╚╤╥╬╨╚▀ ╩╨└╥╩└ - ╪╧└╨├└╦╩└ ┬┼╫═└

╧≡αΓΦ≥σδⁿ±≥Γε ╨ε±±ΦΦ Γ√∩≤±≥Φδε Ω≡α≥ΩΦΘ Ω≤≡± Φ±≥ε≡ΦΦ ╨ε±±ΦΦ ε≥ ╨■≡ΦΩα Σε
1997 πεΣα, φε ∩εΩα ε±≥ε≡εµφ√∞ ≥Φ≡αµε∞ - Σδ  ±δ≤µσßφεπε ∩εδⁿτεΓαφΦ 

└φφα ┬σ≡ßΦσΓα

╚±≥ε≡Φ  ╨ε±±ΦΦ (IX - XX ΓΓ.). ╬⌠Φ÷Φαδⁿφεσ ΦτΣαφΦσ ∩≡αΓΦ≥σδⁿ±≥Γα ╨ε±±ΦΘ±ΩεΘ ╘σΣσ≡α÷ΦΦ. - ╠.: ╩φΦµφ√Θ ±ε■τ, 1997, 5 ≥√±. ²Ωτ.

╩╬├─└-╥╬ ≤≈Φ≥σδⁿφΦ÷α δΦ≥σ≡α≥≤≡√ εß· ±φΦδα φα∞, φσ≡ατ≤∞φ√∞, ΩαΩ φαΘ≥Φ ΦΣσ■: ∞√±δσφφε ±εΩ≡α∙α≥ⁿ ∩≡εΦτΓσΣσφΦσ Σε ≥σ⌡ ∩ε≡, ∩εΩα εφε σ∙σ ß≤Σσ≥ ≤τφαΓα≥ⁿ± , Φ ≥ε, ≈≥ε ε±≥αφσ≥± , τα∩Φ±α≥ⁿ. ╚τ ∩εδ≤≈σφφεπε ≥σΩ±≥α ΦτΓδσ≈ⁿ ΦΣσ■ εΩατ√Γαδε±ⁿ φσ ±δεµφσσ, ≈σ∞ ∞ε≡αδⁿ - Φτ ∩ε±δεΓΦ÷√. ▌≥ε ß√δ ßδσ±≥ ∙ΦΘ ⌡εΣ, Γ∞σ±≥ε ≈≥σφΦ  ταφ≤Σφ√⌡ ≤≈σßφΦΩεΓ - ≤ΓδσΩα≥σδⁿφα  Φπ≡α, Γ Ωε≥ε≡εΘ φσπδα±φ√∞ ≈σ∞∩Φεφε∞ ±≥αφεΓΦδ±  ≥ε≥, Ωε∞≤ ≤Σα±≥±  ≤δεµΦ≥ⁿ±  Γ εΣφ≤ ⌠≡ατ≤ - ∩≡αΓΣα, ΣδΦφα ²≥εΘ ⌠≡ατ√ φσ επεΓα≡ΦΓαδα±ⁿ. ╚ΣσΦ φα± ≥επΣα ΓεδφεΓαδΦ ∞σφⁿ°σ, ∞√ Φ⌡ φα⌡εΣΦδΦ, φατ√ΓαδΦ ≤ Σε±ΩΦ Φ ε≥ΣαΓαδΦ ≤≈Φ≥σδⁿφΦ÷σ ΩαΩ ∩δα≥≤ τα ≡ατΓδσ≈σφΦσ.

═σ ∩≡εΦ±⌡εΣΦ≥ δΦ ±σΘ≈α± φσ≈≥ε ∩εΣεßφεσ ± ∩εΦ±Ωε∞ φα÷ΦεφαδⁿφεΘ ΦΣσΦ? ╩εδΦ ±ε≈ΦφΦ≥ⁿ σσ ∩ε ∩≡στΦΣσφ≥±Ωε∞≤ ταΩατ≤ φΦ ≤ Ωεπε φσ Γ√°δε, ∞εµσ≥ ß√≥ⁿ, εφα ≤ φα± ΣαΓφε σ±≥ⁿ, ∩≡ε±≥ε ∩δε⌡ε Φ±ΩαδΦ?

╩εφσ≈φε, φΦΩαΩεπε Σαµσ φα∞σΩα φα φα÷Φεφαδⁿφ≤■ ΦΣσ■ Γ ΩφΦπσ-α≥δα±σ "╚±≥ε≡Φ  ╨ε±±ΦΦ" φσ≥. ═α∩≡ε≥ΦΓ, αΓ≥ε≡√ ±≥α≡αδΦ±ⁿ ±εßδ■Σα≥ⁿ ∞αΩ±Φ∞αδⁿφ≤■ εß·σΩ≥ΦΓφε±≥ⁿ Γ ∩εΣα≈σ ∞α≥σ≡Φαδα: ≥εδⁿΩε ⌠αΩ≥√, Σα≥√, Φ∞σφα Φ Ωα≡≥ΦφΩΦ. ═α∩≡Φ∞σ≡, π≡αµΣαφ±Ωα  ΓεΘφα 1918 - 1922 πεΣεΓ φσ ≥εδⁿΩε Σαφα Γ ΣΓ≤⌡ αßτα÷α⌡ - εΣΦφ ∩≡ε ╩≡α±φ≤■ α≡∞Φ■ Φ εΣΦφ ∩≡ε "┴σδεσ ΣΓΦµσφΦσ", - φε Φ ∩≡εΦδδ■±≥≡Φ≡εΓαφα ΣΓ≤∞  ∩ε≈≥Φ εΣΦφαΩεΓ√∞Φ ∩δαΩα≥α∞Φ ≥εΘ Φ Σ≡≤πεΘ ±≥ε≡εφ√... ═ε.

┬ε-∩σ≡Γ√⌡. ╙ ²≥επε ΦτΣαφΦ  σ±≥ⁿ ±Γε  ∩≡σΣ√±≥ε≡Φ . ┬ 1994 πεΣ≤ ΦτΣα≥σδⁿ±≥Γε "╓σφ≥≡╩ε∞" Γ√∩≤±≥Φδε ΩφΦπ≤ "╨≤±ⁿ - ╨ε±±Φ  - ╨ε±±ΦΘ±Ωα  Φ∞∩σ≡Φ . ╒≡εφΦΩα ±εß√≥ΦΘ 862 - 1917 ππ.". ┼σ αΓ≥ε≡ ΣεΩ≥ε≡ Φ±≥ε≡Φ≈σ±ΩΦ⌡ φα≤Ω ┴ε≡Φ± ├≡Φπε≡ⁿσΓΦ≈ ╧α°ΩεΓ Φ±∩εδⁿτεΓαδ Γ ±ΓεσΘ ≡αßε≥σ ≥≡≤Σ√ Γ√Σα■∙Φ⌡±  ≡≤±±ΩΦ⌡ Φ±≥ε≡ΦΩεΓ ╥α≥Φ∙σΓα, ╩α≡α∞τΦφα, ╤σ≡πσ  ╤εδεΓⁿσΓα, ∩≡Φ≈σ∞ φαΦδ≤≈°Φ∞ εß≡ατε∞ ²≥ε ±Ωαταδε±ⁿ φα ±≥Φδσ ΦτδεµσφΦ , ∩≡ε±≥ε∞, µΦΓε∞ Φ δσπΩε∞, ßστ ∞αδσΘ°Φ⌡ ∩≡ΦτφαΩεΓ ∞α≡Ω±Φ±≥±Ωεπε φα≤Ωεεß≡ατΦ . ╩≡ε∞σ ≥επε, ╧α°ΩεΓ ±ε⌡≡αφΦδ α≡⌡αΦ≈σ±ΩΦΘ ∩≡Φφ÷Φ∩ ΣσδσφΦ  Φ±≥ε≡Φ≈σ±ΩΦ⌡ ∩σ≡ΦεΣεΓ ∩ε ∩≡αΓδσφΦ ∞. ╚ φαΩεφσ÷, ΩφΦπ≤ ε≥δΦ≈αδα Φ±Ωδ■≈Φ≥σδⁿφα  Ω≡α≥Ωε±≥ⁿ - ∩σ≡σ≡αßε≥Ωα ∞φεπε≥ε∞φεΘ Ωδα±±ΦΩΦ ≤∞σ±≥Φδα±ⁿ Γ εΣφε∞ ≥ε∞σ, ≈≥ε Φ ∩ετΓεδΦδε ├δαΓφε∞≤ ≤∩≡αΓδσφΦ■ ≡ατΓΦ≥Φ  εß∙σπε ±≡σΣφσπε εß≡ατεΓαφΦ  ≡σΩε∞σφΣεΓα≥ⁿ σπε Γ Ωα≈σ±≥Γσ Σε∩εδφΦ≥σδⁿφεπε ≤≈σßφεπε ∩ε±εßΦ  Σδ  °Ωεδ. ╩ ΩφΦπσ ∩≡Φδαπαδα±ⁿ επ≡ε∞φα  Ω≡α±ε≈φα  ±⌡σ∞α "├σφσαδεπΦ≈σ±Ωεσ Σ≡σΓε ε±φεΓφ√⌡ ≡≤±±ΩΦ⌡ ≡εΣεΓ 826 - 1917 ππ." - ∩δεΣ Ω≡ε∩ε≥δΦΓεπε 20-δσ≥φσπε ≥≡≤Σα ┴ε≡Φ±α ╧α°ΩεΓα. ┬ ΣσΩαß≡σ 1997 πεΣα, εΣφεΓ≡σ∞σφφε ± φεΓεΘ ΩφΦπεΘ-α≥δα±ε∞, ∩α°ΩεΓ±Ωα  ΩφΦπα Γ√°δα Γ≥ε≡√∞, ∩σ≡σ≡αßε≥αφφ√∞ Φ Φ±∩≡αΓδσφφ√∞ ΦτΣαφΦσ∞. ═α εßδεµΩσ ΩφΦπΦ ε∩≡σΣσδσφΦσ µαφ≡α "╒≡εφΦΩα ±εß√≥ΦΘ" αΓ≥ε≡ ≤≥ε≈φΦδ ΩαΩ "╒≡εφΦΩα ∩≡αΓδσφΦΘ Φ ±εß√≥ΦΘ".

┬ε-Γ≥ε≡√⌡. ╤εΓεΩ≤∩φ√Θ ≥Φ≡αµ ∩σ≡Γεπε Φ Γ≥ε≡επε ΦτΣαφΦΘ ∩σ≡σΓαδΦδ τα 200 ≥√± ≈, Φ Γσ±ⁿ εφ φσ ∩εΣδσµαδ ∩≡εΣαµσ, α ≡α±±√δαδ±  ∩ε °Ωεδα∞ Φ ßΦßδΦε≥σΩα∞ ßσ±∩δα≥φε Γ ≡α∞Ωα⌡ ⌠σΣσ≡αδⁿφεΘ ÷σδσΓεΘ ∩≡επ≡α∞∞√. ═σ ∞ΦφΦ±≥σ≡±ΩεΘ - ∩≡αΓΦ≥σδⁿ±≥ΓσφφεΘ. ╧εΣ≈σ≡Ωφσ∞ πεΣ σσ φα≈αδα - 1994-Θ. ╤Σαφε Γ φαßε≡ 20 ΣσΩαß≡  1993 πεΣα.

┬-≥≡σ≥ⁿΦ⌡. ┼±δΦ ßατεΓα  ΩφΦπα ╧α°ΩεΓα  Γδ δα±ⁿ ±εΩ≡α∙σφΦσ∞ Φ ∩≡εΣεδµσφΦσ∞ ≡≤±±ΩΦ⌡ Φ±≥ε≡ΦΩεΓ-∞εφα≡⌡Φ±≥εΓ, ≥ε φεΓα  ΩφΦπα-α≥δα± Γ ±Γε■ ε≈σ≡σΣⁿ  Γδ σ≥±  ±εΩ≡α∙σφΦσ∞ Φ ∩≡εΣεδµσφΦσ∞ ΩφΦπΦ ╧α°ΩεΓα. ╧≡Φ≈σ∞ φεΓα  ∩σ≡σ≡αßε≥Ωα Φ φεΓεσ ±εΩ≡α∙σφΦσ πε≡ατΣε ßεδσσ ±≤∙σ±≥Γσφφ√. ╙ΓσδΦ≈Φδε±ⁿ ≈Φ±δε αΓ≥ε≡εΓ, ∩ε ΓΦδ±  πδαΓφ√Θ ≡σΣαΩ≥ε≡ Φ αΓ≥ε≡ Ωεφ÷σ∩÷ΦΦ - ╦. ╨στφΦΩεΓ, α ≥αΩµσ φα≤≈φ√Θ ≡σΣαΩ≥ε≡ αΩαΣσ∞ΦΩ ┬εδεß≤σΓ.

╩φΦπα-α≥δα± ≡α±ΩδαΣ√Γασ≥±  Φ ∩≡σΣ±≥αΓδ σ≥ ±εßεΘ δσφ≥≤ ∞σ≥≡εΓ Γ 10, ∩εΣσδσφφ≤■ Γ ΣδΦφ≤ φα ≥σ∞α≥Φ≈σ±ΩΦσ ∩εδε±√, Γ√Σσδσφφ√σ ÷Γσ≥ε∞: Γδα±≥ⁿ, εß∙σ±≥Γε, ²Ωεφε∞ΦΩα, φα≤Ωα Φ Ω≤δⁿ≥≤≡α Φ ≥.Σ. ═ε πδαΓφεσ - Φ±≥ε≡Φ  ∩≡εΣεδµσφα Σε 1997 πεΣα. ╦σφ≥ε≈φ√Θ Ωεφ±∩σΩ≥ φαπδ Σφε Σσ∞εφ±≥≡Φ≡≤σ≥ ∩≡σσ∞±≥Γσφφε±≥ⁿ Γδα±≥Φ Φ φσ∩≡σ≡√Γφε±≥ⁿ ∩≤≥Φ. ┴στ α∩εδεπσ≥ΦΩΦ - τα≥≡≤ΣφΦ≥σδⁿφεΘ, ΩεπΣα φσ ∞σφσσ ∩εδεΓΦφ√ φα±σδσφΦ  ±≥≡αφ√ ε≥Ω≡√≥ε φατ√Γα■≥ φ√φσ°φΦΘ ∩εδΦ≥Φ≈σ±ΩΦΘ ≡σµΦ∞ ∩≡σ±≥≤∩φ√∞. ═ε ± δ■ßεΓⁿ■ Ω ±σπεΣφ °φσ∞≤ Σφ■. ═α∩≡Φ∞σ≡: "═σ≤ΣεΓδσ≥Γε≡Φ≥σδⁿφ√σ ≥σ∞∩√ ≡ε±≥α ≤≡εΓφ  µΦτφΦ Γετ∞σ∙αδΦ±ⁿ ∩α≡αΣφε±≥ⁿ■, ∩εΩατ≤⌡εΘ, °≤∞φ√∞Φ ∩≡ε∩απαφΣΦ±≥±ΩΦ∞Φ Ωα∞∩αφΦ ∞Φ. ╠α±±εΓ√∞Φ Φ τ≡σδΦ∙φ√∞Φ ±≥αδΦ ■ßΦδσΘφ√σ ∩≡ατΣφσ±≥Γα", - ²≥ε ∩≡ε 70-σ πεΣ√. └ Γε≥ ∩≡ε 90-σ: "╟α ∩ε±δσΣφΦσ πεΣ√ ╠ε±ΩΓα ±≥αδα εΣφΦ∞ Φτ Ω≡α±ΦΓσΘ°Φ⌡ ∞σπα∩εδΦ±εΓ ∞Φ≡α. ┬ ∩≡ατΣφεΓαφΦΦ 850-δσ≥Φ  ╠ε±ΩΓ√ ∩≡ΦφΦ∞αδΦ ≤≈α±≥Φσ ∩≡στΦΣσφ≥ ┴.═.┼δⁿ÷Φφ, ∩≡σ∞ⁿσ≡-∞ΦφΦ±≥≡ ┬.╤.╫σ≡φε∞√≡ΣΦφ Φ ∞²≡ ╠ε±ΩΓ√ ▐.═.╦≤µΩεΓ" (Γ√Σσδσφε Γ ≥σΩ±≥σ).

┬-≈σ≥Γσ≡≥√⌡. ═εΓα  ΩφΦπα-α≥δα± ≡σΩε∞σφΣεΓαφα ┬ΦΩ≥ε≡ε∞ ╤≥σ∩αφεΓΦ≈σ∞ ╫σ≡φε∞√≡ΣΦφ√∞ δΦ≈φε, τα σπε ⌠αΩ±Φ∞ΦδⁿφεΘ ∩εΣ∩Φ±ⁿ■, π≡αµΣαφα∞ ╨ε±±ΦΦ Φ τα≡≤ßσµφ√∞ ≈Φ≥α≥σδ ∞, ≥ε σ±≥ⁿ Γ±σ∞-Γ±σ∞. ═ε ≥Φ≡αµ ∩≡Φ ²≥ε∞ - ²δΦ≥φ√Θ (Γ ∞α±°≥αßα⌡ ±≥≡αφ√); ΣΓσ ≥√± ≈Φ Φτ ∩ ≥Φ ßσ±∩δα≥φε ≡α±±√δα■≥±  ∩ε ßΦßδΦε≥σΩα∞, ε±≥αδⁿφεσ Σα≡Φ≥± . ▀±φε, ≈≥ε φσ Γ±σ∞-Γ±σ∞, α ±α∞√∞ Σε±≥εΘφ√∞, ∩≡Φ≈σ∞ φσ ∩ε Γετ≡α±≥φε∞≤, ∩≡ε⌠σ±±Φεφαδⁿφε∞≤ ΦδΦ Φ∞≤∙σ±≥Γσφφε∞≤ ∩≡ΦτφαΩ≤. ╧ε ∩≡ΦτφαΩ≤ ∩εδΦ≥Φ≈σ±ΩεΘ ε≡Φσφ≥α÷ΦΦ ≥εµσ φσ ∩εδ≤≈ασ≥± , ≥αΩ ΩαΩ ∩α≡≥Φ  Γδα±≥Φ - ²≥ε, Γ ±≥≡επε∞ ±∞√±δσ, φσ ∩α≡≥Φ , α Γδα±≥ⁿ. ╬±≥ασ≥±  εΣφε - ±α∞√∞ ≤∞φ√∞. ╥ε σ±≥ⁿ ≤∞σ■∙Φ∞ ±α∞ε±≥ε ≥σδⁿφε Σσδα≥ⁿ Γ√ΓεΣ√. ┬ε≥ ²≥ε-≥ε Φ φαΓεΣΦ≥ φα Γε±∩ε∞ΦφαφΦ  ε ∞≤Σ≡εΘ °ΩεδⁿφεΘ ≤≈Φ≥σδⁿφΦ÷σ.

╬±≥ασ≥±  ≥εδⁿΩε ∞√±δσφφε ±εΩ≡α≥Φ≥ⁿ ≥σΩ±≥ Σε εΣφεΘ ⌠≡ατ√ Φ... ═ε φσ ß≤Σσ∞ ∩≡σΣδαπα≥ⁿ ≈Φ≥α≥σδ■ ±Γεσπε ≡σ°σφΦ  ∩≡αΓΦ≥σδⁿ±≥ΓσφφεΘ ταΣα≈ΩΦ, ΓσΣⁿ εφα ≡α±±≈Φ≥αφα φα ≤∞φ√⌡, α ≤∞φ√∞ Γ±σπΣα Φφ≥σ≡σ±φσσ ∩εΦπ≡α≥ⁿ ±α∞Φ∞. ╚ σ±δΦ ßεδⁿ°Φφ±≥Γε ≤∞φ√⌡ φαΘΣ≤≥ εΣφ≤ Φ ≥≤ µσ ΦΣσ■, εφα Φ εΩαµσ≥±  φα÷ΦεφαδⁿφεΘ.

┼±≥ⁿ ≤ ßεδⁿ°επε ß≤Σ≤∙σπε ΩφΦπΦ-α≥δα±α Φ σ∙σ εΣφα ±■µσ≥φα  δΦφΦ : ΦτΣα≥σδΦ εßσ∙αδΦ ±Σσδα≥ⁿ Ω 2000 πεΣ≤ Γ≥ε≡εΘ ≥Φ≡αµ, εß∙σΣε±≥≤∩φ√Θ, Φ ∩≤±≥Φ≥ⁿ σπε Γ ∩≡εΣαµ≤. ═σ ±ε∞φσΓα■±ⁿ, °ΩεδⁿφΦΩΦ ±≡ατ≤ ε÷σφ ≥ δσφ≥ε≈φ√Θ ∩≡Φφ÷Φ∩ ∩εΣα≈Φ ∞α≥σ≡Φαδα: Φ∞σφφε ≥αΩΦσ δσφ≥√ ∞√ Γ±σ ΩεπΣα-≥ε ∩Φ±αδΦ ±α∞√∞ ≥εφΩΦ∞ ∩σ≡√°Ωε∞ ∩σ≡σΣ ²Ωτα∞σφα∞Φ... └ ≥≤≥ πε≥εΓ√Θ ±≥≡≤Ω≥≤≡Φ≡εΓαφφ√Θ Ωεφ±∩σΩ≥. ╒ε≡ε°ΦΘ ∞αδⁿ≈ΦΩ ±ΩαφΦ≡≤σ≥ σπε ≤ ∩α∩√ φα ≡αßε≥σ, ≤ΣαδΦ≥ Ωα≡≥ΦφΩΦ, ≡α±∩σ≈α≥ασ≥ φεφ∩α≡σδⁿ■ Φ τα±≤φσ≥ Γ ΓΦΣσ ±δεµσφφεΘ πα≡∞ε°ΩΦ ≥≤Σα, Ω≤Σα σ∙σ φα°Φ ∩≡αΣσΣ√ τα±εΓ√ΓαδΦ. └ φσ⌡ε≡ε°ΦΘ Σα δσφΦΓ√Θ ∩ε-⌡α∞±ΩΦ ≡ατ≡σµσ≥ Σε≡επεΘ ∞σδεΓαφφ√Θ Ωα≡≥εφ Φ φσ ±≤∞σσ≥ ±δεµΦ≥ⁿ πα≡∞ε°Ω≤ Φ τα⌡εΓα≥ⁿ± , - Φ ∩ε∩αΣσ≥± , Φ ∩εΣσδε∞ σ∞≤.

(╤) "Ex Libris ═├" (EL═├), ²δσΩ≥≡εφφα  Γσ≡±Φ  ∩≡ΦδεµσφΦ  Ω "═├" (▌┬EL═├). ═ε∞σ≡ 004 (25) ε≥ 05 ⌠σΓ≡αδ  1998 π., ≈σ≥Γσ≡π. ╧εδε±α 1. ╧σ≡σ∩σ≈α≥Ωα τα ≡≤ßσµε∞ Σε∩≤±Ωασ≥±  ∩ε ±επδα°σφΦ■ ± ≡σΣαΩ÷ΦσΘ. ╤±√δΩα φα "EL═├" Φ ▌┬EL═├ εß τα≥σδⁿφα. ╤∩≡αΓΩΦ ∩ε αΣ≡σ±≤ evng@ng.ru
╩ ±εΣσ≡µαφΦ■ ²≥επε φε∞σ≡α.