M.C.  Escher
Co roku odwiedza Holandie 6,5 miliona turystów i zapewniam cie - oni sie nie zawiedli. To jest uroczy kraj, jakby stworzony dla turystów.

Polski turysta zwraca swa ciekawosc swiata glównie na poludnie Europy; na Italie, Grecje i Hiszpanie. Benelux jest wsród polskich turystów wciaz malo popularny, choc moim zdaniem jest duzo atrakcyjniejszy i ciekawszy od tych, jakze stereotypowych miejsc.

Na mojej stronie skoncentrowalem sie na informacji o Holandii "wlasciwej" - tej najpopularniejszej wsród turystów, mieszczacej sie mniej-wiecej w granicach tu tak zwanego "Randstad" - czyli kregu duzych miast: Amsterdamu, Hagi, Rotterdamu i Utrechtu. Dlatego tez w moim informatorze turystycznym ograniczam sie glównie do opisu tego centralnego regionu Niderlandów i ten region mam w dalszej czesci na mysli uzywajac slowa Holandia.


Oficjalna nazwa kraju: Królestwo Niderlandów
Obszar: 41 160 km²
Holandia i okoliceLiczba mieszkanców: 15,7 milionów
Stolica: Amsterdam
Siedziba rzadu: Haga (oficjalna nazwa: 's-Gravenhage, potocznie uzywana nazwa Den Haag)
Mieszkancy: 95% Holendrzy, reszta to glównie Indonezyjczycy, Surinamczycy, Marokanie i Turcy
Jezyk urzedowy: niderlandzki
Religia: 36% rzymscy katolicy, 27% protestanci, 3% islamici
Ustrój: monarchia konstytucyjna
Glowa panstwa: Królowa Beatrix
Premier: Wim Kok (Socjalistyczna Partia Pracy)
Wiecej o holenderskiej polityce: tutaj
Dochód Narodowy Brutto (Gross Domestic Product): ƒ705 mld.
DNB na glowe mieszkanca: ƒ45 000,-
Najwieksi exporterzy w swiecie (w mld $):
  • 1. USA 634
  • 2. Niemcy 521
  • 3. Japonia 412
  • 4. Francja 290
  • 5. W.Brytania 259
  • 6. Wlochy 250
  • 7. Kanada 201
  • 8. Holandia 197
  • Roczny wzrost ekonomiczy: 3.3% (1997)
    Stopien inflacji: 2.2% (1997)
    Stopien bezrobocia: 6,4% (1997)
    Glówne galezie przemyslu: uslugi, bankowosc, elektronika, przemysl rolniczy, handel morski
    Glówni partnerzy handlowi: Niemcy, Belgia, Luksemburg, Francja
    Waluta: Gulden (symbol: ƒ lub NLG)
    1 US dollar = ƒ 1,90
    1 DM = ƒ1,15
    ƒ1 = 1,80 / 1,90 zl (kupno/sprzedaz, wrzesien'98)
    1 Euro = ƒ 2,20


    krajobraz  niskiego kraju

    Niderland, czyli niski kraj

    Poza szerokim pasmem wydm, wzdluz wybrzeza Morza Pólnocnego, niemal cale terytorium kraju zostalo uformowane przez czlowieka. Obie prowincje Holland (Noord-Holland i Zuid-Holland), a takze Zelandia (Zeeland), leza srednio -5 m, a miejcami dochodzac do -7 m ponizej poziomu morza.
    Przez caly okres zamieszkiwania tego obszaru (niegdys moczarów i bagien delty Renu, Mozy i Skaldy) przez czlowieka, walczyl on z woda. Walczyl z woda z morza; która przy sztormach i przyplywach zalewala lad jak i woda z rzek; po obfitych deszczach w górnych ich biegach. Nie zawsze Holender wygrywal z woda.
    Holandia to:
    41,5 tys. km² powierzchni, z czego: 23 tys. km² gruntów rolnych, 4,5 tys. km² lasów, 3,5 tys. km² terenów zabudowanych, 7,2 tys. km² wody i 2,5 tys. km² pozostalych. Powierzchnia ladu: 33,9 tys. km².
    Gestosc zaludnienia: 458 mieszk./km²
    Najwyzszy punkt kraju: góra Vaalserberg (Limburgia) 322 m.n.p.m.
    Najnizszy punkt kraju: polder Prins Alexanderpolder (Zuid Holland): 6,7 m.p.p.m.
    Srednia temperatura lata: 17°C
    Srednia temperatura zimy: 3°C

    W 1953 roku niezwykle silny sztorm na Morzu Pólnocnym, silny zachodni wiatr i super-przyplyw nagromadzily wielkie masy wody morskiej wzdluz wybrzeza holenderskiego. Jednoczesnie poziom wód w rzekach po obfitych opadach deszczy we Francji i Niemczech, doszedl do krytycznego poziomu. Dwie te masy wodne spotkaly sie w Zelandii i rozlaly po kraju. W nocy 1 lutego 1953 roku przerwane zostaly waly ochronne w Zelandii. W ciagu kilku godzin zalane zostaly prowincje Zelandia, czesc Brabancji i czesc Poludniowej Holandii. W gwaltownej, nocnej powodzi, w mroznej wodzie przy huraganowym sztormie, stracilo zycie 1835 osób. Po tej najwiekszej katastrofie w historii kraju, jeszcze tego samego miesiaca zaczol rodzic sie Plan Delta.

    jedna  ze starszych zap&#oacute;r Planu Delta

    "Plan Delta" mial raz na zawsze zabezpieczyc terytorium kraju przed grozba powodzi. Od 1958 roku rozpoczeto budowe systemu walów, zapór i tam wzdluz wybrzeza morskiego w Zelandii i wzdluz rzek. Budowa zostala ukonczona w 1986 roku systemem poteznych ruchomych zapór (maja 3,2 km dlugosci) mogacych "zamknac" Zelandie przed morzem w wypadku gdy sztorm nabierze sile orkanu.
    1982  rok - zatopione filary zapory przy Neeltje Jans. Widoczne czesci to tylko wierzcholki g&#oacute;ry lodowej. Na pierwszym planie: katamaran-dzwig do przenoszenia filar&#oacute;w
    "Plan Delta" byl swego czasu najwieksza inwestycja cywilna w swiecie. Nie miejsce tu na opis ogromu pracy, najlepiej sie samemu o tym przekonac odwiedzajac unikalna w swiecie sztuczna wysepke Neeltje Jans w Zelandii, obejrzec zapory od srodka i znajdujace sie tam muzeum Delta Expo (zobacz: INNE MIEJSCA - Neeltje Jans).


    ulica w Amsterdamie nad rzeka Amstel

    Holandia dzis

    Dlaczego w kraju, w którym koszty zmiany plci pokrywa panstwo i gdzie córka i jej dwóch tatusiów dzieli sie joint'em aby uczcic fakt, ze ona tez lubi chlopców… Dlaczego wiec w tym kraju zmywa sie naczynia zawsze natychmiast po obiedzie?

    Holendrom udalo sie pogodzic niezwykle liberalne poglady z jednym z najbardziej zorganizowanych spoleczenstw w swiecie. Udalo pogodzic sie drewniane chodaki z microchip'ami.

    Nieskonczenie plaski krajobraz zielonych lak po horyzont, a najwieksza rzecza w Holandii jest... krowa.

    Mili mieszkancy, choc ich miasta wciaz otoczone sa fosami.

    Waly ochronne, groble (dijken) wciaz potrafia straszyc przerwaniem.

    Jeszcze w 1995 roku, po wyjatkowo duzych opadach deszczy w Niemczech i Francji wysoki poziom wód w Mozie i Renie zmusil cwierc miljona mieszkanców prowincji Gelderland do ewakuacji. Waly cudem utrzymaly napór wody.

    Historii o chlopczyku który swoim palcem zatkal dziure w grobli
    i tym uratowal Holandie przed zatopieniem - nie zna zaden Holender.

    Top 10 najbogatszych Holendrów:
    1. Fentener van Vlissingen - wspolzalozyciel Spólki Weglowej, majatek rodziny: ƒ8,5 mld
    2. Fredy Heineken - piwowary, ƒ7,4 mld
    3. W. Brenninkmeijer - siec sklepów C&A, majatek rodziny: ƒ7 mld
    4. Królowa Beatrix - ƒ6 mld
    5. F. Goldschmeding - zalozyciel biura posrednictwa pracy Randstad, ƒ5 mld
    6. Rodzina Dressman - wspólzalozyciele domów towarowych V&D, grupa Vendex, ƒ3,8 mld
    7. Rodzina Van der Vorn - zalozyciele Linii Transatlantyckiej Holland-Amerika, ƒ3,4 mld
    8. Jan i Paul Baan - Baan Company, ƒ3 mld
    9. Rodzina Pon - import samochodów, ƒ3 mld
    10. Joop van Oosterom, wspólzalozyciel Volmac, ƒ1,9 mld

    Randstad (okreg miedzy Amsterdamem-Haga-Rotterdamem-Utrechtem) jest najgesciej zaludnionym obszarem na swiecie. Gdzie konczy sie jedno miasto - zaczyna sie drugie, a jednak duza ilosc zieleni znakomicie maskuje to tak wielkie urbanistyczne zageszczenie.

    Wszystkie miasta polaczone sa gesta siecia autostrad i dróg rowerowych.

    Holandia - to w zasadzie tylko dwie prowincje Niderlandów - to tak ja sie mówi "Anglia" majac na mysli "Wielka Brytania".

    Ciche i spokojne miasta, gdzie zadkoscia sa korki samochodow w centrum miast (za to olbrzymie korki na autostradach). Tloczno i gwarno jest tylko na ulicach handlowych, gdzie dzwiecza "carillons" czyli kuranty z wiez koscielnych, gdzie na rynku miasta na wtorkowym targu rozbrzmiewa muzyka katarynki a przekupki glosno zachwalaja swoj towar; warzywa, owoce, ryby i sery. A jesli juz jestem przy serach, to najsmaczniejsze holenderskie sery i jednoczesnie najtaniej kupisz wlasnie na takim targu. Targi sa w kazdym miescie i co najmniej dwa razy w tygodniu.


    Interesujace daty

    30 kwietnia jest swietem narodowym: Dzien Królowej (Koninginnedag) - i jesli mozesz to najlepiej w ten dzien zajrzyj do Amsterdamu - wrazenia gwaratowane - Amsterdam zmienia sie w jeden wielki dom wariatów. W ten dzien tez kazdy moze sprzedawac wszystko na ulicy, bez zezwolenia i bez placenia podatku. Parkowanie samochodo jest tez za darmo, czyli po holendersku "gratis".

    Caly czerwiec trwa glównie w Amsterdamie i Hadze - Holland Festival - wiele interesujacych widowisk na ulicach miasta.

    W lipcu w Hadze odbywa sie North Sea Jazz Festival - najwiekszy uliczny festiwal jazz'owy w swiecie.

    W polowie listopada, wedlug holenderskiej tradycji, przybywa statkiem parowym Swiety Mikolaj do Holandii (Sinterklaas). Mikolaj z biala broda i w towarzystwie Czarnych Piotrów objezdza na swoim siwym koniu kazde miasto i wies w Holandii i rozdaje wylegajacym na ulice dzieciom slodycze. W dzien urodzin Mikolaja - 5 grudnia, dzieci dostaja do bucika prezenty od Mikolaja a i dorosli daja sobie prezenty tez.

    31 grudnia wieczór sylwestrowy zamykany jest wyjatkowymi fajerwerkami wystrzeliwanymi na progu niemal kazdego domu.


    Troche linków na strony o Holandii

  • Netherlands Board of Tourism angielskojezyczy i chyba najobszerniejszy informator turystyczny o Holandii
  • Digitale Steden holenderskojezyczny przewodnik po holenderskich miastach - alfabetyczne linki do wszystkich miast
  • Search lub Ilse wyszukiwarki holenderskiej czesci internetu
  • Dutch Home Page holenderskojezyczna wyszukiwarka tematyczna
  • Plan wszytkich miast Holandii gdzie na podstawie wpisanego kodu pocztowego otrzymujesz, do wyboru, plan: ulicy (straat), dzielnicy (wijk), miejscowosci (plaats), regionu (regio), prowincji (provincie) lub kraju (land)


  • Linki na inne strony podróznicze

  • Lonely Planet angielskojezyczna, ogólnoswiatowa strona podróznicza
  • Exite Travel
    angielskojezyczna, ogólnoswiatowa strona podróznicza.
  • Travelling Australia angielskojezyczna, australijska strona podróznicza
  • Tramp - Serwis Informacyjny Podrózników, informacje dla podr"znikow i turyst"w, odnosniki do przewodnik"w, rozklad"w jazdy, informacji turystycznych, opowiadania i relacje z wypraw i podr"zy.
  • Travel Bit - centrum polskich globtroterów
  • Polski Serwer Turystyczny
  • Pascal wydawnictwo informatorów turystycznych
  • Turystyka
  • Pocztówka z... pocztówki ze swiata Polaków, osobiste opisy miast i krajów.
  • Wspomnienia wakacyjne (i nie tylko)
  • Wolni Najmici nieformalny klub towarzyski

  • Wiecej linków zwiazanych z opisywanym tematem, jest rozsianych po calym HiT.


  • powrót