home *** CD-ROM | disk | FTP | other *** search
/ Enter 2000 January / ENTER_1_2000_2.iso / demo / MHP / MAPA / ES187506.MAP < prev    next >
Encoding:
Text File  |  1999-09-01  |  4.4 KB  |  87 lines
  1. 2
  2. 6 Rzesza Niemiecka/Berlin:
  3. 1) Wraz z procesami industrializacji i urbanizacji zmieni│a siΩ 
  4. struktura ludno£ciowa Niemiec. Procent ludno£ci 
  5. zatrudnionej w rolnictwie spad│ w okresie 1871 - 1900 z 50 
  6. do 15. Wzros│a liczba pracuj╣cych w przemy£le, handlu 
  7. i us│ugach, co przysparza│o g│os≤w tym partiom 
  8. politycznym, kt≤re reprezentowa│y interesy pracobiorc≤w; 
  9. szczeg≤lnie wzros│o znaczenie socjaldemokracji. 
  10.  
  11. 2) Z inicjatywy wp│ywowego polityka, admira│a Alfreda von 
  12. Tirpitza (1849-1930) Rzesza przyst╣pi│a 1898 do budowy 
  13. floty wojennej. Przez budowΩ floty chciano ukazaµ Wielkiej 
  14. Brytanii ryzyko wojny z Niemcami i zmusiµ j╣ do ustΩpstw 
  15. w koloniach. Szereg organizacji, w rodzaju Zwi╣zku 
  16. Wszechniemieckiego, podjΩ│o propagandΩ imperialistyczn╣, 
  17. dowodz╣c, ┐e bez posiad│o£ci kolonialnych Niemcy nie 
  18. znajda wystarczaj╣cych rynk≤w zbytu dla swego szybko 
  19. rozwijaj╣cego siΩ przemys│u. W£r≤d lansowanych hase│ 
  20. znalaz│y siΩ i takie, jak "g│≤d ziemi", "rasowa wy┐szo£µ 
  21. Niemc≤w", sugestie konieczno£ci kolonizowania nie tylko 
  22. wybrze┐y Afryki, ale i s│abo zaludnionych kraj≤w Europy 
  23. îrodkowej. 
  24. 3) W 1875 powo│ana zosta│a do ┐ycia Socjaldemokratyczna 
  25. Partia Niemiec (SPD), kt≤ra zdobywaµ zaczΩ│a coraz 
  26. wiΩksz╣ popularno£µ, widoczn╣ m.in. w wyborach do 
  27. Reichstagu. Kanclerz Bismarck nie doceniaj╣c zmian, jakie 
  28. zasz│y w ruchu robotniczym od lat sze£µdziesi╣tych, kiedy 
  29. dominowa│y w nim tendencje anarchistyczne 
  30. i komunistyczne, wyda│ socjaldemokracji niemieckiej 
  31. bezwzglΩdn╣ walkΩ. Uchwalone 1878 ustawy 
  32. antysocjalistyczne delegalizowa│y SPD i inne partie 
  33. robotnicze i dawa│y w│adzom szerokie uprawnienia, je£li idzie 
  34. o stosowanie represji. Dzia│acze SPD emigrowali b╣dƒ 
  35. znaleƒli siΩ w wiΩzieniach, ale Reichstag nie zgodzi│ siΩ na 
  36. pozbawienie immunitetu kilku socjalistycznych 
  37. deputowanych. 
  38. Represje stosowane przez rz╣d niemiecki sz│y przecie┐ 
  39. w parze z szeroko zakrojon╣ polityk╣ socjaln╣. Niemcy 
  40. otrzyma│y nowoczesny system opieki socjalnej: ochronΩ 
  41. zdrowia, emerytury, opiekΩ przedszkoln╣ dla dzieci 
  42. robotniczych, szkolnictwo zawodowe, kluby sportowe 
  43. i o£rodki kultury. Wybitni architekci, jak Herman Muthesius 
  44. (?????????) 
  45. PrzedsiΩwziΩcia te, inspirowane i popierane przez rz╣d, 
  46. finansowane by│y z kas komunalnych i przez instytucje 
  47. prywatne (stowarzyszenia przedsiΩbiorc≤w, organizacje 
  48. filantropijne, lo┐e maso±skie itp.). Powr≤t na arenΩ publiczn╣ 
  49. SPD, po dymisji Bismarcka (20 marca 1890) i zniesieniu 
  50. ustaw antysocjalistycznych umocni│ tendencje solidaryzmu 
  51. i przyczyni│ siΩ walnie do │agodzenia nieuniknionych 
  52. konflikt≤w pomiΩdzy prac╣ i kapita│em. 
  53.  
  54. 4) Od czasu skonstruowania 1884 przez przemys│owca 
  55. Gottlieba Daimlera (1834- 1900) silnika benzynowego, 1887 
  56. przez Rudolfa Diesla (1858-1913) silnika wysokoprΩ┐nego, 
  57. napΩdzanego tzw. olejem napΩdowym, za£ przez Szkota 
  58. Hojna Dunlopa (1840-1921) opon pneumatycznych w 1888, 
  59. do dyspozycji konstruktor≤w i producent≤w sta│y 
  60. podstawowe elementy nowego pojazdu dwu£ladowego, 
  61. zwanego automobilem lub samochodem. 1886 niemiecki 
  62. in┐ynier Carl Friedrich Benz (1844- 1929) otrzyma│ patent na 
  63. sw≤j trzyko│owy samoch≤d, rozwijaj╣cy prΩdko£µ do 30 
  64. km/godz.; rok 1886 uznawany jest w wielu krajach za rok 
  65. narodzin samochodu. Do pierwszych lat XX stulecia nowy 
  66. pojazd, stale ulepszany, uchodzi│ jednak za techniczn╣ 
  67. nowinkΩ, przedmiot zainteresowania entuzjast≤w postΩpu 
  68. technicznego i zwyk│ych snob≤w. Prze│om pod tym 
  69. wzglΩdem nast╣pi│ w momencie, kiedy z ta£my monta┐owej 
  70. fabryki Henry`ego Forda (1863-1947) zszed│ w 1907 prototyp 
  71. taniego i prostego w obs│udze samochodu nazwanego 
  72. "Tin-Lizzie", czyli Forda T. Do 1914 Ford wyprodukowa│ 15 
  73. mln sztuk tego modelu, wprowadzaj╣c do± r≤┐ne ulepszenia. 
  74. Wobec rosn╣cego ruchu ko│owego i zwiΩkszaj╣cej siΩ 
  75. prΩdko£ci jazdy, istotne znaczenie mia│ wynalazek 
  76. austriackiego in┐yniera, Hansa Ledvinka (ur. 1878), kt≤ry 
  77. skonstruowa│ hamulce na czterech ko│ach. W ┐adnej innej 
  78. dziedzinie, poza technik╣ militarn╣, postΩp techniczny nie 
  79. znajdowa│ r≤wnie szybkiego zastosowania w masowej 
  80. produkcji. Tak┐e i na polu wojskowym samoch≤d wypar│ 
  81. w pierwszych latach wojny £wiatowej (1914-1918) tradycyjne 
  82. konne pojazdy. W bitwie pod Marn╣ 5-9 wrze£nia 1914, 
  83. stanowi╣cej pierwszy punkt zwrotny w dzia│aniach 
  84. wojennych, do zwyciΩstwa sprzymierzonych si│ 
  85. francusko-brytyjskich walnie przyczyni│o siΩ masowe 
  86. zastosowanie transportu samochodowego przez Francuz≤w. 
  87.