home *** CD-ROM | disk | FTP | other *** search
-
- INSTRUCTIES PLANETEN
-
- Het programma PLANETEN geeft u de beschikking over animatie, grafiek en een
- kleine database over ons zonnestelsel. Zoals u (wellicht) weet bestaat ons
- zonnestelsel uit negen planeten, en daar gaat het dan ook om. Vanuit het
- hoofdmenu kunt u kiezen uit de volgende onderdelen:
-
- 1. ANIMATIE: DE PLANETEN T/M MARS.
-
- U ziet de zon als een schijfje in het midden van het scherm en de planeten
- Mercurius, Venus, Aarde en Mars draaien er omheen in elliptische banen.
- De binnenste planeet is Mercurius, daarna volgt Venus etc.
- De animatie is zo afgesteld dat het volgende geldt:
- - De afstanden van de planeten tot elkaar en de zon zijn in de juiste ver-
- houdingen.
- - De banen van de planeten zijn elliptisch en hebben de juiste "excentrici-
- teit", d.w.z. afwijking van de cirkelvorm.
- - De planeten bewegen met de juiste snelheden.
-
- Als eenheid van tijd is de dag genomen. Linksboven in de hoek van het scherm
- ziet u het aantal dagen dat verstreken is vanaf het beginpunt. (Aan het
- begin van de animatie worden de planeten gewoon op een willekeurige plaats
- in hun baan gezet.)
- KLEUR en GROOTTE van de planeten zijn bij deze animatie van geen belang,
- evenmin als de richting waarin de planeten bewegen.
-
- 2. ANIMATIE: PLANETEN NA MARS.
-
- Dit zijn de planeten Jupiter, Saturnus, Uranus, Neptunus en Pluto. Om u
- een indruk te geven van de grootte van hun banen: de baan van Mars zou in
- deze grafiek nauwelijks te zien zijn. Omdat deze planeten zulke grote banen
- hebben, bewegen ze ook langzamer. De gebruikte tijdseenheid is daarom de
- maand. Verder geldt voor deze animatie hetzelfde als voor de vorige.
-
- 3. GEGEVENS PER PLANEET.
-
- U kunt een planeet uitkiezen en krijgt dan een lijst met gegevens over de
- planeet in kwestie, zoals omlooptijd, afstand tot de zon e.d.
-
- 4. GEGEVENS OVER HET ZONNESTELSEL.
-
- Dit zijn dezelfde gegevens als bij [3], maar op een andere manier gerang-
- schikt. U kunt hier het onderwerp aangeven waarover u gegevens wilt hebben,
- bijvoorbeeld de rotatietijden van de planeten. U krijgt dan een lijstje met
- de negen planeten en de bijbehorende data.
-
- 5. GROOTTE VAN DE PLANETEN.
-
- U krijgt een tekening te zien waarop de planeten staan afgebeeld in de
- juiste verhoudingen, wat hun grootte betreft. Kleur, afstand e.d. spelen
- bij deze grafiek totaal geen rol.
-
- --- OVER DE PLANEETGEGEVENS
-
- U zult wellicht termen tegenkomen die u niet kent of thuis kunt brengen.
- Daarom volgt nu waar nodig een korte uitleg.
-
- AFSTAND TOT DE ZON: Deze kan luiden in miljoenen kilometers (spreekt voor
- zich) of in astronomische eenheden (AE). 1 AE is de gemiddelde afstand van
- de Aarde tot de Zon, dus 149,6 miljoen kilometer.
- OMLOOPTIJD: Dit is de tijd die de planeet nodig heeft om een volledige
- baan rond de Zon te beschrijven, een "jaar" zogezegd. Een Pluto-jaar bijv.
- duurt bijna 248 aardse jaren!
- GEMIDDELDE BAANSNELHEID: Dit is de gemiddelde snelheid die de planeet
- aflegt in zijn baan rond de Zon. Omdat die baan elliptisch is, is de snel-
- heid niet overal even hoog, vandaar een gemiddelde waarde.
- HELLING ROTATIE-AS: Een planeet beschrijft in feite twee banen, een as-
- wenteling en een baan rond de Zon. Deze banen hoeven niet in hetzelfde vlak
- te liggen. De helling van de rotatie-as geeft het verschil aan. De Aarde
- heeft een waarde van 23°27', wat de oorzaak is van de seizoenen en de
- hoogte van de Zon aan de hemel in de loop van het jaar. Uranus heeft een
- waarde van maar liefst 97°53'!
- HELLING BAANVLAK OP ECLIPTICA: Niet elke planeet beschrijft zijn baan in
- hetzelfde vlak als de Aarde. Deze waarde geeft de hoek aan van de planeet-
- baan t.o.v. de baan van de Aarde. Bij Pluto is de waarde maar liefst 17°.
- De Aarde is als norm genomen en heeft dus een waarde van 0°.
- EXCENTRICITEIT: Dit is, in dit geval, het afwijken van de perfecte cirkel-
- vorm van een planeetbaan. Venus beschrijft een bijna cirkelvormige baan en
- heeft een waarde van 0,007. (Het maximum is 1 = een rechte lijn; het mini-
- mum is 0 = een perfecte cirkel. Beide waarden komen nooit voor.) De baan
- van Pluto is sterk elliptisch, de excentriciteit is 0,25.
- STERKTE ZWAARTEKRACHT: Geeft o.m. aan hoeveel een voorwerp weegt op een
- andere planeet. Een voorwerp van 1 kg weegt op Jupiter 2,64 kg.
- TEMPERATUUR: Dit is de gemiddelde dagtemperatuur. De gemiddelde nacht-
- temperatuur ligt ook bij warme planeten als Mercurius en Venus onder nul.
- ROTATIETIJD: De tijd (in dagen) die een planeet nodig heeft om om zijn as
- te draaien. De "dag" van die planeet dus. Bij de Aarde uiteraard 1, bij
- Mars 1,03 - de Mars-dag is dus bijna gelijk aan onze dag - maar op Venus
- maar liefst 243 aardse dagen!
- AANTAL SATELLIETEN: Het aantal manen. Dit is het aantal manen dat zeker
- is; door recente onderzoekingen door ruimtesondes zijn er inmiddels meer
- bekend, maar de exacte aantallen kennen we niet.
- AFPLATTING: Afwijking van de bolvorm van een planeet. De waarde 0 betekent
- hier: 100% bolvormig. Mercurius en Venus hebben een perfecte bolvorm, de
- Aarde bijna, maar Saturnus heeft een afplatting van 0,1 en wijkt dus
- sterk af van de bolvorm.
-
- Veel plezier met PLANETEN!
-