úa±cuchy

úa±cuch Galla, drabinkowy - czy po prostu │a±cuch rowerowy - to najs│absze ogniwo napΩdu - i zarazem najbardziej dorzynana jego czΩ╢µ, zas│uguje wiΩc na om≤wienie. Zapraszamy.

Budowa

Pe│ne ogniwo sk│ada siΩ z 8 czΩ╢ci: 2 p│ytek zewnΩtrznych skutych lub zaprasowanych z dwoma sworzniami, 2 p│ytek wewnΩtrznych i 2 rolek. P│ytki wewnΩtrzne przet│oczone s▒ tak, aby zwiΩkszyµ powierzchnie ╢lizgowe - same ╢lizgaj▒ siΩ po sworzniach, po nich za╢ ╢lizgaj▒ siΩ rolki. Sk│adowa jako╢ci ka┐dego z powy┐szych element≤w wp│ywa na parametry u┐ytkowe │a±cucha. Je┐eli kt≤rykolwiek z element≤w wykonany jest z kiepskiej stali, ca│o╢µ degraduje siΩ szybciej.

úa±cuch

Higiena i smarowanie

Warunki pracy │a±cucha maj▒ najwiΩkszy wp│yw na jego zu┐ycie. W ka┐dym ogniwie mamy 7 p│aszczyzn tr▒cych, je┐eli pomno┐ymy to przez ilo╢µ ogniw - │atwiej zrozumieµ dlaczego to wszystko musi byµ nasmarowane i jakie opory mamy do pokonania. Jednym z podstawowych parametr≤w oleju jest lepko╢µ, z jednej strony powoduj▒ca, ┐e olej "trzyma siΩ" powierzchni tr▒cych, z drugiej absorbuje py│, kurz i ziarna piasku, co z czasem ╢rodek smaruj▒cy zmienia w pastΩ ciern▒. Podczas jazdy w deszczu i b│ocie woda z minera│ami wypiera olej, proces zu┐ycia │a±cucha (a wiΩc i zΩbatek) przebiega jakie╢ 10 razy szybciej ni┐ w porze suchej i przy zadbanym zespole napΩdowym. Na d│ugie trasy warto zabieraµ ma│e pojemniczki z olejem, w ko±cu lepiej wie╝µ kilkana╢cie gram≤w wiΩcej, ni┐ skrzypieµ kilkadziesi▒t kilometr≤w. Dosmarowywanie │a±cucha, aczkolwiek po┐▒dane - │a±cucha nam jednak nie oczy╢ci, rozrzedzi najwy┐ej materia│ cierny ju┐ w nim zawarty. Nie ma lekko - │a±cuch trzeba czasem umyµ. Polecam 2 sposoby. Pierwszy to stosowanie p│yn≤w likwiduj▒cych napiΩcie powierzchniowe, a wiΩc ╢rodk≤w do mycia czΩ╢ci samochodowych, na przyk│ad Penzoil Antol.

Zwil┐amy dok│adnie pΩdzelkiem ca│y zesp≤│ napΩdowy, po czym sp│ukujemy strumieniem wody. Wystarczy zwyk│y ogrodowy w▒┐, darowa│bym sobie wysokoci╢nieniowe aparaty myj▒ce. OdnoszΩ wra┐enie, ┐e s│u┐▒ one do wciskania z si│▒ 120 atm wody tam, gdzie sama by siΩ nigdy nie dosta│a np. w zamkniΩte │o┐yska. Je┐eli nie macie roweru gdzie umyµ (│azienka odpada, p│yny wy┐ej wymienione ╢mierdz▒), dobrym sposobem s▒ kasety myj▒ce dostΩpne w sklepach wraz z kosmetykami i instrukcjami obs│ugi, nie ma wiΩc sensu siΩ nad nimi rozwodziµ. Najmniej wierzΩ w skuteczno╢µ spray≤w czyszcz▒cych, nie wypukuj▒ wszystkiego spod rolek i ze sworzni.

Kiedy zmieniaµ?

Nie ma │a±cucha, kt≤ry zu┐ywa│by siΩ r≤wno z zΩbatkami - to zu┐ywaj▒cy siΩ │a±cuch przy╢piesza zu┐ycie zΩbatek. »eby wiΩc utrzymaµ transmisjΩ napΩdu w dobrej formie - │a±cuchy nale┐y zmieniaµ. Nale┐y przy tym zaznaczyµ, ┐e │a±cuch nie jest elementem, kt≤ry mo┐na zmieniµ w dowolnym momencie. Bardzo zu┐yte zΩbatki nowego │a±cucha nie przyjm▒ - przejdzie g≤r▒ przy mocniejszym nadepniΩciu na peda│y. WiΩkszo╢µ rowerzyst≤w nie zaprz▒ta sobie tym g│owy, je╝dzi bez zmian, dop≤ki siΩ co╢ nie rozleci. Traci siΩ na tym jakie╢ 2/3 przebiegu. Specyfika MTB oraz materia│y u┐ywane do produkcji zespo│≤w napΩdowych dawniejsze metody zamian uczyni│y nieprzydatnymi, darujΩ wiΩc sobie ich opis. ProponujΩ najefektywniejszy bodaj, rotacyjny system zamian. Kupujemy 3 identyczne │a±cuchy (naraz lub w trakcie eksploatacji), kolejno na ka┐dym przeje┐d┐amy od 400 do 500 km - lepiej mniej ni┐ wiΩcej (przy 550 km zdarza siΩ, ┐e 3 ju┐ siΩ nie przyjmie) wyci▒gamy z roweru ostatni, wszystkie 3 rozci▒gamy na pod│odze tak, aby styka│y siΩ ze sob▒. Przez ostatnie ogniwa przewlekamy np. szprychΩ i podci▒gamy kilka centymetr≤w. Wszystko po to, by z drugiego ko±ca por≤wnaµ, na ile s▒ rozci▒gniΩte (r≤┐nice bΩd▒ minimalne, 1-2 mm). Wybieramy najkr≤tszy i zak│adamy. Po 400 km to samo - zawsze wybieramy najkr≤tszy (czasem jest to ten, kt≤ry akurat zdjΩli╢my z roweru). Tym systemem zamian na 8-biegowym LX- ie doci▒ga│em do 10-11 000 km.

Co zak│adaµ?

Rady bΩd▒ pobie┐ne. Nie spos≤b zrobiµ obiektywnego testu │a±cuch≤w w terenie - na kilkana╢cie │a±cuch≤w nale┐a│oby mieµ kilkana╢cie identycznych zespo│≤w napΩdowych, tester≤w o tej samej sile n≤g i dla wszystkich jednakowe warunki pogodowe. To niemo┐liwe, wiΩc nikt takich test≤w nie robi. Najobiektywniejsze s▒ testy laboratoryjnie - byµ mo┐e w zimie uruchomimy tak▒ maszynΩ, niech siΩ krΩci. Mini-ankieta wykaza│a, ┐e w redakcji i w╢r≤d jej przyjaci≤│ dominuje Sachs, nieliczne s▒ Rohloffy i jeszcze mniej liczne Shimano. Najlepszy jest Rohloff, ale te┐ i najdro┐szy, je┐eli kogo╢ staµ - serdecznie polecam. Sachsy maj▒ najlepszy stosunek jako╢ci do ceny. Z jednym zastrze┐eniem - PC59 nie jest 9-cio biegow▒ wersj▒ bardzo dobrej PC61, jak czΩsto m≤wi▒ w sklepach. Jest gorszy! (od Deore wzwy┐ nie zak│adaµ). Lepiej kupiµ, je┐eli nie wy┐szy model, to o╢miobiegow▒ PC61 - da siΩ je╝dziµ, co najwy┐ej trochΩ terkocze na przedostatniej zΩbatce w kasecie. Wy┐sze grupy SHIMANO podobno s▒ niez│e, nie wiemy, kiedy╢ zrazili╢my siΩ i nie u┐ywamy. S▒ byµ mo┐e doskona│e │a±cuchy na rynku, o kt≤rych tu nie napisa│em, ale te┐ tekst ten nie jest prezentacj▒, ani testem - o takie pokusimy siΩ w przysz│o╢ci.

Porada mocno partyzancka

Je┐eli macie 2 r≤┐ne │a±cuchy, nie koniecznie dobre i jeden z nich musicie za│o┐yµ, wybierzcie twardszy. Sprawdzamy to w nastΩpuj▒cy spos≤b: na twardym, drewnianym przedmiocie - najlepiej na XIX-wiecznej eta┐erce z palisandru po│≤┐cie │a±cuch ogniwami pionowo a na nim na krzy┐ drugi, tak┐e pionowo, tak aby ogniwa wewnΩtrzne krzy┐owa│y siΩ, to znaczy styka│y siΩ w 4 punktach. W ten krzy┐ lekko uderzcie drewnianym m│otkiem. Je┐eli jeden │a±cuch wbije siΩ do po│owy w drugi, to albo przegiΩli╢cie z koksem, albo organ zwany u innych m≤zgiem u was nie funkcjonuje (pisa│em lekko!), albo to │a±cuch z o│owiu (wyrzucamy). Normalnie na ka┐dym z │a±cuch≤w powinny byµ 4 minimalne wgniecenia. Gdzie s▒ mniejsze - ten lepszy. Pa!

C.Y.C.

bikeBoard 7/2000

Napisz do redakcji

Web design
& mastering:
Zbooy