home *** CD-ROM | disk | FTP | other *** search
/ Energy 2 / Energy_2_1996_Taquart_pl_Side_E_a.atr / tmc111.arc / TMC2.DOC < prev    next >
Text File  |  1988-09-01  |  22KB  |  1 lines

  1. ---------------------------------------¢¢      Instrukcja obs ugi programu:¢¢      Theta Music Composer v. 1.11¢¢                cze③⇨ 2¢¢---------------------------------------¢¢¢    Ta cz❎③⇨ instrukcji opisuje drug⇧¢cz❎③⇨ programu TMC: Composer, dotycz⇧c⇧¢faktycznego tworzenia muzyczki.¢¢    Aby mc tworzy⇨ muzyczk❎, trzeba¢wiedzie⇨, jak to robi nasze ATARI.¢Kaədy z POKEY-w ma 9 komrek, ktre¢nas interesuj⇧. W 4 z nich wsadza si❎¢g o③no③⇨ zORowan⇧ ze zniekszta ceniem.¢(Cztery m odsze bity to g o③no③⇨, a¢trzy najwyəsze to zniekszta cenie.)¢W 4 nast❎pne cz❎stotliwo③⇨ jak⇧ chce¢si❎ uzyska⇨. Najwaəniejsza z naszego¢punktu widzenia jest komrka AUDCTL.¢Program umoəliwia bezpo③redni do niej¢dost❎p. Kaədy d♪wi❎k ustawia swoj⇧ war-¢to③⇨ AUDCTL, a nast❎pnie wszystkie te¢warto③ci z d♪wi❎kw, ktre akurat¢brzmi⇧ na danym kanale s⇧ ORowane i¢wsadzane do komrki AUDCTL. Ustawienie¢kolejnych bitw (licz⇧c od najniszych)¢w tej komrce daje wyniki nast❎puj⇧ce:¢④zmniejszenie cz❎stotliwo③ci o 4 oktawy¢ (nie dotyczy generatorw 1 lub 3, je-¢ əeli maj⇧ one wy ⇧czony dzielnik cz❎s-¢ totliwo③ci: odpowiednio $40 i $20).¢④w ⇧cza filtr na generatorze 2 sterowa-¢ ny przez generator 4. Aby w programie¢ moəna by o zauwaəy⇨ tego efekt trzeba¢ zrobi⇨ prb❎ instrumentu na tracku 2.¢ Jeəeli d♪wi❎k jest puszczony na 2 ge-¢ neratorze, to TMC powoduje, əe warto③⇨¢ na podstawie barwy filtru jest wsadza-¢ na do rejestru cz❎stotliwo③ci genera-¢ tora 4. W muzyczce moəemy nadal korzy-¢ sta⇨ z generatora 4, ale b❎dzie on¢ reagowa  tylko na zmiany g o③no③ci.¢④filtr dla generatora 1 sterowany przez¢ generator 3. Reszta tak jak poprzednio¢④ ⇧czy w par❎ generatory 3 i 4 tak, əe¢ tworz⇧ one jeden wsplny d♪wi❎k. Do¢ tego d♪wi❎ku TMC uəywa specjalnych¢ dwch tablic z tym, əe przystosowane¢ s⇧ one raczej na jednoczesne wy ⇧cze-¢ nie dzielnika cz❎stotliwo③ci na gene-¢ ratorze 3 (warto③⇨ $28 do AUDCTL).¢④podobnie jak poprzednio tyle, əe doty-¢ czy generatorw 1 i 2 i warto③ci $50.¢④wy ⇧cza dla generatora 3 dzielnik cz❎-¢ stotliwo③ci.¢④to samo dla generatora 1.¢④zmienia brzmienie d♪wi❎kw o znieksz-¢ ta ceniu 0 i 8.¢¢    Po wybraniu opcji Composer z Menu,¢ekran Menu ga③nie, a pokazuje si❎ ekran¢Composera. Ta cz❎③⇨ programu dzia a z¢wy ⇧czonym ROM-em, bez əadnej ingeren-¢cji systemu.¢¢    Zajmijmy si❎ najpierw opisem ekra-¢nu. Jego wygl⇧d rəni si❎ znacznie od¢wygl⇧du innych programw muzycznych.¢Przede wszystkim, uəyta jest tutaj gra-¢fika wysokiej rozdzielczo③ci, a nie jak¢w innych programach, czterokolorowa.¢Powd jest prosty. Fonty w wysokiej¢rozdzielczo③ci s⇧ znacznie lepiej czy-¢telne. Inn⇧ zmian⇧ jest sposb odsepa-¢rowania od siebie okien. Zamiast uəywa-¢nia ramek, na ktre z powodu duəej ilo-¢③ci informacji na ekranie, po prostu¢nie ma miejsca, uəyty zosta  tutaj¢nowatorski pomys  polegaj⇧cy na tym, əe¢kaəde okno rəni si❎ od pozosta ych¢kolorem i odcieniem. Dzi❎ki temu wszys-¢tko jest czytelne i wyra♪ne zarwno na¢monitorze kolorowym, jak i monochroma-¢tycznym.¢¢    Pora teraz na dok adny opis. Na¢samej grze znajduje si❎ linia z nazw⇧¢programu. Poniəej znajduj⇧ si❎ dwa¢okna. Ich grne wiersze w ③wieəo wczy-¢tanym programie wygl⇧daj⇧ nast❎puj⇧co:¢¢Pattern: -00E¢¢oraz¢¢L:Trac1 Trac2 Trac3 Trac4¢¢    Kolejne napisy oznaczaj⇧:¢④Pattern -informacja, əe to okno nazywa¢ si❎ Pattern.¢④znak "-" -oznacza, əe aktualny pattern¢ jest pusty, znak "+" oznacza, əe co③¢ si❎ w nim znajduje.¢④00 -numer patternu. Moəe zawiera⇨ si❎¢ w zakresie od 00 do 7F.¢④E -oznaczenie typu patternu, zaleəne¢ od znajduj⇧cych si❎ na nim d♪wi❎kw.¢ Jeəeli wszystkie znajduj⇧ce si❎ na nim¢ d♪wi❎ki maj⇧ obie obwiednie (podsta-¢ wow⇧ i przeciwn⇧) puste, to jest to¢ litera E (ang. Empty), je③li uəywaj⇧¢ tylko obwiedni podstawowej, to jest to¢ litera M (ang. Mono), je③li tylko¢ przeciwnej, to P (pol. Przeciwna), a¢ je③li obu, to S (ang. Stereo).¢¢    A teraz okno Song:¢④L -informacja na ktrym kanale (lewym-¢ -L, b⇧d♪ prawym- R) b❎d⇧ gra y d♪wi❎ki¢ podczas prb instrumentu lub odtwarza-¢ nia patternu.¢④numery trackw -poniəej nich znajduj⇧¢ sie dane trackw o w a③nie takich nu-¢ merach. Rozja③nione t o pod jednym z¢ tych numerw wskazuje, na ktrym gene-¢ ratorze ktrego POKEY-a (patrz punkt¢ poprzedni), b❎d⇧ gra y d♪wi❎ki podczas¢ prb instrumentu lub odtwarzania¢ patternu.¢¢    G wn⇧ cz❎③⇨ okna Pattern stanowi¢17-cie linii po 13 znakw w kaədej. W¢tym w a③nie oknie pokazywany jest aktu-¢alny wygl⇧d aktualnego patternu (ktry¢pattern jest aktualny, informuje linia¢na grze).Poniewaə kaədy pattern sk ada¢si❎ z 64 linii, widocznych jest tutaj¢tylko cz❎③⇨ z nich. W kaədej linii¢pokazywane s⇧ nast❎puj⇧ce informacje:¢④numer linii w patternie. Warto③c po-¢ mi❎dzy 00 a 3F.¢④ewentualnie znajduj⇧ca si❎ za numerem¢ linii duəa kropka to znacznik. Wskazu-¢ je on, əe ta linia zosta a zaznaczona.¢④nuta. Jeəeli s⇧ to trzy kreski (---),¢ to znaczy, əe na tej pozycji w patter-¢ nie nie b❎dzie odgrywana əadna nuta.¢ Napis np: C-1 oznacza, əe na tej po-¢ zycji b❎dzie odgrywana nuta C na okta-¢ wie pierwszej. C#1 to nuta Cis 1.¢ Najwyəsza nuta to D-6.¢④numer d♪wi❎ku. Oznacza, jaki numer in-¢ strumentu b❎dzie gra  na tej pozycji.¢ Warto③⇨ od 00 do 3F.¢④g o③no③⇨ d♪wi❎ku. Jest to warto③⇨ z¢ zakresu od 01 do FF. Oznacza ona mak-¢ symaln⇧ g o③no③⇨ jak⇧ d♪wi❎k moəe uzy-¢ ska⇨. Starsze 4 bity dotycz⇧ obwiedni¢ podstawowej, a m odsze 4- dodatkowej.¢ Warto③⇨ ta interpretowana jest w spo-¢ sb nast❎puj⇧cy: Po zanegowaniu tej¢ warto③ci starsze 4 bity odejmowane s⇧¢ od obwiedni podstawowej, a m odsze 4¢ od dodatkowej. Np: warto③c ED oznacza,¢ əe przy kaədym odgrywaniu d♪wi❎ku, od¢ jego obwiedni podstawowej b❎dzie odej-¢ mowana warto③⇨ 1, a od dodatkowej 2.¢ W rzeczywisto③ci w pami❎ci trzymana¢ jest w a③nie ta warto③⇨ zanegowana i¢ w a③nie dlatego nie moəna poda⇨ g o③-¢ no③ci 00 (co i tak by oby bezcelowe,¢ lepiej po prostu skasowa⇨ d♪wi❎k),¢ gdyə w pami❎ci by oby to FF, a ta war-¢ to③⇨ zarezerwowana jest dla kodu ko-¢ ca patternu.¢④opcjonalnie na samym kocu moəe znaj-¢ dowa⇨ si❎ parametr. Je③li jest to li-¢ czba z zakresu 1-F, to oznacza zmian❎¢ pr❎dko③ci odgrywania muzyczki. Warto③⇨¢ 0 oznacza, əe ta linia b❎dzie ostatni⇧¢ lini⇧ odgrywan⇧ w tym patternie.¢¢    Poniəej okna Pattern znajduje si❎¢malutkie okno informacyjne, w ktrym¢pokazywana jest:¢④Sp:5 -aktualnie ustawiona pr❎dko③⇨ od-¢ twarzania muzyczki (jest to warto③⇨ o¢ jeden mniejsza od podobnej warto③ci w¢ CMC lub MPT). Przy takiej warto③ci¢ tempa b❎dzie zawsze na pocz⇧tku odtwa-¢ rzana muzyczka. Co najwyəej potem t⇧¢ warto③⇨ moəna zmieni⇨ w patternie.¢ Warto③c ta znajduje si❎ w danych muzy-¢ czki w bajcie 31 (ADRMUS+30).¢④Fr:4 -cz❎stotliwo③⇨ odtwarzania na¢ ramk❎. Warto③⇨ ta w danych muzyczki¢ znajduje si❎ za warto③ci⇧ tempa.¢④1-2 -pokazuje w jakich oktawach b❎d⇧¢ gra y instrumenty. Klawisze ktre¢ powoduj⇧ granie instrumentu s⇧ identy-¢ czne jak w CMC, MPT i Delcie.¢④Zamiast tych informacji, niektre pro-¢ cedury w tym w a③nie okienku wy③wiet-¢ laj⇧ informacje dla uəytkownika. Gasn⇧¢ one natychmiast po wyj③ciu z tych¢ opcji.¢¢    Teraz pora na omwienie okna Song.¢Po lewej stronie znajduj⇧ si❎ w nim¢numery linii w songu. Naraz widoczne¢s⇧ tylko 3 linie songu poniewaə kaəda¢linia songu zajmuje 2 linie na ekranie,¢gdyə inaczej nie da o si❎ zmie③ci⇨ 8¢trackw. Warto③ci w grnym rz❎dzie s⇧¢przeznaczone dla kana u lewego, a w¢niəszym dla prawego. Na kaədym tracku¢znajduj⇧ si❎ 2 warto③ci. Pierwsza z¢zakresu 00-7F to numer patternu graj⇧-¢cego na tym tracku, a druga to transpo-¢zycja d♪wi❎kw graj⇧cym w tym patternie¢Zamiast numeru patternu na pierwszym¢tracku moəe znajdowa⇨ si❎ warto③⇨ wi❎-¢ksza od 7F. Jeəeli nast❎pna warto③⇨¢jest mniejsza od 80 to oznacza to skok¢na pozycj❎ w songu o podanym numerze,¢a warto③⇨ wi❎ksza zatrzymanie odgrywa-¢nia muzyczki. Z podawaniem numeru do¢ktrego naleəy skaka⇨ trzeba uwaəa⇨,¢gdyə program nie zapisuje ca ych¢danych songu, a tylko linie do pierw-¢szej linii wygl⇧daj⇧cej tak jak po¢wczytaniu programu, za ktr⇧ rwnieə¢znajduj⇧ si❎ tak wygl⇧daj⇧ce linie. To¢znaczy, əe z tak wygl⇧daj⇧cego songu:¢00 01-00 02-00 03-00 04-00¢   00-00 00-00 00-00 00-00¢01 FF-02 7F-FF 7F-FF 7F-FF¢   7F-FF 7F-FF 7F-FF 7F-FF¢02 FF-FF 7F-FF 7F-FF 7F-FF¢   7F-FF 7F-FF 7F-FF 7F-FF¢.. ..... ..... ..... ...dalej podobnie.¢Zapisane zostan⇧ tylko dwie pierwsze¢linie. Tymczasem player odgrywaj⇧c ten¢song natrafi na skok do linii drugiej,¢ktra nie zosta a zapisana, co moəe¢spowodowa⇨ dziwne efekty d♪wi❎kowe.¢¢    Zajmijmy si❎ teraz wyja③nieniem¢poj❎cia transpozycji. Jest to podnie-¢sienie d♪wi❎ku o podan⇧ liczb❎ p to-¢nw. Ca a transpozycja jest zamkni❎ta¢w p❎tl❎ o d ugo③ci 256 p tonw, to¢znaczy, əe podniesienie d♪wi❎ku o 256¢p tonw spowoduje powrcenie do pocz⇧-¢tkowej wysoko③ci. C#1 podniesione o¢jeden p ton to D-1, a opuszczone o¢jeden p ton, czyli podniesione o FF¢p tonw, to C-1. Podniesienie o okta-¢w❎ to 0C p tonw, a opuszczenie o¢oktaw❎, to F4 p tonw. Poniewaə ca a¢tablica cz❎stotliwo③ci sk ada si❎ w a③-¢ciwie z 4 tablic, wi❎c podniesienie o¢40 p tonw nie powoduje podniesienia¢d♪wi❎ku, a jedynie pobieranie warto③ci¢cz❎stotliwo③ci z nast❎pnej tablicy.¢¢    Poniəej okna Song znajduje si❎¢okno Instrument. Poniəej napisu "Ins"¢znajduje si❎ numer aktualnego d♪wi❎ku¢(warto③⇨ od 00 do 3F). Minus przed nu-¢merem oznacza, əe dany d♪wi❎k nie wys-¢t❎puje w aktualnym patternie pokazywa-¢nym w oknie Pattern. Plus oznacza, əe¢wyst❎puje. Cz❎③⇨ okna instrumentu,¢t⇧ znajduj⇧c⇧ si❎ na ciemniejszym tle,¢moəna podzieli⇨ na pionowe kolumny.¢Jest ich 21. Zawieraj⇧ one warto③ci,¢ktre s⇧ kolejno wsadzane przez player¢do komrek POKEY-w. W kaədej kolumnie¢znajduj⇧ si❎ nast❎puj⇧ce warto③ci.¢Od gry:¢④s up pokazuj⇧cy g o③no③⇨ obwiedni¢ podstawowej.¢④s up g o③no③ci obwiedni dodatkowej.¢④zniekszta cenie d♪wi❎ku.¢④rodzaj akcentu.¢④starsze 4 bity parametru akcentu.¢④m odsze 4 bity parametru akcentu.¢Innymi s owy, warto③⇨ parametru naleəy¢czyta⇨ "po chisku", to znaczy, əe¢  F¢  A¢oznacza parametr o warto③ci FA.¢G o③no③⇨ zORowana ze zniekszta ceniem¢to bezpo③rednia warto③⇨ wsadzana do¢komrek POKEY-w. Cz❎stotliwo③⇨ zaleəy¢od nuty, typu d♪wi❎ku itp. Moəna jednak¢dok adniej manipulowa⇨ cz❎stotliwo③ci⇧¢d♪wi❎ku za pomoc⇧ akcentw. Zaleənie od¢rodzaju akcenty o danym numerze wywo u-¢j⇧ nast❎puj⇧ce reakcje:¢④0 -brak akcentu. Cz❎stotliwo③⇨ zaleəy¢ tylko od typu d♪wi❎ku i nuty.¢④1 -parametr jest bezpo③rednio wsadzany¢ do komrki cz❎stotliwo③ci POKEY-a.¢④2 -poprzednia warto③⇨ wsadzona do¢ POKEY-a, plus parametr, do POKEY-a.¢④3 -oryginalna warto③⇨ cz❎stotliwo③ci¢ przed wsadzeniem do POKEY-a jest po-¢ wi❎kszana o parametr.¢④4 -parametr AND $D20A (RANDOM) jest¢ wsadzany do POKEY-a.¢④5 -parametr oznacza numer nuty, ktrej¢ cz❎stotliwo③⇨ pobierana jest z tablicy¢ cz❎stotliwo③ci i wsadzana do POKEY-a.¢④6 -podobnie jak poprzednio, ale przed¢ wsadzeniem do POKEY-a warto③⇨ jest¢ powi❎kszona o dotychczasow⇧ warto③⇨¢ wsadzan⇧ do POKEY-a.¢④7 -parametr jest transpozycj⇧ nuty.¢④8-F -akcenty te s⇧ identyczne z akcen-¢ tami 0-7, z tym, əe do komrki AUDCTL¢ jest wsadzana zapasowa warto③⇨ AUDCTL¢ d♪wi❎ku. Normalnie przy akcencie 0¢ wsadzana jest tam warto③⇨ standardowa,¢ a przy pozosta ych warto③⇨ 0.¢¢    W oknie Instrument na jasnym tle¢znajduj⇧ si❎ parametry d♪wi❎ku. Pierw-¢szy rz⇧d o③miu parametrw to transpozy-¢cje d♪wi❎ku. Na samej grze jest tran-¢spozycja o numerze 1, na dole o numerze¢8. Drugi rz⇧d to dziewi❎⇨ parametrw¢d♪wi❎ku. Kolejno od gry:¢④barwa filtru -jak  atwo si❎ domy③li⇨¢ uəywana przy d♪wi❎kach filtrowanych.¢ Cz❎stotliwo③⇨ stransponowana przez t⇧¢ warto③⇨ wsadzana jest do generatora¢ filtruj⇧cego (o numerze o 2 wi❎kszym).¢④standardowa warto③⇨ AUDCTL d♪wi❎ku.¢④zapasowa warto③⇨ AUDCTL (uəywana przy¢ akcentach od 8 do F).¢④szybko③⇨ opadania obwiedni podstawowej¢ Kiedy player zagra juə wszystkie 21¢ kolumn obwiedni d♪wi❎ku, o g o③no③ci¢ decyduje juə tylko g o③no③⇨ na ostat-¢ niej kolumnie i szybko③⇨ opadania.¢ Liczona jest ona w ilo③ci wywo a pla-¢ yera. Warto③⇨ 10 oznacza zmniejszanie¢ g o③no③ci o jeden co $10 wywo a play-¢ era. 0 to obwiednia sta a.¢④szybko③⇨ opadania obwiedni dodatkowej.¢④starsze 4 bity oznaczaj⇧ typ d♪wi❎ku.¢ M odsze 4 to parametr. Poszczeglne¢ typy d♪wi❎ku to:¢ -0 -d♪wi❎k normalny.¢ -1 -wibrato.¢ -2 -p ynne wibrato.¢ -3 -wibrato liczone w nutach.¢ -4 -opadanie d♪wi❎ku.¢ -5 -opadanie d♪wi❎ku liczone w nutach.¢ -6 -sta e podwyəszenie wysoko③ci.¢ -7 -dopki g o③no③⇨ d♪wi❎ku na obwied-¢  ni podstawowej jest niezerowa, g o③-¢  no③⇨ obwiedni dodatkowej jest zwi❎k-¢  szana o 1. Jest to inaczej przecho-¢  dzenie d♪wi❎ku do drugiego kana u.¢ Typy d♪wi❎ku od 8 do F rəni⇧ si❎ tym,¢ əe parametr jest brany z minusem, to¢ znaczy, əe zamiast opadania b❎dzie¢ wznoszenie, wibrato b❎dzie przesuni❎te¢ w fazie, a przechodzenie d♪wi❎ku b❎-¢ dzie realizowane w odwrotn⇧ stron❎.¢④oczekiwanie na rozpocz❎cie danego typu¢ d♪wi❎ku. Do tej pory d♪wi❎k brzmi jak-¢ by by  typu 0.¢④najstarsze 2 bity oznaczaj⇧ tablic❎¢ cz❎stotliwo③ci, z ktrej pobierana b❎-¢ dzie cz❎stotliwo③⇨. W rzeczywisto③ci¢ warto③⇨ ta jest dodawana do numeru nu-¢ ty tak, əe dla drugiej tablicy nuta¢ C-1 ma numer $41. Pozosta e 6 bitw¢ podaje zmniejszon⇧ o 1 ilo③⇨ wywo a¢ playera po ktrej nast❎puje kolejne¢ wywo anie procedury typu d♪wi❎ku,¢ zmieniaj⇧ce odpowiednio d♪wi❎k.¢④m odsze 4 bity to zmniejszona o jeden¢ ilo③⇨ wywo a playera, po ktrej od-¢ twarzana jest nast❎pna transpozycja.¢ Starsze 3 bity, to zmniejszona o jeden¢ ilo③⇨ uəywanych transpozycji. Transpo-¢ zycje s⇧ odtwarzane od tej o numerze 1¢ aə do tej ktrej numer wybrali③my, a¢ nast❎pnie znowu od tej o numerze 1.¢ Jednakəe jeəeli ilo③⇨ transpozycji¢ zwi❎kszymy o 8, to b❎d⇧ one odtwarzane¢ w kolejno③ci od tej o numerze 1 w d ¢ aə do tej ktrej numer wybrali③my, a¢ nast❎pnie z powrotem w gr❎ do pierw-¢ szej i tak w k ko.¢¢    Na samym dole ekranu znajduje si❎¢okno, w ktrym widzimy, w postaci s up-¢kw, cz❎stotliwo③ci i g o③no③ci odgry-¢wanych d♪wi❎kw. W ja③niejszej cz❎③ci¢tego okna widzimy tylko g o③no③ci¢d♪wi❎kw odtwarzanych na poszczeglnych¢generatorach.¢¢    Teraz pora na rzecz najwaəniejsz⇧:¢obs uga programu.¢¢    Ca y Composer jest podzielony na 3¢osobne, nie zwi⇧zane ze sob⇧ cz❎③ci:¢edycj❎ patternw, songu i instrumentw.¢Jednakəe mimo to cz❎③⇨ opcji dzia a we¢wszystkich tych cz❎③ciach:¢(Znak "!" oznacza klawisz Shift, za③¢znak "^" oznacza klawisz Control.)¢④!, ! -zmiana numeru instrumentu o 1.¢④!, ! -zmiana oktawy, w ktrej b❎d⇧¢ gra⇨ d♪wi❎ki.¢④<, > -zmiana tracku, na ktrym b❎d⇧¢ gra⇨ d♪wi❎ki.¢④^G -zmiana tempa odgrywania muzyczki.¢ Zmiany dokonujemy klawiszmi  i .¢ Esc b⇧d♪ Return kocz⇧ edycj❎.¢④^H -zmiana cz❎stotliwo③ci odgrywania¢ muzyczki na ramk❎ (edycja jak w opcji¢ poprzedniej).¢④^Q -zmiana aktualnego patternu, ins-¢ trumentu, pozycji w songu (zaleənie, w¢ ktrym oknie si❎ znajdujemy). Podajemy¢ najpierw bardziej znacz⇧c⇧ cyfr❎ licz-¢ by. Jeəeli juə po niej naci③niemy Re-¢ turn, to zmianie ulegnie tylko ta cyf-¢ ra. Jeəeli wprowadzimy rwnieə drug⇧¢ cyfr❎, to nie naleəy juə naciska⇨ kla-¢ wisza Return. Esc to wyj③cie.¢④Tab -przejscie do nast❎pnego okna.¢④!^Esc -powrt do Menu. Przej③cie do¢ Menu nie niszczy əadnych ustawie w¢ Composerze. W szczeglno③ci zostaj⇧¢ zachowane bufory na kopiowany pattern¢ i instrument.¢¢    Zaraz po wej③ciu do Composera znaj-¢dujemy si❎ w oknie edycji songu.¢Mamy tutaj nast❎puj⇧ce opcje:¢④, , ,  -porusznie si❎ po oknie.¢④0..9, A..F -wpisywanie warto③ci (nie¢ moəna, za wyj⇧tkiem tracku nr 1, poda⇨¢ numeru patternu wi❎kszego od 7F. W os-¢ tatniej linii na pierwszym tracku moəe¢ by⇨ tylko rozkaz skoku lub stopu).¢④!1..!8 -wy ⇧czanie lub w ⇧czanie tego¢ kana u. Jeəeli kana  jest wy ⇧czony¢ (ciemny pasek w oknie g o③no③ci kana-¢  w) to d♪wi❎ki pojawiaj⇧ce si❎ na tym¢ kanale nie bed⇧ odgrywane.¢④!Insert -rozsuwa linie w songu, wsta-¢ wiaj⇧c zera na aktualnej pozycji.¢④!Delete -zsuwa linie songu. Na pozycji¢ 7F wstawiana jest linia "pusta".¢④^X, !X -zmiana 2 trackw. Pomi❎dzy¢ jedn⇧ warto③ci⇧ a drug⇧ poruszamy si❎¢ klawiszami , . Warto③ci moəemy poda-¢ wa⇨ normalnie, szesnastkowo, albo teə¢ za pomoc⇧ klawiszy ,  zmieniaj⇧cych¢ warto③⇨ o 1. Return powoduje wykonanie¢ opcji, Esc to wyj③cie. !X rəni si❎¢ tylko tym, əe kursor juə b❎dzie usta-¢ wiony na drugiej warto③ci. Zamiana do-¢ konywana jest od pozycji kursora w¢ d , tak wi❎c jeəeli chcemy zamieni⇨¢ ze sob⇧ zawarto③ci trackw od pozycji¢ 10 do 16 to naleəy przej③⇨ na pozycj❎¢ 10, poda⇨ ktre tracki chcemy zamieni⇨¢ a nast❎pnie na pozycji 17 poda⇨ te¢ same warto③ci. Domy③lnie na pocz⇧tku¢ przyjmowany jest track na ktrym stoi¢ kursor.¢④^C, !C -tym razem jeden track jest ko-¢ piowany do drugiego. Rwnieə jest to¢ robione od pozycji kursora, ale tym¢ razem z powodu zamazywania starych¢ warto③ci nie moəna zrobi⇨ poprzednio¢ opisanej sztuczki.¢④!Tab -zmiana 2 trackw, ale nie trzeba¢ podawa⇨ ich numerw. Wymieniane s⇧ ze¢ sob⇧: track na ktrym stoi kursor oraz¢ ten sam track tyle, əe na przeciwnym¢ kanale. Innymi s owy ta opcja pozwala¢ zmienia⇨ kana y lewy z prawym.¢④Return -odgrywa song od aktualnej po-¢ zycji. Jeəeli odmawia wsp pracy (op-¢ cja nie dzia a) to oznacza, əe gdzie③¢ w songu skoki si❎ zap❎tlaj⇧, to zna-¢ czy, əe w jakiej③ linii songu jest¢ skok do linii, w ktrej jest skok do¢ linii, w ktrej... itd. Podczas odgry-¢ wania dzia aj⇧ nast❎puj⇧ce klawisze:¢  ④,  -zmiana instrumentu.¢  ④,  -zmiana oktawy.¢  ④<, > -zmiana tracku.¢  ④!1..!8 -wy ./w . kana u.¢  ④klawisze nutowe -granie wraz z¢   muzyczk⇧.¢  ④Spacja, Esc -zakoczenie odgrywania.¢¢    Nast❎pnym oknem jakie odwiedzamy¢jest okno edycji patternu:¢④,  -zmiana numeru patternu o 1.¢④,  -ruch kursorem po patternie.¢④klawisze nutowe - wpisywanie na danej¢ pozycji w patternie aktualnego instru-¢ mentu (automatycznie ustawiana jest¢ g o③no③⇨ FF).¢④^, ^ -zmiana o jeden g o③no③ci¢ obwiedni podstawowej.¢④^, ^ -to samo, ale dla dodatkowej.¢④^0..^9, ^A..^F -bezpo③rednie wpisywa-¢ nie g o③no③ci obwiedni podstawowej.¢ (Warto③ci 00 nie moəna wpisa⇨).¢④!0..!9, !A..!F -to samo dla obwiedni¢ dodatkowej.¢④!/ a nast❎pnie 0 -rozkaz zakoczenia¢ w tym miejscu odgrywania patternu.¢④!/ a nast❎pnie 1..9, A..F - rozkaz¢ zmiany tempa.¢④Space -czyszczenie pozycji w patter-¢ nie na pozycji kursora.¢④!Space -czyszczenie tylko dodatkowego¢ parametru (zmiana tempa lub koniec¢ odgrywania patternu).¢④!Z -ustawia na danej pozycji znacznik¢ (kropka za numerem pozycji).¢④Delete -kopiuje pozycj❎ przy znaczniku¢ na pozycj❎, w ktrej znajduje si❎ kur-¢ sor oraz przesuwa o 1 pozycj❎ w d ¢ znacznik i kursor.¢④!Insert -rozsuwa linie w patternie,¢ wstawiaj⇧c pust⇧ lini❎ na pozycji kur-¢ sora.¢④!Delete -zsuwa linie wstawiaj⇧c pust⇧¢ lini❎ na pozycji 3F.¢④^Clear, ^Insert, ^Delete -w programie¢ znajduje si❎ bufor, ktry uəywany jest¢ przy kopiowaniu patternw. ^Clear czy-¢ ③ci pattern i zapisuje go do tego bu-¢ fora. ^Insert odzyskuje go, a ^Delete¢ odzyskuje go, z tym, əe nie kasowana¢ jest poprzednia zawarto③⇨ patternu, a¢ d♪wi❎ki wpisywane s⇧ tylko w pozycje¢ ktre poprzednio by y juə puste.¢④^T, !T -transpozycja instrumentu w¢ patternie. Jeəeli w wyniku transpozyc-¢ ji mia by powsta⇨ d♪wi❎k o numerze 0,¢ to poniewaə takiego d♪wi❎ku nie ma,¢ dana pozycja w patternie jest czysz-¢ czona. Numer instrumentu oraz wielko③⇨¢ transpozycji podajemy w ma ym oknie¢ pod patternem. Domy③lnie przyjmowany¢ jest instrument aktualny.¢④![, !] -transpozycja aktualnego inst-¢ rumentu o 1.¢④^X, !X -zmiana dowolnego instrumentu¢ w patternie na dowolnie wybrany. Domy-¢ ③lnie przyjmowany jest instrument ak-¢ tualny.¢④!Tab -zmienia numer instrumentu na po-¢ zycji kursora na aktualny oraz przesu-¢ wa kursor o jedn⇧ pozycj❎ w d .¢④Return, !Return -odgrywa pattern na¢ aktualnym tracku. Jeəeli naci③ni❎ty¢ by  Shift, to odgrywanie nast⇧pi od¢ pocz⇧tku patternu. W przeciwnym przy-¢ padku b❎dzie to od pozycji kursora.¢ Dowolny klawisz przerywa odgrywanie.¢④!Inverse, ^Inverse, !Caps, ^Caps -¢ program TMC zosta  wyposaəony w ekspe-¢ rymentaln⇧ opcj❎ jak⇧ jest wpisywanie¢ nut do patternu na əywo (w czasie rze-¢ czywistym) podczas grania patternu,¢ przy jednoczesnym ods uchiwaniu jego¢ dotychczasowej zawarto③ci. S uə⇧ do¢ tego owe cztery opcje. Rəni⇧ si❎ one¢ w sposb nast❎puj⇧cy. Klawisz Inverse¢ oznacza, əe pattern b❎dzie puszczony¢ od pocz⇧tku, za③ Caps, əe od aktualnej¢ pozycji kursora. Shift oznacza, əe¢ pattern zacznie by⇨ odgrywany dopiero,¢ kiedy ten klawisz zostanie puszczony,¢ za③ Control oznacza, əe pattern nie¢ zostanie puszczony dopki nie naci③-¢ niemy jakiego③ klawisza. Podczas gdy¢ program oczekuje na naci③niecie dowol-¢ nego klawisza nutowego pattern jest¢ w sposb normalny ods uchiwany. Naci③-¢ niecie klawisza nutowego powoduje wpi-¢ sanie go do patternu na aktualnie od-¢ grywanej pozycji oraz oczywi③cie zag-¢ ranie wpisywanej nuty. Klawiszami , ¢ zmieniamy aktualn⇧ oktaw❎. Esc powodu-¢ je powrt do edycji patternu.¢¢    Ostatnim oknem jest okno instrume-¢ntu:¢④, , ,  -tymi klawiszami poruszmy¢ si❎ po oknie.¢④^, ^ -jeəeli znajdujemy si❎ na tej¢ cz❎③ci okna z ciemniejszym t em, to¢ te klawisze powoduj⇧ zmian❎ g o③no③ci¢ obwiedni podstawowej w danej kolumnie.¢④^, ^ -dotycz⇧ obwiedni dodatkowej.¢④!^, !^ -zmieniaj⇧ g o③no③⇨ ca ej¢ obwiedni podstawowej.¢④!^, !^ -dotycz⇧ obwiedni dodatkowej.¢④0..9, A..F -wpisywanie warto③ci.¢④^Clear, ^Insert -kopiowanie instrumen-¢ tw. Dzia a tak samo jak w oknie¢ edycji patternw.¢④!Insert -kopiowanie tylko parametrw¢ instrumentu (cz❎③⇨ d♪wi❎ku na ja③niej-¢ szym tle).¢④^Delete, !Delete -kopiowanie z bufora¢ tylko obwiedni d♪wi❎ku (odpowiednio:¢ g wnej i dodatkowej).¢④^Tab, !Tab -kopiowanie w obr❎bie aktu-¢ alnego instrumentu obwiedni dodatkowej¢ do g wnej i na odwrt.¢④^L, ^S -odczyt, zapis instrumentu.¢④klawisze nutowe -mimo iə klawisze cyf-¢ rowe zajmuj⇧ cz❎③⇨ z nich, to jednak¢ reszta dzia a i moəna za ich pomoc⇧¢ pos ucha⇨ sobie d♪wi❎ku. W razie,¢ gdyby③my potrzebowali akurat klawisza¢ zaj❎tego przez cyfr❎, to moəemy nacis-¢ n⇧⇨ klawisz Shift lub Control (byle¢ nie Ctrl+G, Ctrl+H lub Ctrl+Q).¢¢    To tyle je③li chodzi o obs ug❎ mo-¢jego programu. Polecam sprawdzenie¢wszystkiego w naturze.¢