W potocznej ╢wiadomo╢ci efekt cieplarniany kojarzy siΩ z zagro┐eniem wielkimi zmianami klimatycznymi o trudno przewidywalnych konsekwencjach. W rzeczywisto╢ci potencjalna katastrofa nie nast▒pi w wyniku zaistnienia efektu szklarniowego, lecz w wyniku natΩ┐enia zjawiska ju┐ istniej▒cego. Co wiΩcej zjawisko to umo┐liwia ┐ycie na Ziemi. Bowiem zak│adaj▒c nieistnienie gaz≤w szklarniowych, Ziemia by│aby ogrzewana tylko za pomoc▒ samej energii s│onecznej, gdy┐ ca│e promieniowanie d│ugofalowe emitowane przez ZiemΩ uchodzi│oby w kosmos (zobacz Dzia│anie efektu cieplarnianego)

Jednak z punktu widzenia ochrony ╢rodowiska, najwa┐niejsze s▒ rzeczywiste i potencjalne skutki efekty cieplarnianego. Istnieje wiele powa┐nych przes│anek, ╢wiadcz▒cych o ju┐ istniej▒cycm powa┐nym zagro┐eniu, przy czym przysz│e zagro┐enia s▒ niezwykle trudne do przewidzenia. Pewny jest wzrost stΩ┐enia dwutlenku wΩgla w ostatnich czasach. Pewny jest tak┐e wzrost temperatury w ci▒gu ostatnich 100 lat. Poza tym uczeni zwracaj▒ dzi╢ uwagΩ na szereg niepokoj▒cych zjawisk, zachodz▒cych w ╢rodowisku, takich jak:

• Wzrost ╢redniej temperatury w Arktyce o 3░C od 1920 roku, a ╢redniej zimowej a┐ o 7░C.
• Susza w strefie Sohelu - panuj▒ca od 1968 roku.
• Gor▒ce lata i ciep│e zimy w ostatnich dekadach
• Lekkie przesuniΩcia stref klimatycznych w stronΩ r≤wnika, czego efektem by│a susza w Senegalu w 1973 roku.

Jednak g│≤wne skutki ocieplenia mo┐emy odczuµ w po│owie przysz│ego wieku. Prognozy te przynosz▒ niezbyt optymistyczny obraz: przewiduje siΩ, ┐e nast▒pi odtajenie wiecznej zmarzliny na wielu obszarach, co spowoduje powstanie zabagnie± i dodatkow▒, naturaln▒ produkcjΩ gaz≤w cieplarnianych CH₄ i CO₂. Przewiduje siΩ, ┐e podwojenie koncentracji w powietrzu tego ostatniego z 0,03% do 0,06% spowoduje wzrost ╢redniej temperatury powietrza nad powierzchni▒ Ziemi o 2,3░C, co doprowadziµ mo┐e do stopienia lodowc≤w biegunowych, w efekcie czego poziom wody podniesie siΩ o 60-75m i Ziemi mo┐e groziµ potop. Wizja podwojenia koncentracji dwutlenku wΩgla przed 2050 rokiem jest ma│o prawdopodobna, natomiast z du┐ym prawdopodobie±stwem, na prze│omie pierwszego i drugiego µwierµwiecza XXI wieku, w atmosferze bΩdzie 400 ppm CO₂. Jednocze╢nie zawiesiny py│≤w w powietrzu mog▒ odbijaµ promienie s│oneczne i temperatura, pomimo wzrostu stΩ┐enia CO₂, nie bΩdzie wzrastaµ, co obserwuje siΩ obecnie.Jednak┐e stale nastΩpuj▒ce podgrzewanie w≤d oceanicznych, powoduj▒ce wzrost objΩto╢ci wody i topnienie lodowc≤w, dotychczas spowodowa│o tylko w ci▒gu ostatnich 110 lat (1880-1990) podniesienie poziomu lustra ocean≤w i m≤rz o 11 cm.

Wzrost poziomu morza zagrozi najgΩ╢ciej zaludnionym rejonom Ziemi - konieczna bΩdzie budowa wielu urz▒dze± ochronnych, analogicznych do funkcjonuj▒cych ju┐ w Holandii, jednak nawet one mog▒ okazaµ siΩ niewystarczaj▒ce. Obliczono, ┐e ilo╢µ wody powsta│ej po stopieniu lod≤w Grenlandii i Antarktydy wystarczy w zupe│no╢ci, aby zalane zosta│y: Londyn, Hamburg, Kopenhaga i Sztokholm, Wenecja, wiΩkszo╢µ Belgii, prawie ca│a Holandia i Dania, ogromne obszary Bangladeszu, a w przypadku Polski znikn▒│by Szczecin, Koszalin, S│upsk, wiΩkszo╢µ Gdyni i Gda±ska, Malbork, Elbl▒g, a nawet Grudzi▒dz. To "tylko" niekt≤re z wielu miejsc, kt≤re wsp≤lnie tworz▒ nasz ªwiat, lecz mog▒ w wyniku efektu cieplarnianego, bΩd▒cego skutkiem naszej dzia│alno╢ci, znikn▒µ pod wod▒.

Kolejnym skutkiem mog▒ byµ znaczne zmiany w globalnej cyrkulacji atmosfery, przyczyniaj▒ce siΩ do przesuniΩcia stref klimatycznych ku biegunom, co spowoduje rewolucjΩ w rolnictwie, bowiem g│≤wne rejony upraw w strefie umiarkowanej przesun▒ siΩ na terytorium ªrodkowej Kanady i Syberii, charakteryzuj▒ce siΩ niesprzyjaj▒cymi intensywnej produkcji rolnej glebami.

Nast▒pi tak┐e dalsze pogorszenie warunk≤w opadowych w dzisiejszych strefach g│odu, np. Sahel. Wskutek zmian stref klimatycznych mo┐e tak┐e powstaµ wiΩcej pusty± i step≤w na terenach dotychczas poro╢niΩtych zieleni▒.

Szok termiczny mo┐e wywo│aµ tak┐e powa┐ne zak│≤cenia w funkcjonowaniu ekosystem≤w le╢nych w naszej strefie klimatycznej, gdy┐ lasy iglaste, typowe dla Polski, mog▒ nie wytrzymaµ wiΩkszych temperatur.

Mo┐liwy jest jednak, z pozoru absurdalny, dok│adnie odwrotny scenariusz: ocieplenie spowoduje wiΩksze nagromadzenie lod≤w. Mo┐e siΩ zdarzyµ, ┐e zwiΩkszy siΩ parowanie wody z nagrzanych ocean≤w, a wiΩc zwiΩksz▒ siΩ znacznie opady, w tym opady ╢niegu nad Grenlandi▒ i Antarktyd▒. Je╢li roczny dop│yw wody w postaci ╢niegu by│by wy┐szy, ni┐ jej utrata przez topnienie, mieliby╢my wiΩcej lod≤w z powodu wy┐szej temperatury. Jest to jednak ma│o prawdopodobne, a wszystko zmierza w dok│adnie przeciwnym kierunku...

Podsumowuj▒c skutki efektu cieplarnianego ju┐ teraz wprowadzaj▒ bardzo niepokoj▒ce zmiany w klimacie ca│ego ªwiata. Jednak ekstremum tego zjawiska powinno nast▒piµ w najbli┐szym 50-cio leciu. Wtedy skutki mog▒ byµ katastrofalne: mo┐e nast▒piµ zalanie powa┐nych obszar≤w na ca│ej Ziemi, mog▒ zwiΩkszyµ siΩ obszary pustynne, stepy i sawanny. Mo┐e doj╢µ to tego, i┐ tam, gdzie obecnie ziemie s▒ ┐yzne, bΩdziemy zmuszeni uprawiaµ kukurydzΩ. Jednak za 50 lat bΩdzie ju┐ za p≤╝no, aby cokolwiek zmieniµ, uratowaµ. Takie dzia│ania nale┐y podj▒µ ju┐ dzi╢, a nawet teraz jest za p≤╝no. Niezbyt optymistyczna jest my╢l, ┐e wskutek rozwoju ludzko╢ci Nasza Planeta bΩdzie przypomina│a krajobraz z Marsa.
Dlatego nale┐y natychmiast zacz▒µ dzia│aµ i rozwin▒µ ju┐ podejmowane dzia│ania prowadz▒ce do ratowania ªwiata.