HENRY MOORE
WYSTAWA RETROSPEKTYWNA
Galeria 2
25 maja - 30 lipca 1995
Wystawa retrospektywna Henry Moore'a (1898 - 1986), artysty brytyjskiego, jednego z najwybitniejszych
rzezbiarzy XX wieku zorganizowana zostala dzieki pomocy The Henry Moore Foundation. Prezentujemy na niej
ok. 140 prac wykonanych w latach 1922 -1982: rzezby w roznych materialach (braz,kamien, drewno), modele i
makiety prac monumentalnych, rysunki, grafiki oraz monumentalne tkaniny, wykonane wg projektow artysty.
Tworczosc Henry Moore'a prezentowana byla w Polsce w latach 1959 i 1960 na podrozujacej po kraju wystawie
indywidualnej, pokazywanej m.in. w Poznaniu, Wroclawiu, Krakowie i Warszawie. Artysta odwiedzil tez Polske
osobiscie, pelniac funkcje przewodniczacego Komitetu Budowy Pomnika Ofiar Oswiecimia.
Obecna wystawa, obejmujaca dziela powstale na przestrzeni szescdziesieciu lat, daje publicznosci polskiej
szanse zapoznania sie z ostatnim, dwudziestoletnim okresem tworczosci tego artysty, dotychczas w Polsce nie
prezentowanym.
Henry Moore byl w latach 30-tych jedna z najwazniejszych postaci w sztuce angielskiej, a juz w nastepnej
dekadzie takze swiatowej. Jego prace wywieraly istotny wplyw na cale pokolenia rzezbiarzy. W tworczosci tego
rzezbiarza wyodrebnic mozna trzy silne inspiracje: sztuke starozytna i prymitywna (przede wszystkim egipska,
sumeryjska, prekolumbijska, afrykanska - poznane dzieki zbiorom The British Museum); wspolczesne prace
Brancusiego i Picassa oraz surrealistow, ktore ogladal podczas czestych wizyt w Paryza; i wreszcie renesansowa
sztuka wloska, a glownie takich artystow, jak Giotto, Masaccio i Michal Aniol.
Oprocz tych zrodel na tworczosc Moore'a ogromny wplyw miala natura. 'Przestrzen, odleglosci, pejzaz, rosliny,
kamienie, kosci - wszystko to oddzialuje na mnie i daje mi nowe pomysly' - napisal Moore. Byl namietnym
zbieraczem roznych okazow przyrodniczych, kolekcjonowal muszle, kamienie, kawalki drewna, a inspiracje
tymi biomorfocznymi ksztaltami znajdziemy w calej jego tworczosci.
Glowna idea i tematem bogatej sztuki Henry Moore'a jest czlowiek, a konkretnie figura ludzka, powtarzajaca sie
w roznych okresach jego tworczosci jako motyw odpoczywajacej postac kobiecej lub przedstawiona w
kameralnych grupach, najczesciej w ukladzie matka i dziecko lub rodzina.
Jego tworczosc przed 1939 rokiem charakteryzuje sie odniesieniem do materialu rzezbiarskiego, jako takiego,
odrzuceniem pojecia piekna w znaczeniu klasycznym i zastapienia go idealem sily witalnej i formalna
dyscyplina. W czasie wojny wykonal serie znakomitych Rysunkow ze Schronow, przedstawiajacych ludzi
chroniacych sie przed nalotami w tunelach londynskiego metra. Po wojnie wykonywal glownie brazy, wtedy tez
powstalo najwiecej prac monumentalnych, przeznaczonych zarowno dla przestrzeni miejskiej, jak i dla
otwartego krajobrazu.
W latach trzydziestych prace Moore'a staja sie mniej przedstawiajace, bardziej abstrakcyje, chociaz artysta
wlasciwie nigdy nie przekroczyl granicy czystej abstrakcji. Wyrazna synteza formy przedstawiajacej miala na
celu uwypuklenie tresci psychologicznych i zwiekszenie intensywnosc ich oddzialywania . Takze wtedy pojawily
sie jego pierwsze prace wydrazone (Interior/Exterior Forms). Ten zabieg formalny sluzyl artyscie do ukazania
przestrzeni wewnetrznej rzezby, a takze zacieral granice pomiedzy obiektem, a jego otoczeniem.Jako rzezbiarz,
Henry Moore mial bardzo mocno rozwinieta swiadomosc ksztaltu. Zdawal sobie sprawe, ze wsrod calego
bogactwa form naturalnych, jakie nas otaczaja, mozna znalezc takie, ktore sa dla czlowieka szczegolnie istotne -
te wlasnie rozpoznawal i uzywal w swojej sztuce. Dzielo sztuki wedlug Moore'a jest koncentracja sil witalnych,
przedstawionych w syntetycznej, zintegrowanej formie.
Kuratorem wystawy jest Ewa Gorzadek.
Centrum Sztuki Wspolczesnej, Zamek Ujazdowski
Al. Ujazdowskie 6,
00-461 Warszawa, Polska
tel: (48 2) 628 12 71-3, (48 2) 628 76 83
fax: (48 2) 628 95 50