• zdobycie zawodu zgodnego z aktualnymi mo┐liwo╢ciami, zainteresowaniami, stanem zdrowia i potrzebami lokalnego rynku pracy,
• zmianΩ zawodu w przypadku, gdy wymagaj▒ tego ograniczenia wynikaj▒ce z niepe│nosprawno╢ci oraz potrzebami lokalnego rynku pracy,
• zdobycie kwalifikacji pozwalaj▒cych rozwin▒µ w│asn▒ dzia│alno╢µ,
• zdobycie umiejΩtno╢ci poszukiwania i uzyskiwania zatrudnienia.

1. osoby zatrudnione zg│aszaj▒ce zamiar i gotowo╢µ podjΩcia dodatkowego zatrudnienia w wy┐szym wymiarze czasu pracy, zgodnym z Ustaw▒ z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i spo│ecznej oraz zatrudnianiu os≤b niepe│nosprawnych albo innego zatrudnienia lub zmierzaj▒ce rozpocz▒µ dzia│alno╢µ gospodarcz▒, zarejestrowane w powiatowym urzΩdzie pracy jako poszukuj▒ce pracy w rozumieniu ustawy o zatrudnieniu i przeciwdzia│aniu bezrobociu z 14 grudnia 1994 r.
2. osoby niepe│nosprawne, zar≤wno prowadz▒ce jak te┐ wykonuj▒ce dzia│alno╢µ gospodarcz▒, w tym wykonuj▒ce wolny zaw≤d, kt≤rym podwy┐szenie lub uzyskanie nowych kwalifikacji umo┐liwi rozw≤j prowadzonej dzia│alno╢ci,
3. osoby, wobec kt≤rych zgodnie z ustaw▒ z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpiecze± Spo│ecznych, orzeczono celowo╢µ przekwalifikowania zawodowego ze wzglΩdu na niezdolno╢µ do pracy w dotychczasowym zawodzie; posiadaj▒ce decyzjΩ o przyznaniu renty szkoleniowej, skierowane do powiatowego urzΩdu pracy w celu przekwalifikowania zawodowego,
4. osoby niepe│nosprawne - pracownicy organ≤w samorz▒dowych - zatrudnione w celu reprezentowania ╢rodowiska os≤b niepe│nosprawnych.

• nale┐no╢µ dla jednostki szkol▒cej za zorganizowanie - publicznie og│oszonego - szkolenia lub nauki zawodu, wraz z kosztami egzaminu ko±cowego (z wy│▒czeniem poprawkowego), koszty ubezpieczenia od nastΩpstw nieszczΩ╢liwych wypadk≤w,
• przejazdy (w tym przewodnika lub opiekuna osoby zaliczonej do znacznego stopnia niepe│nosprawno╢ci), zakwaterowanie i wy┐ywienie (limit okre╢lony przepisami szczeg≤│owymi), je┐eli szkolenie odbywa siΩ w innej miejscowo╢ci ni┐ miejsce zamieszkania osoby niepe│nosprawnej,
• koszty us│ug t│umacza jΩzyka migowego albo lektora dla niewidomych lub osoby towarzysz▒cej osobie niepe│nosprawnej ruchowo zaliczonej do znacznego stopnia niepe│nosprawno╢ci,
• koszt niezbΩdnych bada± lekarskich oraz us│ug rehabilitacyjnych.

 Pocz▒tek tekstu

      Statystyki ostatnich lat potwierdzaj▒ tezΩ, ┐e szybko╢µ procesor≤w podwaja siΩ co p≤│tora roku. Procesor jest podstawowym sk│adnikiem innych element≤w komputera, kt≤rych zwiΩkszona szybko╢µ dzia│ania umo┐liwia wzbogacanie urz▒dzenia o nowe funkcje.
     Planuj▒c  kupno  komputera ustalamy jego parametry poprzez okre╢lenie podstawowych sk│adnik≤w. Jeszcze w po│owie 1995 r. standardowy komputer osobisty zawiera│  monitor,   klawiaturΩ, mysz, obudowΩ, czytniki dyskietek (FDD 5,25 i 3,5 cala), dysk twardy o pojemno╢ci ok. 300 MB, procesor 486 DX2-66/133 MHz i 8 MB pamiΩci operacyjnej. Wchodzi│y wtedy na nasz komputerowy rynek procesory Pentium 60 i 75 MHz, czytniki CD i karty muzyczne. W planowanym zestawie naszego komputera brali╢my wtedy pod uwagΩ mo┐liwo╢µ realnej modernizacji kupowanego zestawu. Monitor, klawiatura, mysz, obudowa, stacje dyskietek i dysk mogli╢my  zaliczyµ do element≤w sta│ych. Wystarczy│o pod koniec roku 1996 lub w roku 1997 kupiµ procesor Pentium powy┐ej 100 MHz z p│yt▒ g│≤wn▒ przeznaczon▒ dla procesor≤w od 75 do 200 MHz z pamiΩci▒ operacyjn▒ 16 lub 32 MB i ewentualnie uzupe│niµ o czytnik CD oraz kartΩ muzyczn▒ z g│o╢nikami, by znowu nasz komputer spe│nia│ standard nowoczesno╢ci.
     Jeszcze pod koniec 1997 r. wydawa│o siΩ, ┐e modernizacja komputera dalej polegaµ bΩdzie na wymianie jedynie procesora, pamiΩci operacyjnej i ewentualnie p│yty g│≤wnej z dokupieniem wiΩkszego dysku. Niestety, g│≤wny producent procesor≤w - firma Intel wprowadzi│a nowy standard procesora, p│yty g│≤wnej i obudowy - ATX. Pocz▒wszy od Pentium II musimy w procesie modernizacji uwzglΩdniµ  zmianΩ  obudowy komputera. 
     Znakomite parametry wydajno╢ciowe procesor≤w i pojemno╢ciowe dysk≤w twardych zachΩci│o programist≤w system≤w operacyjnych i oprogramowania u┐ytkowego do wzbogacenia standardu oprogramowania komputera o obraz i d╝wiΩk.
     Nowy standard oprogramowania jest äpamiΩcio┐r▒cy", gdy┐ przyk│adowo standardowa p│ytka CD (Compact Disk) mo┐e pomie╢ciµ ok. 74 minut muzyki lub 650 MB (Mega Bajt≤w - milion≤w znak≤w) tekstu. Fakt ten oznacza konieczno╢µ kupienia nowego dysku o pojemno╢ci kilku GB (Gi-ga Bajt≤w - miliard≤w znak≤w). Bez dysku, o tak du┐ej pojemno╢ci nie mo┐emy efektywnie u┐ywaµ nowego systemu operacyjnego WINDOWS 98, czy najnowszej wersji powszechnie stosowanego pakietu biurowego MS Office.
     Mo┐na by powiedzieµ, ┐e wystarczy zmieniµ tylko dysk twardy w naszym starym komputerze, ale okazuje siΩ, ┐e BIOS (Basic Input Output System - podstawowy system obs│ugi wej╢cia i wyj╢cia) naszego komputera mo┐e efektywnie obs│u┐yµ dyski do pojemno╢ci 512 MB. Buntujemy siΩ i m≤wimy, ┐e zostaniemy przy systemie DOS 6.22 i Windows 3.11. W≤wczas jednak sami musimy sobie radziµ z naszymi problemami. Producenci bowiem nie rozwijaj▒ starego oprogramowania. Musimy wiedzieµ, ┐e poza nowymi mo┐liwo╢ciami system Windows 98 (czy ostatnia wersja Windows 95) doskonale obs│uguje Internet, traktuj▒c tΩ funkcjΩ jako jedn▒ ze standardowych element≤w systemu operacyjnego.
     Istnieje mo┐liwo╢µ ta±szej modernizacji komputera - bez zmiany obudowy. Zamiast procesora firmy Intel mo┐emy zastosowaµ procesor K6 II firmy AMD. Ten procesor dor≤wnuje szybko╢ci▒ odpowiedniej wersji procesora Pentium II, a jest ╢rednio o 30 % ta±szy. Nie mamy jednak pewno╢ci, czy spe│nia on wszystkie nasze wymagania.
     W tym przypadku musimy poradziµ siΩ os≤b, kt≤re u┐ywaj▒ procesor≤w tej firmy w podobnym zakresie oprogramowania. Osobi╢cie polecam (na chwilΩ obecn▒) procesor firmy AMD K6 II 333 Mhz.
     Firmy komputerowe czΩsto polecaj▒ ta±sze procesory Intela o nazwie CELERON. Nie polecam tego procesora. Podstawow▒ jego niedoskona│o╢ci▒ jest zmniejszona czterokrotnie pamiΩµ drugiego poziomu w stosunku do standardu Intela. Zamiast 512 KB pamiΩci - zastosowano 128 KB. 
Wiemy, ┐e w naszym ╢rodowisku jest rozpoznawanie mowy. Zamiast pisaµ przy u┐yciu klawiatury, tekst mo┐emy dyktowaµ komputerowi. Po zako±czeniu dyktowania tekst ten sprawdzimy i poprawimy ewentualne niedom≤wienia i b│Ωdy.
     Na rynku istniej▒ programy rozpoznawania mowy w jΩzyku angielskim i podobno trwaj▒ prace nad jΩzykiem polskim. W procesie rozpoznawania mowy musi byµ u┐yty procesor o czΩstotliwo╢ci przynajmniej 200 Mhz. Jest to konieczne, gdy┐ w trakcie rozpoznawania mowy przeszukiwany jest s│ownik jΩzyka, kt≤rym siΩ pos│ugujemy. Wymaga to niebagatelnej szybko╢ci, ale za to stwarza znaczne mo┐liwo╢ci kontroli poprawno╢ci tekstu.
     Firma Intel wzbogaci│a zestaw instrukcji procesora P III o 60 instrukcji rozpoznawania mowy. Zdynamizowa│o to proces rozpoznawania m≤wionego tekstu. System rozpoznawania mowy przewiduje adaptowanie siΩ programu do naszego g│osu. Poprzednio ten proces trwa│ nawet kilka miesiΩcy, podczas gdy przy procesorze P III wystarczy kilka minut.

Tak wiΩc, dla zainteresowanych powstaje dylemat:
- kupiµ dro┐szy procesor w oczekiwaniu na polski program rozpoznawania mowy,
- czy liczyµ siΩ z wymian▒ procesora, gdy taki program bΩdzie dostΩpny dla naszego ╢rodowiska?

 Pocz▒tek tekstu

Wychodz▒c naprzeciw du┐emu zainteresowaniu, jakie w ostatnim czasie wywo│uj▒ zagadnienia z dziedziny nowoczesnej rehabilitacji inwalid≤w wzroku, postanowili╢my rozpowszechniµ informacje na ten temat. Wspieramy siΩ przy tym na naszym wieloletnim do╢wiadczeniu w pracy z niewidomymi i s│abowidz▒cymi. Jeste╢my firm▒ (Zak│adem Pracy Chronionej), kt≤ra przez 10 ostatnich lat najpierw opracowywa│a dla naszego ╢rodowiska nowatorskie rozwi▒zania informatyczne, a nastΩpnie rozpowszechnia│a i popularyzowa│a je w╢r≤d polskich niewidomych. Uwa┐amy, ┐e Pa±stwa plac≤wka, kt≤ra stale pomaga w zdobyciu wykszta│cenia oraz znalezieniu pracy osobom niepe│nosprawnym powinna dysponowaµ bie┐▒cymi informacjami na temat najnowszych osi▒gniΩµ informatycznych dla niewidomych.
Nowoczesna rehabilitacja pozostaje w ╢cis│ym zwi▒zku z informatyk▒, Prawie wszystkie specjalistyczne urz▒dzenia wsp≤│pracuj▒ bowiem z komputerem. Celem jest stworzenie takiego stanowiska pracy, kt≤re w maksymalny spos≤b usamodzielni niewidom▒ osobΩ i uczyni z niej pracownika skutecznie konkuruj▒cego ze zdrowymi kandydatami.
W niniejszym li╢cie pragniemy zaprezentowaµ Pa±stwu kr≤tk▒ charakterystykΩ zestaw≤w lektorskich - kompletnych i wielofunkcyjnych stanowisk pracy.
Na zestaw lektorski sk│adaj▒ siΩ nastΩpuj▒ce elementy: komputer, skaner, program do rozpoznawania druku, program czytaj▒cy tekst i syntezator mowy. Drukowany tekst (np. czasopismo) wk│adamy do skanera. Po uruchomieniu komputera i programu rozpoznaj▒cego druk, tekst jest äprzenoszony" do komputera, a nastΩpnie - przy pomocy programu ud╝wiΩkawiaj▒cego i syntezatora - u┐ytkownik ods│uchuje to, co zdrowy czytelnik mo┐e przeczytaµ. Opr≤cz tego zestaw lektorski pozwala na swobodne wΩdrowanie po Intemecie, najwiΩkszym obecnie skupisku informacji. Zapewnia te┐ dostΩp do baz danych, umo┐liwia wysy│anie plik≤w na odleg│o╢µ. Ka┐dy tekst mo┐na przerobiµ i skorygowaµ na bie┐▒co, niezale┐nie od tego czy zosta│ uzyskany w drodze skanowania czy otrzymali╢my go w postaci elektronicznej z dowolnego ╝r≤d│a. Niewidomy, przeszkolony w obs│udze takiego zestawu nie potrzebuje pomocy osoby drugiej. Komputer ze specjalistycznym oprogramowaniem, nie jest tylko maszyn▒ do czytania, lecz wielofunkcyjnym urz▒dzeniem pozwalaj▒cym na samodzieln▒ tw≤rcz▒ pracΩ, zdobywanie informacji, nieograniczone rozwijanie zainteresowa±.
Wielofunkcyjnej roli zestawu komputerowego, przeciwstawiana jest rzekoma │atwo╢µ w obs│udze urz▒dze± lektorskich wynikaj▒ca z realizowania wy│▒cznie jednego zadania - czytania. Co wa┐niejsze urz▒dzenia lektorskie s▒ wyra╝nie dro┐sze od lektorskich zestaw≤w komputerowych, maj▒ te┐ znacznie wiΩksze rozmiary.
Przyk│ady zestaw≤w lektorskich prezentuje tabela. Pragniemy nadmieniµ, ┐e zosta│y one przetestowane przez wielu niewidomych Polak≤w.