G≤ry Opawskie
G│ucho│azy Pokrzywna Jarno│t≤wek Biskupia Kopa Schronisko na Kopie Mapy



Biskupia Kopa 889 m n.p.m.

G≤ry Opawskie to pasmo nale┐▒ce do Sudet≤w. Na p≤│nocnych stokach legendarnego Pradziada (Pasmo Hrubego Jesenika - Czechy), z mokrade│ g≤rskich │▒k, wyp│ywa kilka strug wodnych: Czarna-, Bia│a i ªrodkowa Opawka. Wij▒ siΩ one w╢r≤d kopulastych szczyt≤w i szerokich grzbiet≤w, a po│▒czywszy swe wody w nurt rzeki Opawy wpadaj▒ do Odry. Od rzeki historyczn▒ nazwΩ wziΩ│a ca│a kraina i g≤ry: Opavia, Ziemia Opawska, G≤ry Opawskie.
G≤ry te stanowi▒ p≤│nocno - wschodnie czo│o ╢rodkowo - europejskiego wa│u znanego ze s│ynnej mapy Ptolomeusza, uczonego aleksandryjskiego z II w.n.e., na kt≤rej ich rysunek przypomina sznur pere│. Pod nim widnieje napis Sudeti monyes.
W centrum tego terenu wznosi siΩ Biskupia Kopa g≤ruj▒ca nad ca│▒ Ziemi▒ Opolsk▒. W kierunku p≤│nocnym od Biskupiej Kopy rozpo╢ciera siΩ wzniesienie Lasu Prudnickiego, a na p≤│nocnym wschodzie tr≤jgarb g│ucho│askiej G≤ry Parkowej - obszar ten, raptem 30 km2 to ca│o╢µ polskich G≤r Opawskich, jednak┐e ╢wietnie nadaje siΩ on do turystycznych i krajoznawczych penetracji.

Mapka G≤r Opawskich,
baza noclegowa i inne informacje turystyczne


G≤ra Parkowa - Chrobrego (mapa)


Biskupia Kopa (mapa)

Biskupia Kopa, Oser to dawna nazwa g≤ry, nim m≤wiono Biskupia K▒pa, Biskupia Kapa i wreszcie Biskupia Kopa. Obecna nazwa pojawi│a siΩ po ustaleniu granicy miΩdzy biskupstwami o│omunieckim i wroc│awskim w 1229r., lub po nadaniu przez kr≤la wΩgierskiego Macieja Korwina w 1474r. teren≤w z Biskupi▒ Kop▒ ksiΩstwu bp. nysko - otmuchowskiemu.
Rola g≤ry granicznej przypada│a Biskupiej Kopie wielokrotnie, jednak dopiero aneksja ªl▒ska przez Prusy w po│owie XVIIIw. rozdar│a historycznie i etnicznie ukszta│towane wiΩzie. W wyniku pokoju wroc│awskiego z 1741r. ustalono granicΩ o charakterze czysto strategicznym, pozostawiaj▒c przy Austrii miΩdzy innymi ªl▒sk Opawski i czΩ╢µ ksiΩstwa nysko - otmuchowskiego. Okre╢lenie ªl▒sk odnosi│o siΩ pierwotnie do obszaru plemienia ªlΩ┐an, a dopiero pod wp│ywem podzia│u ko╢cielnego od XV stulecia rozszerzono je stopniowo r≤wnie┐ na ZiemiΩ Opolsk▒, Opawsk▒ i inne, okre╢laj▒c je jako G≤rny ªl▒sk.
W 1945 roku, po ustaleniu granicy pomiΩdzy Polsk▒ i Czechos│owacj▒, (obecnie Czechami), g≤ra sta│a siΩ granic▒ etniczn▒ pomiΩdzy Polakami i Czechami.
Pierwsza nazwa g≤ry wywodzi│a siΩ od staro┐ytnego plemienia Oz≤w, wspomnianego w dzie│ach rzymskiego historyka Tacyta, kt≤re to plemiΩ zamieszkiwa│o te g≤ry w pocz▒tkach naszej ery.

Romantyzm zapocz▒tkowa│ zainteresowanie cz│owieka stronami ojczystymi, czyli ma│▒ ojczyzn▒, jej przyrod▒, histori▒, folklorem, kultur▒ i sztuk▒. Regionalizm i krajoznawstwo sta│y siΩ metod▒ poznawania kraju.
Z pocz▒tk≤w tego okresu pochodzi pierwszy opis wycieczki na Biskupi▒ KopΩ. Odby│ j▒ w roku 1792 Teodor von Schon, minister i radca kr≤lewski w Prusach Wschodnich. WΩdrowiec zachwyca│ siΩ ogl▒danymi ze szczytu wspania│ymi widokami, skromno╢ci▒ i uczynno╢ci▒ tutejszych ludzi, a nawet stra┐a graniczn▒, kt≤ra bez ogl▒dania paszport≤w "uprzejmie" pozwoli│a mu przej╢µ granicΩ udaµ siΩ do pobliskiego "Zuckmantel", obecnej Zlatej Hory, na knedle z boczkiem wΩdzonym i piwo.
Ruch turystyczny musia│ byµ ju┐ w≤wczas znaczny, bowiem z pocz▒tkiem XIX stulecia zbudowano na szczycie g≤ry ambonΩ widokow▒. W roku 1890 zast▒piono j▒ drewnian▒ piramid▒ widokow▒. W 1898 roku, staraniem ªl▒sko - Morawskiego Towarzystwa G≤rskiego Sudeckiego sekcji w Zlatej Horze, stanΩ│a w tym miejscu 19 - metrowa wie┐a.
ZdjΩcie wie┐y na szczycie Biskupiej Kopy

Widoki z Biskupiej Kopy

Schronisko pod Biskupi▒ Kop▒
Prawdziwe schronisko g≤rskie, to ┐ywy element turystycznego pejza┐u. Wraz z przyrod▒ tworzy atmosferΩ szlaku. Klimat taki potrafi│ wytworzyµ Franciszek Rudolf, gospodarz pierwszego schroniska na Biskupiej Kopie. Rudolf≤wka po│o┐ona by│a na po│udniowym stoku po stronie austriackiej. Pierwszych wΩdrowc≤w schronisko przyjΩ│o w 1893r. Podchodz▒cych pod g≤rΩ wycieczkowicz≤w pomys│owy gospodarz wita│ wystrza│ami z wiwat≤wek, by powiadomiµ ich o swojej gotowo╢ci i oczekiwaniu.
Po pierwszej wojnie ╢wiatowej i powstaniu Republiki Czechos│owackiej, na granicy tej wytworzy│a siΩ nowa sytuacja polityczna. Mimo kryzysu i inflacji zbudowano tu 1922r. prowizoryczne schronisko, a po kilku latach przyst▒piono, staraniem sekcji prudnickiej "ªl▒skiego Towarzystwa Sudeckiego", do budowy okaza│ego schroniska. Materia│ budowlany gromadzony by│ w Pokrzywnej przy budynku le╢nicz≤wki. St▒d tury╢ci id▒cy na KopΩ zabierali w plecaki po cegle, a silniejsi "tachali nawet deski i belki". Od 1965r. schronisko nosi imiΩ Bohdana Ma│achowskiego - wybitnego dzia│acza PTTK z Krakowa.

Informacje o schronisku
Adres: Kopa Biskupia (schronisko PTTK)
Jarno│t≤wek 84
48-267 Jarno│t≤wek
tel. +48 (0-77) 39-75-84
Miejsc noclegowych: 55,
Pokoje: 2, 3, 4, 5, 9 osobowe,
Obiekt ca│oroczny
Jad│odajnia
Zni┐ki organizacyje zgodnie z decyzj▒ Zarz▒du Oddzia│u
ZdjΩcie schroniska

Pokrzywna
Na po│udnie od Prudnika, w lasach bΩd▒cych nadaniem ksi▒┐▒t opolskich dla miasta, w 1551 roku magistrat prudnicki za│o┐y│ osadΩ le╢niczych i drwali, dla kt≤rej wybrano miejsce nad Z│otym Potokiem u podn≤┐a G≤ry Zamkowej, zwanym pod≤wczas "Wildgrund", co oznacza dolinΩ zwierzyny le╢nej lub dzik▒ dolinΩ.
Tam te┐, gdzie do Z│otego Potoku wpada Bystry Potok, stan▒│ p≤╝niej na granicy z ksiΩstwem nysko-otmuchowskim budyneczek celny.
Latem 1907 roku w Pokrzywnej przyst▒piono do budowy zalewu zasilanego wod▒ Z│otego Potoku, obliczaj▒c jego objΩto╢µ na 2,5 mln m3. Odt▒d rozpoczyna siΩ kariera letniskowa Pokrzywnej. Zbudowane nad stawem k▒pielisko le╢ne stopniowo przekszta│ci│o siΩ w o╢rodek wypoczynkowy z wypo┐yczalni▒ kajak≤w, restauracj▒, bufetami i innymi urz▒dzeniami towarzysz▒cymi oraz staje siΩ licznie odwiedzanym miejscem rekreacji mieszka±c≤w po│udniowej Opolszczyzny.
W pobli┐u zbiornika, przy "Biskupim M│ynie", Dom Wycieczek PTTK da│ pocz▒tek licznym o╢rodkom wczasowym i kolonijnym opolskich zak│ad≤w pracy. Znacz▒cym u\obiektem bazy turystycznej PTTK jest r≤wnie┐ kemping z domkami i polem namiotowym.
Basen w Pokrzywnej - zdjΩcie

Jarno│t≤wek
Jarno│t≤wek to wie╢ o charakterze letniskowym. Obecnie znajduj▒ siΩ w Jarno│t≤wku liczne o╢rodki wypoczynkowe. Istniej▒ tutaj tak┐e warunki do uprawiania sport≤w zimowych - wyci▒g orczykowy. Od niedawna funkcjonuje tu tak┐e nowoczesne sanatorium o wysokim standardzie (kryty basen, sauna). Jarno│t≤wek to dogodny punkt wypadowy dla wycieczek i sport≤w zimowych.
W rejonie G│ucho│az, Pokrzywnej i Jarno│t≤wka ze wzglΩdu na walory krajobrazowe, unikaln▒ florΩ (bogaty drzewostan i liczne gatunki ro╢lin chronionych) oraz faunΩ (m.in. 80 gatunk≤w ptak≤w) utworzono w 1988r. Park Krajobrazowy "G≤ry Opawskie".
Jarno│t≤wek - zdjΩcie

G│ucho│azy
Miasto le┐y w G≤rach Opawskich, w po│udniowo -zachodniej czΩ╢ci wojew≤dztwa nad rzek▒ Bia│▒. Graniczy z Czechami (przej╢cia graniczne: G│ucho│azy - Mikulowice, Konrad≤w - Zlate Hory). Liczy 16 tys. mieszka±c≤w. G│ucho│azy s▒ o╢rodkiem wczasowo - leczniczym rze╝ba terenu i mikroklimat stanowi▒ naturaln▒ bazΩ uzdrowiska. Domy wczasowe oraz sanatoria i szpitale specjalizuj▒ce siΩ w kardiologii i leczeniu chor≤b p│uc znajduj▒ siΩ w G│ucho│azach - Zdroju.
S▒ tu doskona│e mo┐liwo╢ci uprawiania czynnej rehabilitacji - wiele trakt≤w spacerowych po otaczaj▒cych miasto wzg≤rzach, zw│aszacza wygodne ╢cie┐ki po │agodnych wzniesieniach G≤ry Parkowej poro╢niΩtej starodrzewem bukowym i modrzewiami, czy przechadzki promenad▒ nad rzek▒ Bia│▒, gdzie ugasiwszy pragnienie ╝r≤dlan▒ wod▒ ze ╝r≤de│ka "»egnalce", mo┐na powΩdrowaµ do kopalni z│ota. Wprawdzie z│ota przygoda G│ucho│az sko±czy│a siΩ w ╢redniowieczu, ale jeszcze teraz mo┐na znale╝µ z│ote okruchy.
Jedn▒ z atrakcji miasta jest najpiΩkniej w Polsce usytuowane w unikalnym parku u podn≤┐a G≤ry Parkowej (Chrobrego) k▒pielisko le╢ne z hotelem i restauracj▒.
Walory miejscowo╢ci podkre╢laj▒ zabytki architektoniczne: barokowy ko╢ci≤│ pw. ╢w. Wawrzy±ca z wczesnogotyck▒ fasad▒, baszta bramy g│≤wnej z XIVw., renesansowy ko╢ci≤│ pw. ╢w. Rocha i zesp≤│ starych kamienic.
UwagΩ turysty wkraczaj▒cego na g│ucho│aski rynek przyci▒ga od razu ogromna lipa. Drzewo zasadzone przez mieszka±c≤w w 1648 roku dla upamiΩtnienia wojny ze Szwedami zaliczane jest do pomnik≤w przyrody i liczy na wysoko╢ci pier╢cienicy 578 cm w obwodzie. Obecnie lipa jest w kiepskim stanie, po uderzeniu w ni▒ pioruna.
Historia miasta datuje siΩ od XIIIw. Za│o┐one zosta│o przez biskupa wroc│awskiego Wawrzy±ca jako osada warowna maj▒ca chroniµ okoliczne tereny z│otodajne, kopalnie z│ota i pracuj▒cych w nich g≤rnik≤w. Z tego wzglΩdu na lokalizacjΩ wybrano miejsce, w kt≤rym rzeka Bia│a tworzy zakola, okre╢lane od swefo naturalnego ukszta│towania │aci±sk▒ nazw▒ "capral colin", czyli kozia szyja. Nazwa ta zachowa│a siΩ przez wieki w herbie miasta. Od 1877 r. znane uzdrowisko wodolecznicze i klimatyczne.
Mieszka±cy G│ucho│az znajduj▒ zatrudnienie przede wszystkim w Fabryce Papieru, Zak│adach Przemys│u Odzie┐owego "Omex", w Fabryce Armatur, Zak│adach Galanterii Mealowej "Galmet", Fabryce Mebli, Fabryce RΩkawiczek "Farex".
G│ucho│azy s▒ punktem wypadowym dla pieszych wycieczek w g≤ry. Prowadzi st▒d szlak sudecki na KopΩ Biskupi▒ (889m n.p.m.) oraz do Jarno│t≤wka i Pokrzywnej - w dolnΩ Z│otego Potoku. Na szlaku jest schronisko PTTK odleg│e od szczytu o 15 minut drogi. W s▒siedztwie g≤ruj▒cej nad ca│▒ Ziemi▒ Opawsk▒ Biskupiej Kopy znajduje siΩ Srebrna Kopa (785 m n.p.m.) i G≤ra Zamkowa (571 m n.p.m.) oraz Szyndzielowa Kopa. Turysta wΩdruj▒cy po tych piΩknych zak▒tkach z pewno╢ci▒ nie ominie Gwarkowej Perci - starej sztolni w dolinie Bystrego Potoku, kompleksu ods│oniΩµ skalnych - "Gwarkowej Ska│y", "Ska│y Karlika", "Ska│y Karolinki", i urokliwego stawu "»abie Oczko" na stokach Olszaka.
G│ucho│azy - zdjΩcie


Biskupia Kopa 889 m n.p.m.

Opracownanie: Piotr Nitkiewicz
na podstawie ksi▒┐ki "G≤ry Opawskie czyli okolice Biskupiej Kopy" - Fryderyka Kremsera.

Strona g│≤wna "Przewodnika po Opolszczy╝nie"

Made by N I T A (Piotr Nitkiewicz)
 E-mail: nitalo1u@idsserv.waw.ids.edu.pl
Niemodlin - Opole 1996r.