Nowy 2000 rok szczΩ╢liwie rozpocz▒│ siΩ dla astronautyki. 3 Stycznia sonda Galileo przelecia│a w odleg│o╢ci 351 km od Europy - ksiΩ┐yca Jowisza. W czasie tego zbli┐enia u┐yto magnetometru do zbadania zniekszta│ce± pola magnetycznego Europy. Takie zniekszta│cenia mog│y spowodowaµ du┐e pok│ady przewodnika elektrycznego jak np. s│ony p│ynny ocean. Wynik bada± okaza│ siΩ pozytywny ! Oznacza to, ┐e pod skorup▒ lodu znajduje siΩ woda. Obszar ten szacunkowo le┐y na g│Ωboko╢ci 100 km. Informacje te potwierdzi│a Margaret Kivelson z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Los Angeles (UCLA): "najnowsze obserwacje sondy Galileo przemawiaj▒ za obecno╢ci▒ wielkiego zbiornika wodnego pod skorup▒ Europy".
Obecno╢ci wody na Europie spodziewano siΩ od dawna ze wzglΩdu na obecno╢µ skorupy lodu. W czasie tego badania sonda schowa│a siΩ za tarczΩ ksiΩ┐yca. Spowodowa│o to przerwΩ w transmisji na 39 min. Uczeni mogli obserwowaµ zanikanie sygna│u radiowego w "pasie ciszy". Dostarczy│o to dodatkowych informacji o jonosferze Europy i jakiejkolwiek atmosferze. Wszystkie zebrane dane s▒ zapisane przez urz▒dzenia pok│adowe i bΩd▒ transmitowane na ZiemiΩ w kolejnych tygodniach.
     SondΩ Galileo wystrzelono 18-go Pa╝dziernika 1989 roku ze Space Shuttle. Na pok│adzie sondy znalaz│o siΩ 10 instrument≤w a jej masa wynios│a 2.5 tony. Zasilanie stanowi generator radioizotopowy (RTG) o mocy 570W. Celem misji jest dostarczenie cennych informacji na temat Jowisza (atmosfera, magnetosfera) i jego ksiΩ┐yc≤w. 12-go Grudnia 1995 roku sonda wesz│a na orbitΩ planety. Obecnie znajduje siΩ w odleg│o╢ci ok. 500 mln km od Ziemi. CzΩ╢µ projektu zwi▒zana z badaniem Europy (Galileo Europa Mission) zako±czy siΩ w Styczniu br. Kolejna czΩ╢µ to Galileo Millenium Mission, kt≤ra potrwa rok. W czasie jej trwania zostan▒ wykonane kolejne zdjΩcia, ale o znacznie wy┐szej jako╢ci; bΩdzie mo┐na rozr≤┐niµ obiekty o wielko╢ci 6 m (rozmiar ciΩ┐ar≤wki!)
     Ca│kowity koszt misji szacowany jest na ok. 30 mln $. Ju┐ teraz mo┐na powiedzieµ, ┐e misja ta zrewolucjonizowa│a nasze pogl▒dy o najwiΩkszej planecie Uk│adu S│onecznego. Nie oznacza to wcale, ┐e misja us│ana by│a r≤┐ami. Nie rozwinΩ│a siΩ g│≤wna antena nadawcza satelity, wiΩc wykorzystuje siΩ awaryjn▒. Z tego powodu ilo╢µ przes│anych obraz≤w jest 20-to krotnie mniejsza. Powa┐na awaria mia│a miejsce 26 Listopada 1999 roku. Sonda zbli┐y│a siΩ na odleg│o╢µ 280 km do ksiΩ┐yca Io i wlecia│a w silny pas radiacji. Awaria komputera trwa│a ok. 4h i zako±czy│a siΩ utrat▒ niemal po│owy danych.
     Misja zosta│a nazwana Galileo na cze╢µ s│awnego w│oskiego astronoma Galileo Galilei (1564 - 1642), kt≤ry to odkry│ cztery najwiΩksze ksiΩ┐yce Jowisza: Io, Ganymede, Callisto oraz 7 Stycznia 1610 roku EuropΩ. Nie by│ to jednak dobry okres na takie odkrycia. W obawie przed inkwizycj▒ jako ┐arliwy obro±ca teorii kopernikowskiej musia│ siΩ jej wyrzec.
     Od dawna perspektywa odkrycia wody na Europie intrygowa│a naukowc≤w, przecie┐ woda jest jednym ze sk│adnik≤w najistotniejszych dla ┐ycia. Czy┐by wiΩc...

Jacek Szulc