Poniewa┐ w tym numerze "strategicznie" do╢µ sporo miejsca po╢wiecili╢my tematyce podwodnej, niewybaczalnym b│Ωdem by│oby pominiΩcie osoby, kt≤ra praktycznie od podstaw stworzy│a niemieck▒ marynarkΩ podwodn▒. Osoby, kt≤ra by│a niew▒tpliwie jej najwiΩkszym nowatorem i orΩdownikiem. Wypracowane przez niego rozwi▒zania przyjΩto we wszystkich licz▒cych siΩ marynarkach ╢wiata.



Karl Donitz urodzi│ siΩ 16.09.1891 roku w Grunau ko│o Berlina. Od samego pocz▒tku zafascynowany by│ sprawami wojska, a floty w szczeg≤lno╢ci. Aby rozwijaµ swoje zainteresowania, wst▒pi│ w 1910 roku do cesarskiej Szko│y Marynarki Wojennej. Po jej uko±czeniu rozpocz▒│ s│u┐bΩ we flocie podwodnej. Wola│ jednak s│u┐bΩ i karierΩ "podwodniaka", w wyniku stara± otrzyma│ przydzia│ do dopiero siΩ tworz▒cej floty podwodnej. Zacz▒│ s│u┐yµ na U-68, wkr≤tce obejmuj▒c jego dow≤dztwo. Podczas nocnego ataku na brytyjski konw≤j 04 10 1918 roku, jego okrΩt zosta│ zatopiony przez okrΩty eskorty, a sam Donitz dosta│ siΩ angielskiej niewoli, na skutek problem≤w ze stabilizacj▒ │odzi.

W 1919 wr≤ci│ do Niemiec i rozpocz▒│ 19 letni▒ s│u┐bΩ w ma│ej, ograniczonej postanowieniami Traktatu Wersalskiego marynarce wojennej. Poniewa┐ Niemcom zabroniono posiadaµ okrΩty podwodne s│u┐y│ na okrΩtach nadwodnych. W sierpniu rozpocz▒│ s│u┐bΩ na ok. kr▒┐owniku "Emden", na kt≤rym intensywne szkoli│ przysz│▒ kadrΩ dow≤dcz▒ U-bot≤w, po powrocie z ponad rocznego rejsu szkoleniowego, w 1935 na polecenie admira│a Ericha Raidera rozpocz▒│ tworzenie, praktycznie od zera, niemieckiej floty podwodnej.

Zajmowa│ siΩ nie tylko organizacj▒ samego szkolenia, napisa│ m.in. podrΩcznik szkolenia marynarzy, a tak┐e opracowa│ zasady taktyki u┐ycia niemieckiej floty podwodnej. Doenitz zajmowa│ siΩ tak┐e nadzorowaniem budowy okrΩt≤w podwodnych, projektowa│ ich uzbrojenie oraz system napΩdowy. Co najwa┐niejsze przekona│ prze│o┐onych do u┐ywania okrΩt≤w podwodnych wed│ug swojej koncepcji. Dotychczas bowiem uwa┐ano i stosowano okrΩty podwodne przede wszystkim, jako ╢rodek ataku na okrΩty wojenne. Doenitz uwa┐a│ i tak postΩpowano przez ca│▒ wojnΩ, ┐e okrΩty podwodne winny byµ wykorzystywane tylko do niszczenia nieprzyjacielskich linii zaopatrzeniowych. Oraz ┐e okrΩty podwodne musz▒ dzia│aµ nie pojedynczo, jak siΩ powszechnie s▒dzi│o, a w grupach od kilku do kilkudziesiΩciu na raz- os│awionych "wilczych stadach".

Gwa│townie rozbudowuj▒ca siΩ armia niemiecka i jednocze╢nie sk▒py pocz▒tkowo potencja│ gospodarczy Niemiec, spowodowa│, ┐e pierwotny plan Doenitza, polegaj▒cy na rzuceniu we wrze╢niu 1939 roku 300 U-bot≤w leg│ w gruzach. Na pocz▒tku Niemcy - dysponowali flota tylko 56 okrΩt≤w podwodnych, z kt≤rych na raz na morzu mog│o przebywaµ najwy┐ej 22 jednostki. Mimo to i ogranicze± konwencji miΩdzynarodowych do ko±ca 1939 zatopiono 114 statk≤w handlowych.

W ko±cu zdecydowano siΩ na totaln▒ wojnΩ podwodn▒, porzucono stosowanie konwencji, kt≤rych tak┐e i alianci nie stosowali. Otrzymano dodatkowe dostawy na produkowanie kolejnych U-bot≤w. Efekty by│y dla aliant≤w druzgoc▒ce: w 1940 roku zatopiono 285 statk≤w o tona┐u ponad miliona ton.
NajwiΩksze sukcesy wyst▒pi│y jednak w 1942, po przyst▒pieniu Stan≤w Zjednoczonych do wojny, kiedy to Amerykaninie mieli jeszcze ┐adnych plan≤w obrony dotycz▒cych swoich konwoj≤w. W samych pierwszych sze╢ciu miesi▒cach zatopiono 585 ameryka±skich statk≤w. Wszystkie te sukcesy Kriegsmarine by│y tylko i wy│▒czenie zas│ug▒ Doenitza. Oczywi╢cie nie mo┐na pomijaµ tych dzielnych niemieckich marynarzy, kt≤rych tysi▒ce zginΩ│o, jednak oni byli tylko instrumentami, kt≤rych u┐ycie zaprojektowa│ admira│ Karl Doentiz.

30.01.1943 zosta│ on naczelnym dow≤dc▒ niemieckich si│ morskich - co by│o ewenementem, gyd┐ nigdy nie nale┐a│ do partii nazistowskiej. Coraz wiΩcej uwagi po╢wiΩca│ rozbudowie floty podwodnej, zawsze dba│ o to, aby ka┐dy nowy okrΩt podwodny zanim wyruszy na │owy na Atlantyk, zosta│ odpowiednio wyekwipowany, a jego za│oga spΩdzi│a miesi▒ce na bezpiecznym Ba│tyku, doskonal▒c swoje umiejΩtno╢ci. Z czasem jednak ogromna przewaga materia│owa aliant≤w spowodowa│a, ┐e zaczΩli oni zdobywaµ przewagΩ na morzu i l▒dzie. Uszczelniono system patroli, ┐e praktycznie ca│y Atlantyk by│ kontrolowany, z│amanie enigmy, umo┐liwi│o im namierzanie miejsc spotka± "wilczych stad". Pr≤bowano neutralizowaµ przewagΩ aliant≤w, wprowadzaj▒c coraz lepsze technologicznie U-boty, modernizowano systemy torpedowe i napΩdowe, powszechnie wprowadzono tzw:"chrapy" doskona│y system umo┐liwiaj▒cy │adowanie baterii, podczas zanurzenia. To wszystko by│o jednak zbyt ma│o. O ile w 1942 roku o ma│o co nie dosz│o do przerwania alianckich szlak≤w zaopatrzeniowych, to ju┐ w 1944, niemieckie U-boty nie by│y tego w stanie zrobiµ. Owszem ca│y czas odnoszono sukcesy, jednak odbywa│y siΩ one kosztem ogromnych strat, do ko±ca wojny Niemcy stracili 770 │odzi podwodnych.

Hitler ufa│ Doenitzowi i jego profesjonalizmowi tak bardzo, ┐e to w│a╢nie jemu powierzy│ pe│nienie nowych obowi▒zk≤w. 30.04. 1945 przed pope│nianiem samob≤jstwa, wyznaczy│ jego na swojego nastΩpcΩ i poleci│ mu przekazanie stanowiska kanclerza Rzeszy. Doenitz natychmiast rozpocz▒│ pe│nienie nowej funkcji, pr≤buj▒c jednocze╢nie zawrzeµ oddzielny uk│ad pokojowy z aliantami zachodnimi, nie uda│o siΩ mu to jednak i ostatecznie 7 maja zmuszony zosta│ do zawarcia bezwarunkowej kapitulacji Niemiec.

Pod dw≤ch tygodniach zosta│ aresztowany pod mglistym zarzutem zbrodnii przeciw pokojowi, mimo ┐e wielu alianckich dow≤dc≤w r≤wnie┐ przyznawa│o siΩ do prowadzenia nieograniczonej wojny podwodnej. No c≤┐ jak to kto╢ powiedzia│ "zwyciΩzc≤w siΩ nie s▒dzi'. Doenitz odsiedzia│ jedena╢cie lat i sze╢µ miesiΩcy w wiΩzieniu Spandau, poczym wyszed│ na wolno╢µ i resztΩ ┐ycia spΩdzi│ w ma│ym miasteczku Anmuhle ko│o Hamburga, napisa│ 2 ksi▒┐ki o historii U-bot≤w, zmar│ w wigiliΩ 1980 roku.

Wielko╢µ Doenitza polega│a nie tylko na tym, ┐e sam by│ doskona│ym dow≤dc▒ floty podwodnej, ale i wizjonerem. Jak pierwszy zrozumia│ jak wielk▒ rolΩ podczas wojny mo┐e odegraµ dobrze zorganizowana flota podwodna, mimo rzadkich publicznych wystΩp≤w cieszy│ siΩ olbrzymim zaufaniem i szacunkiem marynarzy, wp│yn▒│ na to tak┐e fakt, ┐e w przeciwie±stwie do innych kluczowych postaci pa±stwa, nie chroni│ swoich syn≤w przed wojna, lecz wrΩcz przeciwnie, pozwoli│ s│u┐yµ swoim dw≤m synom w Kriegsmarine, co zreszt▒ przyp│acili ╢mierci▒. M│odszy Peter Doenitz, zgin▒│ wraz z ca│▒ za│og▒ na U-954 19.05.1943 r, starszy Klaus wzi▒│ udzia│ w ataku na brytyjskie wybrze┐e na kutrze torpedowym S-141- co przyp│aci│ ┐yciem 13.05.1944r. Tak wiΩc w ci▒gu jednego roku Karl Doenitz straci│ swoich dw≤ch syn≤w w walce z nieprzyjacielem.

Jak pisa│em we wstΩpie, rozwi▒zania przez niego wprowadzone stosowane by│y we wszystkich flotach, teraz jednak na skutek wprowadzenie nuklearnych okrΩt≤w podwodnych i g│owic atomowych zosta│y one czΩ╢ciowo zdezaktualizowane, jednak klasyczny profesjonalizm i wyszkolenie niemieckiej floty podwodnej nadal pozostaje wzorcem dla wszystkich "podwodniak≤w" na ╢wiecie.

¼r≤d│a:
"100 najwiΩkszych dow≤dc≤w wszechczas≤w" M.L.Lanning
http://uboat.net/
http://www.op.osw.pl/