╧ ≥ⁿ ΩφΦπ φσΣσδΦ

L'emigration russe en photo: France, 1917-1947. ╨≤±±Ωα  ²∞Φπ≡α÷Φ  Γ ⌠ε≥επ≡α⌠Φ ⌡, ╘≡αφ÷Φ , 1917-1947 ππ. - ╧α≡Φµ: ╚╠╩└-╧╨┼╤╤, 1999, 180 ±.

═└╪ ╤╬╬╥┼╫┼╤╥┬┼══╚╩ └φΣ≡σΘ ╩ε≡δ ΩεΓ, Γε≥ ≤µσ Γε±σ∞ⁿ δσ≥ µΦΓ≤∙ΦΘ Γ ╧α≡Φµσ, ≥εδⁿΩε ≈≥ε Γ√∩≤±≥Φδ ≥α∞ Γ ΦτΣα≥σδⁿ±≥Γσ "╚╠╩└-╧╨┼╤╤" ßεδⁿ°εΘ αδⁿßε∞ "╨≤±±Ωα  ²∞Φπ≡α÷Φ  Γ ⌠ε≥επ≡α⌠Φ ⌡", ∩ε±Γ ∙σφφ√Θ ßδΦ±≥α≥σδⁿφεΘ "∩σ≡ΓεΘ Γεδφσ" ≡ε±±ΦΘ±Ωεπε ΦτπφαφΦ . ┬ ΩφΦπσ - 236 ⌠ε≥επ≡α⌠ΦΘ. ╙φΦΩαδⁿφ√σ ±φΦ∞ΩΦ ╪αδ ∩Φφα, ╦Φ⌠α≡ , ┴≤φΦφα, ╠ετµ≤⌡Φφα, ╧αΓδεΓεΘ, τα∩σ≈α≥δσφφ√σ ∞πφεΓσφΦ  ±∩σΩ≥αΩδσΘ Φ ßδαπε≥Γε≡Φ≥σδⁿφ√⌡ ßαδεΓ, Γεσφφ√⌡ ±εß≡αφΦΘ Φ ÷σ≡ΩεΓφ√⌡ ±δ≤µß, Σσ≥±ΩΦ⌡ δαπσ≡σΘ Φ ∩ε±ΦΣσδεΩ Γ ≡≤±±ΩΦ⌡ ≡σ±≥ε≡αφα⌡. ┬±σπε φσ ∩σ≡σ≈Φ±δΦ≥ⁿ. ╞αδⁿ ≥εδⁿΩε, ≈≥ε ΩφΦπ≤ ∩εΩα ∞εµφε Ω≤∩Φ≥ⁿ ≥εδⁿΩε Γ ╧α≡Φµσ. ╬ßδεµΩ≤ ΦτΣαφΦ  ≤Ω≡α°ασ≥ ∩ε≡≥≡σ≥ └δσΩ±αφΣ≡α ┬σ≡≥Φφ±Ωεπε Γ °≤≥εΓ±Ωε∞ Ωεδ∩αΩσ.

╞ετσ ╤α≡α∞απε. ┼ΓαφπσδΦσ ε≥ ╚Φ±≤±α. ╧σ≡. ± ∩ε≡≥≤παδⁿ±Ωεπε └.┴επΣαφεΓ±Ωεπε. - ╠.: ┬απ≡Φ≤±, 1999, 381 ±.

╨╬╠└═ Ω≡≤∩φσΘ°σπε ∩ε≡≥≤παδⁿ±Ωεπε ∩Φ±α≥σδ , δα≤≡σα≥α ═εßσδσΓ±ΩεΘ ∩≡σ∞ΦΦ 1998 πεΣα, Γ∩σ≡Γ√σ ∩ε ΓΦδ±  φα ≡≤±±Ωε∞ ∩≡ε°δ√∞ δσ≥ε∞ Γ µ≤≡φαδσ "╚φε±≥≡αφφα  δΦ≥σ≡α≥≤≡α". ╥σ∩σ≡ⁿ εφ ∩ε ΓΦδ±  Φ Γ ΓΦΣσ ΩφΦπΦ. "┼ΓαφπσδΦσ ε≥ ╚Φ±≤±α" - ε≡ΦπΦφαδⁿφα , πδ≤ßεΩα  Φ ∩≡ε≥ΦΓε≡σ≈ΦΓα  ≥≡αΩ≥εΓΩα φεΓεταΓσ≥φεΘ Φ±≥ε≡ΦΦ. ┬ ε≥δΦ≈Φσ ε≥ Σ≡≤πΦ⌡ αΓ≥ε≡εΓ, ≡αßε≥α■∙Φ⌡ ± σΓαφπσδⁿ±ΩΦ∞Φ ±■µσ≥α∞Φ, ╤α≡α∞απε "ßσ≡σ≥" φσεΣφατφα≈φεΘ αΓ≥ε≡±ΩεΘ ∩ετΦ÷ΦσΘ ∩ε ε≥φε°σφΦ■ Ω ∩≡σΣ∞σ≥≤. ╨α±ΩΦΣΦ±≥√Θ Φ εΣ√°δΦΓ√Θ ±≥Φδⁿ, ∩±Φ⌡εδεπΦ≈σ±ΩΦσ ∩α≡αΣεΩ±√, ∩ε∞φεµσφφ√σ φα ∩αφε≡α∞φ√σ Ωα≡≥Φφ√ Φ Σσ≥αδⁿφ≤■ ∩≡ε∩Φ±ⁿ ∞σδε≈σΘ, Σα■≥ ²⌠⌠σΩ≥ ταΓε≡αµΦΓα■∙σΘ, ∞απΦ≈σ±ΩεΘ ∩≡ετ√, Ωε≥ε≡α  φσ ∩≡σ±δσΣ≤σ≥ ÷σδⁿ Γ√φσ±≥Φ ∩≡ΦπεΓε≡, α ±Ωε≡σσ ±∩≡εΓε÷Φ≡εΓα≥ⁿ Φφ≥σ≡σ± Ω ≥αΩΦ∞ ∩εφ ≥Φ ∞, ΩαΩ π≡σ⌡, ε≥Γσ≥±≥Γσφφε±≥ⁿ, Γσ≡α, ßστΓσ≡Φσ Φ Φ±Ω≤°σφΦσ. "╩επΣα ╚Φ±≤± Γσ≡φ≤δ± , ╧α±≥√≡ⁿ εΩΦφ≤δ σπε ∩≡Φ±≥αδⁿφ√∞ Γτπδ Σε∞ Φ ±∩≡ε±Φδ: └ πΣσ εΓ÷α? ▀ Γ±≥≡σ≥Φδ ┴επα, ε≥Γσ≈αδ ╚Φ±≤±. ▀ ≥σß  φσ ±∩≡α°ΦΓα■, Γ±≥≡σ≥Φδ δΦ ≥√ ┴επα, ≥√ εΓ÷≤ φα°σδ? ▀ ∩≡Φφσ± σσ Γ µσ≡≥Γ≤. ╟α≈σ∞? ╥α∞ ß√δ ┴επ, ≥αΩ φαΣε ß√δε. ╩εφ≈ΦΩε∞ ∩ε±ε⌡α ╧α±≥√≡ⁿ ∩≡εΓσδ ∩ε τσ∞δσ ≈σ≡≥≤, πδ≤ßεΩ≤■, ΩαΩ ßε≡ετΣα φα ∩α°φσ, φσεΣεδΦ∞≤■, ≥ε≈φε ±≥σφα επφ , Φ ±Ωαταδ: ╥√ φΦ≈σ∞≤ φσ φα≤≈Φδ± , ≤⌡εΣΦ".

╤σ≡πσΘ ╟σφΩΦφ. ╨αßε≥√ ∩ε ⌠≡αφ÷≤τ±ΩεΘ δΦ≥σ≡α≥≤≡σ. ╤σ≡Φ  "Studia Humatatis". ╥. II. - ┼Ωα≥σ≡Φφß≤≡π: ╚τΣα≥σδⁿ±≥Γε ╙≡αδⁿ±Ωεπε ≤φΦΓσ≡±Φ≥σ≥α, 1999, 318 ±.

"╩═╚├└, ΩαΩ Φ Γεεß∙σ ≈σδεΓσ≈σ±Ωα  µΦτφⁿ, Γ±σπΣα ±ΩδαΣ√Γασ≥±  Φφα≈σ, ≈σ∞ ß√δε ταΣ≤∞αφε" - ≥αΩ φα≈Φφασ≥±  ∩σ≡Γα  πδαΓα ΩφΦπΦ ΦτΓσ±≥φεπε ⌠Φδεδεπα, ∩σ≡σΓεΣ≈ΦΩα Φ Ωε∞∞σφ≥α≥ε≡α ╤σ≡πσ  ═ΦΩεδασΓΦ≈α ╟σφΩΦφα. ╤≤Σⁿßα ²≥επε ±ßε≡φΦΩα ΣσΘ±≥ΓΦ≥σδⁿφε ±δεµΦδα±ⁿ Γσ±ⁿ∞α ∩≡Φ≈≤ΣδΦΓε. ╧σ≡Γα  πδαΓα "├ε±∩εµα ┴εΓα≡Φ" ∩Φ±αδα±ⁿ ΩαΩ ε≥Σσδⁿφα  ∞εφεπ≡α⌠Φ  Σδ  ΦτΣα≥σδⁿ±≥Γα "╒≤Σεµσ±≥Γσφφα  δΦ≥σ≡α≥≤≡α". ╬≥Σσδⁿφ√σ ±≥α≥ⁿΦ Γ≥ε≡εΘ Φ ≥≡σ≥ⁿσΘ πδαΓ ≤µσ ΦτΣαΓαδΦ±ⁿ ∩≡σµΣσ. ╧εΣπε≥εΓδσφφα  Ω ∩σ≈α≥Φ ≤µσ Γ 1995 πεΣ≤, ΩφΦπα ∩ε ΓΦδα±ⁿ φα ±Γσ≥ δΦ°ⁿ Γ 1999-∞. ╚ ⌡ε≥  Γ ∩≡σΣΦ±δεΓΦΦ αΓ≥ε≡ ±σ≥≤σ≥ φα Γετ∞εµφ√σ ΦτΣσ≡µΩΦ ∩εΣεßφεπε ≡εΣα "Σεδπε±≥≡ε ", εΣφαΩε ²≥ε ±Ωε≡σσ ε≥φε±Φ≥±  Ω ±Ω≡ε∞φε±≥Φ ±α∞επε αΓ≥ε≡α. ╧≡ετ≡α≈φ√Θ ±≥Φδⁿ, Ωε≥ε≡√∞ φα∩Φ±αφα ΩφΦπα, ≥εδⁿΩε ≡α±°Φ≡ σ≥ ∩ε≥σφ÷Φαδⁿφ√Θ Ω≡≤π ≈Φ≥α≥σδσΘ ²≥εΘ ΩφΦπΦ. ╥σ∞ ßεδσσ ≈≥ε ╟σφΩΦφ, ΩαΩ Ωε∞∞σφ≥α≥ε≡ Φ ∩σ≡σΓεΣ≈ΦΩ ╨εδαφα ┴α≡≥α, ≤φα±δσΣεΓαδ ε≥ ⌠Φδε±ε⌠α φσ ≥εδⁿΩε σπε ∞σ≥εΣ, φε Φ ≡Φ≥ε≡Φ≈σ±Ωεσ Φ ≈Φ±≥ε ⌠≡αφ÷≤τ±Ωεσ Φτ ∙σ±≥Γε. ╧≡Φ ⌠ΦδεδεπΦ≈σ±ΩεΘ ≡αßε≥σ ± ≥σΩ±≥α∞Φ ⌠≡αφ÷≤τ±ΩΦ⌡ αΓ≥ε≡εΓ (╘δεßσ≡, ├ε≥ⁿσ, ╤αßα≥ⁿσ, ┴■⌠⌠εφ, ┴α≡≥) ╤σ≡πσΘ ╟σφΩΦφ Φ±∩εδⁿτ≤σ≥ ≥αΩµσ Φ ∞σ≥εΣεδεπΦ≈σ±ΩΦσ Σε±≥ΦµσφΦ  ±εΓ≡σ∞σφφεΘ τα∩αΣφεΘ ⌠Φδε±ε⌠ΦΦ. ┬ ∩≡ΦδεµσφΦΦ Ω ΩφΦπσ ∩≡ΦΓσΣσφα "╨σ≈ⁿ ∩≡Φ Γ±≥≤∩δσφΦΦ Γε ⌠≡αφ÷≤τ±Ω≤■ αΩαΣσ∞Φ■" ╞ε≡µα ╦≤Φ Σσ ┴■⌠⌠εφα Γ ∩σ≡σΓεΣσ ┬σ≡√ ╠Φδⁿ≈ΦφεΘ.

╚πε≡ⁿ ═ΦΩ≤δΦφ. ┬ ≥≡εΘφε∞ Ωεδⁿ÷σ. ╤≤∩σ≡±σ≡Φ  "╨≤±±ΩΦΘ Ω≡Φ∞Φφαδ". - ═εΓε±ΦßΦ≡±Ω: ╠αφπατσ , 1999, 295 ±.

─╬╩╙╠┼═╥└╦▄═└▀ ∩εΓσ±≥ⁿ ±≥α≡°σπε ≤∩εδφε∞ε≈σφφεπε ╩Φ≡εΓ±Ωεπε ╨╬┬─ ═εΓε±ΦßΦ≡±Ωα ╚πε≡  ═ΦΩ≤δΦφα ∩εΓσ±≥Γ≤σ≥ εß εß±≥ε ≥σδⁿ±≥Γα⌡ ∩σ≈αδⁿφε ΦτΓσ±≥φεπε ∩δσφσφΦ  ±ΓεΣφεπε ε≥≡ Σα φεΓε±ΦßΦ≡±ΩεΘ ∞ΦδΦ÷ΦΦ Γ ╫σ≈φσ Γ 1996 π. └ ±α∞ αΓ≥ε≡ - εΣΦφ Φτ 37 ∞ΦδΦ÷Φεφσ≡εΓ, τα⌡Γα≈σφφ√⌡ ßεσΓΦΩα∞Φ Φτ π≡≤∩∩Φ≡εΓΩΦ ╤αδ∞αφα ╨αΣ≤σΓα.

┬ ∩δσφ≤ Γαµφ√∞ ±≥αφεΓΦ≥±  Γ±σ: ß≤°δα≥ ßστ τα∞Ωα, ∞ ≥α  ±Φπα≡σ≥α, φα±≥≡εσφΦσ "⌡ετ σΓ" Φ ∞φεπεσ Σ≡≤πεσ. ┬±σ ∩σ≡σ∞σ°αδε±ⁿ Γ ±ετφαφΦΦ: πΣσ ±ΓεΦ, πΣσ ≈≤µΦσ? ╙µσ φα ∩σ≡Γ√⌡ ±≥≡αφΦ÷α⌡ ΩφΦπΦ ≡ε±±ΦΘ±ΩΦσ ∞ΦδΦ÷Φεφσ≡√ Φ ≡ε±±ΦΘ±ΩΦσ Γεσφφε±δ≤µα∙Φσ ≡ατΣσδσφ√ φστ≡Φ∞εΘ π≡αφΦ÷σΘ. ┬εΘ±Ωα - φσ Γ≡απΦ, φε ≤µσ Φ φσ ±ΓεΦ. ╬φΦ - ⌠σΣσ≡αδ√, ≥≡εΘφ√∞ Ωεδⁿ÷ε∞ εΩ≡≤µΦΓ°Φσ π≡≤∩∩Φ≡εΓΩ≤ ╤αδ∞αφα ╨αΣ≤σΓα, α τφα≈Φ≥, Φ Φ⌡, φεΓε±ΦßΦ≡±ΩΦ⌡ ∞ΦδΦ÷Φεφσ≡εΓ, εΩαταΓ°Φ⌡±  ταδεµφΦΩα∞Φ ßεδⁿ°Φ⌡ ∩εδΦ≥ΦΩεΓ. ┬∩≡ε≈σ∞, ╚πε≡ⁿ ═ΦΩ≤δΦφ φσ ε∩≤±Ωασ≥±  Σε ≤∩≡σΩεΓ Γ αΣ≡σ± Γδα±≥σΘ ΦδΦ ∩εδΦ≥Φ≈σ±Ωεπε αφαδΦτα ∩≡εΦτε°σΣ°σπε ± φΦ∞ Φ σπε Ωεδδσπα∞Φ. ─δ  φσπε Γαµφε Σ≡≤πεσ. ┬ Ωεφ÷σ αΓ≥ε≡ ≡α±±Ωαταδ ε ≥ε∞, ΩαΩ µσφα ∩εδεµΦδα ∩σ≡σΣ πδαΓφ√∞ πσ≡εσ∞ ΩφΦπΦ ┼πε≡εΓ√∞ ±≥ε∩Ω≤ πατσ≥, Γ Ωε≥ε≡√⌡ ε±Γσ∙αδΦ±ⁿ ±εß√≥Φ  Γ ╧σ≡Γε∞αΘ±Ωε∞. └Γ≥ε≡ ∩Φ°σ≥: "┼πε≡εΓ ∩σ≡σ≈Φ≥αδ ΩαµΣεσ ±εεß∙σφΦσ, ΩαµΣ≤■ τα∞σ≥Ω≤. ╬≥δεµΦδ πατσ≥√ Γ ±≥ε≡εφ≤. "═σ≤µσδΦ Ωε∞≤-≥ε φαΣε ß√δε Φ∞σφφε ≥αΩ ≡α±±Ωατ√Γα≥ⁿ εß ²≥Φ⌡ ±εß√≥Φ ⌡? τα≈σ∞?.." ─αδσσ αΓ≥ε≡ ∩≡ΦΓσδ ∩εΣδΦφφ√σ ÷Φ≥α≥√ Φτ ∩≡σ±±√ ≥επε Γ≡σ∞σφΦ, Ωε≥ε≡√σ, ΩαΩ δσπΩΦΘ ∩≡ε≥ΦΓεΓσ±, ∩√≥α■≥±  ∩σ≡σΓσ±Φ≥ⁿ ≥≤ φσ∩εΣ·σ∞φ≤■ Φ±≥Φφ≤, ε Ωε≥ε≡εΘ ≡α±±Ωαταδ ∩≡ε±≥εΘ ε∩σ≡ Φτ ═εΓε±ΦßΦ≡±Ωα.

╥σεΣε≡ ├ε∞∩σ≡÷. ├≡σ≈σ±ΩΦσ ∞√±δΦ≥σδΦ. ╧σ≡σΓεΣ ± φσ∞σ÷Ωεπε. - ╤╧ß.: └δσ≥σΘ , 1999, 2 ≥ε∞α, ±σ≡Φ  "└φ≥Φ≈φα  ßΦßδΦε≥σΩα. ╚±±δσΣεΓαφΦ ".

├╦└┬█ "├≡σ≈σ±ΩΦ⌡ ∞√±δΦ≥σδσΘ" ± Φ⌡ ∩ετΦ≥ΦΓΦ±≥±ΩΦ∞ ∩α⌠ε±ε∞ Φ ∩εΦ±Ωε∞ ∩σ≡Γ√⌡ "σ±≥σ±≥Γσφφεφα≤≈φ√⌡" ∩≡εßδσ±ΩεΓ Γ Γ√±Ωατ√ΓαφΦ ⌡ αφ≥Φ≈φ√⌡ ⌠Φδε±ε⌠εΓ ∞επ≤≥ ∩εΩατα≥ⁿ±  φσ±ΩεδⁿΩε ±≥α≡ε∞εΣφ√∞Φ Σδ  ±εΓ≡σ∞σφφ√⌡ ≈Φ≥α≥σδσΘ ┬σ≡φαφα Φ ╘≤Ωε. ═ε Φ ±σΘ≈α±, ≈Φ≥α  "╠√±δΦ≥σδσΘ...", ∞√ Γ√φ≤µΣσφ√ ∩≡Φτφα≥ⁿ, ≈≥ε Ωδα±±Φ≈σ±Ωα  ²≡≤ΣΦ÷Φ  Φ, ≥αΩ ±Ωατα≥ⁿ, "Ωεφ÷σ∩≥≤αδⁿφ√Θ ∩σ≡⌠σΩ÷ΦεφΦτ∞" εΣσ≡µΦΓα■≥ ∩εßσΣ≤ φαΣ ²≥Φ∞ ±÷Φσφ≥Φ±≥±ΩΦ∞ ∞ε≡εΩε∞. ╬≥±■Σα - ε∩≡αΓΣαφφε±≥ⁿ Γ≥ε≡επε ≡≤±±Ωεπε ΦτΣαφΦ  ├ε∞∩σ≡÷α, Φ±∩≡αΓδσφφεπε Φ ε≥Ωε∞∞σφ≥Φ≡εΓαφφεπε (∩σ≡Γεσ Γ√°δε σ∙σ Γ ΣαδσΩε∞ 1912-∞). └φπδε⌠Φδ Φ ∩ε±δσΣεΓα≥σδⁿ ─µ. ╠Φδδ  ╥σεΣε≡ ├ε∞∩σ≡÷ (1832-1912) ∩Φ±αδ ±ΓεΘ ε±φεΓφεΘ ≥≡≤Σ φα ≡≤ßσµσ ╒╒ ΓσΩα, ε±≥αΓα ±ⁿ ∩εδφε±≥ⁿ■ Γ ΓσΩσ ∩≡σΣ√Σ≤∙σ∞. "├≡σ≈σ±ΩΦσ ∞√±δΦ≥σδΦ" ε≥ φα≈αδα Φ Σε Ωεφ÷α - ∞√±δΦ≥σδⁿφ√Θ ε∩√≥ XIX ΓσΩα, σ∙σ φσ ∩εΩεδσßδσφφ√Θ φα≡α±≥αΓ°Φ∞ "πσ≡∞σφσΓ≥Φ≈σ±ΩΦ∞ ±ε∞φσφΦσ∞" ─Φδⁿ≥σ  Φ ├≤±±σ≡δ : ∩σ≡Γεπε ├ε∞∩σ≡÷ Φ±Ω≡σφφσ φσ ∩εφΦ∞αδ, Γ≥ε≡επε φσ ≈Φ≥αδ ΓεΓ±σ. ═σ Φ±Ωδ■≈σφε, ≈≥ε Φ∞σφφε σπε ∩εδεµΦ≥σδⁿφ√σ ε∩≡σΣσδσφΦ  Σ≡σΓφσπ≡σ≈σ±ΩεΘ ∞√±δΦ ΩαΩ Φ±≥εΩα φεΓεσΓ≡ε∩σΘ±Ωεπε "∩≡επ≡σ±±α" ∩ε±δ≤µα≥ ∩ε≥ε∞ Φ±≥ε≈φΦΩε∞ ∞σ≥α⌠ΦτΦ≈σ±Ωεπε ∩σ±±Φ∞Φτ∞α ╒αΘΣσππσ≡α.

* * *

╠α≥σ≡Φαδ√ ≡≤ß≡ΦΩΦ ∩εΣπε≥εΓδσφ√ ∩≡Φ ∩εΣΣσ≡µΩσ ΩφΦµφ√⌡ ∞απατΦφεΓ "├≡α⌠ε∞αφ" (≤δ. ┴α⌡≡≤°Φφα, 28; ≥σδ. 959-20-94), "Ad Marginem" (1-Θ ═εΓεΩ≤τφσ÷ΩΦΘ ∩σ≡., 5/7; ≥σδ. 951-93-60), "├Φδσ " (≤δ. ┴εδⁿ°α  ╤αΣεΓα , 4; ≥σδ. 299-34-74, Σεß. 119), "▌ΘΣε±" (╫Φ±≥√Θ ∩σ≡., 6; ≥σδ. 201-26-08).

(╤) "Ex Libris ═├" (EL═├), ²δσΩ≥≡εφφα  Γσ≡±Φ  ∩≡ΦδεµσφΦ  Ω "═├" (▌┬EL═├). ═ε∞σ≡ 012 (84) ε≥ 01 α∩≡σδ  1999 π., ≈σ≥Γσ≡π. ╧εδε±α 1. ╧σ≡σ∩σ≈α≥Ωα τα ≡≤ßσµε∞ Σε∩≤±Ωασ≥±  ∩ε ±επδα°σφΦ■ ± ≡σΣαΩ÷ΦσΘ. ╤±√δΩα φα "EL═├" Φ ▌┬EL═├ εß τα≥σδⁿφα. ╤∩≡αΓΩΦ ∩ε αΣ≡σ±≤ evng@ng.ru