border=0><b>ucha domowa (<i>Musca domestica</i>)</b> to b│onk≤wka (<i>Diptera</i>) z rodziny muchowatych (<i>Muscidae</i>) ┐yje na Ziemii od 200 milion≤w lat, jest typowym synantropem, wystΩpuje tylko w ╢rodowisku zwi▒zanym z cz│owiekiem.<br>
Jest niewielka (samica jest wiΩksza od samca osi▒ga do 7,5 mm d│ugo╢ci), na ciemnoszarym tu│owiu widoczne s▒ pod│u┐ne paski. Ow│ok barwy szaro┐≤│tej jest ja╢niejszy na spodniej czΩ╢ci. Nogi zako±czone s▒ pazurkami i przylgami. narzady gΩbowe ss▒co-li┐ace z tr▒bka, narz▒dem dzia│aj▒cym jak pompa. Oczy z│otoczerwonobrunatne zapewniaj▒ 360<sup>o</sup> pole widzenia. <br>
Mucha lata stosunkowo wolno, ok. 8 km/h, uderza skrzyd│ami 33 razy/sek., tj. 30-krotnie szybciej od kolibra.
Mucha ┐yje ok. 4 tygodni, jednak w budynkach ludzkich mo┐e przezimowaµ w stanie anabiozy. Nawet w tak sprzyjaj▒cych warunkach prze┐ywa bardzo ma│a czΩ╢µ populacji - jesieni▒ muchy s▒ dziesi▒tkowane przez grzybicΩ.<br>
Doros│e owady ┐ywi▒ siΩ substancjami p│ynnymi, pokarmy twarde pobieraj▒ po rozpusczeniu ╢lin▒ po wstepnym strawieniu (rozpusczeniu).
DziwiΩciodniowe owady osi▒gaj▒ dojrza│o╢µ p│ciow▒. Jaja (2,5 mm) sk│adane s▒ do nawozu, sczeg≤lnie chΩtnie do ╢wi±skiego. Samica mo┐e sk│adaµ jaja nawet co 2-4 dni, jednorazowo ok. 100, w ci▒gu ca│ego ┐ycia do 600-2000. W 1 kg ╢wi±skiego nawozu mo┐e rozwijaµ siΩ 15000 larw. Po up│ywie 24 godzin wylΩgaj▒ siΩ larwy o charakterystycznym, z przodu sto┐kowo zwΩ┐onym kszta│cie. Larwy pobieraj▒ pokarm p│ynny. Szybko╢µ rozwoju uzale┐niona jest od ╢wie┐o╢ci nawozu, trwa od kilku dni do dw≤ch miesiΩcy. W ci▒gu rozwoju larwy wyd│u┐aj▒ sie z pocz▒tkowych 2 mm do 12 trzykrotnie liniej▒c. Po przepoczwarzeniu trwaj▒cym ok. 10 dni wylegaj▒ siΩ doros│e owady, po kilku minutach s▒ gotowe do lotu. Codziennie przychodzi na ╢wiat populacja much liczniejsza od ca│ej ludzko╢ci. Ka┐dego roku mucha posiada kilka generacji.<br><br>
Ten stosunkowo niedu┐y owad jest znany wszystkim, kosmopolityczny, pierwotnie wystΩpujacy w umiarkowanej strefie klimatycznej w zosta│ zawleczony przez cz│owieka r≤wnie┐ na obszary tropikalne ( w 1780 roku na pok│adzie okrΩtu kpt. Arthura Phillipa wraz z grup▒ skaza±c≤w i brytyjskimi owacami dotar│ do Australii w pobli┐e dzisiejszego Sydney). <br>
Owad ten ma olbrzymie znaczenie sanitarno-higieniczne: badania dowiod│y, ze na powierzchni swego drobnego cia│a mucha mo┐e przenie╢µ do 6000000 (sze╢ciu milion≤w), a w jelicie czterokrotnie wiΩcej (prawie 30000000) mikroorganizm≤w - w tym powoduj▒cych tak gro╝ne choroby jak <b>dur brzuszny, paratyfus, dezynteria, cholera, gru╝licΩ, polio, czerwonke, salmonellozΩ </b>- oraz stadia przetrwalnikowe paso┐yt≤w.
