╤╬┴╤╥┬┼══╬╤╥▄ ┴┼╟ ╩╨└╞╚

╚ΣσΦ ╧ⁿσ≡α ╧≡≤Σεφα Ωα±αδΦ±ⁿ Ω≡σΣΦ≥α Φ φαδεπεΓ

┬ΦΩ≥ε≡ ┴≤≥ε°Φφ

┬ ╞╚╟═╚ ΩαµΣεπε ≈σδεΓσΩα φα±≥≤∩ασ≥ ∞ε∞σφ≥, ΩεπΣα εφ ∩εδ≤≈ασ≥ Γετ∞εµφε±≥ⁿ ∩≡ε ΓΦ≥ⁿ ±ΓεΦ ≡ατφεεß≡ατφ√σ Ωα≈σ±≥Γα Φ ±Σσδα≥ⁿ Γ√ßε≡: ±δΦ≥ⁿ±  ± εß∙Φ∞ ∩ε≥εΩε∞, φΦ≈σ∞ φσ Γ√ΣαΓα  ±Γεσπε ∩≡Φ±≤≥±≥ΓΦ , ΦδΦ, ∞εµσ≥ ß√≥ⁿ, ßστ≡α±±≤Σφε ß≡ε±Φ≥ⁿ±  Γ∩σ≡σΣ, ΓετπδαΓΦΓ ²≥ε≥ ∩ε≥εΩ, ΦδΦ, φαεßε≡ε≥, φαΘ≥Φ ±Γε■ ∩ετΦ÷Φ■ Φ ±∞σδε ∩≡ε≥ΦΓε∩ε±≥αΓΦ≥ⁿ σσ εß∙σ∞≤ ∞φσφΦ■. ╥αΩ ≡εµΣα■≥±  πσφΦΦ εΣφεΘ φε≈Φ, εΣφεπε ±≡αµσφΦ , Ω≤∞Φ≡√ ±Γεσπε ∩εΩεδσφΦ .

╧ⁿσ≡ ╞ετσ⌠ ╧≡≤Σεφ ∩ε ΓΦδ±  φα ±Γσ≥ 15  φΓα≡  1809 πεΣα Γ ±σ∞ⁿσ Ω≡σ±≥ⁿ φΦφα Γ ∩≡σΣ∞σ±≥ⁿσ πε≡εΣα ┴σταφ±εφα, ≡εΣΦφ√ ┬ΦΩ≥ε≡α ├■πε. ╤σ∞ⁿ  µΦδα φα π≡αφΦ φΦ∙σ≥√, Γ∩≡ε≈σ∞, ΩαΩ Φ ßεδⁿ°Φφ±≥Γε Ω≡σ±≥ⁿ φ ≥επε Γ≡σ∞σφΦ. ╧ⁿσ≡ Σε 12 δσ≥ ∩α± Ωε≡εΓ φα ßσ≡σπα⌡ ╬φⁿ φα, Γ µΦΓε∩Φ±φεΘ ±σδⁿ±ΩεΘ ∞σ±≥φε±≥Φ. ╨εΣΦ≥σδ ∞ ≤Σαδε±ⁿ ∩ε∞σ±≥Φ≥ⁿ ∞αδⁿ≈ΦΩα Γ Ωεδδσµ ∩ε ∩≡ε≥σΩ÷ΦΦ ⌡ετ Φφα ∩ΦΓεΓα≡σφφεπε ταΓεΣα, πΣσ ε≥σ÷ ±δ≤µΦδ ≡αßε≈Φ∞.

┬ Ωεδδσµσ ∞αδⁿ≈ΦΩ ß√δ εΣφΦ∞ Φτ ∩σ≡Γ√⌡. ╬φ ±ετφαΓαδ ±σß  ±∩ε±εßφσσ Φ ²φσ≡πΦ≈φσσ ±ΓεΦ⌡ ±Γσ≡±≥φΦΩεΓ, ∞σµΣ≤ Ωε≥ε≡√∞Φ ß√δε ∞φεπε ßεπα≥√⌡. "┴σΣφε±≥ⁿ, - πεΓε≡Φδ ■φε°α, - φσ ∩ε≡εΩ, εφα ⌡≤µσ ∩ε≡εΩα". ╬φ ≡σ°Φδ ± ∩ε∞ε∙ⁿ■ τφαφΦΘ ±Σσδα≥ⁿ±  ßεπα≥√∞ Φ ∞επ≤∙σ±≥Γσφφ√∞, ΣεßΦ≥ⁿ±  ≤±∩σ⌡α Γ µΦτφΦ. ╚ ≤≈Φδ±  ± ≤Γδσ≈σφφε±≥ⁿ■ ≈σδεΓσΩα, ε≥Ω≡√Γα■∙σπε ΣΓσ≡ⁿ Γ φεΓ≤■ µΦτφⁿ. ╤Ωαµσ∞ ±≡ατ≤, ≈≥ε σπε ∞σ≈≥√ ≡ατßεπα≥σ≥ⁿ φσ ε±≤∙σ±≥ΓΦδΦ±ⁿ. ╚τ-τα φσΣε±≥α≥Ωα ∞α≥σ≡Φαδⁿφ√⌡ ±≡σΣ±≥Γ σ∞≤ ∩≡Φ°δε±ⁿ ε±≥αΓΦ≥ⁿ Ωεδδσµ, φσ ταΩεφ≈ΦΓ εΣφεπε Ω≤≡±α, Φ Γ 19 δσ≥ ∩ε±≥≤∩Φ≥ⁿ ≡αßε≈Φ∞ Γ ≥Φ∩επ≡α⌠Φ■ ├ε≥ⁿσ Γ ┴σταφ±εφσ. ├■±≥αΓ ╘αδδε, ∩εδ≤≈α≥σδⁿ ±≥Φ∩σφΣΦΦ Φ∞σφΦ ╤■α≡α ┴σταφ±εφ±ΩεΘ αΩαΣσ∞ΦΦ, Ωε≥ε≡α  Γ√ΣαΓαδα±ⁿ ∞εδεΣ√∞ δ■Σ ∞, ∩≡ε ΓΦΓ°Φ∞ Γ√Σα■∙Φσ±  φα≤≈φ√σ Φ δΦ≥σ≡α≥≤≡φ√σ Σα≡εΓαφΦ , φε φσ εßδαΣαΓ°Φ∞ Σε±≥α≥ε≈φ√∞Φ ±≡σΣ±≥Γα∞Φ Ω µΦτφΦ, τα∞σ≥Φδ ±≥α≡α≥σδⁿφεπε Φ π≡α∞ε≥φεπε φαßε≡∙ΦΩα, Ωε≥ε≡√Θ ΦφεΘ ≡ατ ∩ε±δσ Ωε≡≡σΩ≥≤≡√ ╘αδδε φα⌡εΣΦδ Γ ≥σΩ±≥σ ε°ΦßΩΦ Φ ±α∞ Γφε±Φδ Φ±∩≡αΓδσφΦ . ╬φ ∩≡σΣδεµΦδ ╧≡≤Σεφ≤ µΦ≥ⁿ Γ∞σ±≥σ φα εΣφ≤ ±≥Φ∩σφΣΦ■ Φ ∩≡σΣ≡σΩ σ∞≤ ßεδⁿ°εσ ß≤Σ≤∙σσ: "┬√ ß≤Σσ≥σ, ╧≡≤Σεφ, Γε∩≡σΩΦ Γα°σΘ Γεδσ, φσΦτßσµφε ∩Φ±α≥σδσ∞ Φ ∩≡ε⌠σ±±ε≡ε∞; Γ√ ß≤Σσ≥σ εΣφΦ∞ Φτ ±Γσ≥Φδ φα°σπε ΓσΩα..." ╧≡≤Σεφ ε≥Γσ≥Φδ σ∞≤ Γσ≡φεΘ Φ ∩≡σΣαφφεΘ Σ≡≤µßεΘ.

┬ 1837 πεΣ≤ ╧≡≤Σεφ φα∩Φ±αδ ∩σ≡Γεσ ±ε≈ΦφσφΦσ - "╬∩√≥ Γ±σεß∙σΘ π≡α∞∞α≥ΦΩΦ", α Γ ±δσΣ≤■∙σ∞ πεΣ≤ εß≡α≥Φδ±  Γ ┴σταφ±εφ±Ω≤■ αΩαΣσ∞Φ■ Φ ∩εδ≤≈Φδ ±≥Φ∩σφΣΦ■ Φ∞σφΦ ╤■α≡α - ÷σδεσ ±ε±≥ε φΦσ Σδ  φσπε. ▌≥ε ±εß√≥Φσ ∩εß≤ΣΦδε σπε ± ≤ΣΓεσφφεΘ ²φσ≡πΦσΘ ταφ ≥ⁿ±  ∩Φ±α≥σδⁿ±ΩΦ∞ ≥≡≤Σε∞ Φ ∩εΦ±Ωε∞ ε≥Γσ≥εΓ φα Γσ≈φ√σ Γε∩≡ε±√ ß√≥Φ . ┼πε ε≈σ≡σΣφα  φσßεδⁿ°α  ≡αßε≥α "╬ ∩≡ατΣφεΓαφΦΦ Γε±Ω≡σ±σφⁿ " ±ΓΦΣσ≥σδⁿ±≥Γ≤σ≥, ≈≥ε Γ ∞Φ≡εΓεττ≡σφ≈σ±Ωε∞ ∩δαφσ εφ ≤µσ ε∩≡σΣσδΦδ± . "╤≥≡αΣαΘ Φ ≤∞≡Φ, σ±δΦ ∩εφαΣεßΦ≥± , φε πεΓε≡Φ δ■Σ ∞ Φ±≥Φφ≤ Φ ±≥εΘ τα ±Φ≡ε≥≤" - ²≥ε ±≥αδε Σδ  ╧≡≤Σεφα ΣσΓΦτε∞ µΦτφΦ, ΩαΩ Φ σπε ⌡α≡αΩ≥σ≡φα  ≈σ≡≥α - ≤Γσ≡σφφε±≥ⁿ, ≈≥ε Φ∞σφφε εφ  Γδ σ≥±  φε±Φ≥σδσ∞ Φ±≥Φφ√.

* * *

╧σ≡σστΣ Γ ╧α≡Φµ εßσ≡φ≤δ±  Σδ  φσπε ∩επ≡≤µσφΦσ∞ Γ ≥ µσδεσ φ≡αΓ±≥Γσφφεσ ±ε±≥ε φΦσ. ╬ΣΦφε≈σ±≥Γε Φ ∞α≥σ≡Φαδⁿφ√σ ≥≡≤Σφε±≥Φ ≤πφσ≥αδΦ ╧≡≤Σεφα. ┬ ≥αΩε∞ ∩εΣαΓδσφφε∞ φα±≥≡εσφΦΦ εφ φα∩Φ±αδ ±Γε■ τφα∞σφΦ≥≤■ ΩφΦπ≤ "╫≥ε ≥αΩεσ ±εß±≥Γσφφε±≥ⁿ?". ╧ε±δσ ≡ατ ∙σΘ ⌠≡ατ√ ╧≡≤Σεφα, ∩ε± πφ≤Γ°σΘ φα ±α∞εσ ±Γ ∙σφφεσ: "±εß±≥Γσφφε±≥ⁿ σ±≥ⁿ Ω≡αµα", - ≈Φ≥α■∙α  ∩≤ßδΦΩα Φ ∩≡αΓΦ≥σδⁿ±≥Γε ±≥αδΦ ΓΦΣσ≥ⁿ Γ φσ∞ ≡σΓεδ■÷Φεφσ≡α, ε∩α±φεπε Γ≡απα ±≤∙σ±≥Γ≤■∙σπε ±ε÷Φαδⁿφεπε ±≥≡ε . ═α Σσδσ ²≥ε ß√δε ε°Φßε≈φεσ ∩≡σΣ±≥αΓδσφΦσ. ╧≡ε±≥ε ╧≡≤Σεφ δ■ßΦδ ±Φδⁿφ√σ εß≡ατφ√σ Γ√≡αµσφΦ : "▀ ≤ßⁿ■ Γ ε≥≈α φφεΘ ±⌡Γα≥Ωσ ±εß±≥Γσφφε±≥ⁿ Φ φσ±∩≡αΓσΣδΦΓε±≥ⁿ". ╬ΣφαΩε ²≥ε ß√δΦ ≥εδⁿΩε ²⌠⌠σΩ≥φ√σ, ΩαταΓ°Φσ±  ±≥≡α°φ√∞Φ ±δεΓα, τΓ≤≈αΓ°Φσ φα Γ±■ ┼Γ≡ε∩≤ Γ∞σ±≥σ ± σπε Φ∞σφσ∞.

╤ 1843 ∩ε 1847 πεΣ√ ╧≡≤Σεφ ∩≡εßεΓαδ ≤±≥≡εΦ≥ⁿ µΦτφⁿ, ταΓσΣ≤  Σσδα∞Φ ⌠Φ≡∞√ ├ε≥ⁿσ, ταφΦ∞αΓ°σΘ±  ≥≡αφ±∩ε≡≥Φ≡εΓΩεΘ δσ±α Φ ≤πδ , φε ε±≥αΓΦδ σσ ≡αΣΦ µ≤≡φαδΦ±≥±ΩΦ⌡ Φ δΦ≥σ≡α≥≤≡φ√⌡ ≥≡≤ΣεΓ. ╧≡≤Σεφ τφαΩε∞Φ≥±  Γ ╧α≡Φµσ ± ╠α≡Ω±ε∞, ± Ωε≥ε≡√∞ ∩≡εΓεΣΦ≥ ΣεδπΦσ φε≈Φ Γ ±∩ε≡α⌡ Φ Γ√≡αßε≥Ωσ ±εß±≥Γσφφ√⌡ Γτπδ ΣεΓ Φ ≤ßσµΣσφΦΘ. ╠εδεΣεΘ ╠α≡Ω± εßδαΣαδ ∩σ≡σΣ ╧≡≤Σεφε∞ επ≡ε∞φ√∞ ∩≡σΦ∞≤∙σ±≥Γε∞: εφ Φ∞σδ ε±φεΓα≥σδⁿφεσ Φ ±Φ±≥σ∞φεσ φα≤≈φεσ εß≡ατεΓαφΦσ. ╥σ∞ φσ ∞σφσσ φσδⁿτ  ±Ωατα≥ⁿ, ≈≥ε εΣΦφ Φτ φΦ⌡ εΩαταδ±  ∩εΣ ΓδΦ φΦσ∞ Σ≡≤πεπε. ╠εµφε Σαµσ ∩≡σΣ∩εδεµΦ≥ⁿ, ≈≥ε Φ±≥εΩΦ ≥≡≤ΣεΓεΘ ≥σε≡ΦΦ ±≥εΦ∞ε±≥Φ, ÷σδΦΩε∞ ∩≡Φ∩Φ±√Γασ∞εΘ ╠α≡Ω±≤, Φ±⌡εΣ ≥ ε≥ ╧≡≤Σεφα, Ωε≥ε≡√Θ τφα≈Φ≥σδⁿφε ≡αφⁿ°σ Γ√±Ωατ√Γαδ±  φα ²≥≤ ≥σ∞≤. ┬ ε±φεΓσ Γ±σΘ φα≤≈φεΘ Φ ∩≤ßδΦ÷Φ±≥Φ≈σ±ΩεΘ Σσ ≥σδⁿφε±≥Φ ╧≡≤Σεφα δσµα≥ ΣΓσ ²≥Φ≈σ±ΩΦσ ΦΣσΦ - ≡αΓσφ±≥Γα Φ ±ΓεßεΣ√. ╧ε²≥ε∞≤ φσ ±δ≤≈αΘφ√ ±δεΓα ╧≡≤Σεφα, ≈≥ε "Ωε∞∞≤φΦτ∞ σ±≥ⁿ ±Φ±≥σ∞α ±α∞επε ⌡≤Σ°σπε ≡αß±≥Γα", ΩαΩ Φ ΦΣσΦ ╠α≡Ω±α, ≈≥ε φσεß⌡εΣΦ∞√ Γ±σεß∙α  εß τα≥σδⁿφε±≥ⁿ ≥≡≤Σα Φ ±ετΣαφΦσ ≥≡≤ΣεΓ√⌡ α≡∞ΦΘ. ╨ατε°δΦ±ⁿ µσ εφΦ Γ Γε∩≡ε±α⌡ ±ΓεßεΣ√, ±εß±≥Γσφφε±≥Φ, ±∩ε±εßα ∩≡εΦτΓεΣ±≥Γα, ±≥αΓ Ω≡Φ≥ΦΩα∞Φ Σ≡≤π Σ≡≤πα.

╧≡≤Σεφ φσ ±επδα°αδ±  ± ±ε÷ΦαδΦ±≥α∞Φ Φ ±Ωε≡σσ ∩≡Φ∞√Ωαδ Ω ²Ωεφε∞Φ±≥α∞ δΦßσ≡αδⁿφεΘ °Ωεδ√ └Σα∞α ╤∞Φ≥α Φ ╞αφα ┴α≥Φ±≥α ╤² . ╬φ Γε Γ±σ∞ Φ±Ωαδ ∩≡ε≥ΦΓε≡σ≈Φ  Φ φα∩Φ±αδ ±Γεσ ±α∞εσ ÷σφφεσ Γ φα≤≈φε∞ ε≥φε°σφΦΦ ±ε≈ΦφσφΦσ "▌Ωεφε∞Φ≈σ±ΩΦσ ∩≡ε≥ΦΓε≡σ≈Φ , ΦδΦ ╘Φδε±ε⌠Φ  φΦ∙σ≥√". ╩αΩ Γ±σ Σα≡εΓΦ≥√σ ±α∞ε≤≈ΩΦ, ╧≡≤Σεφ ß√δ ∩εδεφ ≤Γσ≡σφφε±≥Φ Γ ±ΓεΦ⌡ ±Φδα⌡. ┼∞≤ Ωαταδε±ⁿ, ≈≥ε εφ ε≥Ω≡√δ Σδ  εß∙σ±≥Γσφφ√⌡ φα≤Ω φεΓ√Θ ∞σ≥εΣ Φ±±δσΣεΓαφΦ . ┬ ⌠Φδε±ε⌠±Ωε∞ ±ε≈ΦφσφΦΦ "╬ ±ετΣαφΦΦ ∩ε≡ ΣΩα Γ ≈σδεΓσ≈σ±Ωε∞ εß∙σ±≥Γσ" ╧≡≤Σεφ ±≥≡σ∞Φδ±  ΣεΩατα≥ⁿ φσεß⌡εΣΦ∞ε±≥ⁿ ≡αΓσφ±≥Γα ΩαΩ ε±φεΓφεπε ∩≡Φφ÷Φ∩α ≈σδεΓσ≈σ±Ωεπε εß∙σµΦ≥Φ . ╚∞  ╧ⁿσ≡α ╞ετσ⌠α ╧≡≤Σεφα ±≥αδε πε≡Σε±≥ⁿ■ ⌠≡αφ÷≤τ±Ωεπε φα≡εΣα Φ Γε∩δε∙σφΦσ∞ ≤µα±α Σδ  Γ±σ⌡ ±≥ε≡εφφΦΩεΓ ≡σαΩ÷ΦΦ. ╠αδε Ω≥ε ∩εδⁿτεΓαδ±  Γ 1848 πεΣ≤ ≥αΩΦ∞ π≡ε∞αΣφ√∞ ∩εδΦ≥Φ≈σ±ΩΦ∞ ΓδΦ φΦσ∞ Γ εß∙σ±≥Γσ, ΩαΩ ╧≡≤Σεφ. ┬±  σπε ∩ε±δσΣ≤■∙α  µΦτφⁿ Σδ  Φ±±δσΣεΓα≥σδ  ∩≡σΣ±≥αΓδ σ≥ ∞σφⁿ°σ Φφ≥σ≡σ±α, ≈σ∞ φσ±ΩεδⁿΩε ∞σ± ÷σΓ σπε Σσ ≥σδⁿφε±≥Φ Γ Ωα≈σ±≥Γσ φα≡εΣφεπε ∩≡σΣ±≥αΓΦ≥σδ  Φ ∩≤ßδΦ÷Φ±≥α Γ 48-∞ πεΣ≤. ╧≡≤Σεφ φα±≥εδⁿΩε ≤Γσ≡εΓαδ Γ ±ΓεΦ ∩εδΦ≥ΦΩε-∩≤ßδΦ÷Φ±≥Φ≈σ±ΩΦσ ±∩ε±εßφε±≥Φ, ≈≥ε ∩ετΓεδ δ ±σßσ ∞σ≈≥α≥ⁿ ±≥α≥ⁿ ∩σ≡Γ√∞ ∩≡στΦΣσφ≥ε∞ ╘≡αφ÷≤τ±ΩεΘ ╨σ±∩≤ßδΦΩΦ.

* * *

╨σΓεδ■÷Φ  24 ⌠σΓ≡αδ  1848 πεΣα ∩≡εΦτε°δα Σδ  ╧≡≤Σεφα ±εΓσ≡°σφφε Γφστα∩φε - εφ σσ φσ ∩≡σΣΓΦΣσδ Φ φσ εµΦΣαδ. ═ε εφα ∩εΣ≥εδΩφ≤δα ╧≡≤Σεφα Γ√±≥≤∩Φ≥ⁿ ± ±εß±≥Γσφφ√∞Φ ≡σ÷σ∩≥α∞Φ ≡σ°σφΦ  ±ε÷Φαδⁿφ√⌡ ∩≡εßδσ∞. ╬φ ΓετΓσ±≥Φδ, ≈≥ε ε≥Ω≡√δ ±≡σΣ±≥Γε Σε±≥εΘφεπε Γετφαπ≡αµΣσφΦ  τα ≥≡≤Σ φσ φα≡≤°α  Φφ≥σ≡σ±εΓ ±εß±≥ΓσφφΦΩεΓ. ╤≡σΣ±≥Γε ²≥ε, ≤φΦΓσ≡±αδⁿφεσ ε≥ Γ±σ⌡ ±ε÷Φαδⁿφ√⌡ ßσΣ±≥ΓΦΘ, ταΩδ■≈ασ≥±  Γ ε≡παφΦτα÷ΦΦ Σα≡εΓεπε, ßσ±∩≡ε÷σφ≥φεπε Ω≡σΣΦ≥α.

╤ε ±ΓεΦ∞Φ ∩≡σΣδεµσφΦ ∞Φ εφ Γ√±≥≤∩αδ φα ±≥≡αφΦ÷α⌡ ±εß±≥ΓσφφεΘ πατσ≥√ "Le Peuple". ▌≥ε ß√δ ∩εΣδΦφφ√Θ ∩≡Φ∞σ≡ µ≤≡φαδΦ±≥±Ωεπε ±δ≤µσφΦ  εß∙σ±≥Γ≤. ╚ ∩ε≥ε∞ΩΦ Σε ±Φ⌡ ∩ε≡ ≈≥ ≥ ╧≡≤Σεφα ΩαΩ ΓσδΦΩεδσ∩φεπε µ≤≡φαδΦ±≥α Φ ∩εδσ∞Φ±≥α.

╧σ≡Γεσ τα±σΣαφΦσ ═α÷Φεφαδⁿφεπε ±εß≡αφΦ , ∩≡Φφ Γ°σπε φα ±σß  ≤∩≡αΓδσφΦσ ±≥≡αφεΘ ∩ε±δσ ±Γσ≡µσφΦ  ∞εφα≡⌡ΦΦ, ±ε±≥ε δε±ⁿ 4 ∞α  1848 πεΣα. ┬ φα≈αδσ Φ■φ  ±ε±≥ε δΦ±ⁿ Σε∩εδφΦ≥σδⁿφ√σ Γ√ßε≡√, Φ ╧≡≤Σεφ ±ε ±ΓεσΘ ∩≡επ≡α∞∞εΘ Σα≡εΓεπε Ω≡σΣΦ≥α ß√δ Γ√ß≡αφ Σσ∩≤≥α≥ε∞ ε≥ ╧α≡Φµα 77 ≥√± ≈α∞Φ πεδε±εΓ. ═ε φσ ∩≡επ≡α∞∞α ≡σ°Φδα Φ±⌡εΣ Γ√ßε≡εΓ, α ∩≡ε≥σ±≥φεσ πεδε±εΓαφΦσ, ≥αΩ ΩαΩ ╧≡≤Σεφ≤ ∩≡Φ∩Φ±√ΓαδΦ±ⁿ τα δ■ßεΓⁿ Ω ⌡δσ±≥ΩεΘ ⌠≡ατσ ±ε÷ΦαδΦ±≥Φ≈σ±ΩΦσ Φ ≡σΓεδ■÷Φεφφ√σ Γτπδ Σ√, Ωε≥ε≡√⌡ εφ φσ ≡ατΣσδ δ. ┬≡αµΣα Ω Σσφⁿπα∞ Φ ∩≡ε÷σφ≥≤ φα Ωα∩Φ≥αδ ±ßδΦµαδα σπε ± Ω≡αΘφΦ∞Φ ≡σ⌠ε≡∞α≥ε≡α∞Φ ²∩ε⌡Φ.

╙µσ 11 Φ■φ  ╧≡≤Σεφ Γφσ± Γ ═α÷Φεφαδⁿφεσ ±εß≡αφΦσ ∩≡σΣδεµσφΦσ Ωε≡σφφεΘ ≡σ⌠ε≡∞√ ΣσΘ±≥Γ≤■∙σΘ ±Φ±≥σ∞√ φαδεπεΓ, ±≡ατ≤ "Γτ Γ ß√Ωα τα ≡επα". 23 Φ■φ  ∩≡εΦτε°δε Ω≡εΓαΓεσ Γε±±≥αφΦσ ΣεΓσΣσφφ√⌡ Σε ε≥≈α φΦ  ≡αßε≈Φ⌡. ┬σ±ⁿ ╧α≡Φµ ∩εΩ≡√δ±  ßα≡≡ΦΩαΣα∞Φ, τα∙Φ≥φΦΩΦ Ωε≥ε≡√⌡ ∩εΩδ δΦ±ⁿ "µΦ≥ⁿ ≈σ±≥φ√∞ ≥≡≤Σε∞ ΦδΦ ≤∞σ≡σ≥ⁿ ±≡αµα ±ⁿ". 31 Φ■φ  ╧≡≤Σεφ ∩≡εΦτφσ± Γ ∩αδα≥σ πε≡ ≈≤■ ≡σ≈ⁿ, ≤∩≡σΩα  ±εß≡αΓ°Φ⌡±  Γ ≡αΓφεΣ≤°ΦΦ Ω φα≡εΣφε∞≤ ßδαπ≤, Φ ∩≡εΩδ δ ±εß±≥Γσφφε±≥ⁿ Φ Γσ±ⁿ ±εΓ≡σ∞σφφ√Θ εß∙σ±≥Γσφφ√Θ ±≥≡εΘ, ε±φεΓαφφ√Θ φα φσΓσµσ±≥Γσ Φ ≡αß±≥Γσ. ┼πε ε±ΓΦ±≥αδΦ, Γ√Ω≡ΦΩΦΓα  ε±Ωε≡ßΦ≥σδⁿφ√σ ≡σ∩δΦΩΦ. ═α÷Φεφαδⁿφεσ ±εß≡αφΦσ ∩ε φσεß⌡εΣΦ∞ε±≥Φ ∞Φ≡Φδε±ⁿ ± ≡σ±∩≤ßδΦΩεΘ. ┬ ≈Φ±δσ φα≡εΣφ√⌡ ∩≡σΣ±≥αΓΦ≥σδσΘ τα±σΣαδ ╦≤Φ ═α∩εδσεφ, ∩δσ∞ φφΦΩ τφα∞σφΦ≥επε Φ∞∩σ≡α≥ε≡α, Ωε≥ε≡√Θ, ε≈σφⁿ ±Ωε≡ε ∩εδ≤≈ΦΓ ∩≡στΦΣσφ≥±Ω≤■ Γδα±≥ⁿ, Γ ΣσΩαß≡σ 1851 πεΣα ±≥αδ Φ∞∩σ≡α≥ε≡ε∞ ╘≡αφ÷ΦΦ. └ ∩εΩα Φ∞σφφε ± ²≥επε Γ√±≥≤∩δσφΦ  ╧ⁿσ≡ ╧≡≤Σεφ ±≥αδ Ω≤∞Φ≡ε∞ ßεδⁿ°Φφ±≥Γα ⌠≡αφ÷≤τεΓ. ┼πε πατσ≥α ≡α±⌡εΣΦδα±ⁿ ±α∞√∞ ßεδⁿ°Φ∞ ≥Φ≡αµε∞ (70 ≥√± ≈ ²Ωτσ∞∩δ ≡εΓ), α ∩ε∩≤δ ≡φε±≥ⁿ ≡ε±δα Γ∞σ±≥σ ± ∩ε≥εΩε∞ Ωα≡ΦΩα≥≤≡, ²∩Φπ≡α∞∞ Φ  τΓΦ≥σδⁿφ√⌡ ≤ΩεδεΓ ±ε ±≥ε≡εφ√ ∩≡ε≥ΦΓφΦΩεΓ.

╧≡≤Σεφ ± ∩α≡δα∞σφ≥±ΩεΘ ≥≡Φß≤φ√ Φ Γ ∩σ≈α≥Φ ²φσ≡πΦ≈φε Γ√±≥≤∩αδ ∩≡ε≥ΦΓ ∩≡Φφ ≥Φ  Ωεφ±≥Φ≥≤÷ΦΦ, επ≡αφΦ≈ΦΓα■∙σΘ Γεδ■ φα≡εΣα, ∩≡ε≥ΦΓ ∩≡στΦΣσφ≥±≥Γα, ΣεΩατ√Γα  Γ±■ ε∩α±φε±≥ⁿ ²≥επε φεΓεπε ≤≈≡σµΣσφΦ  Σδ  φα≡εΣφεΘ Γδα±≥Φ. ╬φ ∩≡σΣΓΦΣσδ ßδΦτΩεσ φα±≥≤∩δσφΦσ ∞εφα≡⌡ΦΦ.

╤ΓεßεΣα, ≡αΓσφ±≥Γε, ±εß±≥Γσφφε±≥ⁿ ßστ Ω≡αµΦ - ± ≥αΩΦ∞Φ ΦΣσ ∞Φ α±±ε÷ΦΦ≡εΓαδ±  ╧≡≤Σεφ Γ ≡σΓεδ■÷Φεφφε∞ 48-∞ πεΣ≤, Φ εφΦ εßσ±∩σ≈ΦΓαδΦ σ∞≤ Γτδσ≥ ∩ε∩≤δ ≡φε±≥Φ Φ Σε±≥≤∩ Ω ∩α≡δα∞σφ≥±ΩεΘ ≥≡Φß≤φσ, ± Ωε≥ε≡εΘ εφ ∩≡Φτ√Γαδ ε±≤∙σ±≥ΓΦ≥ⁿ Φ⌡. ┬ τΓστΣφε∞ Σδ  ±σß  πεΣ≤ ╧≡≤Σεφ ε≡παφΦτεΓαδ ≈σ≡στ ±Γε■ πατσ≥≤ ∩εΣ∩Φ±Ω≤ φα αΩ÷ΦΦ ═α≡εΣφεπε ßαφΩα, Φ ≈Φ±δε αΩ÷Φεφσ≡εΓ Σε±≥Φπδε 12 ≥√± ≈.

"▀ φα≈Φφα■ ≥αΩεσ ∩≡σΣ∩≡Φ ≥Φσ, - ∩Φ±αδ εφ, εß· Γδ   ε ∩εΣ∩Φ±Ωσ, - ≡αΓφεπε Ωε≥ε≡ε∞≤ φσ ß√δε Φ φσ ß≤Σσ≥ Γ ∞Φ≡σ. ▀ ⌡ε≈≤ Φτ∞σφΦ≥ⁿ ε±φεΓαφΦσ εß∙σ±≥Γα, ∩σ≡σΓσ≡φ≤≥ⁿ ε±ⁿ ÷ΦΓΦδΦτα÷ΦΦ... ∩≡σεß≡ατεΓα≥ⁿ ε≥φε°σφΦ  Ωα∩Φ≥αδα Ω ≥≡≤Σ≤". ╬≡παφΦτα÷Φ  ßσ±∩≡ε÷σφ≥φεπε Ω≡σΣΦ≥α Φ ≤±≥≡εΘ±≥Γε φα≡εΣφεπε ∞σφεΓεπε ßαφΩα - Γ ²≥ε∞ ταΩδ■≈αδε±ⁿ, ∩ε ∞√±δΦ ╧≡≤Σεφα, ≡σ°σφΦσ ±ε÷Φαδⁿφεπε Γε∩≡ε±α. ╬φ ∩≡ε∩απαφΣΦ≡εΓαδ ΦΣσ■ ═α≡εΣφεπε ßαφΩα ± ÷σδⁿ■ ∩≡σΣε±≥αΓδσφΦ  Σα≡εΓεπε Ω≡σΣΦ≥α Σδ  ε≡παφΦτα÷ΦΦ ²ΩΓΦΓαδσφ≥φεπε εß∞σφα ∩≡εΣ≤Ω≥εΓ ≥≡≤Σα ∞σδΩΦ⌡ ≥εΓα≡ε∩≡εΦτΓεΣΦ≥σδσΘ. 11 ⌠σΓ≡αδ  1849 πεΣα ═α≡εΣφ√Θ ßαφΩ ß√δ εß· Γδσφ ε≥Ω≡√≥√∞, α 12 α∩≡σδ  ╧≡≤Σεφ εß≡α≥Φδ±  Ω αΩ÷Φεφσ≡α∞ ± τα ΓδσφΦσ∞, ≈≥ε εφ φσ ∞εµσ≥ ßεδⁿ°σ ≡≤ΩεΓεΣΦ≥ⁿ ßαφΩε∞ Φ Γ√φ≤µΣσφ σπε ταΩ≡√≥ⁿ Γ ±Γ τΦ ± ∩≡ΦπεΓε≡ε∞ Ω ≥■≡σ∞φε∞≤ ταΩδ■≈σφΦ■ Φ φσεß⌡εΣΦ∞ε±≥ⁿ■ ßε≡ⁿß√ ± ≡σαΩ÷ΦσΘ Γε πδαΓσ ± ╦≤Φ ═α∩εδσεφε∞ ┴εφα∩α≡≥ε∞. ═α⌡εΣ ±ⁿ Γ ≡ετ√±Ωσ Φ ±Ω≡√Γα ±ⁿ ε≥ ∩εδΦ÷ΦΦ, ╧≡≤Σεφ ∩≡εΣεδµαδ ∩≤ßδΦΩεΓα≥ⁿ ±ΓεΦ ±≥α≥ⁿΦ Γ πατσ≥σ. 6 Φ■δ  εφ ß√δ α≡σ±≥εΓαφ Φ ταΩδ■≈σφ Γ ≥■≡ⁿ∞≤ ╤σφ-╧σδαµΦ. ▌≥ε ±εß√≥Φσ ≡στΩε Φτ∞σφΦδε µΦτφⁿ ╧≡≤Σεφα. ┬ ≥■≡ⁿ∞σ εφ µσφΦδ±  φα ∩≡ε±≥εΘ ≡αßε≥φΦ÷σ, ± Ωε≥ε≡εΘ ß√δ τφαΩε∞ φσ±ΩεδⁿΩε δσ≥ Φ Ωε≥ε≡α  τα±δ≤µΦδα σπε ±Φ∞∩α≥Φ■ Φ ßδαπεΣα≡φε±≥ⁿ ßσ±Ωε≡√±≥φεΘ ∩≡σΣαφφε±≥ⁿ■ σ∞≤.

┬ ταΩδ■≈σφΦΦ τα ≥≡Φ πεΣα ╧≡≤Σεφ, Ω≡ε∞σ ∞φεµσ±≥Γα πατσ≥φ√⌡ ±≥α≥σΘ, φα∩Φ±αδ ΣΓσ Ω≡≤∩φ√σ ≡αßε≥√: "╧≡ΦτφαφΦ  ≡σΓεδ■÷Φεφσ≡α" Φ "╚ΣσΦ ≡σΓεδ■÷ΦΦ XIX ΓσΩα". ▌≥Φ ∩≡εΦτΓσΣσφΦ  Φφ≥σ≡σ±φ√ ≥σ∞, ≈≥ε Γ φΦ⌡ φαΦßεδσσ ≥ε≈φε ≡ατΓΦ≥α ≥σε≡Φ  αφα≡⌡Φτ∞α ΩαΩ ΦΣσαδⁿφεπε εß∙σ±≥Γσφφεπε ±≥≡ε , Ω Ωε≥ε≡ε∞≤ ≈σδεΓσ≈σ±≥Γε Σεδµφε ±≥≡σ∞Φ≥ⁿ± , ÷σφ  ΦΣσαδ ±ΓεßεΣ√ Φ Γ√±≥≤∩α  ∩≡ε≥ΦΓ πε±≤Σα≡±≥Γσφφεπε Γ∞σ°α≥σδⁿ±≥Γα Φ φσεß⌡εΣΦ∞ε±≥Φ Ωεφ±≥Φ≥≤÷ΦΦ. ╧≡≤Σεφα ∩ε ∩≡αΓ≤ ±≈Φ≥α■≥ εΣφΦ∞ Φτ ε±φεΓα≥σδσΘ αφα≡⌡Φτ∞α.

* * *

╧ε±δσΣφΦ∞ ∩εδεµΦ≥σδⁿφ√∞ ±εß√≥Φσ∞ Σδ  ╧≡≤Σεφα ±≥αδε ∩≡Φ±≤µΣσφΦσ σ∞≤ ∩≡σ∞ΦΦ ╦εταφφ±ΩεΘ αΩαΣσ∞ΦΦ, εß· ΓΦΓ°σΘ Γ 1860 πεΣ≤ ΩεφΩ≤≡± φα δ≤≈°σσ ±ε≈ΦφσφΦσ ∩ε ≥σε≡ΦΦ φαδεπεΓ. ╚τ 40 ∩≡σΣ±≥αΓδσφφ√⌡ ≡αßε≥ σπε ≥≡≤Σ ß√δ ∩≡Φτφαφ δ≤≈°Φ∞. ┬ φσ∞ ╧≡≤Σεφ εßε±φεΓ√Γαδ φσεß⌡εΣΦ∞ε±≥ⁿ τα∞σφ√ Ωε±Γσφφ√⌡ φαδεπεΓ ∩≡ ∞√∞Φ, ≤±≥αφεΓδσφΦ  ∩ετσ∞σδⁿφεπε φαδεπα ΩαΩ ≈α±≥Φ τσ∞σδⁿφεΘ ≡σφ≥√ Γ ∩εδⁿτ≤ πε±≤Σα≡±≥Γα Φ πδαΓφεσ - ±εΩ≡α∙σφΦ  πε±≤Σα≡±≥Γσφφ√⌡ ≡α±⌡εΣεΓ Φ ≤±δ≤π πε±≤Σα≡±≥Γα ΩαΩ Γαµφεπε ≤±δεΓΦ  Σε±≥ΦµσφΦ  εß∙σπε ßδαπε±ε±≥ε φΦ . ╧≡≤Σεφ ß√δ Γε±⌡Φ∙σφ ±εß±≥Γσφφ√∞ ≤±∩σ⌡ε∞ Φ ≡αΣεΓαδ±  ΩαΩ ≡σßσφεΩ, ≤µσ Σεδπεσ Γ≡σ∞  φσ ΦτßαδεΓαφφ√Θ ΓφΦ∞αφΦσ∞ εß∙σ±≥Γσφφε±≥Φ.

┬ επ≡ε∞φ√⌡ ≥≡αΩ≥α≥α⌡ "┬εΘφα Φ ∞Φ≡" Φ "╬ ΓεΘφσ Φ ∞Φ≡σ", ∩ε±Γ ∙σφφ√⌡ Γε∩≡ε±α∞ ∞σµΣ≤φα≡εΣφεπε ∩≡αΓα, ╧≡≤Σεφ ±≥αΓΦ≥ "ΣΦαπφετ": "╧≡αΓε ε±φεΓ√Γασ≥±  φα ±Φδσ".

╧ⁿσ≡ ╞ετσ⌠ ╧≡≤Σεφ ≤∞σ≡ 19  φΓα≡  1865 πεΣα φα ≡≤Ωα⌡ ≤ µσφ√ Φ ±≥α≡°σΘ Σε≈σ≡Φ. ╚ ≥επΣα εß∙σ±≥Γσφφε±≥ⁿ φσßστ≡ατδΦ≈φε ταπεΓε≡Φδα ε φσ∞ Γ ∩εδφ√Θ πεδε±, ≥αΩ µσ ΩαΩ Γ 1848 πεΣ≤. ╚∞∩σ≡α≥ε≡ ╦≤Φ ═α∩εδσεφ ∩≡Φ±δαδ ±σ∞ⁿσ ±Γεσπε ∩≡ε≥ΦΓφΦΩα ≤ΓαµΦ≥σδⁿφεσ ±εßεδστφεΓαφΦσ.

* * *

╧≡≤Σεφ - ≈σ±≥φ√Θ Φ φσεß√ΩφεΓσφφε ≥αδαφ≥δΦΓ√Θ ∩≤ßδΦ÷Φ±≥, εß∙σ±≥Γσφφ√Θ Σσ ≥σδⁿ Φ ²Ωεφε∞Φ±≥, φσ δΦ°σφφ√Θ ±δαßε±≥σΘ, φε ε≥δΦ≈αΓ°ΦΘ±  φσ≤±≥αφφεΘ ≡αßε≥ε±∩ε±εßφε±≥ⁿ■ Φ ±≥≡α±≥φ√∞ µσδαφΦσ∞ ∩≡Φφσ±≥Φ ±ΓεΦ∞Φ ∩ε≡εΘ ≡στΩΦ∞Φ ε≥Ω≡εΓσφΦ ∞Φ ßδαπε Γ±σ∞≤ ≈σδεΓσ≈σ±≥Γ≤. ┼±δΦ ΓΣ≤∞α≥ⁿ±  Γ σπε ΦΣσΦ, ΣεΓσΣσφφ√σ Γ ≡ Σσ ±δ≤≈ασΓ ∩≤ßδΦ÷Φ±≥Φ≈σ±ΩεΘ ±≥≡α±≥φε±≥ⁿ■ Σε Ω≡αΘφε±≥Φ, ≥ε Φ ≈σ≡στ ∩εδ≥ε≡α ΓσΩα ∞εµφε εßφα≡≤µΦ≥ⁿ ε≈σφⁿ ∞φεπε ≥αΩεπε, ≈≥ε ∩≡σΣ±≥αΓδ σ≥±  Γ∩εδφσ ≡σαδⁿφ√∞, ≡ατ≤∞φ√∞, ∩εδστφ√∞ Φ ∩≡ΦΓδσΩα≥σδⁿφ√∞ Σδ  ≈σδεΓσΩα Φ εß∙σ±≥Γα Γ ÷σδε∞. ╦■ßεΘ ∩Φ°≤∙ΦΘ ≈σδεΓσΩ ∞εµσ≥ ∩εταΓΦΣεΓα≥ⁿ ±δεΓα∞ ╧≡≤Σεφα: "╩αΩ ∩εßε≡φΦΩ ≡αΓσφ±≥Γα,   ß≤Σ≤ πεΓε≡Φ≥ⁿ ± Γα∞Φ ßστ πφσΓα Φ τδεß√, ± φσταΓΦ±Φ∞ε±≥ⁿ■ ∞√±δΦ≥σδ , ± ≥Γσ≡Σε±≥ⁿ■ Φ ±∩εΩεΘ±≥ΓΦσ∞ ±ΓεßεΣφεπε ≈σδεΓσΩα".

┼πε ΦΣσΦ ∩ε φαδεπα∞ αΩ≥≤αδⁿφ√ Φ ±σπεΣφ . └φα≡⌡Φτ∞, ±ΓσΣσφφ√Θ Σε επ≡αφΦ≈σφΦ  ≡εδΦ πε±≤Σα≡±≥Γα Γ ∩≡ε÷σ±±σ ∩≡Φφ≤ΣΦ≥σδⁿφεπε ∩σ≡σ≡α±∩≡σΣσδσφΦ  φα÷Φεφαδⁿφεπε ßεπα≥±≥Γα, ∞εµφε ≥εδⁿΩε ∩≡ΦΓσ≥±≥ΓεΓα≥ⁿ. ╧≡Φτ√Γ Ω ≡αΓσφ±≥Γ≤ φσ ≥εδⁿΩε Γ εßδα±≥Φ ΣσΩδα≡Φ≡≤σ∞√⌡ ∩≡αΓ Γ ≤±δεΓΦ ⌡ Ωεδε±±αδⁿφεΘ ΣΦ⌠⌠σ≡σφ÷Φα÷ΦΦ Σε⌡εΣεΓ  Γδ σ≥±  ßστε≥δαπα≥σδⁿφεΘ φσεß⌡εΣΦ∞ε±≥ⁿ■ Σδ  ±ετΣαφΦ  ≤±δεΓΦΘ ²Ωεφε∞Φ≈σ±Ωεπε ∩εΣ·σ∞α Γ ±≥≡αφσ ≈σ≡στ ≡α±°Φ≡σφΦσ ∩ε≥≡σßΦ≥σδⁿ±Ωεπε ±∩≡ε±α. ╤εß±≥Γσφφε±≥ⁿ Σεδµφα ±ετΣαΓα≥ⁿ±  ≡≤Ωα∞Φ, τφαφΦ ∞Φ, ≥αδαφ≥ε∞ Φ ßσ≡σµδΦΓε±≥ⁿ■, α φσ ε≥≥ε≡µσφΦσ∞ ±ΦδεΘ ΦδΦ Γε≡εΓ±≥Γε∞ Φ ±πεΓε≡ε∞ ("≤φΦ≈≥εµⁿ≥σ δΦ⌡εΦ∞±≥Γε, Φ ±εß±≥Γσφφε±≥ⁿ ∩σ≡σ±≥αφσ≥ ß√≥ⁿ Ω≡αµσΘ" - σΣΦφ±≥Γσφφεσ µσδαφΦσ ╧≡≤Σεφα).

"╞Φ≥ⁿ τφα≈Φ≥ ∞√±δΦ≥ⁿ". ▌≥ε≥ ταΓσ≥ φα±≥ε ≥σδσφ ΩαΩ φΦΩεπΣα. ═αΣε ±∞σ≥ⁿ ∞√±δΦ≥ⁿ ±α∞ε±≥ε ≥σδⁿφε. ╚φα≈σ ≤±∩σ⌡α∞ φσ ß√≥ⁿ.

(╤) "═├-╧εδΦ≥²Ωεφε∞Φ " (═├╧), ²δσΩ≥≡εφφα  Γσ≡±Φ  ∩≡ΦδεµσφΦ  Ω "═├" (▌┬═├╧). ═ε∞σ≡ 004 (26) ε≥ 02 ∞α≡≥α 1999 π., Γ≥ε≡φΦΩ. ╧εδε±α 8. ╧σ≡σ∩σ≈α≥Ωα τα ≡≤ßσµε∞ Σε∩≤±Ωασ≥±  ∩ε ±επδα°σφΦ■ ± ≡σΣαΩ÷ΦσΘ. ╤±√δΩα φα "═├╧" Φ ▌┬═├╧ εß τα≥σδⁿφα. ╤∩≡αΓΩΦ ∩ε αΣ≡σ±≤ evng@ng.ru