WWW Sun Ringle

Jak siΩ robi obrΩcze

Firma Sun Metal, producent obrΩczy Sun oraz produkt≤w Ringle mie╢ci siΩ w ameryka±skim miasteczku Warsaw (po polsku Warszawa) w stanie Indiana, w USA. Dla mniej wtajemniczonych dodam, ┐e jest to oko│o 2 godzin jazdy samochodem z Chicago w stronΩ Nowego Jorku.

Pozornie │atwa podr≤┐ do Warsaw wcale tak▒ siΩ nie okaza│a. Do Chicago dosta│em siΩ samolotem AA z N.Y. przez Boston. 3 godziny lotu z 2 godzinn▒ przerw▒. W sumie zabra│o mi to ca│y dzie±. Mimo to AA nawet na takich trasach nie karmi pasa┐er≤w. Przy okazji gubi ich baga┐e, jak to siΩ sta│o przynajmniej w moim przypadku. Po wyl▒dowaniu w Chicago i zorientowaniu siΩ, ┐e nie mam ju┐ niczego do przebrania, przybor≤w do mycia, zacz▒│em my╢leµ o dostaniu siΩ do celu, jakim by│a Warsaw i fabryka Sun Metal. Na szczΩ╢cie mia│em jeszcze kartΩ kredytow▒, dziΩki kt≤rej nie czu│em siΩ gorzej od przeciΩtnego turysty, nawet z baga┐em. Wpad│em na genialny pomys│, aby do Suna dostaµ siΩ autobusem linii Greyhound. Po dotarciu na dworzec, na kt≤rym byli sami "Afro-Amerykanie", z kt≤rych kilku okaza│o siΩ handlarzami narkotyk≤w, dowiedzia│em siΩ, ┐e nastΩpny autobus do Warsaw odje┐d┐a jutro o 14:00. Dodam, ┐e by│a 18:00.

Zdecydowa│em siΩ pojechaµ autobusem do Port Wayne, kt≤ry jak na warunki ameryka±skie, znajdowa│ siΩ blisko Warsaw. O p≤│nocy wysiad│em w miejscu docelowym - na wielkim, ciemnym i pustym parkingu przy regionalnym porcie lotniczym. Na tym parkingu sta│a tylko jedna taks≤wka i dos│ownie niczego wiΩcej nie dostrzeg│em w promieniu jakiej╢ mili. Zapyta│em taks≤wkarza, ile musia│bym zap│aciµ za kurs do Warsaw... A on zapyta│ operatorki, gdzie jest Warsaw i jak to daleko? Okaza│o siΩ, ┐e mimo ┐e s▒ to s▒siednie "miasta", dzieli je ponad 60 mil i m│ody taks≤wkarz jeszcze nigdy tam nie by│. Ostatecznie zaproponowa│ 60$, wiΩc jak siΩ okaza│o by│a to najta±sza taks≤wka w Ameryce. Ch│opak w ko±cu w obie strony musia│ przejechaµ 120 mil. Jazda do Warsaw zajΩ│a nam ponad godzinΩ. Kilka razy zgubili╢my siΩ, myl▒c autostrady!!! Nazwy miejsc, przez kt≤re przeje┐d┐ali╢my by│y tak dziwaczne, ┐e kompletnie nie wiedzia│em, gdzie jestem. Nie by│o ich na mapie, nie mog│em wiΩkszo╢ci z nich zapamiΩtaµ. Np. autostrada, od nazwy wielkiej r≤wniny, na kt≤rej Indianie "ganiali" i polowali na bizony nazywa│a siΩ "Mishwuaka". W ko±cu ko│o 2 w nocy dotarli╢my do celu. Zameldowa│em siΩ w hotelu i lulu. Przedtem nastawi│em budzik, na wp≤│ do si≤dmej, bo o 8:30 mia│em um≤wione spotkanie z szefem firmy Sun Metal. Po obudzeniu siΩ rano stwierdzi│em, ┐e jako╢ tu ciemno!!! Okaza│o siΩ, ┐e zapomnia│em przestawiµ czas, z nowojorskiego na centralny. Wsta│em wiΩc o 5:30. S│o±ce dopiero wschodzi│o. Postanowi│em p≤j╢µ do sklepu, aby kupiµ jakie╢ ubranie, szczoteczki itd. W Burger Kingu zjad│em obrzydliwy zestaw ╢niadaniowy, przesolony zreszt▒, i popi│em go r≤wnie obrzydliw▒ Iced Tea, ze s│odzikiem zamiast normalnego cukru. W≤wczas poczu│em, ┐e rozpocz▒│ siΩ kolejny ameryka±ski dzie± w Ameryce. Achhhhh.

Wzi▒│em g│Ωbszy oddech i poszed│em siΩ przygotowaµ do spotkania z prezesem firmy. Umy│em siΩ, przebra│em i zabra│em materia│y prasowe o MTB w Polsce, w tym bikeBoard, oraz album fotograficzny o Polsce na prezent, ┐eby w Ameryce zobaczyli, jak u nas │adnie.

Po przyjechaniu do firmy chwilΩ musia│em poczekaµ, a┐ ktokolwiek siΩ mn▒ zainteresuje, poniewa┐ sekretarki nie by│o. W ko±cu zauwa┐y│ mnie Ryan Burk, Sales Manager na AmerykΩ, cz│owiek niewiele ponad dwadzie╢cia lat. Zaprowadzi│ mnie do szefa-prezydenta, pana Roberta Piecucha (po angielsku w mianowniku "pajcucz", po polsku "piecuch"). Jego babcia by│a imigrantk▒ z Polski, a ca│y okrΩg, w kt≤rym le┐y Warsaw nazywa siΩ Ko╢ciuszko i ┐yje w nim bardzo wielu Polak≤w.

Pan Piecuch by│ trochΩ zaskoczony moim wiekiem, mimo ┐e kilka dni wcze╢niej uprzedzi│em go telefonicznie, ┐e jestem zapewne m│odszy, ni┐ m≤g│by siΩ tego spodziewaµ. By│o bardzo mi│o, kawka, album o Polsce, bikeBoardy itp. BikeBoard zreszt▒ panu prezesowi bardzo siΩ podoba│. Uzna│ go (piszΩ prawdΩ) za pismo znacznie ciekawsze od wszystkich ameryka±skich, z racji poruszanej tematyki, dzia│≤w i og≤lnej formy. Zreszt▒ wielu Amerykan≤w podobnie reagowa│o. Nie by│a to zwyk│a uprzejmo╢µ, poniewa┐ nie wystΩpowa│em tam jako wys│annik tego pisma. W zwi▒zku z tym oceny te s▒ tym bardziej obiektywne i mi│e.

Wracaj▒c do sedna, pan Piecuch postanowi│ oprowadziµ mnie po hali produkcyjnej. Pozwoli│o mi to na zrobienie zdjΩµ podczas procesu produkcyjnego. Brakuje tylko zdjΩcia samego momentu zgrzewania obrΩczy, a to dlatego, ┐e metoda zgrzewania jest pilnie strze┐on▒ tajemnic▒ firmy.

Najpierw, po za│o┐eniu okular≤w ochronnych, poszli╢my do czΩ╢ci fabryki, w kt≤rej kilku "kolesi" sk│ada komponenty Ringle. W tym samym miejscu r≤wnie┐ rΩcznie zaplataj▒ kompletne ko│a do XC i DH, w╢r≤d kt≤rych s▒ tak┐e te dla Johna Tomaca. Obok panie zaplataj▒ ko│a do w≤zk≤w inwalidzkich. Wbrew pozorom, Sun robi ich ca│kiem du┐o. Tego typu produktom po╢wiΩcony jest ca│y dzia│. Obok, co mo┐e wydaµ siΩ zabawne, ale w Stanach to ╢wietny interes, powstaj▒ ko│a do w≤zk≤w z hot-dogami i zimnymi napojami, kt≤re s▒ tu szalenie popularne. Marginaln▒ czΩ╢µ produkcji stanowi▒ przednie ko│a do super szybkich samochod≤w, kt≤re ╢cigaj▒ siΩ na prostym torze (nie pamiΩtam jak one siΩ nazywaj▒). Sun wytwarza r≤wnie┐ obrΩcze do motocykli crosowych i szosowych. Jedn▒ obrΩcz, stoj▒c▒ w k▒cie sali, pos▒dzi│em wrΩcz, ┐e jest nastΩpczyni▒ modelu Double Wide, bo mia│a z 10 cm szeroko╢ci.

Ja jednak nie mog│em doczekaµ siΩ obejrzenia procesu produkcyjnego obrΩczy do MTB. W ko±cu weszli╢my do oddzielnej hali, kt≤rej wiΩksz▒ czΩ╢µ stanowi│y zapakowane w kartony obrΩcze gotowe do wys│ania. Pozosta│a czΩ╢µ to dos│ownie kilka maszyn do produkcji. Co ciekawe, prawie ka┐da maszyna mo┐e wytworzyµ prawie ka┐dy model obrΩczy.

Z huty, kt≤ra wsp≤│pracuje z firm▒ Sun Metal, materia│ na obrΩcz dostarczany jest w postaci "szyny" o d│ugo╢ci trzykrotnego obwodu obrΩczy o ╢rednicy 26 cali. "Szyna", bo inaczej tego nie potrafiΩ okre╢liµ, posiada ju┐ wewnΩtrzny i zewnΩtrzny profil przysz│ej obrΩczy. Wsuwana jest do maszyny, kt≤ra, poprzez nawiniΩcie na rolki odpowiednie do danego modelu obrΩczy, nadaje jej prawie docelowy kszta│t. Jednak, jak wspomnia│em, "szyna" ma d│ugo╢µ trzy razy wiΩksz▒ ni┐ obw≤d, a wiΩc z jednej "szyny" powstaj▒ trzy obrΩcze!!! Ta sama maszyna, kt≤ra zwinΩ│a "szynΩ", rozcina j▒ na trzy r≤wne czΩ╢ci. Mo┐na powiedzieµ, ┐e jest to najistotniejszy etap produkcji. Nie jest skomplikowany, ale to w tym momencie kawa│ek aluminium zaczyna przypominaµ obrΩcz.

NastΩpnym etapem jest z│▒czenie dw≤ch ko±c≤w zwiniΩtej w obrΩcz "szyny". W ta±szych modelach lub tych, gdzie najistotniejsza jest niska masa, wystΩpuje │▒czenie klasyczne. Dlaczego akurat w najl┐ejszych? Okazuje siΩ, ┐e zgrzewane │▒czenie dodaje obrΩczy oko│o 10-15 gram≤w dodatkowej masy. Dla wiΩkszo╢ci zr≤wnowa┐onych psychicznie 15 g nie ma najmniejszego znaczenia, ale dla niekt≤rych ma. Dlatego te┐ najl┐ejsza obrΩcz SUB IV ma klasyczne │▒czenie, a nie zgrzewane i miΩdzy innymi dziΩki temu wa┐y 390 gram. Usi│uj▒c sprowokowaµ pana prezydenta Piecucha stwierdzi│em, ┐e Mavic 517 wa┐y mniej wiΩcej tyle samo, a jest zgrzewany. Pan prezes z u╢miechem i spokojem odpar│, ┐e niezgrzewane SUB IV ma wytrzyma│o╢µ mniej wiΩcej 405-gramowej zgrzewanej obrΩczy wysokiej klasy, za╢ 517 przy wadze miΩdzy 385 a 395 (bowiem inna waga podawana by│a na firmowej stronie internetowej, a inna u polskiego dystrybutora) ma wytrzyma│o╢µ obrΩczy odpowiednio l┐ejszej. Z wypowiedzi prezesa mo┐na zatem wywnioskowaµ, ┐e dziΩki oszczΩdzeniu na masie spawu, mo┐na by│o przy tej samej masie obrΩczy u┐yµ wiΩkszej ilo╢ci materia│u, a co za tym idzie, przy podobnym materiale, obrΩcz jest teoretycznie mocniejsza. Inn▒ cech▒ obrΩczy Sun, jak twierdzi pan Piecuch, jest jej dopasowana do masy i wytrzyma│o╢ci sztywno╢µ. Jednak o tym p≤╝niej, poniewa┐ trochΩ za daleko odszed│em od samego procesu produkcyjnego.

W przypadku, gdy obrΩcz ma posiadaµ zgrzewane │▒czenie, dokonuje tego specjalna spawarka, do kt≤rej wsadza siΩ ca│▒ obrΩcz. Po takim zabiegu │▒czenie jest szlifowane w celu usuniΩcia nier≤wno╢ci i opi│k≤w.

Kolejnym krokiem jest wywiercenie otwor≤w na szprychy. Maszyna do tego przeznaczona z zewn▒trz przypomina silnik gwia╝dzisty przedwojennego samolotu. Jest ona zbudowana miΩdzy innymi z kilkudziesiΩciu wiertarek. ObrΩcz z odpowiedni▒ ilo╢ci▒ otwor≤w, po zako±czonym r≤wnie┐ procesie polerowania (wersja srebrna), malowania lub anodowania na odpowiedni kolor, jest oczkowana, czyli w ka┐dy otw≤r na szprychΩ wciskany jest mosiΩ┐no-niklowy, elastyczny pier╢cie±, maj▒cy na celu redukcjΩ opor≤w podczas dokrΩcania nypla.

Po tym wszystkim pozostaje ju┐ tylko nalepienie naklejek firmowych, kontrola jako╢ci i foliowanie ka┐dej obrΩczy z osobna i wys│anie jej do odbiorcy.

Wracaj▒c do sztywno╢ci, firma Sun prezentuje odmienn▒ filozofiΩ, ni┐ jego najwiΩkszy konkurent z Europy. Jak twierdzi pan Piecuch, to dziΩki tej filozofii firma uzyskuje niezwykle niski odsetek produkt≤w, powracaj▒cych jako wadliwe. Ponoµ, praktycznie nie zdarzaj▒ siΩ popΩkane obrΩcze. Wed│ug prezesa Piecucha jest to spowodowane tym, ┐e konkretne modele cechuj▒ siΩ sztywno╢ci▒ dobran▒ do wagi obrΩczy. Jak stwierdzili in┐ynierowie z dzia│u badawczego firmy, w celu uzyskania maksymalnej wytrzyma│o╢ci przy jak najni┐szej masie i ilo╢ci materia│u konstrukcyjnego, sztywno╢µ obrΩczy powinna rosn▒µ proporcjonalnie do tej w│a╢nie masy.

Wynika z tego, ┐e obrΩcz bardzo lekka, jak SUB IV, przy masie 390 gram≤w nie mo┐e byµ zbyt sztywna, gdy┐ jej cechy by│yby zbyt zbli┐one do cech skorupki od jajka (niska masa, du┐a sztywno╢µ-twardo╢µ, ale i sk│onno╢µ do pΩkania z powodu bardzo ma│ej elastyczno╢ci). Bardzo opisowo mo┐na rzec, ┐e in┐ynierowie Suna usi│owali znale╝µ kompromis miΩdzy w│a╢ciwo╢ciami skorupki jajka a elastyczno╢ci▒ i ogromn▒ wytrzyma│o╢ci▒ skrzyd│a samolotu.

Z tego powodu, jak twierdz▒ Sunowscy fachowcy, tak wa┐n▒ rolΩ w przypadku ich obrΩczy odgrywaj▒ wysokiej klasy szprychy oraz mocne i r≤wne zaplecenie. To szprychy i spos≤b zaplecenia gwarantuje ko│u z obrΩcz▒ Sun sztywno╢µ, a nie sztywno╢µ samej obrΩczy. DziΩki temu ko│o, mimo ┐e sztywne, lekkie, jest trwa│e. ObrΩcz bowiem nadal pozostaje stosunkowo sprΩ┐ysta. Oczywi╢cie jest to okupione konieczno╢ci▒ bardziej regularnego sprawdzania stanu ko│a, ale jak zapewnia producent, pod wp│ywem mocnego, punktowego uderzenia obrΩcz mo┐e siΩ wygi▒µ, ale nie pΩkn▒µ, czy wrΩcz rozpruµ, jak to siΩ dzia│o masowo w przypadku innego producenta! Sun twierdzi, ┐e nawet wybita z powodu uderzenia obrΩcz, mo┐e zostaµ wyprostowana poprzez podci▒gniΩcie szprych, a nie zniszczona.

Podobn▒ filozofi▒ kieruje siΩ Sun w ╢wiecie obrΩczy do zjazdu. Dopiero najciΩ┐szy model Double Wide, z piΩcioma komorami wewnΩtrznymi i wag▒ prawie 900 gram≤w jest tak sztywna, ┐e pod ciΩ┐arem przeciΩtnego cz│owieka, niezapleciona obrΩcz prawie siΩ nie ugina.

Bartek Siedlar

bikeBoard 1-2/2000

Napisz do redakcji

Web design
& mastering:
Zbooy