═┼ ╥╬╦▄╩╬ "├╬╨┼ ╬╥ ╙╠└"

╪≥≤ΣΦΦ ├≡ΦßεσΣεΓα Γ ≡εΣεΓε∞ ±∞εδσφ±Ωε∞ Φ∞σφΦΦ

┼δΦταΓσ≥α ─αΓ√ΣεΓα

└.╤. ├≡ΦßεσΣεΓ. ╒∞σδΦ≥±ΩΦΘ ±ßε≡φΦΩ. - ╤∞εδσφ±Ω, 1998, 415 ±.

─╦▀ └┬╥╬╨└ Ωε∞σΣΦΦ "├ε≡σ ε≥ ≤∞α" ±∞εδσφ±Ωα  ≤±αΣⁿßα ╒∞σδΦ≥α (φ√φσ ±≥αΓ°α  π≡ΦßεσΣεΓ±ΩΦ∞ ∞≤τσσ∞) φσ ß√δα ≥σ∞, ≈σ∞  ΓΦδε±ⁿ ╠Φ⌡αΘδεΓ±Ωεσ Σδ  ╧≤°ΩΦφα ΦδΦ ▀±φα  ╧εδ φα Σδ  ╦ⁿΓα ╥εδ±≥επε. ╧ε≥ε∞εΩ ∩ε±δσΣφΦ⌡ σσ ΓδαΣσδⁿ÷σΓ ═ΦΩεδαΘ ┬εδΩεΓ-╠≤≡ε∞÷σΓ Γ ±ΓεσΘ ΩφΦπσ "▐φε±≥ⁿ. ╬≥ ┬ τⁿ∞√ Σε ╘σεΣε±ΦΦ (1902-1920)" ≤≥Γσ≡µΣαδ, ≈≥ε ├≡ΦßεσΣεΓ φα∩Φ±αδ Γ ╒∞σδΦ≥σ ßεδⁿ°≤■ ≈α±≥ⁿ ±ΓεσΘ τφα∞σφΦ≥εΘ Ωε∞σΣΦΦ.

═ε ²≥ε φσ ≥αΩ. ├≡ΦßεσΣεΓ πε±≥Φδ ≤ Σ Σ■°ΩΦ ≥εδⁿΩε Γ Σσ≥±ΩΦσ πεΣ√ Φ δσ≥ε∞ - φα "ΓαΩα÷Φ ⌡" - Γ ∩ε≡≤ εß≤≈σφΦ  Γ ╠ε±ΩεΓ±Ωε∞ ≤φΦΓσ≡±Φ≥σ≥σ. ┼±δΦ Φ Ωαµσ≥± , ≈≥ε ╒∞σδΦ≥α ε±≥αΓΦδα φστφα≈Φ≥σδⁿφ√Θ ±δσΣ Γ µΦτφΦ Φ ≥Γε≡≈σ±≥Γσ ├≡ΦßεσΣεΓα, ≥ε ²≥ε Γ∩σ≈α≥δσφΦσ ±Γ ταφε ± ≥σ∞, ≈≥ε ±ΓσΣσφΦ , Ωα±α■∙Φσ±  σπε Σσ≥±≥Γα Φ ±≥≤Σσφ≈σ±≥Γα, Γσ±ⁿ∞α ±Ω≤Σφ√. ╨σΩεφ±≥≡≤Ω÷Φ  ²≥επε ∩σ≡ΦεΣα π≡ΦßεσΣεΓ±ΩεΘ ßΦεπ≡α⌠ΦΦ ±≥αδα ∩≡σΣ∞σ≥ε∞ ΩφΦπΦ ═.╩. ╧ΦΩ±αφεΓα "├≡ΦßεσΣεΓ Φ ±≥α≡εσ ßα≡±≥Γε" (╠., 1926). ╥σ∩σ≡ⁿ, ΩεπΣα "≤±αΣⁿßεΓσΣσφΦσ" - ΩαΩ ∩≡Φφ ≥ε ≥σ∩σ≡ⁿ πεΓε≡Φ≥ⁿ - ΓφεΓⁿ ≡ατ≡σ°σφε (Γ ≥≡ΦΣ÷α≥√σ πεΣ√ φα φσπε ß√δ φαδεµσφ ±≥≡επΦΘ τα∩≡σ≥), ⌡ε≈σ≥±  ΓΦΣσ≥ⁿ Γ "╒∞σδΦ≥±Ωε∞ ±ßε≡φΦΩσ" ≡αßε≥√, ∩≡εΣεδµα■∙Φσ ∩ΦΩ±αφεΓ±ΩΦσ °≥≤ΣΦΦ. ╚ ≥αΩα  ±≥α≥ⁿ  τΣσ±ⁿ σ±≥ⁿ. ╬φα ∩≡ΦφαΣδσµΦ≥ ╧≡Φ±÷Φδδσ ╨≤τΓσδⁿ≥ ("╙±αΣσßφα  Ω≤δⁿ≥≤≡α π≡ΦßεσΣεΓ±Ωεπε Γ≡σ∞σφΦ"). ╟α∞σ≥Ωα Γσ±ⁿ∞α δ■ßε∩√≥φα ; σΣΦφ±≥Γσφφεσ, ≈≥ε Γ φσΘ επε≡≈ασ≥, ≥αΩ ²≥ε φσΓφΦ∞αφΦσ α∞σ≡ΦΩαφ±ΩεΘ Φ±±δσΣεΓα≥σδⁿφΦ÷√ Ω ∩≤ßδΦΩα÷Φ ∞ ∩ε±δσΣφσπε Σσ± ≥Φδσ≥Φ , Γ Ωε≥ε≡√⌡ ΦΣσ≥ ≡σ≈ⁿ ε π≡ΦßεσΣεΓ±Ωε∞ ±∞εδσφ±Ωε∞ Σσ≥±≥Γσ Φ Γεεß∙σ ε ╒∞σδΦ≥σ (Φ±±δσΣεΓαφΦ  ═.└. ╥α≡⌡εΓεΘ, ═.╧. ┴αδ≤φεΓεΘ, ┼.▌. ╦ ∞ΦφεΘ Φ Σ≡.).

╥σ∞σ "├≡ΦßεσΣεΓ Γ ╠ε±ΩεΓ±Ωε∞ ≤φΦΓσ≡±Φ≥σ≥σ" ∩ε±Γ ∙σφα Γ ±ßε≡φΦΩσ ±≥α≥ⁿ  └.▐. └φΣ≡σσΓα, ∩ε±≥αΓΦΓ°σπε ∩σ≡σΣ ±εßεΘ ταΣα≈≤ Γε±±≥αφεΓΦ≥ⁿ π≡ΦßεσΣεΓ±ΩΦΘ Σ≡≤µσ±ΩΦΘ Ω≡≤π Γ≡σ∞σφΦ εß≤≈σφΦ  Γ ≤φΦΓσ≡±Φ≥σ≥σ (∩≡Φ ≥σδ ∞Φ ├≡ΦßεσΣεΓα ≥επΣα, Ω±≥α≥Φ ±Ωατα≥ⁿ, ß√δΦ Φ σπε ±∞εδσφ±ΩΦσ τσ∞δ ΩΦ - ┬.╚. ╦√Ωε°Φφ Φ ╚.─. ▀Ω≤°ΩΦφ). ╠φεπεσ Γ φα°Φ⌡ ∩≡σΣ±≥αΓδσφΦ ⌡ ε ├≡ΦßεσΣεΓσ-±≥≤Σσφ≥σ ταΓΦ±Φ≥ ε≥ ≥επε, ΩαΩ≤■ Σα≥≤ ∞√ ∩≡ΦφΦ∞ασ∞ τα πεΣ σπε ≡εµΣσφΦ  (1790-Θ ΦδΦ 1795-Θ). ╬ ≥ε∞, ΩαΩΦσ ≥ε≈ΩΦ τ≡σφΦ  ±≤∙σ±≥Γ≤■≥ φα ²≥ε≥ ±≈σ≥, ∞εµφε ∩≡ε≈Φ≥α≥ⁿ Γ ≡αßε≥σ └.╦. ├≡Φ°≤φΦφα ("╬ πεΣσ ≡εµΣσφΦ  └.╤. ├≡ΦßεσΣεΓα").

┴Φεπ≡α⌠Φ  ∩Φ±α≥σδ  τα≥≡απΦΓασ≥±  ≥αΩµσ Γ ±≥α≥ⁿ ⌡ ╟.└. ┴εφα∞Φ Φ ╦.└. ╬≡σ⌡εΓεΘ (Γ ∩σ≡ΓεΘ πεΓε≡Φ≥±  ε ∩Φ±ⁿ∞σ ├≡ΦßεσΣεΓα Ω ╤.═. ┴σπΦ≈σΓ≤ 1824 πεΣα, Γε Γ≥ε≡εΘ - ε σπε ΓταΦ∞εε≥φε°σφΦ ⌡ ± ß≡α≥ⁿ ∞Φ ╩φ µσΓΦ≈α∞Φ; ±ΓσΣσφΦ , Ωα±α■∙Φσ±  ─.╠. ╩φ µσΓΦ≈α, ∩ε≈σ≡∩φ≤≥√ Φτ φσε∩≤ßδΦΩεΓαφφ√⌡ α≡⌡ΦΓφ√⌡ ∞α≥σ≡ΦαδεΓ).

╓σδ√Θ ≡ Σ ±≥α≥σΘ Γ "╒∞σδΦ≥±Ωε∞ ±ßε≡φΦΩσ" ∩ε±Γ ∙σφ ΣΦ∩δε∞α≥Φ≈σ±ΩεΘ Σσ ≥σδⁿφε±≥Φ ├≡ΦßεσΣεΓα. ┬ Φ⌡ ≈Φ±δσ ≡αßε≥α ═.└. ╠ ±εσΣεΓεΘ. ╬φα ∩Φ°σ≥ ε ∞φεπε∞: Φ εß ╚φΣΦΦ ΩαΩ ±⌠σ≡σ δΦ≈φ√⌡ Φφ≥σ≡σ±εΓ ├≡ΦßεσΣεΓα, Φ εß σπε ≤≈α±≥ΦΦ Γ ⌠ε≡∞Φ≡εΓαφΦΦ °≥α≥α ≡≤±±ΩεΘ ∞Φ±±ΦΦ Γ 1828 πεΣ≤, Φ ε φσßδαπεΓΦΣφεΘ ≡εδΦ, Ωε≥ε≡≤■ Φπ≡αδ Γ π≡ΦßεσΣεΓ±ΩεΘ ±≤Σⁿßσ εΣΦφ Φτ σπε φα≈αδⁿφΦΩεΓ - ╩.╩. ╨εΣε⌠ΦφΦΩΦφ, Φ ε Γφσ°φσ∩εδΦ≥Φ≈σ±ΩΦ⌡ Φφ≥σ≡σ±α⌡ ╥≤≡÷ΦΦ Φ └φπδΦΦ, Ωε≥ε≡√σ ±≤∙σ±≥Γσφφε τα≥≡απΦΓαδΦ±ⁿ ΣΦ∩δε∞α≥Φ≈σ±ΩΦ∞Φ ∩δαφα∞Φ ├≡ΦßεσΣεΓα. ═.└. ╥α≡⌡εΓα ∩≤ßδΦΩ≤σ≥ ∩εδφ√Θ ≥σΩ±≥ "╧≡εσΩ≥α ΣεΩδαΣα └.╤. ├≡ΦßεσΣεΓα" ∩ε ∩εΓεΣ≤ ∩≡εΣεδµσφΦ  ΓεΘφ√ ╨ε±±ΦΦ ± ╧σ≡±ΦσΘ (1827 πεΣ), ┼.┬. ╓√∞ßαδ - ÷σφφ√σ ∞α≥σ≡Φαδ√ Φτ └≡⌡ΦΓα Γφσ°φσΘ ∩εδΦ≥ΦΩΦ. ╬≈σφⁿ Φφ≥σ≡σ±φ√ ≡α±±≤µΣσφΦ  ╤.└. ╘ε∞Φ≈σΓα (εφ µσ ε≥Γσ≥±≥Γσφφ√Θ ≡σΣαΩ≥ε≡ ±ßε≡φΦΩα) ε ≥σπσ≡αφ±ΩεΘ ≥≡απσΣΦΦ Φ ε ∩≡σ∩≡εΓεµΣσφΦΦ ε±≥αφΩεΓ ├≡ΦßεσΣεΓα Γ ╥Φ⌠δΦ± Γ ±Γ τΦ ±ε τφα∞σφΦ≥√∞ "├≡ΦßεσΣεΓ±ΩΦ∞ ²∩ΦτεΣε∞" Γ "╧≤≥σ°σ±≥ΓΦΦ Γ └≡τ≡≤∞".

╞Φτφⁿ Φ ∩ε²τΦ  ├≡ΦßεσΣεΓα, σπε ∩εδΦ≥Φ≈σ±Ωα  Σσ ≥σδⁿφε±≥ⁿ Φ ∩ε²≥Φ≈σ±Ωα  ∞εΣσδⁿ ∞Φ≡α ∩εΣΓσ≡πα■≥±  δ■ßε∩√≥φσΘ°σ∞≤ ±ε∩ε±≥αΓδσφΦ■ Γ ±≥α≥ⁿσ "═α≡εΣ√ ┬ε±≥εΩα Γ ∩ε²≥Φ≈σ±ΩεΘ ≡σαδⁿφε±≥Φ Φ ≡σαδⁿφεΘ ∩ε²≥ΦΩσ ├≡ΦßεσΣεΓα", αΓ≥ε≡ Ωε≥ε≡εΘ - ╠.┬. ╤≥≡επαφεΓ - ∩≡Φ⌡εΣΦ≥ Ω "φσεµΦΣαφφε∞≤", ΩαΩ εφ ±α∞ ε≥∞σ≈ασ≥, Γ√ΓεΣ≤: ├≡ΦßεσΣεΓ - "²≥ε ≥Φ∩Φ≈φ√Θ τα∩αΣφΦΩ. ╙φΦ⌠ΦΩα÷Φ  Ω≤δⁿ≥≤≡ Ωαµσ≥±  σ∞≤ σ±≥σ±≥Γσφφ√∞ Φ δεπΦ≈φ√∞ ∩≤≥σ∞. ═ε ≥αΩ Γ σπε ±εß±≥Γσφφε Φ±≥ε≡Φε±ε⌠±ΩεΘ, ∩ε²≥Φ≈σ±ΩεΘ ∞εΣσδΦ ∞Φ≡α. ┬ ∩≡αΩ≥Φ≈σ±ΩεΘ ∩εδΦ≥ΦΩσ, Γ ΩεφΩ≡σ≥φεΘ ∩εδΦ≥Φ≈σ±ΩεΘ Σσ ≥σδⁿφε±≥Φ ├≡ΦßεσΣεΓ ≡σαδΦτ≤σ≥ ∞σφσσ ΓετΓ√°σφφ√σ ∞εΣσδΦ: ≥≡στΓε ±∞ε≥≡  φα ±δεµΦΓ°σσ±  ∩εδεµσφΦσ Γσ∙σΘ, εφ ΓΦΣΦ≥ ΦφεπΣα Σαµσ ∩≡ε∙σ Φ ∩δε∙σ, φε ΦφεπΣα ²≥α ≥≡στΓε±≥ⁿ εßσ±∩σ≈ΦΓασ≥ Φ ßεδσσ ±σ≡ⁿστφ√σ ⌡≤Σεµσ±≥Γσφφ√σ ∩≡ετ≡σφΦ ".

╤∩≡αΓσΣδΦΓε±≥Φ ≡αΣΦ τα∞σ≥Φ∞, ≈≥ε ε∩≡σΣσδσφΦσ "├≡ΦßεσΣεΓ - τα∩αΣφΦΩ" Γ±σ µσ φσ ±εΓ±σ∞ ≤Σα≈φε. └Γ≥ε≡ ±≥α≥ⁿΦ ∩≡σΣ≈≤Γ±≥Γ≤σ≥, ≈≥ε ∩εΣεßφ√Θ ∩α±±αµ ∞εµσ≥ Γ√τΓα≥ⁿ ÷√Ωαφⁿσ φσ ≥εδⁿΩε ⌠ΦδεδεπεΓ, φε δ■ßεπε, Ω≥ε ∩ε∞φΦ≥ ≥σΩ±≥ "├ε≡σ ε≥ ≤∞α", Φ Σσδασ≥ επεΓε≡ΩΦ: "φσεµΦΣαφφ√Θ Γ√ΓεΣ", "±ΩΦΣΩα φα Γ≡σ∞ ". ═ε Γ⌡εΣ  Γ εßδα±≥ⁿ  ΓδσφΦΘ, ΓετφΦΩ°Φ⌡ Γ Σ≡≤πε∞ Φ±≥ε≡Φ≈σ±Ωε∞ Ωεφ≥σΩ±≥σ ("τα∩αΣφΦ≈σ±≥Γε - ±δαΓ φε⌠Φδⁿ±≥Γε"), φσ Φτßσµα≥ⁿ φΦ ∩ΦΩ±αφεΓ±Ωεπε ±≤µΣσφΦ : "┬τπδ Σ√ Φ ∩≡Φ±≥≡α±≥Φ  ├≡ΦßεσΣεΓα δ≤≈°σ ε⌡α≡αΩ≥σ≡ΦτεΓα≥ⁿ... ≥σ≡∞Φφε∞: φα÷ΦεφαδΦτ∞" (1911 πεΣ), φΦ π≡ΦßεσΣεΓ±Ωεπε φσ∩≡Φ ≥Φ  "≤φΦ⌠ΦΩα÷ΦΦ" ±ΓεΦ⌡ ±εε≥σ≈σ±≥ΓσφφΦΩεΓ (τΣσ±ⁿ Γ±∩ε∞Φφασ≥±  Φ ≥ε µσ ±α∞εσ "├ε≡σ ε≥ ≤∞α", Φ ±≥α≥ⁿ  "╟απε≡εΣφα  ∩εστΣΩα", εßδΦ≈α■∙α  "πε±∩εΣ" - ΣΓε≡ φ±≥Γε - ΩαΩ "∩εΓ≡σµΣσφφ√Θ Ωδα±± ∩εδ≤σΓ≡ε∩σΘ÷σΓ", φσ τφα■∙Φ⌡ ±ΓεΘ "σΣΦφεΩ≡εΓφ√Θ" φα≡εΣ). ╠σµΣ≤ ≥σ∞ ╤≥≡επαφεΓ ε±≥αφαΓδΦΓασ≥±  φα "Γτπδ Σα⌡ Φ ∩≡Φ±≥≡α±≥Φ ⌡" ├≡ΦßεσΣεΓα, Ωα±α■∙Φ⌡±  Φ∞σφφε φα≡εΣεΓ ┬ε±≥εΩα, Φ ßδΦ±≥α≥σδⁿφε αφαδΦτΦ≡≤σ≥ Φ ²≥Φ Γεττ≡σφΦ , Φ ±α∞≤ "∩≡αΩ≥Φ≈σ±Ω≤■ ∩εδΦ≥ΦΩ≤"; ∩ε±∩σ°φ√∞ ε∩≡σΣσδσφΦσ∞ εφ ∩≡εΓε÷Φ≡≤σ≥ Γε∩≡ε±√, Ωε≥ε≡√⌡ φσ Σεδµφε ß√≥ⁿ Γ ∩≡Φφ÷Φ∩σ, ∩ε≥ε∞≤ ≈≥ε Φ⌡ ≡ατ≡σ°σφΦσ ΓεΓ±σ φσ Γ⌡εΣΦ≥ Γ σπε ταΣα≈Φ.

╤≥α≥ⁿ  ╤≥≡επαφεΓα ∩ε∞σ∙σφα Γ ≡ατΣσδσ "╧≡εßδσ∞√ ≥Γε≡≈σ±≥Γα ├≡ΦßεσΣεΓα", Γ Ωε≥ε≡ε∞, Ω≡ε∞σ ≥επε, εßφα≡≤µΦΓασ∞ ∩≡ε±≥≡αφφ≤■ ≡αßε≥≤ ╦.└.╤≥σ∩αφεΓα ("▌±≥σ≥ΦΩα ├≡ΦßεσΣεΓα") Φ ≡ατφεεß≡ατφ√σ ±εεß≡αµσφΦ  ε Ωε∞σΣΦΦ "├ε≡σ ε≥ ≤∞α" (╠.└. └δσΩ±αφΣ≡εΓεΘ, ╤.╠. ╩ετδεΓεΘ, ╬.┴. ╦σßσΣσΓεΘ Φ Σ≡.). ╤δαΓ φε⌠Φδⁿ±≥Γε Φ τα∩αΣφΦ≈σ±≥Γε ±φεΓα ±≥αδΩΦΓα■≥±  φα ±≥≡αφΦ÷α⌡ ±ßε≡φΦΩα Γ τα∞σ≥Ωσ ┬.└. ╩ε°σδσΓα "═α Γ±σ⌡ ∞ε±ΩεΓ±ΩΦ⌡ σ±≥ⁿ ε±εß√Θ ε≥∩σ≈α≥εΩ..." (≡σ÷σφτΦ  ╚Γαφα ╩Φ≡σσΓ±Ωεπε "├ε≡σ ε≥ ≤∞α" - φα ╠ε±ΩεΓ±Ωε∞ ≥σα≥≡σ")". ╫Φ≥α≥σδⁿ±Ωε∞≤ Γε±∩≡Φ ≥Φ■ Ωε∞σΣΦΦ Φ Γεεß∙σ ≥Γε≡≈σ±≥Γα ├≡ΦßεσΣεΓα Γ XIX-XX ΓσΩα⌡ ∩ε±Γ ∙σφ ≡ Σ Σ≡≤πΦ⌡ ±≥α≥σΘ "╒∞σδΦ≥±Ωεπε ±ßε≡φΦΩα".

╩±≥α≥Φ, σπε ßεδⁿ°εσ Σε±≥εΦφ±≥Γε Γ ≥ε∞, ≈≥ε τΣσ±ⁿ ∩≡Φ±≥αδⁿφε αφαδΦτΦ≡≤σ≥±  φσ ≥εδⁿΩε τφα∞σφΦ≥α  Ωε∞σΣΦ , φε φα±δσΣΦσ ├≡ΦßεσΣεΓα Γ ÷σδε∞. ═αΦßεδσσ  ≡Ωεσ ≥ε∞≤ ∩εΣ≥Γσ≡µΣσφΦσ - ±≥α≥ⁿ  ╤≥σ∩αφεΓα, ε≥Ω≡√Γα■∙α  ±ßε≡φΦΩ. ╬φ µσ Φ ε≥∞σ≈ασ≥, ≈≥ε, Ω ±≈α±≥ⁿ■, ±σΘ≈α± ≡σΣΩε Γ±≥≡σ≥Φ°ⁿ ∞φσφΦσ ε ├≡ΦßεσΣεΓσ ΩαΩ εß αΓ≥ε≡σ εΣφεπε ∩≡εΦτΓσΣσφΦ . "▌≥ε ∩εδεµσφΦσ ±∞σφΦδε±ⁿ ∩εφΦ∞αφΦσ∞ ≥επε, ≈≥ε ├≡ΦßεσΣεΓ ßεδⁿ°σ "├ε≡  ε≥ ≤∞α". ╧≡Φ ²≥ε∞ Φ∞σσ≥±  Γ ΓΦΣ≤ φσ σπε ßσ±±∩ε≡φε Γαµφα  πε±≤Σα≡±≥Γσφφα  Σσ ≥σδⁿφε±≥ⁿ, α ≥Γε≡≈σ±Ωεσ φα±δσΣΦσ Γ ÷σδε∞, δ≤≈°σ ±Ωατα≥ⁿ - φα±δσΣΦσ σπε ≥Γε≡≈σ±Ωεπε Σ≤⌡α". ╬ ∩δεΣε≥Γε≡φε±≥Φ ≥αΩεπε ∩εΣ⌡εΣα ΩαΩ ≡ατ Φ ±ΓΦΣσ≥σδⁿ±≥Γ≤σ≥ "╒∞σδΦ≥±ΩΦΘ ±ßε≡φΦΩ".

(╤) "Ex Libris ═├" (EL═├), ²δσΩ≥≡εφφα  Γσ≡±Φ  ∩≡ΦδεµσφΦ  Ω "═├" (▌┬EL═├). ═ε∞σ≡ 020 (92) ε≥ 27 ∞α  1999 π., ≈σ≥Γσ≡π. ╧εδε±α 5. ╧σ≡σ∩σ≈α≥Ωα τα ≡≤ßσµε∞ Σε∩≤±Ωασ≥±  ∩ε ±επδα°σφΦ■ ± ≡σΣαΩ÷ΦσΘ. ╤±√δΩα φα "EL═├" Φ ▌┬EL═├ εß τα≥σδⁿφα. ╤∩≡αΓΩΦ ∩ε αΣ≡σ±≤ evng@ng.ru