epos
 
Inne nazwy: 
  - epopeja
  - poemat bohaterski = poemat heroiczny
  - poemat epicki  
 
Jeden z g│≤wnych gatunk≤w epiki, rozbudowany utw≤r wierszowany, przedstawiaj▒cy 
mitycznych, legendarnych, historycznych bohater≤w na tle wydarze± prze│omowych dla danej 
spo│eczno╢ci narodowej. Na plan pierwszy wysuwa siΩ fabu│a, narrator - wszechwiedz▒cy 
i obiektywny ujawnia siΩ w inwokacji. Styl podnios│y, dostosowany do heroicznych czyn≤w 
bohater≤w, obfituje w realistyczne opisy wa┐nych przedmiot≤w i sytuacji. Narrator przedstawia 
wydarzenia z epickim dystansem, nie komentuje ich, nie ocenia. 
 
W eposie homeryckim ("Iliada" i "Odyseja") dominuj▒ rozbudowane por≤wnania (por≤wnania
homeryckie) tworz▒ce obrazy poetyckie i podnosz▒ce nastr≤j. WystΩpuj▒ dok│adne opisy, ka┐da 
sytuacja opisywana jest kolejno (nie przedstawia czynno╢ci r≤wnoczesnych), podobnie jak ka┐dy 
gest, szczeg≤│. Bohaterowie s▒ herosami - p≤│bogami, s▒ wyidealizowani. Inwokacja skierowana 
jest do bog≤w. WystΩpuje tu paralelizm akcji - dwa ci▒gi wydarze±, dzia│alno╢µ ludzi 
i dzia│alno╢µ bog≤w (realistyczny i nadzmys│owy). O ko±cowym wyniku decyduje przeznaczenie
(Mojra), kt≤remu podlegaj▒ zar≤wno ludzie, jak i bogowie - Mojra jest wyrazem niezmiennego 
porz▒dku ╢wiata. Brak wyra╝nej r≤┐nicy pomiΩdzy lud╝mi a bogami. Bogowie nie przewy┐szaj▒ 
ludzi pod wzglΩdem etycznym. Drobiazgowe t│o polityczno-spo│eczne, ekonomiczne, historyczne. 
 
Do wzorca homeryckiego nawi▒zywa│a epika rzymska (m.in. "Eneida" Wergiliusza), a ostatnim 
wielkim dzie│em literatury europejskiej odwo│uj▒cym siΩ wprost do tradycji eposu jest 
"Pan Tadeusz" A. Mickiewicza.