludno╢ci zamieszkuj▒cej okolice wulkanu. W wyniku opad≤w deszczu, takie eroduj▒ce py│y s▒ przenoszone w ni┐sze partie wulkanu, w postaci gro╝nych wylew≤w b│ota, zwanych laharami. Naukowcy z Cornell University pok│adaj▒ du┐e nadzieje w danych z SRTM w kontek╢cie wci▒┐ zagadkowej historii po│udniowoameryka±skiego pasma g≤rskiego - And≤w. Badania, kt≤re maj▒ ju┐ 20-letni▒ tradycjΩ (Cornell Andes Project), teraz powinny nabraµ wiΩkszego rozpΩdu. Nadal czΩ╢µ And≤w nie trafi│a nigdy na mapy topograficzne z uwagi na zas│aniaj▒ce je chmury, nie powiod│y siΩ nawet obserwacje satelitarne tych obszar≤w. Naukowcy skupi▒ siΩ szczeg≤lnie na wielkim bezdrzewnym p│askowy┐u o nazwie Altiplano, otoczonym wy┐szymi szczytami, a rozci▒gaj▒cym siΩ poprzez p≤│nocn▒ ArgentynΩ, zachodni▒ BoliwiΩ i po│udniowe Peru. Altiplano ma oko│o 300 km szeroko╢ci, 1000 km d│ugo╢ci i osi▒ga wysoko╢µ do 3800 metr≤w. Na jego obszarze znajduje siΩ najwy┐ej na ╢wiecie po│o┐one ┐eglowne jezioro - Titicaca. Jak powsta│a taka ogromna struktura? - byµ mo┐e w udzieleniu odpowiedzi na to pytanie pozwol▒ w│a╢nie dane z SRTM. ZdjΩcia wykonane w ramach misji mo┐na ogl▒daµ w serwisie Planetary Photojournal.
|