|
Trzy g│≤wne zasady skutecznego lobbyingu Osi▒gniΩcie doskona│o╢ci w sztuce lobbyingu, podobnie jak perfekcyjne opanowanie sztuki negocjacji lub sprzeda┐y jest zadaniem na ca│e ┐ycie, jednak istniej▒ trzy generalne, uniwersalnie stosowane zasady lobbyingu, na kt≤rych lobbysta powinien siΩ oprzeµ. Skuteczny lobbysta powinien │▒czyµ:
Lobbying jest z│o┐onym i wyspecjalizowanym procesem znalezienia najlepszego sposobu na osi▒gniΩcie po┐▒danych cel≤w. Dotyczy on formu│owania istoty zagadnienia, odpowiedniego przekazywania tej istoty oraz zjednywania poparcia i pozyskiwania zwolennik≤w dla reprezentowanej idei. Prawa rz▒dz▒ce lobbyingiem w Polsce bΩd▒ niew▒tpliwie ulegaµ przemianom. Zmieniaµ siΩ bΩd▒ r≤wnie┐ prezentowane problemy. Nale┐y r≤wnie┐ oczekiwaµ rozwoju mechanizm≤w lobbystycznych. Jednak trzy podstawowe, uniwersalne zasady lobbyingu wygraj▒ walkΩ z czasem i zawsze bΩd▒ aktualne. Poznaj zagadnienie Pierwsz▒ i najwa┐niejsz▒ zasad▒ lobbyingu wykraczaj▒c▒ poza zrozumienie, w jakim stopniu dany przepis prawny wp│ywa na ma│e przedsiΩbiorstwa, dan▒ bran┐Ω lub klienta, jest wyczerpuj▒ca wiedza merytoryczna na temat prezentowanych zagadnie±. NiezbΩdna jest ona do prawid│owego monitorowania przebiegu zdarze±, trafnej interpretacji, przewidywania, opiniowania projekt≤w przepis≤w prawnych, opracowywania ustaw i argument≤w strategicznych, oraz do tworzenia nowych mo┐liwo╢ci wywierania wp│ywu poprzez opracowywanie i stosowanie skutecznych taktyk i rozwi▒za±. Wiedza ta obejmuje zrozumienie istoty zagadnienia, historycznych, politycznych i strategicznych aspekt≤w zachodz▒cych proces≤w, stanowisk zwolennik≤w i oponent≤w proponowanej koncepcji a tak┐e zrozumienie gospodarczych, strategicznych i bud┐etowych skutk≤w wysuwanej propozycji. Uzyskanie takiej wiedzy jest w Polsce niezwykle trudnym i mozolnym zadaniem. Wprawdzie informacje dotycz▒ce na przyk│ad prac Sejmu i Senatu s▒ usystematyzowane i jawne, jednak w praktyce s▒ one trudno dostΩpne dla przeciΩtnych obywateli, szczeg≤lnie tych, kt≤rzy mieszkaj▒ z dala od Warszawy. Ponadto, wiele informacji udostΩpnianych jest post factum. Zbyt p≤╝no docieraj▒ one do zainteresowanych i nie mo┐na siΩ nimi pos│u┐yµ w procesie lobbyingu. Obecnie brak jest publicznie dostΩpnych, dok│adnych informacji dotycz▒cych przysz│ej tematyki obrad plenarnych oraz prac komisji parlamentarnych. Niestety, informacje udostΩpniane przez ╢rodki masowego przekazu nie mog▒ byµ wiarygodne ze wzglΩdu na ich fragmentaryczno╢µ, rozproszenie, a niekiedy nawet niezgodno╢µ z faktami. W Polsce istnieje wiele ╝r≤de│ informacji. W╢r≤d nich nale┐y wymieniµ Biuro Informacji (Centrum Prasowe Kancelarii Sejmu), do kt≤rego obowi▒zk≤w nale┐y opracowywanie i przekazywanie ╢rodkom masowego przekazu komunikat≤w, o╢wiadcze±, informacji prasowych i innych informacji na temat prac Sejmu. Biuro Informacji zajmuje siΩ r≤wnie┐ opracowywaniem publikacji sejmowych, protoko│≤w z posiedze± Sejmu oraz innych dokument≤w dostΩpnych wy│▒cznie w bibliotece sejmowej. Biuro posiada sw≤j w│asny zesp≤│ redaguj▒cy i rozpowszechniaj▒cy "KronikΩ Sejmow▒" oraz "Biuletyn Komisji Sejmowych". Oficyna sejmowa drukuje r≤wnie┐ "Przegl▒d Sejmowy". Poza korzystaniem z tych specyficznych, publicznie dostΩpnych ╝r≤de│ informacji, lobby╢ci w Polsce powinni zajmowaµ siΩ tym, czym zajmuj▒ siΩ lobby╢ci na ca│ym ╢wiecie: tworzeniem i poszerzaniem ╝r≤de│ wiarygodnej informacji. W praktyce oznacza to, i┐ musz▒ oni nawi▒zywaµ i utrzymywaµ dobre stosunki z decydentami. Oznacza to r≤wnie┐, ┐e lobby╢ci musz▒ te┐ dbaµ o rozw≤j stosunk≤w z personelem administracyjnym i zabiegaµ o przychylno╢µ mniej wp│ywowych os≤b, kt≤rych czas nie jest a┐ tak drogocenny. Poza tym, podczas zbierania informacji szczeg≤lnie istotna jest kooperacja miΩdzy lobbystami. Bez wzglΩdu na ╢rodki przekazu informacji (biuletyny, konferencje lub kontakty osobiste) powodzenie dzia│a± lobbystycznych oparte jest na szerokiej wymianie informacji oraz wsp≤│pracy organizacji reprezentuj▒cych wsp≤lne interesy. Zrozumienie proces≤w decyzyjnych oraz procesu wprowadzania reform Druga zasada, wiedza na temat procesu decyzyjnego, mo┐e byµ czΩ╢ciowo zdefiniowana jako "dostΩp" do os≤b odpowiedzialnych za podejmowanie decyzji. Istotnym zadaniem lobbysty jest wiΩc poznanie i dotarcie do decydent≤w oraz "wtopienie" siΩ w ich otoczenie i stanie siΩ nieod│▒czn▒ czΩ╢ci▒ ich ╢rodowiska. Ten element lobbyingu wymaga dyplomacji, umiejΩtno╢ci nawi▒zywania kontakt≤w oraz posiadania mo┐liwo╢ci zapewniania pe│nych, warto╢ciowych informacji. Jednak┐e, nale┐y mieµ ╢wiadomo╢µ, ┐e kontakty z decydentami to jeszcze nie wszystko. Lobbysta musi byµ dobrze zorientowany w procedurze podejmowania decyzji i winien wiedzieµ jak w najlepszy spos≤b wp│ywaµ na ich ostateczny kszta│t. Znajomo╢µ tego procesu obejmuje wiedzΩ na temat metod i ╢rodk≤w, czΩsto niepisanych, przy pomocy kt≤rych propozycje przyjmuj▒ formΩ ustaw, przepis≤w lub polityki. System prawny w Polsce dopuszcza mo┐liwo╢µ wp│ywu grup interesu na kszta│t przepis≤w prawnych. Zgodnie z Regulaminem Sejmu jakakolwiek osoba fizyczna, instytucja lub organizacja na prawo przedstawiµ swoje komentarze i opinie na temat prac prowadzonych przez Sejm. Je┐eli wniosek skierowany jest imiennie do okre╢lonego pos│a, otrzymuje on bezpo╢rednio adresowan▒ do niego informacjΩ. Pos│owie nie s▒ jednak zobowi▒zani do udzielania odpowiedzi na tego typu wnioski. W przypadku gdy wniosek nie jest skierowany do okre╢lonego pos│a, pismo trafia do Kancelarii Sejmu. Wnioski adresowane do Kancelarii przesy│ane s▒ do Wydzia│u List≤w gdzie wpisywane s▒ do ksiΩgi rejestrowej. Wydzia│ List≤w rozpatruje wszystkie pisma skierowane do Kancelarii Sejmu i jego organ≤w zgodnie z wewnΩtrznie okre╢lonymi zasadami oraz informuje autora wniosku, ┐e jego pismo przes│ane zosta│o do w│a╢ciwego organu lub biura sejmowego do dalszej analizy. Oznacza to, ┐e Wydzia│ List≤w dokonuj▒c selekcji przychodz▒cych pism odgrywa kluczow▒ rolΩ w nadaniu biegu tej korespondencji. Pisma skierowane do Komisji Sejmowych trafiaj▒ najpierw do sekretariat≤w tych komisji i podlegaj▒ wewnΩtrznym procedurom. Dalsze postΩpowanie z nades│anymi wnioskami zale┐y od decyzji Przewodnicz▒cego Komisji, kt≤ry mo┐e poinformowaµ jej cz│onk≤w o pi╢mie, przedstawiµ pismo na forum Komisji lub zarchiwizowaµ wniosek. W oparciu o swoje do╢wiadczenia i obserwacje, autorzy niniejszego opracowania s▒ zdania, ┐e opisana procedura wywierania wp│ywu przy pomocy okazjonalnych pism nie jest skuteczn▒ metod▒ rzecznictwa interes≤w reprezentowanej grupy. W celu osi▒gniΩcia wymiernego efektu potrzebne s▒ silniej ukierunkowane, agresywne i bardziej skuteczne taktyki. Sztuka skutecznej argumentacji Trzecia zasada, umiejΩtno╢µ skutecznej argumentacji, │▒czy ukierunkowane i tw≤rcze strategie komunikacji ze strategi▒ rzecznictwa w zakresie polityki. Trafna argumentacja, bezb│Ωdna pod wzglΩdem technicznym analiza oraz "dostΩp" do decydent≤w rzadko osi▒gaj▒ zamierzony rezultat je┐eli lobbysta nie posiada umiejΩtno╢ci skutecznego i jasnego przedstawienia swojego stanowiska na odpowiednim szczeblu. Wyb≤r ╢rodka i czasu prezentacji swoich opinii oraz pogl▒d≤w mo┐e siΩ znacznie r≤┐niµ w zale┐no╢ci od rodzaju przekazywanej informacji, tematyki wypowiedzi oraz odbiorcy, do kt≤rego jest ona skierowana. Mimo tak oczywistego znaczenia przytoczonych zasad, wielu lobbyst≤w czΩsto zapomina o ich stosowaniu. Niekt≤rzy szczyc▒ siΩ "dobrym dostΩpem", czΩsto interpretuj▒c ten termin jako dobre stosunki z poszczeg≤lnymi politykami. Inni, zw│aszcza byli urzΩdnicy rz▒dowi, koncentruj▒ siΩ i polegaj▒ na procedurach biurokratycznych, pomijaj▒c istotΩ proponowanych zmian, strategiΩ oraz dynamikΩ rozwoju politycznego. Z kolei prawnicy i profesjonalni lobby╢ci czΩsto rozumiej▒ istotΩ zmian lecz brak im tw≤rczego podej╢cia oraz do╢wiadczenia, kt≤re pozwala│oby na ich wprowadzenie przy pomocy innych ╢rodk≤w, zwykle mniej skutecznych ni┐ tradycyjne.
|