Ostatnia aktualizacja artyku│u: 16.3.2001

NEPTUN

Istnienie Neptuna zosta│o przewidziane (!) przez Johna C. Adamsa w Anglii i Jeana Josepha Leverriera we Francji - zaczΩli szukaµ ≤smej planety bo by│o ju┐ wiadomo o obserwowanych nieregularno£ciach orbity Urana (zak│adali, ┐e Uran przyci╣ga Neptuna i Neptun przci╣ga Urana).

W ko±cu Neptuna zaobserwowa│ jako pierwszy Leverrier 23 wrze£nie 1846 roku. (Adamsowi nie uwierzyli koledzy. Te┐ obliczy│ przewodywan╣ orbitΩ Neptuna - nie uwierzyli mu bo mia│ zbyt ma│o do£wiadczenia i by│ za m│ody - 24 lata)

Neptun kr╣┐y w odleg│o£ci 4497 mln. km. od S│o±ca, jest to ostatni ju┐ gazowy olbrzym.

Uwa┐a siΩ (dziΩki Voyager-owi 2), ┐e Neptun ma sta│e skaliste j╣dro (przypuszczalnie z domieszk╣ krzemian≤w). NastΩpny jest p│aszcz lodowy ze zjonizowanych cz╣steczek wody metanu i amoniaku. Ostatnia jest atmosfera, podobna do Uranowej z wodoru, helu i metanu.

Tak jak inne gazowe olbrzymy, Neptun emituje wiΩcej energii ni┐ jej otrzymuje od S│o±ca. Czynnik wynosi 2,8 i jest o wiele wiΩkszy ni┐ w przypadku Urana.

Naptun ma r≤wnie┐ sw≤j uk│ad pier£cieni. S╣ trzy pier£cienie w tym jeden z nich bardzo niewyraƒny. Poszczeg≤lne fragmenty pier£cieni maj╣ r≤┐n╣ jasno£µ - najprawdopodobniej spowodowane jest to nier≤wnomiernym rozk│adem i zbijaniem siΩ cz╣steczek z kt≤rych s╣ z│o┐one. Niekt≤re odcinki maj╣ tak╣ jasno£µ, ┐e Voyager 2 stwierdzi│ tylko ich obecno£µ (by│y po prostu nie widoczne dla kamer sondy).

Powierzchnia chmur planety jest koloru piΩknego b│Ωkitu, omiataj╣ j╣ silne wiatry (do 30 m/s). Neptun ma r≤wnie┐ swoj╣ WCP - nie jest ona jednak czerwona, tylko ciemna - Wielka Ciemna Plama. Porusza sie ona wolniej ni┐ chmury woko│o, ma d│ugo£µ 14000 km (pomie£ci│aby ca│╣ ZiemiΩ) a szeroko£µ to 6667 km., znajduje siΩ na p≤│kuli po│udniowej.

Atmosfera sk│ada siΩ w 85% z wodoru, 13% to hel i 26% z metanu.

Autor: Krzysztof Gaudy
e-mail: gaudy3@poczta.onet.pl