Opracowanie : Kalin Roszczenko

D│ugi ci▒g tragedii w Ugandzie, od czasu jej niepodleg│o╢ci, na d│ugo zago╢ci│ w zachodnich mediach, tak wiΩc wiΩkszo╢µ ludzi nadal uwa┐a ten kraj za niebezpieczne miejsce, kt≤rego nale┐y unikaµ. WiΩkszo╢µ kraju jest stabilna od kilku lat, a transformacja przebiega w miarΩ pomy╢lnie. Kampala jest teraz nowoczesn▒, rozrastaj▒c▒ siΩ stolic▒ nowej Ugandy, kraju z najszybciej rosn▒c▒ ekonomi▒ w Afryce. Podr≤┐nicy s▒ tu przyci▒gani przez piΩkne g≤ry, dobre warunki do trekkingu oraz mo┐liwo╢µ zobaczenia g≤rskich goryli.

Przed niepodleg│o╢ci▒, Uganda by│a prosperuj▒cym i bogatym krajem. Jego wielkie piΩkno pozwoli│o Winstonowi Churchillowi nazywaµ UgandΩ "per│▒ Afryki", ale w po│owie lat 80-tych Uganda by│a bankrutem, z│amanym przez plemienne animozje, nepotyzm, korupcjΩ, masowe morderstwa i wojskow▒ tyraniΩ. Pomimo zab≤jstw i brutalno╢ci, wydajΩ siΩ, ┐e Uganda znios│a okres "niepogody" zadziwiaj▒co dobrze. Chocia┐ nawet r≤┐owe okulary nie przes│oni▒ d│ug≤w i s│abego przestrzegania praw cz│owieka.

(wielko╢µ : 24 KB)

Fakty w skr≤cie
ªrodowisko
Profil ekonomiczny
ªwiΩta
Istotne sprawy
Pieni▒dze i koszty
Kiedy jechaµ
Atrakcje
Co mo┐na robiµ?
Tam i z powrotem
Transport lokalny

Uganda zajmuje kawa│ek wschodniej Afryki w przybli┐eniu r≤wny wielko╢ci Wielkiej Brytanii. Graniczy z Sudanem od p≤│nocy, Keni▒ ze wschodu, jeziorem Wiktorii, Tanzani▒ i Rwand▒ od po│udnia i Kongiem (by│y Zair) z zachodu.

Z relatywnie nisk▒ gΩsto╢ci▒ zaludnienia i ostro┐n▒ zwierzyn▒ (nauczon▒ podczas wojen unikania ludzi), Uganda nie ma tylu problem≤w ze ╢rodowiskiem jak inne wschodnioafryka±skie pa±stwa. Parki Narodowe i obszary dziczy s▒ zazwyczaj w dobrej kondycji, a warunki s▒ idealne do rozmna┐ania siΩ zwierz▒t. NajwiΩksze zagΩszczenie naczelnych na ╢wiecie jest w Kibale National Park, podczas gdy w Bwindi National Park jest najwiΩcej goryli g≤rskich.

Oko│o 25% ziemi w Ugandzie nadajΩ siΩ pod uprawy, co sprawia, ┐e kraj jest w stanie produkowaµ nadwy┐ki ┐ywno╢ci. Jezioro Wiktorii i Nil Wiktorii, kt≤ry p│ynie przez znaczna czΩ╢µ kraju, stworzyli jedno z najlepiej nawodnionych obszar≤w w Afryce (kana│y nawadniaj▒ce). Chocia┐ rosn▒cy problem z rozprzestrzeniaj▒cym siΩ hiacyntem wodnym zagra┐a ╢rodowisku jeziora Wiktorii i mieszka±com, ┐yj▒cym na jego brzegach. To zielsko tak szybko siΩ rozrasta, ┐e tworzy p│ywaj▒ce wyspy i zatrzymuje ╢wiat│o potrzebne do fotosyntezy. Konsekwencj▒ jest zmniejszona ilo╢µ tlenu w wodzie co zagra┐a rybom.

Krajobrazy zmieniaj▒ siΩ od bujnych i urodzajnych wybrze┐y jeziora Wiktorii na po│udniowym wschodzie do p≤│pusty± na p≤│nocnym zachodzie. Uganda jest w wiΩkszo╢ci p│aska, z g≤rami tylko na wschodnich kra±cach (g≤ra Elgon), dalekim zachodzie (g≤ry Ruwenzori) i na piΩknym po│udniowym zachodzie, blisko granicy z Rwand▒. Mimo r≤wninnego charakteru, kraj jest wysoko po│o┐ony, ╢rednia wysoko╢µ to ponad 1000m.

WiΩkszo╢µ kraju cieszy siΩ tropikalnym klimatem utemperowanym przez wysoko╢µ. NajgorΩtszy okres jest od grudnia do lutego, kiedy to temperatury dochodz▒ do 29C. Sezon deszczowy trwa od pa╝dziernika do listopada, najbardziej mokrym miesi▒cem jest kwiecie±.  Na p≤│nocy pora deszczowa trwa od Kwietnia do pa╝dziernika.

Uganda obchodzi ╢wiΩta chrze╢cija±skie, islamskie zgodnie z muzu│ma±skim kalendarzem. Dzie± kobiet 8 marca, oraz ╢wiΩta zwi▒zane z wydarzeniami z wojny domowej: rocznica powstania NRM - 26 stycznia, dzie± MΩczennik≤w - 3 czerwca, dzie± Bohater≤w - 9 czerwca oraz dzie± Niepodleg│o╢ci 9 pa╝dziernika.

Odk▒d wyeliminowano czarny rynek i wprowadzono kantory wymiany (forex), Uganda jest jednym z najdro┐szych kraj≤w we wschodniej Afryce. Rado╢µ z lepszych rzeczy tutaj kosztuje oko│o US$75 dziennie. ªredni bud┐et to przynajmniej US$40 dziennie. Biedniejsi mog▒ wytrzymaµ na US$20. Wej╢ci≤wki do park≤w narodowych to oko│o US15$ dziennie na osobΩ.

Ugandyjski szyling jest stabilny, w pe│ni wymienialny, nieznacznie zmieniaj▒cy siΩ z dnia na dzie±. Nie ma wiΩkszogo znaczenia gdzie zmieniasz swoje pieni▒dze, chocia┐ zazwyczaj kantory oferuj▒ lepsze kursy ni┐ banki. Znajdziesz je (kantory) na wszystkich przej╢ciach granicznych i w g│≤wnych miastach. Radzimy zabraµ wiΩkszo╢µ pieniΩdzy w czekach podr≤┐nych, dolarach USA, brytyjskich funtach lub w po│udniowo afryka±skim randzie. Karty kredytowe s▒ akceptowane w wiΩkszych hotelach i restauracjach.

Nie bΩdziesz zmuszany do dawania napiwk≤w, chyba ┐e chcesz. Targowaµ siΩ mo┐na kupuj▒c na bazarze, ulicznych stoiskach czy sklepach z rΩkodzie│em.

Najbardziej przyjemn▒ por▒ do odwiedzenia Ugandy jest  pora sucha (od grudnia do lutego).  Druga dobr▒ por▒ jest okres od po│owy czerwca do po│owy sierpnia, kiedy to jest sucho. Nawet nie my╢l o podr≤┐owanie w innych porach roku.

Kampala
Bwindi National Park   
Jinja

Poza utartymi szlakami

Wyspy Ssese
G≤ry Ruwenzori
Jezioro Alberta

Kampala

Nowoczesna ,  zat│oczona stolica, Kampala cierpia│a z powodu ciΩ┐kich walk  podczas lat wojny domowej. W dekadzie gdy prezydent Museveni doszed│ do w│adzy , miasto rozros│o siΩ i sta│o siΩ stolic▒ jednogo z najbardziej rozwijaj▒cych siΩ kraj≤w w Afryce. Elektryczno╢µ dzia│a, czysta woda leci z kraju, zniszczone budynki s▒ ju┐ odbudowane i zamieszka│e, a wiele powsta│o nowych, sklepy i bazary s▒ dobrze zopatrzone. Teraz Kampala ma nawet kasyna, nocne kluby, i parogwiazdkowe restauracjie. I jest bezpieczna.

Kampala, jak m≤wi▒, zbudowana jest na siedmiu wzg≤rzach, ale centum jest tylko na jednym z nich, Nakasero.  G≤rna po│owa wzg≤rza jest ogrodem miasta szerokich , cichych alejek, z z du┐ymi domami z a ogrodzeniem. To tu znajdziesz ambasady, miedzynarodowe organizacje pomocy, hotele, budynki rz▒dowe i bogatych ludzi.  Ni┐sza po│owa to inny ╢wiat, z│o┐ony z sklepik≤w,  drobnych firm, tanich hoteli i restauracji, hendlu ulicznego, hinduskich ╢wi▒ty±, przystank≤w autobusowych i postoju taxi. Ulice s▒ zat│oczone przez ludzi, stare samochody, sprzedawc≤w kupon≤w na loteriΩ i chodnikowych sprzedawc≤w oferuj▒cych wszystko od znaczk≤w po naprawy radia.

Je┐eli ulice Kampali nie robia na tobie wra┐enia, to jest kilka standardowych atrakcji. Muzeum Ugandy - z bogat▒ kolekcj▒ tradycyjnych instrument≤w muzycznych, na kt≤rych mo┐na graµ. Grobowce Kasubi s▒ na wzg≤rzu Kasubi, gdzie pa│ac kr≤lewski zbudowano w 1881r. To tu znajdziesz tradycyjne domy kabak≤w (kr≤l≤w) ludu Baganda. The Uganda Wildlife Authority Office (Biuro do spraw dzikich zwierz▒t), kilka kilometr≤w na p≤│nocny wsch≤d od centrum, prowadzi rezerwacje na spotkania z gorylami w  Bwindi National Park.

Bwindi National Park

Bwindi jest jednym z ostatnio utworzonych park≤w, poprzednio znane jako "Nieprzebyty Las" (IMpenetrable Forrest), park  ma powierzchniΩ 330 km kwadratowych. Le┐y w po│udniowo zachodniej czΩ╢ci kraju, blisko granicy z Kongiem. Zamieszkiwany jest przez po│owe ╢wiatowej populacji goryli g≤rskich - 320 osobnik≤w. Z powodu z│ej sytuacji w Kongu i Rwandzie, Bwindi sta│o siΩ g│≤wnym miejscem we wschodniej Afryce, gdzie mo┐na spotkaµ goryle.

Park ma bardzo bogat▒ faunΩ i florΩ. S▒ tu s│onie, rzadkie du┐e le╢ne ╢winie i przynajmniej 10 gatunk≤w naczelnych. Biuro parku jest w Buhoma, na p≤│nocnym kra±cu parku, i to tu zaczynaj▒ siΩ wycieczki do goryli, i tylko tu znajdziecie nocleg. 

S▒ bezpo╢rednie po│▒czenia autobusowe pomiΩdzy Kampal▒ i Butogota (350km), najbli┐szym miasteczku od Buhoma (17km). Nie ma bezpo╢rednich po│▒cze±, wiΩc albo pieszo, albo bΩdziecie musieli co╢ wynaj▒µ (pick-up'a lub motocykl). 

Jinja

Jinja le┐y na brzegu jeziora Wiktorii i jest sk│ada siΩ z budynk≤w w starym azjatyckim stylu, pamiΩtaj▒cych czasy, gdy by│a tu jeszcze du┐a azjatycka mniejszo╢µ. Miasto by│o rz▒dzone przez azjat≤w, do p≤ki Idi Amin bezceremonialnie wykopa│ ich z kraju. Wielu z nich powr≤ci│o ju┐, a miasto zaczyna byµ prosperuj▒ce. Jinja jest te┐ jednym z miejsc, kt≤re Mahatma Gandi chia│ by rozsypano jego prochy. Statua upamiΩtniaj▒ca Gandiego  stoi w hinduskiej ╢wi▒tyni nieopodal miasta.

Jinja jest blisko tamy przy wodospadach Owena (Owen Falls Dam), elektrowni wodnej, kt≤ra zaopatruje UgandΩ w pr▒d. G│≤wna droga z Kampali do Jinja biegnie po tamie, a linia kolejowa mostem nieopodal. Przed zbudowaniem tamy, by│o tu ╝r≤d│o Nilu -  wodospady Ripon, miejsce w kt≤rym Nil opuszcza│ jezioro Wiktorii. Wodospad≤w tych ju┐ nie zobaczysz, ale mo┐esz po pr▒dzie wody zgadn▒µ gdzie by│y.

Jinja le┐y oko│o 60km na p≤│nocny wsch≤d od Kampali i jest │atwo osi▒galna autobusami, taks≤wkami czy poci▒giem.

 Poza utartymi szlakami

Ssese Islands - Wyspy Ssese

Ta grupa 84 wysp le┐y na p≤│nocno zachodnim wybrze┐u jeziora Wiktorii. Wyspy uniknΩ│y zawieruchy wojny domowej i pozosta│y w du┐ym stopniu nietkniΩte. Ich mieszka±cy, znani jako Besese, grupa plemienna, z w│asnym jΩzykiem, kultur▒ i folklorem. »yj▒ g│≤wnie z rybo│≤wstwa i uprawy kawy, s│odkich ziemniak≤w, kasawy i banan≤w.

G│≤wne wyspy z Buggala, Bufumira, Bukasa, Bubeke i Khome s▒ pag≤rkowate i , gdzie nie uprawiane, s▒ zalesione r≤┐nymi gatunkami drzew. ZwierzΩta jakie najczΩ╢ciej mo┐esz napotkaµ to ma│py, hipopotamy, krokodyle i wiele gatunk≤w ptak≤w. Po za tym wyspy Ssese s▒ dobrym miejscem na wΩdkarstwo, p│ywanie, albo opalanie siΩ.

 Wyspy, kt≤re le┐▒ na po│udnie od Kampali, s▒ po│▒czone z l▒dem promami z Bukakata (oko│o 80km na po│udniowy zach≤d od Kampali przez Masaka) do wyspy Buggale i przez kutry rybackie od Port Bell (na po│udnie, zaraz za Kampal▒) do Buggala.

G≤ry Ruwenzori i Kibale Forest National Park

Pokryte mg│▒ g≤ry Ruwenzori proponuj▒ najbardziej wyzywaj▒cy trekking we wschodniej Afryce. G≤ry rozci▒gaj▒ siΩ na oko│o 100km i s▒ jednym z najlepszych park≤w narodowych w Ugandzie. W ich centrum jest kilka wiecznie o╢nie┐onych szczyt≤w; najwy┐sza jest g≤ra Stanley'a, znajduj▒ca siΩ po╢rodku parku, osi▒ga 5109m. Sprawd╝ w biurze turystycznym  w Kampali przed planowaniem podr≤┐y tu, poniewa┐ trekking jest czasowo zakazany z powodu aktywno╢ci "Lord's Resistance Army" w tym rejonie.

Fort Portal , zielone, przyjemne i ciche miasto na p≤│nocno zachodnim ko±cu g≤r, jest centrum uprawy herbaty. Jest te┐ miejscem sk▒d zaczyna siΩ eksplorowaµ  Kibale Forest National Park, 30 km na po│udniowy wsch≤d. Park jest s│ynny ze swych szymams≤w. Ma te┐ najwiΩksze zagΩszczenie naczelnych na ╢wiecie. 

Fort Portal le┐y oko│o 270km na p≤│nocny zach≤d od Kampali, osi▒galny jest autobusami i taks≤wkami. Busy i taks≤wki czΩsto kursuj▒ pomiΩdzy Fort Portal a parkami narodowymi  Kibale i Ruwenzori

Jezioro Alberta 

Jeziora ALberta jest czΩ╢ci▒ Wielkiej Doliny Ryftowej , kt≤ra ci▒gnie siΩ od Bliskiego Wschodu do Mozambiku. Od 1894 jest granic▒ pomiΩdzy Ugand▒ i Kongiem. Pierwszym europejczykiem, kt≤ry tu dotar│ by│ sir Samuel Baker w 1864, kt≤ry nazwa│ je na cze╢µ Alberta, ma│┐onka Wiktorii, kr≤lowej Anglii.

Najlepszym miejscem do odwiedzin jest Butiaba. Le┐y ona oko│o 250km na p≤│nocny zach≤d od Kampali. Autobusy i taks≤wki je┐d┐▒ przez Masindi, na wsch≤d od Butiaba, albo przez Wanseko, na p≤│noc od Butiaba na wybrze┐u jeziora.

G≤ry Ruwenzori w po│udniowo zachodniej Ugandzie oferuj▒ najlepsze mo┐liwo╢ci do trekkingu w wschodniej Afryce i s▒ prawie tak popularne jak Kilimand┐aro czy g≤ra Kenia, ale zdecydowanie trudniejsze. Przygotujcie siΩ na piΩciodniow▒ wyprawΩ i we╝cie ze sob▒ nieprzemakalne ubrania. S▒ trzy g│≤wne szlaki: wodospad≤w, petli Muzabijiro i rzeki Munyaga. Oferuj▒ one r≤┐ny stopie± trudno╢ci oraz piΩkne widoki. Woda wok≤│ wysp Ssese jest czysta, ch│odna i idealna do p│ywania. Sp│ywy  tratwami s▒ dostΩpne na Nilu i gwarantuj▒ niezapomniane wra┐enia; wiΩkszo╢µ sp│yw≤w zaczyna siΩ niedaleko miasta Jinja, mie╢cie pomiΩdzy Nilem a jeziorem Wiktorii.

MiΩdzynarodowy port lotniczy w Kampali w rzeczywisto╢ci znajdujΩ siΩ w Entebbe, 35 km na po│udniowy zach≤d od stolicy. Lotnisko znane jest z "Rajdu Entebbe" w 1976, kiedy to nieoczekiwanie komandosi izraelscy wpadli do Ugandy i uwolnili zak│adnik≤w przetrzymywanych w samolocie przez Palesty±czyk≤w. P≤╝niej wysz│o na jaw, ┐e Idi Amin by│ w komitywie z porywaczami. PomiΩdzy stolic▒, a lotniskiem kursuje wiele taks≤wek. Jednak nie wiele podr≤┐nik≤w korzysta z lotniska. WiΩkszo╢µ lot≤w z Europy i Ameryki kierujΩ sie do Nairobi w Kenii. Z Nairobi , wiΩkszo╢µ ludzi podr≤┐uje autobusami do Ugandy. Do Entebe s▒ loty z Kenii, Rwandy i Tanzanii. Je╢li opuszczasz UgandΩ samolotem licz sie z konieczno╢ci▒ op│acenia podatku w wysoko╢ci US$ 23

Malaba I Busia to dwa przej╢cia graniczne najczΩ╢ciej u┐ywane przez turyst≤w. Z Tanzanii do Ugandy g│≤wna droga wiedzie przez Kagera, po zachodnim brzegu jeziora Wiktorii pomiΩdzy Bukoba i Masaka. Z Konga , dwie g│≤wne punkty graniczne s▒ na zach≤d od Kisoro do Rutshuru prze Bunagana; sprawd╝cie sytuacjΩ zanim zdecydujecie siΩ na podr≤┐ . L▒dowe po│▒czenia z Rwand▒  s▒ niebezpieczne podobnie jak z Sudanem.

Bezpo╢rednie autobusy kursuj▒ pomiΩdzy Kampal▒ i Nairobi codziennie, a podr≤┐ trwa oko│o 12 - 14 godzin. Lepszym sposobem podr≤┐y pomiΩdzy tymi miastami jest poci▒g. Kenijskie Koleje oferuj▒ czΩste po│▒czenia - wiΩkszo╢µ przez noc. S▒ te┐ regularne po│▒czenia promami miΩdzy Kampal▒ a Mwanza w Tanzanii. 

Ugandyjskie Linie Lotnicze nie oferuj▒ krajowych po│▒cze± (rozk│adowych). WiΩkszo╢µ mieszka±c≤w podr≤┐uje minibusami, znanymi tutaj jako taxi. Ceny s▒ z g≤ry ustalone, a one odje┐dzaj▒ gdy s▒ pe│ne.

Linie autobusowe │▒cz▒ g│≤wne miasta, a EMS Post ma minibusy na trasach ze stolicy do g│≤wnych miast. Ich oferta jest ta±sza, bezpieczniejsza i szybsza ni┐ rz▒dowa. W Kampali s▒ te┐ rowerowe taks≤wki, znane jako Boda-Boda.

Kraj ma dwie g│≤wne linie kolejowe. Pierwsza zaczyna siΩ w Tororo (na po│udniowo wschodnim ko±cu, przy kenijskiej granicy), wiedzie na zach≤d do Kampali. Druga zaczyna siΩ w Tororo i prowadzi na p≤│nocny zach≤d.

W Ugandzie jest doskona│y system dr≤g miΩdzy g│≤wnymi miastami w po│udniowej czΩ╢ci Ugandy, mimo to parΩ odcink≤w mo┐e wymagaµ napΩdu 4X4. Wypo┐yczalnie samochod≤w znajduj▒ siΩ na lotnisku oraz w g│≤wnych miastach. Kierowca potrzebuje miΩdzynarodowego prawa jazdy i powinien prowadziµ po lewej. Zanotujcie, ┐e znaki nie istniej▒, a paliwo jest horrendalnie drogie (ciekawe jak siΩ ma do naszych cen).

¼r≤d│o : Lonely Planet