╨┼─╩╚┼ ╚ ╫╨┼╟┬█╫└╔═╬ ╨┼─╩╚┼

═α ≥ε≡πΦ Γ "├σδε±σ" Γ√±≥αΓδ σ≥±  ÷σδα  ßΦßδΦε≥σΩα

─∞Φ≥≡ΦΘ ┴≤≥ΩσΓΦ≈

┬ ╟└╧└─═╬╔ α≤Ω÷ΦεφφεΘ ∩≡αΩ≥ΦΩσ Σε±≥α≥ε≈φε ≈α±≥√ ±δ≤≈αΦ, ΩεπΣα ≈σδεΓσΩ, ≤φα±δσΣεΓαΓ°ΦΘ ΩεδδσΩ÷Φ■ αφ≥ΦΩΓα≡Φα≥α, ÷σδΦΩε∞ Γ√±≥αΓδ σ≥ σσ φα α≤Ω÷Φεφφ√σ ≥ε≡πΦ. ╥αΩεΘ Γα≡Φαφ≥ ∩≡ΦΓδσΩα≥σδσφ Φ Σδ  α≤Ω÷Φεφσ≡α Φ Σδ  φα±δσΣφΦΩα: Γε-∩σ≡Γ√⌡, ε±≥ασ≥±  ∩σ≈α≥φ√Θ Ωα≥αδεπ ±εß≡αφΦ , ≥ε σ±≥ⁿ ±ΓσΣσφΦ  ε ±ε±≥αΓσ ΩεδδσΩ÷ΦΦ ΓΓεΣ ≥±  Γ Ω≤δⁿ≥≤≡φ√Θ Φ φα≤≈φ√Θ εßε≡ε≥. ┬ε-Γ≥ε≡√⌡, ∩≡εΦ±⌡εΣ ∙Φσ Φτ ΩεδδσΩ÷ΦΦ ∩≡σΣ∞σ≥√ Γ ΣαδⁿφσΘ°σ∞ Φ∞σ■≥ ⌡ε≡ε°ΦΘ ∩≡εΓσφαφ±, ≈≥ε ∩εΓ√°ασ≥ Φ⌡ ΩεδδσΩ÷Φεφφ≤■ Φ ΦφΓσ±≥Φ÷Φεφφ≤■ ∩≡ΦΓδσΩα≥σδⁿφε±≥ⁿ.

┬ Φ±≥ε≡ΦΦ ≡ε±±ΦΘ±Ωεπε ≡√φΩα ±δ≤≈ασΓ πδα±φεΘ ≡α±∩≡εΣαµΦ ≈α±≥φ√⌡ ΩεδδσΩ÷ΦΘ Σε ∩ε±δσΣφσπε Γ≡σ∞σφΦ φσ ß√δε. ╧σ≡Γ√Θ ∩≡σ÷σΣσφ≥ Σεδµσφ ∩≡εΦτεΘ≥Φ 13 ⌠σΓ≡αδ , ΩεπΣα φα ≥ε≡πΦ "╟Φ∞φσπε α≤Ω÷Φεφα ΩφΦπ" αφ≥ΦΩΓα≡φεπε εß·σΣΦφσφΦ  "├σδε±" ß≤Σσ≥ Γ√±≥αΓδσφα ßΦßδΦε≥σΩα └δσΩ±αφΣ≡α ┼ΓπσφⁿσΓΦ≈α ┼≡∞αΩεΓα.

└.┼≡∞αΩεΓ - ∞ε±ΩεΓ±ΩΦΘ ΩεδδσΩ÷Φεφσ≡ Φ ß≤ΩΦφΦ±≥, ≥≡απΦ≈σ±ΩΦ ∩επΦß°ΦΘ Γ 1985 πεΣ≤. ╬±φεΓφεΘ ∩≡σΣ∞σ≥ σπε ±εßΦ≡α≥σδⁿ±≥Γα - ßΦßδΦεπ≡α⌠Φ≈σ±Ωα  Φ ±∩≡αΓε≈φα  δΦ≥σ≡α≥≤≡α XVIII - φα≈αδα ╒╒ ΓΓ. ╒α≡αΩ≥σ≡Φτ≤  ±ε±≥αΓ σπε ΩεδδσΩ÷ΦΦ, ²Ω±∩σ≡≥√ "├σδε±α" ∩Φ°≤≥: "╧εΣßε≡ ΩφΦπ Γ φσΘ ∩≡εΣΦΩ≥εΓαφ Γ ε±φεΓφε∞ φαΣεßφε±≥ ∞Φ ΩφΦπε≥ε≡πεΓ÷α, Φ∞σ■∙σπε ≡σπ≤δ ≡φ≤■ ∩ε≥≡σßφε±≥ⁿ Γ αΣσΩΓα≥φεΘ Φφ⌠ε≡∞α÷ΦΦ ε ∩ε∩αΣα■∙Φ⌡±  σ∞≤ ΦτΣαφΦ ⌡".

┴εδⁿ°α  ≈α±≥ⁿ σπε ΩεδδσΩ÷ΦΦ, ≥∙α≥σδⁿφε ε∩Φ±αφφεΘ Γ Ωα≥αδεπσ, - ≡σΣΩΦσ Φ ∞αδε≥Φ≡αµφ√σ ΦτΣαφΦ , ∩ε±Γ ∙σφφ√σ ≡≤±±ΩεΘ ßΦßδΦεπ≡α⌠ΦΦ. ┬√Σσδ ■≥±  ±≡σΣΦ φΦ⌡ Γ√∩≤∙σφφεσ ≥Φ≡αµε∞ Γ 100 ²Ωτσ∞∩δ ≡εΓ Φ ±≥αΓ°σσ ≡σΣΩε±≥ⁿ■ σ∙σ Γ ±σ≡σΣΦφσ ∩≡ε°δεπε ΓσΩα ΣΓ≤⌡≥ε∞φεσ ε∩Φ±αφΦσ "┴ΦßδΦε≥σΩΦ └.─. ╫σ≡≥ΩεΓα", Ωε∞∩δσΩ≥ ßΦßδΦε⌠Φδⁿ±ΩΦ⌡ ΦτΣαφΦΘ ▀.┴σ≡στΦφα-╪Φ≡ σΓα (11 ΩφΦπ, ΦτΣαφφ√⌡ ≥Φ≡αµε∞ Γ 200-300 ²Ωτ.), ∩εδφεσ ε∩Φ±αφΦσ τφα∞σφΦ≥εΘ ßΦßδΦε≥σΩΦ ─.╙δⁿ φΦφ±Ωεπε (≥≡Φ ≥ε∞α, ≥Φ≡αµ 325 ²Ωτ.). ┴ΦßδΦεπ≡α⌠Φ≈σ±Ωα  ∩σ≡ΦεΣΦΩα ∩≡σΣ±≥αΓδσφα ∩εδφ√∞Φ Ωε∞∩δσΩ≥α∞Φ µ≤≡φαδεΓ "└φ≥ΦΩΓα≡" Φ "╨≤±±ΩΦΘ ßΦßδΦε⌠Φδ" (∩ε±δσΣφΦΘ - Γ ≡ε±Ωε°φ√⌡ ∩σ≡σ∩δσ≥α⌡ ∞α±≥σ≡±ΩΦ⌡ ╧σ≥÷∞αφ Φ ├≡Φφßσ≡π). ╤≡σΣΦ ΩφΦπε∩≡εΣαΓ≈σ±ΩΦ⌡ ≡ε±∩Φ±σΘ ±δσΣ≤σ≥ φατΓα≥ⁿ Ωα≥αδεπΦ ΩφΦµφ√⌡ δαΓεΩ └.╤∞Φ≡ΣΦφα Φ ┬.╧δαΓΦδⁿ∙ΦΩεΓα. ╩α≥αδεπ ┬.┬σ≡σ∙απΦφα "╨≤±±ΩΦσ Φδδ■±≥≡Φ≡εΓαφφ√σ ΦτΣαφΦ " ∩≡σΣ±≥αΓδσφ ²Ωτσ∞∩δ ≡ε∞ ± αΓ≥επ≡α⌠ε∞ αΓ≥ε≡α Γ ∩σ≡σ∩δσ≥σ ≡αßε≥√ α≥σδⁿσ └.╪φσδⁿ.

╦Φ≥σ≡α≥≤≡α ≡≤±±ΩεΘ ßΦßδΦεπ≡α⌠ΦΦ Σε±≥α≥ε≈φε εß°Φ≡φα Φ φσ Φ±≈σ≡∩√Γασ≥± , σ±≥σ±≥Γσφφε, ≥σ∞Φ ΩφΦπα∞Φ, Ωε≥ε≡√σ ß√δΦ Γ ßΦßδΦε≥σΩσ ┼≡∞αΩεΓα. ╬ΣφαΩε ±δσΣ≤σ≥ ±Ωατα≥ⁿ, ≈≥ε ∩ε Γ√±≥αΓδσφφ√∞ φα ≥ε≡πΦ ΩφΦπα∞ ∞εµφε ±ε±≥αΓΦ≥ⁿ ∩≡σΣ±≥αΓδσφΦσ ε ≥ε∞, ΩαΩ Σεδµφε Γ√πδ Σσ≥ⁿ  Σ≡ε ΩεδδσΩ÷ΦΦ ±εε≥Γσ≥±≥Γ≤■∙σΘ ≥σ∞α≥ΦΩΦ. ╤εßΦ≡α≥σδⁿ, φα±ΩεδⁿΩε ∞εµφε ±≤ΣΦ≥ⁿ, ε≥φ■Σⁿ φσ πφαδ±  τα ΩεδΦ≈σ±≥Γε∞ ΩφΦπ, φε ∩εΩ≤∩αδ δ≤≈°σσ, ≈≥ε ß√δε ΦτΣαφε ∩ε Φφ≥σ≡σ±≤■∙σΘ σπε ≥σ∞σ.

╩α≥αδεπ α≤Ω÷Φεφα 13 ⌠σΓ≡αδ  φσ επ≡αφΦ≈ΦΓασ≥±  ΩεδδσΩ÷ΦσΘ ßΦßδΦεπ≡α⌠ΦΦ - εφα ±ε±≥αΓδ σ≥ δΦ°ⁿ σπε Γ≥ε≡≤■ ≈α±≥ⁿ. ╧σ≡Γα  µσ εταπδαΓδσφα "╨≤±±ΩΦσ ΩφΦπΦ XVIII-╒X ΓσΩεΓ" Φ ∩≡σΣ±≥αΓδ σ≥ ±εßεΘ φσßεδⁿ°≤■, φε Ωα≈σ±≥Γσφφ≤■ ∩εΣßε≡Ω≤ ΩφΦµφ√⌡ ≡σΣΩε±≥σΘ.

╬ßδεµΩ≤ Ωα≥αδεπα ≤Ω≡α°ασ≥ Φδδ■±≥≡α÷Φ  Φτ ΦτΣαφφεπε Γ Ωεφ÷σ XVIII ΓσΩα α≥δα±α Ω ∩≤≥σ°σ±≥ΓΦ■ ╧σ≥σ≡α ╤Φ∞εφα ╧αδδα±α ∩ε ■µφ√∞ ∩≡εΓΦφ÷Φ ∞ ╨ε±±ΦΦ. ╩±≥α≥Φ, ∩σ≡Γεφα≈αδⁿφε φα εßδεµΩσ Ωα≥αδεπα Σεδµφα ß√δα Γε±∩≡εΦτΓεΣΦ≥ⁿ±  Σ≡≤πα  ΩφΦπα, α Φ∞σφφε ∩σ≡Γεσ ΦτΣαφΦσ "╚π≡√ Γ αΣ≤" ┬.╩≡≤≈σφ√⌡ Φ └.╒δσßφΦΩεΓα. ╩αΩ ΦτΓσ±≥φε δ■ßΦ≥σδ ∞ ⌠≤≥≤≡Φ±≥Φ≈σ±ΩΦ⌡ ΦτΣαφΦΘ, φα ²≥εΘ δΦ≥επ≡α⌠Φ≡εΓαφφεΘ ΩφΦπσ ⌡≤ΣεµφΦ÷α ═α≥αδΦ  ├εφ≈α≡εΓα φα≡Φ±εΓαδα ≈σ≡≥α ± ≡επα∞Φ. ▌≥ε≥ ≈σ≡≥ Φ ∩σ≡σΩε≈σΓαδ φα εßδεµΩ≤ ΩφΦµφεπε Ωα≥αδεπα, ±Σαφφεπε Γ ∩σ≈α≥ⁿ Γ  φΓα≡σ ²≥επε πεΣα. ╬ΣφαΩε τα φσ±ΩεδⁿΩε ΣφσΘ Σε Γ√⌡εΣα Ωα≥αδεπα Φτ ∩σ≈α≥Φ Γ αφ≥ΦΩΓα≡φεΘ ⌠Φ≡∞σ ≡ατΣαδ±  τΓεφεΩ Φ ∩≡σΣ±≥αΓΦ≥σδⁿ ≥Φ∩επ≡α⌠ΦΦ ΣσδΦΩα≥φε, φε ≥Γσ≡Σε ∩ε∩≡ε±Φδ "φσ≈Φ±≥επε" τα∞σφΦ≥ⁿ. ╧ε±δσ φσΣεδπΦ⌡ ∩σ≡σπεΓε≡εΓ ±ε°δΦ±ⁿ φα "∩εδΦ≥Ωε≡≡σΩ≥φε∞" Ω≡√∞±Ωε∞ ≥α≥α≡Φφσ, Ωε≥ε≡√Θ Φ εΩαταδ±  φα εßδεµΩσ ε±φεΓφεπε ≥Φ≡αµα (Σδ  δ■ßΦ≥σδσΘ Ω≤≡ⁿστεΓ φα ²≥εΘ ±≥≡αφΦ÷σ ∩σ≈α≥α■≥±  εßα Γα≡Φαφ≥α - ∩σ≡Γεφα≈αδⁿφ√Θ Φ εΩεφ≈α≥σδⁿφ√Θ).

╧ε∞Φ∞ε ∞φεπε±≥≡αΣαδⁿφεΘ "╚π≡√ Γ αΣ≤" αΓαφπα≡Σφ√σ ΦτΣαφΦ  ∩≡σΣ±≥αΓδσφ√ δΦ≥επ≡α⌠Φ≡εΓαφφεΘ "┬τε≡Γαδⁿ■" └.╩≡≤≈σφ√⌡, ΣεΓεδⁿφε ≡σΣΩεΘ ≡αßε≥εΘ └.╨εΣ≈σφΩε Φ φσ±ΩεδⁿΩΦ∞Φ Σ≡≤πΦ∞Φ ΩφΦπα∞Φ.

┬ ≡ατΣσδσ αΓ≥επ≡α⌠εΓ εß≡α∙α■≥ φα ±σß  ΓφΦ∞αφΦσ Σα≡±≥Γσφφ√σ φαΣ∩Φ±Φ └.└⌡∞α≥εΓεΘ (≡αφφ  , 1919 πεΣα, εß≡α∙σφφα  Ω ⌡≤ΣεµφΦΩ≤ ╩Φ≡Φδδ≤ ╟ΣαφσΓΦ≈≤) Φ ┬.╨εταφεΓα. ╤ ∩≡σΣΓα≡Φ≥σδⁿφεΘ ε÷σφΩεΘ Γ 2,2-2,5 ≥√±. Σεδδ. Γ√±≥αΓδσφα ≡≤Ωε∩Φ±ⁿ ±≥Φ⌡ε≥Γε≡σφΦ  └.┴δεΩα "╠εσΘ ∞α≥σ≡Φ". ╦■ßε∩√≥φε, ≈≥ε ²Ω±∩σ≡≥√ "├σδε±α" ∩≡Φεß≡σδΦ ²≥ε≥ αΓ≥επ≡α⌠ φσ±ΩεδⁿΩε ∞σ± ÷σΓ φαταΣ φα α≤Ω÷Φεφσ "╦Φ≥σ≡α≥≤≡φεΘ πατσ≥√", πΣσ εφ Φ∞ Σε±≥αδ±  τα τφα≈Φ≥σδⁿφε ∞σφⁿ°≤■ ±≤∞∞≤.

╫≡στΓ√≈αΘφε Φφ≥σ≡σ±φεΘ ∩εΣßε≡ΩεΘ ∩≡σΣ±≥αΓδσφ√ ΩφΦπΦ ╧≤°ΩΦφα Φ σπε ±εΓ≡σ∞σφφΦΩεΓ. ╟Σσ±ⁿ ±δσΣ≤σ≥ ε≥∞σ≥Φ≥ⁿ ∩≡ΦµΦτφσφφεσ ΦτΣαφΦσ "┼ΓπσφΦ  ╬φσπΦφα", ΣΓσ ΩφΦπΦ └.╧εδσµασΓα, Σσß■≥φ√σ ±ßε≡φΦΩΦ ┼.┴α≡α≥√φ±Ωεπε (1826) Φ ╚.╩ετδεΓα (1828), ∩ε²∞≤ ╘.├δΦφΩΦ "┬ε±∩ε∞ΦφαφΦσ ε ∩ΦΦ≥Φ≈σ±ΩεΘ µΦτφΦ ╧≤°ΩΦφα" (1837), ∩≡σΣ±≥αΓδ ■∙≤■ ±εßεΘ ∩σ≡Γ≤■ ΩφΦπ≤ Γε±∩ε∞ΦφαφΦΘ ε ∩ε²≥σ.

╚τ ΩφΦπ ²≥επε Γ≡σ∞σφΦ ε±εßεπε ≤∩ε∞ΦφαφΦ  τα±δ≤µΦΓασ≥ "╙Ωατα≥σδⁿ µΦδΦ∙ Φ τΣαφΦΘ Γ ╠ε±ΩΓσ ΦδΦ αΣ≡σ±φα  ΩφΦπα ± ∩δαφε∞" 1826 π. ▌≥ε εΣΦφ Φτ ∩σ≡Γ√⌡ ±∩≡αΓε≈φΦΩεΓ, πΣσ ≤∩ε∞ φ≤≥√ Γ±σ δΦ÷α, µΦΓ°Φσ Γ ²≥ε Γ≡σ∞  Γ πε≡εΣσ. ╩ επ≡ε∞φεΘ (ßεδσσ ±σ∞Φ±ε≥ ±≥≡αφΦ÷) ΩφΦπσ ∩≡Φδαπασ≥±  π≡αΓΦ≡εΓαφφ√Θ ∩δαφ ╠ε±ΩΓ√.

┬ ΩεδδσΩ÷ΦΦ α≤Ω÷Φεφα φσ∞αδε ΩφΦπ, ≡σΣΩε±≥ⁿ Ωε≥ε≡√⌡ εß≤±δεΓδσφα ΩεφΩ≡σ≥φ√∞Φ Φ±≥ε≡Φ≈σ±ΩΦ∞Φ ±εß√≥Φ ∞Φ. ╥αΩεΓ, φα∩≡Φ∞σ≡, ±∩Φ±εΩ ≈δσφεΓ ∩σ≥σ≡ß≤≡π±ΩεΘ ∞α±εφ±ΩεΘ δεµΦ ╤Γ ≥επε ╚εαφφα (φα≈αδε XIX Γ.), πΣσ ±≡σΣΦ ∩≡ε≈Φ⌡ τφα≈Φ≥± , φα∩≡Φ∞σ≡, ≡εΣφεΘ Σ Σ  └.╤. ╧≤°ΩΦφα ┬α±ΦδΦΘ ╦ⁿΓεΓΦ≈. ╩φΦπα ²≥α ε≥∩σ≈α≥αφα αφεφΦ∞φε, ßστ ≤ΩαταφΦ  ≥Φ∩επ≡α⌠ΦΦ, ≥εδⁿΩε Σδ  ≈δσφεΓ δεµΦ. ═σ≤ΣΦΓΦ≥σδⁿφε, ≈≥ε ∩ε ∩≡ε°σ±≥ΓΦΦ ±≥εδⁿΩΦ⌡ δσ≥ ²Ωτσ∞∩δ ≡√ σσ φσ Γ±≥≡σ≈α■≥± .

╚δΦ, φα∩≡Φ∞σ≡, ∩σ≡Γα  ΩφΦπα τφα∞σφΦ≥επε µ≤≡φαδΦ±≥α Φ ΦτΣα≥σδ  └.╤≤Γε≡Φφα. ┬ 1863 πεΣ≤. εφ ΦτΣαδ ∩εΣ ∩±σΓΣεφΦ∞ε∞ "└.┴εß≡εΓ±ΩΦΘ" ΩφΦπ≤ ≡α±±ΩατεΓ "┬± ΩΦσ". ╬φα Γ√°δα ∩≡ΦδΦ≈φ√∞ ∩ε ≥σ∞ Γ≡σ∞σφα∞ ≥Φ≡αµε∞ Γ 1500 ²Ωτσ∞∩δ ≡εΓ. ╬ΣφαΩε φσ∞σΣδσφφε ∩ε Γ√⌡εΣσ ΩφΦπΦ φα φσσ ß√δ φαδεµσφ α≡σ±≥, α ±α∞ αΓ≥ε≡ ∩ε±αµσφ φα πα≤∩≥Γα⌡≥≤. ╧ε ∩≡ΦπεΓε≡≤ ±≤Σα 1462 ²Ωτσ∞∩δ ≡α ΩφΦπΦ ß√δΦ ±εµµσφ√. ╬ΣΦφ Φτ ε±≥αΓ°Φ⌡±  ß≤Σσ≥ ∩≡εΣαφ φα α≤Ω÷Φεφσ 13 ⌠σΓ≡αδ .

╤⌡εΣφα  ±≤Σⁿßα ≤ ±εΓ±σ∞ ΦφεΘ ΩφΦπΦ - Σσß■≥φεπε ±ßε≡φΦΩα ∩ε²≥α ┴σφσΣΦΩ≥α ╦ΦΓ°Φ÷α "╘δσΘ≥α ╠α≡±Φ ". ═α ΩφΦπ≤, Γ√°σΣ°≤■ Γ 1911 πεΣ≤ ≥Φ≡αµε∞ Γ 150 ²Ωτσ∞∩δ ≡εΓ, ß√δ φαδεµσφ α≡σ±≥ τα ßεπε⌡≤δⁿ±≥Γε, Φ ≈α±≥ⁿ ≥Φ≡αµα ß√δα ≤φΦ≈≥εµσφα. ╤εßΦ≡α≥σδΦ ≡≤±±ΩεΘ ∩ε²τΦΦ φα≈αδα ╒╒ ΓσΩα ∩ε ∩≡αΓ≤ ≈Φ±δ ≥ ²≥ε≥ ±ßε≡φΦΩ ±≡σΣΦ ≡σΣ≈αΘ°Φ⌡. ╥σ∞ ßεδⁿ°σσ ≤ΣεΓεδⁿ±≥ΓΦσ µΣσ≥ ΩεδδσΩ÷Φεφσ≡α, Ωε≥ε≡√Θ Ω≤∩Φ≥ φα α≤Ω÷Φεφσ "├σδε±α" ²Ωτσ∞∩δ ≡ τα φε∞σ≡ε∞ 75, ±εß±≥Γσφφε≡≤≈φε ∩εΣ∩Φ±αφφ√Θ αΓ≥ε≡ε∞.

╩α≥αδεπ Γ√∩εδφσφ Γ εß√≈φε∞ Σδ  "╤στεφφ√⌡ α≤Ω÷ΦεφεΓ" Σ≤⌡σ: ÷Γσ≥φα  εßδεµΩα, Σε≡επα  ∩εδΦπ≡α⌠Φ , ∩≡σΓε±⌡εΣφ√Θ ∩εΣßε≡ ²Ω±∩εφα≥εΓ Φ ≥≡αΣΦ÷Φεφφε Γ√±εΩα  ÷σφα. ╧ε⌡εµσ, ≈≥ε ⌠Φφαφ±εΓ√σ ß≤≡Φ ∩ε±δσΣφΦ⌡ ∞σ± ÷σΓ εßε°δΦ ß≤ΩΦφΦ±≥εΓ Φτ "├σδε±α" ±≥ε≡εφεΘ.

(╤) "Ex Libris ═├" (EL═├), ²δσΩ≥≡εφφα  Γσ≡±Φ  ∩≡ΦδεµσφΦ  Ω "═├" (▌┬EL═├). ═ε∞σ≡ 005 (77) ε≥ 11 ⌠σΓ≡αδ  1999 π., ≈σ≥Γσ≡π. ╧εδε±α 5. ╧σ≡σ∩σ≈α≥Ωα τα ≡≤ßσµε∞ Σε∩≤±Ωασ≥±  ∩ε ±επδα°σφΦ■ ± ≡σΣαΩ÷ΦσΘ. ╤±√δΩα φα "EL═├" Φ ▌┬EL═├ εß τα≥σδⁿφα. ╤∩≡αΓΩΦ ∩ε αΣ≡σ±≤ evng@ng.ru