Co │▒czy takie filmy, jak "Toy Story", "Dawno temu w trawie" czy "Mr≤wka Z"? Ot≤┐ to, ┐e wszystkie te produkcje swoje istnienie zawdziΩczaja dobrym grafikom komputerowym i du┐ej mocy obliczeniowej komputer≤w. Zero aktor≤w! Podobnie ma siΩ sprawa z filmem "Shreek"... Nie bΩdzie to jednak recenzja, a opis efekt≤w specjalnych, czyli w gruncie rzeczy ca│ego filmu...

PremierΩ tego┐ wyznaczono na pi▒tek, 13 lipca, co dla bardziej przes▒dnych nie jest mo┐e terminem szczΩ╢liwym, ale tw≤rcy do takich na pewno nie nale┐▒. I s│usznie, bo to w│a╢nie 13-ego ich portfele zaczΩ│y gwa│townie grubieµ. Uciekaj▒c jednak od tematu czysto kapitalistycznego, opowiem o samym filmie. 
╙w ba╢n oparta na powie╢ci Williama Steiga opowiada o zielonym ogrze, kt≤ry z racji swego wygl▒du stroni od ludzi. Niestety jest ci▒gle nara┐ony na ataki ludzi, kt≤rzy ┐▒daj▒, aby wyni≤s│ siΩ z ich (jak im siΩ wydaje) krainy. Z nimi sobie jednak Shreek radzi, bo od czego wredna aparycja i reakcje fizjologiczne. Gorzej, gdy w jego spokojnym dot▒d domostwie pojawiaj▒ siΩ tysi▒ce postaci z innych bajek wygnane przez z│ego lorda Farquaada. Przeciw nim sprawdzone pomys│y nie skutkuj▒ i Shreek musi udaµ siΩ do samego winowajcy, czyli ≤w lorda. Ten stawia ultimatum - Shreek musi uwolniµ ksiΩ┐niczkΩ FionΩ z zamku pewnego du┐ego smoka (a raczej smoczycy, jak siΩ p≤╝niej okazuje :)), a wtedy on zrobi porz▒dek 

animacji postaci. Wcze╢niej polega│o to na odkszta│caniu warstwy wierzchniej poprzez zmiany struktury kostnej obiektu. W "Shreeku" szkielet pokryto miΩ╢niami i to dopiero ich ruchy s▒ widoczne na powierzchni obiektu. Taka technika wymaga│a wykorzystania przy animacji od 100 do 200 parametr≤w, je╢li chodzi o sam▒ twarz, czy 600, je╢li m≤wimy o ca│ych postaciach. AnimacjΩ te│ powierzono 25 fachowcom. Ich zadaniem by│o zanimowanie

scenografii, nie wy│▒czaj▒c takich efekt≤w jak ╢lady st≤p na piasku czy b│ocie pozostawiane przez postacie. Idealnie to wygl▒da, gdy osio│ i Shreek spaceruj▒ w╢r≤d s│onecznik≤w. Przechylaj▒ siΩ one pod wplywem ich ruchu, by potem wr≤ciµ do pierwotnego po│o┐enia. Genialne!!!

z krasnoludkami, elfami, wr≤┐kami i innymi ba╢niowymi stworkami. Rozpoczyna siΩ wyprawa, w kt≤rej Shreekowi towarzyszy niezwykle gadatliwy osio│... Nie powiem jak siΩ to ko±czy, bo ko±czy siΩ jak ka┐da bajka - happy endem... ops, mia│em nie mowiµ. Gor▒co zachΩcam do wybrania siΩ do kina, nie tylko dla efekt≤w specjalnych, kt≤re zaraz opiszΩ, ale dla samego filmu, pe│nego humoru (g│≤wnie za spraw▒ dubbingu - J. Stuhr jako gadatliwy osio│ jest naprawdΩ perfekcyjny!!!), ale te┐ zwrot≤w akcji i mi│ych niespodzianek. Mi│ych np. dla fan≤w Matrixa... WiΩcej nie powiem, bo to nie by│aby ju┐ niespodzianka. Jednym s│owem - nie bΩdziecie ┐a│owali tych 10 z│ na bilet.

Film powstawa│ przez trzy lata pod okiem 275 specjalist≤w (a┐ strach pomy╢leµ, ile oni poch│onΩli pizzy i wypili coli :)) z PDI oraz spillbergowskiego Dreamworks. Operuj▒c dalej liczbami, "Shreek" to 36 r≤┐nych ╢rodowisk (m.in. bagna, wie╢, miasto, stare zamczysko - wszystko utrzymane w ╢redniowiecznej konwencji), 26 tysiΩcy drzew, z powiewaj▒cymi na nich 3 mld li╢ci i masa innych obiekt≤w. Postacie uzyskiwano, skanuj▒c wyrze╝bione miniatury skanerem laserowym i obrabiaj▒c za pomoc▒ pakiet≤w Maya i Softimage 3D. Na tym etapie produkcji wszystko musia│o zostaµ idealnie dopracowane, dlatego na przyk│ad nad siatk▒ twarzy ksiΩ┐niczki Fiony spΩdzono blisko rok. Dalej do akcji wkroczy│o 15 animator≤w. Korzystaj▒c z oprogramowania studia PDI (nad kt≤rym, co zaskakuj▒ce, pracowano blisko 20 lat!) opracowali oni ca│▒ wewnΩtrzn▒ strukturΩ postaci: szkielet, wΩz│y, warstwy miΩ╢ni, deformatory odkszta│caj▒ce powierzchniΩ. Dodatkowo zastosowano rewolucyjny spos≤b

Oddzieln▒ spraw▒ s▒ t│umy. Uzyskano je poprzed modyfikacjΩ kilku podstawowych modeli zr≤┐nicowanych jedynie pod wzglΩdem p│ci i postury. M≤wi▒c "modyfikacja" mam na my╢li zmianΩ proporcji cia│a, w│os≤w czy ubra±.  Jak by siΩ tego jednak nie robi│o, to i tak wygl▒da wspaniale...

Na rzecz filmu napisano tak┐e szereg innych program≤w, tzw. shader≤w, modyfikuj▒cych wygl▒d zewnΩtrznych warstw obiekt≤w, np. sk≤ry. U┐ywano ich przy odtwarzaniu w│os≤w czy sier╢ci, animuj▒c wcze╢niej du┐y obiekt, kt≤ry shader pokrywa│ tysi▒cami pojedynczych element≤w. Tak te┐ powstawa│o pokrycie drzew li╢µmi, │▒ki pe│ne kwiat≤w oraz, wspomniane ju┐, pole s│onecznik≤w.
Inn▒ spraw▒ s▒ efekty ╢rodowiskowe, typu ogie± czy wiatr. Ten pierwszy zosta│, jak wszystko w "Shreeku", w pe│ni wygenerowany przez komputery i jest tysi▒c razy lepszy od tego, co do tej pory mieli╢my okazjΩ ogl▒daµ chocia┐by w grach komputerowych, w tym w przoduj▒cym w tej dziedzinie, Kingpinie. Wiatr (czy te┐ efekt p│yn▒cej lawy) stworzono przy pomocy systemu dynamiki p│yn≤w FLU, polegaj▒cym na generowaniu wielu drobnych element≤w, kt≤re w ko±cowej fazie zlewa│y siΩ w jeden niesamowity efekt, w tym przypadku wiatru i p│yn▒cej lawy.

Podsumowaniem artyku│u niech bΩda s│owa Jeffreya Katzenberga: - Komputer to rewolucja w procesie animacji - nie ewolucja, a w│a╢nie rewolucja. Nie ma w▒tpliwo╢ci, ┐e "Shreek" jest ponad wszystkim, co do tej pory osi▒gniΩto w animacji komputerowej. Ja film widzia│em i to potwierdzam.