ombinacyjnych, b❎dzie¢ nim bramka).¢ Dwa przerzutniki, to cztery stany na¢ wyj③ciu.¢ No bo kaədy z nich moəe przyj⇧⇨ jedn⇧¢ z dwu warto③ci (0,1).¢¢ Znany ci⇧g mwi wszystko.¢¢ A B wyj③cia¢ ---------------¢ 0 0¢ 0 1¢ 1 0¢ 1 1¢¢ 0 0 i kombinacje zaczynaj⇧ si❎¢ ... powtarza⇨¢¢ ...Powstaje problem.¢ Jeəeli w takim liczniku nie ma resetu,¢ to w momencie w ⇧czenia zasilania, na¢ jego wyj③ciach pojawi⇨ si❎ moəe dowol-¢ na kombinacja i licznik od niej zaczy-¢ na zlicza⇨ kolejne impulsy podawane¢ na jego wej③cie zegarowe.¢ Po dwu kolejnych impulsach w zasadzie¢ nie wiadomo jaki stan licznik przyjmie¢ Nie moəna okre③li⇨ jego ustawienia,¢ bo nie wiadomo, co by o przedtem.¢ No i to jest -historia- o ktrej tu¢ chc❎ "potru⇨".¢ Tak wi❎c uk ad sekwencyjny ma histori❎¢ inaczej mwi⇧c, stan nast❎pny takiego¢ uk adu ustali si❎ w/g stanu jego wej③⇨¢ po nadej③ciu najbliəszego impulsu ze-¢ garowego. Ale nie tylko. Zaleəy od te-¢ go co by o przedtem, od historii.¢ Bo to jest oczywiste.¢ Jeəeli stanem aktualnym licznika jest¢ stan 01, to nast❎pnym moəe by⇨ tylko¢ 10, bo o tym stanowi jego historia i¢ logika jego po ⇧cze elektronicznych.¢¢ Zrozumienie tego zagadnienia pozwala¢ projektowa⇨ uk ady sekwencyjne ktre¢ pracuj⇧ w/g za oəe, bo nie zawsze to¢ co si❎ chce, moəna kupi⇨.¢¢ Za əmy zatem, əe przyk adowy licznik¢ ma uk ad reset i w momencie w ⇧czenia¢ zasilania zosta wyzerowany.¢ Po nadej③ciu kolejnych dwch impulsw¢ zegarowych jeste③my w stanie okre③li⇨¢ stan wyj③⇨ licznika. W a③nie na pod-¢ stawie jego historii.¢ Wiadomo, əe przed pojawieniem si❎ tych¢ dwu impulsw zegarowych licznik by ¢ w stanie 00, bo to efekt dzia ania¢ uk adu reset. Po pierwszym impulsie¢ licznik MUSIA{ przyj⇧⇨ stan 01, a po¢ drugim 10. Nie jest moəliwe, by po¢ dwch impulsach zegarowych licznik¢ przyj⇧ stan 11 (chyba əe jest "wal-¢ ni❎ty"). Nie pozwala na to jego histo-¢ ria, ktra jednoznacznie okre③la co¢ MUSI si❎ pojawi⇨ na wyj③ciu gdy wcze-¢ ③niej by o to i to.¢¢ Zatem, w prawid owym analizowaniu i¢ projektowaniu uk adw sekwencyjnych¢ naleəy bra⇨ pod uwag❎ stan wej③⇨ i¢ histori❎ uk adu. I na tej podstawie¢ moəna okre③li⇨ jakie stany pojawi⇧ si❎¢ na wyj③ciu po nadej③ciu najbliəszego¢ impulsu zegarowego.¢ W tak prostym uk adzie jaki tu pokrt-¢ ce opisa em w zasadzie nie ma proble-¢ mu z zaprojektowaniem uk adu, czy zro-¢ zumieniem jego zasady dzia ania.¢ Sprbujmy zatem zaprojektowa⇨ przynaj-¢ mniej w pami❎ci uk ad sekwencyjny na¢ krego wyj③ciach pojawi⇧ si❎ nast❎pu-¢ j⇧ce stany.¢ (Uk ad ma trzy wyj③cia: A B C)¢¢ takt A B C¢ 1 0 1 1¢ 2 0 1 1¢ 3 0 0 0¢ 4 0 0 0¢ 5 1 0 0¢ 6 1 1 0¢¢¢ Jak wida⇨, nijak nie przystaje to do¢ naturalnego kodu dwjkowego, czy BCD,¢ albo innego.¢ Ot, taka w a③nie kombinacja ma si❎ po-¢ jawia⇨ na wyj③ciach w kolejnych tak-¢ tach zegarowych.¢ Nie b❎dziemy sobie zawraca⇨ g owy sta-¢ nem reset, bo nie o to chodzi.¢¢ Przyjmujemy əe uk ad tak ma pracowa⇨ i¢ juə. Ostatecznie to tylko rozwaəania¢ teoretyczne.¢¢ Wi❎c, w takcie <1> na wyj③ciach ma si❎¢ pojawi⇨ kombinacja 011. No i niech si❎¢ pojawi. By to by o moəliwe, na wej-¢ ③ciach uk adu musz⇧ pojawi⇨ si❎ jakie③¢ sygna y, bo w/g nich uk ad odpowiednio¢ wygeneruje stan wyj③ciowy.¢¢ W takcie <2> b❎dzie tak samo, bo na¢ wyj③ciu ma si❎ pojawi⇨ ta sama kombi-¢ nacja, czyli 011.¢¢ Ale juə w takcie <3> jest inaczej.¢ Stanem wyj③ciowym jest 000.¢ Aby uk ad w a③nie tak zareagowa na¢ trzeci impuls zegarowy, na jego wej-¢ ③cia musi zosta⇨ podana odpowiednia¢ kombinacja sygna w wej③ciowych.¢¢ Jakich?¢¢ No w a③nie, jakich?¢¢ To proste, 000.¢¢ Ale przed chwil⇧, na te same wej③cia¢ podana zosta a kombinacja 011, bo tego¢ wymaga stan wyj③⇨ ktry zosta za oəo-¢ ny. Jak atwo zauwaəy⇨, wystarczy tyl-¢ ko zmieni⇨ stan dwu wej③⇨ by ze stanu:¢ 011 otrzyma⇨ stan 000.¢¢ Kto to ma zrobi⇨. Uk ad jest automatem¢ wi❎c musi si❎ to zrealizowa⇨ automa-¢ tycznie. Tu pomocne s⇧ uk ady kombina-¢ cyjne, bo na wej③ciu uk adu sekwencyj-¢¢¢ nego naleəy wymusza⇨ odpowiednie sta-¢ ny wej③ciowe.¢¢ A jak wiadomo maszyna nie ma rozumu,¢ wi❎c moəna pos uəy⇨ si❎ zwyk ⇧ logik⇧,¢ t⇧ elektroniczn⇧.¢¢ Taki uk ad kombinacyny sam musi si❎¢ jako③ ustawia⇨, by przed pojawieniem¢ si❎ nast❎pnego sygna u zegarowego,¢ podstawi⇨ na wej③cia odpowiednie syg-¢ na y.¢¢ No w a③nie, uk ad musi "wiedzie⇨" co¢ by o przedtem, bo tylko na tej podsta-¢ wie moəe wygenerowa⇨ sekwencj❎ segna-¢ w wej③ciowych, i co si❎ z tym wi⇧əe,¢ wyj③ciowych.¢¢ St⇧d, uk ad sekwencyjny MUSI mie⇨ pa-¢ mi❎⇨. (Elektroniczn⇧).¢ Moəe ni⇧ by⇨ sam uk ad przerzutnikw¢ z ktrych zostanie zbudowana ca a¢¢¢ struktura logiczna. To najprostsze¢ rozwi⇧zanie.¢ Maj⇧c pami❎⇨, uk ad jest w stanie¢ "wiedzie⇨" co by o przedtem. Na tej¢ podstawie generowa⇨ b❎dzie sygna y¢ wej③ciowe, no i wyj③ciowe.¢¢ Prosz❎ zwrci⇨ uwag❎ na sygna y wyj-¢ ③ciowe w taktach 3,4,5, ktre tu pow-¢ trz❎:¢¢ 3 0 0 0¢ 4 0 0 0¢ 5 1 0 0¢¢ Zgodnie z tym co napisa em wyəej, w¢ takcie <4> uk ad musi "wiedzie⇨" co¢ by o w takcie <3> bo na tej podstawie¢ wygeneruje sygna y wej③ciowe.¢ A w takcie <3> by o 000.¢ Ale rozpatruj⇧c takt <5> dochodzimy do¢ wniosku, əe uk ad powinien pami❎ta⇨¢ co by o w takcie <4> a tam teə by o¢¢¢¢ 000. To jak to? Ta sama "przesz o③⇨"¢ a maj⇧ wygenerowa⇨ si❎ inne sygna y?¢ W takcie <3> jest 000, w nast❎pnym ma¢ by⇨ 000. W takcie <4> jest 000 a w na-¢ st❎nym 100 !!!¢¢ No i ko om❎tlik gotowy.¢¢ Ale czy historia o ktrej tu mwimy¢ ma dotyczy⇨ tylko poprzedniego stanu¢ ktry by przed chwil⇧ na wyj③ciach¢ uk adu sekwencynego?¢¢ NIE!!!¢¢ Przecieə moəna bra⇨ pod uwag❎ stany¢ duəo wcze③niejsze, ktre by u w takcie¢ n-1, n-2, n-3 itd...¢¢ Wtedy jednoznacznie wyznaczy⇨ moəna¢ stany wej③⇨, by wyj③cia przyj❎ y za-¢ mierzone kombinacje.¢¢¢ Po co to wszystko.¢¢ Jak zaznaczy em, uk ady sekwencyjne¢ musz⇧ mie⇨ pami❎⇨. Budowane z prze-¢ rzutnikw, same w sobie stanowi⇧ tak⇧¢ pami❎⇨. Aby przerzutnik mg prawid o-¢ wo pracowa⇨, w/g za oəonej sieci dzia-¢ a, na jego wej③cia podawa⇨ naleəy¢ odpowiednie stany ktre jak si❎ to m-¢ wi, wzbudz⇧ odpowiedni stan wyj③cia¢ po pojawieniu si❎ sygna u zegarowego.¢¢ Aby ca o③⇨ jeszcze bardziej skompliko-¢ wa⇨, powiem əe naleəy zna⇨ tzw. tabli-¢ c❎ wzbudze przerzutnika.¢ Ma o tego. Dost❎pnych jest kilka ro-¢ dzajw przerzutnikw. Np. D, JK, T itd¢¢ - Ktry wybra⇨, jak to po ⇧czy⇨?¢¢ - Oto s⇧ pytania godne SERIOUS'a.¢¢ Ale...¢¢¢ By dobrze orientowa⇨ si❎ w temacie¢ wystarczy umie⇨ minimalizowa⇨ funkcje¢ logiczne, wiedzie⇨ co to historia¢ uk adu sekwencyjnego, zna⇨ tablic❎¢ wzbudze, albo przej③⇨ przerzutnika,¢ no i wiedzie⇨ co si❎ chce zbudowa⇨.¢¢ By o trudne?¢ Zenon/DIAL¢
