���������     �������     ��������





������ ��� ���̲��-�������� ��������� ²������ί ���� � ����������� ������������ �������� XVII � ����ί �������� XVIII ��.



��������� �������������, �� ���������� ���� ���糿, ��� ����������, ������ ������� ������������ ������ XVII � ����� �������� XVIII ��. ������� ��������� ������� � �������� ����������� ����. ���� ��������� ������������ �������� �������� ���� ����������� �������� �� �������� ������� �����, ��� ��, �������� �����������, �� ���� ���� ���糿 [62, �. 35]. ���� � ����� ������������� ����� ��������� ���������� ����� XIX ��., �������� �� � ���� �������� ���������������. ����� � �� ���������� ��������� ���� �� �����, � ������� ���������������� �. ������������ [198, �. 10]. �� ��������, ������� � ���� ������� �� �������� ����. �������� ���������� ����� �� ���������� �. ���������, ���� ����, �� ��������������� �������� ����� �� ����� �������� ��, ��� ������������ ������������� ������� � ����� ��������� � ������, ������������� � �����, ������� � ������, ����������� �������������� �������, � ������� [47, �. 40], ����� ��������� �������� � ������� ���� ������ � ������� �������� �������� ����, �� ���� �. �������� ����쳺 ���������, ������-������� �� ����������� ��������� ���� [47, �. 41]. ����� ������� ���, ��������� �. ó�����, � �� ������-����������� ������� [40, �. 321], �� ����� �� ������� �������� ��������� ���������� ���� [177, �. 6]. ��������, ������� �������� �������� ��������� ���������� ����� ���������� � ������� �������������, �������� �� ������-������� �������������� �������. ������� �������, �� �����, ���� ���������, ��� ������� ����� ������������ � �����������-������� ������� � ���� (�����), � ����� �������, ������.

������ ���������� ������������ ����� ���������� ��������� ��������� ������ �������� ���������� ������� �������� ������� ���������, � ��� � ������ �������� XVIII ��. ����� � ��� ������� �� ���� ����� ������, � /43/ ���� ������� ����� ���������� ���� (���������� � �����������). �������� ����� ������ � ������������� ������ ������ ���������� ������� ������������ ������ XVII � ����� �������� XVIII ��. ��� ������� ������������� ������� ������������ �� ��� ��������� ���������� ��� ���� ����.








������ ����в� ����������� ������������ ������ XVII � ����ί �������� XVIII ��. ��� ������� ������������� �����Բ��ֲ�


������� ������������� �������������� ������� ������������� � ��������� ������ �� �� ���������� ����-����������� ����㳿. � ����� ��������� �����������, ������� � ����� � 1591 �. [189], � ����� ���� ��������. �������� ������� � ���� ��������� ��������� (³����, 1596 �.) ���� ���� ��������� ������� ������, ��-��: �� ���� � �����, �� ����������� �����, �� ���������� �����, �� ����������� �����. ��� ���� ����� ������ �������� �. ����������� � ���� ����������� (1619). ³� ���� ������� �������� ������� ��������� �������� �������������� � ������� ����� ������ ���������� ������� ���������, ��� ������������ �� ������ � ��������� ������, ���� ���������, ��� ����������, ���� ������� ����� �� ���������� ������ ��������, � ����� ���᳿, ������, ������� [35, �. 7]. ���� �������������� � ³���� � 1629 �., �������, � 1638 �., ���� � �����: � 1648 �. � ������� ������ � � 1723 �. [135, �. 80]. ³��������, �� �������������� ������� �. ������������ ��������� � ���������� �������-�����-��������� �����쳿, ��� �� ������� ��������� ����� ���� ���糿 � 1748 � 1749, 1752, 1761 ��., � ���� ����� ���� ���������� ���� � ������� ������� ��������� �. ������������ [249, �. 133]. ����� ���� ��������� ������ ��������� ����������������� ����� ������������� �������������� ������� ��������� �� ���� �����, �� ������� ��� ���, �� ������� ��������� ���������� �� ������ ��������� ���.

������ ���������� ������������ ������ �������� ���������� ��� ������� ������� ������� ������� ���������, �� �����, ����, ���, ������, ������ ���������� ���� ���� �������� ������� ������, �������� ��������, �������� �����, � �������� �������� ����� � �������� � ����� �������. /44/

³����, �� � ����� ��������� ��������������� ���� ������ ����� (��. πούς, ���. pes), ��� � �������� ����������� ���: ������ � �� ����� � ������� ��������� ������, �� ����������� � ������� � ����� (Pes est legitima et venusta compositio syllabarum quantitate et qualitate variantium). �� ��������� ����� �������� ������ ������� ������� �Hortus poëticus� M. ��������������, ���� ������� ������� �����䳿 ������ � ����� ����, ����� �������� ���������� �� ����� �� � ����������� ����� ��� �������� ���������� � 1736 � 1737 ��. �� ���������� �Clavis gratia digni ingressus pulsantibus neopoëtis ingenti claustro poëseos artis applicata atque eiusdem praestantissimae scientiae occlusa ostia per prosodiae 12 modos hyeromonacho Mytrophano Dowgalewski aperiens anno... 1736 � 1737� (����� ��� ������� �����, �� �������� �� ��������� ��������� ���糿, ��� �������� ���� �����, ���� ������� ������������ ��������� �����䳿 �������� ���� ���� � ��������� ����� ������� ��������� �������������� ... ���� 1736 � 1737) [321, ���. 229 � 244]. ����� ����� �� ���������� �����, ���, �� ��� ������, ���������� � �������������, �� �������� � ������� � ����� ������� ����� (legitima compositio et venusta). ��������� ���������� ����� ������ ���� ����� � ���� ������� [62, �. 67]. �������� ����� �� ��, �� 12 ������� �����䳿, ��������� �. �������������, �� ��������� ����� � �������� �������� ���� ���������� ��������� �� ������ ������, ��� �, ����� �������, ������ ������������� ������ ����-����������� �����쳿 ���� ����.

� ������� ������������ �������� ������ ��������� ����� ������� ����: ���������� (�������, �������, ������, ���), ���������� (�������� �����, �������, �������, �������, ������, ������, ��������, ����������), ������������� (���������, ��������������, �������, �����, ������, ���������, ��������� � ��������� ������, �����, �������), ����������� (�������, ������, ��������, ��������), ����������� (����������, ������������, �������������). ���������, �� �� �� ��������� ���� ���糿 �������� �� ���� ���������� ������ ���� ������� ��������� ������.

�������, ��� �����, �������� ��������� ��������������� ���� ��� ���� (��.μέτρον, ���. metrum), �� ������ ����� ������� �� ���������� ����� ��� ���� ����������� � �����, � ���� �����, ����� � ���������� ��������� ���� ���糿, ���� �� ����� metiendi � ����������. �������� ��������� ������� ����� ���������, ���������, � ��-/45/������ ������� 1696 p. �Lyra� [304, ���. 23 ��.]: �����, �� ������� ���� ����� �� ����� ������������, � �� �����, ���� ���������� ������ ���� � ��������� ������������� � ���������� � ���� ��� ���� � ���� ����� (Metrum dictum a metiendo est oratio certa dimensione et proportione poetka mensurata continens in se duos pedes vel aliquando unum).

� ����� ���������� ��� (rp. στίχος, ���. versus) � ��, �� ����������� �. ���������, ������� �������� ��������� ���������� ���� [177, �. 6]. ����� �versus� � ���� ������ ����� ���� ���糿 �������� �� 䳺����� vertere � ��������� � ��������� ���� �� ������ ������������ � ������� �������� ���� (versus dictus � vertendo et est certa pedurn dispositorum ordinatio et in numerum ��������) [304, ���. 20]. �� ������, ���������� �� ���������� ����: �������� ���� � ������� ������� � ����, ���� ����������� ������� ����� ��������. ³�� � �� ����� ������� �������, ������� ��� ���������� ������� ����. ��������, �� ���� ��������� ��� ������, ��������� ���� �������� �� ����� �������, �� �������� �� ��������� ����� στρέφειν � ���������, ����� ������� στρέφειν ����� ������� ��������� ����������� vertere (versus), ����� �� ������� (�����������) ������� ����� ������� �������, �� ���������� � �������� ����� (versus) � ��� ������������� ������ ���� � ��� ����� ���������� ������� ������ � ����.

ϳ��� ��������� ������������ ������ (�����, ����, ���, ������) ������ ������ ���������� ���� �������� �����. �� ����� ���� ���� ������� ��������� ���������, �� ���� ��������: ���������, ���������, �������� ������, ���� ���������, ����� ���������� �������������� ���������, ��������� �������������� ���������, �������� ��������� �� ���� ��������� ����, �� ������� � ����������� �����. ��� ����� ������, �� ������, �������� � �. �., ����� ������� �������� ��������� � ������ ���� ���糿. ��� � ��� ������� �������� ���������� �������� ����������� ���������� � ��������� �������, �� �������� � ��� ��������� � ���������, ���� ��� ��������� �� ������ �� �������� ��������� ��� ��������� � ��� �������� ��������, �� �� ������ � ��� ������.

���������� ��������� ��� � ��������� �������� �����������������, ������������� � ������������ � ��� ��� ������ ������ [139, 39, 4]. ����� � �������� ������ �Liber artis poëticae� �. �������������� �� �. �������������� (1637 �.) � �������� ����� ���� ������ /46/ �������� �������������� ����������, �������� �� ��� ���� ����������:

1. � ��������� ��� �������������� ����� � ���������� �� � ���������� ������� �� ����� ����: ������� ������ ������� ������ ����, � ���� ������� � ������� � �������, ��������.

2. ����� � ��������� ������� ���������� � ������ ����� �� ���������� (iunctura versuum, ��. enjambement), ��� � ���� ���� ����� ������ ����� � ��������� � ��� ����.

3. ����� �� ��������� ���������� � �������� ���� ������� (iunctura pedum).

������ ����� ���� ���������� ���������� � �������� �������� ���� XVII � ������� XVIII ��., �������, � ������ �Rosa inter spinas�, �Cedrus Apollinis� �. �������������, �De arte poëtica� �. �����������, �Idea artis poëticae� �. ����� �� ��. ���������� �� ������� �Rosa inter spinas� [303, ���. 24 � 24 ��.]. �� �����, ��������� ���������� ����������, ��������� �Liber artis poëticae�, ����� �� ��� ���� ����� �������� ������: 1. ��������� ���������� ������������� ������. 2. ��������� ���������� ��������������� ������. 3. ��������� ���������� ����� ������������� �������. 4. ����� ���������� ������ �����. 5. ������ ������������� ��� � ������ �����. 6. ������� ���� � ������ ���������. 7. ��������� ����������� ���������� � ���������� ��� � ��������� (similiter cadens et similiter desinens).

���� ������������ ��� ��������� �����, ���������� ����������� ����� �. ������������ � ���� �Cedrus Apollinis�, ����������� ��� � ����-����������� �����쳿 � 1702 ����.

���������� �� ���������, �� ����� ���� �������� �� ���������� �� ������� � ���� ������, ���� ������ ���������� ��������, ���������, ��������, �������, �������� � ���������� ��� (si pedes celeritati, tarditati, difficultati, facilitati, gravitati et auctoritati personarum respondent) [306, ���. 81]. �. ������������, ����� �� ����� ������������� � ���������� ���� ���糿 � ����-����������� �����쳿, ������ ���������� � ���� ����������� ���������� � ����������. ��� ����, ���������, �� ����� ����� ����� ��� ������ ������ � ������� ��������� ����� �������, ��� �������� ���� [306, ���. 92 � 99] �� ������� ��������� �������. �������, �� ������� �� �� ������ �����, ��� ���������� � �������� ������ ����� � 1704 �, .

��� ���������� � ���� ����������� ���������� ������� ����� � ������� �Rosa inter spinas�. �� ����� ����� �������� ������, �� ����� ����� �������� ���������� � ����������, ��������� � ���������� ���������� � ������� ��� ���� ����������: 1. ����� ������� ���������� ������� ������������ ������������ ������ � � ������� ��� �� �������������. 2. ����� ������� ���������� �� ������������ ������ �������.

����� ������������� � �� �������� ������������ ���� ������� ����� ���������� � ��������� ������� �. ���������� � ������� �De arte poëtica�. ���������� ����� �������� �� �������� ���� �. �������������� ��������, �� ����� �. ����������� ��� ����� ����������� ���������� � ���� � ���������������� � ������ ����. ���������� ����� ���� ����� �������������� ��������� �. ���� � ���� ����� �A History of the Russian Hexameter� (Connecticut, USA, 1954), ���� ��� ���������� ��� ��������� ��������� ���� ���糿: �����-��� ���������� ���������� ���� �������� ��� ���������� �������� �. ����������� [164, �. 496 � 497]. ������ ������, �� ������������� ������ �� ���� ���������� ����� ���� ���糿 ����� ��������� ����-����������� �����쳿, � ��, ������, �� �� �� ���� ����� �� ����� ����� ��� ����� ��������� ���� ���糿 ��� ������ ���� ������. ����� �������� �. ���� ���������� ��������� ���������� ������ ��������������, � ����� �������� ��������� ������ ��� ����� ���������� ���������� ������� ����� ���� ���糿 �� ������������������. ̳���� ��������� �, ��������, �. �������, ����� ��������� ����� �Helicon bivertex�, �������� ����� ������� �Lyra�, �. ����������, �. ������������� �� ��., �������������� ���������� ������������������ ����������� �������� � ���� ���糿, � ����� ���������� ��������� ���������� �����, �������� ��� ����� � ���� ���������� � ���糿 � �������������. ��� �. ���������� � ����� �� ������� �������: �� ��� ��� ����� � ��� ������ � ���������� ���� �� ���� ���������� ����������� ������ ��������� ���� ���� ����� �� �� �������� ������ �������, � ���� �������� ��������� � �� ��������� ... �� ��������� � ���� ������: �������� ����, ��� � ��� �� ���� �������� �������� ���糿 ������� ��� ��������, �� ���������� �� ����� � ��� ������, � �������� ����, ��� ����� ����� ���������, ������� ��� ������, ������� ����� � ����� ������ �������� ������� ������� � ��������� �� ���� ���� ������ �� � ������ ����� � ������������ [164, �. 229]. /47/

����������� � ������������� ��� ������ ��� ����� ���������� �������� ����� ���������� �� ������������������ ���������� �. ������� � ��� ��������� ����� ������ �������� �������. �� ����� ������ �� ����� ���������� ��������� ���������� ������������ ������ �. ������� [254, �. 89 � 90], ����, �������� ������ ���������� �����, ������� �� ��������, �� ������ �������� �������� ���������� ������ ������ ������ �� ���� �����, � �������� �. ����������� ����� �������� �������� ������� ����������� ������� ��������, ���������� ��������� �� ������ �� ��������� ������� � ������������ � ��� �� �������� ��������.

�. ���������� ������ � �������� ��������� ����� ����������� ����������. ��������, �� �� ���� ����� ���糿 ���� �����������, ��������� ���� ��������� � ����-����������� �����쳿, �� ������ ��� ��� ����� ������������������ ������, �� �. ������, �. �. ����rep, �. ������ �� ��., ���� ��������, �� ���� ������������� ��� �����������, ��������� � ������� �������� ��������, ������������ ����� � �De arte poetka� �. �����������. ³�, �� � �������� ����� �������� ���� ������ (περί υφους), � ��� �������, �� ���� �����, ��� ������ �. �����������, � ������ ��������� ��������������, �������� � ���������� �� ��� ����� ���� ����� [164, �. 273]. ������, ��� ��� ��� �������� � ������, �������� ������� ������������ ����������� � ����� ��� �������: ��������� ���, ���� � ������� ����, � ����� �������� ���� ������, ����� �������� � ����� [164, �. 291]. ����, �. ���������� ������������ ������������� �������� ���� ������ �� ����� �������� ���������, � � ������-������� �����������. �� �������� � ����, ��������, ���� � � ���� ���䒺��� ���� �� ������.

�. ����������, ��������� ���������� ����������� ����������, ��������, �� � ����� ��������� ������� ���� �������� ������ ��� ���������� ����������, ���������, ������������, �����. ���, �� �������� ����� ������� �� �������� ���� ������� (iunctura pedum), ��� ����������� ��������� ������ ����, � ������� ����� �� ������ �������, ������� �����������. ��������, �� ��� �������� ���� ������� ������ � � ������� ������� 1637 �. �Liber artis poëticae�. ��� ����, ����� � ����������� ��������� ���糿, ��������� ��� ����������, ���� �� ������������� �������, ��� � � ����� ������� ����� �������� ��� �������� ���� �������, ����� ����� �� ������� ������������ ����� �� �������, ���, ������, ����� ����� /49/ � ��������� �� ���� ���� ������������, � ����� ������������. ������, �������� ������� � ����������� ��������� � �������� ��� �������� ��������� ���� ���� � �� ��������� �����, �� ���������� ����� �������� ������. ���� ���� ���� ����� �����������-������� ������������� � ������� ��������� ����������, � ���� ��������, ��������� ����� ����. ���� ����� ����� ������� ������������ ��� ������� ����������� ���� (versus spondiacus), � ����� ���� ����� � �������. �� ����������� ���� ������ ������ ������� ��� ������: �������� ����� � ����� �������� ������� ���� ���������� � ����� � ��� �� ������������ �����, ���� ����� ��������� �������������� ����� � ��������� ������� � ��� ������.

���������� � ��������, �� ����� �. �����������, ��� ����� ���������� ���������, ��������� ����� (�������� ���, ������ � ���� ����) ���������� �������� ����, �� �������� � �����. ��� ������� ���� ���������� ��������, ������ ��� ���� ��������� � ���� �������� ��� � ����. ����� ����� ��������, �������� �� �������, ���� �����������: ��� ����� ������� ����� �������� �����, ������� �����, ��� ���������� ��������� ���� ������� ����� �������� �����, � ��� �������� �������� ���� � �� ���� ������ � �� ���� �������, ��� � �� ����� ����� [164, �. 281]. ϳ�������� �����, ������ ��������� �������� ����� �� �� ��������, ����������� ������ ����.

���� ����� � ���������, �� �� ���� �������� ��� �������, ��� �������. �������� ���� ����������� ������� �������� �������, ������� ���� ���, ���� � ��������� �������� ������, � �������, � ���� ��������� ����������� � ������� � �������. �� ������� ������ ������ ����������, ��������, �� ��� ���������� ������, ���������, ���������, �������� ���� ��������� �������� ��� �������� ����� �� �������. �������� ������, ������������ ��䳿, ����� ������������ ���������, � ���� ��������� �������� ���� ��������, �� ������� �������, ����������, ����������, ��� ������� ������� ������ � ���������. �����, ���� ������ � �������� ��� ���������� ����� ����, ����������� ���������� �����, ��� ����� ������ � ��� ���, �� ����� ��� �. ���������� ����� ������, ���������� [164, �. 281]. ��� ���� ������ ������������ ������ ����� � �����, �� ���������� (�������), ������ � �������� �������� ���� ��������� �����, ����������� � ���������� ������� �������� XVII � ����� �������� XVIII ��., �������� ������� �������� ��������. ֳ����� ������� ���������� ��������� ��� � ����� ��-/50/���� �������� �������� ������ ������ � ����볺�� ������ (VIII, �. 596):


�Quadrupedante putrem sonitu quatit ungula campum�.


����� ������ �������� � ������ ����� ���� ��������� �������� �. ������� � �. ���������:


�������� ������� ����� ����������� ������ ����.


����� ���������� ���������� �. �����, �� ���� �����, �� �������� ������ ������, ��������� ������� ����� �� ���������� �����:


�... �� ������� � ��� ���� �����, �� �����

���� �������� ����� [26, �. 188].


���� ����� ���� ����� ���������� �������� ������� ���� ��������. �������� ��������� ������� ����� � ����������� �������� (����� � U) ��������� ����, ���� ����� ����������� � ���������� �����.

�������� ����������� ����������, �� ���������� ������������� ������, ����� ������ �������� ������ �����������. �. ���������� �� ������� �������� ���� �������� ������ �����, ����������� �������� ����� ������ ������. �. ����� ��������� ��������� ����� � ����, �� ��� ����� ��� ����, � ����� �� ���������. � ��� �. ����������, ����� �� ���������, �� �� ��� ��������, ����������� �������, �� ����� ��� ���� ���������� � � ����� � ���� �����, ���� ��������� ��������, �������� ���, ���� ����� ���� ���������� �����������, �������� ��������, ������� � ���� ���������, ��������� � �. �. [164, �. 284]. ���� �� �. �������������, ����� ������� �Hortus poëticus�, �������, ����� ���������� ��������� �������� �� �������� [62, �. 123]. ������, �� ���-���� � ������ ���� � ��� ����������, � ���������� ������������� ���� �. ������������ ������� ������� � ������������. ֳ ���������� ����� ������������ � �������� ����� � ��� ����� ��������� � ����������� �������� ���� �������� ���������:


�Parturiunt montes, nascetur ridiculus mus�

(���� � ������� ������, � ��������...

����� ��������) [50, �. 139]


��� ��������� �������, ��� �������, ��������� ��������� ����� �. �����������.

����������� ����������� ���������� ������ ���������� ������ ������� ����� ������ ������� ��� � ����. /51/ ���� �������� ����� �� ��, �� ���������� � ����������� ���� ��� ������� ����� ��������� � �� �� ������ ������� �� �����, ����� �� ���� ������� ���� ���� �����. ����� �� ���������, �� ��������� ������� ��� � ����������� ���������, ������ ������ �� ��������� �� ����. ����� ���������, �� ������� ��������� ��� � �������� ��� ������ � �������� ������������ � ���������� �������, ��� ������� �� ������ ������� ����� ���� ���糿, ��� � ������� ������ ������������ ���������, � ����, ������������, � �������� ������ ������ ����� ������ ���������� � ����� �������.

��� ���������� ������� ���������� ������, �� ����������� ������ ������, ���� ��������� ������� ���� � ����������� ���������, ���, �� ������� �. ���������� [164, �. 285], ���� �������� ��������, ���� ��� �������� ��������� �� ������ �������� ������� ������ ���. ����� ��糿 ��� ������� ������, ������, � ���� �����������, ������ ������������� �������� ���� � ������ ����� ������� ���� ������ ��� �����������, �������������. �� �� ������� ����� �. ������������� � �Hortus poëticus� � ���� ����� � ������� �������� ��������� ������������ ���� � ����������� ��������� [62, �. 123]. �. ����������, �������, ������� ������� �������� � ������ ������ � ����� ����������� ����� ����� ³��������� �. ��������� (1458 � 1530 ��.) �De partu Virginis�, �� ���������� ����� ������������ ���� ��������� ������� � ����������� ��������� [164, �. 285].

�������� ����� � ������������ ���������� ��������� �������� ������ ����� ������ (iunctura versuum, ��. enjambement), ���� ����� �� ���������� ����� �� ���������� ����, � ���������� � ������ �� ����������. �� ������� ������, �� ��� �������� ����� �� ������ ������� 1637 p. �Liber artis poëticae�, ������������ � �De arte poetka� �. ����������� [164, c. 284], � �Hortus poëticus� M. �������������� [62, c. 120] �� � ����� �������� ������ ���� ���糿. ���������� �� ���������, �. ���������� ������� ����� ������ �� �������� �����, � ����� �������������� ���� ���� �����: �� ����� ���������� � ������ �����, �� � ���� � �����. ������ ��� ����� ���������������� ����: �� �����������, �� ��������, ���� ���������� � �����������. ���� ���� ����������� � ������ ������, � ����� ����� ����������� �� ������� �� ����. ���� �������� ����� ���������� ������� � ������������ ������ ���� � �������� ������� � ����� ��������� ����� �������� ���� ���� ����������� ������� /52/ (��. 42 � 52), �����������, �� �� ���������, ���� ��������� �ᒺ������� ����� ������ [164, �. 285].

����������� ��������������� ���� ��������� ����� ������������ ������ ����������. ���� ����� ��� �. ������������� � �Hortus poëticus� [62, c. 121], �� �� ���� ������� � ����볺�� ������ (III, �. 44).

������ ������ ���������� ������ ���������� ���� ����������� ����������. �� ������ �� ��� �� ��� ����������, ��������� ���������� ����� �������� ������, �����, ��� ���� ����� �������� ��� ������ �. ����������� � ������ ���������� ��������� ���� ���糿 ��� ���������� ���������, �� ��� ��� ������� ������� �� � ������ �, ��� �� �� �� ���� ����.

�. ���������� �� ��� ���������� �������� ���������� ������������� � ���� ������� ������ � ����� ���������� ������ � 򳺿 � ����� [164, �. 278]. ���� ����� ������������ ����� �. ������������� [62, �. 124]. ������ �������� ��������� �������, � ������� ����� (�. 109), � ����� ����� �t� ������������ 12 ����. ³��������� � ���� ������, �������� ���� �������, ������������ � ���� ���� ���� �� ����� ������������ ��� ��� ������ ��������������� ��� � ��� �� ��������� ������ ����������� ����������.

������ ������� ��� ��� ����� ��������� ���� � ���������� �����, �� ������� � ������������, � ����� ���� �������� �� ����������� ����� XII ��. �����. ��� ����� ��������� ����� �Rosa inter spinas� [303, ���. 24] ����� �� ������������ �������� ���������� � ���������� ����� � ���� �� �� ����. ���������� ����� ���� ����������� ������ � ������������ �������� (��. ομοιόπτωτον, ομοιοτέλευτον, ���. similiter cadens, similiter desinens) [8, c. 26; 232, t. l, c. 84; 276, t. 2, c. 122], ����� ������������ �� � ���糿 �� ��������� ����������� �����. ���� ����� �. ����������� [164, �. 279], �. �������������� [62, �. 122] �� ����� ������ ���������� ������. �. ���������� ���� �������� ����������� ����� � ����������� ����� ����������� �����, � ����� � ���� (������, ���� ������� �� ������, 29), � ������ (�����, XII, �. 373) � �������, �� �� ���� ���� ������� � ������������. �������, �� �����, �� � �������� ����� ������ ��. �������� � ��� � ������ � ���� ����������� �����, � �������� �� � ����� ���� �De arte poëtica�.

������ ���������� ��������� ���������� ��������� XVII � ����� �������� XVIII ��. � ���������� �. ����������� ��� ���������� ��������� �������� ������ ������ /53/ �� ����� ����������, � � �����, �� �� ������, � ��������� ���������. ��� ������ �� ����� ������� ����������� �������� ���� ������ ������ �� �����忻 �. ����, ���� � ����� �������� ��� ������ ���������� ����, �� � ����������� �. ����������� ��� ������ ���������� ������ �������� ���� ����� ���������������, ������� ������ � ����� ������ ������������� ������ �� ��������� ������ � ��������� ������������ ���� ��� ������ ������ ������ � ���� ������� ��������� [195, �. 13].

�������� ����������� ���������� � �����������, �� �����, ������� �������� ������, ����� �������� ��������� � ������ ������� ������, �������� ����� ������ ���� � ���� ������. �. ���������� � ����� ���� ����� � ��� [164, �. 319 � 320] ��������� ���� �������, ���� �� ���㳿 � ��������� �������� ��������� ��� ��������. ����� � ���� �����. �. ���������� ����� ��� ���������� ���� �������:

1. ����� ������� ������������ � ��������� � �� ���������� �� ���������� ����������; ���� � ���� �� ���������� � ���������, �� �� ������������ ���������� �� ������� ��������.

2. ��������� ��������� ������, ���� �� ���������� ������������ ������ � ���� ���������������.

3. ���������� ���� ���������, ���� �� ���������� ������������� ������, ���� ������ ���������� ��������.

4. �������� ��������� ���, � ����� ���� ������ ���� �������� ���� ������� (iunctura pedum).

�. ���������� ������� ����� ���� ����������:

1. �� ������ ������ ���� ���������, ���� �� ���������� ������������ ������.

2. ������ ���� �������������� ����� � ��������� ������� �� ����� �������.

3. ³䒺��� �������� �� ����� ���������� ������ ���� �����, �� ������������ ��������, ���� ������� ����� ��������� ������, ��� ���������� ��������.

� �Hortus poëticus� M. �������������� ��������� ����� ��������� ��������� � ��� ���������� �� �������� ������� ��������� �������. �������� �������-�������� �� ��������� ���������� �������� � ���, �� � �. ����������. ��� ����, �� ������� ���� ����� ������, �� �� �� �������� �. ����������, � ����:

1. ���� ������� � ������ ����� � ��������� ��������� (����������� ���). /54/

2. ���� ��������� ���������� ������������� ������, ����� ���� ������ �������� ������������ ����� (� �. ����������� �� ����������).

3. ���� ������ ������ � �������� �����, � �� ���� �����.

��� ��� ������� ���������� ��������� ������� ������, �� ���������� ������-������� � ���������-����������� ��������� ����������� ���������� � ����������. �� ���� ��������������� ���������� � ����� �������� ������ � ���������� � ������ ������, � ���������� � ������ ���� ���� ����, �������, � ����� ������������. ��� ���������, �� �. ������������� �� ������ ����������� ���������� ���� ������� ������ ��� � �������� ����������� ���� �������� [62, �. 149 � 152]. ��������� ��������� ������� ���� ��������� ������ ��� ��. ������� �. ����������� [62, �. 155 � 160], ��������, �� ���� �. ����������� [57, �. 21], �� � 1698 �. � ���, ���� �. ���������� �������� � ����㳿 ��. �������. ����� �. ����� �����, �� �. ���������� ������� �� � ��� ���� ���������� � ���� [58, �. 585]. ��� �� �. ���������� ������� ���� ����� � �De arte poëtica� �� ������ ����䳿 (�� ������ �� ����� � �������� ���㳿 � ����� ����� ������ ����).

ϳ��� ��������� ����������� ���������� � ����������, ��������, � ������ ���� ���糿 ������ ������ ���� ������������, �������, ��������� �����, ������, �����, ��� ����� ������� ������� ����� ���������� �����, ������� ������ ������� ������������� ������� ������������. �������� �������� � ������ ������� ���� ����� ������ �. ������������� � ���� �Hortus poëticus� [62, c. 160 � 171]. �� �������� ���������, � ����� �� ��������� ������������� �������� ����� ���������� ����������� � �������� ��������. ���� �������� �������� ��������� ����� ������, ���㳿, �������, ������� ����. г��� ��������� ���� ����� ������, ����� � ���� ������ � ���������� ��������. ��� �������� ������� �� ���� �. �������������, ���������� �. ������������, �� ���������� �Iter laureatum� (����, ����������� ������) 1696 �.; ����� ������� ����� ����� �������� ���������, �������, �������������, ������������ �������� *.



* ������� ���������� � ��� �� ����, ���� ����������, � 1604, ���. 142 � 159 ��.



��������� �� ����������, �� ������ ���������� ������� ������ �� �������������� ����� ������� ��-/55/����-������� � ���������-����������� �������, �� ������������ �� ����������� ������ ������ � �������� �������� � ��������� ������� ��������� ���. ���� � ���� ����������� ������������ ������������� ����� ����, �� �������� � ������-����������� ��������� ���� ����������� � ������ ������������ ������ � ������-������������� ������. ��� ������� ���������� ����� ������ (�������), ����������� ��� ������� �������� �������� � �������, ��������� ������ ������� ������ XVII � ����� �������� XVIII ��. ������ � ����, ��� �� ��������. � ����������� �������� ����, ��������, ���� �� ���������� �������� � ������� ��������� ��� � �������� � �������� ����� �������, ���� � �� ������ ����� ��������� ��������� �������� ��������.








���в� ����������� ²�������� ����в� �ʲ����� ������������ ������ XVII � ����ί �������� XVIII ��.


�������� �������� ���� ������������ � ������� ������������ ������ ���� ���������� ���������, ��������� � ���� XVII ��. �� ������ � ������� ������� 1694 � ,

1695 ��. �Cytheron bivertex� [302, ���. 187], � �������

1696 p. �Lyra� [304, ���. 83, 89, 90 ��.] ��������� �������, ������������ � ������� ���. �������� ����������� � �. �������������� [25, �. 73]. ������ ���������� ������ ��� ��������� ��� ���� � ������� ������� 1685 p. �Fons Castalius� [298, ���. 68. ��. � 73 ��.]. �. ������������ ������� � ����� ���� ���� ���糿 1702 p. �Cedrus Apollinis� [306, ���. 151 ��. � 152] ����� ��� ��������� � ���������� ���� �� ���������� ������� ��� �. �������������� [306, ���. 144]. �. ���������� � ������� �De arte poëtica� ����� ���������� �������� ������� ����� ���㳿 � ����� ����� ������ ���� ��� ������� �� ���� ��� ������ ���� *. ������� ���������� ����� ��������� � ������� �. ����� �Idea artis poëticae� [308, ���. 227 � 227 ��., 301 ��., 304, 317 ��.].



* �. ˺�� ������� ��� �������� � ��������: �. ���������� [���. 25], �. ��������������� [���. 188 ��.], ���������� 1748 � 1749��. [���. 82], ������������ 1756 � 1757 ��. [���. 69 � 69 ��.]. ������������ �������� ����������� �� ��������� �. ����������� [249, �. 184 � 185]. ������, �� ��� �������� �. ����������� � � �������� �������� �. ������������, �. ��������������, �. ����������, � ������������� ������ � ������� ������� �. ����������� �Elementa Latinae poëseos� [333, ��. 2, ����. 1].



� ������� ������� 1714 �. /56/ �Libri tres de arte poëtica� [310, ���. 221 � 222] ��������� ������� �� ��������� ��� �. ����������, ���������� �. ���������� � ����������� �. �������� [143, �. 193 � 196], ���� ���������� �� �. �����������. ��� �. ������ ����������� ����, �� ���� �������� ���� �. ���������� [66, �. 507]. ֳ ���� ���� �. ��������� � ���� �Praecepta de arte poëtica� �� ������� ������� � ������ ����� ���� ������������ ������.

�������� ���� ������� �������� ��������� �. ˺�� � ������� �������, ������� ��� ���������� � ���������� ����������� ���� � ����� (�. �������� 218, � 111). ���� ��������, �� ��� ���� � ��ﳺ� ������� ������� 1696 � 1697 ��. �Rosa inter spinas� [248, c. 74]. � ������������ ��������� ������� ������� ������ ���������� �������� ���������� ���� [���. 118 ��.], ���� ����������� �. ˺�� [248, �. 74]. �� � ��������� ����������� [248, �. 97] ������� ���������� ��� �� ������ �������� ������ � ��������� ��������, �� ���������� ����� � ��������� �������� ���� ��. �. �. ������ (�. 218, � 10, ���. 52 � 54 ��.). �������� ����������� ����㳿 �. ��������� ������� � ���� ������� 1735 �. �������� ���� �������� ����� �. �������������� [353, ���. 16, 72 ��., 76 � 79]. �� ���������� ��������� ��������� ���������, �� ������� �. ��������� [14, �. 27], �� ��� �� ����������� ������, �� ���������� ���� � ����� �������� �� ��������� ��������� � �������, �������� ����� �������� � ����� � ������� �. �������������� �Praecepta de arte poëtica� [325, ���. 116 � 118]. ����� ������� �� �� ����� �������� ���������� ����� � ������������ �������� XVII � ����� �������� XVIII ��., ��� ��� ��� �������� � ��, �� ����� ��������� ����������� ���������� ����, ��� �� ������� � �� ���� � � �������, ��������� ��� � ������� ������� 1718 � 1719 ��. �Hymettus�, � ����� � ���� �Parnassus� 1719 � 1720 ��. ��� ������ � �������� ����� ����������� ���������� ���� ������ �� ������ ������ � ���� ���糿 �Hortus poëticus� 1736 p. M. �������������, ����������� �� ������� ����� ���� ��������� � ����������� ����� [62, �. 47 � 65] ����� ����� ����������� ���������, ������� ��� �����, �� ������ ������� �. ������ [153, �. 487], ���������� ����� �������� ����� �����������. ������, �. ����� [161, �. 396] ������ � �������� ���� ��������-������-����������� ���� ���� �. ������������, ������ ��������� ����� ���� ���糿 1744 � 1745 ��. �De arte poëtica praecepta�, ����� ���� ���������� �� �������� ��� �����-/57/���. �. �����, ��������, �� ���� ������� �Hortus poëticus� M. ��������������. ����� �. ������ ������ �. ���������, ��� ����, �� � ������� �. ������������ 1744 � 1745 ��. �������� ����� � ���������� ����� ������ �������������� �������� ���� ������������������ ���� [178, �. 14]. ��� ��� ����, �� ��, ������������� ������� �. ���������, ������ ������ �������������� ����������� ���������� ���� �������� �. ��������������, ���� �������� ������ [1736 �.], ��� �. �����������, ������ ����� ���������� ���� � ����� ��� ���������� �������� ���������� �����. � �� ������ �������������� ��������������� �������� ���� �. ���������� � ���� ���� ���糿 �Clavis poëtica�, ����������� � ���������� �������-�����-��������� �����쳿 � 1732 �. ��� ������, �� ������� �� �. ����������� ����� ���������� ����� ���������� ����������� (1643 �.) �. ������ ��������� �� �������� ���������� ����, ��������, �� �� �����������, ��������, � ������� ����� ������ � ������� �������� � ����, ���, �� ���������, �������� (ex syllabarum certo numero et finali simili desinentia seu, ut vocant, cadentia fieri solet) [52, ��������� �������, ���. 83 ��.], � ����� ���� �������, ��� ���� �����, �������� � �����, ���� ������� ������� ������� ������������ ����� ���� ���糿.

���������� ������ ���� ���������� ���� � �Clavis poëtica� �. �����������, ���� �������� ���� ���������� ���������� ���糿: ������� ���������� ���� ����� �� ��������� � ����� �� �� �� ���� ������� ���������� � ����� � �������������� �������� ��� ���������� � ������ ����������, ��� � ���������� [���. �� 118, �. 121]. �. �������, ��������� ������� �. �����������, ��� ������ �. ���������, �������, �� ����������� �������� ���� ���糿 ��������� ������������� �������� ���糿 � ����������, �����������, �� �� ���������� ��� ������ �� ���� ���糿, �� ��������, ���㳿, ���, ������, �����, ������ �� ��. �� ��� ������ �� ��������� �������� ����������� ���糿� [118, �. 121].

� ���������� ���������� �����, �� ������������� ���������� ���������� ���糿, �� � ���������, � ��������� ������� � �������� �����. �� ���������� ���������� ���糿 �. ���������� ������������ �� ����� ��������� ��������� ���糿, �� �������� ����� �� ���� � ����������� ������������ ���������� �������� ���糿 ���� ���� � ����������. �������, � ������� ����������� ������� ���� ��������, ��� �� ������� � ���������� ����. /58/

������� �. ����������� ������ � ����, �� �� � ����� ���� ���� ���糿 �Clavis poëtica� ��������� � ������������ ��������� ���������� ����, ����������� �� ������ ���� �����. ����� � ���� ����������� �������� ���� ����� ���� ���������:


³�� | ������ | ��������

1. 13-��������� | ���� 7-�� ������ | �� 6-��� �����

2. 12-��������� | ���� 6-�� ������ | �� 6-��� �����

3. 11-��������� | ���� 5-�� ������ | �� 6-��� �����

4. 10-��������� | ���� 5-�� ������ | �� 5-��� �����

5. 9-��������� | ���� 5-�� ������ | �� 4-��� �����

6. 8-��������� | ���� 4-�� ������ | �� 4-��� �����

7. 7-��������� | ���� 3-�� ������ | �� 4-��� �����

8. 6-��������� | ���� 3-�� ������ | �� 3-���� �����

9. 5-��������� | ���� 2-�� ������ | �� 3-���� �����

10. 4-��������� | ���� 2-�� ������ | �� 2-��� �����


�� � ��������� �������� (����), �� ���� ������� ���� ������ (����� � �����, ��� � ����). �. ���������� ������� ����� ������� ���� (���� � ����, ��� � ����) [318, ���. 124 ��.]. �� ����� �����������, ��� �������, ��� ���-���� �. ����������� ������� ������ � ���������� �����, ��� ��������� ��������������� ������� ����� ������������������ ���������� ����.

��������� ���������� ��������� � �. ��������������, ���� ������ ������ ��� ���������� ��������� ��� � ���� �Hortus poëticus�. ³� ���� ���� ���������� ���������� ����: ���������� � ����������� ����, ���� ������ �� ����������, � �� �������� ����, �� ���������� � [�������] ����� ������ � �������� ���������, ��� �������� ���������� �� ���� (Carmen polonicum et sclavonicum definitive est oratio ligata numero syllabarum et simili terminatione seu cadentia versus sibi correspondentis constans) [62, c. 47 � 65]. ��� �. ������������� �������� ��� ������ �� ��������� � ���������� ������, ��� ������ � ����, �� � ���������� ���� �������� ��������� �������� � �����, � � ����������� ��������������� � �����, �, ��-�����, � ���������� ���������� �������� (����), ������ ��������� (similis terminatio), ����� ���� � ����������� ���������� ���� (� ���������� ����������� �����, �� ��� �����������, ����-�������� ����������). ����, ������������ ������������� ���������������� ���������� ���� ���� ����������, ������ � �������� (����). ����� � ������� ��������� ��������� ��� ���-/59/���� �������� ������� ���� ���������: ���� ����� �������� �� ���������� ����� � ��������� ����������� �������� ����� ������� � � �������� �� �� �������, ����������� ������� ���� �������. ���� �������� ���������� ����������� ������� ���������� ���� *.



* �� ������� �������� �. ����������� [206, �. 24 � 58].



�������� �. ������������� ������� �� ������������ ��������, ����������� �� ��������������� �����, ����� �� ������� �� ����� ���� ����� �������, ���������, �� ���� �������, ��� ��� ����������� ������������� ������ (vitanda, ne terminetur monosyllabis) [62, c. 48]. ³������ ���� ����� � ���������� ���� ������ �� ��� ���������:


³�� | ������ | ��������

1. 13-��������� | ���� 7-�� ������ | �� 6-��� �����

2. 12-��������� | ���� 6-�� ������ | �� 6-��� �����

3. 11-��������� | ���� 5-�� ������ | �� 6-��� �����


� 4-, 5-, 6-, 7-, 8-, 9- � 10-��������� ����� �� ������ �� ���������� �����, � ����� �� �������� (����).

� ����� � ����� �. ������������� ������� ����� ���� ������������ ����, �� ���� �� �������� ���������� ������� ���������, ��, ���������, -�� (�������, �������, �������), -�� (�������, ������, �������), -�� (�������). ��-�����, � ������������ ���� ��������� ������� ������- ��� ������������� ��� � ���� ����. �������, �� �� �� ���� �������� ����� ������� ������� 1719 � 1720 ��. �Parnassus� � �������.

������������ ����� �. ������������� ����� �����, ���� ���������� ������������ ������. ����������� ��������� ���������������� ����, �������� �������-�������� ��� �� ������� ���������� ������ ���������� ���������, ������������ ������� ������������ ������ �� �������� ���. ��������� ���������, �� ��������� ���������� ������������ ����� ���� ���糿 ���� ������ ������ ������� ���� ���������� ���� �. �������������, �������� �� ���������� ������������, ��������� �������������� �������� [254, �. 87].

��������� �������������������� ���� � ����������� ��� ����������� ����, ������ ��� �������� ����. �� �������� ��� �� ����� �������� �� ���� ���������� ������, ��� ������ �� ���� [62, �. 49]. ������, �� �. ������������� �� ��� �� ���� ����� ��������� ����-/60/����� ���� (��� �� �� �����������). ����������, �� ����� ����, �� � � ��� ����� ���������� ���������, ����������� ����� ����� ����. ����� ��� ������ �� ���� ���������� ������������ ����� ��� ��, �� ���������� ����� ������ ������� �� ���璺������ � ������� ��������� �������. ������� ��������� ������ ��� ���:


���������� ����, ������ ��� �������� ����,

����� ������� ʳ�� �� ������� ���� �����,

���� �� ��������� ����� �������,

�� ������ �� ���� � ���� �����������,

��� �� ������ ������ ����� �������

� �� ����� ����� � ������ ������.

��� ����������⳺ ������� ����������,

��� �������� �� ����� ���� �������.

������ �� ��� � ��� ������������� ���,

�� �� ������������ � ����� ���������,

����������� �� ����� � ��������� �� ����,

��� � ����� ����� ���� �� �����:

������ c ���� �����, ����� ���������,

� ������� �� ����� ���� ��������,

��� ������������ �� ����� ������,

������ ����� � ����� ���� ����� ������,

��������� ��������� �� ����� ���,

���� ���������� ���� ���.


³�� ���� �����������, ��� ������ ������������� [62, �. 49] � ������� �������������������� ���������� ���� � ����� ����� �������� ������� ����-��������� �����. �����, �� � � ��� �����, ����������� � ����� ��� ������ ��������� ��������� �����, �� �� ������ �� ������� ����� ������. ��� ����, �. �������������, ����� � ���� � ����� ����, ������� �������� ����, �� ����� ����� ������ ���������� �����. ³� ����� ���� ���������� �������� ����������, �����, ������- � ������������� ����, ����, ����� ���� [62, �. 56 � 65]. ������ ��� ���������� �� ����, �� ����� ����� �Hortus poëticus� ������ ����� ������� ���������� ����, ������ ������� � ���������� �� ������ � XVII � ������ �������� XVIII ��. ³����, �� �������� ������ ����������� ������� ������ ����� (����� �������� VI ��. �� �. �.), ����� �� �����. � ��� �. ������������� ����� ������ �� ������ � ��������� �����, ������� �� ��������� � �������� ���������� ��������: ������ � �� �������� �������� ��������� ������������ ������ �������������, ����������� ����-����������� �����쳿, ���� ����� ������ ������ � ����� ��� �� ��������, � ������ ������� � ������� �������� ������� ����-������������� ��������� [62, �. 53 � 56]. ��������, � ����������� �������� �������� ������ ���� ���-/61/�� ������, ������� �� ������� ����������� ����� �. ������������� �� ���� ��������. ��� ���� �������, �� ��� � 1633 �. � ������ ����������� ����� ������ �������� ������������ ����������� ����-��������� �������� ������� ���� �������� �������� �������������� ��������� �����, ���� ��� ����� �������:


���� � ������������, ������, ���������

������, ������ ������ �� ��������:

�� ��� �������, �� ����� ��������

���� �������� [190, c. l � 12].


����� ����� ���������, ��� �������, ��������� ���� ���������� ������ ������� ������������ � ���� ������������ ������ ����� ����������� � ����� ���糿. ��������, �� ������ ����������� ��������� ����������� �� ������� ��������� ������������ �������� ������ ������� ���������� ������ ��������� ����.

ϳ���������� ������ �. ������������� ����������� ����� ���������� ���������, �� ��� ������������, �� ���������� �. ������ ��� ������ �. ������������ � �������� ���� ��������� �������� ������� ������������ ��������. ����, ������, �� �. ������������� ���������� ��� �������� ���� ���糿, ��� �� ������� � ����� ��� ����� ������ ��������� � �Hortus poëticus�, � ���� ���������� ����, � ����� � �����������. �� ������������� ����� ���� �������: �� ��, ������ ���������, ��� �������� �� ��������� ���� ����, ��������, �������� ��� ������������ ������, ����� ������������ (�����������. � �.�.) ����, � ����� � ��� � ���������� (Nos vero ut sclavonici sumus, ne quid patriae linguae derogaremus, praevie de patrio usu egimus, nempe sclavono mixtim cum polono carmine) [62, c. 65].

ϳ��� �. �������������� ������ ������� ����� ���糿 ��������� ����� ����������� ���������� ���������. ���� ��������� � ������� ����, ��� � �� ���, ��������� � ���������� ������� ������ � ��������� � 1741 �., ����������, �� �������� �. ������� [32, �. 70 � 71], � ����-����������� �����쳿. ���, �������� �������� ���� ���糿 1741 � 1743 ��. �. ������� � ��������� �Liber de arte poëtica� [324, ���. 97 ��. � 105] � ����� ���� ��������� � ����������� ����� �������� �� ���� ���������� ��������� �����: 13-, 12-, 11-, 10-, 9-, 8- � 6-�������, �������� ������, ��������� �, �� ������, ����������� ����. ������� � �� ���� �������� ����� � ��������� ���糿.

��������� ����� ������ ���� ����������� ���������� ��������� � ���� �De arte poëtica praecepta� �. ���-/62/��������� � ����� ���� ���� ���������� ����� � ��������� ���������� (���. 58 � 61 ��.) *. � ���������� ���������� ���� �. ����������� �� ���� ������ ������, ���� ����� ��, �� ������ �� ������� ����� ����� �� �� ������� (Caesura non debet secare dictionem ita, ut una pars ad caesuram altera ad cadentem referatur). ³� ������ ������ ���� ���������� ����� � ���� ���������� ��������, � � ����� ���� ���� ������� **. ��� ����, ������� �������� ������, ��������� ����, ��, �� ����� �. ������ [161, �. 401], ���� ����� �� �������� ������-��������� ����, ��� �� ��� ������ ����� �. ������ [147, 1866, � 7, �. 328 � 330]. �������� ������, �� �������� ���� ������������ ���� � ������� �. ����������, ��� �. ����� �����, �� � ������, �� �� �. ����������, ������ ������ �������� ����� �� ��� ��� �����, ���������, �. ��������� � ���� �Via lactea� 1735 � 1736 ��., �. ������� � �Liber de arte poëtica� 1742 � 1743 pp., T. ������������� � �Praecepta de arte poëtica� 1743 � 1744 pp. �. ����� ������ ��������, �� ��� � �. ������������ � ���� ����������� ������ �������� ����� �������� �� ������� �� ������ [161, �. 401]. ϳ��� �. ������������ ����� ���������� ���� ������ �. ������������� � ����� ���� ���� ���糿 �Praecepta de arte poëtica� [325, ���. 59 � 70 ��.]. ���� ��� ���������������� ����� ���������� � �������� ������� �Idea artis poëticae� M. �����������: ������ ��� � ����� ���� ���������� � ����� ������� ����� [326, ���. 41 � 41 ��.] �� ���� ���������� � ���� ������� ����� [326, 41 ��. � 43 ��.], ������ ��� � ������� ���� ������� ���� [326, ���. 132 � 135] � ���� ������� ������� ���� [326, ���. 135 � 137 ��.].

������ ������� ������������ ������, ���������� ����� ������������������ ���������� ���� ����� � ���������, ����� �� �������� ����������. ����, ��������, ����� ����������, �� �� ���������� � �������� ����������� ���������� ���� ���� ����� �������� �������� �����. ��� ����� ��� �� ���� ��� ������ ����� ���� ���糿 � �������. �������� ��� ���������� ���������������� �������� ���糿 ���� ������������ ������: ���� ����� �����������, �� �� ���������� � �������� ����������� ���������� ���� ���� ����� �������� �������� �����. ������ ������� ������������� �. ������ [147, 1866, � 7, �. 322], �. ����������� [69, �. 30] �� ��.



* ������� ���������. ���� ���� � ����� �. ������ [161, �. 392 � 403].

** ��������� ����� ��� ����� ���. ��� ��.



� ���� /63/ �� ������������ �. ������� [84, �. 90], �. ������ [53, �. 78], �. ó����� [40, �. 317], �. ������ [138, �. 2] �� ��. ���� ��������, �� � ��������� �������� ���糿 �� �� ������-���������� ������, �� ���������� ��������� ���, ���������� � ���������� ��������� ��� � �� �� �������� �������� � ��������� ���������� ���糿, ������� � ��������� �������� ���������, ���� ������� ����� ������� �������� �����. ������, �� ����� ������ ������������� � ���� �������������. �����, ���� ���������� ��������� ��� � ����-����������� ����㳿 �������� ����� (��������� �. �������������, �. ������������, �.-�. ����������� �� ��.) ���� ����� �� ����������, ��� � ���������� �������� ���������� �������, � ��, ��� �������, �������� �� �������� ��������� ������ ���糿, ��� � ���� ����� �������� �� ������� ��������� � ��� �� ������: ���������� �����, ����� ����. �������� ��� ����� ������� � �������� ��������, �� ���������� �������-��������� �������� ����������� ������ �� ����������� ������� �������������. ���� ��������� ����, ����, ���� ���� ���� ������ �-�� ���� ���������� ��� �, ���������� � ��� � ����, �������� ���� �����.

������� �����, ������ �������������� ����� � ������ ���������� ���� �� ������. ��� �������� ����� ������� ����� �������� � ������������ ���������� 1661 p., 31 �����, ���, �� ������ �. ������� [153, �. 492], �������� �� ��� ����� ������. ³�, ��������� ������� ��������� ���, �����, ������ ��������, �� �������� ���� ���� ������� ��� � ����� ���� ��������� �������� ������, ����������� ������������� ����� ����� � �������� ����� � ����������, ��� ����� ���� ���� ����������. ����, ����� ���������, ���� ���� ��� ��� � �����, ��������� �� ������ ���������� ��������� ���, � ���������, �� ������� �. ���������� [70, �. 155], ����, �� ����� ������� ����� ��������������� �� ���������, ������ ����� �� �������.

��������� ���������� ���� ��������� �� ������� ������� ���糿, �������� �����, � ���� ������� ����� ���������� ����� ��� �������� ������ ������-��������� ��������� [221, �. 443]. ��� � ��������� ����� XVII ��., ���� � �����������, ���������� ���� � ������, � ���������, � �������� ���������, �� �������� �� ������� ������� ���糿 [42, �. 58; 85, �. 43].

������ ���� � �������� ������-��������� ���� ������ �������� �������� �. �����������. � ���� ����� ������ ����� � ���������� ����, ���������� ���������������� /64/ ���� � ���������������, ��������� ������ ����. �. ����� ��������, �� ������ ��������� ��������� ���������� � ����-����������� �����쳿 ��� � 40-� ����� XVIII ��. � �� ������� ����� �������� �. ������������� �������, ������, ��������� � ������ � ������� ��������� ������� �� ���� [221, �. 443].

��������� �� ��������� ��������� ����� ������ ����� � � ����� ������ �������� ������, ��, ���������, � �. ������������, �. ����������. �������� ���� ������� ����� � �������� ���� ����������� ���������, �������� � ����� �������� ����� ����� ���� ���糿, ����������� � ����-����������� �����쳿 � 1746 � 1747 ��. �. ����� [161, �. 402] ��������, �� ������-������� ������� ��������� �� ������� �. ���������� ����� ������� �� ����� ��������. �� �� ������� ����� ������� � ��������� ���糿 �� �������� ������������ �� ������, ��� ������������ ��������� ���������� ����������� � ����������� ������ � ������- � �������������� �����. �. ����� �������� ����� ����� �. ���������� ��� ���� ��������� �� ������-������� ������� ���������, ��� �������� �������� ������� ������ �� ������ �����, � ���� � ��������� � ������� ���������� �����������.

�� �������� ������-��������� ��������� �� ������, ��� �������, ������� ����� ���� ����� �. ��������������, ���� ������ ������� �������� �������� ������� � ����� ������ � ������� ������ � ��������� ���������� ������ (1735 �.), ��������� � ���������� ����� �. ���������� ������� � �������� ����������� ������������� (1739 �.), ����������� ������� ������� �������� ��������� � ������� � �������� ������ �������� (1742 �.) � ��������� �. ��������. ����� ���������� ������������ � �������� ������ ���� ���糿. ���, � ������� �. �������������� �Hortus poëticus� ������ ���������� ��� �Vivitur ingenio, cum sint obnoxia morti cetera� [62, c. 149 � 152] � ���� ���������� ��������. ��� �� ���, ���������� ������� � ���������� ��������, � � ����� �. �������������� �Systema syntaxeos� [360], ���������� ��� �������� ����� ���������� ����-����������� �����쳿 1735 � 1736 ��. ���� ������ �� ������ ���� � ����������� ���� � ���� �� ��������� �. ��������. ��� ��������� ������ ������� ����� �. ��������, ���������� �������� �. �������������� �� ���������� �������. ��������� ������� ��� ������ ��� ���:


� ����� ������ ����� ���������,

����� ������ �������� ��� ������ /65/

� ����� ��� �����, ��� ������, �

���������� ����� �� ������ ����� ������.


���� �� �������� ����� ��������: ��������

��� ���� ��� �� ��������, ��� ������� � ������

���� ����� �������,

����� ������� �����,

���� ��� ��������� �������� �����...


� ����������� ������� ���� ��������� ����� �������� � ����� ������:


Vivitur ingenio, cum sint obnoxia morti

Cetera, praeclarum ingenium post funera vivit,

Naturam indagat solers ipsique petitum

Imi Erebi cellis redimit mens callida verum,

Causarum phalangum acies agmenque coërcet

Ordinibus, rerum series hinc inde retexens...


�������� �. �������������� ������� ���:


� ������ ����� ���� ��������� ���,

���� ������� ������ ��� �������� ���,

���������������� ����� ����� � �� �����,

��� �� ������ ����� �� ����� ������.

����� �������� ���� ������� �����.

������ ��� � ��� ����� � ��� ������ �����,

������ ����� �������� ������� ������,

������� �� �� ��������� ��������...


������, �� �. ������������� ������ ��� �������� �� ��� ��������� ��������� ����� ���������� �Systema syntaxeos�, ����� � 1735 �.

���� � �������� ���������� ������ ���� �����? �� �� ������� ���� � ������ �� ������������ ������� ������, ��� �������� ����� ���������� � ���� ���糿 �. ��������������. �� �������� ����������� �� �����, ��, �������, �� �������� ���� �. ��������������, ��� ������, ��������� ���������� ������ ����� � ���������� �������� �. �������������� � ����� � ����������� ���� � ���� �� ��������� �. ��������, �������� ������ ��� ������ ���� ��������� ����������� ��������. ³����, �� �� ���� �. �������� ������ ����������� ��� ������ 23 ����� �. �������� [41, �. 100 � 102]. ���� � �� ������������� �������, �� ����� ����� ����� ����� (��� ������ 23 �����), ������� ������� ������ �����: ���� ��� �������� ���������� ������� � �� �������� ������������� ����� ��������� ����������� � ���� �� ���������� �������� � 1731 ����. ����� ��� �� �� ����� ��������� � �������� �������� �������� �, ����� ������� ��������� ���� ���������������, �� ��������, ���� ����� ���� �����-/66/�������: ��� ������ �� ��������� ���������, ��� � ��� ��� �������� ����� ��� ��������� ���� ������, ��� �� ������� ������������� ����������� ����� [41, �. 98]. ����, �. ������� ���� ���� ��� ����� ��������� c �������� �������� ��������, � �� ���������� ������-�������, �� ������� � ���� �������, �������� ���� ��������� �����, ����� ����� ��� ������������ �����쳿 ����, �� � 1724 � 1725 ��. �������� ��������� ��������� �������. ������ ����� ����� �. �������� ���������� �. ��������� [81, �. 211 � 213], ���� ������� �� ���� ����� ������������� ��������, �� ����� ���� ����� 23 ����� ����. �� ����� �������� ����� ���������� ����� ���������� ������� ������� ����� ����� [81, c. 466]. �������� ������, �� ������� ����� ����������� ��� ��������� �� ����� ���� ��������, ����� �� ������ 1740 �.

dz��������� ����� �. �������� � ���������� �. �������������� �������� �� �����, �� �������� �� ����� ��������� ���������� �����, ���, �� ����, ������ ���� ����� ����� � ����-����������� �����쳿. ���, �������� �������� ���� ���糿 1743 � 1744 ��. �. ������������� � ���� �Praecepta de arte poëtica� ��������� ���� ���������� ������ ������ �. �������� � � ����� ��� ������ ������ ������ ����� ����� ������ ���������� ����� ��� ������� � �������� ������ ����������� [325, ���. 101 ��. � 107 ��.]. �������� � �������� �. �������� ������������ � ������� �. ������������ �De arte poëtica praecepta�. �� ����, �. ����������� ������ ������ ��������� ���������� ��������, �������� ���� ����������� � �������������� ������. ³� ����� ������������� �������� ����� ���㳿 ���� � ����� ����� ������ � ������ ���� � ����� ���� ������ (��. 2, ����. 4). ��� ����� �. ������������� ���� ���������� ����� ���� ���, ��� ��� ��� ���� ���������� ����������. ����� ����������, �� ���������� ������� ���, �� � ���� ����, ���������� �� ������ � ���, � ������, ��������� ��������� ��� ������. ����-����������� ������� ���� ���� ������ � ������������� �����쳺� ����, � ����������� �������-�����-���������� �����쳺� �� � ������ ����������� ��������� ���, � ���� �����-����� ����������� ���� ������ ���������. ���� ��������, �� ����� � ������ ������� ���� ������ � ����-����������� �����쳿 � ���������� ������� ����� �. ��������, � �. ������������� ���������� ���� � � ���� ����������, � � ���� ���� ���糿.

�������� ������� ����� ���������� ����-����������� �����쳿 ������������� ����� �. ����������, ��� /67/ �� ������� �������� ������� ����� ��������� ���������� ����� � �������, ���������� ��������� ����� ����������� �������. �. ͳ��� �����, �� ��� ������� ���������� � ����� ����������� � ��� �� ���� � ��� [136, �. 67 � 80]. ����� ���������� ���������� � ������ ���� ���糿. ���������, �. ��������� � ����� ���� ���糿 (����� ��������) ����� ��� ���������� ��������� �������� ����� � ���� ������� ��������. ��� ����, � ������� ���������� 1752 �. �. ��������� �������� ������������ ���������� ����-����������� �����쳿 ������ ���� ����������. ���� ���� ������ ����� � ������� ������� 1768 �. �Elementa Latinae poëseos� M. �����������. �������� ��������� ����������� �������� �������� ���������� ����� � ������� � ������ ��������� ��������� ���� � ��� �. ����������� �� ����� ������, � ����� ���� �. ������������� *.

ϳ���������� �������� ����������� ����� ��������� � ����-����������� �����쳿 �� ����� ���������� ��������, ��������� ���������, �� ��� ��������� �������� ��� ��������� ���� ���������� �������� ����� ������� �������������� ����� � ����� �� ������ �������� ����, ��� ��� ��������� � ����� �������� XVIII ��. ���� ��������� ����� ����� ����� ���糿 �� � ������������, ��� � � ����������� ������. ���������, ������ ������� � �������� ���� ������������������ ���������� ��������� �������� �. �����������, �. ��������������, �. �������, �. ������������, �. ��������������, �. ����������, ��� � �� ����������� �������� ������ ���� ������-������. ����� ���������� ��������� �� ��������� ����������� � � ����� �������� XVIII ��. �� �� ������, ��� � � ���. ���������, � ���� �. ���������� �Structura artis poëticae�, ����������� � ���������� �������-�����-��������� �����쳿 � 1753 �., ������ ������ ���� ���� (���. 51 ��. � 52), � ����� � ��������� ���������� ������� 1757 p. �Libri tres de arte poëtica� (���. 8 � 19 ��.), ���������� ������� 1761 p. �Opus de ligata et soluta ełoquentia� (���. 22 � 32 ��.). � ������ ���������� �������� � ����� �������� XVIII ��. ������� ����� �. ��������������, ��� ���� ��������� ��������� ����� � ������������ ������� 1756 � 1757 ��., ������������� � ����������� 1774 �.



* ����� ��� �������� �������� �. �������������� � �. ���������� � �������� ���� ���糿 � ����-����������� �����쳿 � ����� �������� XVIII ��. ���. ����� �. ������ [221, �. 448 � 455]. /67/



















���������     �������     ��������


����������� ������� � c������ ua_kobzar:

�. �����-�����������, 1840 �.:   ����, � �����, �� � ����� �������� � �� � ���� ������� �� ���� ����, �� ���� ���� � ����, �� ������� ����, ����� �����������. ���� ���� �� ������ �������� � �� ���� �� ���� �������� � ��������. � �������� �� ������, �� ��� � ����� ������, ��������� ���� ���������� ��������� � ���� �����, ��� ��������. . . . )



���� ������� ������� ������ �� �i� ����i��i, ���i�i�� �� ������ �� ��������� Ctrl+Enter.