home *** CD-ROM | disk | FTP | other *** search
/ Enter 2000 January / ENTER_1_2000_2.iso / demo / MHP / MAPA / PK187509.MAP < prev    next >
Encoding:
Text File  |  1999-08-01  |  2.4 KB  |  49 lines
  1. 2
  2. 9 O Krak≤w 
  3. 1) JAN MATEJKO (1838-1893), malarz polski. Tworzy│ g│≤wnie 
  4. obrazy historyczne, utrzymane w akademickiej stylistyce. 
  5. Studiowa│ wnikliwie realia poszczeg≤lnych epok, ale 
  6. przedstawiaj╣c sceny z dziej≤w Polski kierowa│ siΩ przede 
  7. wszystkim wyobraƒni╣. Wczesne obrazy M. (äSta±czyk", 
  8. äKazanie Skargi") maj╣ charakter bolesnych rozrachunk≤w 
  9. z histori╣. P≤ƒniejsze (äBitwa pod Grunwaldem", äBatory pod 
  10. Pskowem", äHo│d pruski") to patetyczne wizje dawnej 
  11. £wietno£ci i chwa│y. Ju┐ za ┐ycia M. cieszy│ siΩ wyj╣tkowym 
  12. autorytetem. Sam uwa┐a│ swoj╣ sztukΩ za patriotyczn╣ 
  13. i wychowawcz╣ misjΩ. 
  14.  
  15. 2) STANISúAW PRZYBYSZEWSKI (1868-1927), pisarz polski 
  16. i niemieckojΩzyczny. Przyw≤dca polskiej cyganerii 
  17. artystycznej prze│omu XIX i XX w. Jego pierwsze utwory
  18. (w jΩz. niemieckim, m.in. äTotenmesse" i äRequiem aeternam") 
  19. zyska│y uznanie w £rodowisku artystycznym Berlina. 
  20. P. wyra┐a│ w nich przekonanie o wyj╣tkowo£ci artysty i jego 
  21. konflikcie ze spo│ecze±stwem. Tw≤rczo£µ rozumia│ jako 
  22. zapis pod£wiadomo£ci - änagiej duszy", decyduj╣cej 
  23. o postΩpowaniu cz│owieka, a kieruj╣cej siΩ g│≤wnie 
  24. po┐╣daniem zmys│owym. Sztuka stoi wiΩc poza normami 
  25. moralnymi i spo│ecznymi. 1898-1900 P. przebywa│ 
  26. w Krakowie, gdzie prowadzi│ tygodnik ä»ycie" i wzbudzi│ 
  27. wiele emocji zar≤wno swymi pogl╣dami (has│o äsztuka dla 
  28. sztuki", zainteresowania satanizmem), jak i trybem ┐ycia 
  29. (skandaliczne romanse, alkohol, tragiczna £mierµ ┐ony 
  30. - Dagny Juel). Tw≤rczo£µ P., silnie zwi╣zana z klimatem 
  31. epoki, po I wojnie £wiatowej szybko uleg│a zapomnieniu. 
  32.  
  33. 3) STANISúAW WYSPIA╤SKI (1869-1907), malarz, 
  34. dramatopisarz, poeta, scenograf. Stworzy│ oryginaln╣ na 
  35. gruncie polskim koncepcjΩ teatru jako syntezy sztuk. 
  36. W swoich dramatach (äWarszawianka", äNoc listopadowa", 
  37. äWyzwolenie") nawi╣zywa│ do tragedii greckiej, │╣czy│ 
  38. tradycjΩ antyczn╣ z dziejami legendarnymi 
  39. i £redniowiecznymi Polski, epok╣ romantyzmu 
  40. i wsp≤│czesno£ci╣. äWesele", osadzone w bliskich arty£cie 
  41. realiach i krakowskim £rodowisku, sta│o siΩ rozrachunkiem 
  42. z narodowymi mitami. Sztuki W. cechuje nowatorskie 
  43. rozluƒnienie fabu│y, emocjonalny patos i wprowadzanie 
  44. licznych element≤w symbolicznych. Artysta sam nadawa│ im 
  45. oprawΩ sceniczn╣. Prace plastyczne W. to projekty witra┐y 
  46. i polichromii (ko£ci≤│ franciszkan≤w w Krakowie), wnΩtrz 
  47. i mebli, pastele (portrety, motywy ro£linne, widoki miasta). 
  48. W. by│ kierownikiem artystycznym tygodnika ä»ycie". 
  49.