home *** CD-ROM | disk | FTP | other *** search
/ Maximum CD 2010 July / maximum-cd-2010-07.iso / DiscContents / wesnoth-1.8-win32.exe / manual / manual.pl.html < prev    next >
Encoding:
Extensible Markup Language  |  2010-03-25  |  97.9 KB  |  1,360 lines

  1. <?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
  2. <!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD XHTML 1.0 Transitional//EN" "http://www.w3.org/TR/xhtml1/DTD/xhtml1-transitional.dtd">
  3. <html xmlns="http://www.w3.org/1999/xhtml"><head><meta http-equiv="Content-Type" content="text/html; charset=UTF-8" /><title>Podr─Öcznik u┼╝ytkownika Bitwy o Wesnoth</title><link rel="stylesheet" href="./styles/manual.css" type="text/css" /><meta name="generator" content="DocBook XSL Stylesheets V1.75.2" /></head><body><div xml:lang="pl" class="book" title="Podr─Öcznik u┼╝ytkownika Bitwy o Wesnoth" lang="pl"><div class="titlepage"><div><div><h1 class="title"><a id="id266198"></a>Podr─Öcznik u┼╝ytkownika Bitwy o Wesnoth</h1></div></div><hr /></div><div class="toc"><p><b>Spis tre┼¢ci</b></p><dl><dt><span class="preface"><a href="#_preface">Wst─Öp</a></span></dt><dt><span class="chapter"><a href="#_getting_started">1. Pierwsze kroki</a></span></dt><dd><dl><dt><span class="section"><a href="#_the_world">1.1. ┼Üwiat</a></span></dt><dd><dl><dt><span class="section"><a href="#_the_creatures">1.1.1. Stworzenia</a></span></dt></dl></dd><dt><span class="section"><a href="#_finding_your_way">1.2. Orientacja</a></span></dt><dt><span class="section"><a href="#_game_modes">1.3. Tryby rozgrywki</a></span></dt><dd><dl><dt><span class="section"><a href="#_campaigns">1.3.1. Kampanie</a></span></dt><dt><span class="section"><a href="#scenarios">1.3.2. Scenariusze</a></span></dt><dt><span class="section"><a href="#game_screen">1.3.3. Ekran gry</a></span></dt><dt><span class="section"><a href="#_recruit_and_recall">1.3.4. Rekrutowanie i przywo┼éywanie</a></span></dt><dt><span class="section"><a href="#_your_army">1.3.5. Twoja armia</a></span></dt><dt><span class="section"><a href="#_life_and_death_experience">1.3.6. ┼╗ycie i ┼¢mier─ç - Do┼¢wiadczenie</a></span></dt><dt><span class="section"><a href="#_victory_and_defeat">1.3.7. Zwyci─Östwo i pora┼╝ka</a></span></dt><dt><span class="section"><a href="#_gold">1.3.8. Z┼éoto</a></span></dt><dt><span class="section"><a href="#_save_and_load">1.3.9. Zapisywanie i wczytywanie</a></span></dt></dl></dd></dl></dd><dt><span class="chapter"><a href="#_playing">2. Rozgrywka</a></span></dt><dd><dl><dt><span class="section"><a href="#_controls">2.1. Sterowanie</a></span></dt><dt><span class="section"><a href="#_gold_2">2.2. Z┼éoto</a></span></dt><dd><dl><dt><span class="section"><a href="#_recruiting_and_recalling">2.2.1. Rekrutacja i przywo┼éywanie</a></span></dt><dt><span class="section"><a href="#_upkeep">2.2.2. Utrzymanie</a></span></dt><dt><span class="section"><a href="#_income">2.2.3. Doch├│d</a></span></dt></dl></dd><dt><span class="section"><a href="#_units">2.3. Jednostki</a></span></dt><dd><dl><dt><span class="section"><a href="#_alignment">2.3.1. Charakter</a></span></dt><dt><span class="section"><a href="#traits">2.3.2. Cechy</a></span></dt><dt><span class="section"><a href="#_unit_specialties">2.3.3. Specjalno┼¢ci jednostek</a></span></dt><dt><span class="section"><a href="#_abilities">2.3.4. Zdolno┼¢ci</a></span></dt><dt><span class="section"><a href="#_experience">2.3.5. Do┼¢wiadczenie</a></span></dt><dt><span class="section"><a href="#unit_recall">2.3.6. Przywo┼éywanie jednostek</a></span></dt></dl></dd><dt><span class="section"><a href="#_moving">2.4. Poruszanie si─Ö</a></span></dt><dd><dl><dt><span class="section"><a href="#_zone_of_control">2.4.1. Strefa kontroli</a></span></dt><dt><span class="section"><a href="#orbs">2.4.2. Kule</a></span></dt><dt><span class="section"><a href="#_ellipses_team_colors_and_hero_icons">2.4.3. Podstawki, kolory dru┼╝yn, ikony bohater├│w</a></span></dt></dl></dd><dt><span class="section"><a href="#_fighting">2.5. Walka</a></span></dt><dd><dl><dt><span class="section"><a href="#_attack_types">2.5.1. Rodzaje atak├│w</a></span></dt><dt><span class="section"><a href="#_resistance">2.5.2. Odporno┼¢─ç</a></span></dt></dl></dd><dt><span class="section"><a href="#_healing">2.6. Leczenie</a></span></dt><dd><dl><dt><span class="section"><a href="#_regeneration">2.6.1. Regeneracja</a></span></dt><dt><span class="section"><a href="#_poison">2.6.2. Trucizna</a></span></dt></dl></dd></dl></dd><dt><span class="chapter"><a href="#_strategy_and_tips">3. Strategia i wskaz├│wki</a></span></dt><dd><dl><dt><span class="section"><a href="#basic_strategy">3.1. Podstawy strategii</a></span></dt><dd><dl><dt><span class="section"><a href="#_don_8217_t_waste_units">3.1.1. Nie marnuj jednostek</a></span></dt><dt><span class="section"><a href="#_out_of_the_enemy_8217_s_reach">3.1.2. Poza zasi─Ögiem wroga</a></span></dt><dt><span class="section"><a href="#zoc">3.1.3. Os┼éaniaj stref─à kontroli</a></span></dt><dt><span class="section"><a href="#_maintain_a_defensive_line">3.1.4. Utrzymuj lini─Ö obrony</a></span></dt><dt><span class="section"><a href="#_rotate_your_troops">3.1.5. Zmieniaj jednostki liniowe</a></span></dt><dt><span class="section"><a href="#_use_the_terrain">3.1.6. Wykorzystuj teren</a></span></dt><dt><span class="section"><a href="#_attacking_and_choosing_your_targets">3.1.7. Wyb├│r i atakowanie cel├│w</a></span></dt><dt><span class="section"><a href="#_time_of_day">3.1.8. Pora dnia</a></span></dt><dt><span class="section"><a href="#_experience_2">3.1.9. Do┼¢wiadczenie</a></span></dt></dl></dd><dt><span class="section"><a href="#_getting_the_most_fun_out_of_the_game">3.2. Jak czerpa─ç najwi─Öcej rado┼¢ci z gry</a></span></dt><dd><dl><dt><span class="section"><a href="#_at_the_start_of_a_scenario">3.2.1. Na pocz─àtku scenariusza</a></span></dt><dt><span class="section"><a href="#_during_the_scenario">3.2.2. Podczas scenariusza</a></span></dt><dt><span class="section"><a href="#_healing_2">3.2.3. Leczenie</a></span></dt><dt><span class="section"><a href="#_winning_a_scenario">3.2.4. Wygrywanie scenariusza</a></span></dt><dt><span class="section"><a href="#_more_general_tips">3.2.5. Wi─Öcej og├│lnych wskaz├│wek</a></span></dt></dl></dd></dl></dd></dl></div><div class="preface" title="Wst─Öp"><div class="titlepage"><div><div><h2 class="title"><a id="_preface"></a>Wst─Öp</h2></div></div></div><p>Bitwa o Wesnoth to turowa gra strategiczna o tematyce fantasy.</p><p>Tworzysz pot─Ö┼╝n─à armi─Ö, stopniowo szkol─àc niedo┼¢wiadczonych rekrut├│w na
  4. zaprawionych w boju weteran├│w. W kolejnych bitwach przywo┼éujesz swoich
  5. najlepszych wojownik├│w, by zebra─ç niepowstrzyman─à armi─Ö, kt├│ra pokona
  6. ka┼╝dego wroga! Mnogo┼¢─ç wyspecjalizowanych jednostek pozwala starannie
  7. dobiera─ç wojownik├│w dysponuj─àcych umiej─Ötno┼¢ciami najlepiej pasuj─àcymi do
  8. terenu i broni─à pozwalaj─àc─à skutecznie razi─ç wrog├│w.</p><p>W krainie Wesnoth czeka na rozegranie wiele najr├│┼╝niejszych przyg├│d. Walcz z
  9. orkami, nieumar┼éymi i bandytami na kresach Kr├│lestwa Wesnoth. Sta┼ä do boju
  10. rami─Ö w rami─Ö ze smokami na niebotycznych graniach, z elfami w zielonych
  11. ost─Öpach lasu Aethenwood, z krasnoludami w podziemnych komnatach Knalgi czy
  12. nawet z lud┼║mi morza w Per┼éowej Zatoce. Mo┼╝esz walczy─ç o odzyskanie tronu
  13. Wesnoth, zapanowa─ç nad krainami ┼¢miertelnik├│w z pomoc─à powo┼éanej do ┼╝ycia
  14. si┼éami nekromancji armii nieumar┼éych lub poprowadzi─ç zast─Öpy ork├│w do
  15. zwyci─Östwa nad lud┼║mi, kt├│rzy o┼¢mielili si─Ö zagarn─à─ç Twoje ziemie.</p><p>Do wyboru jest ponad dwie┼¢cie typ├│w jednostek (piechota, kawaleria, ┼éucznicy
  16. i magowie to tylko niewielka cz─Ö┼¢─ç z nich), z kt├│rych mo┼╝esz korzysta─ç w
  17. starciach si─Ögaj─àcych od drobnych potyczek po walne bitwy mi─Ödzy pot─Ö┼╝nymi
  18. armiami. Mo┼╝esz r├│wnie┼╝ wyzywa─ç innych graczy (znajomych lub nie) na
  19. pojedynki w epickich, wieloosobowych bitwach rozgrywaj─àcych si─Ö w ┼¢wiecie
  20. fantasy.</p><p>Bitwa o Wesnoth jest programem typu open source, a nad ci─àg┼éym ulepszaniem
  21. gry pracuje entuzjastyczna spo┼éeczno┼¢─ç ochotnik├│w. Ka┼╝dy mo┼╝e tworzy─ç
  22. w┼éasne, nowe jednostki, pisa─ç w┼éasne scenariusze, a nawet tworzy─ç skrypty
  23. ca┼éych kampanii. Tre┼¢ci zarz─àdzane przez u┼╝ytkownik├│w mo┼╝na pobiera─ç z
  24. serwera dodatk├│w, a najlepsze kampanie i scenariusze s─à do┼é─àczane do
  25. oficjalnych wyda┼ä Bitwy o Wesnoth.</p></div><div class="chapter" title="Rozdzia┼é 1. Pierwsze kroki"><div class="titlepage"><div><div><h2 class="title"><a id="_getting_started"></a>Rozdzia┼é 1. Pierwsze kroki</h2></div></div></div><div class="section" title="1.1. ┼Üwiat"><div class="titlepage"><div><div><h2 class="title" style="clear: both"><a id="_the_world"></a>1.1. ┼Üwiat</h2></div></div></div><p>Dzieje Wesnoth tocz─à si─Ö na zbadanej cz─Ö┼¢ci Wielkiego Kontynentu, kt├│r─à
  26. mo┼╝na og├│lnie podzieli─ç na trzy regiony: p├│┼énoc, w wi─Ökszo┼¢ci pozbawion─à
  27. zorganizowanych osad i cywilizacji; kr├│lestwo Wesnoth wraz z mniej lub
  28. bardziej samodzielnym ksi─Östwem Elensefaru; oraz krain─Ö elf├│w po┼éudniowego
  29. zachodu w lesie Aethenwood i puszczach rozci─àgaj─àcych si─Ö za nim.</p><p>W centrum tych ziem le┼╝y Kr├│lestwo Wesnoth. Jego granice s─à wytyczone przez
  30. Wielk─à Rzek─Ö na p├│┼énocy, Wzg├│rza Dulatus na wschodzie i po┼éudniu, skraj Lasu
  31. Aethenwood na po┼éudniowym zachodzie i ocean na zachodzie. Granice
  32. Elensefaru, dawnej prowincji Wesnoth, to Wielka Rzeka na p├│┼énocy, Per┼éowa
  33. Zatoka na po┼éudniu i ocean na zachodzie, natomiast wschodnia granica z
  34. Wesnoth jest wytyczona do┼¢─ç umownie.</p><p>Ziemie P├│┼énocy to og├│lna nazwa dzikich teren├│w na p├│┼énoc od Wielkiej Rzeki,
  35. gdzie mo┼╝na si─Ö natkn─à─ç na kolonie ork├│w, krasnolud├│w, barbarzy┼äc├│w i
  36. elf├│w. Na p├│┼énocnym wschodzie le┼╝y Las Lintanir, stanowi─àcy wielkie
  37. kr├│lestwo tajemniczych Elf├│w P├│┼énocy.</p><p>W rozrzuconych po ca┼éej krainie wioskach mo┼╝na leczy─ç ranne jednostki i
  38. zbiera─ç fundusze na utrzymanie armii. Podczas wypraw przyjdzie Twoim
  39. jednostkom przekracza─ç g├│ry i rzeki, przedziera─ç si─Ö przez niedost─Öpne lasy,
  40. przemierza─ç wzg├│rza i tundr─Ö oraz maszerowa─ç przez bezkresne r├│wniny. Ludy i
  41. rasy zamieszkuj─àce ka┼╝dy z tych teren├│w s─à dobrze przystosowane do warunk├│w,
  42. w kt├│rych ┼╝yj─à, dzi─Öki czemu w swoim naturalnym ┼¢rodowisku szybciej
  43. podr├│┼╝uj─à i skuteczniej walcz─à.</p><div class="section" title="1.1.1. Stworzenia"><div class="titlepage"><div><div><h3 class="title"><a id="_the_creatures"></a>1.1.1. Stworzenia</h3></div></div></div><p>┼Üwiat Wesnoth zamieszkuj─à ludzie, elfy, krasnoludy, orki, smoki, jaszczury,
  44. mermeni, nagi i wiele innych ras, cz─Östo jeszcze bardziej
  45. niezwyk┼éych. Przekl─Öte krainy nawiedzaj─à nieumarli, duchy i zjawy, a w
  46. ruinach i lochach czyhaj─à potwory. Ka┼╝da rasa przystosowa┼éa si─Ö do swojego
  47. macierzystego ┼¢rodowiska i terenu. Domen─à ludzi s─à przede wszystkim
  48. trawiaste r├│wniny. G├│ry, wzg├│rza i jaskinie to ┼¢rodowiska najkorzystniejsze
  49. dla ork├│w i krasnolud├│w. W lasach niepodzielnie kr├│luj─à elfy. Wreszcie w
  50. rzekach i oceanach dominuj─à mermeni i nagi.</p><p>Na potrzeby rozgrywki mo┼╝na dodatkowo pogrupowa─ç rasy wed┼éug preferowanych
  51. sojusznik├│w - na przyk┼éad orki i trolle cz─Östo walcz─à razem, podobnie jak
  52. ludzie i elfy lub krasnoludy. Inne podzia┼éy odzwierciedlaj─à wewn─Ötrzne
  53. r├│┼╝nice w spo┼éecze┼ästwie ludzi, na przyk┼éad lojali┼¢ci kontra banici. W
  54. wi─Ökszo┼¢ci kampanii b─Ödziesz dowodzi─ç jednostkami z jednej grupy, ale
  55. poniewa┼╝ poszczeg├│lne rasy mog─à zawi─àzywa─ç przymierza, nierzadko b─Ödziesz
  56. stawia─ç czo┼éa jednostkom z r├│┼╝nych grup.</p></div></div><div class="section" title="1.2. Orientacja"><div class="titlepage"><div><div><h2 class="title" style="clear: both"><a id="_finding_your_way"></a>1.2. Orientacja</h2></div></div></div><p>Po uruchomieniu gry wy┼¢wietlany jest ekran pocz─àtkowy i kolumna przycisk├│w -
  57. g┼é├│wne menu. Przyciski mo┼╝na obs┼éugiwa─ç wy┼é─àcznie mysz─à. Je┼¢li nie masz
  58. cierpliwo┼¢ci do czytania reszty instrukcji, kliknij na pocz─àtek przycisk
  59. "J─Özyk", by ustawi─ç j─Özyk gry (je┼¢li to konieczne), a nast─Öpnie kliknij
  60. "Samouczek", by w┼é─àczy─ç samouczek. Potem mo┼╝esz zagra─ç w kr├│tk─à kampani─Ö
  61. "Opowie┼¢─ç o dw├│ch braciach" - kliknij przycisk "Kampania" i wybierz t─Ö
  62. kampani─Ö z listy.</p><p><span class="inlinemediaobject"><img src="images/main-menu-1.5.11.jpg" alt="G┼é├│wne menu" /></span></p><div class="variablelist"><dl><dt><span class="term">
  63. Samouczek
  64. </span></dt><dd>
  65.  Samouczek to prawdziwa, ale uproszczona gra, w kt├│rej poznasz podstawowe
  66. mechanizmy niezb─Ödne do obs┼éugi gry. W tym przypadku nie ma znaczenia, czy
  67. zwyci─Ö┼╝ysz, czy te┼╝ nie - najwa┼╝niejsze jest nauczenie si─Ö zasad
  68. gry. Kliknij przycisk "Samouczek", aby rozpocz─à─ç. W Samouczku wcielisz si─Ö w
  69. rol─Ö m┼éodego ksi─Öcia Konrada lub ksi─Ö┼╝niczki LiΓÇÖsar, a Twoim
  70. nauczycielem b─Ödzie Wielki Mag Delfador - s┼éuchaj uwa┼╝nie jego s┼é├│w, bo
  71. zamieni Ci─Ö w kijank─Ö.
  72. </dd><dt><span class="term">
  73. Kampania
  74. </span></dt><dd>
  75.  Bitwa o Wesnoth powsta┼éa przede wszystkim z my┼¢l─à o rozgrywaniu
  76. kampanii. Kampania to zestaw scenariuszy po┼é─àczonych fabu┼é─à. Kliknij ten
  77. przycisk, by rozpocz─à─ç now─à kampani─Ö. Zostanie wy┼¢wietlona lista kampanii
  78. aktualnie dost─Öpnych na komputerze (je┼¢li sobie ┼╝yczysz, mo┼╝esz pobra─ç
  79. dodatkowe kampanie z naszego serwera). Wybierz kampani─Ö i kliknij OK, by
  80. rozpocz─à─ç, lub kliknij Anuluj. Ka┼╝da kampania ma kilka poziom├│w trudno┼¢ci,
  81. najcz─Ö┼¢ciej ┼éatwy, ┼¢redni (normalny) i trudny. Zalecamy gr─Ö na poziomie
  82. ┼¢rednim, gdy┼╝ na og├│┼é stanowi on wyzwanie, ale nie jest niemo┼╝liwie
  83. trudny. Podczas kampanii nie mo┼╝na zmienia─ç poziomu trudno┼¢ci. Je┼¢li nawet
  84. na poziomie ┼éatwym masz powa┼╝ne trudno┼¢ci z rozgrywaniem kampanii, zapoznaj
  85. si─Ö z cennymi wskaz├│wkami w przewodniku po <a class="link" href="#basic_strategy" title="3.1. Podstawy strategii">podstawach strategii</a>. Po wybraniu poziomu
  86. trudno┼¢ci zostanie rozpocz─Öty pierwszy scenariusz kampanii.
  87. </dd><dt><span class="term">
  88. Gra z innymi
  89. </span></dt><dd>
  90.  Kliknij ten przycisk, aby rozgrywa─ç pojedyncze scenariusze przeciwko jednemu
  91. lub wielu przeciwnikom. Scenariusze mo┼╝na rozgrywa─ç przez Internet lub
  92. lokalnie oraz przeciwko komputerowi lub przeciwko innym graczom. Klikni─Öcie
  93. tego przycisku spowoduje wy┼¢wietlenie okna dialogowego z mo┼╝liwo┼¢ci─à wyboru
  94. rodzaju rozgrywki. Wi─Öcej informacji przedstawiono w cz─Ö┼¢ci <a class="link" href="#scenarios" title="1.3.2. Scenariusze">scenariusze</a>.
  95. </dd><dt><span class="term">
  96. Zapisane gry
  97. </span></dt><dd>
  98.  Kliknij ten przycisk, aby za┼éadowa─ç wcze┼¢niej zapisan─à gr─Ö. Zostanie
  99. wy┼¢wietlona lista zapisanych gier. Wybierz odpowiedni─à gr─Ö i kliknij OK, by
  100. j─à za┼éadowa─ç. Mo┼╝esz te┼╝ powr├│ci─ç do menu g┼é├│wnego klikaj─àc Anuluj. Je┼¢li
  101. wybierzesz gr─Ö z powt├│rk─à, mo┼╝esz zaznaczy─ç pole wyboru Poka┼╝ powt├│rk─Ö, co
  102. spowoduje odtwarzanie wszystkich ruch├│w wykonanych od pocz─àtku tej gry.
  103. </dd><dt><span class="term">
  104. Dodatki
  105. </span></dt><dd>
  106.  Kliknij ten przycisk, aby po┼é─àczy─ç si─Ö z serwerem zawieraj─àcym dodatki
  107. tworzone przez mi┼éo┼¢nik├│w Wesnoth. Dost─Öpne s─à mi─Ödzy innymi liczne
  108. kampanie, ery definiuj─àce strony w grach wieloosobowych oraz mapy do
  109. rozgrywki wieloosobowej. Przycisk "Usu┼ä dodatki" umo┼╝liwia usuni─Öcie
  110. dodatk├│w, z kt├│rych nie chcesz ju┼╝ korzysta─ç.
  111. </dd><dt><span class="term">
  112. Edytor map
  113. </span></dt><dd>
  114.  Kliknij ten przycisk, aby uruchomi─ç Edytor Map. W edytorze mo┼╝na tworzy─ç
  115. w┼éasne mapy do gier wieloosobowych lub do scenariuszy w┼éasnych kampanii.
  116. </dd><dt><span class="term">
  117. J─Özyk
  118. </span></dt><dd>
  119.  Kliknij ten przycisk, aby wybra─ç j─Özyk interfejsu gry. Kliknij OK, by
  120. zmieni─ç j─Özyk, lub Anuluj, by zachowa─ç bie┼╝─àcy j─Özyk. Przy pierwszym
  121. uruchomieniu gry ustawiany jest domy┼¢lnie j─Özyk angielski lub j─Özyk
  122. okre┼¢lony w ustawieniach systemowych (je┼¢li uda┼éo si─Ö go odczyta─ç). Po
  123. zmianie j─Özyka b─Ödzie u┼╝ywany wybrany j─Özyk.
  124. </dd><dt><span class="term">
  125. Ustawienia
  126. </span></dt><dd>
  127.  Kliknij tutaj, aby zmieni─ç ustawienia domy┼¢lne.
  128. </dd><dt><span class="term">
  129. Tw├│rcy
  130. </span></dt><dd>
  131.  Kliknij ten przycisk, aby zobaczy─ç list─Ö najwa┼╝niejszych uczestnik├│w
  132. projektu Wesnoth. Z wieloma z nich mo┼╝na na co dzie┼ä skontaktowa─ç si─Ö na
  133. kanale IRC #wesnoth, serwer irc.freenode.org:6667.
  134. </dd><dt><span class="term">
  135. Wyjd┼║
  136. </span></dt><dd>
  137.  Kliknij ten przycisk, aby zako┼äczy─ç gr─Ö.
  138. </dd><dt><span class="term">
  139. Pomoc
  140. </span></dt><dd>
  141.  Kliknij ten przycisk, aby otworzy─ç wbudowany system pomocy gry. Zawiera on
  142. informacje o jednostkach i wszelkie inne informacje zwi─àzane z
  143. rozgrywk─à. Wi─Ökszo┼¢─ç z tych informacji mo┼╝na r├│wnie┼╝ znale┼║─ç w niniejszej
  144. instrukcji.
  145. </dd><dt><span class="term">
  146. Nast─Öpna
  147. </span></dt><dd>
  148.  Kliknij ten przycisk, by przeczyta─ç kolejn─à wskaz├│wk─Ö z "Ksi─Ögi Wesnoth".
  149. </dd><dt><span class="term">
  150. Poprzednia
  151. </span></dt><dd>
  152.  Kliknij ten przycisk, by przeczyta─ç poprzedni─à wskaz├│wk─Ö z "Ksi─Ögi Wesnoth".
  153. </dd><dt><span class="term">
  154. Koperta
  155. </span></dt><dd>
  156.  Kliknij ten przycisk (ikon─Ö koperty), by otworzy─ç okno dialogowe, w kt├│rym
  157. mo┼╝esz w┼é─àczy─ç lub wy┼é─àczy─ç automatyczne przesy┼éanie podsumowa┼ä gier do
  158. Projektu Wesnoth. Dane te pomagaj─à nam w zr├│wnowa┼╝eniu trudno┼¢ci kampanii i
  159. s─à ca┼ékowicie anonimowe.
  160. </dd></dl></div></div><div class="section" title="1.3. Tryby rozgrywki"><div class="titlepage"><div><div><h2 class="title" style="clear: both"><a id="_game_modes"></a>1.3. Tryby rozgrywki</h2></div></div></div><p>W Bitwie o Wesnoth istniej─à dwa podstawowe tryby rozgrywki:</p><div class="itemizedlist"><ul class="itemizedlist" type="disc"><li class="listitem">
  161. Rozegranie przeciwko komputerowi ci─àgu po┼é─àczonych scenariuszy, czyli
  162. kampanii.
  163. </li><li class="listitem">
  164. Jeden scenariusz przeciwko komputerowi lub innym graczom.
  165. </li></ul></div><div class="section" title="1.3.1. Kampanie"><div class="titlepage"><div><div><h3 class="title"><a id="_campaigns"></a>1.3.1. Kampanie</h3></div></div></div><p>Kampanie to ci─àgi scenariuszy po┼é─àczonych fabu┼é─à. Na typow─à kampani─Ö sk┼éada
  166. si─Ö 10-20 scenariuszy. Podstawow─à zalet─à kampanii jest mo┼╝liwo┼¢─ç tworzenia
  167. w┼éasnej armii. Wszystkie jednostki, kt├│re przetrwa┼éy scenariusz, mo┼╝na zn├│w
  168. przywo┼éa─ç w nast─Öpnym scenariuszu. Nawet je┼¢li postanowisz nie przywo┼éa─ç
  169. jednostki w danym scenariuszu, pozostaje ona dost─Öpna do przywo┼éania w
  170. dalszych scenariuszach ΓÇö czyli niewykorzystane jednostki nie
  171. przepadaj─à.</p><p>Kampanie s─à w za┼éo┼╝eniu podstawowym sposobem grania w Wesnoth. S─à te┼╝
  172. najbardziej wci─àgaj─àce i wszystkim nowym graczom radzimy poznawa─ç gr─Ö
  173. w┼éa┼¢nie na kampaniach.</p></div><div class="section" title="1.3.2. Scenariusze"><div class="titlepage"><div><div><h3 class="title"><a id="scenarios"></a>1.3.2. Scenariusze</h3></div></div></div><p>Rozegranie pojedynczego scenariusza na og├│┼é trwa od 30 minut do 2
  174. godzin. Scenariusze to najszybsza metoda rozgrywki, ale jednostki nie s─à
  175. zapisywane i nie mo┼╝na ich przywo┼éywa─ç (jak w kampaniach). Scenariusze mo┼╝na
  176. rozgrywa─ç przeciwko komputerowi lub innym graczom przez Internet lub na
  177. komputerze lokalnym. Ta metoda rozgrywki jest dost─Öpna po klikni─Öciu
  178. przycisku "Gra z innymi" w g┼é├│wnym menu.</p><p>Gry wieloosobowe s─à najcz─Ö┼¢ciej rozgrywane przez Internet przeciwko innym
  179. graczom (mo┼╝na r├│wnie┼╝ gra─ç w sieci lokalnej, je┼¢li jest
  180. dost─Öpna). Koordynacja gier odbywa si─Ö za po┼¢rednictwem serwera gry
  181. wieloosobowej Wesnoth. Rozegranie gry wieloosobowej mo┼╝e trwa─ç od godziny do
  182. 10 godzin, w zale┼╝no┼¢ci od liczby graczy i wielko┼¢ci mapy. Przeci─Ötny czas
  183. gry wynosi od 3-7 godzin. Gry wieloosobowe mo┼╝na dowolnie wiele razy
  184. zapisywa─ç i ┼éadowa─ç, wi─Öc uko┼äczenie niekt├│rych gier mo┼╝e trwa─ç tydzie┼ä lub
  185. dwa, nawet je┼¢li faktyczna rozgrywka zaj─Ö┼éa tylko kilka godzin. Nie ma
  186. mo┼╝liwo┼¢ci przywo┼éywania jednostek z poprzednich scenariuszy, wi─Öc
  187. rozwijanie si┼éy armii jest mo┼╝liwe wy┼é─àcznie w ramach scenariusza.</p><p>Po klikni─Öciu przycisku "Gra z innymi" dost─Öpnych jest kilka opcji:</p><p><span class="inlinemediaobject"><img src="images/multiplayer-1.5.11.jpg" alt="Okno gry wieloosobowej" /></span></p><div class="section" title="1.3.2.1. Login"><div class="titlepage"><div><div><h4 class="title"><a id="_login"></a>1.3.2.1. Login</h4></div></div></div><p>To b─Ödzie Twoja nazwa gracza na serwerze rozgrywki wieloosobowej. Je┼¢li masz
  188. konto na <a class="ulink" href="http://www.wesnoth.org/forum" target="_top">forum Wesnoth</a>,
  189. mo┼╝esz u┼╝ywa─ç swojej nazwy u┼╝ytkownika i has┼éa z forum, by logowa─ç si─Ö na
  190. oficjalnym serwerze gry. Je┼¢li u┼╝ycie bie┼╝─àcej nazwy u┼╝ytkownika wymaga
  191. podania has┼éa, zostanie wy┼¢wietlone okno do wprowadzenia has┼éa. Nie mo┼╝na
  192. gra─ç pod zarejestrowan─à nazw─à bez podania has┼éa.</p></div><div class="section" title="1.3.2.2. Do┼é─àcz do oficjalnego serwera"><div class="titlepage"><div><div><h4 class="title"><a id="_join_official_server"></a>1.3.2.2. Do┼é─àcz do oficjalnego serwera</h4></div></div></div><p>Ta opcja umo┼╝liwia po┼é─àczenie si─Ö z oficjalnym serwerem. Znajdziesz si─Ö w
  193. poczekalni, gdzie mo┼╝esz tworzy─ç nowe gry wedle w┼éasnego uznania. Znajdziesz
  194. tam r├│wnie┼╝ wiele gier ju┼╝ otwartych, a cz─Östo r├│wnie┼╝ innych graczy
  195. czekaj─àcych na do┼é─àczenie do nowej rozgrywki.</p></div><div class="section" title="1.3.2.3. Po┼é─àcz z serwerem"><div class="titlepage"><div><div><h4 class="title"><a id="_connect_to_server"></a>1.3.2.3. Po┼é─àcz z serwerem</h4></div></div></div><p>Ta opcja powoduje wy┼¢wietlenie okna dialogowego do wprowadzenia adresu
  196. komputera, z kt├│rym chcesz si─Ö po┼é─àczy─ç. Klikni─Öcie przycisku "Poka┼╝ list─Ö"
  197. spowoduje wy┼¢wietlenie listy zapasowych serwer├│w oficjalnych, z kt├│rych
  198. mo┼╝na korzysta─ç w przypadku niedost─Öpno┼¢ci serwera g┼é├│wnego.</p><p>Pe┼éna lista serwer├│w oficjalnych i prowadzonych przez u┼╝ytkownik├│w znajduje
  199. si─Ö pod adresem: <a class="ulink" href="http://wesnoth.org/wiki/MultiplayerServers" target="_top">Serwery gier
  200. wieloosobowych</a>.</p><p>Ta opcja menu umo┼╝liwia te┼╝ ┼é─àczenie si─Ö z serwerami udost─Öpnianymi przez
  201. innych graczy w sieci. Je┼¢li wi─Öc chcesz po┼é─àczy─ç si─Ö z serwerem
  202. uruchomionym w sieci lokalnej, wpisz jego adres i numer portu (domy┼¢lnie:
  203. 15000). Na przyk┼éad aby po┼é─àczy─ç si─Ö z serwerem uruchomionym na maszynie o
  204. adresie 192.168.0.10 i domy┼¢lnym porcie, wpisz w oknie dialogowym:
  205. 192.168.0.10:15000</p></div><div class="section" title="1.3.2.4. Za┼é├│┼╝ gr─Ö sieciow─à"><div class="titlepage"><div><div><h4 class="title"><a id="_host_networked_game"></a>1.3.2.4. Za┼é├│┼╝ gr─Ö sieciow─à</h4></div></div></div><p>Za┼éo┼╝enie w┼éasnej gry wieloosobowej bez korzystania z zewn─Ötrznego serwera
  206. rozgrywki wymaga samodzielnego lokalnego uruchomienia programu serwera,
  207. kt├│ry nazywa si─Ö najcz─Ö┼¢ciej <span class="emphasis"><em>wesnothd</em></span>. Wybranie tej
  208. opcji spowoduje automatyczne uruchomienie programu w tle. Serwer zostanie
  209. wy┼é─àczony, gdy opuszcz─à go wszyscy gracze. Aby inni gracze mogli si─Ö
  210. do┼é─àczy─ç do rozgrywki na Twoim serwerze, musz─à mie─ç mo┼╝liwo┼¢─ç nawi─àzania
  211. po┼é─àczenia z portem TCP 15000 Twojego komputera. Je┼¢li komputer znajduje si─Ö
  212. za zapor─à sieciow─à, prawdopodobnie b─Ödzie konieczna zmiana ustawie┼ä zapory
  213. tak, by przyjmowa┼éa ona po┼é─àczenia przychodz─àce na port 15000 i
  214. przekierowywa┼éa je do maszyny, na kt├│rej jest udost─Öpniona gra. Do┼é─àczanie
  215. do gier za┼éo┼╝onych na serwerach publicznych lub komputerach innych
  216. u┼╝ytkownik├│w nie powinno wymaga─ç zmiany ustawie┼ä zapory.</p></div><div class="section" title="1.3.2.5. Gra lokalna"><div class="titlepage"><div><div><h4 class="title"><a id="_local_game"></a>1.3.2.5. Gra lokalna</h4></div></div></div><p>Utworzenie gry uruchomionej na komputerze lokalnym. Tak utworzonej gry mo┼╝na
  217. u┼╝ywa─ç jako gry wieloosobowej, podczas kt├│rej wszyscy rozgrywaj─à swoje tury
  218. przy jednym komputerze, zamieniaj─àc si─Ö miejscami przy kolejnych turach. Gry
  219. rozgrywane w ten spos├│b zabieraj─à praktycznie tyle samo czasu, co rozgrywki
  220. przez Internet. Inn─à mo┼╝liwo┼¢ci─à jest po prostu rozegranie scenariusza
  221. przeciwko komputerowi zamiast gry przeciwko innym graczom. Jest to dobry
  222. spos├│b zapoznania si─Ö z r├│┼╝nymi mapami u┼╝ywanymi w rozgrywkach
  223. wieloosobowych, zanim zdecydujesz si─Ö zagra─ç z prawdziwymi
  224. przeciwnikami. Daje to te┼╝ mo┼╝liwo┼¢─ç ┼éatwego poznania mo┼╝liwo┼¢ci jednostek z
  225. r├│┼╝nych frakcji, gdy mo┼╝na samodzielnie wybiera─ç frakcje, do kt├│rych b─Öd─à
  226. nale┼╝e─ç jednostki Twoje i przeciwnika. Oczywi┼¢cie mo┼╝na te┼╝ po┼é─àczy─ç obie
  227. metody rozgrywki, czyli wraz z drugim graczem rozegra─ç scenariusz przeciwko
  228. komputerowi.</p></div></div><div class="section" title="1.3.3. Ekran gry"><div class="titlepage"><div><div><h3 class="title"><a id="game_screen"></a>1.3.3. Ekran gry</h3></div></div></div><p><span class="inlinemediaobject"><img src="images/game-screen-1.5.7.jpg" alt="Ekran gry" /></span></p><p>Uk┼éad ekranu gry jest og├│lnie taki sam zar├│wno podczas rozgrywania kampanii,
  229. jak i pojedynczych scenariuszy. Wi─Öksz─à cz─Ö┼¢─ç ekranu zajmuje mapa, na kt├│rej
  230. ma miejsce faktyczna rozgrywka. Wok├│┼é mapy znajduje si─Ö szereg element├│w
  231. przedstawiaj─àcych u┼╝ytecznej informacje o grze. Ich opis przedstawiono
  232. poni┼╝ej.</p><p><span class="inlinemediaobject"><img src="images/top_pane-1.5.7.jpg" alt="G├│rnym Panelu" /></span></p><p>Wzd┼éu┼╝ g├│rnej kraw─Ödzi ekranu wy┼¢wietlane s─à nast─Öpuj─àce elementy (od lewej
  233. do prawej):</p><div class="orderedlist"><ol class="orderedlist" type="1"><li class="listitem">
  234. Przycisk Menu
  235. </li><li class="listitem">
  236. Przycisk Dzia┼éania
  237. </li><li class="listitem">
  238. Licznik tur (bie┼╝─àca tura/maksymalna liczba tur)
  239. </li><li class="listitem">
  240. Twoje z┼éoto
  241. </li><li class="listitem">
  242. Wioski (Twoje wioski/wszystkie wioski)
  243. </li><li class="listitem">
  244. Liczba Twoich jednostek
  245. </li><li class="listitem">
  246. Twoje koszty utrzymania
  247. </li><li class="listitem">
  248. Tw├│j doch├│d
  249. </li><li class="listitem">
  250. Godzina lub pozosta┼éy czas (w grach wieloosobowych na czas)
  251. </li><li class="listitem">
  252. Pozycja bie┼╝─àcego pola (wsp├│┼érz─Ödna X, wsp├│┼érz─Ödna Y)
  253. </li><li class="listitem">
  254. Obrona i koszt ruchu aktualnie wybranej jednostki na zaznaczonym polu
  255. </li><li class="listitem">
  256. Typ bie┼╝─àcego pola
  257. </li></ol></div><p><span class="inlinemediaobject"><img src="images/right_pane-1.5.7.jpg" alt="Prawy panel" /></span></p><p>Po prawej stronie ekranu znajduj─à si─Ö (patrz─àc od g├│ry do do┼éu):</p><div class="orderedlist"><ol class="orderedlist" type="1"><li class="listitem">
  258. Ca┼éa mapa, pomniejszona
  259. </li><li class="listitem">
  260. Wska┼║nik pory dnia
  261. </li><li class="listitem">
  262. Profil ostatnio wybranej jednostki
  263. </li><li class="listitem">
  264. Przycisk Zako┼äcz tur─Ö
  265. </li></ol></div></div><div class="section" title="1.3.4. Rekrutowanie i przywo┼éywanie"><div class="titlepage"><div><div><h3 class="title"><a id="_recruit_and_recall"></a>1.3.4. Rekrutowanie i przywo┼éywanie</h3></div></div></div><p>Rozpoczynaj─àc scenariusz lub kampani─Ö b─Ödziesz mie─ç na mapie tylko kilka
  266. jednostek. Jedn─à z nich b─Ödzie dow├│dca, kt├│rego mo┼╝na pozna─ç po ma┼éej ikonie
  267. z┼éotej korony. Dow├│dca b─Ödzie si─Ö najcz─Ö┼¢ciej znajdowa─ç w zamku, na
  268. specjalnym polu zwanym twierdz─à. Gdy dow├│dca znajduje si─Ö w twierdzy (mo┼╝e
  269. to dowolna twierdza, r├│wnie┼╝ w zdobytym zamku wroga) i masz dostatecznie
  270. du┼╝o z┼éota, mo┼╝esz rekrutowa─ç jednostki do swojej armii. W kolejnych
  271. scenariuszach b─Ödziesz mie─ç mo┼╝liwo┼¢─ç przywo┼éywania do┼¢wiadczonych
  272. jednostek, kt├│re przetrwa┼éy wcze┼¢niejsze scenariusze. W ten spos├│b mo┼╝esz
  273. rozpocz─à─ç budow─Ö armii, kt├│ra zniszczy przeciwnika.</p><p>Twoj─à pierwsz─à czynno┼¢ci─à b─Ödzie zapewne rekrutowanie pierwszej
  274. jednostki. Naci┼¢nij <code class="literal">Ctrl-R</code> (lub kliknij prawym
  275. przyciskiem myszy puste pole zamku i wybierz "Rekrutuj"), by rekrutowa─ç
  276. jednostk─Ö wybran─à z listy jednostek aktualnie dost─Öpnych. Ka┼╝dy rekrut
  277. zajmuje jedno wolne pole zamku. Gdy zamek zostanie zape┼éniony, dalsze
  278. rekrutowanie b─Ödzie mo┼╝liwe dopiero po odsuni─Öciu jednostek z jego
  279. p├│l. Przyw├│dca Twojego przeciwnika r├│wnie┼╝ zaczyna scenariusz w twierdzy i
  280. r├│wnie┼╝ zacznie od rekrutacji ┼╝o┼énierzy, wi─Öc nie marnuj czasu na
  281. podziwianie krajobrazu ΓÇö najpierw musisz wygra─ç t─Ö bitw─Ö.</p><p>Po zako┼äczeniu ka┼╝dego wygranego scenariusza, lista Twoich ┼╝o┼énierzy jest
  282. automatycznie zapisywana. Na pocz─àtku nast─Öpnego scenariusza b─Ödziesz mie─ç
  283. mo┼╝liwo┼¢─ç ich przywo┼éania, co odbywa si─Ö bardzo podobnie, jak
  284. rekrutacja. Przywo┼éani ┼╝o┼énierze s─à cz─Östo bardziej do┼¢wiadczeni ni┼╝ nowi
  285. rekruci, wi─Öc na og├│┼é korzystniej jest przywo┼éywa─ç, ni┼╝ rekrutowa─ç.</p></div><div class="section" title="1.3.5. Twoja armia"><div class="titlepage"><div><div><h3 class="title"><a id="_your_army"></a>1.3.5. Twoja armia</h3></div></div></div><p>We wszystkich typach rozgrywki u┼╝ywani s─à tacy sami ┼╝o┼énierze okre┼¢lani
  286. mianem jednostek. Ka┼╝d─à jednostk─Ö charakteryzuj─à rasa, poziom i klasa. Ka┼╝da
  287. jednostka ma te┼╝ swoje mocne strony i s┼éabo┼¢ci, kt├│re zale┼╝─à od jej
  288. odporno┼¢ci na poszczeg├│lne typy atak├│w, zajmowanego terenu oraz
  289. poziomu. Pe┼éne informacje mo┼╝na znale┼║─ç w tabelach jednostek i tabelach
  290. rodzaj├│w ruch├│w.</p></div><div class="section" title="1.3.6. ┼╗ycie i ┼¢mier─ç - Do┼¢wiadczenie"><div class="titlepage"><div><div><h3 class="title"><a id="_life_and_death_experience"></a>1.3.6. ┼╗ycie i ┼¢mier─ç - Do┼¢wiadczenie</h3></div></div></div><p>Wraz z do┼¢wiadczeniem zdobywanym na polu walki, Twoi ┼╝o┼énierze b─Öd─à
  291. zdobywali nowe umiej─Ötno┼¢ci i stawali si─Ö coraz pot─Ö┼╝niejsi. B─Öd─à te┼╝ gin─à─ç
  292. w boju, co zmusi Ci─Ö do rekrutowania i przywo┼éywania kolejnych
  293. jednostek. Wybieraj swoich rekrut├│w rozwa┼╝nie! Ka┼╝dy z nich swoje mocne
  294. strony, ale i s┼éabo┼¢ci, kt├│re przebieg┼éy przeciwnik skwapliwie wykorzysta.</p></div><div class="section" title="1.3.7. Zwyci─Östwo i pora┼╝ka"><div class="titlepage"><div><div><h3 class="title"><a id="_victory_and_defeat"></a>1.3.7. Zwyci─Östwo i pora┼╝ka</h3></div></div></div><p>Dok┼éadnie czytaj cele misji, wy┼¢wietlane w oknie dialogowym na pocz─àtku
  295. ka┼╝dego scenariusza. Zwyci─Östwo wymaga najcz─Ö┼¢ciej zabicia wszystkich
  296. przyw├│dc├│w wroga, a pora┼╝ka nast─Öpuje w wyniku ┼¢mierci Twojego
  297. przyw├│dcy. Nierzadko trafiaj─à si─Ö jednak scenariusze, w kt├│rych zwyci─Östwo
  298. wymaga osi─àgni─Öcia innych cel├│w, na przyk┼éad doprowadzenia przyw├│dcy w
  299. okre┼¢lone miejsce, uratowania kogo┼¢, rozwi─àzania zagadki lub przetrwania w
  300. obl─Ö┼╝eniu okre┼¢lonej liczby tur.</p><p>Po wygranym scenariuszu mapa staje si─Ö nieaktywna (jest wy┼¢wietlana na
  301. szaro), a przycisk <span class="emphasis"><em>Zako┼äcz tur─Ö</em></span> zmienia si─Ö na
  302. <span class="emphasis"><em>Ko┼äcz scenariusz</em></span>. W tym stanie gry mo┼╝na zmieni─ç opcje
  303. zapisu lub (w przypadku gier wieloosobowych) porozmawia─ç z innymi graczami,
  304. a nast─Öpnie nacisn─à─ç przycisk, by przej┼¢─ç dalej.</p></div><div class="section" title="1.3.8. Z┼éoto"><div class="titlepage"><div><div><h3 class="title"><a id="_gold"></a>1.3.8. Z┼éoto</h3></div></div></div><p>Twoja armia nie walczy za darmo. Za utrzymanie i rekrutacj─Ö ┼╝o┼énierzy
  305. p┼éacisz z┼éotem. Ka┼╝dy scenariusz rozpoczynasz z pieni─Ödzmi przeniesionymi z
  306. poprzednich scenariuszy, cho─ç ka┼╝dy scenariusz ma te┼╝ gwarantowan─à minimaln─à
  307. pocz─àtkow─à ilo┼¢─ç z┼éota, kt├│r─à otrzymujesz, je┼¢li z poprzedniego scenariusza
  308. zosta┼éo Ci za ma┼éo z┼éota. Po zako┼äczeniu scenariusza otrzymasz nagrod─Ö za
  309. jak najszybsze osi─àgni─Öcie wyznaczonych cel├│w, a podczas gry czerpiesz
  310. dochody z kontrolowanych wiosek w wysoko┼¢ci dw├│ch sztuk z┼éota na tur─Ö z
  311. ka┼╝dej wioski. Na pocz─àtku scenariusza zazwyczaj warto zaj─à─ç mo┼╝liwie
  312. najwi─Öcej wiosek, by zapewni─ç sobie doch├│d wystarczaj─àcy do prowadzenia
  313. wojny. Ilo┼¢─ç posiadanego z┼éota i obecny doch├│d s─à wy┼¢wietlane na g├│rze
  314. ekranu (patrz sekcja <a class="link" href="#game_screen" title="1.3.3. Ekran gry">ekran gry</a>).</p></div><div class="section" title="1.3.9. Zapisywanie i wczytywanie"><div class="titlepage"><div><div><h3 class="title"><a id="_save_and_load"></a>1.3.9. Zapisywanie i wczytywanie</h3></div></div></div><p>Na pocz─àtku ka┼╝dego scenariusza stan gry jest automatycznie zapisywany,
  315. dzi─Öki czemu w razie pora┼╝ki mo┼╝na za┼éadowa─ç scenariusz ponownie i spr├│bowa─ç
  316. jeszcze raz. Po zwyci─Östwie r├│wnie┼╝ mo┼╝na zapisa─ç nast─Öpny scenariusz przed
  317. jego rozpocz─Öciem. Je┼¢li musisz przerwa─ç gr─Ö w trakcie scenariusza, mo┼╝esz
  318. zapisa─ç bie┼╝─àc─à tur─Ö, by p├│┼║niej do niej powr├│ci─ç. Pami─Ötaj jednak, ┼╝e dobry
  319. gracz w BoW nigdy nie potrzebuje zapisywa─ç gry w ┼¢rodku scenariusza, cho─ç
  320. wi─Ökszo┼¢─ç pocz─àtkuj─àcych tak w┼éa┼¢nie post─Öpuje.</p></div></div></div><div class="chapter" title="Rozdzia┼é 2. Rozgrywka"><div class="titlepage"><div><div><h2 class="title"><a id="_playing"></a>Rozdzia┼é 2. Rozgrywka</h2></div></div></div><div class="section" title="2.1. Sterowanie"><div class="titlepage"><div><div><h2 class="title" style="clear: both"><a id="_controls"></a>2.1. Sterowanie</h2></div></div></div><p>Oto domy┼¢lne klawisze sterowania. Mo┼╝na je zmieni─ç wedle w┼éasnego upodobania
  321. w menu Ustawienia.</p><div class="table"><a id="id311944"></a><p class="title"><b>Tabela 2.1. Sterowanie i klawisze skr├│t├│w</b></p><div class="table-contents"><table summary="Sterowanie i klawisze skr├│t├│w" cellpadding="4px" style="border-collapse: collapse;border-top: 2px solid #527bbd; border-bottom: 2px solid #527bbd; "><colgroup><col align="left" /><col align="left" /></colgroup><tbody><tr><td style="" align="left">
  322.     F1
  323.     </td><td style="" align="left">
  324.     System pomocy Bitwy o Wesnoth
  325.     </td></tr><tr><td style="" align="left">
  326.     Klawisze strza┼éek
  327.     </td><td style="" align="left">
  328.     K├│┼éko przewijania
  329.     </td></tr><tr><td style="" align="left">
  330.     Klikni─Öcie lewym przyciskiem
  331.     </td><td style="" align="left">
  332.     Wybierz jednostk─Ö, przesu┼ä jednostk─Ö
  333.     </td></tr><tr><td style="" align="left">
  334.     Klikni─Öcie prawym przyciskiem
  335.     </td><td style="" align="left">
  336.     Menu g┼é├│wne, anuluj dzia┼éanie
  337.     </td></tr><tr><td style="" align="left">
  338.     Klikni─Öcie ┼¢rodkowym przyciskiem
  339.     </td><td style="" align="left">
  340.     Wy┼¢rodkowanie ekranu na kursorze
  341.     </td></tr><tr><td style="" align="left">
  342.     Escape
  343.     </td><td style="" align="left">
  344.     Opu┼¢─ç gr─Ö, opu┼¢─ç menu, anuluj komunikat
  345.     </td></tr><tr><td style="" align="left">
  346.     Ctrl-r
  347.     </td><td style="" align="left">
  348.     Rekrutuj jednostk─Ö
  349.     </td></tr><tr><td style="" align="left">
  350.     Ctrl-alt-r
  351.     </td><td style="" align="left">
  352.     Powt├│rz ostatni─à rekrutacj─Ö
  353.     </td></tr><tr><td style="" align="left">
  354.     Alt-r
  355.     </td><td style="" align="left">
  356.     Przywo┼éaj jednostk─Ö
  357.     </td></tr><tr><td style="" align="left">
  358.     u
  359.     </td><td style="" align="left">
  360.     Cofnij ostatni ruch (mo┼╝na cofa─ç wy┼é─àcznie ruchy o deterministycznym wyniku)
  361.     </td></tr><tr><td style="" align="left">
  362.     r
  363.     </td><td style="" align="left">
  364.     Pon├│w ruch
  365.     </td></tr><tr><td style="" align="left">
  366.     m
  367.     </td><td style="" align="left">
  368.     Wy┼¢lij wiadomo┼¢─ç do innego gracza (gra wieloosobowa)
  369.     </td></tr><tr><td style="" align="left">
  370.     ctrl-m
  371.     </td><td style="" align="left">
  372.     Wy┼¢lij wiadomo┼¢─ç do swoich sojusznik├│w (gra wieloosobowa)
  373.     </td></tr><tr><td style="" align="left">
  374.     Alt-m
  375.     </td><td style="" align="left">
  376.     Wy┼¢lij wiadomo┼¢─ç do wszystkich graczy (gra wieloosobowa)
  377.     </td></tr><tr><td style="" align="left">
  378.     Alt-c
  379.     </td><td style="" align="left">
  380.     Poka┼╝ zapis rozm├│w
  381.     </td></tr><tr><td style="" align="left">
  382.     n
  383.     </td><td style="" align="left">
  384.     Przejd┼║ do nast─Öpnej jednostki, kt├│ra nadal mo┼╝e si─Ö ruszy─ç
  385.     </td></tr><tr><td style="" align="left">
  386.     N
  387.     </td><td style="" align="left">
  388.     Przejd┼║ do poprzedniej jednostki, kt├│ra nadal mo┼╝e si─Ö ruszy─ç
  389.     </td></tr><tr><td style="" align="left">
  390.     Spacja
  391.     </td><td style="" align="left">
  392.     Zako┼äcz tur─Ö jednostki i przejd┼║ do nast─Öpnej, kt├│ra mo┼╝e si─Ö ruszy─ç
  393.     </td></tr><tr><td style="" align="left">
  394.     Shift-Spacja
  395.     </td><td style="" align="left">
  396.     Rozka┼╝ wybranej jednostce utrzyma─ç pozycj─Ö (ko┼äczy jej ruch)
  397.     </td></tr><tr><td style="" align="left">
  398.     Ctrl-Spacja
  399.     </td><td style="" align="left">
  400.     Zako┼äcz tur─Ö tego gracza
  401.     </td></tr><tr><td style="" align="left">
  402.     Ctrl-v
  403.     </td><td style="" align="left">
  404.     Poka┼╝ ruchy przeciwnik├│w (pola, na kt├│re wrogowie mog─à dotrze─ç w nast─Öpnej
  405. turze)
  406.     </td></tr><tr><td style="" align="left">
  407.     Ctrl-b
  408.     </td><td style="" align="left">
  409.     Poka┼╝ potencjalne ruchy przeciwnika, gdyby na mapie nie by┼éo twoich
  410. jednostek
  411.     </td></tr><tr><td style="" align="left">
  412.     Ctrl-j
  413.     </td><td style="" align="left">
  414.     Poka┼╝ cele scenariusza
  415.     </td></tr><tr><td style="" align="left">
  416.     Ctrl-f
  417.     </td><td style="" align="left">
  418.     Prze┼é─àcz mi─Ödzy pe┼énym ekranem a oknem
  419.     </td></tr><tr><td style="" align="left">
  420.     Ctrl-a
  421.     </td><td style="" align="left">
  422.     Prze┼é─àcz tryb przyspieszony
  423.     </td></tr><tr><td style="" align="left">
  424.     Ctrl-g
  425.     </td><td style="" align="left">
  426.     Prze┼é─àcz siatk─Ö
  427.     </td></tr><tr><td style="" align="left">
  428.     Ctrl-c
  429.     </td><td style="" align="left">
  430.     Usu┼ä etykiety ekranowe
  431.     </td></tr><tr><td style="" align="left">
  432.     Ctrl-s
  433.     </td><td style="" align="left">
  434.     Zapisz gr─Ö
  435.     </td></tr><tr><td style="" align="left">
  436.     Ctrl-o
  437.     </td><td style="" align="left">
  438.     Wczytaj gr─Ö
  439.     </td></tr><tr><td style="" align="left">
  440.     Ctrl-p
  441.     </td><td style="" align="left">
  442.     Do menu Preferencje
  443.     </td></tr><tr><td style="" align="left">
  444.     Ctrl-q
  445.     </td><td style="" align="left">
  446.     Opu┼¢─ç gr─Ö
  447.     </td></tr><tr><td style="" align="left">
  448.     /
  449.     </td><td style="" align="left">
  450.     Szukaj (wyszukiwanie etykiety lub jednostki wed┼éug nazwy)
  451.     </td></tr><tr><td style="" align="left">
  452.     t
  453.     </td><td style="" align="left">
  454.     Kontynuuj przerwany ruch jednostki
  455.     </td></tr><tr><td style="" align="left">
  456.     +
  457.     </td><td style="" align="left">
  458.     Powi─Öksz
  459.     </td></tr><tr><td style="" align="left">
  460.     -
  461.     </td><td style="" align="left">
  462.     Pomniejsz
  463.     </td></tr><tr><td style="" align="left">
  464.     0
  465.     </td><td style="" align="left">
  466.     Przywr├│─ç domy┼¢lne zbli┼╝enie
  467.     </td></tr><tr><td style="" align="left">
  468.     Ctrl-n
  469.     </td><td style="" align="left">
  470.     Przemianuj jednostk─Ö
  471.     </td></tr><tr><td style="" align="left">
  472.     1-7
  473.     </td><td style="" align="left">
  474.     Poka┼╝, jak daleko mo┼╝e doj┼¢─ç wybrana jednostka w ci─àgu tylu tur
  475.     </td></tr><tr><td style="" align="left">
  476.     l
  477.     </td><td style="" align="left">
  478.     Przesu┼ä do przyw├│dcy
  479.     </td></tr><tr><td style="" align="left">
  480.     d
  481.     </td><td style="" align="left">
  482.     Opisz bie┼╝─àc─à jednostk─Ö
  483.     </td></tr><tr><td style="" align="left">
  484.     Ctrl-g
  485.     </td><td style="" align="left">
  486.     Prze┼é─àcz siatk─Ö
  487.     </td></tr><tr><td style="" align="left">
  488.     S
  489.     </td><td style="" align="left">
  490.     Ods┼éo┼ä ca┼éun teraz
  491.     </td></tr><tr><td style="" align="left">
  492.     D
  493.     </td><td style="" align="left">
  494.     Op├│┼║niaj ods┼éanianie ca┼éunu
  495.     </td></tr><tr><td style="" align="left">
  496.     Alt-l
  497.     </td><td style="" align="left">
  498.     Ustaw etykiet─Ö tekstow─à wybranego pola
  499.     </td></tr><tr><td style="" align="left">
  500.     Ctrl-l
  501.     </td><td style="" align="left">
  502.     Ustaw etykiet─Ö dru┼╝yny
  503.     </td></tr><tr><td style="" align="left">
  504.     Alt-s
  505.     </td><td style="" align="left">
  506.     Poka┼╝ tabel─Ö statusu
  507.     </td></tr><tr><td style="" align="left">
  508.     s
  509.     </td><td style="" align="left">
  510.     Poka┼╝ statystyki
  511.     </td></tr><tr><td style="" align="left">
  512.     Alt-u
  513.     </td><td style="" align="left">
  514.     Poka┼╝ list─Ö jednostek
  515.     </td></tr><tr><td style="" align="left">
  516.     Ctrl-alt-m
  517.     </td><td style="" align="left">
  518.     Prze┼é─àcz wyciszenie d┼║wi─Ök├│w w grze
  519.     </td></tr><tr><td style="" align="left">
  520.     :
  521.     </td><td style="" align="left">
  522.     <a class="ulink" href="http://www.wesnoth.org/wiki/CommandMode" target="_top">Command mode</a>
  523.     </td></tr></tbody></table></div></div><br class="table-break" /></div><div class="section" title="2.2. Z┼éoto"><div class="titlepage"><div><div><h2 class="title" style="clear: both"><a id="_gold_2"></a>2.2. Z┼éoto</h2></div></div></div><p>Ka┼╝da strona otrzymuje pewn─à ilo┼¢─ç pocz─àtkow─à z┼éota, a nast─Öpnie co tur─Ö
  524. dostaje 2 sztuki z┼éota plus 2 kolejne sztuki za ka┼╝d─à kontrolowan─à wiosk─Ö. W
  525. kampaniach ilo┼¢─ç z┼éota na pocz─àtku scenariusza to wi─Öksza z dw├│ch warto┼¢ci:
  526. 80% z┼éota posiadanego po zako┼äczeniu poprzedniego scenariusza lub minimalna
  527. warto┼¢─ç zdefiniowana dla danego scenariusza, kt├│ra zazwyczaj maleje wraz ze
  528. wzrostem poziomu trudno┼¢ci.</p><div class="section" title="2.2.1. Rekrutacja i przywo┼éywanie"><div class="titlepage"><div><div><h3 class="title"><a id="_recruiting_and_recalling"></a>2.2.1. Rekrutacja i przywo┼éywanie</h3></div></div></div><p><span class="inlinemediaobject"><img src="images/recruit-1.5.7.jpg" alt="Okno rekrutacji" /></span></p><p>Z┼éoto s┼éu┼╝y przede wszystkim do tworzenia armii poprzez rekrutacj─Ö nowych
  529. jednostek lub przywo┼éywanie weteran├│w z poprzednich scenariuszy
  530. kampanii. Rekrutowanie i przywo┼éywanie jednostek wymaga, by przyw├│dca
  531. znajdowa┼é si─Ö w twierdzy, a otaczaj─àcy go zamek mia┼é co najmniej jedno wolne
  532. pole.</p><div class="itemizedlist"><ul class="itemizedlist" type="disc"><li class="listitem">
  533. Kliknij puste pole zamku prawym przyciskiem myszy i wybierz opcj─Ö Rekrutuj,
  534. by rekrutowa─ç nowe jednostki z wy┼¢wietlonej listy. Koszt rekrutacji zale┼╝y
  535. od jednostki, ale zazwyczaj wynosi od 10 do 20 sztuk z┼éota.
  536. </li><li class="listitem">
  537. Kliknij puste pole zamku prawym przyciskiem myszy i wybierz opcj─Ö Przywo┼éaj,
  538. by przywo┼éa─ç jednostki z poprzednich scenariuszy. Przywo┼éanie ka┼╝dej
  539. jednostki kosztuje 20 sztuk z┼éota. Wi─Öcej informacji znajdziesz w sekcji
  540. <a class="link" href="#unit_recall" title="2.3.6. Przywo┼éywanie jednostek">przywo┼éywanie jednostek</a>.
  541. </li></ul></div></div><div class="section" title="2.2.2. Utrzymanie"><div class="titlepage"><div><div><h3 class="title"><a id="_upkeep"></a>2.2.2. Utrzymanie</h3></div></div></div><p>Ka┼╝da jednostka ma te┼╝ okre┼¢lony koszt utrzymania, kt├│ry zazwyczaj r├│wna si─Ö
  542. poziomowi jednostki, chyba ┼╝e ma ona cech─Ö "lojalna" (<a class="link" href="#traits" title="2.3.2. Cechy">patrz poni┼╝ej</a>). Lojalne s─à zazwyczaj te jednostki,
  543. kt├│rych nie by┼éy rekrutowane, na przyk┼éad sam przyw├│dca i jednostki, kt├│re
  544. do┼é─àczy┼éy do Ciebie z w┼éasnej woli. Koszty utrzymania s─à ponoszone jedynie
  545. wtedy, gdy ┼é─àczny koszt utrzymania wszystkich jednostek danej strony
  546. przewy┼╝sza liczb─Ö wiosek kontrolowanych przez t─Ö stron─Ö. Trzeba wtedy
  547. zap┼éaci─ç r├│┼╝nic─Ö mi─Ödzy liczb─à wiosek a kosztem utrzymania.</p></div><div class="section" title="2.2.3. Doch├│d"><div class="titlepage"><div><div><h3 class="title"><a id="_income"></a>2.2.3. Doch├│d</h3></div></div></div><p>Zatem wz├│r okre┼¢laj─àcy doch├│d na tur─Ö to:</p><pre class="literallayout">2 + wsi - maksimum(0, utrzymania - wsi)</pre><p>gdzie utrzymanie jest r├│wne sumie poziom├│w wszystkich Twoich jednostek bez
  548. cechy "lojalna".</p><p>Je┼¢li koszt utrzymania wynosi wi─Öcej ni┼╝ liczba wiosek + 2, strona zaczyna
  549. traci─ç z┼éoto, a je┼¢li jest r├│wny tej warto┼¢ci - strona nie otrzymuje ┼╝adnego
  550. przychodu ani nie ponosi koszt├│w.</p></div></div><div class="section" title="2.3. Jednostki"><div class="titlepage"><div><div><h2 class="title" style="clear: both"><a id="_units"></a>2.3. Jednostki</h2></div></div></div><p>W Bitwie o Wesnoth wyst─Öpuj─à setki typ├│w jednostek, z kt├│rych ka┼╝dy jest
  551. opisany bogatym zestawem parametr├│w. Dodatkowo poszczeg├│lne jednostki mog─à
  552. mie─ç indywidualne <a class="link" href="#traits" title="2.3.2. Cechy">cechy</a>, dzi─Öki kt├│rym nieco
  553. si─Ö r├│┼╝ni─à od innych jednostek tego samego typu. Co wi─Öcej, projektanci
  554. kampanii mog─à te┼╝ dodawa─ç w┼éasne jednostki, jeszcze bardziej zwi─Ökszaj─àc
  555. liczb─Ö dost─Öpnych mo┼╝liwo┼¢ci.</p><p>Podstawowe statystyki jednostki to punkty ┼╝ycia (P┼╗), liczba punkt├│w ruchu
  556. oraz u┼╝ywane bronie i obra┼╝enia, kt├│re one zadaj─à. Opr├│cz tego jednostki
  557. charakteruzyj─à jeszcze charakter oraz zdolno┼¢ci specjalne, kt├│re zosta┼éy
  558. szczeg├│┼éowo opisane poni┼╝ej.</p><div class="section" title="2.3.1. Charakter"><div class="titlepage"><div><div><h3 class="title"><a id="_alignment"></a>2.3.1. Charakter</h3></div></div></div><p>Ka┼╝da jednostka ma okre┼¢lony charakter: praworz─àdny, neutralny lub
  559. chaotyczny. Od charakteru jednostki zale┼╝y wp┼éyw pory dnia na jej zdolno┼¢ci
  560. bojowe. Na jednostki neutralne pora dnia nie ma wp┼éywu. Jednostki
  561. praworz─àdne zadaj─à wi─Öcej obra┼╝e┼ä za dnia, a mniej noc─à, natomiast jednostki
  562. chaotyczne odwrotnie: zadaj─à wi─Öcej obra┼╝e┼ä noc─à, a mniej w ┼¢wietle dnia.</p><p>Fazy "dnia" i "nocy" sk┼éadaj─à si─Ö odpowiednio z poranka i popo┼éudnia oraz
  563. pierwszej stra┼╝y i drugiej stra┼╝y. Bie┼╝─àc─à faz─Ö wskazuje pozycja s┼éo┼äca i
  564. ksi─Ö┼╝yca na grafice przedstawiaj─àcej por─Ö dnia.</p><p>Poni┼╝sza tabela przedstawia wp┼éyw pory dnia na obra┼╝enia zadawane przez
  565. jednostki praworz─àdne i chaotyczne:</p><div class="table"><a id="id312698"></a><p class="title"><b>Tabela 2.2. Pora dnia i obra┼╝enia</b></p><div class="table-contents"><table summary="Pora dnia i obra┼╝enia" cellpadding="4px" style="border-collapse: collapse;border-top: 2px solid #527bbd; border-bottom: 2px solid #527bbd; "><colgroup><col align="left" /><col align="left" /><col align="left" /><col align="left" /><col align="left" /></colgroup><thead><tr><th style="" align="left">
  566.     Tura
  567.     </th><th style="" align="left">
  568.     Grafika
  569.     </th><th style="" align="left">
  570.     Pora dnia
  571.     </th><th style="" align="left">
  572.     Praworz─àdny
  573.     </th><th style="" align="left">
  574.     Chaotyczny
  575.     </th></tr></thead><tbody><tr><td style="" align="left">
  576.     1
  577.     </td><td style="" align="left">
  578.     <span class="inlinemediaobject"><img src="images/schedule-dawn.png" alt="images/schedule-dawn.png" /></span>
  579.     </td><td style="" align="left">
  580.     ┼Üwit
  581.     </td><td style="" align="left">
  582.     --
  583.     </td><td style="" align="left">
  584.     --
  585.     </td></tr><tr><td style="" align="left">
  586.     2
  587.     </td><td style="" align="left">
  588.     <span class="inlinemediaobject"><img src="images/schedule-morning.png" alt="images/schedule-morning.png" /></span>
  589.     </td><td style="" align="left">
  590.     Dzie┼ä (poranek)
  591.     </td><td style="" align="left">
  592.     +25%
  593.     </td><td style="" align="left">
  594.     -25%
  595.     </td></tr><tr><td style="" align="left">
  596.     3
  597.     </td><td style="" align="left">
  598.     <span class="inlinemediaobject"><img src="images/schedule-afternoon.png" alt="images/schedule-afternoon.png" /></span>
  599.     </td><td style="" align="left">
  600.     Dzie┼ä (popo┼éudnie)
  601.     </td><td style="" align="left">
  602.     +25%
  603.     </td><td style="" align="left">
  604.     -25%
  605.     </td></tr><tr><td style="" align="left">
  606.     4
  607.     </td><td style="" align="left">
  608.     <span class="inlinemediaobject"><img src="images/schedule-dusk.png" alt="images/schedule-dusk.png" /></span>
  609.     </td><td style="" align="left">
  610.     Zmierzch
  611.     </td><td style="" align="left">
  612.     --
  613.     </td><td style="" align="left">
  614.     --
  615.     </td></tr><tr><td style="" align="left">
  616.     5
  617.     </td><td style="" align="left">
  618.     <span class="inlinemediaobject"><img src="images/schedule-firstwatch.png" alt="images/schedule-firstwatch.png" /></span>
  619.     </td><td style="" align="left">
  620.     Noc (pierwsza stra┼╝)
  621.     </td><td style="" align="left">
  622.     -25%
  623.     </td><td style="" align="left">
  624.     +25%
  625.     </td></tr><tr><td style="" align="left">
  626.     6
  627.     </td><td style="" align="left">
  628.     <span class="inlinemediaobject"><img src="images/schedule-secondwatch.png" alt="images/schedule-secondwatch.png" /></span>
  629.     </td><td style="" align="left">
  630.     Noc (druga stra┼╝)
  631.     </td><td style="" align="left">
  632.     -25%
  633.     </td><td style="" align="left">
  634.     +25%
  635.     </td></tr><tr><td style="" align="left">
  636.     Specjalna
  637.     </td><td style="" align="left">
  638.     <span class="inlinemediaobject"><img src="images/schedule-underground.png" alt="images/schedule-underground.png" /></span>
  639.     </td><td style="" align="left">
  640.     Podziemia
  641.     </td><td style="" align="left">
  642.     -25%
  643.     </td><td style="" align="left">
  644.     +25%
  645.     </td></tr></tbody></table></div></div><br class="table-break" /><p>Pami─Ötaj, ┼╝e niekt├│re scenariusze rozgrywaj─à si─Ö pod ziemi─à, gdzie zawsze
  646. panuje noc!</p><p>Jako przyk┼éad rozwa┼╝my starcie mi─Ödzy jednostk─à praworz─àdn─à i chaotyczn─à, z
  647. kt├│rych ka┼╝da zadaje bazowo 12 punkt├│w obra┼╝e┼ä. O ┼¢wicie i zmierzchu obie
  648. b─Öd─à zadawa─ç 12 punkt├│w obra┼╝e┼ä przy ka┼╝dym trafieniu. Rankiem i popo┼éudniu
  649. jednostka praworz─àdna b─Ödzie zadawa─ç (<code class="literal">12 \* 1,25</code>), czyli
  650. 15 punkt├│w obra┼╝e┼ä, a chaotyczna (<code class="literal">12 \* 0,75</code>), czyli 9
  651. punkt├│w. Z kolei podczas pierwszej i drugiej stra┼╝y to jednostka praworz─àdna
  652. b─Ödzie zadawa─ç 9 punkt├│w obra┼╝e┼ä, a chaotyczna 15.</p><p>R├│wnowa┼╝na jednostka o charakterze neutralnym zadawa┼éaby 12 punkt├│w obra┼╝e┼ä,
  653. bez wzgl─Ödu na por─Ö dnia.</p></div><div class="section" title="2.3.2. Cechy"><div class="titlepage"><div><div><h3 class="title"><a id="traits"></a>2.3.2. Cechy</h3></div></div></div><p>Jednostki maj─à te┼╝ cechy indywidualne, kt├│re s─à przydzielane losowo podczas
  654. tworzenia jednostki. Wi─Ökszo┼¢─ç jednostek otrzymuje dwie cechy.</p><p>Wi─Ökszo┼¢─ç jednostek mo┼╝e posiada─ç nast─Öpuj─àce cechy:</p><div class="variablelist"><dl><dt><span class="term">
  655. Inteligentna
  656. </span></dt><dd>
  657.   Jednostki inteligentne potrzebuj─à o 20% mniej punkt├│w do┼¢wiadczenia ni┼╝
  658. pozosta┼ée, by osi─àgn─à─ç kolejny poziom (cechy tej nie otrzymuj─à
  659. trolle). Jednostki inteligentne s─à szczeg├│lnie u┼╝yteczne na pocz─àtku
  660. kampanii, poniewa┼╝ mog─à szybciej awansowa─ç. W p├│┼║niejszych fazach kampanii
  661. cecha ta nie jest ju┼╝ tak przydatna, poniewa┼╝ awans po ostatnim poziomie
  662. (APOP) nie wprowadza tak powa┼╝nych zmian, jak przej┼¢cie na wy┼╝szy
  663. poziom. Je┼¢li masz ju┼╝ wiele jednostek na <span class="emphasis"><em>poziomie
  664. maksymalnym</em></span>, warto rozwa┼╝y─ç przywo┼éywanie w pierwszej kolejno┼¢ci
  665. jednostek o bardziej przydatnych cechach.
  666. </dd><dt><span class="term">
  667. Szybka
  668. </span></dt><dd>
  669.   Jednostki szybkie maj─à o 1 punkt ruchu wi─Öcej, ale te┼╝ 5% mniej P┼╗ ni┼╝
  670. pozosta┼ée. Szybko┼¢─ç jest cech─à najbardziej widoczn─à, szczeg├│lnie w przypadku
  671. jednostek z natury powolnych, takich jak trolle lub ci─Ö┼╝ka
  672. piechota. Jednostki z t─à cech─à cz─Östo wykazuj─à si─Ö znacznie wi─Öksz─à
  673. mobilno┼¢ci─à w trudnym terenie, co mo┼╝e si─Ö okaza─ç wa┼╝ne na etapie
  674. rozlokowywania si┼é. Nale┼╝y jednak pami─Öta─ç, ┼╝e jednostki szybkie nie s─à tak
  675. wytrzyma┼ée, jak jednostki pozbawione tej cechy, przez co gorzej nadaj─à si─Ö
  676. do utrzymywania wa┼╝nych pozycji.
  677. </dd><dt><span class="term">
  678. Wytrzymała
  679. </span></dt><dd>
  680.   Jednostki wytrzyma┼ée otrzymuj─à 4 P┼╗ wi─Öcej ni┼╝ inne jednostki, plus 1 P┼╗ na
  681. ka┼╝dy poziom. Wytrzyma┼ée jednostki s─à u┼╝yteczne we wszystkich fazach
  682. kampanii, a cecha ta jest mile widziana niezale┼╝nie od typu
  683. jednostki. Wytrzyma┼éo┼¢─ç jest szczeg├│lne przydatna w przypadku jednostek
  684. posiadaj─àcych kombinacj─Ö niewielkiej liczby punkt├│w ┼╝ycia, wysokich
  685. wsp├│┼éczynnik├│w obrony lub du┼╝ej odporno┼¢ci. Jednostki wytrzyma┼ée bywaj─à
  686. nieocenione, gdy przychodzi broni─ç przed przeciwnikiem pozycji o znaczeniu
  687. strategicznym.
  688. </dd><dt><span class="term">
  689. Silna
  690. </span></dt><dd>
  691.   Jednostki silne jednostki zadaj─à o 1 punkt obra┼╝e┼ä wi─Öcej przy ka┼╝dym
  692. trafieniu w walce wr─Öcz i maj─à o 1 wi─Öcej P┼╗. Cho─ç cecha ta jest u┼╝yteczna
  693. dla ka┼╝dej jednostki, to najwi─Ökszy wp┼éyw ma w przypadku jednostek, kt├│re
  694. zadaj─à du┼╝─à liczb─Ö cios├│w, na przyk┼éad u elfickiego wojownika. Silne
  695. jednostki mog─à by─ç wyj─àtkowo u┼╝yteczne, gdy odrobin─Ö tylko wi─Öksze obra┼╝enia
  696. mog─à zadecydowa─ç o zadaniu ┼¢miertelnego ciosu.
  697. </dd></dl></div><p>Istniej─à te┼╝ cechy, kt├│re mog─à zosta─ç przydzielone tylko okre┼¢lonym typom
  698. jednostek lub rasom. S─à to:</p><div class="variablelist"><dl><dt><span class="term">
  699. Zr─Öczna
  700. </span></dt><dd>
  701.   Jednostki zwinne zadaj─à o 1 punkt obra┼╝e┼ä wi─Öcej ka┼╝dym trafieniem w walce
  702. na odleg┼éo┼¢─ç. Zwinno┼¢─ç jest cech─à dost─Öpn─à wy┼é─àcznie dla elf├│w, kt├│re s┼éynn─à
  703. z niezwyk┼éej gracji poruszania sie i umiej─Ötno┼¢ci doskona┼éego pos┼éugiwania
  704. si─Ö ┼éukiem. Niekt├│re elfy maj─à jednak naturalne zdolno┼¢ci przekraczaj─àce
  705. nawet umiej─Ötno┼¢ci ich pobratymc├│w - ka┼╝da ich strza┼éa zadaje o jeden punkt
  706. obra┼╝e┼ä wi─Öcej.
  707. </dd><dt><span class="term">
  708. Zdrowy
  709. </span></dt><dd>
  710.   Wszystkie krasnoludy s┼éyn─à z witalno┼¢ci, lecz niekt├│re z nich cechuje
  711. wyj─àtkowa wytrzyma┼éo┼¢─ç, pozwalaj─àca odpoczywa─ç nawet w drodze. Zdrowe
  712. jednostki maj─à wi─Öcej P┼╗ ni┼╝ pozosta┼ée (1 P┼╗ bazowo plus 1 P┼╗ za ka┼╝dy
  713. poziom) i odzyskuj─à dodatkowe 2 P┼╗ po ka┼╝dej turze, nawet je┼¢li porusza┼éy
  714. lub walczy┼éy.
  715. </dd><dt><span class="term">
  716. Nieustraszony
  717. </span></dt><dd>
  718.   Ataki tej jednostki nie ulegaj─à os┼éabieniu podczas niesprzyjaj─àcej pory dnia
  719. (ci─Ö┼╝ka piechota, trupojady, trolle, chodz─àce trupy).
  720. </dd></dl></div><p>Istniej─à te┼╝ cechy, kt├│re nie s─à przydzielane losowo. Mog─à to by─ç cechy
  721. okre┼¢lone przez projektanta scenariusza lub przydzielane wszystkim
  722. jednostkom okre┼¢lonego typu:</p><div class="variablelist"><dl><dt><span class="term">
  723. Lojalna
  724. </span></dt><dd>
  725.   Lojalne jednostki nie wymagaj─à utrzymania. Wi─Ökszo┼¢─ç jednostek wymaga
  726. utrzymania i na ko┼äcu ka┼╝dej tury p┼éaci si─Ö za nie ilo┼¢─ç z┼éota r├│wn─à ich
  727. poziomowi. Lojalne jednostki tego nie wymagaj─à. W trakcie kampanii pewne
  728. jednostki mog─à z w┼éasnej woli zdecydowa─ç, by do┼é─àczy─ç do Twoich si┼é. B─Öd─à
  729. one lojalne. Ich przywo┼éanie oczywi┼¢cie nadal kosztuje. Dzi─Öki tej cesze
  730. mog─à si─Ö one okaza─ç szczeg├│lnie warto┼¢ciowe w d┼éugich kampaniach, w kt├│rych
  731. brakuje z┼éota. Rekrutowane jednostki nigdy nie otrzymuj─à tej cechy, wi─Öc
  732. oddalanie lub posy┼éanie na pewn─à ┼¢mier─ç lojalnych jednostek jest
  733. nierozs─àdne.
  734. </dd><dt><span class="term">
  735. Nieumarli
  736. </span></dt><dd>
  737.   Nieumar┼ée jednostki s─à odporne na trucizn─Ö, wysysanie i
  738. zaraz─Ö. <span class="emphasis"><em>Nieumar┼éa</em></span> to, generalnie rzecz bior─àc, jedyna
  739. cecha jednostek nieumar┼éych. Jako ┼╝e s─à to cia┼éa umar┼éych, kt├│re powr├│ci┼éy,
  740. by walczy─ç, nie dzia┼éa na nie trucizna. Dzi─Öki temu s─à szczeg├│lnie
  741. warto┼¢ciowe w starciu z przeciwnikami, kt├│rzy u┼╝ywaj─à trucizny w swoich
  742. atakach.
  743. </dd><dt><span class="term">
  744. Mechaniczne
  745. </span></dt><dd>
  746.   Mechaniczne jednostki nie s─à ┼╝ywe, a zatem s─à odporne na trucizn─Ö, wysysanie
  747. oraz zaraz─Ö. <span class="emphasis"><em>Mechaniczna</em></span> to generalnie jedyna cecha
  748. jednostek mechanicznych.
  749. </dd></dl></div></div><div class="section" title="2.3.3. Specjalno┼¢ci jednostek"><div class="titlepage"><div><div><h3 class="title"><a id="_unit_specialties"></a>2.3.3. Specjalno┼¢ci jednostek</h3></div></div></div><p>Niekt├│re jednostki maj─à ataki specjalne. Oto ich lista:</p><div class="variablelist"><dl><dt><span class="term">
  750. Cios w plecy
  751. </span></dt><dd>
  752.   Atak ciosem w plecy wyrz─àdza podw├│jne obra┼╝enia, je┼¢li po drugiej stronie
  753. atakowanego znajduje si─Ö wroga mu jednostka, kt├│ra jest w pe┼éni sprawna
  754. (czyli nie jest np. zamieniona w kamie┼ä).
  755. </dd><dt><span class="term">
  756. Berserk
  757. </span></dt><dd>
  758.   Ten typ ataku powoduje trwanie walki a┼╝ do ┼¢mierci jednego z uczestnik├│w lub
  759. wymiany 30 cios├│w, i to zar├│wno podczas ataku, jak i obrony.
  760. </dd><dt><span class="term">
  761. Szar┼╝a
  762. </span></dt><dd>
  763.   Atak szar┼╝─à zadaje podw├│jne obra┼╝enia przeciwnikowi, ale r├│wnie┼╝ sprawia, ┼╝e
  764. jego kontratak zadaje podw├│jne obra┼╝enia.
  765. </dd><dt><span class="term">
  766. Wyssanie
  767. </span></dt><dd>
  768.   Jednostka wysysa zdrowie z ┼╝ywych przeciwnik├│w, uzdrawiaj─àc si─Ö o po┼éow─Ö
  769. zadanych obra┼╝e┼ä (zaokr─àglaj─àc w d├│┼é).
  770. </dd><dt><span class="term">
  771. Pierwszy cios
  772. </span></dt><dd>
  773.   Jednostka zawsze uderza jako pierwsza, nawet gdy si─Ö broni.
  774. </dd><dt><span class="term">
  775. Magiczny
  776. </span></dt><dd>
  777.   Ten atak ma zawsze 70% szansy na trafienie, niezale┼╝nie od zdolno┼¢ci
  778. obronnych atakowanego.
  779. </dd><dt><span class="term">
  780. Strzelec wyborowy
  781. </span></dt><dd>
  782.   Gdy ten atak jest u┼╝ywany ofensywnie, ma zawsze co najmniej 60% szansy na
  783. trafienie.
  784. </dd><dt><span class="term">
  785. Zaraza
  786. </span></dt><dd>
  787.   Jednostka zabita atakiem z zaraz─à zostaje zast─àpiona chodz─àcym trupem
  788. stoj─àcym po tej samej stronie, co jednostka atakuj─àca. Zaraza nie dzia┼éa na
  789. nieumar┼éych ani jednostki w wioskach.
  790. </dd><dt><span class="term">
  791. Trucizna
  792. </span></dt><dd>
  793.   Ten atak zatruwa cel. Zatrute jednostki trac─à 8 P┼╗ na tur─Ö, dop├│ki nie
  794. zostan─à uzdrowione albo zostanie im tylko 1 P┼╗. Sama trucizna nie mo┼╝e zabi─ç
  795. jednostki.
  796. </dd><dt><span class="term">
  797. Spowolnienie
  798. </span></dt><dd>
  799.   Ten atak spowalnia cel do ko┼äca jego tury. Spowolnienie zmniejsza o po┼éow─Ö
  800. obra┼╝enia zadawane przez ataki, a koszt ruchu spowolnionej jednostki jest
  801. dwa razy wi─Ökszy. Gdy spowolniona jednostka zostanie wybrana, w┼¢r├│d jej
  802. informacji na pasku bocznym b─Ödzie wy┼¢wietlana ikona ┼¢limaka.
  803. </dd><dt><span class="term">
  804. Zamiana w kamie┼ä
  805. </span></dt><dd>
  806.   Ten atak obraca przeciwnika w kamie┼ä. Skamienia┼ée jednostki nie mog─à si─Ö
  807. rusza─ç ani atakowa─ç.
  808. </dd><dt><span class="term">
  809. R├│j
  810. </span></dt><dd>
  811.   Liczba uderze┼ä wykonywanych przy tym ataku zmniejsza si─Ö, gdy jednostka
  812. zostanie zraniona. Liczba atak├│w jest proporcjonalna do stanu zdrowia
  813. jednostki. Na przyk┼éad jednostka z 3/4 swoich maksymalnych P┼╗ zadaje 3/4
  814. cios├│w.
  815. </dd></dl></div></div><div class="section" title="2.3.4. Zdolno┼¢ci"><div class="titlepage"><div><div><h3 class="title"><a id="_abilities"></a>2.3.4. Zdolno┼¢ci</h3></div></div></div><p>Niekt├│re jednostki posiadaj─à zdolno┼¢ci, kt├│re bezpo┼¢rednio wp┼éywaj─à na inne,
  816. albo maj─à wp┼éyw na jednostki, kt├│re wchodz─à z nimi w interakcj─Ö. S─à to:</p><div class="variablelist"><dl><dt><span class="term">
  817. Zasadzka
  818. </span></dt><dd>
  819.   Jednostka potrafi ukrywa─ç si─Ö w lesie i pozostawa─ç niewidoczn─à dla
  820. wrog├│w. Jednostki nieprzyjaciela nie mog─à zobaczy─ç tej jednostki w lesie,
  821. chyba ┼╝e znajduj─à si─Ö bezpo┼¢rednio obok niej. Jednostka wroga, kt├│ra jako
  822. pierwsza zauwa┼╝y tak─à jednostk─Ö, natychmiast traci wszystkie pozosta┼ée
  823. punkty ruchu.
  824. </dd><dt><span class="term">
  825. Ukrywanie
  826. </span></dt><dd>
  827.   Jednostka potrafi si─Ö ukrywa─ç w wioskach (z wyj─àtkiem wiosek wodnych), gdzie
  828. jest niewidoczna dla wrog├│w, z wyj─àtkiem jednostek z ni─à s─àsiaduj─àcych. Gdy
  829. jednostka znajduje si─Ö w wiosce, jednostki nieprzyjaciela nie widz─à jej,
  830. dop├│ki nie znajd─à si─Ö na polu z ni─à s─àsiaduj─àcym. Jednostka wroga, kt├│ra
  831. jako pierwsza zauwa┼╝y tak─à jednostk─Ö, natychmiast traci wszystkie pozosta┼ée
  832. punkty ruchu.
  833. </dd><dt><span class="term">
  834. Uzdrawia
  835. </span></dt><dd>
  836.   Uzdrowiciel mo┼╝e wyleczy─ç jednostk─Ö z zatrucia, cho─ç nie odzyska ona w tej
  837. samej turze ┼╝adnych punkt├│w ┼╝ycia.
  838. </dd><dt><span class="term">
  839. Leczy +4
  840. </span></dt><dd>
  841.   Jednostka leczy s─àsiednie jednostki sojusznicze na pocz─àtku ka┼╝dej
  842. tury. Jednostka pod opiek─à tego lecz─àcego odzyska do 4 P┼╗ na tur─Ö lub nie
  843. odczuje efekt├│w dzia┼éania trucizny. Jednostka zatruta nie zostanie
  844. uzdrowiona przez lecz─àcego, lecz musi szuka─ç opieki w wiosce lub u
  845. uzdrowiciela.
  846. </dd><dt><span class="term">
  847. Leczy +8
  848. </span></dt><dd>
  849.   Jednostka ┼é─àczy leki zio┼éowe z magi─à, by leczy─ç jednostki szybciej i lepiej
  850. ni┼╝ jest to zwykle mo┼╝liwe w warunkach polowych. Jednostka pod opiek─à tego
  851. lecz─àcego odzyska do 4 P┼╗ na tur─Ö lub nie odczuje efekt├│w dzia┼éania
  852. trucizny. Jednostka zatruta nie zostanie uzdrowiona przez lecz─àcego, lecz
  853. musi szuka─ç opieki w wiosce lub u uzdrowiciela.
  854. </dd><dt><span class="term">
  855. Oświetla
  856. </span></dt><dd>
  857.   Jednostka o┼¢wietla otaczaj─àcy j─à obszar, sprawiaj─àc, ┼╝e praworz─àdne
  858. jednostki walcz─à lepiej, a chaotyczne gorzej. Jednostki w jej s─àsiedztwie
  859. b─Öd─à noc─à walczy┼éy jak o zmroku, a o zmroku jak za dnia.
  860. </dd><dt><span class="term">
  861. Dowodzenie
  862. </span></dt><dd>
  863.   Jednostka mo┼╝e prowadzi─ç do boju s─àsiednie oddzia┼éy, sprawiaj─àc, ┼╝e b─Öd─à
  864. lepiej walczy─ç. S─àsiaduj─àce przyjazne jednostki ni┼╝szego poziomu b─Öd─à
  865. zadawa┼éy wi─Öksze obra┼╝enia w walce. Ataki s─àsiaduj─àcej przyjaznej jednostki
  866. ni┼╝szego poziomu zadaj─à 25% wi─Öcej obra┼╝e┼ä na ka┼╝d─à r├│┼╝nic─Ö poziom├│w mi─Ödzy
  867. jednostk─à a dow├│dc─à.
  868. </dd><dt><span class="term">
  869. Skradanie si─Ö
  870. </span></dt><dd>
  871.   Noc─à jednostka staje si─Ö niewidoczna. Jednostki nieprzyjaciela nie mog─à
  872. zobaczy─ç tej jednostki noc─à, chyba ┼╝e znajduj─à si─Ö bezpo┼¢rednio obok
  873. niej. Jednostka wroga, kt├│ra jako pierwsza zauwa┼╝y tak─à jednostk─Ö,
  874. natychmiast traci wszystkie pozosta┼ée punkty ruchu.
  875. </dd><dt><span class="term">
  876. Regeneruje si─Ö
  877. </span></dt><dd>
  878.   Jednostka odzyskuje 8 P┼╗ na tur─Ö. Je┼¢li jest zatruta, usunie zatrucie
  879. zamiast si─Ö leczy─ç.
  880. </dd><dt><span class="term">
  881. Harcownik
  882. </span></dt><dd>
  883.   Jednostka potrafi szybko omija─ç wrog├│w, ignoruj─àc ich strefy kontroli.
  884. </dd><dt><span class="term">
  885. Niezłomny
  886. </span></dt><dd>
  887.   Podczas obrony odporno┼¢ci tej jednostki zostaj─à podwojone, maksymalnie do
  888. 50%. Jej s┼éabo┼¢ci pozostaj─à bez zmian.
  889. </dd><dt><span class="term">
  890. Zanurzenie
  891. </span></dt><dd>
  892.   Jednostka mo┼╝e ukry─ç si─Ö w g┼é─Öbokiej wodzie, pozostaj─àc niezauwa┼╝on─à przez
  893. wrog├│w. Jednostki nieprzyjaciela nie mog─à zobaczy─ç ani zaatakowa─ç tej
  894. jednostki, gdy znajduje si─Ö ona w g┼é─Öbokiej wodzie, chyba ┼╝e znajduj─à si─Ö
  895. bezpo┼¢rednio obok niej. Jednostka wroga, kt├│ra jako pierwsza zauwa┼╝y tak─à
  896. jednostk─Ö, natychmiast traci wszystkie pozosta┼ée punkty ruchu.
  897. </dd><dt><span class="term">
  898. Teleportacja
  899. </span></dt><dd>
  900.   Jednostka mo┼╝e teleportowa─ç si─Ö mi─Ödzy przyjaznymi wioskami, zu┼╝ywaj─àc przy
  901. tym jeden punkt ruchu.
  902. </dd></dl></div></div><div class="section" title="2.3.5. Do┼¢wiadczenie"><div class="titlepage"><div><div><h3 class="title"><a id="_experience"></a>2.3.5. Do┼¢wiadczenie</h3></div></div></div><p>Jednostki otrzymuj─à w walce do┼¢wiadczenie. Po otrzymaniu odpowiedniej liczby
  903. punkt├│w do┼¢wiadczenia awansuj─à i staj─à si─Ö silniejsze. Ilo┼¢─ç zdobywanego
  904. do┼¢wiadczenia zale┼╝y od poziomu przeciwnika i wyniku starcia: je┼¢li
  905. jednostka pokona przeciwnika, otrzymuje 8 punkt├│w do┼¢wiadczenia za ka┼╝dy
  906. jego poziom (4, je┼¢li przeciwnik mia┼é poziom 0), za┼¢ jednostka, kt├│ra
  907. przetrwa starcie nie zabijaj─àc przeciwnika, otrzymuje 1 punkt do┼¢wiadczenia
  908. za ka┼╝dy poziom przeciwnika. Innymi s┼éowy:</p><div class="table"><a id="id313732"></a><p class="title"><b>Tabela 2.3. Premie do┼¢wiadczenia za pokonanie wrog├│w lub walk─Ö z przeciwnikami o r├│┼╝nych
  909. poziomach</b></p><div class="table-contents"><table summary="Premie do┼¢wiadczenia za pokonanie wrog├│w lub walk─Ö z przeciwnikami o r├│┼╝nych poziomach" cellpadding="4px" style="border-collapse: collapse;border-top: 2px solid #527bbd; border-bottom: 2px solid #527bbd; "><colgroup><col align="left" /><col align="left" /><col align="left" /></colgroup><thead><tr><th style="" align="left">
  910.     poziom wroga
  911.     </th><th style="" align="left">
  912.     premia za pokonanie
  913.     </th><th style="" align="left">
  914.     premia za walk─Ö
  915.     </th></tr></thead><tbody><tr><td style="" align="left">
  916.     0
  917.     </td><td style="" align="left">
  918.     4
  919.     </td><td style="" align="left">
  920.     0
  921.     </td></tr><tr><td style="" align="left">
  922.     1
  923.     </td><td style="" align="left">
  924.     8
  925.     </td><td style="" align="left">
  926.     1
  927.     </td></tr><tr><td style="" align="left">
  928.     2
  929.     </td><td style="" align="left">
  930.     16
  931.     </td><td style="" align="left">
  932.     2
  933.     </td></tr><tr><td style="" align="left">
  934.     3
  935.     </td><td style="" align="left">
  936.     24
  937.     </td><td style="" align="left">
  938.     3
  939.     </td></tr><tr><td style="" align="left">
  940.     4
  941.     </td><td style="" align="left">
  942.     32
  943.     </td><td style="" align="left">
  944.     4
  945.     </td></tr><tr><td style="" align="left">
  946.     5
  947.     </td><td style="" align="left">
  948.     40
  949.     </td><td style="" align="left">
  950.     5
  951.     </td></tr><tr><td style="" align="left">
  952.     6
  953.     </td><td style="" align="left">
  954.     48
  955.     </td><td style="" align="left">
  956.     6
  957.     </td></tr></tbody></table></div></div><br class="table-break" /></div><div class="section" title="2.3.6. Przywo┼éywanie jednostek"><div class="titlepage"><div><div><h3 class="title"><a id="unit_recall"></a>2.3.6. Przywo┼éywanie jednostek</h3></div></div></div><p>Po uko┼äczeniu scenariusza wszystkie ocala┼ée jednostki zostan─à dodane do
  958. listy przywo┼éania dost─Öpnej w nast─Öpnym scenariuszu. Nie mo┼╝esz rusza─ç ani
  959. atakowa─ç jednostk─à w turze, w kt├│rej j─à rekrutowano lub
  960. przywo┼éano. Przywo┼éane jednostki zachowuj─à sw├│j wcze┼¢niejszy poziom, punkty
  961. do┼¢wiadczenia, zdobyte magiczne przedmioty (czasami) i odzyskuj─à wszystkie
  962. punkty ┼╝ycia.</p></div></div><div class="section" title="2.4. Poruszanie si─Ö"><div class="titlepage"><div><div><h2 class="title" style="clear: both"><a id="_moving"></a>2.4. Poruszanie si─Ö</h2></div></div></div><p>Klikni─Öcie jednostki powoduje, ┼╝e widoczne staj─à si─Ö miejsca, do kt├│rych
  963. mo┼╝e ona dotrze─ç w bie┼╝─àcej turze ΓÇö pola poza jej zasi─Ögiem staj─à si─Ö
  964. ciemniejsze (naciskaj─àc klawisze 2-7, mo┼╝esz pod┼¢wietli─ç dodatkowe pola, do
  965. kt├│rych jednostka mo┼╝e dotrze─ç w danej liczbie tur). W tym trybie
  966. umieszczenie kursora nad polem pozwoli pozna─ç ┼¢cie┼╝k─Ö, jak─à dana jednostka
  967. obierze, by dotrze─ç do celu, oraz wy┼¢wietli dodatkowe informacje o premii do
  968. obrony, jak─à twoja jednostka ma na danym polu, a je┼¢li doj┼¢cie do niego
  969. zajmie wi─Öcej ni┼╝ jedn─à tur─Ö ΓÇö r├│wnie┼╝ liczb─Ö tur potrzebn─à, by do
  970. niego dotrze─ç. Je┼¢li nie chcesz poruszy─ç tej jednostki, mo┼╝esz opu┼¢ci─ç ten
  971. tryb wybieraj─àc inn─à jednostk─Ö (klikaj─àc na niej b─àd┼║ u┼╝ywaj─àc klawisza
  972. <code class="literal">n</code> lub <code class="literal">N</code>), b─àd┼║ klikaj─àc prawym
  973. przyciskiem myszy (na Macu klikaj─àc z klawiszem Command) gdziekolwiek na
  974. mapie. <a class="link" href="#orbs" title="2.4.2. Kule">Kule</a> znajduj─àce si─Ö nad paskiem ┼╝ycia
  975. jednostki zapewniaj─à szybki wgl─àd w pozosta┼ée jednostce mo┼╝liwo┼¢ci ruchu.</p><p>Je┼¢li zdecydujesz si─Ö przemie┼¢ci─ç wybran─à jednostk─Ö, kliknij docelowe pole,
  976. a przemie┼¢ci si─Ö ona w jego kierunku. Je┼¢li wybrano cel, do kt├│rego nie mo┼╝e
  977. ona dotrze─ç w bie┼╝─àcej turze, jednostka przemie┼¢ci si─Ö najdalej jak to
  978. mo┼╝liwe i przejdzie w tryb <span class="emphasis"><em>id┼║-do</em></span>. W trybie
  979. <span class="emphasis"><em>id┼║-do</em></span> jednostka b─Ödzie kontynuowa┼éa ruch do
  980. wyznaczonego celu w kolejnych turach. Mo┼╝esz z ┼éatwo┼¢ci─à cofn─à─ç ruchy
  981. wykonane w tym trybie na pocz─àtku kolejnej tury. Mo┼╝esz te┼╝ zmieni─ç cel
  982. jednostki, zaznaczaj─àc j─à i wyznaczaj─àc nowy, lub anulowa─ç rozkaz
  983. <span class="emphasis"><em>id┼║-do</em></span>, klikaj─àc jednostk─Ö ponownie.</p><p>Zaj─Öcie wioski, kt├│ra jest neutralna lub kontrolowana przez wroga, powoduje,
  984. ┼╝e przejmujesz jej w┼éasno┼¢─ç i ko┼äczy ruchy jednostki, kt├│ra do niej
  985. wkroczy┼éa.</p><p>Wi─Ökszo┼¢─ç jednostek roztacza stref─Ö kontroli, kt├│ra wp┼éywa na pola, do
  986. kt├│rych Twoje jednostki mog─à dotrze─ç i po kt├│rych mog─à si─Ö
  987. porusza─ç. Ograniczenia te s─à automatycznie uwzgl─Ödniane podczas wy┼¢wietlania
  988. drogi, kt├│r─à pokona poruszaj─àca si─Ö jednostka, jak i p├│l, do kt├│rych mo┼╝e
  989. dotrze─ç w danej turze.</p><div class="section" title="2.4.1. Strefa kontroli"><div class="titlepage"><div><div><h3 class="title"><a id="_zone_of_control"></a>2.4.1. Strefa kontroli</h3></div></div></div><p>Strefa kontroli jednostki obejmuje 6 p├│l bezpo┼¢rednio do niej
  990. przylegaj─àcych, a je┼¢li jednostka wejdzie w stref─Ö kontroli przeciwnika,
  991. b─Ödzie musia┼éa si─Ö zatrzyma─ç. Jednostki ze zdolno┼¢ci─à harcowania ignoruj─à
  992. wrogie strefy kontroli i mog─à przechodzi─ç przez nie bez przeszk├│d, nie
  993. musz─àc si─Ö zatrzymywa─ç. Jednostki poziomu 0 uznawane s─à za zbyt s┼éabe, by
  994. generowa─ç stref─Ö kontroli, i wszystkie jednostki mog─à bez przeszk├│d
  995. przechodzi─ç przez s─àsiaduj─àce z nimi pola.</p></div><div class="section" title="2.4.2. Kule"><div class="titlepage"><div><div><h3 class="title"><a id="orbs"></a>2.4.2. Kule</h3></div></div></div><p>Na g├│rze paska energii znajduj─àcego si─Ö przy ka┼╝dej twojej jednostce
  996. znajduje si─Ö kula. Oto znaczenia poszczeg├│lnych kolor├│w kul:</p><div class="table"><a id="id314005"></a><p class="title"><b>Tabela 2.4. Kule</b></p><div class="table-contents"><table summary="Kule" cellpadding="4px" style="border-collapse: collapse;border-top: 2px solid #527bbd; border-bottom: 2px solid #527bbd; "><colgroup><col align="left" /><col align="left" /><col align="left" /></colgroup><thead><tr><th style="" align="left">
  997.     Kula
  998.     </th><th style="" align="left">
  999.     Grafika
  1000.     </th><th style="" align="left">
  1001.     Opis
  1002.     </th></tr></thead><tbody><tr><td style="" align="left">
  1003.     Zielona
  1004.     </td><td style="" align="left">
  1005.     <span class="inlinemediaobject"><img src="images/orb-green.jpg" alt="Zielona kula" /></span>
  1006.     </td><td style="" align="left">
  1007.     Jednostka pod Twoj─à kontrol─à, kt├│ra w tej turze jeszcze si─Ö nie rusza┼éa
  1008.     </td></tr><tr><td style="" align="left">
  1009.     ┼╗├│┼éta
  1010.     </td><td style="" align="left">
  1011.     <span class="inlinemediaobject"><img src="images/orb-yellow.jpg" alt="┼╗├│┼éta nula" /></span>
  1012.     </td><td style="" align="left">
  1013.     Jednostka pod Twoj─à kontrol─à, kt├│ra ju┼╝ si─Ö rusza┼éa w tej turze, ale wci─à┼╝
  1014. mo┼╝e ruszy─ç si─Ö dalej lub zaatakowa─ç
  1015.     </td></tr><tr><td style="" align="left">
  1016.     Czerwona
  1017.     </td><td style="" align="left">
  1018.     <span class="inlinemediaobject"><img src="images/orb-red.jpg" alt="Czerwone jab┼éko" /></span>
  1019.     </td><td style="" align="left">
  1020.     Jednostka pod Twoj─à kontrol─à, kt├│ra w tej turze wykorzysta┼éa ju┼╝ wszystkie
  1021. punktu ruchu
  1022.     </td></tr><tr><td style="" align="left">
  1023.     Niebieska
  1024.     </td><td style="" align="left">
  1025.     <span class="inlinemediaobject"><img src="images/orb-blue.jpg" alt="Niebieska kula" /></span>
  1026.     </td><td style="" align="left">
  1027.     Jednostka sojusznicza, nad kt├│r─à nie masz kontroli
  1028.     </td></tr><tr><td style="" align="left">
  1029.     -
  1030.     </td><td style="" align="left">
  1031.     <span class="inlinemediaobject"><img src="images/orb-none.jpg" alt="Nie kuli" /></span>
  1032.     </td><td style="" align="left">
  1033.     Wrogie jednostki nie maj─à kuli nad swoim paskiem energii.
  1034.     </td></tr></tbody></table></div></div><br class="table-break" /></div><div class="section" title="2.4.3. Podstawki, kolory dru┼╝yn, ikony bohater├│w"><div class="titlepage"><div><div><h3 class="title"><a id="_ellipses_team_colors_and_hero_icons"></a>2.4.3. Podstawki, kolory dru┼╝yn, ikony bohater├│w</h3></div></div></div><p>Ka┼╝da jednostka stoi zwykle na kolorowej podstawce. Kolor identyfikuje
  1035. dru┼╝yn─Ö, do kt├│rej ona nale┼╝y. W kampanii jednostki gracza zawsze maj─à kolor
  1036. czerwony. Kolor dru┼╝yny widoczny jest te┼╝ na elementach ubioru jednostki
  1037. oraz ewentualnych insygniach.</p><p>Zazwyczaj podstawka wygl─àda jak okr─àg o linii ci─àg┼éej, cho─ç z powodu
  1038. perspektywy wygl─àda jak elipsa. Czasami zauwa┼╝ysz (zazwyczaj w przypadku
  1039. jednostek na poziomie 0), ┼╝e okr─àg jest przerywany - oznacza to, ┼╝e
  1040. jednostka nie roztacza wok├│┼é siebie strefy kontroli.</p><p>Niekt├│re kampanie u┼╝ywaj─à podstawki w kszta┼écie gwiazdy do wskazywania
  1041. przyw├│dc├│w i bohater├│w (czyli jednostek, kt├│re s─à wa┼╝ne dla kampanii i
  1042. najcz─Ö┼¢ciej musz─à prze┼╝y─ç scenariusz), a w innych bohaterowie s─à wyr├│┼╝nieni
  1043. srebrn─à ikon─à korony, wy┼¢wietlan─à nad paskiem energii. S─à te┼╝ kampanie, w
  1044. kt├│rych bohaterowie nie s─à w ┼╝aden spos├│b wyr├│┼╝nieni. Wyb├│r sposobu le┼╝y w
  1045. gestii tw├│rc├│w kampanii.</p></div></div><div class="section" title="2.5. Walka"><div class="titlepage"><div><div><h2 class="title" style="clear: both"><a id="_fighting"></a>2.5. Walka</h2></div></div></div><p>Je┼¢li ustawisz swoj─à jednostk─Ö obok wrogiej, b─Ödzie mo┼╝na j─à
  1046. zaatakowa─ç. Kliknij swoj─à jednostk─Ö, a nast─Öpnie stoj─àcego obok niej wroga,
  1047. kt├│rego chcesz zaatakowa─ç - pojawi si─Ö okienko z opcjami walki. Ka┼╝da
  1048. jednostka ma jedn─à lub wi─Öcej broni, kt├│rymi mo┼╝e atakowa─ç. Niekt├│re bronie,
  1049. takie jak miecze, s┼éu┼╝─à do walki wr─Öcz, a inne, takie jak ┼éuki, do walki na
  1050. odleg┼éo┼¢─ç.</p><p>Je┼¢li atakujesz wr─Öcz, tw├│j przeciwnik b─Ödzie m├│g┼é kontratakowa─ç wy┼é─àcznie
  1051. wr─Öcz. Je┼¢li zaatakujesz na odleg┼éo┼¢─ç, przeciwnik b─Ödzie musia┼é odpowiedzie─ç
  1052. atakiem na odleg┼éo┼¢─ç. Je┼╝eli przeciwnik nie posiada broni tego samego typu,
  1053. jakiego u┼╝y┼ée┼¢ do zaatakowania go, nie b─Ödzie m├│g┼é odpowiedzie─ç uderzeniem i
  1054. nie zada ci w tej walce ┼╝adnych obra┼╝e┼ä.</p><p>R├│┼╝ne rodzaje atak├│w zadaj─à r├│┼╝ne ilo┼¢ci obra┼╝e┼ä, a ka┼╝d─à broni─à mo┼╝na zada─ç
  1055. odpowiedni─à liczb─Ö uderze┼ä. Na przyk┼éad elficki wojownik zadaje 5 punkt├│w
  1056. obra┼╝e┼ä z ka┼╝dym celnym ciosem swojego miecza, a w odpowiedzi mo┼╝e zada─ç 5
  1057. ci─Ö─ç. W grze zapisuje si─Ö to w postaci 5-4, co oznacza 5 punkt├│w obra┼╝e┼ä w
  1058. razie trafienia i 4 ciosy.</p><p>Szansa na trafienie dowolnej jednostki zale┼╝y od typu terenu jaki ona
  1059. zajmuje. Na przyk┼éad trudniej jest trafi─ç jednostki stacjonuj─àce w zamkach i
  1060. wioskach, podobnie jak elfy w lasach. ┼╗eby zobaczy─ç wsp├│┼éczynnik obrony
  1061. jednostki na danym teranie (czyli szans─Ö, ┼╝e nie zostanie ona trafiona),
  1062. kliknij jednostk─Ö i przesu┼ä mysz nad teren, kt├│ry ci─Ö
  1063. interesuje. Wsp├│┼éczynnik obrony zostanie wy┼¢wietlony jako warto┼¢─ç procentowa
  1064. na panelu statusu oraz nad wybranym polem.</p><p>Mo┼╝esz uzyska─ç dodatkowe informacje, ┼é─àcznie z szans─à na ┼¢mier─ç atakuj─àcego
  1065. i obro┼äcy, klikaj─àc przycisk "Wyliczenia obra┼╝e┼ä" w oknie walki.</p><div class="section" title="2.5.1. Rodzaje atak├│w"><div class="titlepage"><div><div><h3 class="title"><a id="_attack_types"></a>2.5.1. Rodzaje atak├│w</h3></div></div></div><div class="itemizedlist"><ul class="itemizedlist" type="disc"><li class="listitem">
  1066. <span class="strong"><strong>Sieczna</strong></span>: Bronie z tn─àc─à kraw─Ödzi─à,
  1067. s┼éu┼╝─àce do odr─àbywania kawa┼ék├│w przeciwnika. Przyk┼éady: sztylety, bu┼éaty,
  1068. szable, smocze pazury.
  1069. </li><li class="listitem">
  1070. <span class="strong"><strong>K┼éuj─àca</strong></span>: Bronie zako┼äczone ostrym grotem,
  1071. osadzonym na d┼éugim trzonku lub na ko┼äcu strza┼éy. S┼éu┼╝─à one do przebijania
  1072. cia┼éa przeciwnika i powodowania obra┼╝e┼ä wewn─Ötrznych. Przyk┼éady: pika
  1073. rycerza lub piechura, strza┼éa.
  1074. </li><li class="listitem">
  1075. <span class="strong"><strong>Obuchowa</strong></span>: Bro┼ä bez ostrego ko┼äca ani
  1076. tn─àcej kraw─Ödzi, ale wystarczaj─àco masywna, by po┼éama─ç ko┼¢ci
  1077. przeciwnika. Przyk┼éady: maczuga, kij, pi─Ö┼¢─ç trolla.
  1078. </li><li class="listitem">
  1079. <span class="strong"><strong>Zimno</strong></span>: Bronie wykorzystuj─àce uderzenia
  1080. zimna lub lodu. Przyk┼éad: fala ch┼éodu Mrocznego adepta.
  1081. </li><li class="listitem">
  1082. <span class="strong"><strong>Ogie┼ä</strong></span>: Bronie wykorzystuj─àce ogie┼ä, by
  1083. upiec przeciwnika jak kurczaka. Przyk┼éady: ognisty oddech smoka.
  1084. </li><li class="listitem">
  1085. <span class="strong"><strong>Astralny</strong></span>: Atak, kt├│ry rozprasza magi─Ö
  1086. poruszaj─àc─à chodz─àce trupy, zjawy i inne nieumar┼ée stworzenia. Przyk┼éad:
  1087. magiczny atak bia┼éego maga.
  1088. </li></ul></div></div><div class="section" title="2.5.2. Odporno┼¢─ç"><div class="titlepage"><div><div><h3 class="title"><a id="_resistance"></a>2.5.2. Odporno┼¢─ç</h3></div></div></div><p>Ka┼╝da jednostka jest mniej lub bardziej podatna na poszczeg├│lne typy
  1089. atak├│w. Sze┼¢─ç pozycji w opisie jednostki przedstawia mocne i s┼éabe punkty
  1090. jednostki w obronie przed ka┼╝dym z sze┼¢ciu typ├│w atak├│w. Dodatnia warto┼¢─ç
  1091. odporno┼¢ci oznacza, ┼╝e jednostka odniesie o tyle mniej obra┼╝e┼ä w wyniku
  1092. ataku danego typu. Z kolei negatywna warto┼¢─ç odporno┼¢ci oznacza, ┼╝e
  1093. jednostka ma zwi─Ökszon─à wra┼╝liwo┼¢─ç na dany typ ataku.</p><p>Oto kilka przyk┼éad├│w: ┼üuski smok├│w skutecznie chroni─à je przed wi─Ökszo┼¢ci─à
  1094. atak├│w, z wyj─àtkiem broni k┼éuj─àcej i zimna. Jednostki ludzkiej kawalerii s─à
  1095. og├│lnie do┼¢─ç dobrze chronione, z wyj─àtkiem atak├│w k┼éuj─àcych, kt├│re s─à ich
  1096. s┼éabym punktem. Nieumarli s─à w wi─Ökszo┼¢ci bardzo odporni na ataki k┼éuj─àce i
  1097. sieczne, ale te┼╝ bardzo wra┼╝liwi na uderzenia broni─à obuchow─à i ataki
  1098. astralne.</p><p>U┼╝ywanie najskuteczniejszego typu ataku przeciwko wrogim jednostkom znacznie
  1099. zwi─Öksza szanse ich pokonania.</p></div></div><div class="section" title="2.6. Leczenie"><div class="titlepage"><div><div><h2 class="title" style="clear: both"><a id="_healing"></a>2.6. Leczenie</h2></div></div></div><p>Podczas ka┼╝dej tury jednostka mo┼╝e odzyska─ç przez leczenie maksymalnie 8
  1100. punkt├│w ┼╝ycia. Jednostka, kt├│ra podczas danej tury nie poruszy┼éa si─Ö ani nie
  1101. walczy┼éa <span class="emphasis"><em>odpoczywa</em></span>, odzyskuj─àc 2 punkty ┼╝ycia. Punkty
  1102. ┼╝ycia odzyskane w wyniku <span class="emphasis"><em>odpoczynku</em></span> sumuj─à si─Ö z
  1103. punktami przywr├│conymi poprzez leczenie, wi─Öc jednostka mo┼╝e odzyska─ç
  1104. maksymalnie 10 punkt├│w ┼╝ycia na tur─Ö.</p><p>S─à dwa podstawowe sposoby leczenia jednostek:</p><div class="itemizedlist"><ul class="itemizedlist" type="disc"><li class="listitem">
  1105. Odpoczynek w wiosce. Jednostka b─Ödzie si─Ö co tur─Ö leczy─ç za 8 P┼╗.
  1106. </li><li class="listitem">
  1107. Post├│j obok jednostki z umiej─Ötno┼¢ci─à <span class="emphasis"><em>leczy</em></span>. Liczba
  1108. przywracanych punkt├│w ┼╝ycia jest podana jest w opisie zdolno┼¢ci jednostki
  1109. lecz─àcej: <span class="emphasis"><em>leczy +4</em></span> lub <span class="emphasis"><em>leczy +8</em></span>.
  1110. </li></ul></div><div class="section" title="2.6.1. Regeneracja"><div class="titlepage"><div><div><h3 class="title"><a id="_regeneration"></a>2.6.1. Regeneracja</h3></div></div></div><p>Trolle i drzewce potrafi─à same odzyskiwa─ç punkty ┼╝ycia dzi─Öki naturalnej
  1111. zdolno┼¢ci regeneracji. Je┼¢li zosta┼éy ranne, odzyskuj─à 8 punkt├│w ┼╝ycia na
  1112. tur─Ö. Nale┼╝y pami─Öta─ç, ┼╝e poniewa┼╝ ka┼╝da jednostka mo┼╝e odzyska─ç maksymalnie
  1113. 8 punkt├│w ┼╝ycia na tur─Ö, trolle i drzewce nie odnosz─à ┼╝adnej korzy┼¢ci z
  1114. przebywania w wiosce lub w s─àsiedztwie jednostki lecz─àcej.</p></div><div class="section" title="2.6.2. Trucizna"><div class="titlepage"><div><div><h3 class="title"><a id="_poison"></a>2.6.2. Trucizna</h3></div></div></div><p>Niekt├│re ataki mog─à powodowa─ç zatrucie atakowanego. Jednostka zatruta traci
  1115. co tur─Ö 8 punkt├│w ┼╝ycia, dop├│ki nie zostanie uzdrowiona. Zatrucie mo┼╝na
  1116. usun─à─ç poprzez odpoczynek w wiosce lub post├│j obok jednostki z umiej─Ötno┼¢ci─à
  1117. <span class="emphasis"><em>uzdrawia</em></span>. Jednostki z umiej─Ötno┼¢ci─à
  1118. <span class="emphasis"><em>leczy</em></span> mog─à jedynie powstrzyma─ç utrat─Ö punkt├│w ┼╝ycia w
  1119. wyniku dzia┼éania trucizny, ale nie potrafi─à usun─à─ç zatrucia. Usuni─Öcie
  1120. zatrucia powstrzymuje utrat─Ö punkt├│w ┼╝ycia, ale w tej samej turze jednostka
  1121. nie mo┼╝e ju┼╝ odzyska─ç ┼╝adnych punkt├│w ┼╝ycia. Zwyk┼ée leczenie jednostki jest
  1122. mo┼╝liwe dopiero po usuni─Öciu zatrucia. Odpoczynek nadal pozwala odzyska─ç
  1123. nieco P┼╗, ale za ma┼éo, by znacz─àco powstrzyma─ç dzia┼éanie trucizny.</p><p>Inne wskaz├│wki na temat leczenia:</p><div class="itemizedlist"><ul class="itemizedlist" type="disc"><li class="listitem">
  1124. Powr├│t do pe┼énego zdrowia mo┼╝e zaj─à─ç jednostce kila tur.
  1125. </li><li class="listitem">
  1126. Lecz─àcy (elfickie szamanki, elfickie druidki, elfickie wr├│┼╝ki, biali
  1127. magowie, magowie ┼¢wiat┼éa i paladyni) lecz─à wszystkie s─àsiaduj─àce z nimi
  1128. ranne jednostki, wi─Öc nale┼╝y ich utrzymywa─ç blisko pola bitwy, uwa┼╝aj─àc
  1129. jednak, by ich nie straci─ç.
  1130. </li><li class="listitem">
  1131. Uzdrowiciele nie lecz─à jednostek wroga.
  1132. </li><li class="listitem">
  1133. Lecz─àcy nie mo┼╝e leczy─ç samego siebie, ale patrz nast─Öpny punkt.
  1134. </li><li class="listitem">
  1135. Dobrze jest u┼╝ywa─ç lecz─àcych parami, dzi─Öki czemu mog─à w razie potrzeby
  1136. leczy─ç siebie nawzajem.
  1137. </li><li class="listitem">
  1138. Kilku lecz─àcych z r├│┼╝nych sprzymierzonych stron mo┼╝e jednocze┼¢nie leczy─ç t─Ö
  1139. sam─à jednostk─Ö, przyspieszaj─àc proces leczenia.
  1140. </li><li class="listitem">
  1141. Trolle i drzewce nie mog─à regenerowa─ç innych jednostek.
  1142. </li><li class="listitem">
  1143. Trolle i drzewce samo uzdrawiaj─à si─Ö z trucizny, co daje taki sam efekt, jak
  1144. pobyt w wiosce.
  1145. </li></ul></div></div></div></div><div class="chapter" title="Rozdzia┼é 3. Strategia i wskaz├│wki"><div class="titlepage"><div><div><h2 class="title"><a id="_strategy_and_tips"></a>Rozdzia┼é 3. Strategia i wskaz├│wki</h2></div></div></div><div class="section" title="3.1. Podstawy strategii"><div class="titlepage"><div><div><h2 class="title" style="clear: both"><a id="basic_strategy"></a>3.1. Podstawy strategii</h2></div></div></div><p>Opisane tu podstawowe zasady walki i wskaz├│wki pozwol─à Ci rozpocz─à─ç karier─Ö
  1146. weterana p├│l bitewnych Wesnoth. Niekt├│re konkretne przyk┼éady s─à powi─àzane z
  1147. kampani─à "Nast─Öpca tronu".</p><div class="section" title="3.1.1. Nie marnuj jednostek"><div class="titlepage"><div><div><h3 class="title"><a id="_don_8217_t_waste_units"></a>3.1.1. Nie marnuj jednostek</h3></div></div></div><p>Nie posy┼éaj rannych jednostek na pewn─à ┼¢mier─ç. Gdy jednostka straci wi─Öcej
  1148. ni┼╝ po┼éow─Ö punkt├│w ┼╝ycia (P┼╗), trzeba powa┼╝nie rozwa┼╝y─ç mo┼╝liwo┼¢─ç wycofania
  1149. jej w bezpieczne miejsce i albo umie┼¢ci─ç j─à w wiosce, by tam si─Ö leczy┼éa,
  1150. lub odda─ç j─à pod opiek─Ö lecz─àcego (na przyk┼éad elfickiej szamanki lub
  1151. bia┼éego maga). Jednostki lecz─àce s─à bardzo u┼╝yteczne!</p><p>Ma to uzasadnienie czysto praktyczne: ci─Ö┼╝ko ranna jednostka nie b─Ödzie w
  1152. stanie powstrzyma─ç ani zabi─ç wroga, a podczas ataku i kontrataku zazwyczaj
  1153. zginie. Co wi─Öcej, wraz z jednostk─à wys┼éan─à na pewn─à ┼¢mier─ç przepadn─à punkty
  1154. do┼¢wiadczenia (PD), kt├│re dot─àd zdoby┼éa. Rekrutacja nowej jednostki na
  1155. miejsce utraconej mo┼╝e by─ç niemo┼╝liwa, je┼¢li przyw├│dca nie przebywa akurat w
  1156. twierdzy albo je┼¢li w skarbcu brakuje z┼éota. Poza tym nawet je┼¢li rekrutacja
  1157. b─Ödzie mo┼╝liwa, jednostka najcz─Ö┼¢ciej zostanie powo┼éana daleko od linii
  1158. frontu. Nie marnuj wi─Öc jednostek.</p></div><div class="section" title="3.1.2. Poza zasi─Ögiem wroga"><div class="titlepage"><div><div><h3 class="title"><a id="_out_of_the_enemy_8217_s_reach"></a>3.1.2. Poza zasi─Ögiem wroga</h3></div></div></div><p>Jak chroni─ç ranne jednostki? Najlepszym zabezpieczeniem jest umieszczenie
  1159. ich poza zasi─Ögiem napastnik├│w. ┼╗aden wr├│g nie zaatakuje jednostki, je┼¢li
  1160. nie b─Ödzie si─Ö m├│g┼é do niej zbli┼╝y─ç. Nast─Öpna sekcja wyja┼¢nia, jak u┼╝ywa─ç
  1161. strefy kontroli do ograniczania ruch├│w przeciwnika.</p><p>Opcja "Poka┼╝ ruchy przeciwnik├│w" w menu Dzia┼éania pokazuje wszystkie pola,
  1162. na kt├│re jednostki przeciwnika mog─à si─Ö ruszy─ç. Zakres dost─Öpnych p├│l
  1163. uwzgl─Ödnia wp┼éyw stref kontroli Twoich jednostek. W ten spos├│b mo┼╝na
  1164. sprawdzi─ç, czy przeciwnik rzeczywi┼¢cie nie mo┼╝e si─Ö przedosta─ç do wycofanej
  1165. na ty┼éy ci─Ö┼╝ko rannej jednostki.</p><p>Je┼¢li chcesz w walnej bitwie zaatakowa─ç jako pierwszy, postaraj si─Ö
  1166. zako┼äczy─ç sw├│j ruch poza zasi─Ögiem ataku wrogiej armii. Przeciwnik nie
  1167. b─Ödzie m├│g┼é zaatakowa─ç, ale najprawdopodobniej zbli┼╝y si─Ö na odleg┼éo┼¢─ç
  1168. umo┼╝liwiaj─àc─à atak Twoim jednostkom.</p></div><div class="section" title="3.1.3. Os┼éaniaj stref─à kontroli"><div class="titlepage"><div><div><h3 class="title"><a id="zoc"></a>3.1.3. Os┼éaniaj stref─à kontroli</h3></div></div></div><p>Ka┼╝da jednostka poziomu pierwszego lub wy┼╝szego roztacza stref─Ö kontroli,
  1169. obejmuj─àc─à wszystkich sze┼¢─ç s─àsiaduj─àcych p├│l. Oznacza to, ┼╝e je┼¢li wr├│g
  1170. przemie┼¢ci si─Ö na jedno z tych p├│l, zostanie zmuszony do zatrzymania si─Ö i
  1171. straci mo┼╝liwo┼¢─ç dalszego ruchu (stref─Ö kontroli mog─à ignorowa─ç tylko
  1172. jednostki z rzadk─à umiej─Ötno┼¢ci─à <span class="emphasis"><em>harcownik</em></span>).</p><p>Z powodu strefy kontroli wr├│g nie mo┼╝e prze┼¢lizgn─à─ç si─Ö mi─Ödzy dwoma
  1173. jednostkami, kt├│re s─à ustawione w linii p├│┼énoc-po┼éudnie lub uko┼¢nie i
  1174. rozdzielone jednym lub dwoma polami. ┼ü─àcz─àc takie pary jednostek w d┼éugi mur
  1175. lub ustawiaj─àc je w r├│┼╝nych kierunkach mo┼╝na uniemo┼╝liwi─ç przeciwnikowi
  1176. dotarcie do rannej jednostki znajduj─àcej si─Ö na ty┼éach - musia┼éby najpierw
  1177. pokona─ç jednostki narzucaj─àce stref─Ö kontroli. Nawet pojedyncza jednostka
  1178. mo┼╝e zas┼éoni─ç pewien obszar za sob─à, je┼¢li znajduje si─Ö na skraju zasi─Ögu
  1179. wroga.</p></div><div class="section" title="3.1.4. Utrzymuj lini─Ö obrony"><div class="titlepage"><div><div><h3 class="title"><a id="_maintain_a_defensive_line"></a>3.1.4. Utrzymuj lini─Ö obrony</h3></div></div></div><p>Ustawiaj─àc jednostki bezpo┼¢rednio obok siebie lub w odst─Öpach jednego pola
  1180. mo┼╝na stworzy─ç solidn─à lini─Ö obrony. Trzeba tu pami─Öta─ç, ┼╝e poniewa┼╝ Wesnoth
  1181. u┼╝ywa heks├│w (p├│l sze┼¢ciok─àtnych), "linia" biegn─àca w osi wsch├│d-zach├│d nie
  1182. jest prost─à, lecz raczej zygzakiem, natomiast linie p├│┼énoc-po┼éudnie i uko┼¢ne
  1183. s─à faktycznie liniami prostymi.</p><p>Przeciwnik nacieraj─àcy z jednej strony mo┼╝e w ka┼╝dej turze zaatakowa─ç ka┼╝d─à
  1184. Twoj─à jednostk─Ö w linii obrony maksymalnie dwiema swoimi
  1185. jednostkami. Generalnie mo┼╝na przyj─à─ç, ┼╝e zdrowa jednostka bez szczeg├│lnych
  1186. s┼éabo┼¢ci mo┼╝e przetrzyma─ç atak dw├│ch normalnych przeciwnik├│w tego samego lub
  1187. ni┼╝szego poziomu.</p><p>Niestety linie obrony cz─Östo musz─à zmienia─ç kierunek, by uformowa─ç klin lub
  1188. dopasowa─ç si─Ö do ukszta┼étowania terenu. Jednostki znajduj─àce si─Ö w punktach
  1189. naro┼╝nych s─à nara┼╝one na atak z trzech stron naraz. To samo dotyczy ko┼äc├│w
  1190. linii obrony, je┼¢li jest ona zbyt kr├│tka. Te kluczowe punkty nale┼╝y broni─ç
  1191. jednostkami z du┼╝─à liczb─à punkt├│w ┼╝ycia, ustawionymi na korzystnym terenie
  1192. lub posiadaj─àcymi korzystne odporno┼¢ci. Poniewa┼╝ s─à to jednostki najbardziej
  1193. nara┼╝one na ┼¢mier─ç, nale┼╝y na takie pozycje wybiera─ç jednostki o jak
  1194. najni┼╝szej liczbie punkt├│w do┼¢wiadczenia (PD).</p><p>Formowanie linii uniemo┼╝liwia te┼╝ przeciwnikowi otoczenie jakiejkolwiek
  1195. jednostki. Ze wzgl─Ödu na wp┼éyw stref kontroli, jednostka znajduj─àca si─Ö
  1196. bezpo┼¢rednio mi─Ödzy dwoma jednostkami wroga nie mo┼╝e uciec.</p></div><div class="section" title="3.1.5. Zmieniaj jednostki liniowe"><div class="titlepage"><div><div><h3 class="title"><a id="_rotate_your_troops"></a>3.1.5. Zmieniaj jednostki liniowe</h3></div></div></div><p>Je┼¢li jednostka frontowa odniesie powa┼╝ne obra┼╝enia, mo┼╝na j─à bezpiecznie
  1197. odsun─à─ç za lini─Ö obrony. Aby utrzyma─ç lini─Ö trzeba b─Ödzie na og├│┼é wycofan─à
  1198. jednostk─Ö zast─àpi─ç jednostk─à rezerwow─à, wi─Öc warto utrzymywa─ç kilka
  1199. jednostek w drugiej linii. Je┼¢li w armii s─à lecz─àcy, ranne jednostki w
  1200. drugiej linii szybko wr├│c─à do zdrowia.</p><p>Warto pami─Öta─ç, ┼╝e jednostki mog─à przechodzi─ç przez pola zajmowane przez
  1201. sprzymierze┼äc├│w.</p></div><div class="section" title="3.1.6. Wykorzystuj teren"><div class="titlepage"><div><div><h3 class="title"><a id="_use_the_terrain"></a>3.1.6. Wykorzystuj teren</h3></div></div></div><p>Staraj si─Ö tak ustawia─ç swoich ┼╝o┼énierzy, by atakowali z pola o wysokim
  1202. wsp├│┼éczynniku obrony, uderzaj─àc na wroga znajduj─àcego si─Ö na terenie o
  1203. gorszej obronie. Dzi─Öki temu b─Ödzie mniejsza szansa, ┼╝e kontratak
  1204. przeciwnika si─Ögnie celu.</p><p>Mo┼╝na na przyk┼éad rozmie┼¢ci─ç swoje elfy na kraw─Ödzi lasu, by nacieraj─àce
  1205. orki musia┼éy atakowa─ç z ods┼éoni─Ötych r├│wnin, a elfy mog┼éy w pe┼éni korzysta─ç
  1206. z przys┼éuguj─àcego im w lasach wysokiego wsp├│┼éczynnika obrony.</p></div><div class="section" title="3.1.7. Wyb├│r i atakowanie cel├│w"><div class="titlepage"><div><div><h3 class="title"><a id="_attacking_and_choosing_your_targets"></a>3.1.7. Wyb├│r i atakowanie cel├│w</h3></div></div></div><p>Natarcie i atak to oczywi┼¢cie najciekawsza cz─Ö┼¢─ç drogi do
  1207. zwyci─Östwa. Zabijaj lub os┼éabiaj przeciwnik├│w stoj─àcych na Twojej drodze i
  1208. przesuwaj swoj─à lini─Ö obrony naprz├│d. Oczywi┼¢cie nie zawsze jest to ┼éatwe,
  1209. gdy┼╝ przeciwnik mo┼╝e podczas swojej tury kontratakowa─ç.</p><p>Cz─Östo zdarza si─Ö, ┼╝e trzeba pos┼éa─ç kilka jednostek na jednego przeciwnika,
  1210. by go dobi─ç, ale tym samym przerwa─ç lini─Ö obrony, kt├│r─à one tworzy┼éy. Czasem
  1211. nie b─Ödzie to mia┼éo znaczenia, je┼¢li armia jest poza zasi─Ögiem innych
  1212. jednostek przeciwnika. Z drugiej jednak strony mo┼╝e to by─ç niebezpieczne,
  1213. je┼¢li atak tylko os┼éabi bardzo silnego wroga, kt├│ry w nast─Öpnej turze
  1214. kontratakuje. Warto wtedy zada─ç ostateczny cios je┼║d┼║cem.</p><p>Atakowanie jako pierwszy daje przewag─Ö, poniewa┼╝ pozwala korzystnie wybra─ç
  1215. cele. Wykorzystaj s┼éabo┼¢ci wroga, na przyk┼éad u┼╝ywaj─àc ataku na odleg┼éo┼¢─ç
  1216. przeciwko jednostkom, kt├│re takim atakiem nie dysponuj─à. Skorzystaj te┼╝ ze
  1217. s┼éabo┼¢ci w rodzaju niskiej odporno┼¢ci je┼║d┼║c├│w na bro┼ä k┼éuj─àc─à. Pami─Ötaj
  1218. jednak, ┼╝e w nast─Öpnej turze przeciwnik mo┼╝e sam zaatakowa─ç, wi─Öc zwracaj
  1219. te┼╝ uwag─Ö na w┼éasne s┼éabo┼¢ci, kt├│re umo┼╝liwi─à mu skuteczny kontratak.</p><p>Na przyk┼éad je┼║d┼║cy nie┼║le utrzymaj─à lini─Ö w starciu z siepaczami ork├│w i
  1220. trollami, poniewa┼╝ maj─à pewn─à odporno┼¢─ç na ataki broni─à sieczn─à i
  1221. obuchow─à. Je┼¢li jednak orkowie zaatakuj─à ┼éucznikami i gobli┼äskimi
  1222. w┼é├│cznikami, szeregi je┼║d┼║c├│w mog─à si─Ö szybko za┼éama─ç.</p><p>Zazwyczaj warto dobi─ç (lub przynajmniej prawie dobi─ç) jednostk─Ö
  1223. przeciwnika. Je┼¢li nie ma pewno┼¢ci, czy uda si─Ö wroga pokona─ç w ci─àgu jednej
  1224. tury, trzeba albo si─Ö upewni─ç, ┼╝e atakuj─àca jednostka wytrzyma kontratak
  1225. przeciwnika, albo zaakceptowa─ç ryzyko jej utraty. Aby w nast─Öpnej turze
  1226. przetrzyma─ç uderzenie przeciwnika, warto zaatakowa─ç z takiego dystansu, na
  1227. kt├│rym przeciwnik zada jak najmniej obra┼╝e┼ä, a niekoniecznie takiego, kt├│ry
  1228. daje najsilniejszy atak.</p><p>W szczeg├│lno┼¢ci warto korzysta─ç z atak├│w na odleg┼éo┼¢─ç przeciwko wrogom,
  1229. kt├│rzy ich nie posiadaj─à. Domy┼¢lny wyb├│r broni proponowany przez komputer
  1230. uwzgl─Ödnia wy┼é─àcznie maksymalne zadawane obra┼╝enia, co mo┼╝e nara┼╝a─ç Twoje
  1231. jednostki na wi─Öksze obra┼╝enia, ni┼╝ jest to konieczne.</p></div><div class="section" title="3.1.8. Pora dnia"><div class="titlepage"><div><div><h3 class="title"><a id="_time_of_day"></a>3.1.8. Pora dnia</h3></div></div></div><p>Pami─Ötaj, ┼╝e jednostki praworz─àdne (na przyk┼éad ludzie) walcz─à lepiej za
  1232. dnia, a chaotyczne (na przyk┼éad orki lub nieumarli) lepiej spisuj─à si─Ö w
  1233. nocy. Idealna pora na pierwsze starcie z przeciwnikiem to taka, gdy Twoje
  1234. jednostki s─à silniejsze, a jego jednostki s┼éabsze. W porze sprzyjaj─àcej
  1235. przeciwnikowi cz─Östo najkorzystniej jest wzmocni─ç lini─Ö obrony i utrzymywa─ç
  1236. pozycj─Ö sprzyjaj─àc─à obronie. Gdy zbli┼╝a si─Ö pora os┼éabiaj─àca wroga, czas
  1237. wyprowadzi─ç natarcie.</p><p>Na przyk┼éad elfy mog─à si─Ö broni─ç si─Ö w lesie podczas nocnego natarcia ork├│w,
  1238. a zaatakowa─ç o wschodzie s┼éo┼äca. Czasem mo┼╝na wr─Öcz zauwa┼╝y─ç, ┼╝e komputerowy
  1239. przeciwnik ch─Ötniej wycofuje swoich ork├│w podczas dnia.</p></div><div class="section" title="3.1.9. Do┼¢wiadczenie"><div class="titlepage"><div><div><h3 class="title"><a id="_experience_2"></a>3.1.9. Do┼¢wiadczenie</h3></div></div></div><p>Niezwykle istotne jest budowanie do┼¢wiadczonej armii w miar─Ö przebiegu
  1240. kampanii. P├│┼║niejsze scenariusze w kampaniach s─à stworzone przy za┼éo┼╝eniu,
  1241. ┼╝e b─Ödziesz mie─ç mo┼╝liwo┼¢─ç przywo┼éywania jednostek 2 i 3 poziomu.</p><p>Jednostki zdobywaj─à najwi─Öcej punkt├│w do┼¢wiadczenia (PD) za zabicie wrogiej
  1242. jednostki (8PD za ka┼╝dy poziom pokonanej jednostki). Oznacza to, ┼╝e
  1243. korzystn─à strategi─à jest cz─Östo os┼éabienie przeciwnika jednostkami wy┼╝szego
  1244. poziomu, a zadanie ┼¢miertelnego ciosu jednostk─à bardziej potrzebuj─àc─à
  1245. PD. Zw┼éaszcza jednostki lecz─àce s─à nierzadko s┼éabe w walce, wi─Öc awansowanie
  1246. ich na kolejne poziomy wymaga takiego w┼éa┼¢nie
  1247. <span class="emphasis"><em>podkradania</em></span> do┼¢wiadczenia poprzez dobijanie os┼éabionych
  1248. przeciwnik├│w.</p><p>Na pocz─àtku kampanii, gdy na og├│┼é nie masz jeszcze jednostek wy┼╝szych
  1249. poziom├│w, postaraj si─Ö, by wi─Ökszo┼¢─ç zabitych wrog├│w przypada┼éa ma┼éej grupie
  1250. jednostek. To znacznie przyspieszy ich awans na drugi poziom, a wtedy b─Öd─à
  1251. mog┼éy skuteczniej pomaga─ç innym w awansowaniu.</p><p>Nie zaniedbuj do┼¢wiadczenia swojego przyw├│dcy. Oczywi┼¢cie musisz mu zapewni─ç
  1252. bezpiecze┼ästwo, ale je┼¢li b─Ödziesz go za bardzo rozpieszcza─ç, mo┼╝e si─Ö
  1253. okaza─ç, ┼╝e pozostanie na zbyt niskim poziomie, by przetrwa─ç przysz┼ée bitwy.</p></div></div><div class="section" title="3.2. Jak czerpa─ç najwi─Öcej rado┼¢ci z gry"><div class="titlepage"><div><div><h2 class="title" style="clear: both"><a id="_getting_the_most_fun_out_of_the_game"></a>3.2. Jak czerpa─ç najwi─Öcej rado┼¢ci z gry</h2></div></div></div><p>Pami─Ötaj, celem ka┼╝dej gry jest przede wszystkim dobra zabawa! Oto kilka rad
  1254. od tw├│rc├│w gry, kt├│re pozwol─à czerpa─ç jak najwi─Öcej przyjemno┼¢ci z
  1255. rozgrywki:</p><div class="itemizedlist"><ul class="itemizedlist" type="disc"><li class="listitem">
  1256. Spr├│buj gra─ç w kampanie na "┼¢rednim" poziomie trudno┼¢ci, zw┼éaszcza je┼¢li
  1257. masz ju┼╝ do┼¢wiadczenie w grach strategicznych. Naszym zdaniem zapewni to
  1258. wi─Öksz─à satysfakcj─Ö z rozgrywki.
  1259. </li><li class="listitem">
  1260. Nie przejmuj si─Ö za bardzo traceniem jednostek. Kampanie zosta┼éy
  1261. zaprojektowane z my┼¢l─à o tym, ┼╝e gracz b─Ödzie w ich toku ponosi─ç straty.
  1262. </li><li class="listitem">
  1263. Nie nadu┼╝ywaj mo┼╝liwo┼¢ci zapisywania stanu gry. Dawno temu w Wesnoth mo┼╝liwe
  1264. by┼éo zapisywanie gry tylko na ko┼äcu scenariusza. Zapisywanie w trakcie
  1265. zosta┼éo dodane dla wygody, by mo┼╝na by┼éo kontynuowa─ç gr─Ö p├│┼║niej i by
  1266. uchroni─ç si─Ö przez ewentualn─à awari─à programu lub systemu. Odradzamy ci─àg┼ée
  1267. wracanie do stanu gry zapisanego w trakcie scenariusza tylko dlatego, ┼╝e
  1268. tw├│j bia┼éy mag ci─àgle ginie. Zamiast wci─à┼╝ ┼éadowa─ç gr─Ö, naucz si─Ö go chroni─ç
  1269. i lepiej ocenia─ç ryzyko. To w┼éa┼¢nie cz─Ö┼¢─ç strategii.
  1270. </li><li class="listitem">
  1271. Je┼¢li musisz za┼éadowa─ç zapisany stan gry, radzimy rozpocz─à─ç scenariusz od
  1272. pocz─àtku i raczej spr├│bowa─ç nowej, lepszej strategii, ni┼╝ czeka─ç na
  1273. wylosowanie w komputerze szcz─Ö┼¢liwych numerk├│w.
  1274. </li><li class="listitem">
  1275. Ale pami─Ötaj: chodzi o dobr─à zabaw─Ö! Mo┼╝esz mie─ç inne upodobania, ni┼╝ tw├│rcy
  1276. gry, wi─Öc r├│b to, co sprawia Ci najwi─Öcej rado┼¢ci! Je┼¢li lubisz ┼éadowa─ç
  1277. zapisany stan gry za ka┼╝dym razem, gdy pope┼énisz b┼é─àd, by utrafi─ç w gr─Ö
  1278. <span class="emphasis"><em>doskona┼é─à</em></span>, w kt├│rej nie stracisz ani jednej jednostki -
  1279. nie kr─Öpuj si─Ö!
  1280. </li></ul></div><div class="section" title="3.2.1. Na pocz─àtku scenariusza"><div class="titlepage"><div><div><h3 class="title"><a id="_at_the_start_of_a_scenario"></a>3.2.1. Na pocz─àtku scenariusza</h3></div></div></div><div class="itemizedlist"><ul class="itemizedlist" type="disc"><li class="listitem">
  1281. Zacznij od przeczytania cel├│w scenariusza. Czasami nie trzeba zabija─ç
  1282. przyw├│dc├│w wroga, a do zwyci─Östwa wystarczy przetrwa─ç okre┼¢lon─à liczb─Ö tur
  1283. lub zdoby─ç pewien przedmiot.
  1284. </li><li class="listitem">
  1285. Rozejrzyj si─Ö po mapie, zwracaj─àc uwag─Ö na teren oraz po┼éo┼╝enie swojego i
  1286. pozosta┼éych przyw├│dc├│w.
  1287. </li><li class="listitem">
  1288. Nast─Öpnie zacznij rekrutowa─ç ┼╝o┼énierzy. Wykorzystaj tanie jednostki do
  1289. przyj─Öcia pierwszej fali uderzenia, a potem wprowad┼║ wojska bardziej
  1290. do┼¢wiadczone jako wsparcie. Mo┼╝esz wykorzysta─ç szybkie jednostki jako
  1291. zwiadowc├│w, kt├│rzy rozpoznaj─à map─Ö i szybko zdob─Öd─à wioski.
  1292. </li></ul></div></div><div class="section" title="3.2.2. Podczas scenariusza"><div class="titlepage"><div><div><h3 class="title"><a id="_during_the_scenario"></a>3.2.2. Podczas scenariusza</h3></div></div></div><div class="itemizedlist"><ul class="itemizedlist" type="disc"><li class="listitem">
  1293. Staraj si─Ö zdoby─ç i utrzyma─ç jak najwi─Öcej wiosek, by z┼éoto ca┼éy czas
  1294. wp┼éywa┼éo do skarbca.
  1295. </li><li class="listitem">
  1296. Utrzymuj jednostki w grupach, by ograniczy─ç liczb─Ö stron nara┼╝onych na atak
  1297. przeciwnika, a przy tym zapewni─ç sobie przewag─Ö liczebn─à nad pojedynczymi
  1298. wrogami. Uformuj lini─Ö, ┼╝eby przeciwnik nie m├│g┼é zaatakowa─ç ┼╝adnej z Twoich
  1299. jednostek z wi─Öcej ni┼╝ dw├│ch stron.
  1300. </li><li class="listitem">
  1301. R├│┼╝ne jednostki maj─à r├│┼╝ne s┼éabo┼¢ci i mocne strony, zale┼╝ne od terenu i
  1302. rodzaju atakowanej jednostki. Aby pozna─ç wi─Öcej informacji, wystarczy
  1303. klikn─à─ç dowoln─à jednostk─Ö prawym przyciskiem myszy i wybra─ç opcj─Ö "Opis
  1304. jednostki".
  1305. </li><li class="listitem">
  1306. Jednostki niskiego poziomu mog─à pos┼éu┼╝y─ç jako mi─Öso armatnie, by spowolni─ç
  1307. natarcie wroga - mo┼╝na ich na przyk┼éad u┼╝ywa─ç do zablokowania wrogowi
  1308. dost─Öpu do istotniejszych jednostek.
  1309. </li><li class="listitem">
  1310. Warto zadawa─ç wrogom obra┼╝enia za pomoc─à jednostek wy┼╝szego poziomu, a
  1311. dobija─ç ich jednostkami ni┼╝szego poziomu, kt├│re dzi─Öki temu zdob─Öd─à wi─Öcej
  1312. do┼¢wiadczenia, a w ko┼äcu awansuj─à.
  1313. </li><li class="listitem">
  1314. Je┼¢li posiadasz bia┼éego maga (na kt├│rego awansuje mag) lub druidk─Ö (awansuje
  1315. na ni─à szamanka), umie┼¢─ç ich w kr─Ögu jednostek, by jednocze┼¢nie leczy─ç ca┼éy
  1316. oddzia┼é podczas marszu (r├│wnie┼╝ szamanki mog─à to robi─ç, ale z mniejsz─à
  1317. skutecznością).
  1318. </li><li class="listitem">
  1319. Straty jednostek s─à nieuniknione, nawet jednostek zaawansowanych.
  1320. </li><li class="listitem"><p class="simpara">
  1321. Pora dnia ma ogromne znaczenie:
  1322. </p><div class="itemizedlist"><ul class="itemizedlist" type="circle"><li class="listitem">
  1323. Jednostki praworz─àdne zadaj─à wi─Öcej obra┼╝e┼ä za dnia, a mniej w nocy.
  1324. </li><li class="listitem">
  1325. Jednostki chaotyczne zadaj─à wi─Öcej obra┼╝e┼ä w nocy, a mniej za dnia.
  1326. </li><li class="listitem">
  1327. Pami─Ötaj, by zawsze sprawdza─ç por─Ö dnia (z prawej strony ekranu). Planuj z
  1328. wyprzedzeniem ΓÇö uwzgl─Ödniaj w swojej strategii nie tylko por─Ö dnia w
  1329. turze bie┼╝─àcej, ale i w nast─Öpnej.
  1330. </li></ul></div></li><li class="listitem">
  1331. R├│┼╝ne jednostki s─à odporne lub wra┼╝liwe na r├│┼╝ne rodzaje atak├│w. Jazda jest
  1332. s┼éaba w starciu z broni─à k┼éuj─àc─à. Nieumar┼éych niszcz─à ataki ogniem i
  1333. astralne. Aby zobaczy─ç, jak odporna jest jednostka na dany typ ataku,
  1334. kliknij j─à prawym przyciskiem myszy i wybierz "Opis jednostki" i znajd┼║
  1335. sekcj─Ö "Odporno┼¢ci", w kt├│rej podane s─à wsp├│┼éczynniki odporno┼¢ci jednostki
  1336. na r├│┼╝ne rodzaje atak├│w.
  1337. </li></ul></div></div><div class="section" title="3.2.3. Leczenie"><div class="titlepage"><div><div><h3 class="title"><a id="_healing_2"></a>3.2.3. Leczenie</h3></div></div></div><p>Wa┼╝nym czynnikiem sukcesu w Bitwie o Wesnoth jest dbanie o zdrowie
  1338. jednostek. Gdy jednostka odniesie obra┼╝enia, mo┼╝esz j─à leczy─ç umieszczaj─àc w
  1339. wiosce lub z pomoc─à specjalnych jednostek lecz─àcych (np. elfickiej szamanki
  1340. lub bia┼éego maga). Inne jednostki, z kt├│rymi si─Ö zetkniesz podczas gry (na
  1341. przyk┼éad trolle), posiadaj─à naturaln─à zdolno┼¢─ç samoleczenia.</p></div><div class="section" title="3.2.4. Wygrywanie scenariusza"><div class="titlepage"><div><div><h3 class="title"><a id="_winning_a_scenario"></a>3.2.4. Wygrywanie scenariusza</h3></div></div></div><div class="itemizedlist"><ul class="itemizedlist" type="disc"><li class="listitem">
  1342. Zaawansowane jednostki przydaj─à si─Ö, gdy trzeba szybko zabi─ç dow├│dc├│w wroga,
  1343. nie trac─àc przy tym znacznej liczby ┼╝o┼énierzy.
  1344. </li><li class="listitem">
  1345. Im szybciej wygrasz scenariusz, tym wi─Öcej otrzymasz z┼éota. Wygrywaj─àc
  1346. wcze┼¢niej dostaniesz wi─Öcej z┼éota, ni┼╝ zdo┼éasz zebra─ç zajmuj─àc wszystkie
  1347. wioski na mapie i czekaj─àc do ko┼äca limitu tur.
  1348. </li><li class="listitem">
  1349. Zabicie wszystkich wrogich przyw├│dc├│w zazwyczaj zapewnia natychmiastowe
  1350. zwyci─Östwo.
  1351. </li></ul></div></div><div class="section" title="3.2.5. Wi─Öcej og├│lnych wskaz├│wek"><div class="titlepage"><div><div><h3 class="title"><a id="_more_general_tips"></a>3.2.5. Wi─Öcej og├│lnych wskaz├│wek</h3></div></div></div><div class="itemizedlist"><ul class="itemizedlist" type="disc"><li class="listitem">
  1352. Po krwawych scenariuszach, w kt├│rych Twoja armia ponosi powa┼╝ne straty,
  1353. zazwyczaj nast─Öpuj─à takie, kt├│re pozwalaj─à nieco odetchn─à─ç i wzgl─Ödnie ┼éatwo
  1354. zdoby─ç zapas z┼éota oraz do┼¢wiadczenie niezb─Ödne do awansowania jednostek.
  1355. </li><li class="listitem">
  1356. Jednostki wy┼╝szych poziom├│w s─à dro┼╝sze w utrzymaniu, ni┼╝ jednostki o
  1357. ni┼╝szych poziomach (1 sztuka z┼éota na poziom), z wyj─àtkiem jednostek
  1358. lojalnych.
  1359. </li></ul></div></div></div></div></div></body></html>
  1360.