Rusznikarnia-mechanika

Zasady dzia│ania pistolet≤w samopowtarzalnych

Podstawowa zasada dzia│ania pistolet≤w samopowtarzalnych jest taka sama. DziΩki wykorzystaniu energii gaz≤w prochowych lub energii odrzutu, powsta│ych podczas wystrza│u, nastΩpuje wyrzucenie │uski i wprowadzenie nastΩpnego naboju z magazynka. W wiΩkszo╢ci pistolet≤w samopowtarzalnych podczas cyklu │adowania nastΩpuje ponowne napiΩcie urz▒dzenia uderzeniowego. Istniej▒ jednak pistolety nie wyposa┐one w funkcjΩ samonapinania.

Zamek swobodny

Zasada dzia│ania oparta na odrzucie zamka swobodnego wykorzystywana jest przewa┐nie w pistoletach ma│ej mocy kalibru 9 mm i mniejszych. Zamek swobodny utrzymuje nab≤j w komorze nabojowej korzystaj▒c z si│y sprΩ┐yny powrotnej i swojej masy. Podczas wystrza│u sprΩ┐yna powrotna wraz z si│▒ bezw│adno╢ci zamka utrzymuj▒ go w pozycji zamkniΩtej dop≤ki pocisk nie pokona wiΩkszej czΩ╢ci lufy lub jej nie opu╢ci. W≤wczas pod wp│ywem si│y odrzutu zamek przesuwa siΩ do ty│u i pazurem wyci▒gu wyci▒ga │uskΩ na zewn▒trz komory nabojowej do momentu oparcia jej o wyrzutnik, kt≤ry wyrzuci j▒ przez okienko na zewn▒trz. W trakcie ruchu powrotnego zamka pod wp│ywem sprΩ┐yny powrotnej zamek wyci▒ga z magazynka kolejny nab≤j i wprowadza go do komory nabojowej. Pistolet jest gotowy do nastΩpnego strza│u.

Z zamka swobodnego nie korzysta siΩ w pistoletach samopowtarzalnych o wiΩkszym kalibrze, poniewa┐ wymaga│oby to zastosowania mocniejszej sprΩ┐yny powrotnej lub znacznego zwiΩkszenia masy zamka, aby podczas oddania strza│u nie dosz│o do przedwczesnego otwarcia zamka. System ten z powodzeniem stosuje siΩ w pistoletach maszynowych, kt≤rych masa nie jest, a┐ tak istotna.

Zamek ryglowany

Przy zastosowaniu silnej amunicji zasada oparta na zamku swobodnym zast▒piona zostaje inn▒ zasad▒ gwarantuj▒c▒ pewne zaryglowanie broni dop≤ki pocisk nie opu╢ci lufy. W tym celu stosuje siΩ system op≤╝nienia otwarcia zamka opatentowany w roku 1897 przez Johna Mosesa Browninga i rozwijanego p≤╝niej przez wielu innych konstruktor≤w. Generalnie jednak system ten pozosta│ prawie nie zmieniony do dnia dzisiejszego i jest stosowany (z drobnymi modyfikacjami) w najnowszych pistoletach.

W skrajnym przednim po│o┐eniu zamka lufa jest dociskana do g≤ry przez obrotowy │▒cznik, a znajduj▒ce siΩ na g≤rnej p│aszczy╝nie lufy rygle zapadaj▒ do wyciΩµ rygluj▒cych znajduj▒cych siΩ w korpusie zamka. Podczas wystrza│u lufa z zamkiem s▒ po│▒czone. Podczas wystrza│u, wystΩpuj▒cy odrzut powoduje, ┐e lufa i zamek cofaj▒ siΩ pocz▒tkowo razem do ty│u. Ruch zamka do ty│u w sytuacji gdy przez │▒cznik pod luf▒ przechodzi o╢ zatrzasku zamkowego, powoduje ╢ci▒gniΩcie przez │▒cznik lufy ku do│owi i jej przekoszenie wzglΩdem zamka. Powoduje to wysuniΩcie rygli z wyciΩµ rygluj▒cych zamka i odryglowanie broni. Zamek przesuwa siΩ dalej do ty│u wyci▒gaj▒c │uskΩ i przy ruchu powrotnym wprowadza nastΩpny nab≤j do komory nabojowej. W pierwotnej konstrukcji Browninga stosowano dwa │▒czniki, po jednym na ka┐dym ko±cu lufy, lecz p≤╝niej konstrukcjΩ uproszczono, stosuj▒c tylko jeden │▒cznik. Po wielu p≤╝niejszych modyfikacjach po ╢mierci Browninga │▒cznik zosta│ wyeliminowany i zast▒piony uko╢nym wystΩpem (potocznie zwanym brod▒). W innych powszechnie stosowanych systemach do ryglowania zamka u┐ywa siΩ wahliwego rygla, jak np. w broni firmy Walther, Beretta. Zasada jednak wci▒┐ pozostaje podobna.

ODPROWADZANIE GAZ╙W PROCHOWYCH

System ten jest dosyµ rzadko stosowany w pistoletach, czΩ╢ciej za╢ wystΩpuje w karabinach i karabinkach. Obecnie znam tylko dwa pistolety, kt≤re dzia│aj▒ na tej zasadzie. S▒ to: Desert Eagle oraz Wildey. Oba pistolety nale┐▒ do jednych z najmocniejszych produkowanych seryjnie pistolet≤w samopowtarzalnych ╢wiata.

W pistoletach dzia│aj▒cych na zasadzie odprowadzania gaz≤w prochowych, zamek ryglowany jest przez obrotowy rygiel, kt≤rego z▒bki zapadaj▒ do rowk≤w znajduj▒cych siΩ w ╢cianach komory nabojowej. Odbierane podczas wystrza│u bezpo╢rednio z lufy lub z komory nabojowej gazy prochowe wywieraj▒ nacisk na t│ok gazowy, kt≤ry po│▒czony jest za pomoc▒ no╢nika rygla. W momencie wystrza│u zamek pozostaje zaryglowany do chwili, gdy nie os│abnie ci╢nienie gaz≤w prochowych w komorze, a si│a, kt≤r▒ oddzia│uje t│ok na zamek nie spowoduje zwolnienia rygla i zako±czenia ruchu zamka.