home *** CD-ROM | disk | FTP | other *** search
- 2
- 2 O Warszawa
- 1) HENRYK SIENKIEWICZ (1846-1916), pisarz polski.
- Pocz╣tkowo zwi╣zany z pozytywizmem, we wczesnych
- opowiadaniach zajmowa│ siΩ problemami spo│ecznymi wsi
- (np. kwestia emigracji w äZa chlebem"). P≤ƒniej wypracowa│
- w│asny styl powie£ci historycznej, kt≤ra zdoby│a
- niespotykan╣ popularno£µ. Wizja przesz│o£ci u S. nie by│a
- ca│kowicie wierna realiom (choµ pisarz starannie studiowa│
- ƒr≤d│a historyczne), ale bardzo sugestywna. äTrylogia"
- ukazywa│a siΩ w latach 1884-1888. W 1896 S. opublikowa│
- powie£µ äQuo vadis", za kt≤r╣ w 1905 otrzyma│ nagrodΩ
- Nobla, w 1900 äKrzy┐ak≤w", w 1911 äW pustyni i w puszczy".
- Powie£ci wsp≤│czesne by│y mniej udane, mimo pr≤b
- wykreowania wsp≤│czesnego bohatera (äRodzina Po│anieckich").
- S. zajmowa│ siΩ tak┐e publicystyk╣ i reporta┐em (äListy z
- podr≤┐y do Ameryki"). W ostatnich latach ┐ycia anga┐owa│ siΩ
- w dzia│alno£µ polityczn╣.
-
- 2) BOLESúAW PRUS (1846-1912), w│. Aleksander G│owacki,
- polski pisarz i publicysta. Przez kilkadziesi╣t lat publikowa│
- regularne kroniki w pismach warszawskich, przedstawiaj╣c
- r≤┐ne zagadnienia spo│eczne, polityczne, obyczajowe
- w duchu pozytywizmu. Zajmowa│ siΩ krytyk╣ literack╣.
- Beletrystyczn╣ tw≤rczo£µ P. zapocz╣tkowa│y opowiadania,
- ukazuj╣ce postacie i losy bohater≤w z r≤┐nych warstw
- spo│ecznych, czΩsto dzieci (äPowracaj╣ca fala", äAntek",
- äKatarynka"). W 1890 ukaza│a siΩ äLalka" - syntetyczny
- obraz polskiego spo│ecze±stwa, a zarazem dyskusja
- o konflikcie dw≤ch postaw: romantycznej i pozytywistycznej,
- ujΩta w perfekcyjnej formie powie£ciowej. Druga wybitna
- powie£µ P. to äFaraon", ukazuj╣ca w realiach staro┐ytnego
- Egiptu mechanizmy w│adzy, polityki, funkcjonowania
- pa±stwa.
-
- 3) MARIA SKúODOWSKA-CURIE (1867-1934), fizyk i chemik.
- Polka, pracowa│a we Francji, pocz╣tkowo wsp≤lnie z mΩ┐em
- - Pierre'm Curie. Jako jedna z pierwszych bada│a zjawisko
- promieniotw≤rczo£ci, by│a pionierk╣ fizyki i chemii j╣drowej.
- Zaczyna│a od bada± w│a£ciwo£ci uranu. W 1898 dokona│a
- odkrycia polonu i radu, za co wraz z mΩ┐em otrzyma│a
- nagrodΩ Nobla (1903). Po £mierci mΩ┐a (1906) samodzielnie
- kierowa│a katedr╣ promieniotw≤rczo£ci na Sorbonie. W 1911
- S.-C. otrzyma│a drug╣ nagrodΩ Nobla za dalsze prace nad
- pierwiastkami promieniotw≤rczymi. Stworzy│a Instytut
- Radowy w Pary┐u, 1932 wspomaga│a tworzenie podobnego
- instytutu w Warszawie.
-
- 4) OSKAR KOLBERG (1814-1890), polski etnograf, muzyk,
- kompozytor. W latach 1857-1890 wydawa│ monumentalne
- dzie│o äLud. Jego zwyczaje, spos≤b ┐ycia, mowa, podania,
- przys│owia, obrzΩdy, gus│a, zabawy, pie£ni, muzyka
- i ta±ce". Zawiera│o ono olbrzymi materia│, zbierany przez K.
- podczas wieloletnich wΩdr≤wek po kraju. Szczeg≤lnie
- interesowa│ siΩ pie£niami ludowymi, kt≤re wykorzystywa│ we
- w│asnej tw≤rczo£ci muzycznej. Praca K. stworzy│a podstawy
- polskiej etnografii.
-