Pierwszy zapis o istnieniu Ustronia pochodzi z 1305 roku z "Księgi uposażeń biskupów wrocławskich". Wioska została także wymieniona w pierwszym spisie osad Śląskich w 1335 roku oraz w kronice Jana Długosza około 1480 roku. Nazwa uległa wielokrotnie zmianom i brzmiała: Ustrona, Ustroin, Vstrone. Na mapie Polski,sporządzonej ok. 1558 roku przez Wacława Grodeckiego zamieszczono nazwę "Ustron". Oznaczała ona miejsce ustronne, zaciszne, położone na uboczu. Początkowo była to wieś należąca do Piastów cieszyńskich, od II połwy XVI wieku stanowiła własność szlachecką, a w 1755 roku została włączona do królewsko-czeskiej Komory, będącej własnością Habsburgów. Do XVIII wieku wioska miała charakter pastersko-rolniczy. Pierwsze wzmianki o pobycie kuracjuszy pochodzą z połowy tego wieku.Przyjeżdzano tu wówczas ze względu na łagodny klimat, uroki gór i tzw. kuracje serwatkowe, Którymi leczono choroby przewodu pokarmowego i anemię. Odkrycie rudy żelaza i uruchomienie huty w 1772 roku, a później kuźni, odlewni i walcowni zmieniło Ustroń w osadę przemysłową. Hutnictwo wpłynęło na rozwój następnego kierunku lecznictwa, który stanowiły kąpiele żużlowe (kąpiele "gierzynowe"). Były one skuteczną metodą leczenia chorób reumatycznych. Pod koniec XIX wieku nastąpił regres hutnictwa w Ustroniu, a jego kres stanowi 1897 rok, w którym wygaszono wielki piec. Odkrycie w II połowie XIX wieku źródeł żelazistych oraz pokładów borowiny poszerzyło zakres proponowanych dotychczas usług leczniczych. W 1882 roku Rząd Krajowy w Opawie zatwierdził Ustroń jako austriackie uzdrowisko. W okresie międzywojennym nastąpiła elektryfikacja wsi, uregulowano rzekę Wisłę, wybudowano basen kąpielowy, korty tenisowe, uporządkowano parki i ścieżki spacerowe. 28 grudnia 1956 roku Ustroń otrzymał prawa miejskie. W 1967 roku miasto otrzymało prawa uzdrowiska, a w 1972 roku WRN w Katowicach uchwaliła dla niego statut. W dolinie Jaszowiec (w latach 60-tych) powstała dzielnica wczasowa z charakterystycznymi obiektami zwanymi "gronowce", "liniowce" i "wielotraktowce".

Z kolei na Zawodziu (w latach 70-tych) wzniesiono nowoczesne ośrodki wczasowe, wczasowo-lecznicze i sanatoryjne - o charakterystycznym kształcie piramid, wybudowano także Śląski Szpital Reumatologiczny, Sanatorium Uzdrowiskowe oraz Zakład Przyrodoleczniczy.

Beata Panek

Ustroń dzisiaj

Ustroń jest piętnastotysięcznym miastem o powierzchni 60 km kw.,położonym na wysokości około 450 m n.p.m. Swój urok zawdzięcza otaczającym go grzbietom górskim. Centrum Ustronia leży na lewym brzegu rzeki w płaskiej pradolinie Wisły, gdzie rozlokowała się część administra- cyjno-mieszkaniowa miasta. Doliny i zbocza górskie przeznaczono na tereny wypoczynkowe, gdzie powstały kompleksy obiektów wczasowo-leczniczych : Zawodzie, Jaszowiec, Poniwiec, Jelenica, Dobka. Ustroń to także węzeł szlaków turystycznych w okoliczne góry.
Dobre połączenia drogowe , bliskość przejść granicznych, walory krajobrazowe, lecznicze, liczna i nowoczesna baza hotelowo - gastronomiczna sprawia, że Ustroń jest atrakcyjną miejscowością turystyczną Beskidów. Prawa miejskie Ustroń otrzymał w grudniu 1956r. - status uzdrowiska w 1972r. Miasto położone na przedprożu Beskidu Śląskiego, w dolinie rzeki Wisły. Na 60 km kw. żyje 15, tys.mieszkańców. Obecnie jest to atrakcyjna miejscowość wczasowo - uzdrowiskowa dysponująca dobrze rozwiniętą bazą noclegową i sanatoryjno - szpitalną.
Godne uwagi jest Muzeum Hutnictwa i Kuźnictwa, Ustrońska Galeria Sztuki Współczesnej B.R. Heczko, zabytkowy kościółek drewniany z 1765 roku w Ustroniu Nierodzimiu, kościół ewangelicko - augsburski ( z 1835 r. ) i rzymsko - katolicki ( z 1788 r. ) oraz " Dąb Sobieskiego " upamiętniający przemarsz wojsk polskich do Wiednia. Na terenie miasta znajdują się szlaki turystyczne i spacerowe , ścieżki rowerowe , korty tenisowe , staw kajakowy, baseny kąpielowe, plaże nadrzeczne oraz liczne wyciągi narciarskie. W ustrońskim amfiteatrze odbywa się wiele koncertów oraz innych imprez kulturalnych.