Gracz to takie dziwne zwierzΩ (wybaczcie...), kt≤re musi mieµ zawsze najszybsz▒ (co nie znaczy najlepsz▒:) kartΩ graficzn▒. Naprzeciw temu swoistemu snobizmowi wychodzi Nvidia, kt≤ra co p≤│ roku wydaje nowe akceleratory (od niedawna procesory:) graficzne. A warto te┐ wspomieµ, ┐e t▒ strategi▒ firma praktycznie wyko±czy│a konkurencjΩ (│▒cznie ze s│ynnymi 3dfx i Matrox). Dopiero niedawno ukaza│ siΩ godny przeciwnik dla produkt≤w Nvidi w postaci kart Radeon firmy ATI. Ale dzi╢ nie o nim - but come soon... W ka┐dym razie czΩste premiery na rynku kart graficznych skutkuj▒ obni┐kami cen. Niestety w parze z pragnieniem posiadania wydajnych "dopa│ek" nie idzie zasobno╢µ portfela. Zw│aszcza w naszej Europy. Nie oszukujmy siΩ, zap│acenie 1800 z│ za GeForce 2 GTS ULTRA pozostaje w takiej samej sferze abstrakcji jak 1200 z│ za GeForce 256 DDR. Niby r≤┐nica znaczna (w wydajno╢ci jakby te┐:) a s▒ to dalej du┐e pieni▒dze. Do tego moc sprzΩtu komputerowego jest dla dzisiejszych u┐ytkownik≤w takim samym powodem do "puszenia siΩ" jak szybki samoch≤d, piΩkna dziewczyna, czy dobrze urz▒dzone mieszkanie (kolejno╢µ jest jak najbardziej przypadkowa). Dostrzegaj▒c wszystkie te bol▒czki szeregowego gracza nasz od niedawna "prawie monopolista" (Nvidia) postanowi│ zagospodarowaµ niszΩ rynku low-end. Sprowadza to siΩ do wypuszczania zubo┐onych i znacznie ta±szych wersji kolejnych chipset≤w graficznych. Wszyscy pamiΩtaj▒ chyba m│odszych braci TNT2: Vanta i m64? To by│y pocz▒tki tej polityki. Dodajmy, ┐e ╢wiΩc▒cej wielki sukces finansowy i marketingowy.

Idzie nowe-stare
Na pocz▒tek trochΩ be│kotu "sprzΩtowego". Jak wszyscy pamiΩtaj▒, procesory GeForce 2 otrzyma│y nazwΩ kodow▒ NV15. Aby zaznaczyµ, ┐e nowa ko╢µ jest s│absz▒ wersj▒ "Dw≤jki" nadano jej oznaczenia NV11. Od razu nasuwaj▒ siΩ pytania o r≤┐nice miΩdzy nimi. Na szczΩ╢cie dla nas s▒ one stosunkowo niewielkie. Ka┐dy procesor graficzny z│o┐ony jest z tzw. blok≤w funkcjonalnych (a w przypadku procesor≤w CPU s▒ to jednostki logiczne). Po szybkim przejrzeniu informacji okazuje siΩ, ┐e now▒ ko╢µ pozbawiono dw≤ch (w GeForce 2 s▒ cztery) blok≤w odpowiedzialnych za teksturowanie. Oczywi╢cie jednostka transformacji i o╢wietlenia (s│ynne ju┐ T&L) pozosta│a bez zmian. Kolejnym ogrniczeniem jest zastosowany interfejs pamiΩci. Mianowicie NV11 (czyli kupiony przez nas GeForce 2 MX) mo┐e obs│u┐yµ 64 i 128-bitowe pamiΩci SDRAM oraz 64-bitowe pamiΩci DDR. O co tyle ha│asu? Ano, Geforce 2 GTS (NV15) pracuje ze 128-bitowymi pamiΩciami DDR. To oznacza, i┐ nawet z DDR nasz MX bΩdzie wyra╝nie wolniejszy od starszego brata. Powiem wiΩcej, bΩdzie wolniejszy od GeForce 256 DDR. Aczkolwiek znacznie prze╢cignie GeForce 256. Raczej nie przewidujΩ, i┐ producenci kart graficznych (Asus, Leadtek, Creative Labs) bΩd▒ produkowaµ MX-y z pamiΩciami SDRAM 64-bitowymi. Wydajno╢µ takiego "potworka" by│aby niewystarczaj▒ca w dzisiejszych czasach. BΩd▒ to raczej karty z 128-bitowymi SDRAM i 64-bitowymi DDR. I to w zale┐no╢ci od waha± cen obu tych rodzaj≤w pamiΩci. Wypada wiΩc uwa┐nie obserwowaµ Tajwan, w ko±cu to tam ulokowali siΩ najwiΩksi potentaci krzemu. Nie daj Bo┐e znowu jakie╢ trzΩsienie ziemii...

A co z T&L?
Jak ju┐ wspomnia│em tej naszej ulubionej funkcji nie tkniΩto. Jest dalej, prΩ┐y dumnie musku│y i jak do tej pory do niczego, poza firmowymi demami, siΩ nie przydaje. Mo┐e jak ju┐ bΩdzie DirectX8? Co poza tym? Z og≤lnej charakterystyki ca│ego uk│adu wynika, ┐e Nvidia chcia│a go umie╢ciµ pod wzglΩdem wydajno╢ci miΩdzy GeForce 256 a 256 DDR. I to siΩ uda│o. T&L MX-a jest odrobinΩ wolniejszy od GeForce 2 i GeForce 256 DDR. Na szczΩscie spowolnienie to nie jest du┐e i spowodowane jest obni┐eniem taktowania zegara procesora z 200MHz (GeForce 2) do 175MHz. Jakiej╢ demonicznej prΩdko╢ci nie sprzyja te┐ stosowanie wolniejszych pamiΩci.

Overclockig? NIE!
Mam z│e wiadomo╢ci dla wszystkich maniak≤w podkrΩcania. Je┐eli s▒dzicie, ┐e obni┐ona czΩstotliwo╢µ taktowania procesora zostawi margines dla jaki╢ kombinacji to siΩ grubo mylicie:(. Producenci kart montuj▒ na MX-ie tylko radiatory (lub nic!). Dlatego podkrΩcenie karty mo┐e skutkowaµ bardzo niemi│ymi konsekwencjami. Do tego obni┐ona szybko╢c interfeju pamiΩci (niska przepustowo╢c) praktycznie pozbawia nas mo┐liwo╢ci

efektywnego podkrΩcenia parametr≤w urz▒dzenia. Nie krzyczcie tylko oburzeni, ┐e zabrano Wam mo┐liwo╢µ zwiΩkszenia (bezp│atnego) osi▒g≤w karty. Ograniczenia te s▒ bardzo logiczne i maj▒ uwarunkowania finansowe (jak nie wiadomo o co chodzi, to chodzi o pieni▒dze...). Nvidii po prostu nie staµ na to, aby robiµ konkurencjΩ dro┐szym modelom GeForce. MX jest przeznaczony na rynek ta±szy. A historia Celerona A i Pentium II dobitnie pokaza│a, ┐e rywalizacja dw≤ch linii produkt≤w jednej firmy mo┐e zaowocowaµ powolnym zmierzchem nawet, wydawa│oby siΩ, potΩ┐nej korporacji... Aczkolwiek nie oznacza to, i┐ po│o┐y│em na kim╢ krzy┐yk. Po prostu taki jest fakt. Oczywi╢cie do upad│o╢ci jeszcze daleko (o ile w og≤le i kiedykolwiek), ale czy ktokolwiek z Was wcze╢niej m≤g│ pomy╢leµ, ┐e Intelowi kto╢ bΩdzie depta│ po piΩtach? Nvidia chucha wiΩc na zimne. Dobrze to dla nas, bo chod╝ podkrΩcaµ bΩdzie trudno, to w prezencie mamy cenΩ. MX kosztuje w granicach 750 z│. Jak na GeForce 2, nawet zubo┐one, jest to na tyle atrakcyjna cena, ┐e mo┐na wybaczyµ i brak mo┐liwo╢ci overclockingu, i numer z pamiΩciami.

ATK...
W│a╢nie. A teraz konkretnie (TKM?). Og≤lne wyobra┐enie o MX ju┐ mamy. Na deser kilka s│≤w o konkretnym modelu karty z t▒ ko╢ci▒. Jednym z plus≤w mojej pracy s▒ mo┐liwo╢ci "bawienia" r≤┐nymi nowo╢ciami sprzΩtowymi. PoszczΩ╢ci│o mi siΩ tym razem i mia│em niema│▒ przyjemno╢µ z Leadtek WinFast GeForce 2 MX 32 SDRAM. Ju┐ sama ta d│uga nazwa m≤wi wszystko. Wszystkie uwagi wcze╢niejsze odnosz▒ siΩ do tego modelu bezpo╢rednio.

Karta zosta│a wyposa┐ona w 32MB SDRAM. Na szczΩscie jest to pamiΩµ 128-bitowa. Wydajno╢µ karty plasuje siΩ pomiΩdzy GeForce 256 a 256 DDR. Z czym czasem tΩ ostatni▒ wyprzedza, zw│aszcza przy pracy z komputerm wyposa┐onym w procesor szybszy ni┐ 500MHz. Osobi╢cie kartΩ testowa│em na sprzΩcie klasy Celeron 466MHz i Duron 650MHz. Nie muszΩ chyba dodawaµ, ┐e wraz z wzrostem wydajno╢ci procesora wzrasta te┐ wydajno╢µ wy╢wietlanej grafiki. Do tego poprawiono star▒ przypad│o╢µ pierwszych GeForce-≤w zwi▒zan▒ z poborem mocy. O ile dobrze pamiΩtam GeForce 256 by│ tak energo┐erny, i┐ starsze p│yty g│≤wne praktycznie nie mog│y go obs│u┐yµ. Obecnie problem ten zosta│ do╢µ skutecznie wyeliminowany. Karta gospodaruje energi▒ na tyle oszczΩdnie, ┐e mo┐emy zaryzykowaµ jej wsp≤│pracΩ z trochΩ starszymi modelami p│yt g│≤wnych. Aczkolwiek nie sugerujΩ robiµ tego bezmy╢lnie i pchaµ MX-a do np. p│yty Fic VA-503+. Pratycznie wszystko jest kwesti▒ indywidualnego przypadku. Na zachΩtΩ dodam, i┐ w domu u┐ywam komputera z procesorem AMD K6-2 300MHz (krΩcony na 333MHZ) i jako╢ nie musia│em zmieniaµ p│yty g│≤wnej (do╢µ ju┐ leciwy Soltek) aby bawiµ siΩ "nowym" GeForce-em.
Je┐eli kto╢ my╢li, ┐e na karcie znajdzie wiatrak to siΩ przeliczy. Wspomniane ju┐ powody ekonomiczne i technologiczne (ko╢µ siΩ po prostu nie grzeje na firmowych ustawieniach) wykluczaj▒ jego przydatno╢µ (hihihihi). Chod╝ pewnie co bardziej uparci osobnicy sami zainstaluj▒ jakiego╢ dobrego coolera. Osobi╢cie nie polecam bo po prostu szkoda zachodu. Efekty s▒ mierne. Chyba, ┐e kto╢ traktuje wska╝niki w programach testuj▒cych jak afrodyzjak i wy╢wietlenie tych 200MHz zastΩpuje mu pewne obszary ┐ycia osobistego :).

Kupiµ, nie kupiµ? Oto jest pytanie...
Tym razem bez podpowiedzi. Suche fakty. Cena oko│o 750 z│. Ciekawe, do│▒czone oprogramowanie. W niekt≤rych modelach, kt≤re maj▒ siΩ pojawiµ w sprzeda┐y ma byµ dodatkowy bajer w postaci obs│ugi dw≤ch ekran≤w (np. monitor i telewizor) wysoka wydajno╢µ, niskie zu┐ycie energii, mo┐liwo╢µ instalacji w starszych p│ytach g│≤wnych. Jest te┐ szansa na jeszcze ni┐sz▒ cenΩ, gdy na rynek wejd▒ karty innych firm. Korzystna oferta lokuj▒ca siΩ gdzie╢ pomiΩdzy drogimi GeForce 2, Vodoo5 6000, a tanimi i za wolnymi ju┐ GeForce 256, TNT2 i Voodoo 3.

Z drugiej strony mo┐na jeszcze z miesi▒c lub dwa poczekaµ na premierΩ GeForce 3 (NV20). Cena MX pewnie spadnie. Mo┐e bΩdzie nas wtedy staµ na GeForce 2? Albo poczekaµ jeszcze trochΩ, a┐ wyjdzie zubo┐ona wersja GeForce 3 (NV16?)? I tak bez ko±ca... »ycie jest piΩkne. A decyzja jak zwykle nale┐y do Ciebie...