home *** CD-ROM | disk | FTP | other *** search
/ The World of Computer Software / World_Of_Computer_Software-02-387-Vol-3of3.iso / h / hapn4800.zip / 4K8DOC.TXT < prev    next >
Text File  |  1992-05-08  |  71KB  |  1,500 lines
  1. De HAPN 4800 baud packet modem documentatie
  2. ===========================================
  3.  
  4.  
  5. Inhoudsopgave
  6.  
  7. 1 /  Inleiding.
  8. 2 /  Waarom 4800 baud?
  9. 3 /  Verschillende uitvoeringen van het modem:
  10.      PA0WCH, PA0MJR, PB0AAQ, CADAMS systems.
  11. 4 /  De werking & voor en nadelen ten opzichte andere modulatietechnieken.
  12. 5 /  Testen en afregeling van het modem.
  13.  
  14. 6 /  Het aansluiten op de transceiver, algemene info.
  15. 7 /  Specifieke aansluitgegevens voor diverse transceivers.
  16.  
  17. 8 /  Het aansluiten op de packet controller, algemene info.
  18. 9 /  Specifieke aansluitgegevens voor diverse packet controllers.
  19.  
  20. 10/  Bij problemen: modificaties en verbeteringen.
  21.  
  22. 1 / Inleiding
  23. =============
  24.  
  25. In augustus 1988 publiceerde VE3DNL, Glenn Leinweber uit Hamilton, Canada een
  26. artikeltje in Ham Radio (dit blad is inmiddels ter ziele) over een simpel
  27. packet modem waarmee 4800 baud met een gewone transceiver overgedragen kon
  28. worden. 
  29. Dit zou volkomen aan de Nederlandse packet gemeenschap voorbij zijn gegaan,
  30. ware het niet dat Will, PA0WCH op eigen initiatief enkele tientallen printjes
  31. ervoor liet maken en zelfs bestukken. Deze bestukte printjes werden her en der
  32. uitgedeeld aan aktieve amateurs.
  33.  
  34. Begin 1989 zijn in Nederland zodoende de eerste 4800 baud packet verbindingen
  35. gemaakt tussen PE1HZG, PE1CHL en PE1DNA. Sindsdien is het aantal amateurs wat
  36. ook (of alleen) aktief is met 4800 baud packet sterk gegroeid. Op dit moment
  37. (april '92) zijn er in Nederland naar schatting zo'n 50 amateurs, mailboxen,
  38. nodes (knooppunten) en 23cm interlinks welke met 4800 baud werken.
  39. Ook in het buitenland word dit systeem vaak toegepast.
  40.  
  41. Over deze documentatie.
  42.  
  43. Deze documentatie is in de loop van de afgelopen 3 jaar ontstaan uit de
  44. bijdragen van vele amateurs. Iedereen die de aansluitgegevens uitzocht van zijn
  45. transceiver en TNC stuurde een berichtje daarover aan ondergetekende. Deze
  46. heeft de verschillende verhaaltjes samengevoegd tot een geheel.
  47. Tevens zijn de opgedane ervaringen hierin verwerkt en zijn er diverse
  48. modificaties en verbeteringen beschreven.
  49.  
  50. Oorspronkelijk was deze documentatie een aanvulling op het orginele artikel
  51. uit Ham Radio (zie referenties). Aangezien dit artikel moeilijk te verkrijgen
  52. is en ook niet bij de VERON-bibliotheek aanwezig is, heb ik zoveel mogelijk
  53. informatie in deze documentatie opgenomen.
  54.  
  55. Deze documentatie is dus een experimenteerders handleiding, geen A-tot-Z 
  56. bouwbeschrijving.
  57.  
  58. Als er naar onderdeelnummers verwezen wordt, slaan deze op het schema wat in
  59. de file 4k8princ.prn staat. Dit is dezelfde onderdeelnummering als in het
  60. Ham Radio artikel gebruikt wordt.
  61.  
  62. Ook het afregelen en testen van het modem zoals dat in deze doc beschreven
  63. staat is afgestemd op de schema's die bij dit archive zitten, in de .prn files.
  64. Het is universeel toepasbaar. Als u de schema's van de uitvoering welke u
  65. gebruikt ernaast houdt ziet u meteen de verschillen en de overeenkomsten.
  66.  
  67. Voor specifieke afregel-, test- en bouwvoorschriften van de diverse
  68. uitvoeringen verwijs ik naar de verschillende losse tekstfiles welke ook in dit
  69. file pakket zitten. (4k8_pa0.wch, 4k8_pb0.aaq, 4k8_cad.ams)
  70.  
  71. 2 / Waarom 4800 baud ?
  72. ======================
  73.  
  74. Dat er behoefte is aan hogere snelheden is een duidelijke zaak. Steeds meer
  75. informatie komt op ons af. Het simpel in een bbs inloggen om de laatste post
  76. op te halen is de laatste jaren uitgebreid tot hele discussiegroepen waarin
  77. over bepaalde amateurzaken van gedachten gewisseld wordt. Bestanden van meer
  78. dan 100K versturen is een gewone zaak geworden. De toekomst heeft veel te
  79. bieden op het gebied van packet radio, het is een van de weinige gebieden van
  80. amateurradio waarin nog echt nieuwe zaken ontwikkeld worden: protocollen, 
  81. modulatiemethoden, digitale signaalverwerking, datacompressie enzovoort.
  82. De toekomst heeft veel te bieden voor hoge snelheid packet radio. 
  83.  
  84. Een packet modem wat door de amateurs thuis gemaakt en aangesloten moet worden
  85. op een bestaande transceiver moet aan een aantal eisen voldoen:
  86.  
  87. 1 - De werking moet simpel zijn, gemakkelijk te doorzien om problemen zelf op
  88.     te kunnen lossen.
  89. 2 - Het modem moet op iedere transceiver aan te sluiten zijn.
  90. 3 - De modulatiemethode moet zo efficient mogelijk zijn, om veel amateurs
  91.     tegelijk toe te kunnen laten op dezelfde frekwentie, met een redelijke
  92.     overdrachtssnelheid per gebruiker en een minimale bandbreedte.
  93. 4 - De kostenpost moet zo laag mogelijk blijven.
  94. 5 - Er moeten tenminste tegenstations zijn om mee te experimenteren. Liever nog
  95.     een node en/of een bbs.
  96.  
  97. Als we de nu gebruikte technieken voor snellere modems hiertegen afwegen dan
  98. komen we op de volgende puntsgewijze vergelijkingen uit:
  99.  
  100. 2400 baud afsk (met 'opgevoerd' 1200 baud modem):
  101. -------------------------------------------------
  102. punt 1: Het principe is simpel: hetzelfde als 1200 baud maar met ca 50% hogere
  103. tonen. Er onstaan echter problemen met amplitude en fase vervormingen. De tonen
  104. zijn te krap voor de bitrate. Modem IC's werken buiten de specificaties. Dit
  105. kan betekenen dat bij wijziging van het ontwerp van het gebruikte modem IC deze
  106. niet meer op 2400 baud willen functioneren. Serieuze problemen zijn derhalve
  107. te verwachten.
  108. punt 2: Meestal werkt dit systeem goed met de microfoon en luidspreker
  109. aansluitingen. Een zeer zorgvuldige afregeling van de zwaai is noodzakelijk om
  110. niet te breed te worden.
  111. punt 3: niet veel beter als bij 1200 bd. Aangezien de zwaai teruggenomen moet
  112. worden om niet te breed te worden, neemt de signaal/ruis verhouding af. Meer
  113. retry's zijn derhalve te verwachten, wat weer een lagere efficientie inhoudt.
  114. punt 4: De kosten: vanaf 25 gulden. Bij ombouw van een 1200 baud modem ca 5
  115. gulden (xtal).
  116. punt 5: Er zijn enkele lokale aktiviteiten, maar dit blijft beperkt door
  117. onderlinge incompatibiliteiten. (er bestaan meerdere, onderling niet uitwisselba-
  118. re methodes op een 1200 baud modem 'op te voeren')
  119.  
  120. 4800 baud HAPN modem:
  121. ---------------------
  122. punt 1: De werking is tamelijk eenvoudig. Simpele opamp's en wat poorten. Geen
  123. complexe chips zoals tcm3105 of am7910 waarvan het maar de vraag is wat er
  124. binnenin allemaal gebeurt.
  125. punt 2: Microfoon en luidspreker aansluitingen voldoen niet. Aftakkingen direct
  126. op fm modulator en demodulator zijn nodig. Steeds meer nieuwere transceivers
  127. hebben deze aansluitingen al naar buiten uitgevoerd. Veel info is reeds bekend,
  128. o.a. in deze tekst. Iedere FM of PM zender is te gebruiken.
  129. punt 3: Met dezelfde bandbreedte als bij 1200 baud afsk een 4 keer hogere
  130. overdrachtssnelheid. Door direkte aansluiting op fm modulator/demodulator is de
  131. 'turnaround time' veel korter, dwz de tijden waarin men zowel niet zendt als
  132. ontvangt zijn korter. Minder kans op collisions dus.
  133. punt 4: Bij zelfbouw vanaf 50 gulden. Complete pakketjes worden ook aangeboden.
  134. punt 5: Diverse node's, bbs'en en zelfs een dxcluster zijn met 4800 baud
  135. aktief: PI8UTR, PI8RNI, PI8NOS, PI8EHV, PI8PAC, PI8DXE, DB0QS en meer volgen.
  136.  
  137. 9600 baud K9NG/G3RUH shaped fsk modem:
  138. --------------------------------------
  139. punt 1: Een stuk complexer dan de voorgaande modem's. Vergt enige studie om
  140. goed te doorgronden.
  141. punt 2: Moet ook aangesloten worden direct op de FM modulator en demodulator.
  142. Een bijkomende complicatie is dat er problemen kunnen ontstaan bij zenders
  143. waarbij het VCO van een synthesizer gemoduleerd wordt. Bij deze apparaten wordt
  144. namelijk een gedeelte van de modulatie weggeregeld door de PLL.
  145. punt 3: Het signaal past nog steeds in een standaard FM filter, met uiteraard
  146. een factor 8 hogere performance dan bij 1200 bd. Bij fullduplex verkeer
  147. (satelliet) zijn snelheden van meer dan 7000 bits/sec effectief haalbaar.
  148. punt 4: Bij zelfbouw vanaf ca 175 gulden. Ook complete pakketjes zijn te koop.
  149. punt 5: Natuurlijk de packet satellieten. Ook diverse node's en bbs'en hebben
  150. een 9600 baud gebruikers ingang: DB0IZ, DB0QS en DB0AMU bijvoorbeeld.
  151. Binnenkort heeft ook PI8EHV een 9600 baud gebruikerspoort, samen met de 4800
  152. baud poort.
  153.  
  154. Al met al komt het 4800 baud HAPN modem als een zeer aanvaardbaar alternatief
  155. voor 1200 baud afsk uit de bus. 2400 baud afsk kunnen we beter overslaan omdat
  156. het nauwelijks een verbetering van het totale rendement oplevert.
  157.  
  158. 3/ Diverse uitvoeringen van het 4800 baud HAPN modem
  159. ====================================================
  160.  
  161. Voor zover mij bekend zijn er op dit moment (mei '92) vier modems waarmee
  162. 4800 baud aktiviteiten ontplooid worden:
  163.  
  164. 1/ Het aloude 'PA0WCH' printje. 
  165. -------------------------------
  166. Zo genoemd naar de initiatiefnemer van het project. Het is een ruim opgezet
  167. printje van ca 11 bij 13 cm. De schema's die bij deze doc horen zijn hierop
  168. gebaseerd. Er zit geen PTT circuit op het printje en de OptoPcScc gebruikers
  169. zullen dat er zelf bij moeten maken. Ook een voeding zit er niet op, met +12,
  170. -12, +5 en -5 V is dat een behoorlijk probleem. De aansluitingen zijn ttl in en
  171. uit, en audio in en uit.
  172. Alle in deze file beschreven ombouw- en aansluitgegevens zijn gebaseerd op
  173. dit printje. Aansluitingen voor de TNC en TRX via een klemmenstrookje en wat
  174. losse pennen op de print.
  175. Deze print wordt her en der nog wel in het land aangeboden. (soms in
  176. spiegelbeeld...) Ligt ook nog bij vele amateurs ongebruikt te verstoffen,
  177. zelfs compleet bestukte printjes...
  178.  
  179. 2/ Het 'PA0MJR' modem. 
  180. ----------------------
  181. Dit is een 4800 baud modem waar wel een PTT circuit op zit. Het is speciaal
  182. ontworpen voor gebruik met de OptoPcScc kaart van PA0HZP, maar dat houdt ook in
  183. dat het gewoon TTL compatibel is. Is dus ook te gebruiken voor TNC's. De
  184. voedingsspanningen worden 'aan boord' opgewekt met behulp van een DC-DC conver-
  185. ter, waardoor het modem alleen nog maar 12 V nodig heeft. Deze converter
  186. maakt het pakketje vrij prijzig.
  187. bestel info : zie callbook / telefoonboek.
  188. Pakketprijs Fl ***,**
  189.  
  190. 3/ Het 'PB0AAQ' combimodem.
  191. ---------------------------
  192.  Hier zit zowel een 1200 baud afsk modem op met behulp van een TCM3105, als een
  193. HAPN 4800 baud modem. Uitgevoerd op een Eurokaart (10*16 cm) heeft het ook een
  194. 220V netvoeding aan boord. Voor de transceiver wordt een 5p DIN connector
  195. gebruikt, en er zijn twee 9 polige D-connectoren voor de OptPcScc kaart. Het
  196. snelle CD circuit van het HAPN ontwerp bedient beide SCC kanalen. De modems
  197. worden beide op een (1) transceiver aangeloten. Door onderlinge doorkoppeling
  198. van de PTT signalen naar het CD circuit worden zend-botsingen voorkomen, dwz
  199. het 1200 baud modem en het 4800 baud modem kunnen niet tegelijk gaan zenden.
  200. Bestelinfo :
  201. F***,** overmaken naar giro :4437941 t.n.v. F de Kruijf Ln v Chartroise 26
  202.  3552 EV Utrecht, onder vermelding van 4k8+1k2 modem pakket.
  203.  is inclusief verzendkosten enz...
  204.  
  205. 4/ Het 'CADAMS' pakket. 
  206. -----------------------
  207. Dit is ook een eurokaart met 220V voeding op de print. De print is door een
  208. professionele printontwerper gemaakt, en ziet er zeer verzorgd uit. Aansluiting
  209. zowel op de modem-disconnect aansluiting van TNC als op de OptoPcScc kaart van
  210. pa0hzp. De bekende 5 polige DIN connector voor aansluiting op de transceiver.
  211. PTT en CD signalen zijn te inverteren voor flexibiliteit in
  212. aansluitmogelijkheden op packet controllers.
  213. Ook hier zijn diverse verbeteringen doorgevoerd ten opzichte van het orginele
  214. HamRadio ontwerp. Het pakket kan geleverd worden in diverse uitvoeringen, van
  215. print + componenten tot getest en gebouwd in een kastje. Zie de file
  216. 4k8_cad.ams voor meer info.
  217. Bestelinfo :
  218. CADAMS systems, Postbus 8672, 5605KR Eindhoven, tel 040-552953
  219. Fl **,** ***,** ***,** of ***,** op giro 4146981,
  220. onder vermelding van "4k8 modem pakket versie 1, 2, 3 of 4."
  221.  
  222. In verband met de diverse voorschriften en gedragsregels zijn de prijzen in
  223. het bovenstaande weggelaten. Voor meer info kan men contact opnemen via
  224. telefoon of brief.
  225.  
  226.  
  227. 4 / De werking van het 4800 baud HAPN modem
  228. ===========================================
  229.  
  230. De signaalopwekking (modulator) werkt als volgt: (bij jumper in stand FM)
  231.  
  232. Het inkomende TTL signaal wordt eventueel geschakeld met RTS (PTT) in de
  233. 74HC132. Deze poort heeft een uniforme uitgangsimpedantie voor positieve en
  234. negatieve flanken, wat nodig is om de differentiator (C30/R31) aan te sturen.
  235. Deze differentiator produceert een smalle naaldpuls bij iedere verandering van
  236. de inkomende datastroom. Deze positieve en negatieve naaldpulsen worden
  237. vervolgens gefilterd in de 2 12db/oktaaf filters rond U15A en U15D. De -3db
  238. afsnijfrekwentie van deze filters is ca 2400 Hz. Daarboven wordt alles met
  239. maar liefst 24 db/oktaaf weggefilterd.
  240.  
  241. Het resultaat is dat iedere 0 naar 1 overgang in de inkomende datastroom wordt
  242. omgezet in een positief 'pulsje' , en een 1 naar 0 overgang in een negatief
  243. 'pulsje'. Met dit signaal wordt vervolgens de FM modulator in de tranceiver
  244. aangestuurd.
  245.  
  246. Als we een 'calibrate' commando geven aan de packet controller (afwisselend een
  247. en nul, oftewel een  010101010101010... patroon) dan 'vloeien' de positieve en
  248. negatieve pulsjes in elkaar over tot een sinus van 2400 Hz.
  249.  
  250. De ontvanger moet een onderscheid kunnen maken tussen positieve pulsen,
  251. negatieve pulsen en geen pulsen. Daartoe wordt het signaal eerst versterkt
  252. (U14C) en gefilterd door een 4 polig laagdoorlaatfilter (U14D, U14A).
  253.  
  254. De differentiator C44, R58 verschuift dit signaal 90 graden in fase.
  255. Hierdoor wordt op het moment waarop het uitgangssignaal van het filter maximaal
  256. is een nuldoorgang gegenereerd. Door een kleine drempel genereren comparators
  257. U16A, U16D op het moment van deze nuldoorgang korte digitale pulsen.
  258.  
  259. De comparators U16C en U16B detecteren respectievelijk de positieve en
  260. negatieve pulsen. 
  261.  
  262. Deze digitale signalen worden gecombineerd tot korte pulsen die precies in het
  263. midden van het ontvangen positieve signaal maximum (U17B) en negatieve signaal
  264. maximum (U17A) staan. De set-reset latch U17C en U17D wint de oorspronkelijke
  265. data terug.
  266.  
  267. Het carrier detect circuit lijkt veel op dat wat in de meeste fm transceivers
  268. zit. Het werkt op de ruis uit de FM detector als er geen signaal ontvangen
  269. wordt. Deze ruis bevat frekwenties tot zo'n 50 KHz. 
  270.  
  271. Het nog ongefilterde ontvangstsignaal wordt afgetakt achter de eerste
  272. versterker U14C. Met hoogdoorlaatfilter U15B worden de frekwenties beneden de
  273. 10 KHz weggefilterd, deze bevatten immers de 'gewenste' signalen en daarop mag
  274. de carrier detect niet reageren. De overblijvende ruis wordt gelijkgericht
  275. met D9. We houden dan een varieerende gelijkspanning over. Deze wordt nog eens
  276. door laagdoorlaatfilter U14B gevoerd en de schmitt-trigger poort U19A zet dit
  277. in een 'schoon' TTL DCD signaal om. De instelpotentiometer R74 stelt het DCD
  278. nivo in.
  279.  
  280. Wat veel hoofdbrekens veroorzaakt is het gedeelte rond de analoge schakelaar
  281. U18. Deze MC14551, oftewel 4551 is een 4 voudige 2 standen schakelaar. Het ding
  282. is moeilijk te verkrijgen.
  283.  
  284. De oorspronkelijke bedoeling van het VE3DNL ontwerp was dat op de 'ext LF'
  285. aansluiting het audio uit een 1200 baud afsk modem werd aangesloten, en op de
  286. 'ext data' aansluiting het TTL signaal uit datzelfde 1200 baud modem. 'TX lf'
  287. gaat dan naar de fm modulator in de transceiver, terwijl 'RXD' dan naar de
  288. packet controller gaat. Met de 'sw1' en 'sw2' aansluitingen zou je dan kunnen
  289. kiezen tussen 1200 bd en 4800 baud packet. Overigens moest de packet controller
  290. dan natuurlijk ook omgeschakeld worden tussen 4800 en 1200 baud HDLC snelheid,
  291. maar dat staat hier niet aangegeven.
  292.  
  293. Echter, de huidige tendens is dat er voor verschillende modems ( b.v. 1200 en
  294. 4800 baud) aparte packet controllers gebruikt worden. Het omschakelcircuit rond
  295. U18 is daarmee nutteloos geworden. We kunnen het echter nog een nuttige functie
  296. geven, namelijk het 'uitschakelen' van het zendgedeelte van het 4800 baud
  297. modem.
  298.  
  299. Daartoe solderen we pen 5 en 6 van de 4551 aan elkaar zodat de TTL data van het
  300. modem altijd aan de packet controller doorgegeven wordt. Pen 4 en 5 van U19B
  301. verbinden we dan met het PTT signaal zodanig dat alleen als PTT aktief is, het
  302. zendsignaal van het modem van pen 15 naar pen 14 op de 4551 doorgegeven wordt.
  303. Pen 1 van de 4551 laten we niet aangesloten.
  304. Op deze manier kunnen we, zonder steeds het modem te moeten loskoppelen, de
  305. transceiver ook gebruiken voor 1200 baud of voor phone.
  306.  
  307.  
  308. 5 / Afregelen en testen van het modem
  309. =====================================
  310.  
  311. Hiervoor is een voltmeter nodig. Een oscilloscoop kan zeer handig zijn in het
  312. geval van problemen.
  313.  
  314. Er zijn 3 afregelpunten:
  315. - R44, de ingangsgevoeligheid,
  316. - R74, de carrier detect instelling en
  317. - R31, de uitgangs (zwaai) instelling.
  318.  
  319. De ingangsgevoeligheid
  320. ----------------------
  321. Voor deze afregeling wordt het modem aangesloten op een transceiver, welke op
  322. een niet in gebruik zijnde frekwentie afgestemd is.
  323.  
  324. We meten de gelijkspanning op TP1. Met R44 moeten we deze spanning kunnen
  325. regelen. Is dat niet het geval en blijft de spanning op ca 8 a 10 V, dan loopt
  326. de uitgangsspanning van de eerste opamp vast tegen voedingsspanning. Verminder
  327. dan R45 van 100K naar 10K. In ieder geval moet de spanning op TP1 bij een niet
  328. in gebruik zijnde frekwentie ca 8 V zijn. Dit moet dus ingesteld worden met
  329. R44. Bij ontvangst van een ongemoduleerde draaggolf zakt deze spanning tot 0 V
  330. en bij ontvangst van een 4800 baud packet signaal ongeveer 4 a 6 V, afhankelijk
  331. van de zwaai van het tegenstation.
  332.  
  333. De carrier detect
  334. -----------------
  335. Daarna stellen we de carrier detect gevoeligheid in met behulp van R74.
  336. Dit is simpel: wederom afstemmen op een leeg kanaal en met R74 'CD out' op 0v
  337. zetten. Bij ontvangst van een signaal moet 'CD out' naar 5v springen.
  338.  
  339. Deze instelling is afhankelijk van de ingangsgevoeligheid R44, dus als deze
  340. veranderd wordt moet de carrier detect gevoeligheid ook gecontroleerd worden.
  341.  
  342. De zwaai
  343. --------
  344. Als laatste hebben we dan natuurlijk de uitgangsspanning (zwaai) instelling.
  345. Dit is het lastigste omdat we meestal geen zwaaimeter ter beschikking hebben.
  346. De zwaai moet ongeveer op 3 KHz ingesteld worden. Er zijn een aantal
  347. mogelijkheden:
  348.  
  349. 1 - Een tegenstation vergelijkt de uitgezonden signalen met andere phone
  350. signalen, het liefst met een oscilloscoop welke op de FM discriminator is
  351. aangesloten.
  352.  
  353. 2- Kijk zelf met een oscilloscoop in je eigen transceiver op het punt op de FM
  354. modulator waar je het 4800 baud modem aan gaat sluiten. Wat voor een
  355. piekspanning staat daar als je flink in de microfoon fluit of blaast? Stel de
  356. uitgangsspanning van het 4800 baud modem in op ongeveer 60% van deze spanning.
  357.  
  358. Denk er aan dat een te grote instelling van de zwaai veel ellende (splatter en
  359. nabuurkanaal storing) veroorzaakt. Als het allemaal goed werkt moet de zwaai
  360. tussen de 1 en 3 KHz gevarieerd kunnen worden zonder dat de neembaarheid van de
  361. packets vermindert bij het tegenstation.
  362.  
  363. 6 / Het aansluiten op een transceiver, algemene tips
  364. ====================================================
  365.  
  366.  
  367. Ontvangst
  368. ---------
  369.  
  370. Probeer een punt te vinden wat zo dicht mogelijk op de uitgang van de FM
  371. discriminator zit. Meestal zitten daar ook de 'center meter', CTCSS, DTMF,
  372. digitale code squelch en dat soort circuits aangesloten. De impedantie moet zo
  373. laag mogelijk zijn. Er staat ook een DC component op dat punt die afhankelijk
  374. is van de (mis)afstemming. Deze spanning kan nog ooit van pas komen bij
  375. zwaaimetingen of voor andere highspeed modems. Het 4k8 modem heeft een AC
  376. gekoppelde ingang, dus de DC spanning kan geen kwaad. Wat wel problemen kan
  377. veroorzaken is de de capaciteit van de modemverbindingskabel. Monteer daarom
  378. altijd een stop weerstand met een waarde van ca. 1K tussen dit punt en het
  379. afgeschermde verbindingssnoer naar het modem.
  380.  
  381. Ook kan de 910 of 455 khz rimpel die nog aanwezig is uit de fm discriminator
  382. problemen veroorzaken. Deze kan onder meer oscillatieneigingen in het 4k8 modem
  383. veroorzaken. Als deze aanwezig is kunnen we deze er af filteren door een
  384. eenvoudige RC combinatie met een rc tijd van ca 10uS, bijvoorbeeld C=1K en
  385. R=10nF. Als we de bovengenoemde stopweerstand gebruiken zetten we dus een
  386. condensator van 10nF na de stopweerstand naar massa.
  387.  
  388. Door het gebruik van deze stopweerstand wordt ook voorkomen dat het squelch
  389. circuit van de ontvanger niet goed meer werkt. Squelch circuits werken meestal
  390. door de energie te meten in een frekwentieband ergens tussen de 15 en 50 KHz in
  391. het uitgangssignaal van de fm-discriminator. Vanwege de capacitive belasting
  392. van de verbindings kabel naar het packet modem kunnen deze hoge frekwentie's
  393. verzwakt worden.
  394.  
  395. Zenden
  396. ------
  397.  
  398. Probeer een punt te vinden tussen de laatste modulatietrap en de varicap die de
  399. fm maakt. Het punt moet 'hf-dood' zijn, dus niet direct op de varicap, ook niet
  400. via een serieweerstand! Je moet toch zo dicht mogelijk bij de varicap zien te
  401. komen, bijvoorbeeld achter het smoorspoeltje wat de varicap van DC voorziet.
  402. Voorkom dat het modem de DC instelling van deze trap beinvloedt, aangezien dat
  403. verschuiving van de zendfrekwentie tot gevolg kan hebben of zelfs uit lock
  404. vallen van een PLL.
  405.  
  406. Doordat er een condensator van 4.7 uF (C36) in de lf uitgang van het modem zit,
  407. en de uitgang een zeer lage impedantie heeft, is het mogelijk dat er laad en
  408. ontlaad verschijnselen optreden als het injectiepunt van DC nivo verandert bij
  409. het omschakelen van zenden naar ontvangen en omgekeerd. Als je een hele lange
  410. leader nodig lijkt te hebben om je packets goed bij het tegenstation te krijgen
  411. is er zoiets aan de hand. Verklein dan evt. C36 of zet een weerstand in serie
  412. om de beinvloeding van het modem op de modulatietrap te verminderen. Probeer
  413. evt. een ander punt te vinden wat niet van DC nivo verandert, bv ergens aan
  414. het eind van de modulatortrap.
  415.  
  416. Let er op dat je niet al zendend de halve band doorfietst. Het komt vaak voor
  417. dat een station het (packet)verkeer ernstig stoort doordat er al hoogfrekwent
  418. vermogen gemaakt wordt nog voor dat de zender op zijn eindfrekwentie terecht
  419. is gekomen. Zo wordt bij tijd en wijle in Eindhoven het packetverkeer op
  420. 430.625 ernstig gestoord door de inschakelverschijnselen van een packetstation
  421. op 430.675.
  422.  
  423. WAARSCHUWING:
  424. -------------
  425. *ALLE* signalen die we hier injecteren komen direct op het uitgezonden rf
  426. signaal terecht. Er is namelijk geen filtering of limiting meer aanwezig tussen
  427. dit punt en de fm modulator. Wees daarom zeer voorzichtig en voorkom dat er bv.
  428. lijnoscillatorstraling van een monitor of het magnetische veld van een
  429. voedingstrafo (vooral schakelende voedingen zijn erg agressief op dit punt)
  430. opgepikt wordt. Ook hoogfrekwent mag niet naar binnen komen. Voorkom dit door
  431. gebruik van ferrietkerntjes, doorvoer condensatoren en een stopweerstand van
  432. ca. 1K - 10K vlak bij de modulator aansluiting.
  433.  
  434. Let ook goed op de zwaai, op dit punt is het mogelijk om tientallen of zelfs
  435. honderden KHz (te) breed te moduleren.
  436.  
  437. FM/PM jumper
  438. ------------
  439.  
  440. Er zit een jumper op het modem: FM/PM. Dit staat voor Frekwentie Modulatie en
  441. Phase (fase) Modulatie. Om te bepalen hoe deze jumper moet staan moeten we
  442. weten hoe de modulatietrap van de zender werkt. 
  443.  
  444. Als het frekwentiebepalende element direct beinvloed wordt door het
  445. modulatiesignaal, spreken we van FM. Bijvoorbeeld een varicap die in een
  446. oscillator is opgenomen.
  447.  
  448. Fase modulatie gebeurt niet in de oscillator, maar erna. De frekwentie blijft
  449. constant, maar het oscillatorsignaal gaat door een faseverschuivend circuit
  450. waarvan de faseverschuiving gevarieerd wordt door bv een varicap, of een spoel
  451. met kern welke meer of minder in verzadiging gestuurd wordt (reactantie
  452. modulatie).
  453.  
  454. Wiskundig gesproken is fasemodulatie hetzelfde als frekwentie modulatie
  455. waarbij het modulatiesignaal gedifferentieerd wordt.
  456. Vandaar dus de jumper. Voor FM wordt het signaal door een differentiator
  457. gevoerd (C30/R31) en voor PM gebeurd die differentiering in de PM-modulator
  458. van de zender zodat het netto resultaat hetzelfde is.
  459.  
  460. Het grootste gedeelte van de amateurtransceivers werkt met FM.
  461.  
  462. Er verschijnen ook vele ombouw/aansluit gegevens voor het 9600 baud G3RUH
  463. modem. Deze kunnen in de meeste gevallen ook voor het 4800 baud HAPN modem
  464. gebruikt worden. Spitten in de PLL loopfilters is niet nodig voor het HAPN
  465. modem.
  466.  
  467. 7 / Modificaties/aansluitingen voor tranceivers
  468. -----------------------------------------------
  469.  
  470. Lees ze alle goed door, ook die modificaties die niet direct voor uw eigen
  471. transceiver bedoeld zijn. Er kunnen nuttige tips in staan...
  472.  
  473.  
  474.  
  475. Icom IC240  (door Rob, PE1CHL)
  476. ------------------------------
  477. Ik heb de volgende aansluitingen gemaakt:
  478.  
  479. - LF-uit: via een weerstand van 10K wordt dit afgetapt van het knoopunt van
  480.   R35, R38, R39, R41 en C39.
  481.  
  482. - LF-in: via een weerstand van 15K wordt dit toegevoerd aan het knooppunt van
  483.   R111 en C149.
  484.  
  485. Deze aansluitingen zijn naar buiten gebracht via vrije pennen van de ACC plug.
  486. De serieweerstanden verminderen evt. capactieve belasting en voorkomen rampen
  487. bij verkeerde aansluitingen (bijv aan de +12 of zo).
  488.  
  489.  
  490.  
  491. Icom IC275 en IC475  (door Joop, PE1DNA)
  492. ----------------------------------------
  493. De AQS aansluiting (13 polige connector achterop) leek in eerste instantie
  494. geknipt voor het aansluiten van het 4800 baud modem. Tijdens testen bleek
  495. echter dat de output van de fm detector door een r-c combinatie van ca 8 Kohm
  496. en 10nF gaat, waardoor er een differentiering plaatsvindt. Daarom heb ik een
  497. nieuwe aansluiting gemaakt, bijna direct op pen 9 van IC6, een MC3357. Dit is
  498. o.a. de fm detektor en zit op het MAIN board aan de onderkant van de
  499. transceiver.
  500.  
  501. Zoek eerst IC6 op, de MC3357. Die zit iets links onder het midden van het MAIN
  502. board. Daarboven zit een spoeltje, L23 en meteen links daarvan ligt een
  503. draadbruggetje op de print. Dat zit ook aan pen 9 van IC6. Soldeer aan dit
  504. draadbruggetje de plus van een klein elco'tje van ca. 10 uF. De min van het
  505. elco'tje via een weerstand van 10K naar massa (IC6 pen 15). Vervolgens knippen
  506. we het zwarte draadje wat aan pen 4 van P13 zit, de connector links van de
  507. draadbrug, eraf (van boven naar onder tellen). Deze gaat naar de AQS
  508. aansluiting 5, AQAO. We solderen dit draadje aan het knooppunt van de zojuist
  509. geinstalleerde 10k en 10uF. Nu hebben we op pen 5 van de AQS connector het
  510. direct gedemoduleerde fm signaal ter beschikking, alleen de DC component is
  511. eraf.
  512.  
  513. R45 op het modem moet worden verkleind naar ca 22k om te voorkomen dat de 
  514. eerste opamp vastloopt. Dit moet waarschijnlijk bij alle FM detectoren die met
  515. een MC3357 uigerust zijn gebeuren.
  516.  
  517. Voor het zenden bleek geen modificatie noodzakelijk te zijn, pen 2 van de AQS
  518. connector is de laagfrekwent ingang en zit direct op de modulator.
  519.  
  520. De 13 polige connector is o.a. verkrijgbaar bij Eijlander electronics te Ede.
  521.  
  522.  
  523.  
  524. Icom 251E (door Michel, PE1KHO 18/07/90)
  525. ----------------------------------------
  526. Schroef de bovenplaat los. De main print is nu zichtbaar. Hier moeten de
  527. modificaties aangebracht worden.
  528.  
  529. RX:
  530. ---
  531. Het ontvangstsignaal kan van het knooppunt R196,R165 geplukt worden. Er hoeft
  532. verder geen R of C tussen, kan rechtsreeks naar het modem. Het knooppunt
  533. bevindt zich links achter op de hoofdprint, ongeveer 2x2 cm van de hoek.
  534.  
  535. TX:
  536. ---
  537. We moeten het tx-signaal van het modem via een - 6k8 - weerstand direct
  538. injecteren op de anode van de varicap D11. Dit is dus het knooppunt R57, D11,
  539. C53. Het knooppunt bevindt zich links voor op de hoofdprint. Ongeveer 4x5 cm
  540. van de linker voorhoek.
  541.  
  542. Naar buiten voeren:
  543. -------------------
  544. Voor het naar buiten voeren van de RX/TX signaaldraden kunnen de spare
  545. connectors gebruikt worden. Omdat die rechts achter zitten is de weg die het
  546. signaal af moet leggen relatief lang. Het is ook mogelijk om de signaalweg
  547. binnen de zender zo kort mogelijk te houden, door links achter 2 extra
  548. (tulp)uitgangen te maken.
  549.  
  550. Succes, de PE1KHO
  551.  
  552. commentaar (pe1dna): we zie hier dat het signaal van het modem op een punt
  553. wordt toegevoerd wat niet HF dood is. Dit kan ernstige gevolgen hebben voor de
  554. spectrale reinheid van het uitgezonden signaal!
  555.  
  556.  
  557.  
  558. Icom 211E   (door Henk, PA0HZP)
  559. -------------------------------
  560. Schroef de bovenplaat los. De componentenzijde van de main print is nu
  561. zichtbaar. Hier moeten de modificaties aangebracht worden.
  562.  
  563. De Rx modulatie wordt via een serie schakeling van 10K en 0.1uF aangesloten
  564. op het knooppunt C52, C53, R57 en varicap D11. Door de de ontkoppeling van
  565. C52 (4n7F) is dit punt redelijk hoogfrequent koud. Dit punt bevindt zich
  566. rechtsvoor op de main print, ca. 3 cm van de rand. Dit knooppunt is moeilijk
  567. vanaf de componentenzijde te bereiken. Bij de gemodificeerde transceiver
  568. waren de aansluitdraden naar C53 voldoende lang om met een kleine soldeerbout
  569. deze aansluiting tot stand te brengen vanaf de componentenzijde.
  570.  
  571. Het RX signaal wordt via een serie weerstand van 10K van het testpunt CP5
  572. afgenomen. Dit testpunt bevindt zich aan de rechter achterzijde 2 cm rechts
  573. van de keramische resonator met de opdruk "455D". De PTT kan aan de PTT
  574. annsluiting van de microfoonaansluiting aangesloten worden.
  575.  
  576. De modem aansluiting kabel komt via een ventilatie gleuf in de achterzijde
  577. de transceiver binnen. Zorg voor een goede trekontlasting.
  578.  
  579.  
  580.  
  581. Icom 245E   (door Henk, PA0HZP)
  582. -------------------------------
  583. Schroef 4 schroeven aan de zijkant los. Verwijder de SSB unit door 4
  584. schroeven aan de zijkant te verwijderen en maak de connectoren naar deze
  585. unit los. Sommige kabeltjes zijn aan beide zijden gesoldeerd en behoeven
  586. niet los genomen te worden. Kantel de SSB unit over het front heen.
  587. Maak 4 schroeven aan de zijkant van de blikken PLL doos los.
  588. Deze doos moet 70 graden richting front gekanteld worden. De main print
  589. is nu zichtbaar. De aansluitingen moeten onder de PLL doos op de
  590. soldeerzijde van de main print gemaakt worden.
  591.  
  592. De Tx modulatie wordt via een serie schakeling van 10K en 0.1uF aangesloten
  593. op het knooppunt C83, C84, R108 en varicap D15. Door de de ontkoppeling van
  594. C84 (4n7F) is dit punt redelijk hoogfrquent koud. Het RX signaal wordt via
  595. een serie weerstand van 10K van het knooppunt R41, R42, R45, R46 C41 afgenomen.
  596. De PTT kan aan de PTT aansluiting van de microfoonaansluiting aangesloten
  597. worden.
  598.  
  599. Voor het aansluiten van het modem op de transceiver heb ik een 5 polige
  600. 180 graden DIN chassisdeel gemonteerd achter op de kap waar ook de luidspreker
  601. in is geplaatst. Om demontage eenvoudig te maken zijn 2 kleine pluggen
  602. geplaast in de bedrading naar de main unit en ssb unit.
  603.  
  604.  
  605.  
  606. Kenwood TR9130 (door Roel, PE1JLJ)
  607. ----------------------------------
  608. Modem aansluitpunten van de 9130 van Kenwood:
  609.  
  610. TX op de top van de potmeter die de zwaai regelt met FM (VR 1).
  611. Dit is aan de bovenkant van de trx, vlak naast het kristal.
  612.  
  613. RX op de top van kruising r 110, c 108, c 109 en r 136,
  614. net achter de detector dus.
  615.  
  616. Er zijn geen modificaties nodig.
  617.  
  618.  
  619.  
  620. Kenwood TM-721/TM-731(?) (door Peter, PE1NNH)
  621. ---------------------------------------------
  622.  
  623. Receive audio:
  624. --------------
  625. IC2 op de print aan de onderzijde van set is de BAND switch, op pen 6 van dit
  626. kleine smd printje komt het audio van de 2m module binnen, op pen 7 het audio
  627. van de 70cm module. Wil je alleen het audio van de MAIN frequentie hebben, tap
  628. dan af op punt 5 (Out A) van dit IC. Op punt 4 (Out B) is steeds het audio van
  629. de SUB band te vinden. Als je punt 5 wil gebruiken moet je even het spoortje
  630. volgen naar pen 8 van IC5 en pen 8 van IC6. Ergens achter een van de smd
  631. printjes vind je dan een gaatje in de print waar je een pennetje in kunt
  632. solderen. Aangezien dit signaal een amplitude heeft van ongeveer 500 mV moet
  633. R45 op het modem vervangen worden door een weerstand van 18K.
  634.  
  635.  
  636. Modulatie:
  637. ----------
  638. Hiervoor moeten twee aansluitingen worden gemaakt, een voor 2m en een voor
  639. 70cm. Om de bewuste aansluitingen te maken moet het voorste gedeelte van de set
  640. worden weggekanteld. Dit kan door de schroeven in de sleuven half los te
  641. draaien en de overige helemaal te verwijderen. Zoek nu op de print, die is
  642. bevestigd aan het 'hoofdgedeelte' van de set (print hoeft niet los). IC6 is
  643. een 4558 van het oppervlakte montage type. Vanaf pen 1 lopen twee spoortjes via
  644. R50 en R51 (beide 10K) naar twee connectors die aan de andere zijde van de
  645. print zijn gemonteerd. De ene connector is verbonden met het 2m gedeelte, de
  646. andere met het 70cm gedeelte. Voer het laagfrequent nu toe op deze punten van
  647. de connectors.
  648.  
  649. Modem afregelen:
  650. ----------------
  651. Regel met R44 de gelijkspanning op de kathode van D8 af op ongeveer 9 V.
  652. Tijdens een 4k8 packet zakt de spanning naar ongeveer 6 V. Let er in ieder
  653. geval op dat de 4k8 signalen achter de eerste opamp niet tegen de
  654. voedingsspanning aanlopen. Het tx laagfrequent heeft bij mij een amplitude van
  655. 520 mV. Dit resulteert in een zwaai van 3 kHz.
  656.  
  657. Voor alle duidelijkheid, er zijn geen modificaties nodig en de set blijft
  658. gewoon geschikt voor phone en 1200 baud packet. Bedenk wel dat er constant
  659. signaal staat op de uitgang van het modem. Gebruik daarom de MC14551 met het
  660. RTS signaal om het tx laagfrequent alleen de set in te schakelen wanneer er
  661. uitgezonden moet worden met 4800 baud. Op die manier wordt de modulatie van de
  662. 1200 baud packets niet aangetast.
  663.  
  664.  
  665.  
  666. Kenwood TM731E (door Rob PA3EQB)
  667. --------------------------------
  668. Allereerst wilde ik opmerken dat mijn modificatie gebaseerd
  669. is op het verhaal wat Peter PE1NNH in zijn TM721 heeft uitgevoerd.
  670.  
  671. Receive audio:
  672. --------------
  673. IC4 op het RX-deel van de set is de BAND SWITCH, dit IC is eigenlijk een
  674. SMD-unit. Ik heb alleen de audio van de MAIN BAND gebruikt en dit kan je
  675. aftappen van punt 5 (IC4 - Out A). Toen ik het spoortje vanaf punt 5 van IC4
  676. volgde kwam ik rechts van IC7 (ook een unit) bij het plus-teken van C52 een
  677. leeg soldeer-eilandje tegen. Hierop is dus het MAIN BAND audio aanwezig. Net
  678. zoals in de TM721E heeft dit signaal een amplitude van ca. 500mV en moet R45
  679. op het 4k8 modem vervangen worden door een weerstand van 18K.
  680.  
  681. Modulatie:
  682. ----------
  683. Hiervoor moeten 2 aansluitingen worden gemaakt, een voor 2 en een voor 70. Het
  684. audio wordt aangesloten op de potmeter VR3, die zowel op de 2m-tx-unit als op de
  685. 70cm-tx-unit zit. Deze potmeters bevinden zich vlak bij de rechthoekige
  686. metalen doosjes waarin de PLL-units zitten. Het 2m-tx-audio kan worden
  687. toegevoerd aan een soldeer-eilandje. Tussen de loper-aansluiting van VR3 en
  688. punt 1 van de MIC AMP-unit zit dit lege eilandje, wat verbonden is met de
  689. "hete" kant van VR3.
  690.  
  691. Het 70cm-tx-audio kan helaas niet via een eilandje aan de "hete" kant van VR3
  692. worden aangeboden. Je zult hier een "op hoop van zegen" soldering moeten
  693. toepassen. Ik heb direct aan de "hete" kant van VR3 een draad gesoldeerd, het
  694. was even zweten, maar met een dunne punt in de Weller is het te doen.
  695.  
  696. Doordat ik hier geen gebruik maak van een 14551 in mijn 4k8 modem, moest ik een
  697. voorziening treffen om te voorkomen dat de tx-audio uitgang van het 4k8-modem
  698. continu aan VR3 in de TM731E hangt. Wanneer je dit niet doet kan je geen phone
  699. meer plegen met de set. Als je evt. je 1k2 modem via de mic-ingang van de set
  700. aansluit, komt het 1k2 audio voornamelijk in je 4k8 modem terecht... Ik
  701. heb dit simpel opgelost door de PTT-signaal van het 4k8 modem via een
  702. weerstandje aan de basis van een BC547 toe te voeren. In de collector van de
  703. BC547 zit een reed-relais met 1 maakcontact. Beveilig de BC547 tegen te hoge
  704. spanningen afkomstig van het relais, door over het relais in SPER een diode te
  705. solderen. De emitter is met gnd verbonden. Het tx-audio v/d 4k8 modem wordt via
  706. dit maakcontact aangeboden aan VR3. Deze oplossing is simpel, maar het werkt
  707. goed.
  708.  
  709. Voor vragen over of verbeteringen van deze modificatie, ben ik te bereiken via
  710. PI8ERG.
  711.  
  712. Groeten en succes, Rob - PA3EQB 
  713.  
  714.  
  715.      
  716. Kenwood TM531 23cm transceiver (door Hendrik, PE1HML)
  717. -----------------------------------------------------
  718. Rx: Het signaal wat op punt 6 van de microfoonaansluiting staat is "unsquelched
  719.     audio". dit komt via wat omwegen uit pin 14 van IC2, het middenfrekwent +
  720.     fm detektor ic. Dit signaal blijkt goed genoeg te zijn voor het 4800 baud
  721.     modem.
  722.  
  723. Tx: Hiervoor maken we een injectie punt op VR3, de zwaai instel potmeter.
  724.     Daartoe maken we de bovenkant van de TM531 open (waar het luidsprekertje
  725.     zit). We zien dan VR3 duidelijk zitten tussen wat andere moduultjes.
  726.     De bovenkant heeft een metalen kraag, dit is de loper van de potmeter.
  727.     We solderen aan de kant waar elco C89 zit (daar is de meeste ruimte) een
  728.     weerstand van 3k3 aan de ZIJkant van dit kraagje. Niet erbovenop, anders
  729.     kunnen we de potmeter niet meer verdraaien. Eerst de beide draadjes van de
  730.     weerstand op ca 4 mm afknippen. Een afgeschermd snoertje solderen we aan de
  731.     andere kant van de weerstand. Wel eerst de signaaldraad een paar keer door
  732.     een klein ringkerntje halen.  De afscherming van het snoertje kan aan de
  733.     behuizing van de PLL unit gesoldeerd worden.
  734.     Op het injectie punt wat we nu gemaakt hebben staat wel een DC spanning
  735.     (tijdens zenden) van ca 1V, maar dat is niet erg.
  736.     Het snoertje kunnen we naar buiten voeren door een opening onder de
  737.     voedingssnoer doorvoer. Denk wel aan trekontlasting!
  738.  
  739.  
  740.  
  741. Motorola MC80 UHF mobilofoon (door Paul, PA0SON)
  742. ------------------------------------------------
  743. Voor de zekerheid, en dat bleek achteraf maar goed ook, heb ik de
  744. voedingspunten van alle ic's voorzien van een klein tantaaltje.  Geen
  745. oscillatieverschijnselen gehad.
  746.  
  747. Aansluiting 4k8-modem op Motorola MC80
  748.  
  749. Voor de bekabeling voor zend- en ontvangstsignalen gebruik ik een
  750. afgeschermde microfoonkabel van goede kwaliteit (weinig capaciteit).
  751.  
  752. -Ontvangst: binnenader via een ferrietkraaltje op punt 6 van de CA3089E
  753.             (knoppen MC80 naar je toe, bestuckte kant naar boven, de
  754.             CA3089E zit dan rechts voor.) Afscherming vastsolderen op
  755.             punt 5 van de CA3089E.
  756.  
  757. -Zenden:    Binnenader via een ferrietkraaltje op knooppunt R122, C122 en
  758.             L121. (knoppen MC80 naar je toe, bestuckte kant naar boven;
  759.             rechtsboven het zendkristal is L121 gemonteerd, rechts onder
  760.             L121 zit R122 (100k), binnenader solderen op linkerkant van deze
  761.             weerstand). Afscherming aan nabijgelegen massavlak solderen.
  762.  
  763. De MC80 is erg gevoelig voor mf-instraling (10,7 MHz), het is beslist nood-
  764. zakelijk de ferrietkerntjes te gebruiken. Let op de aardlipjes aan de onder-
  765. kant van de MC80 die het kontakt tussen het chassis en de plastic (met kool-
  766. stof bespoten binnenkant) behuizing verzorgen.
  767.  
  768. De PTT-lijn via een ferrietkraaltje aansluiten op pen 5 van de microfoonplug.
  769. (ferrietkraaltje BUITEN het chassis houden - tegen straling van de ptt-lijn
  770. in het ontvangst-mf)
  771.  
  772. suc6  Paul PA0SON (@PI8DXE / @PI8ZAA)
  773.  
  774. Opmerking: Het mf filter van de MC80 is slecht 12 KHz breed. Zorgvuldige
  775. afregeling van de MC80 is een must!
  776.  
  777.  
  778.  
  779. Yaesu FT-212/FT-712 (door Rob, PE1CHL)
  780. --------------------------------------
  781. Received audio: via 3K3 serieweerstand afgetapt van het knooppunt van
  782. R08 en R10, en pin 11 van Q01 op de IF unit.
  783.  
  784. Modulatie: via 18K serieweerstand toegevoerd aan de top van VR03 op de
  785. main unit. Bij de FT212 is dit het knooppunt met R36, bij de FT712
  786. het knooppunt met R27.
  787.  
  788. De microfoon voorversterker kan, indien er geen voice unit gemonteerd
  789. is, worden afgeschakeld door tijdens zenden pin 10 van Q02 op de MIC UNIT
  790. via een diode naar massa te trekken. (anode van de diode aan Q02, kathode
  791. naar buiten uitgevoerd en in het modem tijdens zenden naar massa getrokken.)
  792.  
  793. Dit kan nuttig zijn als er op de transceiver ook nog een 1200 baud modem
  794. aangesloten is (via de MIC ingang), waarvan de audio output niet kan
  795. worden afgeschakeld.
  796.  
  797. De kabel waarmee de aansluitingen gemaakt worden (normale 4-aderige
  798. afgeschermde audio kabel) kan naar buiten gevoerd worden via een tule
  799. gemonteerd in het gat onder de coax uitgang (antenne). Dit gat is met een
  800. klein aluminium plaatje afgedicht.
  801.  
  802.  
  803.  
  804. Yeasu FT-270R(H) (door Maarten, PE1KAQ)
  805. ---------------------------------------
  806. Rx: Zoek de MC3357P (Q16) op, deze zit onder het 22.056 X-tal aan de
  807.     rechterkant van de set.
  808.     Soldeer op pen 9 de + van een 10uF C. Aan de - kant van deze C
  809.     komt een R van 10K naar massa en de ingang van het 4k8 modem.
  810.     Dan R74 (50K pot.) zo afregelen dat de DCD-LED net uit is als
  811.     de frekw. niet bezet is.
  812.     
  813. Tx: Zoek de LA362A (in het schema v.d. set als LM2902) Q35.
  814.     Dit IC zit aan de linkerkant van de set, onder het eventueel 
  815.     geplaatste CTCSS (tone-squelch) printje.
  816.     Soldeer op pen 12 een R van 47K, met de andere kant naar de uitgang
  817.     van het 4k8 modem.
  818.  
  819. Nog een tip. Bij mij stoort de TNC nogal op de ontvangst. Daarom heb ik in de
  820. PTT lijn van de TNC 2x een fxr spoeltje, met daar tussen een C van 33nF naar
  821. massa gezet. Een soort T filter dus.
  822.  
  823. Ten overvloede: ik neem geen verantwoording voor het gewroet in uw eigen set.
  824.  
  825. Vragen hierover kan men stellen aan Maarten de Boer, PE1KAQ. Mail:
  826. maarten@pe1kaq of maarten%pe1kaq@pe1jlj OF PE1KAQ@PE1GCB
  827.  
  828.  
  829.  
  830. Yaesu FT480r (door Hendrik, PE1HML)
  831. -----------------------------------
  832. Om het modem goed te laten functioneren moet men het audio direct na de
  833. discriminator aftappen. Het te moduleren signaal moet rechtstreeks op de
  834. modulator aangeboden worden. Dit om verminking van het signaal door audio
  835. processing te voorkomen. De FT480r bevat een fm-discriminator die uit discrete
  836. componenten is opgebouwd, een 455 kHz filter met twee diodes (d10 en d11).
  837. Aan de modulator zijde is een vxo toegepast (xm01). Om nu de juiste signalen op
  838. de juiste plaatsen aan te sluiten, en het geheel tegen verkeerd aansluiten te
  839. beveiligen, moet men het volgende doen:
  840.  
  841. Uitvoering:
  842. -----------
  843. Men neme:
  844. - 3 stukjes coax kabel dun ( dunne audio kabel) van elk 50 cm, liefst
  845.   verschillende kleuren
  846. - Een kruisschroevedraaier
  847. - Een fatsoenlijke soldeerbout
  848. - Een stukje krimpkous lengte 2 x 2cm, diameter 6mm.
  849. - Een weerstand van 10 kohm
  850. - Een Elko van 4u7 16 volt
  851. - Een kabelbindertje.
  852.  
  853. Leg de tranceiver zonder beugel ondersteboven op tafel met de knoppen naar je
  854. toe. Draai de schroeven in de rail van de beugel links en rechts een paar
  855. slagen los. Verwijder de schroef midden achter de luidspreker (niet die van de
  856. luidspreker!) en de schroeven links en rechts achter aan de zijkant. Beweeg nu
  857. de hele plaat iets naar achter ( om onder uit het front vandaan te komen) en
  858. iets omhoog. Verwijder de stekkertjes van de luidspreker en klap de kap linksom
  859. naast de tranceiver.
  860.  
  861. Rx aansluiting:
  862. ---------------
  863. We kunnen nu de discriminator lokaliseren rechts voor op de print. Het filter
  864. is een grijs blokje en rechts daarnaast staan twee diodes. we sluiten aan de
  865. bovenzijde van een van de diodes de 10k weerstand aan waarvan de draadjes
  866. ingekort zijn tot 3 mm. sluit aan de andere zijde van de weerstand een
  867. coaxkabel- tje aan. Schuif een stukje krimpkous over de kabel tot over de
  868. weerstand, zorg er wel voor dat de buitenmantel er tussen uit komt. Draai de
  869. buitenmantel bij elkaar en schuif er een stukje kous op, krab wat lak weg op de
  870. aardrand die om de print loopt en soldeer de mantel aan aarde.
  871.  
  872. Tx aansluiting:
  873. ---------------
  874. Neem een tweede stukje kabel, lokaliseer de xm01 voor op de print, links van
  875. het midden, een zilverkleurige module. Bij de linkervoorhoek van deze module
  876. staat een printpen (3 mm er vandaan). Dit is de toneburst input rechtstreeks op
  877. de modulator. Hier sluiten we de min van de elko aan en aan de andere zijde van
  878. de condensator de kern van de kabel. Haal de kern wel eerst een paar keer door
  879. een ringkerntje om te voorkomen dat er hf naar binnen glipt. Schuif wederom een
  880. stukje kous hierover maar laat de mantel er weer tussen uit komen. Scherm de
  881. mantel met wat kous af en sluit hem aan op de printpen die iets naar voren
  882. staat en die duidelijk aan massa ligt.
  883.  
  884. PTT aansluiting:
  885. ----------------
  886. Sluit de derde kabel aan op de microfoon plug, hier kunnen we nu ook bij, de
  887. afscherming aan 7 en de kern aan 6, dit om de ptt te kunnen bedienen. Leg de
  888. drie kabels naar elkaar toe en voer ze langs de kabelboom midden in de
  889. tranceiver naar achteren, en steek ze door het gat achter de luidspreker naar
  890. buiten. Veranker de kabels met een kabelbinder aan de draadboom. Sluit de
  891. luidspreker weer aan en maak de transceiver voorzichtig dicht.
  892. Veel pr plezier!
  893.  
  894. Hendrik - PE1HML
  895.  
  896.  
  897.  
  898. Yaesu FT780R (door Piet, PA3BZO)
  899. --------------------------------
  900.  
  901. Benodigd materiaal: 3 stukjes afgeschermde kabel
  902. ------------------- 1 weerstand van 10Kohm
  903.                     1 Elco van 4u7
  904.                     1 Ferriet ring
  905.                       stukje krimpkous
  906.  
  907. Algemeen:   Maak de onderkant van de transceiver open (doe dit
  908. ---------   voorzichtig om beschadiging van de connectors die aan
  909.             de bodemplaat bevestigd zijn te voorkomen). Verwijder 1
  910.             van de 2 connectors die achter het luidsprekertje
  911.             gemonteerd zijn. Door de ontstane opening voeren we de 3
  912.             kabeltjes naar binnen.
  913.             Plaats de transceiver nu ondersteboven voor u op tafel, met
  914.             de knoppen naar u toe.
  915.  
  916. RX aansluiting: Deze komt op de discriminator. Zoek het grijs/witte
  917. --------------- blokje (CD01) op, iets onder het midden van de print
  918.             met daarvoor 2 diodes (D02 & D03). Op een van deze diodes
  919.             solderen we op de bovenzijde de 10Kohm weerstand. Aan het
  920.             andere pootje van deze weerstand komt de binnen-ader van
  921.             ons kabeltje. De afscherming leggen we aan aarde. (gebruik
  922.             bv. de connector die hier net voor zit, de zwarte draad is
  923.             aarde). Zorg er wel voor dat nergens sluiting kan ontstaan.
  924.  
  925. TX aansluiting: Deze komt direct op de FM MODULATOR (XM01). Zoek
  926. --------------- hiervoor R265 op. Deze weerstand zit links op de
  927.             print achter de 12 polige connector (J9). (Volgens schema
  928.             is dit een 47K weerstand. Maar bij mij zit er een 10K
  929.             weerstand en staat er C265 op de print). Op het knooppunt
  930.             van de weerstand en de XM01 (het pootje aan de print
  931.             zijde) solderen we de elco van 4u7 (min aan R). Aan het
  932.             andere pootje komt weer een kabeltje, waarvan de binnen-
  933.             ader een paar keer door de ferriet ring is gehaald 
  934.             (om hoogfrekwent terugwerking tegen te gaan).
  935.             De buitenmantel weer aan aarde leggen en zorg dragen dat
  936.             er geen sluiting kan ontstaan.
  937.  
  938. PTT aansluiting: Deze komt aan de microfoon connector. Binnenader
  939. ---------------- aan pin 6 en mantel aan pin 7 (aarde). 
  940.  
  941.             Zet de kabeltjes vast aan de kabelboom en voer ze door
  942.             het gat in de bodemplaat naar buiten. Plaats de bodem-
  943.             plaat terug. Nu kunt u de zwaai instellen met de potmeter
  944.             op het modem.
  945.  
  946. Succes en tot werkens.
  947.  
  948. 73's de Piet PA3BZO@PI8ZAA.NB.NLD.EU  [44.137.24.50]
  949.  
  950.  
  951.  
  952. Yeasu FT290 R II (door Harry, PA3AOU)
  953. -------------------------------------
  954. Rx: zoek de MC3357P (Q01) op. Soldeer op pen 9 de + van een
  955.     C van 10 uF, 16V. Aan de - kant van deze C een R van 10k
  956.     naar massa. Het knooppunt gaat direct naar de ingang van
  957.     de 4k8 modem. 
  958.     R74 zo afregelen dat de DCD led net uit gaat als de frequentie
  959.     niet bezet is.
  960.  
  961. Tx: Mijn zenderprint komt niet overeen met het bijgeleverde schema.
  962.     Toch hebben ze een gemeenschappelijk punt welke voor ons doel te gebruiken
  963.     is. Zoek naar een elco van 1uF, C117.     
  964.     De min zijde van deze C loopt via een dun printspoortje naar een ander 
  965.     deel van de print. Krab zeer voorzichtig de groene deklaag weg en 
  966.     soldeer een R van 1k aan dit printspoortje. De andere zijde van
  967.     deze R gaat direct naar de 4k8 modem. De afscherming van het
  968.     gebruikte snoer kan direct op een nabijgelegen spoelbehuizing worden
  969.     gesoldeerd.
  970.     Met mijn FT290 staat R31 (zwaai) op 1/3 slag van 'nul'.
  971.  
  972.  
  973.  
  974. YAESU FT227RA (door Jan, PA0BJE)
  975. --------------------------------
  976.  
  977. RX:   Verwijder bovendeksel FT227RA.
  978.       Op het PCB is onderaan rechts een lege plaats. Zoek in deze buurt naar
  979.       een testpen die naar R 134 gaat. Deze testpen is de aansluiting van
  980.       een afgeschermde binnenader. Buitenkant aan een aardpunt solderen.
  981.  
  982. TX:   Verwijder onderdeksel FT227RA.
  983.       Zoek boven in het midden naar meerdelige connector J03.
  984.       Sluit van een afgeschermde kabel de middenader aan stekker punt 9. 
  985.       Laat de bestaande aansluiting zitten, die van de modulator afkomt, 
  986.       haal mikeaansluiting uit de FT227RA.
  987.  
  988. Hiermee is de ingreep op de FT227RA afgerond.
  989. Kabels kunt u naar buiten voeren naar eigen inzicht, door gaten in de resp
  990. deksels te boren.
  991.  
  992. Plaats de deksels weer in oude situatie terug.
  993.  
  994. Opmerking 4k8 modem:
  995. --------------------
  996. Ik heb geen extra modificaties doorgevoerd voor zover al te vinden in 4800 baud
  997. modem versie (1.0)
  998.  
  999. Wel heb ik uit ervaring/gewoonte d.m.v. tantaals 2.2uF 35V alle IC's zo dicht
  1000. mogelijk bij de voedingspunten ontkoppeld.
  1001.  
  1002. resultaat
  1003. ---------
  1004. Het geheel werkt prima, testen doorgevoerd met joop@pe1dna.
  1005. Aansturing varicap gedeelte geen probleem, en zwaai is vanuit het modem prima
  1006. in te stellen.
  1007.  
  1008. veel succes met 4k8 de Jan@pa0bje Stiphout.
  1009.  
  1010.  
  1011.  
  1012. Yaesu FT 2400 (door Max, PE1LGT)
  1013. --------------------------------
  1014. Hoi.
  1015. Ter info voor je 4k8 archive: 4k8 is zondermeer op een
  1016. Yaesu FT 2400 aan te sluiten. Gebruikt zijn de punten
  1017. 'mod. in' en 'disc. output' die zowel op het interface-
  1018. als het main-board te vinden zijn. Jumper op modem in
  1019. de stand fm.
  1020. Indien gewenst kan ik wel een ombouw verhaal genereren.
  1021. Maar 't is allemaal vrij simpel.
  1022. Ik gebruik dezelfde aansluitingen ook voor 1k2, en 
  1023. gebruik voor 1k2 de DCD van het 4k8 modem.
  1024. Bij de set werden helaas geen Gelderse 4k8 stations geleverd
  1025. dus het blijft vooralsnog een tikke aan de te stille kant
  1026. in PA_GL.
  1027.  
  1028. 73 Max.
  1029.  
  1030. 8 / Algemene aansluittips voor packet controllers
  1031. =================================================
  1032. Voor het aansluiten van modems op packet controllers hebben we in het algemeen
  1033. slechts 4 signalen nodig : PTT, CD, RXD en TXD.
  1034.  
  1035. PTT (Push To Talk) 
  1036. ------------------
  1037. Oftwel de zend-ontvangst omschakeling. Dit is een signaal wat uit de packet
  1038. controller komt. Meestal gaat het signaal niet naar het modem maar direct door
  1039. naar de transceiver. De enigste redenen dat het signaal op het modem gebruikt
  1040. zou kunnen worden zijn:
  1041.  
  1042. - Het is een 'kaal' TTL signaal en heeft nog buffering nodig voor we er de
  1043.   transceiver mee aansturen. De meeste transceivers hebben een 'stevige'
  1044.   verbinding naar massa nodig om op zenden om te schakelen, dwz een reedrelais
  1045.   of een FET. Een transistor als PTT schakelaar is ook mogelijk, maar de zg.
  1046.   kniespanning van een transistor geeft bij sommige transceivers problemen
  1047.   omdat dan pas naar zenden omgeschakeld wordt bij een zeer lage spanning op
  1048.   de PTT ingang.
  1049.  
  1050. - Ook een watchdog circuit moet er in zitten. Dit is een zendtijd begrenzer
  1051.   waarmee we voorkomen dat bij problemen in de packet controller de zender te
  1052.   lang aan blijft staan.
  1053.  
  1054. - Op het modem kan het PTT signaal gebruikt worden om een analoge schakelaar
  1055.   mee te bedienen, zodat het zendsignaal van het modem alleen doorgegeven wordt
  1056.   aan de transceiver als we daadwerkelijk een packet uit willen zenden.
  1057.   Dit is een must als we het modem willen combineren met een ander packet
  1058.   modem, bv 1200 of 9600 bd.
  1059.  
  1060. Het is ook mogelijk om met het PTT signaal de datastroom in te schakelen zodat
  1061. het modem alleen laagfrekwent output produceert als PTT aktief is, maar een
  1062. volledige isolatie met behulp van een analoge schakelaar verdient de voorkeur.
  1063.  
  1064. De polariteit van het PTT signaal (op de packet controller ook wel RTS genoemd)
  1065. is uiteraard belangrijk. Is het signaal hoog aktief of laag aktief?
  1066. Op veel modems is er een voorziening om het eventueel te inverteren.
  1067. Het vergt enig experimenteren om dat goed te krijgen.
  1068.  
  1069. CD (Carrier Detect) 
  1070. -------------------
  1071. Hiermee ziet de packet controller of het kanaal 'vrij' is. Het is een uitgang
  1072. van het modem.
  1073.  
  1074. Het is erg belangrijk dat dit signaal zo snel mogelijk is, dwz dat er binnen
  1075. enkele milliseconden nadat het kanaal gebruikt wordt, dit signaal ook aktief
  1076. wordt. Anders zou de packet controller ten onrechte kunnen besluiten om een
  1077. packet uit te gaan zenden in de tijd dat het CD circuit nog bezig is in werking
  1078. te treden, wat dus een botsing veroorzaakt met het reeds zendende station.
  1079.  
  1080. Ook is het belangrijk dat op *ieder* signaal gereageerd wordt, dus ook op
  1081. phone signalen, kale carriers of andere modulatiemethoden.
  1082.  
  1083. Een andere eis is dat ook zwakke signalen het CD circuit in werking moeten
  1084. laten treden. Dit is zeer belangrijk om het zogenaamde "hidden terminal" effect
  1085. te voorkomen. Een kort scenario om deze kreet te verduidelijken:
  1086.  
  1087. Station PI8ABC is een BBS, station PA4XYZ is iemand die met een kleine
  1088. zolderantenne werkt maar vlakbij het bbs zit, en station PE5ABC zit met een
  1089. buitenantenne maar verder weg van het bbs.
  1090.  
  1091. Stel nu dat zowel PA4XYZ als PE5ABC met het bbs A in verbinding zijn. Door zijn
  1092. slechte antennepositie hoort PA4XYZ het signaal van PE5ABC maar nauwelijks.
  1093. PA4XYZ heeft zijn squelch echter zover opgedraaid dat hij alleen nog maar het
  1094. bbs hoort. Hij kan dus niet meer detecteren dat PE5ABC aan het zenden is. Wat
  1095. gebeurt er nu als het bbs data naar beide stations aan het zenden is:
  1096.  
  1097. Aangezien PA4XYZ niet hoort dat dat PE5ABC in de lucht is, zal deze steeds
  1098. 'dubbelen'. Het resultaat is dat er veel herhalingen nodig zijn om de
  1099. informatie over te brengen. Als PA4XYZ zijn squelch (die in dit geval het CD
  1100. signaal produceert) wat kritischer had afgesteld, had zowel hij als PE5ABC
  1101. minder herhalingen nodig gehad om de dezelfde data over te brengen.
  1102.  
  1103. UIteraard moet ook het CD signaal de juiste polariteit hebben. Mogelijk moet
  1104. er ook hier wat geexperimenteerd worden.
  1105.  
  1106. Het CD circuit van het 4800 baud HAPN modem detecteert alle signalen, dus ook
  1107. phone, rtty, 1200 baud packet enzovoort. Alleen als signalen veel te breed
  1108. gemoduleerd zijn en er daarom veel vervorming optreedt bij de fm demodulatie,
  1109. kan het zijn dat het CD circuit aanneemt dat het kanaal vrij is.
  1110. Dit gebeurt echter ook bij het squelch cicuit van uw eigen FM transceiver.
  1111.  
  1112.  
  1113. RXD (Received data)
  1114. -------------------
  1115. De gedemoduleerde data van het modem. Een uitgang van het modem dus.
  1116.  
  1117. De polariteit van de packet data is niet belangrijk, een inverter meer of
  1118. minder in de datalijnen maakt dus niet uit.
  1119.  
  1120. Het zou een overweging kunnen zijn om de data te ANDen met het CD signaal.
  1121. Immers, dan produceert het modem geen data meer als er alleen ruis wordt
  1122. ontvangen (als CD niet aktief is). Dit kan voordelen hebben voor de performance
  1123. van de packet controller die dan geen moeite meer hoeft te doen om in de
  1124. gedecodeerde ruis data te herkennen. Dit kunnen we alleen doen als we absoluut
  1125. zeker zijn van een goede werking van het CD circuit.
  1126.  
  1127. Een belangrijk punt wat we in de gaten moeten houden is dat er geen vervorming
  1128. optreedt in het tijdsdomein. Vooral de gebruikers van de OptoPcScc kaart
  1129. die lange kabels gebruiken tussen de PC en de modems moeten oppassen dat
  1130. ze niet te veel informatie verliezen door verschil in flanksteilheid bij
  1131. de opgaande en neergaande flanken van het TXD en RXD signaal.
  1132. Zo mist ondergetekende ongeveer 25 microseconden (ca 10% van de bit-tijd bij
  1133. 4800 bd) bij gebruik van 6 meter kabel tussen de scc kaart en de modems.
  1134.  
  1135. Als deze tijd te groot wordt zijn allerlei subtiele problemen het gevolg.
  1136.  
  1137.  
  1138. TXD (Transmit data)
  1139. -------------------
  1140. De te moduleren data naar het modem, een ingang van het modem dus.
  1141.  
  1142. Ook hier geldt dat de polariteit onbelangrijk is. De bij packet gebruikte NRZI
  1143. codering zegt alleen dat een 0 een verandering van het nivo veroorzaakt, en een
  1144. 1 niet.
  1145.  
  1146. Zoals bij de beschrijving van het PTT signaal al verteld is, kan het voordelen
  1147. hebben om de TXD te ANDen met dit PTT signaal. Het 4800 baud modem produceert
  1148. dan geen laagfrekwent signaal als hij niet aan het zenden is. Let wel, om een
  1149. 1200 baud AFSK modem 'stil' te krijgen is meer nodig.. Ook als we geen data
  1150. aanbieden produceert dat ding een fluittoon.
  1151.  
  1152. 9 / Aansluitgegevens voor diverse packet controllers
  1153. ====================================================
  1154.  
  1155.  
  1156.  
  1157. DTNC_1 interfacing (door Roel, PE1JLJ) 
  1158. --------------------------------------
  1159.  
  1160. *** ondanks dat dit geschreven is voor de dtnc_1, is dit in principe bruik-
  1161.     baar voor elke tnc die een 7910 of 7911 heeft als modem ic.
  1162.  
  1163. Het DTNC_1 modem is voorzien van een 7910, die voor zowel codering als decode-
  1164. ring zorgt van 1200 baud signalen.
  1165.  
  1166. Aangezien de meeste signalen, die de hapn modemprint nodig heeft, ook aanwezig
  1167. zijn op de 7910, was het idee geboren de 7910 te verwijderen en op het lege 
  1168. voetje de signalen aan te bieden, die de hapn print nodig heeft of maakt.
  1169.  
  1170. De volgende signalen worden aangeboden op het voetje:
  1171. -  data carrier detect
  1172. -  receive data
  1173. -  transmit data
  1174. -  request to send
  1175. -  + 5 V
  1176. -  - 5 V
  1177. -  Ground
  1178.  
  1179. Verder hebben we dan nog twee spanningen over die je moet aansluiten, de 
  1180. + en - 12 V. 
  1181. Aangezien in zover ik weet alle tnc's RS232 drivers zitten, kun je die
  1182. spanningen zo gebruiken voor de hapn modem print.
  1183.  
  1184. (Dit geldt helaas niet voor rs232 interfaces die opgebouwd zijn rond de
  1185. MAXIM MAX232. red.)
  1186.  
  1187. Het aansluiten op het voetje kan het beste als volgt gebeuren:
  1188.  
  1189. - haal de 7910 uit het voetje, prik hem op geleidend piepschuim en bewaar
  1190.   'm uiteraard goed.
  1191.  
  1192. - neem een verguld, gedraaid voetje en laat in de volgende pennen aan de
  1193.   'inprikkant' (dus in de busjes) een klein beetje tin vloeien:
  1194.   2, 4, 9, 10, 12, 25 en 26.
  1195.  
  1196. - neem een 9 aderig bandkabeltje en soldeer daarvan ader 1 t/m 7 aan de
  1197.   gemaakte punten van het ic voetje. De overige 2 draden worden dus de 12 V
  1198.   aansluitingen.
  1199.  
  1200. - sluit deze draden als volgt aan:
  1201.  
  1202.   voetje        signaal
  1203.   -----------------------
  1204.   2          + 5 V
  1205.   4          - 5 V
  1206.   9          Ground
  1207.   10         TxDa
  1208.   12         Rts
  1209.   25         CD
  1210.   26         RxDa
  1211.  
  1212.   en sluit daarna + en - 12 aan op de overgebleven draden. 
  1213.  
  1214. - Prik het vergulde, gedraaide voetje vervolgens in het voetje van de 7910.
  1215.  
  1216. De interfacing is nu compleet. Bij gebruik van KISS moet nu door middel van de
  1217. speciale kiss commando's de dtnc verteld worden dat hij 4k8 moet werken. Dit
  1218. kun je doen door param 144 6 37 te sturen vanuit de autoexec.net file, waar ook
  1219. de andere params staan.
  1220.  
  1221. Aanbevolen waarden:
  1222.  
  1223.   param    value
  1224.   --------------
  1225.   1        5    ; tx delay 50 ms
  1226.   2       64    ; p-persistance 64/255
  1227.   3       25    ; slottime 250ms
  1228.   4        5    ; tailtime 50ms
  1229.   6       65    ; 'kiss alive' led uit (optioneel)
  1230.   6       37    ; set hdlc baudrate 4800
  1231.  
  1232. param 2 kan worden geregeld met de ax25 persist option en param 5 is halfduplex
  1233. dus default.
  1234.  
  1235. Helaas is het vanwege de beperkingen van de gebruikte programmeertaal op dit
  1236. moment nog niet mogelijk om het 4800 baud modem te gebruiken in samenwerking
  1237. met de normale commando-software in de DTNC. Men is dus aangewezen op de KISS
  1238. mode in de DTNC software.
  1239.  
  1240. gaarne commentaar en problemen naar:
  1241. roel@pe1jlj, 44.137.40.3, smtp address roel%pe1jlj@pe1chl of pe1jlj@pi8apn
  1242.  
  1243. !!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!
  1244. Probleem met DTNC interface verhaal van PE1JLJ:
  1245.  
  1246. Er wordt niets vermeld over het feit dat de RTS van het modem NIET van dezelfde
  1247. polariteit is als RTS van 7910. Dit signaal moet dus geinverteerd worden. (Zie
  1248. ook het stukje in het TNC200 verhaal van PE1KAQ.)
  1249.  
  1250. Probleem: Er worden geen frames verzonden.
  1251.  
  1252. Oorzaak : DTNC levert RTS-not aan de 7910.
  1253.           In de 4k8 modem werkt U19C als een NAND, de hier aangeboden
  1254.           RTS moet tijdens zenden hoog zijn om de aangeboden
  1255.           Txd pulsen te kunnen doorlaten.
  1256.  
  1257. Oplossing: Gebruik spare NAND gate U19D om RTS-not te inverteren.
  1258.            Soldeer op U19 pen 12 aan 13, pen 11 aan pen 10.
  1259.            Sluit RTS-not draadje van 7910 voetje aan pin 12/13.
  1260.  
  1261. !!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!
  1262.  
  1263.  
  1264.  
  1265. De TNC200 (TNC2 compatible, DL versie)(door Maarten, PE1KAQ)
  1266. ------------------------------------------------------------
  1267. Als de TNC volledig is bestuckt, dan is er een jumper-strook van 
  1268. 13 pennen te vinden. Hierop worden de signalen van het 7910 IC
  1269. met de SIO doorverbonden door een aantal jumpers.
  1270. Deze jumpers worden er afgehaald en daarvoor in de plaats een 'connector'
  1271. gezet. Op deze connector worden de achtereenvolgende verbindingen, tussen de
  1272. 4k8 modem en TNC, gemaakt.
  1273.  
  1274. TNC    4k8 Modem
  1275.  
  1276.  1 --- CD Out
  1277.  3 --- RxD
  1278.  6 --- TxD
  1279. 10 --- RTS
  1280.     |
  1281. 13 -
  1282.  
  1283. Er moet echter nog een aanpassing op de 4k8 modem print gemaakt worden
  1284. voor de RTS lijn. De TNC200 geeft een negatieve RTS (RTS not dus).
  1285. Dit kan opgelost worden door bij IC U19 (op 1e 4k8 print) het spoortje
  1286. tussen RTS ingang en pen 10 door te krassen, dan om te leggen naar
  1287. pennen 12 & 13, dan pen 11 aan pen 10 solderen. 
  1288. (Het lijkt er wel voor ontworpen te zijn).
  1289.  
  1290. Op deze TNC is geen - en + 12V aanwezig, dus zal hier een klein voedinkje
  1291. voor gemaakt moeten worden. Dit hoeft tegenwoordig geen probleem meer te
  1292. zijn, een 7812 en 7912 met wat C'tjes zijn voldoende.
  1293.  
  1294.  
  1295.  
  1296. DRSI PC*Packet Adapter (door Peter, PE1NNH)
  1297. -------------------------------------------
  1298. Er bestaan twee types van deze packet kaart. Beide zijn ze gebaseerd op de 8530
  1299. SCC chip. De PC*PA type 2 kaart heeft voor beide poorten van de 8530 een on
  1300. board 1200 baud modem. De PC*PA type 1 kaart heeft poort 0 uitgerust met een on
  1301. board 1200 baud modem, terwijl poort 1 via een DB25 connector met signalen
  1302. volgens de RS-232 standaard naar buiten komt.
  1303.  
  1304. Deze laatste poort kan prima worden gebruikt voor het 4800 baud modem.
  1305. Met behulp van drie IC's (1488,1489,7404) kunnen de signalen op RS-232
  1306. niveau eenvoudig worden omgezet naar TTL.
  1307.  
  1308. Voor de geinteresseerden heb ik een schema van de interfacing tussen de
  1309. PC*PA kaart en het 4800 baud modem. Neem dan even contact op via een
  1310. SMTP mail.
  1311.  
  1312.  
  1313.  
  1314. AEA-PK-232 TNC (door Joop, PA0JMV)
  1315. ----------------------------------
  1316. === nog niet ontvangen ===
  1317.  
  1318.  
  1319.  
  1320. DRSI PC/PACKET adapter (uitvoering met 2*1200 baud modem) (door Paul, PA0SON)
  1321. -----------------------------------------------------------------------------
  1322. === nog niet ontvangen ===
  1323.  
  1324.  
  1325.  
  1326. OptoPcScc kaart
  1327. ---------------
  1328. In de documentatie van de OptoPcScc is het schema van de interface tussen
  1329. de OptoPcScc IBMPC packet radio interface en het PA0WCH 4800 baud modem
  1330. opgenomen. In de meeste andere beschreven 4800 baud modem's is deze interface
  1331. reeds opgenomen, dus je kunt ze zo aansluiten.
  1332.  
  1333.  
  1334. ==============================================================================
  1335.  
  1336. 10/ Bij problemen ....
  1337. ======================
  1338. Door de opgebouwde ervaringen door te geven kunnen we problemen zoveel mogelijk
  1339. voor proberen te zijn. Als u hier iets aan toe denkt te kunnen voegen zendt uw
  1340. bijdrage dan aan pe1dna@pi8zaa (ax25 S&F) of pe1dna@pi8ehv (SMTP).
  1341.  
  1342. Nogmaals: er wordt ook hier gerefereerd aan componentennummering zoals die in
  1343. het orginele HAM RADIO artikel gebruikt is. Voor de andere ontwerpen zoals de
  1344. modems van PA0MJR, PB0AAQ en CADAMS moet men zelf de schema's daarvan naast die
  1345. van het orginele artikel leggen om te zien waar men moet zijn. Overigens zijn
  1346. de meeste van deze verbeteringen al doorgevoerd in de ontwerpen van PB0AAQ en
  1347. CADAMS.
  1348.  
  1349. Er zitten een aantal kritische punten in het HAPN ontwerp die soms een aantal
  1350. problemen kunnen veroorzaken. Deze problemen zijn:
  1351.  
  1352. - incompatibiliteiten: station a hoort b en c wel, maar b decodeert a niet en
  1353.   c weer wel bijvoorbeeld.
  1354. - uiterst nauwkeurige afstelling van de zwaai noodzakelijk.
  1355. - Oscillerende opamps in het modem.
  1356. - een slechte werking in het algemeen.
  1357.  
  1358. incompatibiliteiten en zwaaiafstellingsprobleem
  1359. -----------------------------------------------
  1360. De eerste 2 problemen zijn in het algemeen het gevolg van een verkeerde
  1361. componentenkeuze rond de ontvangstfilters U14C, U14D en de zendfilters U15A,
  1362. U15D. Ook bij een goede componentenkeuze kunnen er problemen ontstaan door
  1363. een toevallige samenloop van toleranties in componentenwaarden.
  1364.  
  1365. Voor deze metingen is het handig als we behalve een oscilloscoop ook de
  1366. beschikking hebben over een ttl blokgolf generator die een instelbare
  1367. frekwentie kan maken van ca 100 Hz tot 4000 Hz. Eventueel kan de packet
  1368. controller ook gebruikt worden (calibrate commando).
  1369.  
  1370. Controleer de vorm van het zendsignaal met een oscilloscoop. Iedere flank in
  1371. het ingangssignaal heeft een pulsje in het uitgangssignaal tot gevolg. De
  1372. stijgtijd en daaltijd van de flanken van deze puls moet ongeveer gelijk zijn.
  1373. Het is heel belangrijk dat er na de puls *geen* uitslingeringen meer zijn.
  1374. Als er 2 flanken op 1 bittijd afstand van elkaar zitten (flags), vallen de
  1375. pulsjes zodanig tegen elkaar dat er 1 sinus (van 2400 Hz) lijkt te ontstaan. De
  1376. positieve en negatieve amplitude van deze sinus moet gelijk zijn.
  1377.  
  1378. Indien er toch uitslingeringen zijn aan de pulsjes, controleer dan de waarden
  1379. van de weerstanden en condensatoren in het filter. Gebruik goede condensatoren
  1380. voor C31 t/m C34, en C38 t/m C41. Geen keramische koppelcondensatoren, deze
  1381. hebben soms toleranties tot 80% ! Het liefst polystyreen (styroflex) 5% of
  1382. beter.
  1383.  
  1384. Als de waarden van de onderdelen in orde zijn en we hebben toch te maken met
  1385. deze uitslingeringen (ook zichtbaar als een asymmetrisch uitgangssignaal bij
  1386. het verzenden van flag's) dan kan eventueel C32 verlaagd worden naar 820 pf.
  1387.  
  1388. Hetzelfde geldt voor de ontvangstfilters. Als we daar een 'net' signaal
  1389. aanbieden, moet er ook een 'net' signaal uitkomen. Vergelijk met een
  1390. oscilloscoop het signaal op de ingang van het filter, (U14 pen 8) en op de
  1391. uitgang (U14 pen 1). Als er uit het filter een puls komt met uitslingeringen
  1392. erna dan hebben we ook hier met het bovenstaande verschijnsel te maken.
  1393. Als de componenten de goede waarde hebben, verklein dan eventueel C39 naar
  1394. 820 pf. De zender en de ontvanger hebben ook een filterende werking, dus
  1395. alleen een test met een "local loopback" waarbij je dus de audio uitgang met de
  1396. audio ingang doorverbindt is niet sluitend.
  1397.  
  1398. oscillerende opamps, slechte werking
  1399. ------------------------------------
  1400. Het probleem van de oscillerende opamp's heeft een aantal mogelijke oorzaken:
  1401.  
  1402. De versterking van U15B is niet goed gedefinieerd. Daardoor kan deze opamp
  1403. gaan staan oscilleren. Zet een weerstand van bv 100 ohm in serie met C45.
  1404.  
  1405. De belasting van U14A wordt onder andere gevormd door diodes met een 47nf
  1406. condensator naar massa. Dat vindt de tl084 niet leuk, en protesteert gillend.
  1407. Zet weerstanden van 1k in serie met D7 en D8.
  1408.  
  1409. De belasting van U15D is de modulatortrap van de transceiver, plus de kabels
  1410. tussen het modem en de transceiver. Ook dit is een capacitieve belasting, en
  1411. daarom kan ook deze opamp gaan oscilleren. Op dit punt is dat erg gevaarlijk,
  1412. omdat dit signaal meteen in de modulatortrap van de transceiver geinjecteerd
  1413. wordt, en dus uitgezonden wordt! Het uitgezonden spectrum kan dan vele MHz'en
  1414. breed worden. Dit hoeven we in eerste instantie niet eens te merken, de packet
  1415. verbinding loopt gewoon door. Pas als het te laat is...
  1416.  
  1417. Zet daarom een weerstand van bv 1 Kohm in serie met de uitgang van het
  1418. modem, dwz in serie met de uitkoppel condensator C36.
  1419.  
  1420. Vooral bij Motorola TL084's lijken deze oscillatie problemen op te treden.
  1421. Blijkbaar zijn deze slecht bestand tegen capacitieve belastingen.
  1422.  
  1423. In het orginele ontwerp zijn geen ontkoppel condensatoren op de voeding
  1424. aanwezig. Zet bij de opamps een 100N keramische condensator over de +12 en -12V
  1425. en bij de ttl over de +5V en 0. 
  1426.  
  1427. Controleer ook de breedte van de bits aan de ingang van het modem. 1/4800=208us
  1428. Door bv het gebruik van lange kabels kan er een afwijking ontstaan.
  1429. Indien de bittijd erg veel afwijkt kunnen er ook subtiele problemen ontstaan.
  1430.  
  1431. Nog wat ontvangen mailtjes over problemen en oplossingen
  1432. --------------------------------------------------------
  1433. Deze zijn gedeeltelijk hierboven ook al beschreven.
  1434.  
  1435. From: harry@pa3aou.ampr.org
  1436. To: joop@pe1dna
  1437. Subject: 4k8 bug
  1438. Joop, op 't schema rechtsonder staan in 'n kader de voedingsspanningen van de 
  1439. ic's.
  1440. Bij U18 staat +5 op pen 14 aangegeven.
  1441. Dit moet pin 16 zijn (16 pens IC).
  1442. 73 de Harry
  1443.  
  1444. From: harry@pa3aou.ampr.org
  1445. To: joop@pe1dna
  1446. Subject: 4k8 to ft290
  1447. 1e mod. is: C aan pin 9 van mc3357p (q01) =  100nF MKM
  1448. (dit was 10 uF in de originele text)
  1449. Je korte pings komen weer wat beter binnen.....
  1450. Wil je de C wijziging in de doc verwerken? Tnx.
  1451.  
  1452. Symptoom  : Alle pings worden door 't tegenstation gehoord en 
  1453.             terug gezonden, echter niet gedecodeerd door de modem.
  1454. Probleem  : Zendfrequentie correct, ontvanst frequentie fout.
  1455. Oplossing : Rx bijregelen.
  1456. Opmerking : Mijn Rx frequentie stond er 3 KHz naast.
  1457.             De fm detector werkte hierdoor wel voor langere
  1458.             bursts maar niet voor korte signalen.
  1459.             (er was een soort inregeltijd nodig)
  1460.  
  1461.  
  1462.  
  1463.  
  1464. Ter afsluiting
  1465. --------------
  1466. Als U de aansluitgegevens heeft voor een transceiver of TNC welke nog niet in
  1467. deze file voorkomt, stuur dan een verhaaltje van maximaal 50 regels aan: pe1dna
  1468. @ pi8zaa (AX25 S&F bbs), pe1dna@pi8ehv (smtp) of naar m'n postadres, zie
  1469. roepnamenlijst. Dat verhaal zal dan in een volgende uitgave meegenomen worden.
  1470. Teksten in 'platte ascii', maximaal 80 karakters per regel, niet uitgelijnd en
  1471. geen controle karakters. evt tekeningen met "|\/-_+^!><" karakterset.
  1472.  
  1473. Credits:
  1474. Met dank aan alle amateurs die niet te bang waren om met de soldeerbout rond
  1475. te roeren in hun soms voor vele duizenden guldens gekochte apparatuur.
  1476.  
  1477. Aan Will, PA0WCH voor het initieren van dit hele project.
  1478. Aan Rob, PE1CHL en Henk, PA0HZP voor de nodige terugkoppeling en bijdragen.
  1479. En Kees, PB0AIA voor de eveneens nodige correcties.
  1480.  
  1481. overname van deze tekst voor niet-commerciele doeleinden is toegestaan, mits
  1482. compleet, ongewijzigd en met bronvermelding.
  1483.  
  1484. Joop / pe1dna / Eindhoven / 040 457502 / 44.137.24.5
  1485. smtp: pe1dna@pi8ehv
  1486. ax25: pe1dna@pi8zaa
  1487.  
  1488. referenties:
  1489.  
  1490. "a 4800 baud modem for VHF/UHF packet radio" door Glen Leinweber, VE3DNL e.a.
  1491. (Hamilton Area Packet Network). Ham Radio, Augustus 1988 blz 10 e.v.
  1492.  
  1493. toevoegingen, op- en aanmerkingen graag sturen naar: pe1dna@pi8zaa of via smtp
  1494. mail (pe1dna@pi8ehv)
  1495.  
  1496. WAARSCHUWING: Schrijvers dezes kunnen geen enkele aansprakelijkheid aanvaarden
  1497. ten aanzien van de juistheid van deze informatie, noch de eventueel daaruit
  1498. voortvloeiende gevolgen.
  1499.  
  1500.