Figuur 1, Overzicht van het .NET Framework
Om ASP.NET pagina's te kunnen bekijken is alleen een webbrowser nodig. Wilt u echter ASP.NET pagina's op uw systeem kunnen maken en uitvoeren, dan heeft u specifieke software nodig. Ten eerste heeft u een webserver nodig voor de communicatie met een webbrowser. Ten tweede moeten de ASP.NET pagina's op uw systeem uitgevoerd kunnen worden, en daar heeft u het Microsoft .NET Framework voor nodig. Bovendien moeten de webserver en ASP.NET samen kunnen werken, waardoor ASP.NET niet met alle webservers werkt. Verder heeft u ook nog een programma nodig waarmee u ASP.NET pagina's kunt maken.
ASP.NET staat niet op zichzelf, het maakt onderdeel uit van het Microsoft .NET Framework. Het .NET Framework is een door Microsoft ontwikkeld platform waarop verschillende soorten applicaties uitgevoerd kunnen worden. Het .NET Framework biedt een gemeenschappelijke basis die er voor zorgt dat verschillende soorten applicaties, zoals web-applicaties en desktop applicaties, van dezelfde functionaliteit gebruik kunnen maken, zodat er weinig verschil bestaat tussen het maken van die applicaties. Bovendien zorgt het platform ervoor dat applicaties (of delen daarvan) in allerlei programmeertalen gemaakt kunnen worden, zonder dat daaruit problemen ontstaan. Momenteel ondersteunen ruim 20 programmeertalen het .NET Framework, waaronder VB.NET, C#, JScript.NET, J#, Cobol, Perl, en FORTRAN.
De basis van het .NET Framework wordt gevormd door de zogenaamde Common Language Runtime (CLR). De CLR is verantwoordelijk voor het uitvoeren van applicaties op een efficiδnte en veilige manier. De CLR beheert daarom het geheugen, controleert of de applicatie wel voldoende rechten heeft om bepaalde acties uit te voeren, en of er niets gedaan wordt waardoor het systeem instabiel kan worden. De CLR werkt bovenop het operating system, zodat applicaties niet direct met het operating systeem communiceren. Op die manier worden applicaties afgeschermd van de complexiteit van het operating systeem. Een hele serie met diensten die door de zogenaamde Base Class Library worden aangeboden spelen hier ook een belangrijke rol in, omdat deze library de functies biedt die anders door het operating systeem worden verzorgd. Alle applicaties die werken op het .NET Framework maken dus in principe gebruik van deze functies, in plaats van die aangeboden door het operating systeem. Dit heeft als extra voordeel dat de applicaties in principe onafhankelijk zijn van het operating systeem, en dat ze kunnen werken op alle operating systemen die het .NET Framework ondersteunen. Momenteel wordt het .NET Framework alleen ondersteund door de meeste versies van Microsoft Windows«. Microsoft heeft tevens een experimentele versie van een gedeelte van het .NET Framework (waaronder de CLR en een deel van de Base Class Library) voor FreeBSD uitgebracht, als voorbeeld voor fabrikanten van andere operating systemen.
Applicaties die onder het .NET Framework werken, zijn te onderscheiden in vier verschillende soorten:
Al deze applicaties worden gemaakt met een van de talen die het .NET Framework ondersteunen. Dit zijn alle talen die zich houden aan de afspraken die vastliggen in de Common Language Specification. Een schematische weergave van het .NET Framework ziet u in figuur 1.
Figuur 1, Overzicht van het .NET Framework
Zoals gezegd werkt het .NET Framework, en dus ASP.NET, alleen op Microsoft Windows. Daarmee is het aantal webservers dat ASP.NET kan ondersteunen al enigszins beperkt. Verder moet de webserver de mogelijkheid bieden ASP.NET pagina's uit te voeren. Internet Information Server (IIS) en z'n kleine broer Personal Web Server (PWS) bieden die mogelijkheid. Naast IIS en PWS heeft Microsoft ook Cassini ontwikkeld, een experimentele webserver die geheel geschreven is voor het .NET Framework. Cassini is alleen geschikt voor het verwerken van pagina's die opgevraagd zijn door een webbrowser op dezelfde computer. Webbrowsers van andere computers worden om veiligheidsredenen niet toegelaten. Op dit moement is de enige niet-Microsoft webserver met ondersteuning voor ASP.NET de Enterprise Ready Server van Covalent, die gebaseerd is op Apache 2.0 (zie voor meer informatie White Paper - Apache 2.0 support for Microsoft ASP.NET Web Services).
ASP.NET pagina's zijn net als HTML pagina's gewone tekstbestanden. U heeft dus in principe al genoeg aan een programma zoals Notepad om een ASP.NET applicatie te maken. Er zijn echter programma's die veel handiger zijn, de een wat omvangrijker dan de ander. Naast de bestaande programma's zoals gewone teksteditors en programma's met ondersteuning voor HTML en script, zijn er ook enkele programma's die specifiek ondersteuning bieden voor ASP.NET. De belangrijkste daarvan staan hieronder.
Voor de professionele ontwikkelaar biedt Microsoft Visual Studio .NET. Dit is een volwaardige ontwikkelomgeving die gericht is op het maken van grote applicaties. De omgeving bevat onder andere een visuele designomgeving voor het ontwerpen van pagina's, hulpmiddelen voor het snel schrijven van foutloze code, hulpmiddelen voor het opsporen en verhelpen van fouten, en allerlei wizards. Bovendien ondersteunt Visual Studio .NET alle talen die standaard ondersteund worden door het .NET Framework. Voor hobbyisten, studenten en beginnende programmeurs heeft Microsoft ook versies met wat minder mogelijkheden en die beperkt zijn tot ΘΘn taal. Hiervan zijn Microsoft Visual Basic« .NET Standard Edition en Microsoft Visual C#Ö .NET Standard Edition geschikt voor het maken van ASP.NET applicaties. Zie voor meer informatie over Visual Studio .NET de Visual Studio Home Page.
Vooral voor beginnende programmeurs en voor ontwikkelaars die niet van plan zijn om meer te doen dan webapplicaties bouwen, is Visual Studio .NET te uitgebreid. Om die groep mensen, voornamelijk ASP programmeurs, snel met ASP.NET te laten werken, heeft Microsoft het gratis ASP.NET Web Matrix Project opgezet. Het heet een "project", omdat het meer is dan een programma voor het ontwikkelen van ASP.NET pagina's alleen. Ten eerste maakt Cassini onderdeel uit van het ASP.NET Web Matrix Project, en ten tweede zitten er allerlei voorzieningen in het programma die de gebruiker in staat stelt om snel antwoorden te krijgen op vragen. Dit kan zijn via een nieuwsgroep of forum, via websites, of via MSN Messenger. De gebruiker hoeft niet uit het programma om deze voorzieningen te gebruiken. Op die manier wordt de gebruiker onderdeel van de community van ASP.NET ontwikkelaars (de matrix). Ondanks dat het ASP.NET Web Matrix Project gratis is, is het programma zeer goed. Centraal staat de editor met zowel een visuele designomgeving als een tekstgebaseerde omgeving. Een grote hoeveelheid voorgebakken pagina's zorgt ervoor dat u snel behoorlijk complexe pagina's kunt maken, zoals een pagina die een tabel uit een database weergeeft per 10 records tegelijk. Daarnaast biedt het programma enkele handige extra's waardoor voor bepaalde veel voorkomende zaken bijna geen code geschreven hoeft te worden. Zie voor meer informatie The ASP.NET Web Matrix Project website.
Noot: In deze handleiding zal de editor van het ASP.NET Web Matrix Project aangeduid worden als Web Matrix.
Dreamweaver MX is een programma dat meerdere technologieδn ondersteund voor het maken van webapplicaties, ontwikkeld door Macromedia. Het programma biedt een visuele interface om de meeste functionaliteit mee te kunnen maken, zonder dat u code hoeft te schrijven. Zo kunt u met Dreamweaver MX op dezelfde manier webapplicaties maken voor verschillende platformen. Zie voor meer informatie de Macromedia Dreamweaver MX website.
⌐2002 Microsoft Nederland BV