home *** CD-ROM | disk | FTP | other *** search
- 2
- 9 Stany Zjednoczone (Waszyngton):
- 1) Od czasu skonstruowania 1884 przez przemys│owca
- Gottlieba Daimlera (1834- 1900) silnika benzynowego, 1887
- przez Rudolfa Diesla (1858-1913) silnika wysokoprΩ┐nego,
- napΩdzanego tzw. olejem napΩdowym, za£ przez Szkota
- Hojna Dunlopa (1840-1921) opon pneumatycznych w 1888,
- do dyspozycji konstruktor≤w i producent≤w sta│y
- podstawowe elementy nowego pojazdu dwu£ladowego,
- zwanego automobilem lub samochodem. 1886 niemiecki
- in┐ynier Carl Friedrich Benz (1844- 1929) otrzyma│ patent na
- sw≤j trzyko│owy samoch≤d, rozwijaj╣cy prΩdko£µ do 30
- km/godz.; rok 1886 uznawany jest w wielu krajach za rok
- narodzin samochodu. Do pierwszych lat XX stulecia nowy
- pojazd, stale ulepszany, uchodzi│ jednak za techniczn╣
- nowinkΩ, przedmiot zainteresowania entuzjast≤w postΩpu
- technicznego i zwyk│ych snob≤w. Prze│om pod tym
- wzglΩdem nast╣pi│ w momencie, kiedy z ta£my monta┐owej
- fabryki Henry`ego Forda (1863-1947) zszed│ w 1907 prototyp
- taniego i prostego w obs│udze samochodu nazwanego
- "Tin-Lizzie", czyli Forda T. Do 1914 Ford wyprodukowa│ 15
- mln sztuk tego modelu, wprowadzaj╣c do± r≤┐ne ulepszenia.
- Wobec rosn╣cego ruchu ko│owego i zwiΩkszaj╣cej siΩ
- prΩdko£ci jazdy, istotne znaczenie mia│ wynalazek
- austriackiego in┐yniera, Hansa Ledvinka (ur. 1878), kt≤ry
- skonstruowa│ hamulce na czterech ko│ach. W ┐adnej innej
- dziedzinie, poza technik╣ militarn╣, postΩp techniczny nie
- znajdowa│ r≤wnie szybkiego zastosowania w masowej
- produkcji. Tak┐e i na polu wojskowym samoch≤d wypar│
- w pierwszych latach wojny £wiatowej (1914-1918) tradycyjne
- konne pojazdy. W bitwie pod Marn╣ 5-9 wrze£nia 1914,
- stanowi╣cej pierwszy punkt zwrotny w dzia│aniach
- wojennych, do zwyciΩstwa sprzymierzonych si│
- francusko-brytyjskich walnie przyczyni│o siΩ masowe
- zastosowanie transportu samochodowego przez Francuz≤w.
-
- 2) W ostatnim µwierµwieczu XIX w. uwidoczni│y siΩ
- w Stanach Zjednoczonych tendencje imperialne. Nasila│ siΩ
- nurt panameryka±ski, zak│adaj╣cy supremacjΩ polityczn╣
- i ekonomiczn╣ USA w obu czΩ£ciach Ameryki. Ekspansja
- p≤│nocnoameryka±ska objΩ│a r≤wnie┐ kontynent azjatycki:
- zdobyte na Hiszpanii Filipiny (1895), Samoa Zachodnie
- (1899) oraz Chiny, wobec kt≤rych rz╣d Stan≤w
- Zjednoczonych lansowa│ korzystn╣ dla siebie doktrynΩ
- "otwartych drzwi".
-