╤≥εΘδε ╧σπα±α

┬ ╠╬╤╩┬┼ ε≥∞σ≥ΦδΦ ■ßΦδσΘ ┬±σΓεδεΣα ╠σΘσ≡⌡εδⁿΣα (1874-1940). ═αΩαφ≤φσ 10 ⌠σΓ≡αδ  ∩≡ε°σδ Ωεφ÷σ≡≥ Γ ╟αδσ Φ∞σφΦ ╫αΘΩεΓ±Ωεπε ± ≤≈α±≥Φσ∞ ├ε±≤Σα≡±≥Γσφφεπε ±Φ∞⌠εφΦ≈σ±Ωεπε ε≡Ωσ±≥≡α ∩εΣ ≤∩≡αΓδσφΦσ∞ ┬δαΣΦ∞Φ≡α ╧εφⁿΩΦφα, ±εδΦ±≥εΓ ┴εδⁿ°επε ≥σα≥≡α Φ ╠≤τ√Ωαδⁿφεπε ≥σα≥≡α Φ∞σφΦ ╤≥αφΦ±δαΓ±Ωεπε Φ ═σ∞Φ≡εΓΦ≈α-─αφ≈σφΩε.

┬ ∩≡επ≡α∞∞≤ σπε Γε°δΦ ⌠≡απ∞σφ≥√ Φτ ε∩σ≡ ┬απφσ≡α, ├δ■Ωα, ╫αΘΩεΓ±Ωεπε, ╠≤±ε≡π±Ωεπε Φ Σ≡≤πΦ⌡ Ωε∞∩ετΦ≥ε≡εΓ, ∩≡εΦτΓσΣσφΦ  Ωε≥ε≡√⌡ ΩεπΣα-≥ε ±≥αΓΦδ ≡σµΦ±±σ≡.

╠σΘσ≡⌡εδⁿΣ - εΣφα Φτ ±α∞√⌡ ²Ωτε≥Φ≈σ±ΩΦ⌡ ⌠Φπ≤≡ Γ φα°σΘ Ω≤δⁿ≥≤≡σ. ┬√ΘΣ  Φτ ╤σ≡σß≡ φεπε ΓσΩα, εφ ±≥αδ ∩σ≡Γ√∞ ≡σµΦ±±σ≡ε∞-Ωε∞∞≤φΦ±≥ε∞. ╬φ ß√δ ∩≡Φτφαφ ∩≡Φ ╤≥αδΦφσ Φ ±πΦφ≤δ Γ ±≥αδΦφ±ΩΦ⌡ δαπσ≡ ⌡. "├Σσ Γα°α ∞επΦδα, ┬±σΓεδεΣ ▌∞ΦδⁿσΓΦ≈ ╠σΘσ≡⌡εδⁿΣ? ├Σσ Γα°α ∞επΦδα?" - ταΩδΦφαδ └φΣ≡σΘ ┬ετφσ±σφ±ΩΦΘ Γ εΣφε∞ Φτ ±ΓεΦ⌡ ±α∞√⌡ ±≥≡α±≥φ√⌡ ±≥Φ⌡ε≥Γε≡σφΦΘ.

╚∞σφφε ßδαπεΣα≡  ╠σΘσ≡⌡εδⁿΣ≤ ╠α≡ΦΦφ±ΩΦΘ ≥σα≥≡ ∩≡σΣ≡σΓεδ■÷Φεφφεπε Γ≡σ∞σφΦ ∩≡ε±δαΓΦδ±  ∩ε±≥αφεΓΩα∞Φ ε∩σ≡ "╬≡⌠σΘ Φ ▌Γ≡ΦΣΦΩα" ├δ■Ωα, "▌δσΩ≥≡α" ╪≥≡α≤±α, "╤εδεΓσΘ" ╤≥≡αΓΦφ±Ωεπε, "┴ε≡Φ± ├εΣ≤φεΓ" ╠≤±ε≡π±Ωεπε, "╥≡Φ±≥αφ Φ ╚τεδⁿΣα" ┬απφσ≡α Φ ∞φεπΦ∞Φ Σ≡≤πΦ∞Φ. └ "╧ΦΩεΓα  Σα∞α" ╫αΘΩεΓ±Ωεπε Γ ╧σ≥σ≡ß≤≡π±Ωε∞ ╠αδε∞ ε∩σ≡φε∞ ≥σα≥≡σ ß√δα ∩≡Φτφαφα ²∩ε⌡αδⁿφεΘ. ╨σµΦ±±σ≡ ±ε≥≡≤ΣφΦ≈αδ ± ╪ε±≥αΩεΓΦ≈σ∞, ╧≡εΩε⌠ⁿσΓ√∞, ├δατ≤φεΓ√∞, ╦ ΣεΓ√∞, ╪αßαδΦφ√∞.

╚±≥ε≡Φ  ╟αδα φα ╥≡Φ≤∞⌠αδⁿφεΘ ±Γ ταφα ± Φ∞σφσ∞ ∞α±≥σ≡α - τΣσ±ⁿ ± 1922 ∩ε 1931 πεΣ√ ≡α±∩εδαπαδ±  ├ε±≤Σα≡±≥Γσφφ√Θ ≥σα≥≡ Φ∞σφΦ ╠σΘσ≡⌡εδⁿΣα (├╬╤╥╚╠), φα ±÷σφσ Ωε≥ε≡επε °δΦ τφα∞σφΦ≥√σ ±∩σΩ≥αΩδΦ - "╠Φ±≥σ≡Φ -ß≤⌠⌠", "╨σΓΦτε≡", "├ε≡σ ≤∞≤".

├σφσ≡αδⁿφα  ≡σΩεφ±≥≡≤Ω÷Φ  ≥σα≥≡α φσ ß√δα ταΓσ≡°σφα, εΣφαΩε Γ ε≥Ω≡√Γ°σ∞±  Γ 1940 πεΣ≤ φα ²≥ε∞ ∞σ±≥σ ╩εφ÷σ≡≥φε∞ ταδσ Φ∞σφΦ ╫αΘΩεΓ±Ωεπε ±ε⌡≡αφΦδε±ⁿ ∞φεπεσ ε≥ ∩σ≡Γεφα≈αδⁿφεπε τα∞√±δα: εΓαδ ε±φεΓφεπε ταδα ± φσßεδⁿ°Φ∞ ∩α≡≥σ≡ε∞, ≥≡σ∞  α∞⌠Φ≥σα≥≡α∞Φ Φ ΣΓ≤∞   ≡≤±α∞Φ ßαδΩεφεΓ Φ ±≥σΩδ φφ√Θ ∩ε≥εδεΩ.

▐ßΦδσ■ ß√δε ∩ε±Γ ∙σφε ≥ε≡µσ±≥Γσφφεσ ±εß≡αφΦσ Γ ±≥≡ε ∙σ∞±  τΣαφΦΦ ╥Γε≡≈σ±Ωεπε ÷σφ≥≡α Φ∞σφΦ ╠σΘσ≡⌡εδⁿΣα φα ═εΓε±δεßεΣ±ΩεΘ ≤δΦ÷σ. ╤≥Φ∩σφΣΦΦ Φ∞σφΦ ╠σΘσ≡⌡εδⁿΣα Γ≡≤≈ΦδΦ ∞εδεΣ√∞ ≡σµΦ±±σ≡α∞ ╠ε±ΩΓ√ Φ ╤αφΩ≥-╧σ≥σ≡ß≤≡πα. ┬ ²≥ε≥ µσ Γσ≈σ≡ τΣσ±ⁿ ß√δ ∩εΩαταφ ±∩σΩ≥αΩδⁿ "═≤∞σ≡ Γ πε±≥ΦφΦ÷σ πε≡εΣα N", ∩ε±≥αΓδσφφ√Θ ┬αδσ≡Φσ∞ ╘εΩΦφ√∞ 5 δσ≥ φαταΣ Ω 120-δσ≥Φ■ ±ε Σφ  ≡εµΣσφΦ  ╠σΘσ≡⌡εδⁿΣα.

╧εΣ τφαΩε∞ 200-δσ≥Φ  ±ε Σφ  ≡εµΣσφΦ  ╧≤°ΩΦφα ∩≡εΘΣσ≥ ± 24 ⌠σΓ≡αδ  ∩ε 4 ∞α≡≥α ≥≡αΣΦ÷Φεφφ√Θ ⌠σ±≥ΦΓαδⁿ "╦Φ≥σ≡α≥≤≡α Φ ΩΦφε" Γ ├α≥≈Φφσ ∩εΣ ╤αφΩ≥-╧σ≥σ≡ß≤≡πε∞. ╬ΣΦφ Φτ σπε ≤≈≡σΣΦ≥σδσΘ - ╤σ≡πσΘ ┼±Φφ, ≡σΩ≥ε≡ ╦Φ≥σ≡α≥≤≡φεπε Φφ±≥Φ≥≤≥α Φ∞σφΦ ├ε≡ⁿΩεπε.

┬ ∩≡επ≡α∞∞σ ⌠σ±≥ΦΓαδ  20 ⌠Φδⁿ∞εΓ, ±Γ ταφφ√⌡ ± ≥Γε≡≈σ±≥Γε∞ Φ µΦτφⁿ■ ∩ε²≥α. ╩≡ε∞σ ⌡≤Σεµσ±≥Γσφφ√⌡ δσφ≥ Γ α⌠Φ°≤ Γ⌡εΣ ≥ ≡αßε≥√ ΣεΩ≤∞σφ≥αδⁿφεπε Φ αφΦ∞α÷Φεφφεπε ΩΦφε φα ∩≤°ΩΦφ±ΩΦσ ≥σ∞√. ╬≡παφΦτα≥ε≡√ ⌠σ±≥ΦΓαδ  - ├ε±ΩΦφε ╨ε±±ΦΦ, πατσ≥α "╩≤δⁿ≥≤≡α", ∩≡αΓΦ≥σδⁿ±≥Γε ╦σφΦφπ≡αΣ±ΩεΘ εßδα±≥Φ Φ αΣ∞ΦφΦ±≥≡α÷ΦΦ ├α≥≈Φφ√. ├δαΓφ√Θ ±∩εφ±ε≡ ±∞ε≥≡α - ╚τΣα≥σδⁿ±ΩΦΘ Σε∞ "╥σ≡≡α".

═α ⌠σ±≥ΦΓαδσ ß≤Σσ≥ ε≥∞σ≈α≥ⁿ±  σ∙σ φσ±ΩεδⁿΩε τφα∞σφΦ≥√⌡ Σα≥: 100-δσ≥Φσ ±ε Σφ  ≡εµΣσφΦ  ┬δαΣΦ∞Φ≡α ═αßεΩεΓα, 70-δσ≥Φσ ┬α±ΦδΦ  ╪≤Ω°Φφα, α ≥αΩµσ 100-δσ≥Φσ ╠Φ⌡αΦδα ╞α≡εΓα.

═α ΩεφΩ≤≡± Γ√ΣΓΦφ≤≥ε 16 ⌠Φδⁿ∞εΓ, ±φ ≥√⌡ ≡σµΦ±±σ≡α∞Φ ╨ε±±ΦΦ, ┴σδε≡≤±±ΦΦ, ╩ατα⌡±≥αφα Φ ╙τßσΩΦ±≥αφα. ┬ ≈Φ±δσ ΩεφΩ≤≡±φ√⌡ δσφ≥: "═α ßεΘΩε∞ ∞σ±≥σ" └δσΩ±σ  ╤α⌡α≡εΓα, "╠≤-∞≤" ▐≡Φ  ├≡√∞εΓα, ≥σδσΓΦτΦεφφ√Θ ±σ≡Φαδ "═α φεµα⌡" ∩ε ≡ε∞αφ≤ ╦σ±ΩεΓα Γ ∩ε±≥αφεΓΩσ └δσΩ±αφΣ≡α ╬≡δεΓα, "╧≡Φ≥ µσφΦσ ±εδφ÷α" ∩ε φεΓσδδα∞ ┴≡²Σß²≡Φ - ≡σµΦ±±σ≡ ╚πε≡ⁿ └∩ε± φ. ┬ ⌠σ±≥ΦΓαδⁿφεΘ ∩≡επ≡α∞∞σ "─σß■≥" ≤≈α±≥Γ≤■≥ ±≥≤Σσφ≥√ Φ Γ√∩≤±ΩφΦΩΦ ┬├╚╩└. ╦≤≈°Φσ ΩεφΩ≤≡±φ√σ ≡αßε≥√ ß≤Σ≤≥ ε≥∞σ≈σφ√ ∩≡Φτα∞Φ.

┬ ╧└╨╚╞┼, Γ ∩α≡Ωσ └φΣ≡σ ╤Φ≥≡εσφ φα φαßσ≡σµφεΘ ╤σφ√, ß≤Σσ≥ ±Ωε≡ε ≤±≥αφεΓδσφ ß■±≥ └δσΩ±αφΣ≡α ╧≤°ΩΦφα. ╬Σφα Φτ αδδσΘ ∩α≡Ωα ∩εδ≤≈Φ≥ Φ∞  ╧≤°ΩΦφα. ╥αΩΦ∞ εß≡ατε∞ ╧α≡Φµ ∩≡ΦφΦ∞ασ≥ ≤≈α±≥Φσ Γ ∩≤°ΩΦφ±Ωε∞ ■ßΦδσσ.

┬ ╠╬═╥┼-╩└╨╦╬ ∩≡ε°σδ ╠σµΣ≤φα≡εΣφ√Θ ⌠σ±≥ΦΓαδⁿ ÷Φ≡ΩεΓεπε Φ±Ω≤±±≥Γα "╧σ≡Γα  ≡α∞∩α" ∩εΣ ∩α≥≡εφαµσ∞ Ωφ τ  ╠εφαΩε ╨σφⁿσ ╥≡σ≥ⁿσπε. ╤Γεσ ∞α±≥σ≡±≥Γε Σσ∞εφ±≥≡Φ≡εΓαδΦ φα≈Φφα■∙Φσ α≡≥Φ±≥√ ε≥ 7 Σε 18 δσ≥. ╟εδε≥εΘ ∩≡Φτ ∩εδ≤≈ΦδΦ µεφπδσ≡√ ╥Φ±δσφΩε (┴εδⁿ°εΘ ╠ε±ΩεΓ±ΩΦΘ ÷Φ≡Ω), ∞αφΦ∩≤δΦ≡εΓαΓ°Φσ 11 ß≤δαΓα∞Φ. ╤σ≡σß≡ φ√Θ ∩≡Φτ Σε±≥αδ±  └≡σΓΦΩ ╤σΘ≡αφ φ (╨ε±πε±÷Φ≡Ω). ═α ⌠σ±≥ΦΓαδσ ß√δε ∩≡σΣ±≥αΓδσφε 15 φε∞σ≡εΓ Φτ ├σ≡∞αφΦΦ, ╚≥αδΦΦ, ╩Φ≥α , ╠εφπεδΦΦ, ╨ε±±ΦΦ, ╤╪└, ╪Γσ÷ΦΦ Φ ╘≡αφ÷ΦΦ.

┬ ╠εφ≥σ-╩α≡δε ∩≡ε⌡εΣΦδ ≥αΩµσ Γτ≡ε±δ√Θ ∞σµΣ≤φα≡εΣφ√Θ ÷Φ≡ΩεΓεΘ ⌠σ±≥ΦΓαδⁿ. ╧≡Φτ "╟εδε≥εΘ Ωδε≤φ" ∩εδ≤≈ΦδΦ ²ΩΓΦδΦß≡Φ±≥ ± ╙Ω≡αΦφ√ └φα≥εδΦΘ ╟αδσΓ±ΩΦΘ Φ αΩ≡εßα≥√-Γεδⁿ≥Φµσ≡√ ΩαφαΣ±Ωεπε ÷Φ≡Ωα "─■ ╤εδσΘ" ± φε∞σ≡ε∞ "├δΦφ φ√σ ⌠Φπ≤≡ΩΦ".

┬ ─╬╠┼ ╩╚═┼╠└╥╬├╨└╘╚╤╥╬┬ (╠ε±ΩΓα) ∩≡ε°δα ∩≡σ∞ⁿσ≡α φεΓεπε ⌠Φδⁿ∞α "╩≥ε, σ±δΦ φσ ∞√", ≡σµΦ±±σ≡ Φ ±÷σφα≡Φ±≥ ┬αδσ≡ΦΘ ╧≡Φσ∞√⌡εΓ. ▌≥α Ωα≡≥Φφα ≤≈α±≥Γ≤σ≥ Γ Σσ≥±ΩεΘ ∩≡επ≡α∞∞σ ╠σµΣ≤φα≡εΣφεπε ΩΦφε⌠σ±≥ΦΓαδ  Γ ┴σ≡δΦφσ, ε≥Ω≡√Γ°σ∞±  10 ⌠σΓ≡αδ .

"╠≤µ±Ωα  Σ≡≤µßα, ε≥φε°σφΦ  ∞σµΣ≤ δ■Σⁿ∞Φ, Γ ∩σ≡Γ≤■ ε≈σ≡σΣⁿ, ∞σµΣ≤ Γτ≡ε±δ√∞Φ Φ ∩εΣ≡ε±≥Ωε∞ - ≥αΩεΓα πδαΓφα  ≥σ∞α ∞εσΘ Ωα≡≥Φφ√", - πεΓε≡Φ≥ ┬.╧≡Φσ∞√⌡εΓ. ╨σµΦ±±σ≡α ≥≡σΓεµΦ≥ ≡στΩεσ ±φΦµσφΦσ φ≡αΓ±≥Γσφφεπε ≤≡εΓφ  εß∙σ±≥Γα, ßστΣ≤⌡εΓφε±≥ⁿ, ≡ε±≥ ∩≡σ±≥≤∩φε±≥Φ, Γ ∩σ≡Γ≤■ ε≈σ≡σΣⁿ - Γ ∞εδεΣσµφεΘ ±≡σΣσ. ╧≡Φ≥ε∞ εφ φσ ε±≤µΣασ≥ ±ΓεΦ⌡ πσ≡εσΓ - εφ ±Ωε≡σσ ±ε≈≤Γ±≥Γ≤σ≥ ≥σ∞, Ωε∞≤ ∩≡Φ⌡εΣΦ≥±  Γ±≥≤∩α≥ⁿ Γ µΦτφⁿ Γ ±≥εδⁿ Σ≡α∞α≥Φ≈σ±Ωεσ Γ≡σ∞ . ╥σ∞Φ µσ φα±≥≡εσφΦ ∞Φ ∩≡εφΦΩφ≤≥√ Σ≡≤πΦσ ⌠Φδⁿ∞√, Ωε≥ε≡√σ ∩≡Φφσ±δΦ ┬.╧≡Φσ∞√⌡εΓ≤ °Φ≡εΩ≤■ ΦτΓσ±≥φε±≥ⁿ Φ ∩≡ΦτφαφΦσ τ≡Φ≥σδσΘ, - "╧α÷αφ√", "═ΦΩ≤Σ√°φ  ", "╠Φδ√Θ, Σε≡επεΘ, δ■ßΦ∞√Θ, σΣΦφ±≥Γσφφ√Θ", "╪≥αφ√", "╠Φπ≡αφ≥√".

╬╧┼╨═└▀ ≥≡≤∩∩α ┴εδⁿ°επε ≥σα≥≡α ταΓσ≡°Φδα ≡αßε≥≤ φαΣ ∩σ≡ΓεΘ φεΓεΘ ∩ε±≥αφεΓΩεΘ 1999 πεΣα - ε∩σ≡εΘ ╫αΘΩεΓ±Ωεπε "╬∩≡Φ≈φΦΩ". ╤σπεΣφ  ∩≡σ∞ⁿσ≡α.

┬∩σ≡Γ√σ ²≥α ε∩σ≡α ß√δα ∩ε±≥αΓδσφα Γ ┴εδⁿ°ε∞ ≥σα≥≡σ 4 ∞α  1875 πεΣα, α ∩ε±δσΣφ   σσ ∩ε±≥αφεΓΩα ß√δα ε±≤∙σ±≥Γδσφα τΣσ±ⁿ Γ φα≈αδσ ╒╒ ΓσΩα. ┬ ≡ατφεσ Γ≡σ∞  Γ ε∩σ≡σ ß√δΦ ταφ ≥√ ∩≡ε±δαΓδσφφ√σ ∩σΓ÷√, Γ ≥ε∞ ≈Φ±δσ ╘σΣε≡ ╪αδ ∩Φφ Φ ═ΦΩεδαΘ ╘Φπφσ≡, α τα ΣΦ≡Φµσ≡±ΩΦ∞ ∩≤δⁿ≥ε∞ ±≥ε δ ╤σ≡πσΘ ╨α⌡∞αφΦφεΓ. ─σΘ±≥ΓΦσ "╬∩≡Φ≈φΦΩα" ∩≡εΦ±⌡εΣΦ≥ Γε Γ≡σ∞σφα ╚Γαφα ├≡ετφεπε. ╬ΣφαΩε, ∩ε ±δεΓα∞ ∞≤τ√Ωαδⁿφεπε ≡≤ΩεΓεΣΦ≥σδ  φ√φσ°φσΘ ∩ε±≥αφεΓΩΦ ╠α≡Ωα ▌≡∞δσ≡α, - ²≥ε δΦ≡Φ≈σ±Ωεσ Γε∩δε∙σφΦσ ≥≡απσΣΦΘφεΘ ≥σ∞√.

╤≡σΣΦ ≤≈α±≥φΦΩεΓ ∩ε±≥αφεΓΩΦ ═ΦΩεδαΘ ═ΦτΦσφΩε, ╠α≡Φ  ├αΓ≡ΦδεΓα, ┬δαΣΦ∞Φ≡ ┘σ≡ßαΩεΓ, ╥α≥ⁿ φα ┼≡α±≥εΓα, ┬δαΣΦ∞Φ≡ ┬σ≡σ±≥φΦΩεΓ, ╧σ≥≡ ├δ≤ßεΩΦΘ Φ Σ≡≤πΦσ ΦτΓσ±≥φ√σ ∩σΓ÷√.

┬ ╓┼╨╩┬╚ ┬±σ∞Φδε±≥ΦΓεπε ╤∩α±α ├ε±≤Σα≡±≥Γσφφεπε ∞≤τσ  Ωσ≡α∞ΦΩΦ Φ "╙±αΣⁿßα ╩≤±ΩεΓε XVIII ΓσΩα" 10 ⌠σΓ≡αδ  ±.π. Γ 11 ≈α±εΓ ß√δα ε≥±δ≤µσφα ∩αφΦ⌡ΦΣα ∩ε ±δ≤≈α■ 162-Θ πεΣεΓ∙Φφ√ ±ε Σφ  πΦßσδΦ └δσΩ±αφΣ≡α ╤σ≡πσσΓΦ≈α ╧≤°ΩΦφα. (╧≡εΣεδµσφΦσ ≥σ∞√ - φα ±≥≡. 13/5)

╤≥εΘδε ╧σπα±α

(╤) "╩≤δΦ±α ═├" (╩═├), ²δσΩ≥≡εφφα  Γσ≡±Φ  ∩≡ΦδεµσφΦ  Ω "═├" (▌┬╩═├). ═ε∞σ≡ 003 (26) ε≥ 12 ⌠σΓ≡αδ  1999 π., ∩ ≥φΦ÷α. ╧εδε±α 1. ╧σ≡σ∩σ≈α≥Ωα τα ≡≤ßσµε∞ Σε∩≤±Ωασ≥±  ∩ε ±επδα°σφΦ■ ± ≡σΣαΩ÷ΦσΘ. ╤±√δΩα φα "╩═├" Φ ▌┬╩≤═├ εß τα≥σδⁿφα. ╤∩≡αΓΩΦ ∩ε αΣ≡σ±≤ evng@ng.ru