Rodzaje miod≤w

W zale┐no╢ci od surowca, z jakiego powsta│ mi≤d, rozr≤┐niamy trzy zasadnicze jego typy:

	miody nektarowe (kwiatowe)
	miody spadziowe
	miody mieszane (nektarowo-spadziowe)

Miody kwiatowe w wiΩkszo╢ci wypadk≤w s▒ jasne, a tylko nieliczne ich rodzaje maj▒ zabarwienie w odcieniach od ciemno┐≤│tego do br▒zowego. Na og≤│ miody kwiatowe odznaczaj▒ siΩ wyra╝nym aromatem.
Miody spadziowe s▒ najczΩ╢ciej ciemne, przy czym zabarwienie ich ma zwykle odcie± zielonkawy i szary, tak ┐e robi▒ wra┐enie jakby przybrudzonych. Smak ich bywa nieraz nieprzyjemny i na og≤│ bardziej md│y ni┐ miod≤w kwiatowych. Niekt≤re miody spadziowe bardzo szybko krystalizuj▒.
Zasadnicze r≤┐nice wystΩpuj▒ w sk│adzie chemicznym obydwu typ≤w miodu.

Poza zasadniczym podzia│em miod≤w na nektarowe i spadziowe stosuje siΩ te┐ ich klasyfikacjΩ pod wzglΩdem barwy. Rozr≤┐niamy miody jasne, kt≤re po skrystalizowaniu maj▒ zabarwienie bia│e, kremowe, ┐≤│te, oraz ciemne po skrystalizowaniu jasnobr▒zowe i ciemnobr▒zowe (czasem z odcieniem br▒zowym lub zielonkawym). Miody jasne s▒ na og≤│ delikatniejsze w smaku od ciemnych, bardziej ostrych i "drapi▒cych".
Pr≤cz tego mo┐na rozr≤┐niaµ rodzaje miod≤w z punktu widzenia sposobu ich odbioru. NajczΩ╢ciej spotyka siΩ miody odwirowane, ale niekiedy mog▒ byµ te┐ wyt│aczane i wytapiane; s▒ one gorszej jako╢ci.

Miody gatunkowe

NajczΩ╢ciej mi≤d pochodzi z nektaru r≤┐nych ro╢lin, jednak┐e w niekt≤rych okolicach, gdzie znaczne obszary obsiane s▒ czy poro╢niΩte ro╢linami jednego gatunku, pszczelarze mog▒ uzyskiwaµ miody gatunkowe, powstaj▒ce przy ogromnej przewadze   jednej ro╢liny. Miody te w zasadzie s▒ odbierane z  ula zaraz po przekwitnieniu danej ro╢liny miododajnej i zlewane do osobnych naczy±. Okre╢lamy je nazw▒ gatunku ro╢liny, z kt≤rej g│≤wnie pochodz▒, a wiΩc mo┐e to byµ mi≤d rzepakowy, wrzosowy, akacjowy itp.

 

W warunkach Polski mo┐na uzyskiwaµ kilka rodzaj≤w miod≤w gatunkowych; om≤wimy je pokr≤tce.

Mi≤d rzepakowy.

Ze wzglΩdu na obsiewanie du┐ych obszar≤w rzepakiem (szczeg≤lnie ozimym) mo┐na stosunkowo │atwo otrzymaµ mi≤d rzepakowy, kt≤ry w stanie p│ynnym ma zabarwienie jasno┐≤│te z lekkim odcieniem zielonkawym. Krystalizuje bardzo szybko, w ci▒gu kilku dni po odbiorze. Po skrystalizowaniu mi≤d rzepakowy ma konsystencjΩ smalcowat▒ i zabarwienie lekko ┐≤│tawe, prawie bia│e. Zapach zar≤wno patoki (miodu p│ynnego) jak i krupca (skrystalizowanego), trzymanych w szczelnie zamkniΩtym naczyniu, wyra╝nie przypomina wo± kwiat≤w rzepaku.

Mi≤d wrzosowy.

Pszczelarze coraz czΩ╢ciej wykorzystuj▒ ogromne rezerwy po┐ytkowe, jakie stanowi▒ wrzosowiska, przywo┐▒c swoje pasieki na okres ich kwitnienia. W po│udniowych i ╢rodkowych rejonach kraju rzadko spotykamy kilkusethektarowe wrzosowiska, natomiast na Ziemiach Zachodnich obszary zwartych wrzosowisk zajmuj▒ tysi▒ce hektar≤w. Mi≤d wrzosowy jako patoka ma zabarwienie jasnobrunatne o odcieniu czerwonkawym i konsystencjΩ wyra╝nie galaretowat▒. Krystalizuje siΩ przewa┐nie do╢µ szybko, przybieraj▒c konsystencjΩ mas│owat▒ i barwΩ ┐≤│to brunatn▒. Mi≤d ten ma niezbyt silny zapach kwiatu wrzosu, kt≤ry stopniowo zanika, a smak przyjemny, choµ lekko gorzkawy.

Mi≤d gryczany.

Miody z nektaru gryki pochodz▒ przewa┐nie z Lubelszczyzny i p≤│nocnych wojew≤dztw kraju. W miodzie gryczanym wykryto substancjΩ lecznicz▒ zwan▒ rutyn▒. to sprawia ┐e ten gatunek miodu jest obecnie poszukiwany. Jako patoka mi≤d gryczany ma zabarwienie ciemnobr▒zowe, po skrystalizowaniu za╢ staje siΩ nieco ja╢niejszy. Smak ma ostry, drapi▒cy i wyra╝ny zapach kwiatu gryki, kt≤ry wyczuwa siΩ i w miodach z ma│▒ domieszk▒ nektaru z gryki. Krupiec jest gruboziarnisty, przy czym na powierzchni czΩsto pozostaje warstwa rzadkiego miodu.

Mi≤d akacjowy.

Czysty mi≤d akacjowy z robinii bia│ej (akacji bia│ej) ma zabarwienie lekko ┐≤│tawe; barw▒ oraz konsystencj▒ przypomina syrop z cukru buraczanego. W smaku jest md│y i prawie bez zapachu. po skrystalizowaniu nabiera barwy kremowo┐≤│tawej. Czyste gatunkowo miody z bia│ej akacji w warunkach po┐ytkowych Polski do╢µ trudno jest uzyskaµ. Jednak┐e w niekt≤rych rejonach akacja ro╢nie dosyµ zwarcie i w sprzyjaj▒cych latach mo┐na odebraµ mi≤d , kt≤ry powstaje przy du┐ej przewadze nektaru tej ro╢liny.

Mi≤d lipowy.

W╢r≤d konsument≤w miodu utar│o siΩ mniemanie, ┐e najlepszy ze wszystkich jest mi≤d lipowy. Z uwagi, ┐e na terenie Polski istnieje zaledwie kilka wiΩkszych skupisk drzew lipowych, a poza tym lipy spotyka siΩ jedynie w parkach oraz przy szosach i drogach (szczeg≤lnie w wojew≤dztwach p≤│nocnych), czystego miodu w normalnych warunkach otrzymaµ nie mo┐na. Jednak┐e w latach, kiedy pogoda szczeg≤lnie sprzyja nektarowaniu lip, a tak┐e lotom pszcz≤│, w niekt≤rych okolicach uzyskuje siΩ bardzo dobre jasne miody, powstaj▒ce czΩ╢ciowo z nektaru lipy.
Czysty mi≤d lipowy w stanie p│ynnym przypomina konsystencj▒ i barw▒ olejek rycynowy; po skrystalizowaniu ma barwΩ bardzo jasn▒, lekko kremow▒  o szarym odcieniu. Smak ma dosyµ ostry, aromat za╢ bardzo charakterystyczny i silny, przypominaj▒cy nieco zapach miΩty.

Mi≤d ze spadzi jod│owej.

W╢r≤d miod≤w spadziowych spotyka siΩ na naszym rynku jako stosunkowo czysty gatunkowo mi≤d ze spadzi jod│owej. Mi≤d ten charakteryzuje lekko ┐ywiczny zapach, przypominaj▒cy wo± jod│y; w stanie p│ynnym ma zabarwienie ciemnozielone, jest przy tym kleisty i ci▒gliwy. Krystalizuje dosyµ trudno i nier≤wnomiernie, przy czym nabiera barwy ja╢niejszej. Miody spadziowe zawieraj▒ znacznie wiΩcej ferment≤w, soli mineralnych, kwas≤w organicznych, a tak┐e inhibiny ni┐ nektarowe. Te za╢ kt≤re pochodz▒ ze spadzi z drzew iglastych, zawieraj▒ pewne substancje skutecznie lecz▒ce schorzenia dr≤g oddechowych.

Lech SΩczyk
Prezes Polskiego Zwi▒zku Pszczelarskiego