home
***
CD-ROM
|
disk
|
FTP
|
other
***
search
/
litopys.org.ua
/
litopys.org.ua.tar
/
litopys.org.ua
/
sborlet
/
pok.php?110.orig
< prev
next >
Wrap
Text File
|
2011-01-24
|
37KB
|
787 lines
<html>
<head>
<meta http-equiv=Content-Type content="text/html; charset=windows-1251">
<meta http-equiv="Content-Language" content="uk">
<meta name="KeyWords" content="╙Ω≡α┐φα, │±≥ε≡│ , ╨≤±ⁿ, τß│≡Ωα, δ│≥ε∩Φ±│Γ, └φ≥εφεΓΦ≈">
<meta name="Robots" content="all">
<meta name="revizit-after" content="120 days">
<meta name="Description" content="╟ß│≡Ωα δ│≥ε∩Φ±│Γ, ∙ε ∞α■≥ⁿ Γ│Σφε°σφφ Σε │±≥ε≡│┐ ╧│ΓΣσφφε┐ ≥α ╟α⌡│Σφε┐ ╨≤±│. ╧│Σ. ≡σΣ. ┬.┴.└φ≥εφεΓΦ≈α. ╩Φ┐Γ, 1888.
╤ßε≡φΦΩ· δÇ≥ε∩Φ±σΘ, ε≥φε± ∙Φ⌡± Ω· Φ±≥ε≡│Φ ▐µφεΘ Φ ╟α∩αΣφεΘ ╨≤±Φ, ΦτΣαφφ√Θ ╩ε∞∞Φ±±│σ■ Σδ ≡ατßε≡α Σ≡σΓφΦ⌡· αΩ≥εΓ·, ╩│σΓ·, 1888
╤ßε≡φΦΩ δσ≥ε∩Φ±σΘ, ε≥φε± ∙Φ⌡± Ω Φ±≥ε≡ΦΦ ▐µφεΘ Φ ╟α∩αΣφεΘ ╨≤±Φ / ╧εΣ. ≡σΣ. ┬. ┴. └φ≥εφεΓΦ≈α. - ╩., 1888. - 386 ±.
╤Ωαφ≤Γαφφ ≥α εß≡εßΩα http://litopys.org.ua/ (http://litopys.kiev.ua/) 27.IX.2004">
<meta name="Document-state" content="Static">
<title>─φσΓφΦΩ· ∩ε⌡εΣα ∩≡ε≥ΦΓ· ΩεταΩεΓ· τα∩ε≡εµ±ΩΦ⌡·, 1625. ╤ßε≡φΦΩ· δÇ≥ε∩Φ±σΘ, ε≥φε± ∙Φ⌡± Ω· Φ±≥ε≡│Φ ▐µφεΘ Φ ╟α∩αΣφεΘ ╨≤±Φ. ╩│σΓ·, 1888.</title>
<LINK href="sborlet.css" rel=stylesheet type=text/css>
</head>
<body lang=UK ALINK=red LINK=navy VLINK=brow>
<div class="dop0">
</div>
<LINK href="http://litopys.org.ua/zsuv.css" rel="stylesheet" type="text/css" />
<div align="center" class="osnova">
<div class="gora">
<marquee id=scrolltext onmouseover=this.stop(); onmouseout="this.start();document.getElementById('scrolltext').scrollDelay='30'" trueSpeed scrollAmount=1 scrollDelay=30 loop=2>
<p class=Prym>
</p>
</marquee>
</div>
<div class="smuga">
<table width="800" border="0" cellspacing="0" cellpadding="0">
<tr>
<td>
<div class="shapka_osnova">
<div class="shapka_strichka">
<a href="http://litopys.org/guestbook/" target='_top' class="dc">πε±≥ⁿεΓα</a>
<a href="http://forum.izbornyk.org.ua/index.php" target='_top' class="dc">⌠ε≡≤∞</a>
<a href="http://litopys.org/news.htm" class="dc">Ω│∞φα≥α φεΓΦφ</a>
<a href="http://litopys.org.ua/links/links.htm" class="dc">∩ε±Φδαφφ </a>
<a href="http://izbornyk.org.ua/" target='_top' class="dc">Στσ≡Ωαδε</a>
<a href="http://litopys.org.ua/links/poshuk.htm" class="dc">∩ε°≤Ω</a>
</div>
<div class="shapka_izb2">▓╟┴╬╨═╚╩</div>
<div class="shapka_izb1"><a href="http://litopys.kiev.ua/" target='_top' class="dc">▓╟┴╬╨═╚╩</a>
</div>
<div class="shapka_dali">
<HR align="left" height=3px width=800px color="navy">
<p class="DAL">
<a href="javascript: history.go(-1)" title="Ω≡εΩ φαταΣ" class="dc"></a> <a href="http://litopys.org.ua/links/inlitop.htm" class="dc">╦▓╥╬╧╚╤╚</a> <a href="http://litopys.org.ua/links/inistor.htm" class="dc">▓╤╥╬╨▓▀</a> <a href="http://litopys.org.ua/links/inmovozn.htm" class="dc">╠╬┬╬╟═└┬╤╥┬╬</a> <a href="http://litopys.org.ua/links/inoldlit.htm" class="dc">─└┬═▀ ╦▓╥┼╨└╥╙╨└</a> <a href="http://litopys.org.ua/links/inliter.htm" class="dc">╦▓╥┼╨└╥╙╨╬╟═└┬╤╥┬╬</a> <a href="http://litopys.org.ua/links/inpolit.htm" class="dc">╧╬╦▓╥╬╦╬├▓▀</a> <a href="http://litopys.org.ua/links/inslovo.htm" class="dc">╤╦╬┬╬ ╬ ╧╬╦╩╙</a> <a href="http://litopys.org.ua/links/inlex.htm" class="dc">╦┼╩╤╚╩╬═╚</a> <a href="javascript: history.go(1)" title="Ω≡εΩ Γ∩σ≡σΣ" class="dc"></a>
</p>
<HR align="left" height=3px width=800px color="navy">
</div>
</div>
</td>
</tr>
</table>
</div>
<div align="left" class="pole">
<div>
</div>
<div class="dop3">
<p class=K1><br>
<a href="sborlet04.htm">╧ε∩σ≡σΣφ </a>
<a href="sborlet.htm">├εδεΓφα</a>
<a href="sborlet06.htm">═α±≥≤∩φα</a>
</p>
<p class=K1><br></p>
<p class=K1><br></p>
<p class=K1><br></p>
<p class=K1><br></p>
<h1>IV.</h1>
<h1><b>─═┼┬═╚╩┌</b></h1>
<h2><b>∩ε⌡εΣα ∩≡ε≥ΦΓ· ΩεταΩεΓ· τα∩ε≡εµ±ΩΦ⌡·</b></h2>
<h2><b>1625.</b></h2>
<p class=K1><br><a href="sborlet01.htm#let4" target=opys>╬∩Φ± ≡≤Ωε∩Φ±≤</a></p>
<p class=K1><br></p>
<p class=K1><br></p>
<p class=K1><br></p>
<p class=K1><br></p>
<p class=K1><b>Diarjusz kommissji albo expedicji przeciwko wojsku Zaporoskiemu. 1625.</b></p>
<p class=K1><br></p>
<p class=K1><br></p>
<p class=K1>Stanął J. P. hetman z wojskiem J. K. M.
kwarcianym 5 Iulji anni praesentis 1625 za Murachwą, nad rzeczką,
między szlakiem Czarnym i Kurzmauskim, aby pogańskim inkursiom i
zamysłom nieprzyjacielskim odpór dał; gdzie stało wojsko
obozem in omni disciplina militari usque ad 15 Septembris, zkąd potym
ruszywszy się pułkami, i różnemi miejscami Boh rzekę
przeszły; ztamtąd pro die 25 ejusdem, a zwłaszcza sam J. P.
hetman z pułkiem swym, odprawiwszy w Barze posła od Mechmet-Dżak
baszy, od Szahin Gereja, od hospodara wołoskiego i posłańca
Siedmiogrodzkiego, przed Pawołoczą w mili stanął, gdzie
jegomości pierwszy paroxyzm quartanny napadł, która go aż
do dziś dzień srogo trapi.</p>
<p class=K1><b>26. </b>Rano posłowie
Kijowscy Jegomości witali i respons na listy przyniesione odnieśli:
Jegomość z pułkiem ciągnął przez Pawołocz,
Jej Mość Panią wileńską nawiedzał, a potem w
dobrej mili za miastem obozem stanął.</p>
<p class=K1><b>27. </b>Stanął
obóz w pół mili za miasteczkiem Taborówką, gdzie
P. Rohoz, podstarości Białocerkiewski Jegomości z mieszczany
witał.</p>
<p class=K1><b>28. </b>Ibidem przez
dzień, oczekiwając na insze pułki y ichmości P. P.
komissarzów, stał.</p>
<p class=K1><b>29. </b>Ruszył się
za milę obóz i stanął nad rzeką Rastawicą,
tegoż dnia pułki J. P. Potockiego, podkomorzego Kamienieckiego, do
obozu przyszły.</p>
<p class=K1><b>30. </b>Ibidem pułk pana
starosty Winnickiego i pana Trzcińskiego przyszedł. <strong id="page104">/104/</strong></p>
<p class=K1><b>October 1. </b>Na onymże
stanowisku stał.</p>
<p class=K1><b>2.</b> Ibidem pułk P.
Halickiego przyszedł.</p>
<p class=K1><b>3. </b>Ibidem J. P. wojewoda
Ruski, kommissarz J. K. M. do obozu przyjechał.</p>
<p class=K1><b>4.</b> Rano z pod Rastawicy
obóz się ruszył, a przeprawiwszy się przez rzekę
Kamienicę, mimo Białocerkiew ciągnął i w ćwierci
mili za miastem stał.</p>
<p class=K1><b>5.</b> Ibidem
oczekiwając na P. P. komissarzy.</p>
<p class=K1><b>6.</b> Ruszył się
obóz i we dwu milach nad rzeką Uzeń stanął.</p>
<p class=K1><b>7.</b> Tegoż dnia z
milę obóz uszedł i za Rokitnią miasteczkiem stał.</p>
<p class=K1><b>8.</b> Ibidem, oczekiwając
na J. P. kommissarzów.</p>
<p class=K1><b>9.</b> Rano obóz
się ruszył i nad Kaharłykiem w półczwartej mili
stanął.</p>
<p class=K1><b>10. </b>Ciągnął
obóz mil 3 i nad Pijowem uroczyskiem stał. Podstarości
Kaniowski i mieszczanie jegomości potkali.</p>
<p class=K1><b>11. </b>Ruszył się
obóz i od Kaniowa w mili stanął. Trzech posłów od
kozaków Kaniowskich do J. P. hetmana przyjechali, opowiadając,
że hetman onych Żmajło jeszcze na Zaporohach jest, prosząc,
przytem. aby na nich w mieście nie nastempowano; item (by) w onym
radę między sobą tuto mieć mogli.</p>
<p class=K1><b>12. </b>Ibidem kozaków
3000, nie zgodziwszy się w radzie (ieśli się P. hetmanowi mieli
poddać, czyli nie?) z miasta ustompili, za którymi J. P. hetman
pana Odrzywolskiego z 10 chorągwi posłał.</p>
<p class=K1><b>13.</b> P. Odrzywolski,
dogoniwszy kozaków onych nad rzeczką Moszną, gromił.
Tamże koń twardousty syna X. Czetwertyńskiego do taboru
kozackiego uniósł, którego przez wszystek czas expedycji za
więźnia mieli. Obóz ciągnął mil 3,
przeprawiwszy się pzez rzekę Roś pod Rożnińcami <sup>1</sup>)
na tamtej stronie stał. Kawalera Judyckiego z piechotą niemiecką
przy chorągwi P. Kossakowskiego i P. Bieleckiego na pomoc P.
Odrzywolskiemu J. P. Hetman posłał, którego oni <strong id="page105">/105/</strong>aź
w nocy dogonili pod rzeką Moszną. A kozacy, zmocniwszy się, z
taborem swym do Czerkas ciągnęli.</p>
<p class=K1><br></p>
<p class=K1><br></p>
<p class=Prym><sup>1</sup>) ┬<SMALL>Ç</SMALL>≡ε ≥φε ±σδε
╨εµεΓΩα ╫σ≡Ωα±±Ωαπε ≤<SMALL>Ç</SMALL>τΣα. </p>
<p class=K1><br></p>
<p class=K1><br></p>
<p class=K1><b>14. </b>Szedł z
pilnością P. Odrzywolski z posiłkiem i pułkiem swym aż
do Czerkas, zkąd kozaków 20,000 godzina przededniem taborem
wyszło do wojska kozackiego, które się już do
Całów (sic) z Masłowego Stawu ściągnęli. O tym
dawszy J. P. hetmanowi wiedzieć, sam przy mieście został.
Obóz tego dnia mil 3. aż do rzeki Moszny przyszedł, przez
którą przeprawiwszy się, stanął. J. P. wojewoda
Kijowski, Xiąże Pannickie (sic), Xiąże Wiszniowiecki i J.
P. P. kommissarze do obozu przybyli.</p>
<p class=K1>15. J. P. hetman z wojskiem i J. P. P. Komisarzami do
Czerkas przyszedł i pod miastem obozem stanął.</p>
<p class=K1><b>16. </b>Ibidem przez
cały dzień dla rady, którą, J. P. P. komisarze,
będąc wszyscy zgromadzeni, mieli.</p>
<p class=K1><b>17. </b>Rano ruszył
się obóz z Czerkas i, uszedłszy mil 2, stanął nad
Dnieprem, tamże poseł kozacki J. P. hetmanowi drogę
zajechał, oznajmując, że wiadomość maią o swym
hetmanie, że się już z Zaporohów ruszył z armatą.</p>
<p class=K1><b>18. </b>Ruszył się
obóz i przeszedł we 2 milach miasteczko Borowicę, za
którym w mili stanął.</p>
<p class=K1><b>19. </b>Rano posłowie od
kozaków do J. P. hetmana przyszli, prosząc, aby na nich z wojskiem
swym nie nastempował, ale raczej czekał, ażby hetman onych pan
Żmajło z Zaporoh przyszedł. Jegomość przedsię
obóz ruszył, a uszedłszy mil 3, stanął nad Dnieprową
odnogą.</p>
<p class=K1><b>20. </b>Ibidem. Przez
cały dzień rada J. p. p. komisarzów była. Poseł od
posłów przyjechał chrześcjańskich, w Carogrodzie
będących; przez państwo wołoskie do obozu przyjechał i
audjencją u J. P. hetmana miał.</p>
<p class=K1><b>21. </b>Ruszył się
obóz, a dwie mile uszedłszy, stanął pod Kryłowem w
mili.</p>
<p class=K1><b>22. </b>Tamże przez
dzień dla rady, która między J. P. P. komisarzami była.
Posła cudzoziemskiego J. P. hetman odprawił. <strong id="page106">/106/</strong></p>
<p class=K1><b>23.</b> Tamźe przez
dzień; posłowie od kozaków byli, unum et idem traktując,
że hetman ich z Zaporoh jeszcze nie przyszedł.</p>
<p class=K1><b>24. </b>Obóz się
ruszył i do Kryłowa ciągnął; ztamtąd w mili za
miastem, a drugą milę od taboru kozackiego nad rzeczką
Cybulnikiem stanął, z którego stanowiska obóz kozacki i
straź onych dobrze widać było.</p>
<p class=K1><b>25.</b> Do J. P. hetmana
posłów swych (przysłali), oznajmując, źe hetman
Zaporoski do taboru wojska swego z armatą przyszedł i o przybyciu
swym przez posła J. P. hetmanowi oznajmił.</p>
<p class=K1><b>26.</b> Ibidem.
Posyłał J. P. hetman niektórych P. P. komisarzów do
kozaków z kondycjami, które by mieli pełnić, chcieli by
być wiernymi poddanymi J. K. M.; co kozacy do rady swojej wzięli.</p>
<p class=K1><b>27.</b> Ibidem. Kozacy o
ciężkich kondycjach być oznajmili; radę między
sobą zaczęli.</p>
<p class=K1><b>28.</b> Ibidem. Rada
między kozakami trwała do południa; ku wieczorowi 13
kozaków starszych do J. P. hetmana przyjechali, opowiadając,
źe zgoła mołojcy żadnego punktu z kondycji danych
pełnić nie obiecują; których przez noc zatrzymano, a
całemu wojsku nazajutrz gotowym być kazano.</p>
<p class=K1><b>29. </b>Rano odprawił J.
P. hetman owych 13 posłów, których par kilką
słów do płaczu przywiódł: äPonieważ
miłosierdzia i łaski J. K. M. przez upokorzenie, jako wierni poddani,
zaźyć nie chcecie, mamy w Bogu nadzieje, źe za wasze
niesłuszeństwo i swą wolą wrychle szabel naszych nad szyjmi
waszymi doznacie, a to rozlanie krwie, które się stanie, na dusze
wasze padnie. äPrzytym zaraz, i wojsku wszystkiemu z obozu tudzież za nimi
wychodzić kazał, które tak uszykowane było: 3 pułki wprzód
szły: wojewoda Kijowski z pułkiem swym prawe, a J. P. Halicki swym
lewe skrzydło prowadzili; x. x. Zbaraskich środek trzymał. Za
nimi 800 piechoty cudzoziemskiej P. kapitana Butlera i Winkrota; potym armata
wojska, a tuź za nią J. P. wojewody Kijowskiego (przy jegoź
piechocie niemieckiej, którą p. Fityngs rządził,
nastempowała; za nimi wszystkie chorągwie piechoty węgierskiej i
wybrańców p. kapitan Nadolski prowadził; za <strong id="page107">/107/</strong>
którymi J. P. Potocki, wojewodzie bracławski, z pułkiem J. P.
hetmana szedł; za nim J. P. podkomorzy, po nim J. P. starosta Winnicki i
J. P. Szkliński ù w dzień pogodny szerokie pole okryli. Gdy już
wojsko tak sporządzone jedne przeprawę błotną
przeszło, J. Phetman też zbroje na się wziął i z
wysokich mogił ku taborowi kozackiemu i położeniu miejsca dobrze
się przypatrywał. Kazał straży swej straż kozacką
z miejsca spędzić, J. P. Halickiemu, z rotą daną
Butlerową i z 5 chorągwi hajduków, dołem przy lesie i
jeziorze, pod rogiem lewym taboru ich miejscezbieżeć, a kawalerowi
Judyckiemu z rotą pana Winkrotową i 5 chorągwi hajduków
także dołem od rogu prawego toż uczynić. W tym ubieganiu zetrzenie
się onych z strzelbą gęstą długo trwało i
dosyć uparte było; ale gdy do nich z obu dołu z
większą rezolucją skoczyli i jazda nasza kozacką jazdę
z pola nazad w tabór wpędziła, mołojcy też pieszy
aż pod okopem się oparli, za którymi kawaler z panem Winkrotem
i Fityngsem zapędzeni, prosto już do taborów
ciągnęli byli, tak iż onych sam J. P. hetman, od zaskoczenia
kozackiego z taboru widząc być bliskich, zatrzymał, A J. P.
wojewoda Kijowski onych chorągwią własną i armatą
swą posiłkował, z których nie tylko taborowi szkodzili,
ale też i wycieczki konne z dołu prawego zrażali. J. P. hetman
czoło, albo środek pola od dołu jednego aż do drugiego
pułkiem i armatą swą zastompił, z których iż
dosyć dobrze witał i mieszał, J. P. halicki w dole swym, że
słabszą fortyfikacją w rogu taboru postrzegł, z panem
kapitanem Butlerem, ubieżeć chciał, co kozacy postrzegłszy,
większą część potęgi swej dla obrony tamtej
strony zasadzili i gęstą strzelbą swą przez wszystek
się czas bronili. Wieczór zatem nastompił, a piechota nieco
spracowana a druga poraniona odpoczynku potrzebowała. Za czym J. P.
hetman, taborowi dobrze przypatrzywszy się, piechotę i armatę
swą i J. P. wojewody Kijowskiego, pod taborem będącą,
zwieść kazał, potem i wszystko wojsko do obozu, postawionego tam,
gdzie kozacy placową straż odprowowali, sprowadził. <strong id="page108">/108/</strong></p>
<p class=K1><b>30. </b>Tamże przez
dzień kosze do szturmu robiono, a każdy z osobna w kule się
gotował etc. Hajduk J. P. hetmana do kozaków się przedał,
który o koszach i o przyszłym szturmie oznajmił; zatym kozacy,
chcąc z taboru uchodzić, na kilkunastu czółnach za Dniepr
się puścili byli, lecz że tych tam fala i okrutna
nawalność, tego dnia będąca, wzystkich potopiła,
taborem raczej za sprawą hetmana swego Żmajły ku horodyszczu
staremu nad Kurukowem jeziorem w niz Dniepra uchodzić postanowili; od
których zaraz kilka chorągwi iazdy odstąpili i w
różne gęste kąty udali się. A gdy ciemna noc
nadeszła, wysłał J. P. hetman 40 Niemców lasem pod tabor
dla dostania języka, którzy, gdy pod sam okop podeszli, a
ogniów i straży nie znaleźli, postrzegli, że z okopu
swego kozacy uciekli, o czym natychmiast J. P. hetmanowi znać dali.</p>
<p class=K1><b>31.</b> W piątek, w wigilją
wszystkich świętych, dobrze przededniem wysłał J. P. hetman
P. podkomorzego z pułkiem jego, goniąc kozaków, których
godzina na dzień w mili, już przez błoto albo jezioro na
drugą stronę przeprawionych, dogonił. Ci, zostawiwszy w
gęstwinie 1,500 kozaków dla bronienia przeprawy, sami taborem
pół mili do drugiej wody ciągnęli, przez
którą przebywszy, a 2000 komunnika zostawiwszy, szli taborem swym
drugie pół mili aż do jeziora, nazwanego Kurukowo, nad
którym z tej strony 2000 przy swych wozach półmiesiącem
dla obrony uszykowawszy, wojsko potem swe przeprawili, zkąd w
pół ćwierci mile, około szańcu albo horodyszcza
starego kilku rzędami wozów tabor swòj założyli i
umocnili. Skoro tedy dzień nastał, kazał J. P. hetman, aby
pułki porządkiem swym z obozu wychodzili, a kawalerowi i panom
kapitanom przykazał, aby z cudzoziemską ich piechotą, jako
najprędzej być może, szlakiem, kozackim biegli, co oni z
wielką pilnością uczynili. A gdy wprzód przed jazdą
do pierwszej przeprawy przyszli, a p. podkomorzego i p. Tyszkiewicza z ich
pułkami, ubespieczonych nieco kozackimi traktami znaleźli, a o
roskazaniu, jakie od J. P. hetmana wzięli, powiedziawszy, z wszelką
ochotą i prędkością zasadzkę onę w
gęstwinach znosić i odstrzelać poczęli. A, nakoniec,
pozsiadawszy z koni swych, <strong id="page109">/109/</strong> dla dodania większej ochoty
żołdakom, do wody z muszkietami wraz skoczyli i kozaków od
brzegów wyparli, a prędkolotna jazda pomienionych
pułkowników, w też tropy przeprawy przebywszy, śmiele na
nich uderzyła, ktorych, tył podających, goniła i
wszystkich pościnała, tak w trawach i jeziorach tułających
się, jako prostym szlakiem aż do drugiej zasadzki uchodzących,
od których, gdy taż cudzoziemska piechota często
porządnym strzelaniem, ù zasadzonych wyparła i swym wpadnieniem, do
wody mołojców uciekać zmusiła, zajuszona już jazda
koniom i dzielnym rękom nie folgując, wszystkich na głowę
poraziła, tak iż, dla dania wiadomości swoim, do tej przeprawy
Kurukowej żaden nie uszedł. U tej zaś, że dwojaka defensa
gęstej strzelby z tej i z owej strony była, zatrzymać się
nasza jazda, a czekać posiłku cudzoziemskiej piechoty, sporo
nastempującej, musiała, która szturmem przód ich z
taborka za wodę wyparła i chorągwie onych ubiegła, a potem
od wozów porzuconych, jako zaszła noc, z gęstwin też
drugiego brzegu odstrzelała. Owo gdy tak piechota, jako i jazda
głębokie jezioro wraz przebrnęła, mołojcy do taboru
swego po długiej utarczce niewstydliwie uciekać zaczęli, a nasi,
nastempując, bez żadnego miłosierdzia zabijać onych jeden
przed drugim kwapili się, poki na inszych do taboru ich wjachali; ktory,
że jeszeze z przyjazdu samego dobrze zawiedziony albo warowany nie
był. Wielmożny J. P. Halicki ku temuż czasu przybył,
animował spracowaną piechotę, aby, pokiby wojsko nadeszło,
taborować się onym lepiej nie dopuszczała; dokąd gdy
kawaler Judycki z porucznikiem pana Winkrotowym i z kilkadziesiąt muszkieterów
podpadł, żeby onym taborów kończyć bronił,
postrzelony w piersi, gdzie więc krzyż swòj nosi, i z
kilką swych towarzyszów zabitych z miejsca zwiedzion. A w tym J. P.
hetman z pułkiem swym przybył, sposobne miejsce do szkodzenia nieprzyjaciołom
piechocie wszystkiej i warowniejsze jeździe (której z gęstej
strzelby szkodzono) ukazał; armatę mniejszą na trzech miejscach
zatoczył, oraz i z onej do taborów ich strzelać i piechocie
wszystkiej nastempować kazał. W tym porządku gdy sam wszystkich
do szturmu pod gęstą strzelbą wiódł, nie
wprzód trze-<strong id="page110">/110/</strong>sawice okrutną, w gęstej trawie tuż
pod taborem będącą, postrzedz mógł, aż onę
sam prawie z piechotą i jazdą, gdy już był blizko
wozów, omacał; za czym od kozaków poznany i ukazowany
będąc, wielkiego niebezpieczeństwa od kul, a dziwnej opatrzności
Boskiej nad sobą doznał. Postrzelonych naszych w tym szturmie z
różnych chorągwi do kilkudziesiąt zostało: p.
Rogawskiego rotmistrza, pana Modrzyńskiego, towarzysza jego, pana
Ujejskiego z pod chorągwi J. P. hetmana; z pułku J. P. podczaszego
koronnego, p. Mołodeckiego, zabito, a pod J. P. Halickim i pod wielą ludzi
zacnych konie zabito, a tyło troie postrzelonych zostało; za tak,
przed się częstym strzelaniem i śmiałem nastempowaniem
naszym, wielki się uszczerbek w kozakach postrzegł, że też
dosyć za swoje mając, w głos o miłosierdzie wołali; co
gdy J. P. hetman usłyszał, strzelać swoim więcej
zakazał; w tem piechocie się rej terować, działa z baterji
zwozić kazał, a gdy wieczór nadszedł, zostawiwszy
potrzebną gwardę, wojsko też samo z pola sprowadził, z
której ufatygowany, a bardziej od quartanny swej nagabany, szedł do
obozu (pod łozami Niedzwiedziemi albo Kurukowem ieziorem) pastauowionego.
Gdzie więc ono trzecie poboiowisko kozackie było.</p>
<p class=K1><b>November 1. </b>Odpoczęło
wojsko na dzień wszystkich świętych, cierpiąc ranni srogie
zimno od przymrozku i śniegu, który był spadł; a że
kozacy jeszcze wczoraj po swej chłoście o miłosierdzie prosili,
a posłów swych przecie (jako oni udawali) do rozgniewanego hetmana
posyłać obawiali się, kazał J. P. hetman wszystkiej piechocie
i już serio do szturmu kosze gotować, nie chcąc więcej onym
folgować, ale raczej jako z upornemi postompić; namòwiony
przecie od J. M. P. P. kommissarzów, posłał do nich p.
Bieleckiego starostę, rotmistrza i p. Chmieleckiego; którzy
wdzięcznie onych przyjąwszy, o miłosierdzie dla Boga prosili i
posły swe do Jmpć P. hetmana nazajutrz obiecali posłać.</p>
<p class=K1><b>2.</b> Rano 3
posłów z listem, o miłosierdzie i traktaty prosząc, do Jegomości
kozacy przysłali, dla czego rada J. P. kommissarzów była, z
której tę rezolucją onym I. P. hetman opowiedział, aby
jutro kilku z plenipotencją przyjmować kondycje przysłali. <strong id="page111">/111/</strong></p>
<p class=K1><b>3. </b>Posłowie cum
plenaria potestate traktaty zawierać przyjechał, v którzy,
przy radzie P. komisarzów piszący, kondicje przyjmując,
cały dzień w obozie byli, a ku wieczorowi do taboru swego odjachali.</p>
<p class=K1><b>4.</b> Posłowie od
kozaków próżno przyjachali, którzy na te dwa punkta:
wydawać złoczyńców i tak małą liczbę
swoich, 6,000 tylko, mieć, trudność czynili.</p>
<p class=K1><b>5.</b> Quod felix, faustum,
fortunatumque sit. Kozacy na wszystkie kondicje pozwolić musieli, a krom
tej samej: przeszłych zbrodniów nie wydawać, ale onych
karać przez ich starsze, według praw i zwyczaju wojska ich; na to
Jchmość zezwolili.</p>
<p class=K1><b>6. </b>Wysłany był
od J. P. komisarzów collega ich. J. P. starosta Krasnostawski z
wielą ludzi zacnych dla wysłuchania przysięgi wojska kozackiego,
które kondycje sobie podane z płaczem i wielką skruchą
pełnić przysięgło, a potym Pan Michał Doroszenko,
hetman, wczorajszego dnia wojsku Zaporoskiemu obrany, z starszyzna swą do
obozu przyjechał. Tenże Jchmościów wszystkich witał;
a po tej konkluzji częstował onych J. P. hetman i do taboru
jadących pożegnał. Ci o liczbie 8000 kozaków,
których nasi w wigilją wszystkich świętych pogromili,
przyznali; ale gdy się na ten czas do domów swoich wrócili,
większą liczbę zginionych (z onymi, którzy po
różnych miejscach ginęli i na Dnieprze pod Cybulnikiem
tonęli), postrzegli, na swe głupstwo i upartość,
która ich do takiej krwi rozlania przywiodła, narzekając i
tego pozwalając, czemu przed tym kontradikowali, że nie masz wojska
lepszego nad łąckie.</p>
<p class=K1><b>7.</b> Rano na pobudkę i
dla wyjścia wozów znak dano. Po inszych ruszył się
obóz i szedł aż do Kryłowa; ztamtąd w mili nad
Dnieprem stanął. Tegoż dnia niektórzy z p. p. komisarzów
pożegnali i w swą drogę odjechali.</p>
<p class=K1><b>8.</b> Obóz się
ruszył rano i w mili przed Borówką stanął.</p>
<p class=K1><b>9.</b> Rano przeszedł
obóz przez Borowicę, a przed Czerkasami stanął we dwu
milach. <strong id="page112">/112/</strong></p>
<p class=K1><b>10. </b>Przez Czerkasy
obóz szedł, a we 2 milach za miastem stał pod Stawkawi.</p>
<p class=K1><b>11.</b> Rano się obóz
ruszył i. za Mosznę rzekę przeprawiwszy sie, stał nad woda.</p>
<p class=K1><b>12.</b> Przeprawiwszy
się obóz przez rzekę Roś, na której wszyscy wiele
szkody podnieśli, stanął nad Konińcą <sup>1</sup>).</p>
<p class=K1><b>13.</b> Tamże przez
dzień koło generalne było, na którym sądzono 2 tylko
kryminały i który gdzie pułk stanowisko ma mieć? ù pan
hetman rozrządził.</p>
<p class=K1><b>14.</b> P. hetman z
pułkiem swym pod Masłowy Staw na noc jechał, a insze pułki
pod Konińcą zostawił, kazawszy onym nazajutrz ztamtąd
się ruszyć do stanowisk swoich.</p>
<p class=K1><b>15.</b> Rano się
Jegomość ruszył z pułkiem swym, który pod
Hoszanką <sup>2</sup>) zostawiwszy, do Rokitny na obiad do ╒│ę±│α
Jegomości Zasławskiego jechał.</p>
<p class=K1><b>16.</b> Po mszy, po rannym
obiedzie wyjechał J. P. hetman z Rokitny; do Białey Cerkwie na noc
jechał.</p>
<p class=K1><b>17.</b> Rano, wyjechawszy p.
hetman ù na pokarm do Taborówki; na noc do Pawołoczy.</p>
<p class=K1><b>18.</b> W Bieliłowce
nocował.</p>
<p class=K1><b>19.</b> Na noc do
Przyłyki J. P. hetman przyjechał.</p>
<p class=K1><b>20.</b> Na pokorni do
Wiśni; a na noc do Balikowiec majętności Jegomości.</p>
<p class=K1><b>21.</b> O południu chory
na kwartanę do Baru przyjechał.</p>
<p class=K1><b>22.</b> Z zamku nie
wychodził.</p>
<p class=K1><b>23. </b>Posła J. P. hetman
od Mechmet-Dżiak baszy przyjmował, a rano P. Bogu za
szczęśliwą expedycję kozacką dziękował.</p>
<p class=K1><br></p>
<p class=K1><br></p>
<p class=Prym><sup>1</sup>) ╩εφε∩≈α ù ±σδε ╫σ≡Ωα±±Ωαπε
≤<SMALL>Ç</SMALL>τΣα.</p>
<p class=Prym><sup>2</sup>) ╬δⁿ°αφΦ÷α, ±σδε φα
≡. ├ε≡ε⌡εΓα≥Ω<SMALL>Ç</SMALL> ┬α±ΦδⁿΩεΓ±Ωαπε ≤<SMALL>Ç</SMALL>τΣα.</p>
<p class=K1><br></p>
<p class=K1><br></p>
<p class=K1><br></p>
<p class=K1><br></p>
<p class=K1><br></p>
<p class=K1><br></p>
<p class=K1><br></p>
<p class=K1><br></p>
<p class=K1><br></p>
<p class=K1><br></p>
<p class=K1><br></p>
<p class=K1><br></p>
<p class=K1><br></p>
<br><hr width=440 align=left>
<p class=Prym>
<br>⌐ ╤Ωαφ≤Γαφφ ≥α εß≡εßΩα: <a href="mailto:maksym@litopys.kiev.ua"><i>╠αΩ±Φ∞</i></a>, <a href="http://litopys.org.ua/" target="_top">½▓τßε≡φΦΩ╗</a> <a href="http://litopys.kiev.ua/" target="_top">(http://litopys.kiev.ua)</a>
<br>27.IX.2004
<br><br>
</p>
<hr width=440 align=left>
<p class=K1><br></p>
<p class=K1><br></p>
<p class=K1><br></p>
<p class=K1><br>
<a href="sborlet04.htm">╧ε∩σ≡σΣφ </a>
<a href="sborlet.htm">├εδεΓφα</a>
<a href="sborlet06.htm">═α±≥≤∩φα</a>
</p>
</div>
</div>
<div class="smuga">
<div class="dop00">
<div align="left" class="pidnyz">
<div style="background:wheat;height:auto;width:800px;">
<div style="margin-left:15;margin-right:15px;background:none;text-aligh:center">
<br>
<div style="font-size:10pt;font-family: Arial"><i>╪σΓ≈σφΩ│Γ±ⁿΩ│ ≈Φ≥αφφ Γ c∩│δⁿφε≥│</i> <IMG SRC="http://litopys.org.ua/files/lj_comm.gif"><a href="http://community.livejournal.com/ua_kobzar/" target="_top" title="╥α≡α± ╪σΓ≈σφΩε"><b>ua_kobzar</b></a>:
<br><br>
<div style="background-color:ivory;margin-left:0pt;margin-right:0pt;margin-top:0pt">
<div style="color:#544134;background-color:ivory;margin-left:25pt;margin-right:20pt;">
<i>├. ╩Γ│≥Ωα-╬±φεΓÆ φσφΩε, 1840 ≡.:</i>
─σ±ⁿ, Σ≤∞α■, φ│ τ εΣφΦ∞ ≈εδεΓ│Ωε∞ │ φ│ τ ΩΦ∞ ∩Φ±ⁿ∞ε∞ φσ ß≤δε ≥επε, ∙ε ∞σφ│ ß≤δε τ ┬α∞Φ, ∞│Θ Ωε⌡αφΦΘ ∩αφσ,
╥α≡α± ├≡Φπε≡ⁿσΓΦ≈. ┘ε±ⁿ Σ≤µσ φσ ∩≡ε±≥ε ∩ε≈αδε± │ Σε ≈επε ≥ε Γεφε Σ│ΘΣσ≥ⁿ± ù ∩εßα≈Φ∞ε. └ ∩ε≈αδε±ⁿ │τ ∩ε≈Φφ≤,
∙ε ┬α± Ω≡│∩Ωε ≤δ■ßΦΓ, τφαΘ°εΓ°Φ ≥αΩσ ∞Æ Ωσ±σφⁿΩσ ±σ≡ΣσφⁿΩε │ Σ≤°≤ ≈Φ±≥≤, ∞εΓ ⌡≡≤±≥αδⁿ.
<b>( <a href="http://ua_kobzar.livejournal.com/70260.html" target="_top" title="╫Φ≥α≥Φ τα∩Φ± Σαδ│">. . .</a> )</b>
</div>
</div>
</div>
<br>
</div>
</div>
</div>
</div>
</div>
<div class="nyz">
<p class=K1><br></p>
<!-- ╧ε°≤Ω ∩ε∞ΦδεΩ -->
<SCRIPT src="/files/pomylky/error-ua.js" type=text/javascript></SCRIPT>
<SCRIPT language=javascript><!--
document.writeln(
'<noframe name="send_frame1" frameborder=0 vspace=0 hspace=0 width=0 height=0 scrolling=no style="position:absolute;visibility:hidden;left:-10px;top:-10px;"></noframe>' +
'<div style="display:none">' +
'<form name=err_send_form target=send_frame1 action="/files/pomylky/sendpomylaka.php" method=get>' +
' <input type=hidden name="URL" value="">' +
' <input type=hidden name="ERR_TEXT" value="">' +
' <input type=hidden name="REF_URL" value="">' +
'</form></div>'
);
var is_ok = false;
var err_text;
if(parent)parent.document.onkeypress=on_key_press;
document.onkeypress=on_key_press;
is_ok = true;
//-->
</SCRIPT>
<span><p style="text-align:left;margin-left:25px;color:red;font-size:12pt;"><br><b style="color:red">▀Ω∙ε ∩ε∞│≥ΦδΦ ∩ε∞ΦδΩ≤ φαßε≡≤ φα ÷iΘ ±≥ε≡iφ÷i, ΓΦΣiδi≥ⁿ ┐┐ ∞Φ°Ωε■ ≥α φα≥Φ±φ│≥ⁿ Ctrl+Enter.</b></p></span>
<!-- ╧ε°≤Ω ∩ε∞ΦδεΩ -->
<span style="text-align:left;margin-left:25px;">
<!-- SpyLOG f:0211 -->
<script language="javascript"><!--
Mu="u2933.27.spylog.com";Md=document;Mnv=navigator;Mp=1;
Mn=(Mnv.appName.substring(0,2)=="Mi")?0:1;Mrn=Math.random();
Mt=(new Date()).getTimezoneOffset();
Mz="p="+Mp+"&rn="+Mrn+"&t="+Mt;
My="";
My+="<a href='http://"+Mu+"/cnt?cid=293327&f=3&p="+Mp+"&rn="+Mrn+"' target=_blank>";
My+="<img src='http://"+Mu+"/cnt?cid=293327&"+Mz+"&r="+escape(Md.referrer)+"&pg="+escape(window.location.href)+"' border=0 width=88 height=31 alt='SpyLOG'>";
My+="</a>";Md.write(My);//--></script><noscript>
<a href="http://u2933.27.spylog.com/cnt?cid=293327&f=3&p=1" target=_blank>
<img src="http://u2933.27.spylog.com/cnt?cid=293327&p=1" alt='SpyLOG' border='0' width=88 height=31 >
</a></noscript>
<!-- SpyLOG -->
<!-- ALPHA-counter TOP100 -->
<a href="http://www.a-counter.com/" target="_top"><script>
//<!--
id='11001'
an=navigator.appName; d=document; w='0'; c='0'; r=''
script='http://www2.a-counter.kiev.ua/a/ua88x31.png'
function a() {
d.write("<img src='"+script+"?id="+id+"&w="+w+"&c="+c+"&r="+escape(d.referrer)+"' width=88 height=31 border=0 hspace=0 vspace=0>");
}
//-->
</script>
<script language="javascript1.2">
//<!--
s=screen;
w=s.width;
an!="Netscape"?c=s.colorDepth:c=s.pixelDepth
//-->
</script>
<script>
//<!--
a()
//-->
</script><noscript><img src="http://www2.a-counter.kiev.ua/a/ua88x31.png?id=11001&w=0&c=0&r=" width=88 height=31 border=0></noscript></a>
<!-- ALPHA-counter TOP100 -->
<script type="text/javascript">
var gaJsHost = (("https:" == document.location.protocol) ? "https://ssl." : "http://www.");
document.write(unescape("%3Cscript src='" + gaJsHost + "google-analytics.com/ga.js' type='text/javascript'%3E%3C/script%3E"));
</script>
<script type="text/javascript">
var pageTracker = _gat._getTracker("UA-374049-1");
pageTracker._trackPageview();
</script>
</span>
<p class=K1><br></p>
</div>
<p class=K1><br></p>
<p class=K1><br></p>
<p class=K1><br></p>
<p class=K1><br></p>
<p class=K1><br></p>
</div>
</body>
</html>