���������     �������     ��������





������� �� ����� �. ������
�����������λ, ���, 1835.






�����������, ����ʲ� ����� ������ʲ�,

���
���������� �� �������� ���������, ���������, �������� � ��������.


������Ͳ�


������� ������,


��������-������������� ������� ����� ��������������,
����������-�������� ������� �����
� ����������-�������� �������� �� ���������� �����
� ������� ���������


������� �� ��������.


���������������,


�� ���������� ������������ ������������ ������������ ����������� ���,


1835.








[������ �. �����������, ������� ����� ���������. � ���, 1835. � �����������. �. 1-44, 1-30.]







���������I�.


�� ����������.


CXIX. ������ ��������, ����� �����������, ����� �������������, �������� ������� ���������� � �������������� ��������� �����������, ����������� �� ��������� 1402 ����. ����� 2 ���.


(���� �� ����������, ��������� �� �������� � ����������� �� ��������������� ������������ ������. ������� 54, � 1).


�� ��� ������ � ����������� ������, �����. �� ���������, ����� �����������, ����� ������� ����� � ��������� �������� � ������ � ���������� ������. ���� �������������� ������ � ��������� ��������������, ���� ����� � ���� ���������, ������� ������ � ���������� �� ����������� ������. ����������� ������� ���� � �������, ���������� ���� �������� �������� � ��������� ��������� ������� ����, �������� �� �� ������, �������� ������� �������������, ������ � ���������, ��������� �� ������� ������� ����� ���� � ��-/2/���������� �������� �������������� ��. ���� ������������, �������� ���� �� ����� ���� � ������� �� ������ ������������ ���. �� ������� ���� ��������� �� �� ��������������� ����������� ��������� �����������, �������������� ����������� ������ � ��� ������������� �� ������������� ���, ���� � ��� ������������� ������������� � ������ ����� ���� � ������� ������, �� ����� �������, � ����������� ��������������, ����������� � ������� ����� ������ �� ������, ���, �������������� �� �������� ����������, ���� ����� � ��������, �� ���������� �� ������������ ���������� ������, �� ������ ��� � ����������� ���� �����, ������� ������������� � �������, �� ����� ������������ ������� � ��������� �� ��������� ��������. �� �������: ������� �� �� ����������� �������������� �� ������� ������ ��θ��������� ��� ������ ������ ������ � ���������� �������� �������� ��������� � ����� ���, ��� ����� ��������� ������ � �������� �� ����� ������ ���������� � ������ �����. ����� �� ����� ���������� �� �������� ������ �� ��������, �������� �� ���-/3/�� ��������� � ��������� �����, ����� � ������� �� ���� ��������� � ����������� �� ���������, � ��� ��� ������ ���� �������� ������ �� ������������ ���������� ��� ���������. ������ ���� ������ ��, � ���� �������� ����� � �� ������ ������� �������� ����������� ���� � ������� �� ������������� ����������� �������������� ���������, ��� ����������� � �� ���� ����������� ��������; �������� �� � ��������� ��������� � ����������, ���� ������� ��� � ���� �������� ����� ������ �� ������ �������������, ��� �� �� ������ ������� �� ������, �� � ������ �� ������ �������� �� ���� ���� ����� ������� ��������� ������ � �������, �� �� ����������, �� �� ������� ������ �� �� �� ���� ������, ����� ������ ������ �����������, ������� ������� ������������ �������� �� ����� � �����������, ����������� ���� ������ �� �� �� ���� ��������, ������������� ��� �� ��������������. ������ ������� � ������ ����� ������ � ����� ������ �������, ��������� � ���������� ��������� ��������: ������� �� �������, ����������� �������, �������� �� � ����, ���� ����� ������ ������ /4/ ������� �� ����� ������������, ������� ������� ������� ���� ����� �������� ������ �� ��������, ��� �������� ����� ����������� ������� �������, ����� �� � �����, ��������� ��� ������� �� ���, ����������� �������������; ������, ����� �� ���� � ����� �����������, �� ��������; ������ ����� �� ������ �������� �����, ����������� ����, �������� �� � ��, ������������� ���� ����������; ��� ���� ����� ����� �� ����� ��������; ������ ����� �� ����� ��� �����, ����������� ����������, ��� ����� ����� ��� ����� ����� �� ������, ������ ��������� ������������ ������, ������ ����� �� ����������; ������ �� ������ ����� �� ����� ��� ������ ������, ������������� ���������� �� ø���, �� ���� �� ��������� �����; ��� ������ ����� ����� ����� �� �������, ������ ���������� ���������, ���� ������� ������ ���� ������; ������ �����, ����� ���� �������, �� ����, ���������, ���� �� ������� ����������; � �� ���� ������� ������ �� �������. �� ������� �� ������, �� ���������� ������� �����, �� ������ ����������� ������� ��� ����� ������: ������� ��� /5/ ��������������� ������� �������, ����� �� ���� ����� ����������, ������ �� ���� �� ������; ������ ����� �� ��� ���������� ��� �����, ���������� ��������, � ������ ���������� ��������� ������ ; ������, �� ������� ���, �� ��� ���������� ������; ������ ����� �� ������� ���� ��� ���� �� ������� ����� ���������. ������ �������� �� ����� �� ������ � ������� �������, � ������������� ��������� �����������, �� ���� ������� ��� � ��������, ��������� �� �� ����� ������� �������������� ����� ������; � �� ���� ����� ���� ����, ���� ����� � �����������, ������������� � ����������� ������, �� ���� � �� ���� ������ ������ �� ����������. ����� ����� ����� ������, ��������, ������� � ������� ������� ��������� ����, ��� �� ������� ������������ �� ��������� ������� ������������ ����� ��������� ������ ���� � �������, ��� ����� ���������� �� ����� ����� ���������� ������ �� �� ���� �������� ������, ��������� ���������� � ������ ��� ������ ������ �� �� �� ����; � ���� ������ ��������, ���� ����� ��� ������ ������� ����������� �� �� ��������� ����-/6/��; ������ ���� ���������� ������ ������ � ������������� �������, �� ���� ������� ������ �������� ���������� ����� ����� � �������� �������� � �����������, � ��������� �������� ��� ���� ������ ������������, �� ���������� ��� �������� ��� ������� �������� �������������� � ��� ���� ���������� ��������� � ������� ���� ��������� �� ���� �����, ����� ����������� ���� ���������, ����� � ����������� ������ ���� ������ ���� ����������. ������ ���� �� ������ �������, ����������, ����������, ����� � ������� ������ � ���������, ���� �������������� ���������� ��� ��������������� �� �� ����� ������������ , �� ������ �� �� ������� ������ ��������� � ��������. ���� �� �� �������, ���������������� ���� ���� �� ����� �������� � ��� ������, ��� ��� �� �������� ��� �� ������; �� ��������� ����� ������������� � ����������� ��� ������. �� �������������� �� � ������������� ����������, ���������� ������ ���������� ������ �� �� �� ���� ��������, �� ������ ��� �������� ���������� ������ ����������; ������������ �� ����� � ���� � ������� ������ ������ ���� ���-/7/������, ����� ���� ������ ������������ ������ ������ ���� � ������. ������ ����, �������� ������������, ������ ����������, �������, ��������� � ������� ������� ������ ����� , ���� �� ��� � ���� ����� ���������, �� ��� ��� ��������� � ������ ��� ���������� ����� �����������, ��������� �� ������� ������, �� ����� �� ��������, �� � ���������� ���� ��� �� ���� �� �����������. ����� ����� ���������� � ���������� ��� ������ ������ �� ��������� �� ����� ���� , �������� �� ������, ��� ������� � �������� ������ �������� �� �������������� ��� ������������. ������ ����, ������ ������ ������� ���� ���� ����� ����� �������� ������� �� ���������, � ������� �� ����� �� ��������, ���� ����������� �� �� ������ ������, �� ��������� ����� ������ �� ��������� �� �������� ����� ������ � ������ ���. ������ ����, ��������, ����������� ��� ������ ����, � ����� ��� � �������, ����� ��������� ������� ������������ ����� ���������, ����������� ������� ������ � ����� ��������, ���� � �������� �������� �����, ���� � ��� ���������� ������� �� ���� ������� �����-/8/��� � �����������, ��� �� ��������� ���� �������� ������� ��� ����� ������������ ������ �������� ��������, ������� ������, �� ������� ��������� ���� �����������, ���� ���� ����������� ������ � ������������ ����� � ������ ������ ������� ���������, ������� ������� � ������� � ���� �������� ������� (�����) � �������� �� ���������� ������� ��������� �������, �� ������ ��������� ������, ��������� � ����������� ��������������, �� � ��������� ��� �������� ������������ �����, �� �������������� �� ������� ����� ���������� �������� ������, ����������� ������ �������� �� ���� ������ �� ����������, �� ������������ �� ����� ������ : �������, �����, ��������, ������ � ������� ������� ������, ����� � �� ������� ������������ � ��� ����������, ��� �������������� ������� ���� ����� ��������. ��� ���������� �� ���� ��������, ������� �� ���� � �� ���� �����������, ������������� � ����������� ������, ������� ������ � ���������� ������� � ������� ������������, ���� ��������� ����������, �� ����� ��������, �� ���������, �� ��������, �� �-/9/����, �� �������, �� �������, �� ����, �� �����. �� ������� � ����������� ����� �������������, ������� �� ��������� ������� ����� ��� �������� ����, �������� ���� �� ����������, ���� � �� �������� �������. ������� �� ����� ��������� �� ��� ��� �. ��. ������ ��������� ������, ����� �� ������ ����. /10/

CXIX. Betrag zwischen Boleslaus, anders Sividrigail, Fürsten von Littauen, und dem Hohemeister Konrad von Jungingen. D. D. Marienburg de 2. Marz 1442.


Vom Original auf Pergament im deutschen Ordens-Archiv zu Königsberg, Schieblade 54. No 1.


In nomine sancte et indiuidue Trinitatis Amen, Nos Boleslaus alias Swyttirgail dei gratia Princeps et heres Litwanie et Russie et dominus Podolie Universis presentibus et posteris presencium noticiam habituris Salutem et rei geste ad perpetuam memoriam cognoscere veritatem, Cum auctor pacis ad pacis et vnitatis spiritum suis rigorosis monitis et mandatis sedule nos inuitet dignum arbitramur ut inueterate displicencie, gwerre, et offense contra venerabilem Ordinem Beate Marie Jerusalemitan de domo theuthonica per nos diucius exagitate in pacem perpetuam remissionem et concordiam contemplacione orthodoxe fidei commutentur, Hinc est quod nos cum venerabili domino Conrado de Jungingen Magistro Generali suisque Compreceptoribus dicti Ordinis Anno die et loco infrascriptis certum terminum placitorum concor-/2/diter celebrauimus super pace inter nos et Terras nostras ex vna, et dictum Magistrum generalem suos et Terras eiusdem Ordinis parte ex altera facienda perpetuo et firmanda, et varijs premissis tractatibus tandem non coacta nec vi nec metu conpulsi, sed sponte et bona voluntate sinceritate animi nostri, quam reuera ad fidem Cristi gerimus expressimus in hunc modum In primis siquidem promisimus in omnibus Terris nostris pro posse nostro fidem catholicam dilatare Sacrosancte Romane Ecclesie Sacroque Romano Imperio ea exhibere et facere, que ceteri liberi Reges et principes catholici ipsis tenentur ex debito exhibere, Nullorum Christianorum Terras excepta via defense aut propulsande iniurie vmquam in manu nostri exercitus inuadere, aut ut inuadantur, vllos cum proposito et voluntate admittere, et quidquid nobis fuerit possibile intuitu cristiane fidei firmiter adimplere, Insuper promisimus et presentibus bona fide promittimus quod ex nunc et in antea tenebimus pacem inviolabilem et concordiam cum dicto domino Conrado Magistro suis successoribus totoque Ordine predicto, ac Ecclesiis et Prelatis in prussia et liuonia eorum et earum terris quibuslibet, terrarumque incolis, perpetuis temporibus obseruare, nec vmquam volumus nec debebimus aliquam ligam inire aut facere contra Ordinem et ecclesias predictas cum dominis aut alijs hominibus quibuscunque. Et rancore quolibet postposito, omnes et singulas iniurias si quas nobis aut no-/3/stris per se vel per alios quomodolibet intulerunt remittimus penitus et offensas, Insuper limites et terminos inter nostras et eiusdem Ordinis Terras distingwi fecimus et distingwimus in hunc modum, Incipiendo in quadam Insula dicta Sallyn sita in fluuio dicto Memla habente sub se Insulam aliam dictam Romeywerder, Quequidem Insula Sallyn tota apud ordinem permanebit temporibus affuturis Et ita ab extremitate superiori dicte Insule Sallyn directe progrediendo ad fluuium dictum Naueze in decliuo seu valle continue sub silua dicta ��lgenwald, Ab hinc dictum fluuium sequendo in mediis fluctibus usque in Wiswilten, ab hinc directe eundo ad quendam lapidem magnum dictum Roda iacentem in fluuio dicto A. et Rode volgariter nuncupatum, Ab isto lapide ascendendo ad Stagnum dictum Smarden, Ab hinc directe ad Stagnum seu lacum dictum Apeytensee, A dicto Stagno seu lacu per directum eundo usque ad, viam volgariter nuncupatam der Brengelissche weg, Abhinc directe usque in Nenemyten, Abhinc linealiter procedendo versus finem seu aciem Merice volgariter dictam die heide ad locum ubi fons oritur, A dicto ortu fontis procedendo per directum in solitudinem quandam communiter wiltnisse dictam, ubi fluuius Egloffe ortum habet, Ab hinc directe eundo permedium diele Solitudinis videlicet Wiltnisse usque ad terminos illorum de ploskaw, Et hy omnes termini premissi siti sunt versus lyuoniam, Ascendendo vero versus prussiam /4/ termini subscripti per dictum Ordinem perpetuo sine quolibet contradiccionis obstaculo habebuntur, Incipiendo a supradicta Insula Sallyn in directum procedendo usque ad fluuium dictum Suppe, Ab hinc ascendendo ad locum ortus sui, Ab hinc directe progrediendo usque ad fluuium qui effluit a lacu dicto Metensee, et dicitur communiter Metenflies, Abhinc per descensum fluuii usque in fluuium dictum Beber, Deinde dictum fluuium sequendo usque ad Granicies Terre Mazouiensis, Omnes igitur terras versus prussiam et lyuoniam per predictos limites ut premittitur distinctas, cum omnibus suis iuribus et vtilitatibus ad predictum Ordinem expresse recognoscimus perpetuo pertinere Quibus eciam se quid iuris in eisdem nobis nostris coheredibus heredibus et successoribus conpeteret seu conpetere posset, expresse presentibus renunciamus, Quare homines Ordinis Agricolas, Militares, aut cuiuscunque condicionis existunt, qui a tempore inite perpetue pacis et concordie cum Illustri Allexandro alias wytoldo sollempniter contracte de Terra Samaythe ad dictum Allexandrum quomodocumque anfugerunt, absque contradiccione restituere seu reddere tenebimur de Terris nostris vndecumque, omni dolo procul moto , quam cito auxiliante domino redire ad propria nos contingat, Insuper volumus quod homines Ordinis et Ecclesiarum predictarum in omnibus Terris nostris mercari et negociari libere valeant absque thelonijs aliisque exaccionibus, quos eciam tuebimur sicut /5/ nostros, saluis tarnen theloneis ab olym institutis, ac quibuslibet edictis nostris editis et edendis in Terris nostris, quibus nostri artantur et dicti Ordinis homines sint artati, Preterea nullum hominem, agricolarn, clientem, Militarem, aut cuiuscunque condicionis vel Status fuerit sine expressa licencia Magistri generalis qui pro tempore fueritdebebimus ad Terras nostras recipere aut locare, Item nobis in expedicione communi cum predicto Ordine et ipsius hominibus existentibus, Quotquot ipsi captiuauerint suos habeant et teneant ut captiuos, Excessus quoque et maleficia per Ordinis homines qualitercunque commissos et commissa Capitaneus exercitus Ordinis libere iudicabit, Excessus vero communes per vtriusque exercitus homines commissos, Capitanei vtriusque exercitus insimul et communiter iudicabunt, Nullos insupet Armigeros, dominos, Milites, vasallos, vel alterius cuiuscunque generis homines, eciam si Cristi fideles fuerint in dampnum seu preiudicium ipsius Ordinis aut suorum scienter vmquam per Terras nostras ire permittemus, Sed impediemus et prohibebimus iuxta posse, Insuper homines proscriptos seu bannitos a Terris Ordinis non recipiemus ad Terras nostras, maxime, qui in sui vindictam homicidia seu incendia Ordini vel ipsius hominibus comminantur, Preterea per Terras dicti Ordinis contra quoscumque nunquam traducemus excercitum aut traduci per quemcumque faciemus, nisi expresse fuerit de beneplacito dicti Ordinis, Quo /6/obtento, dampnum nequaquam Ordini aut ipsius hominibus inferemus, Insuper tractatum habitum dudum super pace et concordia perpetua per Illustrem Allexandrum alias Wytoldum patruum nostrum cum, dicto. Ordine quantum ad iniuriarum remissionem, districtuum et granicierum limitacionem, cum aliis, quibuscunque Capitulis seu clausulis prout eiusdem originalia dudum tradita sepedicto Ordini lacius dicta continent, Que omnia et singula, ex certa sciencia hic habere volumus pro insertis, Excepto articulo de non recipiendis hominibus superius imutato, :Et alio articulo ex certa sciencia simpliciter obmisso, qui sonat de dominio et terra, Ruthenorum de Pleschkaw, et positus est in originali dicti Wytoldi, Approbamus gratificamus et laudamus rata et grata habere volentes, verum cum assistentibus nobis prosperis quoque domino adiuuante ad paterna bona perueniremus, Promittimus presentibus bona fide quod tunc velimus et debebimus tradere aliam literam presenti litere per omnia consimilem, cum Baronum procerum ducum aliorumque nostrorum pociorum omnia predicta dictata et ordinata singulorum Sigillis, qui per Magistrum generalem et preceptores suos tune postulati fuerint, ad fulcimentum maioris roboris sigillandam, Omnia vero et singula premissa in articulis premissis et eorum quolibet contenta bona fide promittimus pro nobis heredibus coheredibus et quibuslibet successoribus nostris firmiter et inuiolabiliter obseruare, Nec vm-/7/quam contraueniemus aut contraueniri procurabi mus per quoscunque arte racione Ingenio, de iure, vel de facto consilio vel auxilio publice vel occulte In quorum omnium euidens testimonium et fidem de et super omnibus premissis literas tam in latino quam theutonico per omnia eiusdem sentencie, nostri Sigilli munimine fecimus communiri, Datum in Castro Marienburg, Anno Domini Millesimo Quadringentesimo secundo, Secundo die Mensis Marcij.











�� ����������.

[���. ������: ������ ��� ����������]

CXX. ���� �� ������� , ���������� �� ���������� �����.


������ � ����� ������������� ������������ ����� ����������� , �������� ����� ����������, �������� � ����.


������ ʳ���, � ������� �� ������� ������.

���������, �� �������� ������� ������.

����������,

��������.

��������.

��������, �� ������� ������.

����������.

���������.

�������, �������.

����, �������.

�������.

�������,

�������.

���������.

�������.

����������.

���������.

�����.

�������.

��������.

��������.

��������.

�������.

������.

���������.

�������.

��������.

�����������- ������.

�������, �� ������� ������.

��������, �� ������� ������. /11/

��������.

������.

���, ���������� ����� �������.

��������.

�������.

�������.

̳�����.

��������.

(�������� �� ������� ����� ������� ������ ��������).

����.

���������,

��������.

������ �� ������.

��������.

���������.

��������.

����������.

����������.

�����, ���������.

�����, �� ������ �������.

��������.

��������.

�����.

�������.

�����.

�����.

������.

������ ����.

��������.

������.

������.

������ �����,

������ �� ������� ������ � ����. ������.

�������. (��������?)

������.

���������.

������ �� ������� ������.

��������.

��������.

������.

������.

������.

����� ���������.

����� �����������.

����������./12/

�������.

�������.

��������.

������.

��������.

����������.

��������.

�������.

���������.

�����.

�������� /13/

CXX. Copie eines Zettels aus dem geheimen Archiv.


Infra scripta castra et terrae sunt serenissimi ducis Switirgall Magni ducis Lithuaniae, Russiae etc.




Primo Kyew Castrum cum districtibus plurimis


Czirnikow cum districtibus non paucis

Smolnyesk

Wydebsk

Poltesk

Granesk cum distr. plur.

Wiszenyesk

Lyubutesk

Mesczesk, Castrum

Tula, Castrum

Rereste

Dorczen

Rethun

Sirpeesk

Rylesk

Starzodub

Trubszosk

Homey

Cryzow

Mohylow

Teterim

Postesk

Drokow

Birlaa

Cziczeresk

Putywl

Chotmisl

Newegrodek Sewerski

Kuresk cum multis distr.

Donyesk cum multis distr.

Mszislaw

Wyasma

Rscha, Castrum muratum

Drutesk

Cukomla

Obelcze

Myeszew

Boryssew.

(Scheinen größtentheils sehr verstümmelt),


ferner:

Braczslaw

Dryswath

In terra podoliensi Castra

Cirkassi

Zwimhrod

Sakolecz

Czarnygrad

Kaczakenow

Mayak, Karawull

Doschau in metis Caspen

Turopycz

Kozaryn

Dubna

Koznaw

Czercza (zzyzzecz)

Rszebra

Osshewa

Welikee lucky

Byberew

Welyscz

Zukopa

Item altera Rszowa

Gelecz cum districtibus multis et Castris

Wronasz (Woronesh?)

Oskol

Milolubl

Muszecz cum multis distr.

Snowesk

Brehynia

Regicza

Mozir

Vruczey

Item terra lutensis

Item Wladimiricum

Czremenyecz

Olessko

Ostrob

Polonec

Luczska

Wladimir

Czortoryesk

Zytomir

Stepan

Wzwaholl

Zawsche

Letyzow.


























�� ��������.


CXXI. ���������, ����� �����������, ����� ������� ������ ����� �������� � ����� � ����., ��������������� ��������� ����� ��������, ������������ �������� ������, ������ �������� ��������� �����, ������� ����������� ������ � ���� �����. ���������������� ��������� ����, �������� �������� �����! ���� ���� ���� ������������ ���� �� ����, �������� ��������� ����������, �������� ���� � ������� ������������� ���� �� �������� ��������� ����� ��� ������������, ���� ������ �����, ��� ������� �� ���� �� ������������� �������� , ���������� ������ ������� � �����������. ���� ����� �� ������ � ������� ������� ��� � ������� ��������������, ����������� ����� ����, �� ���� ����� ����� ���, ���� ������ �����, ��� �� �������� , �� ��� ��������, ����� ��� ���� � ���� ���������� � �������� ������ �������� ������ ����� � �� ����� ���� ����������. �� ������� ���� �� ����� �� ������ ����������� � ����� ��������, ���� ���� ����� � �������� ���������� /14/ ������ ����� � ������������� ����������� �������������, � ��� ������� ����, ����� �� ��������� ��� �������� ��� ��������� , � �� ������� ��������� ��� ���� ������, ���� ���� �������� �� ���������� ���� ���� �����, �� ����� �� � ���� ���������� �� �� ����� �������: ������� � ��������, ����� �� ����� �����, ����, �� ����������� ����, ������ �� ������� ���. ��� ���������� ������ ������� ������� ���� ����� ���������� �������� ������ , ������� �� �� ���� ��� ���� ��������� ��� ������� ������ � �������������� ��� ���������. �������� ������ �����������, �� ��������� ��� ���� �� ������ � ������������� �� ����� ���. ���� �� ������ �� ������� �� ����� ��������� ������������� MCCCCXXX ������� ����. /15/

CXXI. Boleslaus anders Switrigal von Gots Gnaden Großfurste zu Lithawen und Rewssen x. Dem Chrwürdigen Herrn Herrn Pawel von Rusdorff Homeister deutsches Ordens unserm besundern lieben Frunde, Frundschafft mit Merunge alles Gutes Chrwürdiger Herr unser besunder lieber Frunth als no nehesten der namhasstige Herre Gedigolt In Preussen bey Euch gewesen ist und gesaget hatte wte die von Grossnowogorod begerenden woren erkysen zu erem Herren, den Irlauchten Fursten Herzog Jury Langwinowicz unsers Bruders Zon, no seyn sie allhir bey uns gewesd mit grossen beten begehrende, das wir en jo geratheten zu geben und da wir sogen (sahen) und mecketen ere grosse Trawe und begerunge die sie zu uns getragen haben, wir goben denselben Herzog Jurii unsers Bruder Zon en aus unser Hand zu eynem Herren, also das er uns und unsern Frunden sol Dienst mit em beweissen, wenn adir wo wir des notdürsstig weren, hyrumb begeren wir ap Ew. Erwirdikeit mit den von Sweden adir Norweyen sich gefrunth habe, wenn sie den ebenampten von Grossnovogorod vil Schaden unb Vorterb thuen und sie uns gebeten haben, das wir en dirlewben wollen, das sie sich en dirwerten und wir wollten yo en das nicht dirlewben, wir hetten denn vor Ewer befandt Erwirdikeyt, die uns vorschrenben wolle, ap Ir mit denselben von Sweden und Norweyn Irkeyn Fruntchaft adir Vorbindunge habt, das wir wusten, wie mir en vorschreyben sulden. Vorder Erwirdiger Herre hat uns der Konig von Polen gesant seine etliche Brisse, die wir Euch hyrins senden vorslossen , die auch besteenbe wirt voramen Ewer Erwirdikeit, die Got der Almechtige bewaren geruhe in wolfarende Gesuntheit zu langen selligen begertin Zeithen, Gegeben zu Garten vom Sonnabend In Vigilia Pentecostes Anno MCCCCXXX Secundo.




















�� ��������.


CXXII. ������� ��������� ���� � ���� � �� ������ �����, ����������������, ���������� � �������� ������������. �� ����������� ����� ����� ��. �������� ������, �������� � ��� ��������� ������� ��������� ������ ����� �������, �� ����� �� ������, ��� ������ �� �������� �� ������ ������. ���� ��������, ��� � ������ ����� �� ������� ���� ��� ����� ������� ; �� ���� ���� �� ��������� ���� �� ��������� ����, �� �� � ������ �������� � ���� ������ ������� ��, ������� � ������� ������� ��� ��� ��������. ���������� ������������ ! � ����� ���������� �� ����� ���� ����������, � �������� �� ����� ����������� � ��������� ���������� ������. ������ ��������� � ��� ������� ���������, ��� ������ �� ������ �� �������, �� ��������� �� �������� ������ �� ����, ������������ �� ���� ��. ��. ������, ���� ��� �� �������� ����� �����������, �������� ����� ����������, � �� �������� ������ �������, � ���� ������� ���������� ������ ����������� ��� /16/ �����, ���� �������, ������, ��������� ������ � ������� ��������� �� ���� �� ���������. ������������ ������������! ���� ������� � ��������� ����, ������, ��������� � ����. �� ����� ����� �� ���� ������ ������ �� ������ ������ �������� �����������, �������� ����� ����������; ��� ����� ����������� ����� ����, ����� � ���� ������, � ���� �������� ���� �������������������. �� ��������, (���� ������ ��� ���� �������������) ��� �� �� ����� ���� �, �� ������� ����� ���� ��������� �� ������� � �������� �����, ������, ��� ����������, � ������ ��� ���� ��������, ���� �������, ��������� ���� � �������� ���� ����� ��������� ������� �� �������� ������� �����, �� ����� ����������� �� ���� ����� , ��������� ���� ��������, ���� � �� �������, ������������� �������� � ��������� ���������� (������� ������������ ��������� �������, ���������� �� ������� ����������� ������ �����) � ������������ �� ���� ���������� ������������, ��� � ������ ������ ��� ����, ����� �������� ��������� ���� �������� ���� �����. ����� �� ���� �� ����-/17/�����, �������� ������ � �������� ������������ ���� �������� � ���������, ����������� �� ������� � �� ������. ������ ����� ��������� �����, ��� ���� �� ��������� ��� �������� �����, �� ��� ������������ �� ��� ����� ��� � ������, ���� �� ������ ���������; ����� ���� ����� ������ ���� ������������ ���. � ���� ������� � �� ������ ����� ������� � ���� ����������� ������, �� ������ �� ��, ��� ���� ������� ������ ����� ����� �������, ��� �� �������� ������ ��������, ����� ��� ������� ���� ��� ������� ������. �����, ���������� ������������, ��� �������� �� ����� �������, �� ������� ����� ��� ���������� ������ ������ ���� ��������� � �������� , ��� ������ �����, ��� ������, � �� ��� ������, � �������� ����. �����������, ������������ ������������, � �������� ������� �� ����������, ��� ��� ���� �� ������ ��������, ��� ���� � ���� ���������. ����� ������ �������� � ������� ����� ������ ������, ����� ������� � �������� �������, ������ ������ ��������� ���� ��� ������ ������ �������. �� ������� �� ���� ��-/18/������ ������� �������������. ���� �� ������ ���� ������ ��� �� ������ ������ �� ����� ���, �� � ����� ��� ������� �� ���� ����, ��� ����� �� ��� ����� ����� � ������ �� ��� ����� ���������; ��� ���� �������� ��������� ���������, ���� ������� ��������� ���� �����. ���� �� ������� ������������ ������ ������ �������� ������ ��� �����, �� ��� ������� ���������� �� �������� ���� ��������. ����� ������� ������ ����� ��� ��������� ��������; ������ ������������. � ���������, ���� �� ������� �� ��� ����������; �� � �������� , ��� ������ ���������� ������ ��� ����, ��� �� ���� �������� � ��������� ����. �� ����, ������� ��, ���� ������, ���� �� �������� �� ����� � ����� � ����. �����, ������������ ������������, ���������� �������� ������, ����-��: �� �������������� ���������, ������� � �������� �������, � ���� ���������� ; ��� ���� � �� ������� �����������, �������� � ���� ������� ���� �� �� ��� ������ �� ����������� ������. � ��������� ���� ���� ���� ������ ������ �� ������ ��������, � �������� ��������; /16/�� ��� ��� �� ��������� ������� ������ ������� ���� ������������ �����.� ������������ ������������! ������� ������ �������� ��� �����, � ����� ��������� �� ���� ��������� � ����. �� ��������, ������ � ���������� ���������, ���; �� ���� �� �������, � ������ �� ��� ������� �� �����, ���� �� ������ �������� ��� ���� ���������. �� ���� �� ����� ����� ������ ������������ �����, ��� �������� �� ���� �������, ���� �� ��� ������, ����� ����� � ����� ��� ��������� ������� ������ � ������� ���� � ����. �������� �� �������� ���� ����. �� ���� �� ������� �� ��, ��� ���������� ���� ���, ������ �������� . ������, ���� ����� �� ���� ���������. �� �� ����� �������� ������������ ����� ��� ��������� ����� �����, ���� ������� ��� ������� ������, ������� ������ ���� � ������ ����������; �� ������ �� �� ������ ������� ���������� ���, ���� ��� �� ��� ��������. ������ �������� ���� ��������, ��������� ��������� ��� ��� ������ ������ (Schok) � ���������� ������ ����������, �� �������, �� ���� �� ���� ������� ������� /17/��� ���. ���� �� ������ ���� ������ � �������� ��� �� ���������� ���������; ����� ������� ������ ������ ���� �������� ������, ��� ��� �� ��������� ������ ������� ������ �������� ���������, �� ��� ��������������� ������. � ���������, ������������ ������������, ��� ���� ���� ����� �� ������� � ������������; �� ���� �� ����������� ��� ����� � �������������� �� ���� ����� � ������ ��, ��� �� �� ��������� �������� �� ����� �������. �������� �����, ���� �������, ���������� �������� ���� �� ���� �����������. ������ �� �����, �� ���� ���� �������, �� ��� ��������� �����. XXXIII. (1435).


����� ������ ������������.

CXXII. Willigen Gehorsam Jag und Nacht unb zu allen Zeiten zuvor, Ehrwürdiger gnediger lieber Herr Homeister. In dem Sonntag vor der Apostel-Tag Simonis habe ich von dem Herrn Conrad Swanberg Ew. Gnaden Brief empfangen, in dem Ihr mir schreibt, daß Ihr mir gerne bessre Mähre wolltet schreiben. Gott weiß daß ich hette sie auch lieber gehört von Ew. Gnaden und vernommen. Nun es denn Gott also über uns verhangen hat, so sollten wir es billig geduldig leiben und ein besseres von seinen Gnaden bitten und hoffen. Gnediger Meister, von vergangenen Geschefften ist nicht Rath zu haben, aber von zukünstigen Gescheften soll man weislich rathen und vorsehn. Nu hör' ich sagen von Herrn Conrad Swanberg, daß die Polen den zukünftigen Tag, der auf Andreä verramet ist zu halten, nicht wollen geleisten oder betendingen, es wäre denn, man übergebe Herzog Switrigal den Großfürsten zu Litthauen und auch das Haus zu Neßaw, und Ew. gnaden noch denen Gebietigern vordaß nicht zu getrauen, es geschehe denn, daß sich die Prälaten, Ritter und Knechte, Städte unb Lanbe gegen sie verschreiben. Gnediger Meister, Ew. Gnaden und Eure gebietiger Ritter und Knechte u. s. w., also mich denn dünkt, mögen mit keiner Weise Herzog Switrigal den Großfürsten übergeben, es märe denn, daß Ihr Euch all Eurer Ehre wollt begeben, und meyneidig vor der Welt geheißen werden. Wenthe gedenkt mich recht (denn wenn ich mich recht entsinne) als ich iüngst aus war bey meinem Herrn König ißund Kayser zu Mayland und sortzu im Hofe zu Rom, derweile war Ew. Gnaden und Gebietiger und etliche vom Lande und aus den Städten zu Litthauen mit dem Großfürsten zu einem /13/ Tage und bestätigten den Bund mit dem Großfürsten von beyden Theilen als ich hörte sagen mit achtbaren und offenbaren Eyden und Kremßepus (?) (Vermuthlich die Unterschriften durch Kreuße derer die ihre Nahmen nicht schreiben konnten.) Hierum wähne ich, gnediger Homeister, daß ich, kein getreuer oder werze Mann, den ehgenannten Bund zu brechen sollte rathen. Itein hat leider Ew. Gnaden die große Macht der Polen und der Keßer (Hussiten), die sie in der Neumark und im Lande zu Preussen haben gehabt, wohl erfahren und erfunden, es ist vorsehlich (wahrscheinlich), übergebt ihr ihnen den Großfürften, sie kriegen die Lande und deren Macht zu ihrer Macht die sie jeßund haben mit den Keßern, wie Ihr ihnen denn mögtet widerstehen das seße ich zu Ew. Gnaden und Gebietigern Erkenntnisse, wenn (da) Ew. Gnaden ja ersunden hat, daß alle der Polen Theidunge nicht anders wo auf siteht (auf nichts anders abzweckt) als daß sie Euch mögten aus dem Lande theidingen.

Item gnedigster Meister, Neßaw zu vergeben, es ist vorfehlich (wahrscheinlich) daß Euch das etliche Eurer Räthe vielleicht rathen werden, sprechende, man muß thun wie mag, nicht wie man will, oder dergleichen Worte. Warlich, gnedigster Meister, es ist sicher, je mehr Ihr weg gebet, je weniger Ihr behaltet. Mancher biedere Mann unfers Orbens und sonst mancher guter Mann, Ritter und Knecht ist gestorben, eh man von der Eichen Nessaw hat gebaut. Mich dunket nicht Neßaw gering zu achten. Hetten dieß Jahr die Polen Neßaw gehabt, ich mähne sie sollten es also bestellt haben, daß im culmischen Lanbe wenig unverbrannt geblieben wäre, so auch in einem gemeinen Sprüchwort, daß eine Feste osst bewahrt ein ganzes Land. Auch, hette Neßaw ein geringer Ritter oder ein /14/ Hovemann, er wollte etwas drum leiden eh er es den Polen übergäbe. Man mag mir woht sagen, ein kleines zu übergeben auf daß man ein großes bewahrete sey wohl Rath; ich bekenne es, wenn man es also meynte und daß es also geschähe; aber ich besorge, die Polen wollen das kleine ha'n, auf daß sie das große mochten kriegen und gewinnen, darum deucht mich gut seyn , Ew. Gnaden behalten das Kleine mit dem Großen. Item, gnediger Meister, den dritten Artikel, als von Verschreibung wegen der Prälaten, Ritter unb Knechte u. s. w., habe ich dicke und osste in Eurem Rathe mit Euren Gebietigeru hören wägen, hierum es nicht noth davon zu schreiben. Ich meyne in meinem Muthe, da ist keiner von den drey Artikeln, beteidungen ihn die Polen (gelingt es ihnem damit) sie meynen in zukünstigen Zeiten ein groß Arg damit zu bethätigen. Neßaw liegt nicht fern von Thorn, gnediger Meister, Thorn liegt im culmischen Lande x. Ich weiß leiber noch nicht, wie es um alle Ding gelegen und gestalt ist aber als mich dünkt, ehe ich ihnen Neßaw gäbe, ich wollte hoffen Bromberg zu gewinnen, darnach hette (ich) einen Hausen gerüstiger Leute, die vor den Landen gesessen wären, als Helißten und in der Gegend aus x., und hette eine gute Nthdurst und einen großen Hausen Land und Leute damit zu beschimen und reite (bereite) Hände und Füsse, Gott möchte ihnen nachhelsen. Ist es nicht immer geschehn, der heute verlehren hat, wendet sich das Glück er mag morgen gewinnen, aber wo man solt also velen (fehlen) honeleute nehmen sat, das ist ohne Zweisel eine sorgl (Sorgung, Gorgniß), als es vielleicht ißund nu gelegen ist, jedoch müßte man dazu ja einen Rath finden che denn man also ganz verdürbe. Jedoch haben uns die Polen das vor gelehrt, da sie uns nöthigten /15/ daß wir ihnen musten geben hunderttausend Schock und sunszigtausend Gulden. Ich wärne es were nicht unrecht, möchten wir es also noe (nahe?) bringen. Ich besorge mich dath sollten diese Sachen in solchem Gedrengniß berichtet, wir werden doch den Polen also viel müssen geben, daß sie ihre Helfer die Keßer mögen bezahlen. Gnediger Meister, ich betenne, daß ich vicl unnüßer und unweislicher Wort Ew. Gnaden schreibe, ich thu es doch von Treuen und wollte gern, daß es also gienge, sam ich gedenke. Hierum bitte ich Ew. Gnaden demüthiglich geruht mir das zu vergeben. Gegeben zu Basel am Allerheiligen Abend im XXXIII. Jahr (1433).



Bruder Andreas Pfaffendorff.















�� ��������.


CXXIII. �� ����������, ����� ������� ���������� ������ � ����. � ����. � ����. ���������� ��������������� �������� ����� �������� � ����. ���� ������� � ������� ������� �����. ��������� ��� ��� ������ ������� ����� ���� , ��������� ����� �������� ������ � ������ ������ ��������� ���� ��������, ���������� ���� ���� � �������� � ���� ����������, ������� ���� �� �� �������� ���������, �������� � ����, �� ������ �������� ��������� �� ���� �� ��������. ������� ���� � ��������� ������ ���� ����, ���� � ���� ������ �����������, ������, �������� � ����������, ������� ����� ��� ����, ����� �������, � �������� �� ����������� ������, ��� ��, ��������� ����� �����������, �������� ����� ���������� , ������ ��������� ����� �� ����� ���� �� ������ �� ���������, �� � ����� ���������; � �� ��� ���� ���� �������� , ��� ��� ���� ��������� ������������� ����� ����, ��� ���� ����, ���� �� ����� ����, �� ���������� ������ � �� �������� ������ �����-/22/���� ������� ����� � ���������� ����� ���� � ����������� ������� ������, �� ���� ������ ������, ��� ������ ����� ���������� ����������� ���� ���� ���������� ��������, ������ �������� �� ���� �� ��������, � �������� �� ������ �� ��������� ���� ������������� . . . * � �� ��,



* ����� ���� �� ���, ���� � �� ������� ��������� ��������� ����, �� ����������� ��������, ��� �� ������� ��� �������� ����� �� ������ ���� ��������.



��� ���������� ����� ���� ������ ����� ����������� �� ����� . . . . ������� �� ����� �������� ���� � ������, ���� ��� �� � ������� ������; �� ������ �� ���� ������� �������� �� ��������, �������� ������, ��� ���� ���� �� ���������� ���� � ������� ������, �� ������ �� ��������� ������� ������, �� ��� ��������� �� ������������ ����� � ���������� ������ � ���� ����� �����������, � �� �� ������ �������� ����������, ��� �� ���� ���� �������� �������� �� ���, ����������, ���� ������ ����, �� �����, ����������� � ����������� ������, ���� ���������� ����� ����, ����, �� ������� �����������; ���� ��, ���� ����-/23/������ ������, �������� ��������� ������, �� ����� �������� �� �������� , � �� ���� ������� �� ���������� �������� ���� ��������������, ������ ��� ������ ��� ���� ���������� �������� ������, � ��� ��� ���� ������� ���� �������������� ������� ������ � ������� �������������� ��������������� ������� ������, � �� �� �������, ����� � �����, ��� ��������� ������������� ������, �� �������� ��������� �����, ��� ������ ������ � ������� ������������ ��������� � �������������� �����, � ��������� �� ������� ����� � �������� ����������� ���������� � ��������������� � �������������� ����� � ���������� ������ ���� ��������, � ���� ����� � ���� ��������� ����, ��� ���� �� �����, ���� �� ��������� ������ ���� ����� ������, ���������� �� ��� ������������, ������ ���������, ����� ���� �� ����� ����� ����������� ��������� �� ������ ���� ���� �������. ������ ���������� �� ����, ��� �������������� ���� ����� ����� ����������� �������� �� ���� ��������� ���������� � ������� ������� ����, ��� ������ �� ��������� ��� ����� ����� ��-/24/������ ��� ������, � ��� ��� ���������� ��� ������, �� ���� ��. ������ ��������� �� �����, �� �����, � ������� ���� ������, ������� � ������� ����, ����� �� ���� ����� ������� ��� �������� � ��������� ������ ������; � ��� �� ��������� ������ ������ �� ���� �����, ��� ����, ��� ��� ������ ����������� ������� ����; ��� ���� �� ������������, ��� ��� ������ �������� � ���� ������������ ���� ���, � ���� ������� �������� ��� �������� ������ ���� ��������� � �� ��������, �� ����������� ����� ������ ���, �� � �� �� ���� ����� � ������ ������ ������ ������ ������� ����. ��� ���� ����������� �� ���� � �������, �������� � ����, ����� �� ������� ���� � ������ ����� � ������������ ���������� ����, ������ �������� ���������� ��������� ���� �� ��������, ������� ����, �� ���������� �����, ��������� ���� ���� ������� �����������, �������� � ��������, ����� � ������������ , ��� �� � ������ ����� ��� ��������� ������ ������� � ������� ������, ��� �� �� ���� ��������, ���� �� ��������, �� ��������� ��� ������� �����, ����������� /25/ � �� ���������� ��� ���� ����� ��������������� � ���������� ����, ������������ ���� ���� ���� ������ � ������� ����� � ������ ������ � ����������� ���� ������ ������ ����� �����������, ��� ����, ��� �������� ���������� �� ���� �������� ������ ��������� ��� �� ������ �������� ����� , � �� �����, ���� ������ ������� �� �� ����� �� ���� ������, ����� �� � ��� ����� �������� ������ ��������� �� ������ � ���������� �� ���� ���� �� ������ � ������ ����� �������� �����, ���� �� ������� �� ������� �� ���� ����� ������, ����� �� ������ ���������������� ��� ������� � ��������, � �� ������ ������ ��� �� ��������; �� �������� �� ������, ��� � �� �� ����� ������� ������� ����. ���� �� ���� �������������� � �������� ������ ������� ���� ����������, �� �� ������ ����� � ���� ������, ��� �� ������ ���� ���� ������� �����, � �� ����� ������ �����������, ������ � �������, ������ ������ ������� ��� ��� ����������� ����� ������ ��������� ������ ������� � �����������; � ����� ���� �� ���� ���� ����� ������� /26/ �������� ������������ � ���������. �� ����� �� ���� ����� �������� ��������� ���� �� ���� � ����, ������� ������ ���� �� ����� ����� ��� ������� ��� ���������, ��������� �� ���� � �� ���� ����� ����� �������������� ����� ������ � ����. � �������� ������ ��������� . . . . ������ ������� � �������������, � ������ ��� �� �� ����� ��� ��� ���� ��� ����� ������ �������, �������� � ��������, �����, ���� ������������ ������� ������, ��� �� �� ��� ���� ���������� ������� � ��������� �� ���� ��������, ���� ������ �������� �������������� ����, � ������ ����� � ���� ������ ���������. ���� �� �����, �� ������������ ����� ������������� ������ �� ��� �� �. ��. ������ ��������� XXXIII �� ����������� . . . . . . �� ���������� ������������� ������: ������������� ����������� XXVI. �������� XIII. ���������� XIII. ������� �� ����� �� ������.


�� �������� �������� ����������.

������� �����, ��������.



�������� �� ��� ������, ��� ���� �� �����, ���������� ���� ���������, ��������, �������, �������� �������� � ���� �� ������ � ��������. �� ���� ���� �� ������� ����� �������� ��������� ����� ��� ������ ��������� ���������.

���� �����: �������� �������������� � ��������� ����� ����������: ������� ������� ���� ������� ������ �������� �� ������ ����������, ����� � ���.

�� ���� ����� ���������, ��������:

��������� ��� ����������.

CXXIII. Wir, Siegmund, von Gottes Gnaden Römischer Kaeser u. s. w., entbieten dem ehrwürdigen Meister Paulo von Rußdorff u. s. w. unsere Gnade und alles Gute. � Als der würdige Friedrich Graf zu Zolre und der strenge Ritter Reinhart von Wipperck, unsere Sendeboten, jeßund von Preussen her zu uns kommen seun, haben sie uns klärlich und volliglich erzählt alle Handlungen, die sich zwischen Euch und dem Kunig von Polen verlausen haben, und sonderlich in welcher Masse Ihr einen Frieden mit den Polen gemacht und eingegangen seyd. Solches Friedens und klägliches Geschichtes wir und alle unsere Churfürsten, Fürsten, Herren und Räthe, die denn bey uns wavem, zumal großlich erschrocken und bekümmert seyn, sonderlich darum, daß Ihr den hochgebornen Fürsten Herzog Swidrigal, Großfürsten in Litthauen unsern lieben Bruder in solchen Frieden nicht beschlossen, sondern den also gänzlich ausgelassen habt, und bekümmert uns das so viel desto mehr, darum daß unsere kayserl. Ehre damit auch berührt ist. Nach dem nu solch Einung und Bündniß, die dann zwischen Euch und dem ehgenannten unsern Bruder geschehen ist, zusorderst burch unsere Anweisung und dem Orden zu Troste geschehen ist, und hätten wohl getraut, ehe der Orden ein solches gethan hette, er hette ehe genzlich Verderben über sich gehn lassen; sonderlich auch angesehen solch Verbriesunde (hier ist ein Loch in der Urkunde) und auch daß der ehgenannte unser Bruder Herzog Swidrigal Großfürst in dem nächsten seinen (das Loch) macht, den Orden und Euch nie hinter ihm gelassen wollte, wiewohl es ihm an herten Verderben lag. Solches Euch billig zu Herzen gegangen seyn sollte, sonder-/17/lich auch daß der Friede die Länge Euch und denselbigen Landen nicht ein Friede nach (oder noch) Enthaltung, sondern ein ganz Verderben und Unterdrückung seyn mag, und nicht allein des Ordens sondern der ganzen Christenheit und können uns nicht (genug) verwundern, daß Ihr in solchen Sachen, die des Ordens Ehre, Würdigkeit und Glimpff großlich berühren, sogar geringlich gefahren habt, wiewohl Euch doch unsere obgenannte Sedeboten das vestiglich widerrathen haben. Selches uns als einem Römischen Kayer, dem der Orben zu vorsprechen sicht, in keinem Weg zu leiden ist, und wir meynen auch solchen Frieden nicht zugehn lassen, darum, daß dem Orden die Länge dadurch gründlich Verderben entstünde, und auch daß solcher Friede ohne unsern als cines Kaysers Willen und unsern Sendeboten das offentliche widerrathende geschehen ist. Und hoffen nicht daß dieselben Lande, die durch Eure Vorsahren mit großem Blutvergießen mit Hülse des Reichs und anderer Christen-Fürsten und frommer Leute von einer eichen herrlich gewonnen, und täglich mit der Hülse Gottes und deutscher Lande gewachsten und gebreitet sind, durch Eure Gäumniß und Unachtbarkcit also sollen verlohren werden, und ist auch hie tresslich gerathschlagt worden, daß besser wäe, daß sich das heilige Reich derselben Lande ganz unterwunde, denn daß sie der ganzen Christenheit zu Schaden so lüderlich sollen entzogen werden. Nu lassen wir Euch wissen, daß der ehgenannte unser Bruder Herzog Swidrigal ißuns seine ehrbare Botschaft zu uns gethan und uns erzählen lassen hat wie ihm der Orden in dem vergangenen Sommer fast hülslich gewesen sey und wie er sich ganz dazu gerichter und aus St. Johannis-Tag vor die Wille in Litthauen ziehen will und bittet uns Euch zu schreiben, zu bitten und zu gebieten, /18/ daß Ihr ihm dazu mit Macht helfet und beysieht und solcher Euer Bündniß nachgecht, wenn et die ye stet halten wollt, dabey wir prüsen daß er von solchem Euern Frieden noch nichts vernommen hat, und wenn uns solch sein Vorsoß gut bedünkt und wir ihm dazu auch getreulich nach allem Vermögen rathen und helsen wollen und Ihr das auch von Bündniß und Gelübd wegen pflichtig seyd, darum so ermahnen wir Euch aller Treue, Ehren und Pflicht, damit Ihr uns und dem Reich verbunden seyd, und gebieten Euch auch von Römisch Kayserl. Macht ernsilich und so wir hochst mögen bey Vorlisunde (Verlust) aller Eurer Würdigkeit, Ehren, Gnaden, Privilegia und Freyheit, die Ihr und der Orden von dem heiligen römischen Reiche habet, und die andern schweren Pönen die wir dazu auf Euch legen wollen, daß Ihr zur Stunde nach Angesicht dieses Briefes solchen unbilligen und unredlichen Frieden den Ihr gemacht habt ohne Willen des Reichs und wider Euer Gelübr und Bündniß abfagt und abe thut und Euch zurichtet, Herzog Swidrigaln mit aller Macht beyzustehn und zu helfen und sonderlich daß der Meister aus Liefland mit seiner Macht dem Großfürsten zuziehe und ob die Polen wider sie ziehen wollten daß Ihr dann und das ganze Land zu Preussen gen Polen rückt und alle Eure Macht wender zu Hülse und Rettung des ehgenannten Großfürsten, als Ihr denn das von Bündniß wegen pflichtig seyd, wenn wir ihm auch Hülse und Steuer zufügen und ihn nicht lassen wollen nach allem unsern Vermögen und getrauen Euch wohl Ihr werdet darinn nicht anders thun, wenn würdet Ihr Euch das widdern und Euren Glimpff also geringlich wägen, so sollet Ihr wissen und sicher seyn, daß wir unsere Gnade und Gunst ganz von Euch; wersen und mit Rathe unserer Chursürsten, Fürsten /19/ und anderer also dazu gedenken müßten, damit von dem helligen Reich unb der Christenheit dieselben Lande behielten, und daß die durch Euch nicht so kläglich verwahrlost und verlassen mürden. Und daß Ihr undern ernsiten Willen in den Sachen baß vermerken möget, den man das mit Schrifft begreisen mag, so senden wir zu Eud und dem ganzen Lande den ehgenannten Grasen Fridrichen von Zolre x. und den strengen Ritter Wiprechten von (ein Loch) � imstad unsere Sendeboten unb liben Getreuen und wollen, was sie Euch von unsertwegen sagen, erzählen und gebieten werden, daß Ihr ihnen das als uns selber genßlich glaubt, vollkommlich haltet und vollführt und darinn nicht anbers thut als lieb Euch sey die obgenannte Pene und dazu unsere und des Reiches schwere Ungnade zu vermeiden. Gegeben zu Basel versiegelt mit unserm Kayserl. uffgedruckten Innsiegel nach Christus Geburt vierzehnhundert Jahr, und darnach im XXXIIII sien Jahre an dem Sonntag Oculi in der Vaste unferer Reiche des hungarischen x., im XLVII sten, des Römischen im XIIII ten, des böhmischen im XIIII ten und des Kayserthums im Ersten Jahre.



Ad mandatum dm. Imperatoris Caspar Slick cancellarius.


Ein ganz ähnliches Schreiben, unter gleichem Dato ist ergangen an die Prälaten, Ritter, Knechte und Mannen, Städte und Gemeinden der Lande zu Preussen und Litthauen, nur ist da, nebst dem Grafen von Zollern, der Ritter Reinhardt von Neypperk genannt.

Bey den Worten �solcher unredliche Freide,� ist beygesügt: �der durch Eure Anweisung Rath und Willen also hat seyn müssen.�

Unten steht wieder flatt Neypperk, Wipprecht von Helmstad.






















�� ����������.


CXXIV. ������� ��������, ���� ������ ������, ��������� ����, ������������ ���� ����������, ����� ���������� ������ � ������������ . �������������. ���� �� ����� �������� ���� �������� ���������� �� ����, �� ������ �������, ��� �� �� ������������� ������� �����; ��� ����� ���������� ������, � ���������� ��������� ����, ������������ ���� ����� ���������, �������� ������, ����� ����� ����������� ������ � �����. �� ���������� ����� �������, ��� �������� � ����� ���� ����, ����������� ���� �����, ������� ����������� �����, ����������� �� ������ ����� ����� ����, ����� ���� �� ����� ������� �������� ������ � �� ���� ��� ���������� �� ����, �� ������ ��������, � ������� ���� ����������� �����, ��� ������� �� ����� ������ �����������. ������������ �� �� ������ � �� ������� ���������� ����. �� ������� �� ������, ��� ������ ����������, �� ����� ��������, ���������� �������� ���� �� �������� ���������� �� ���� ���, � �� ��� ���/29/����� ��� �����, ��� ��� �� ����� ������������� ������, ��� ���� ��, ������� �� ������� ����� ������ �� ��� ��� ����������, ������ ������ ������ ���������, � ��������� ���� ���������� �����. ������ �� �� �������: ��� �� �������� ����, �� �� �������� �������. ���� �� ���� �� ����� ������ �� ��� ������ �����, �� ������� �� ������ ���������, �� �������� ������ �� ����� � �� ������� �����. ����� ����������� ��������, ��������� ������ ���� �����������������; �� �������� �� ���� ���� �������� � �������� ����, ������ �������� �� �������. ���� ������� ����, ���� �� �� � ������� � �� ����� ���� ��� ����� ������ ��������, �� ������� ����, ������������ �����, �������� ������ �� �������, ���� ������ ������ �� ����� ����. ������� ��������� ���� � �������� ����, ��� ������ ���������� ��� ���� �� ����, � ����� ���� ������� ���� � �� ���� � �� ���. ѳ� ������ �� �������� ����, ��� ��������� �� ��� �����, ��� ������� � ����� � ����� �����, � �������� ����� ����, � ��� ����������� ���� �� ���� �����. ������� ��� �����-/30/���� ������� ����, ��� ���� ������� ������ ��������� ������, �� ����������� �����. ���� ������ ������ ����� � ������ �� ���������� ���� ���� � �������, �� �� ����� ������� ������ ����������� ���� � �� ������ ���������� ������ ������� , ���� �� ��� � ���� � ����������� ����� ��������� �� ���� ����� ������. ����.�� ��������� �� ��� ��� ���������� �������� ������ ��������� �������� ���������, �� XIII ������� ������. ��������������� �� ������ �� ���������.

CXXIV. Eugenius Episcopus servus servorum dei dilecbo filio nobili viro Sygismundo duci Libuanie Salutem et apostolicam benedictionem. Licet opinemur Nobilibabem Tuam ad que sunt pacis opbare Audivimus Te in presentiarum ex pacis consolatione non frui. Quinimmo multos ex subditis Tuis cum subditis dilecti filii Nobilis viri Boleslai ducis et consanguinei Tui sepe esse congressos ita ut nonnunqnam multa discrimina inter utramque partem evenerint. Percepimus inter alia dilectam in Christo filiam mulierem nobilem Sophiam prefati ducis uxorem in quodam castro tunc ejusdem ducis existentem simul cum ipso castro per homines Tuos captam esse et usque in hodiernum diem ex mandato Tuo contra prefati ducis voluntatem detineri quod profecto satis inhumanum videtur. Quid enim meruit sexus infirmior et qui pugnare non nouit. Legirnus magnos principes captis urbibus mulieres ipsas cum omni honestate ad suos statim remisisse eb quidem cum summa eorum laude hy tamen dei precepta non noverant, quanto magis Tu qui ex divina gratia christianum nomen induisti et salvatoris Tui instituta cognoscis Te obnoxium existirnas Inquit enim quos deus conjunxib homo non separet. Si vindictam aut pugnam forsitan queris certe mulier in causam venire non debeb inter furentes acies et bellorum gravissimas tempesbates hoc /21/ unum humanitabis officium servari solet ut sexus hujusmodi servebur illesus alienum quippe est a viro forti et magni animi in mulierem vel parum abbemptare. Si pacem desideras ub magis existimamus ad quam etiam totis cordis nostri visceribus Te hortamur hanc quam capbivam detines veluti pacis primitias ad virum suum ante premitbas. Sequere pacis auctorem eb mandaba ejus observa, qui ipsam pacem potest Tibi subministrare de celo cujus manum et in pace eb in bello non potes effugere. Hec inclite fili pro cordis affecbu scribimus Tibi qui sbabum eb honorem Tuum qui salubem anime Tue qui denique pacem illius pabrie propensius querimus et debemus. Age igitur et monita nostra ymmo salvaboris nostri pro virbute Tua amplecti velis. Quicquid consilii et auxilii ad federandam hujusmodi caritatem et pacem opus esse videbitur, nos ex parbe nostra libenter offerimus et parato animo repromitbimus quemadmodum et prefato duci Boleslao satis oporbune scribimus. Datum Florentie anno dominice incarnationis Millesimo quadingentesimo tricesimo quarto XIII Kalendas Novembris pontificatus nostri anno quarto.



(Gleichzeitige Abschrift.)


(����������� �������).











�� ����������.


CXXV. ������� �������� ���� ������, ������, ��������� ���� ������ ������������ ���� ���������, �������� ����� ����������, ������ � ������������ �������������. ����� ����������� �� ���� ������� ������, ���������� ����� �����, �����, �� �������� �� ������������ ��������� � ������������ ���, ����� � ��� �������� �� ���, ��������� �� ���������� � ��������� ����� ����������, � ��������� ���� ������ �������� ������ ������������� , ������� ����� � ���������� ������, �������� ����������, �� ����� �������� ������������ �� �� ����� �� ����� ����� � �������� ���� ����������. � ����� ������� ������ ��, ��� ������� ��������� ������ ���������� ���� ������������� �������� �������� �� ������ ������� ������, � �������� ��� ������ � ���������� ������ ������� �������� ������������� � ��� �� �� ���������� ������� ������ ���������� * ������������� ��-/32/����� �������� �� � ��������� �������� �� �������� ����� ����� � ������� �������� ��������, �� �������������� ������������� ����� ������ ���� �������, �� ������� ������ ���� ����������� �������� ���������� ����, ���� ���� ������������ ���������� � ���������� ������� �� ����� /33/ �������� �������������, ���� ����� �������, ��� �� ���� ������; ��� ���� ������������� ������ ���� � ���, � �� �������� ����� � ������������ �� ����������, ���������� ��� ����� ������ �����. � ������ ������ ������� ���� ������ ���� ������� �� �� ������������ ����������. � �� ������ ����� � ������������ ����, ������� ���������� ������ ������� ����� ������ ��������. � �� �������, ���, ��� ������ ����������� ��������, ������� ���������� ������������� ���� �� �������� ������� ������ � ���������� ��-/34/������ �������� � ���������� �����, � ��� ������ ���� �������� ���� ������, �������� ������ � ��������� ��������� �����, � ��� �������� ����������� ���� ������� ������? ���� ����������� ��������, ��� �� ���������� ������ ������, ��� ����� ������ ������. ������� �������� ����, ��������� ������� ����� , � ���� �������������� ����������� ��� ��������� ��� ����������� �����, ���� ������ �� ����� ������������ �������� ����� �. ��� ������������ �� ���� ���, ���������� �����, ��� ������ ������ �� ����� �����, ����� �� �������� ���������� �����������, ������� ���� ��������, ������������ � ���� �������� ���� ����� ������, � ��������� ������ ������ ��� ��������� ����� ����������� ������������ ���������� ��������, ��� ���������� �� ���� ����������� ���������� ���������� � ����������. ���� �� ���� ���� ��������, ����� ��� �� ������ ���� ����������� �������� � �� ����������� ����� ���������, �������� ���� ���� ���� ����������, ���� ���, �� ������� �� ����, ���� �������, �� ������� ������ ������ , ���������� �� ��� ������-/35/���� ���������� � ����������. �� ������, ��� �� �� ���������� ������ � ����������, ���������� �� ���� � , �� �������� ��������, ������� �� �� ��� ��������, ��� �������� �������� ��� ������ ��������� ���� � �� ���� ��� ������� �������� ���� �����. �� ������� �� ���� ����� ���������� ������ �����, �������� ������� ��� �� ���������� �������� � �� ��������� ������� � ������� ��� ������� �����, ���� ����� ������� ��� ������� � ������ �� ��� ��������. ������� ���� ���������� ����������, � ���������� �� ������� ���������, ��� ������ ���� ������� �� ������, ��� ���������� ����������� ���������� �� ���� �����, �� ����� � ���������� ���������� �� ��������� ����. �� ����������� ��� ���� ���������� , �� ����������� � ������ ������, �����, ����� ���������� ������ �����, ������� �� ������� ��������� ������������ ����. �������� ��� ��� ���������� ����� ����������, �� ����������� � ����� ������ ������ �������� ��������� � ������ ���, ����� ���� � �� ��������� ������� ��������� ������ ������ ��������� ������� �� /36/��� � ������� �������, ���� �� ������� ������, ������� �������� �� ��������� ������ � ������, ��� ������ ��������� ���� � ���������� ���� ���, ���� � ������ ������. �� ����� ����� �� ������ ���� �������� ���� ������, ���� ����� ����� � ��������� �������� �������� ��������, ���� ������� �������� ������� ������, ���� �� ��� ������ �� ���� ������ ����� ������ ����������� , �������� �� ������� �� ��������� ������ �������� �� ����������� ���, ��� ��������� �� ����� ������ ����� �������. ���, ��� ������� �� ���, ���������� ������ ������������, ���������� ���� �� ��������� �� ����������� ���� ������, ������������ ����, ����� ����������, ������ ������������, ������� ����������� �� ���� ������� ���� � �����, � �������, ����� � ��� ��������� ���� ��� �� �������; � ���� �� ��� � ������ �� ���� �����. ��� ���� ������������� ������ �������� ������, ���� ����� � ������� �������� ���� ��� ����, � ����� ��� �����, �������� ������� ������ ��������� ��� ����, ���� �� �������� ������� ��������� �������������� ����; ���� �� ��� �������-/37/��� ����� ���������� �������� � �������. ���� �� ��������� �� ��� ��� ���������� ������� ������ ������ ������ ������ ��������� ��������� ���������, �� XIII ������� ������. ��������������� �� ������ �� ���������.



* ��������, �������� ���������, � ����� �� ��� ������ �����������, ���� ������������� �� �������������, � ������ ��������� �����, � ����������� ������� ��������, ������������ ����� ������������ ������� (��. ������ �������. ���. �. V, 234. ������� �������, ���� 1425). �� ��������� ���������� �������� ��� ���� ����������� �������� �� ������ � ���������� ����������� ����������, ������� ����� �� ���� ���������� ����������, �����������, �����������. ������� ���������, ��� �� �� ����� � ��������� � ʳ���, �� ���� ������� ����� ������, ������������ �� ����, ������� �� 1415 ���� ���� ���� ��������� ���������. � ���������� ��������� ��, ��������� �������� ���������, ������ � ������� ���� ���, �� ������: �������� ���� �� 1455 ���� ������� ������������� �� �������, ���� � �� ���������� �� ����������, ���� ������� �� ��������� ������ ���������� � �� ���������� (�� �� ���������), � �� ����� ��� �� ������������ ��������������� ���������� (��. ���. ���. ���. �. V, �����. 295). �� �������, ���� ���, �� ������������ ���������� ��������, ���� ���������� �� ����������� ��������� �����, ���������� ��������������������, �� ������ �������, ��� �� ������� � ����������� ������������ ���������� ��� ������ �� �������� ����������. �� �������. �������. ��� ��� 6941 . . . ����� ������� ��������� �������� �� �������������� �� ���������� (��. ����. 205 �� ����.). ���� ��. ��� ��� 6942. . . . �������� ������� �� ����� ���� ��� ��������� ��� �������� , ���������� ������������� �� ������� �����, � ������ �� ���������, � �� ������ �� ����� . . . (��. �. 207 �� ����.)

CXXV. Eugenius Episcopus servus servorum dei dilecto filio nobili viro Bolislao magno duci Lituanie Salutera et apostolicam benedictionem. Referentibus nobis venerabili fratre Petro quem tam pro merito virtutum suarum quam pro Tui contemplacione in episcopum et pastorem gentis Samaritarum (so steht für Samaitarum) promovimus ac dilecto filio Magistro Joanne Nicolosdorff legum doctore et cubiculario nostro plane cognovimus quanto Zelo afficiatur excellentia Tua hisque ad honorem dei et salutem anirnarum pertinere noscuntur. Inter alia hoc primum Tue devotionis desiderium esse percepimus ut Ruthenorum populos ad unitatem ecclesie sancte Romane devenire conspicias et apostolice sedis fideles et devotos fieri convenisti cum venerabili fratre nostro Gerasimo eorum metropolite ut apud ipsam apostolicam sedem horum saluti consulas quam omnium ecclesiarusn magistram justissime profiteris quo factum est ut ipse se paratum exhibeat pro hujus sanctissime unionis et pacis opere ad ipsam sedem apostolicam se conferre dummodo id nobis gratum esse cognoveritis. Ex qua re exultavit cor nostrum in domino illque obtulimus ostiam iubilationis et laudis qui animo tuo hoc celeste desiderium inspirare dignatus est. Nunc primum hujus future unionis spes magna oborta est Illi laus et gloria illi gratiarum actio qui devotione tue tarn laudabile tam pium infudit desiderium. Nihil jam ambigimus inclite fili /23/ divinam misericordiam affuturam qua per tuam opern operam et industriam tam preclarum opus debitum optatumque finem consequatur quid enim dignitati Tue congruentius accidere poterat quid dignius omnium seculorum memoria quid denique amplioris meriti. Et hoc uno Te illis populis datum et a tleo constitutum poteris comprobare. Age itaque fili perge ut cepisti et immortalem gloriam exhoc sanctissimo pietatis studio Tibi vindica cura ut que felici principio cepta sunt optatum habeant prosecutionis effectum. Et ut ad rem ipsam veniamus hoc inprimis agendum est veluti ad necessarium totius operis fundamentum ut si licet ex mandato ejus Metropolite Episcopi abbates et alii provincie Ruthenorum ex omni provincie parte conveniant fiatque provinciale concilium ad dandum ipsi Metropolite mandatum per quod ad nos veniens illud sanctissiinum opus unionis et pacis nobiscum possit plene concludere. Tue igitur cure erit ut hec omnia per ordinem absolvantur presertim ita plena facultas detur qua ipse Gerasimus quam primum ad nos yeniens ad sanctissimum opus unionis et pacis ex Christo auctore proficiat. In qua re quidquid consilii et favoris esse conspexeris pro tua devotione et virtute inpendere velis fidentes preclare sapientie tue quam Tibi adeo infusam esse conspicimus ut populos Tibi creditos deo acceptabiles reddas et eorum salute facias lucrum anime Tue. Cum prjmum is venerabilis frater ad nos venerit illum manibus illum tota mentis letitia recipiemus ejusque perso-/24/nam pro tam sancto opere etiam pro Tui contemplatione honorare curabimus. Causam vero hujus sancte unionis et pacis sic habemus commendatam ut nihil omnino pretereatur quo minus debitum et felicem sorciatur effectum sic in dei miseratione confidimus. Letetur igitur inclita devotio Tua letentur et populi Ruthenorum quos per medium principatus tui veros dei cultores effectos suscipere cupimus in visceribus caritatis. Aliud superest in cumulum virtutis tue ut cum carissimo in Christo filio Polonie Rege illustri ac ejus germano filiis quondam inclite memorie Polonie regis germani Tui bonam pacem habeas ut. preteritorum oblitus ipsos ut consaguineos recognoscas per quos et Tibi et Tuis quietem et tranquillum statum consequi poteris. Profecto nihil clementie animi tui magis conveniens erit nihil glorie solii Tui magis accomodum proprium magni et exce]si principis est ad preterita non respicere et pace magis quam bello dominatum querere his presertim debes qui propinquo sanguine conjuncti sunt. Que de nepotibus tuis diximus hoc de dileclo filio nobili viro duce Sigismundo consanguineo te facere hortamur, ut scilicet secum pace et caritate Te constringas, quod et ipsum facere toto mentis affectu concupiscimus sibique satis oportune scribimus. Ex his animo tuo concipe quales dotes quantamque gratiam a deo consecutus sis atque horum beneficiorum memor cura quantum potes ub voluntati ejus pareres quod profecto efficies si que supra premi-/25/simus servare instituas sicut de Tua inclita virtute speramus. Datum Florencie anno dominice incarnationis millesimo quadringentesimo tricesimo quarto XIII Kalendas Novembris Pontificatus nostri anno quarto.




















CXXVI. ������� �������� ���� ������ ������, ���������� ����� ������ �������� *, ������������ ����� �������, ������ � ������������ �������������.



* �� ��� ���������� ���������� , ��� ��� �������� ���� ������������� ����� ��������� �����, �� ������� ����� ��� ����������� ��� ����� ������, � ��� ���, ����������� ��� � ���������, ���������� � ���� ��������� �����������. (��. ��������� �� ���. 31).



�� �������� ������ ������ �����������, ������ �� �� ������ �������� ���������� �� ���������� ���� �� ���������� ������������ ���: ��� ��������� �� ����, ��������� ����� �����, �����, �� �������� ��������� ������� ���, ������� �� �� �������� ����� ����������, � �������� ���� ���� �������� ������ �������������, ������� ����� � ��������� ����, ������� ���� � ������� ������ � ��� ������ �� ���� �������� � �������� �� �������� �������������, �� ����� ���� �������� � �� ���� ���������� ������ ������� ���� ����������. �� ��������� ������������ ����������� ����, �������������� �������� ������� ������ ���� ������� ��� �����, ��� /39/ �������, �������� ����� ����� �����, �������� �� ����������� � ����������� �� ����� �������� �������������, �� �������������� ����������� ������ ���� �������. ������ �� ����� ������� ��� ����������� �������� ������, ��� ���������� ������������ ���������� ���� , ������� �� ���� � �� �������� �������������, ������ ������ �� ������ ���� ������. ������ �������� �������� �������� ���� � ������, ��������� ���� ������������ ����������� ����, ������������� ������� ���� ������������� ����� �������� ���������. ��� ��� ������ ���� ������, ��� ������ ���� � ��� �������� ������� ���� �������? � ���� �� �������������� ��������� ��������� ���� �������� � ������ ��������� ������ ��������; ���� �� ���� �������� ������, ���� �������� ���� �����, ���� ��������� �� ����� ���� ����� ������������ � ������������ �������, �� ���� ���� ��������. � ���� ���� �������� ���� � ������ ����� ������� �������� �� ���� ������� ��������, ��� ������������ �� ������ ����� �������� ������� � ������������ �����������, ����� �� ������� ��� ���� ����� ���-/40/���� ������ ������, �������� ���� ��� ���� ����������, �������������� � ����� ��������� ���� � �� ������ ������� �������� ��� ����� ������ ����������, �� ����� �� �� ���� �� ���� �������� �� � � ��������� ���� �������� ������� ���������� � ����������. ���� ���� �� ��������� ��� ��������� ����, ����� ��������� �� ����, ���� ������ ����������������, ������ ������� �� ���� � ���������� �������� �������������, ���� �� �������� ����� ��� ����������� �������� � ��������� ������ ��������� ��� �������� ���������� � ����������. ���������� �� ������� ���; ��� ����� ���� ���� ����������� �� ���� ��������� ������, ����� ������� ����� ������ �������, �� ������� �� ������ ������ �������, ����� � ��������� ������������ ���� ������ ���� �� ������ ������. �� ������� ������ �� ����, �� ������� ���� �� ���������� �������� � ��������� ������� � ������� ������� ���� ������ �����. ������� ��� �� ��� �������������� ������ ������ ������ ������ � ����� ���� � ������ �� ��������, ��� ������ ������ ������� �� ������������ �� ���� � �����. ������-/41/�� ���, �������� � �� ������� ��� ���� ������� ����� �������� �������. �������� �� �������; ����� �� ���� ��������� �� ����: ���������� ���� ������ ��� �� ������ ��������� ���� ����� � ����� ��� �� �� ��������� ������� ����. ���� �� ��������� �� ��� ��� ���������� ������� ������ ������ ������ ������ ��������� ��������� ���������, �� XIII ������� ������. ��������������� �� ������ �� ���������.



(����������� ���������� �������. ������ �� �������� ������ ��������, � �� ���� ����� ���������, ���� ��� �� �������� �������� ���������������.)

CXXVI. Eugenius Episcopus servus servorum dei venerabili fratri nostro Gerasimo provincie Ruthenorum Archiepiscopo salutem et apostolicam benedictionem. Multa cordis nostri letitia nuper intelleximus quanto studio fraternitas Tua ad unionem catholice fidei se paratam exhibeat venientes quippe ad nos venerabilis frater Petrus quem veluti bene meritum in pastorem Samaritarum (sic pro Samaytarum) promovimus eb dilectus filius Magister Johannes Nicolosdorff legum doctor et cubicularius noster retulerunt nobis desiderium anime Tue et celum domus dei et signanter apostolice sedis cui tota mente humilitate Te affectum ostendis. Egimus omnipotenti deo gratias quod hanc mentem Tuam sua sancti spiritus gratia afflare dignetur ut omnem Ruthenorum provinciam Tibi commissam ad obedientiam et devotionem ipsius apostolice sedis quam omnium ecclesiarum caput et magistram esse constat totis affectibus inducere cupias. Cognovimus inter cetera Fraternitatem Tuam libenti animo separatam reddere ut pro consequenda hac sanctissima unitate ad nos et apostolicam sedem personaliter venias dummodo id gratum nobis esse intellexeris. Ex qua re devotionem Tuam in domino plurimum conmendamus et ipsi omnipotenti deo qui tanti boni Te ministrum eligere dignatus est iterum gratias reddimus. Id enim ministerii assumpsisti quo nichil gloriosus nichil deo /27/ acceptius nichil denique fructuosius prestare potuisses. Sic profecto decet verum servum Christi sic fidelem domini sacerdotem una est enim Christi sponsa, una columba sine macula et ruga, una catholica et apostolica ecclesia toto orbe diffusa extra quam nullus omnino salvatur Fraternitatem itaque hortamur in domino Jesu ut in eo sancto proposito perseveraris id indies ardentius exequi studeas in quo veluti totius hujus sanctissimi operis necessario fundamento id agendum esse censemus ut in Tua provincia quam primum instituas Ruthenorum provinciale concilium in quo omnes episcopi et alii qui in talibus esse solent simul conveniant ibique ab eis plenum mandatum obtineas quo hanc sanctissimam causam unionis et pacis nobiscum tractare et concludere possis. Post cum aliquibus de quibus ipsi provinciali concilio videbitur ad nos et sanctam apostolicam sedem venire festines ut hac Tua instantia hoc Tuo studio opus hujusce modi unitatis et pacis auctore domino compleatur. Situnt anima Tua ad deum fontem vivum quando venies et apparebis ante faciem domini transibisque in locum tabernaculi admirabilis usque ad domum dei in voce exultacionis et confessionis. Cum ad nos veneris, Te manibus Te amplexibus Te tota mente letitia suscipiemus et personam Tuam ut decens est honorabimus. In hoc sancto pietatis opere erimus Tibi auxilio et consilio nihilque pretermittemus quo minus res ista plenum sortiatur effectum. Exsurge igitur et confortare hujus tam precipui muneris /28/fructum pone ante oculos Tuos Conficlimus in domino qui bonus est sperantibus in eum anime querenti illum eb iterum aque multe non poterunt extinguere caritatem et flumina non cooperient eam. Datum florencie anno dominice incarnationis Millesimo quadringentesimo tricesimo quarto XIII Kal. Novembris Pontificatus nostri anno quarto.



(Gleichzeitige glaubwürdige Abschrift. Hier und da scheint der Abschreiber falsch gelesen zu haben, ich habe nicht gewagt, Berichtigungen auzubringen, um der diplomatischen Treue nichts zu vergeben.)













�XXVII. ������� �������� ���� ������ ������, ���������� ����� ����� �������� �����������, ������ � ������������ �������������. �� ������� ��������� �� ���� ��� ������� ������� ����� ��������� ����������� ������� ������ ��, ��� �������� ���� ���� ����������� ���� ��������� � ����������, ������ ��������, �� �������� ����� ���� � ���� ������������ , ����� ����� ����� �� ����� ���������, ����������� ������ ����� ����� ����������� �����. ���� ������������� ����, ������������ ���� ������ ���������� ����� �������, ��� ��������� ��� ���������� �������� �� ���� ��������, �������� ��� ���������� �����. �������� ��������� � �������� ��� ����������� � � ��������, �������������� ��������, ��������� �� �� ����� �������� ������� ����, ������� ��� � ���� �������� ���, ������� �� �� �������� ����� ����, ����� ��� ������� � ���, ��� ����, ��� ��������� ����� �����, � ��������� �� ����� ����� ����� �������� ����� � ������. ���� �� ������, ��� ���� ������� ������ ���� �������� ������, ������ ��������, ��� �������� �������� ������� ���� ��-/43/���� �������, ������ � ���������� ���� ���� ���� � �������. ������� ����������� ���������� ��������������, ��������� �� ������������ ���� ��������, ���� ��������� ����. ������ ��������� ����, �� ���������� ����������� ���������� ������, �������� ��������� ���������� ����������� ������ �� ���� � �������� ����� � ����������; ��� �� �������� �� ��������������, ������� ��� ��� ��������, �� �� ����� �� ����� �������� ���������� ���� �� ������; ��� ������� �� ������ �������, ��������� ���, ���� ������ ��� ������ , ��� ��� ����, �������� � �������. ѳ� �� �� ��� ������������ �������������; ��� ����� �� ������ ���� ��� ������ ������ ������, ���� ����� ������ ����, ����������� �������� ����� ��������, ������������ ����� ����� � ����. ���� �� ��������� �� ��� ��� ���������� ������� ������ ������ ������, ������ ��������� ��������� ���������, �� XIII ������� ������. ��������������� �� ������ �� ���������.



�������� �� ���, ����� �� ����� �����, �������� � ����� �������� ��������. /44/

(������� �� ������������, ����������� ������, ����������� �� ���������� �����),

CXXVII. Eugenius Episcopus servus servorum dei venerabili fratri Paulo Episcopo Caminacensi salutem et apostolicam benedictionem. Nonnullorum a Lituanie partibus venientium fide digna didicimus relatione, dilectos filios nobiles viros Boleslaum et Sigismundum Lituanie duces inimico pacis et humani generis instigante, apertis invicem odiis certare et acerrimum quoad possunt bellum continuo gerere. Cujus rei causa preter inumerabilia utriusque partis subditorum damna finitimorum etiam illis locorum populos agitari et rnaximis affici damnis audivimus. Quara et illorum errori et populorum qui damna sustinent incommodos paterno compatientes affectu litteras ad eos duces dedimus exhortantes et quantum oportere visum fuit urgentes ut ea que pacis sunb cogitantes quemadmodum sanguinitate juncti sunt, ita etiam velint fraterna caritate et benevolentia copulari. Hujusmodi autem litteras et si multum in ea re credimus efficaces futuras vocem tamen vivamque alterutros movere urgere et impellere posset plurimum momenti habituram speramus. Ideoque munus hoc pietata plenum episcopo et viro deum timenbe dignissimum existimamus Tuam hortamur fraternitatem ut apud predictos duces oportune et importune summa cum sollicitudine velis instare eosque ad pacem caritatem et animarum quietem unionemque nitaria in-/30/ ducere. Argumenta enim ad hanc rem illis suadendam nullatenus deesse poterunt quoniam eos faciliter adduci in sententiam credimus nisi modo sese homines sese Christianos sese consanguineos esse voluerint oblivisci. De hac autem re fraternftatem tuam strictissime oneramus quoniam nulla esse posset que nostris precordiis tenacius insideret, quam ut duces istos tot Christianorum dominos ad pacis caritatisque dulcedinem jungi sentiamus. Datum Florentie anno dominice incarnationis Millesimo quadringentesimo trigesimo quarto XIII Kalendas Novembris Pontificatus nostri anno quarto.



Eine, von Wort zu Wort gleich launtende Bulle erhielt auch Matthias Episcopus Wilnensis.



(Aus einer gleichzeitigen glaubhasten Abschrift in geheimen Archiv.)




















���������     �������     ��������


����������� ������� � c������ ua_kobzar:

�. �����-�����������, 1840 �.:   ����, � �����, �� � ����� �������� � �� � ���� ������� �� ���� ����, �� ���� ���� � ����, �� ������� ����, ����� �����������. ���� ���� �� ������ �������� � �� ���� �� ���� �������� � ��������. � �������� �� ������, �� ��� � ����� ������, ��������� ���� ���������� ��������� � ���� �����, ��� ��������. . . . )



���� ������� ������� ������ �� �i� ����i��i, ���i�i�� �� ������ �� ��������� Ctrl+Enter.