"Dzieci raju" W 1945 roku Marcel CarnΘ nakrecil ôDzieci rajuö û trzygodzinny film kostiumowy z udzialem ponad dwoch tysiecy statystow. Akcja filmu rozpoczyna sie w 1830 roku, gdy bulward Temple, zwany ôbulwardem zbrodniiö, byl miejscem gdzie odbywala sie wiekszosc paryskich spektakli. Triumfy odnosili tam: komik FrΘdΘrick Lemaitre, mim Baptiste i Garance, ktora skrycie kochala Baptiste'a. Po latach û gdy Baptiste jest juz zonaty, a Garance wyszla za maz û spotykaja sie ponownie i wyznaja sobie milosc. Produkcje rozpoczeto w 1943 roku, pozniej przerwano w momencie ogloszenia desantu aliantow na Sycylie, i wznowiono w 1944. Film nie schodzil z plakatu przez 52 tygodnie i rok po premierze nadal byl grany w kinach. Jest to jedno z najwiekszych dziel kina francuskiego i jego triumfalny sukces. "Nienawisc" Dzis we Francji û tak jak i w innych krajach europejskich û kroluja filmy amerykanskie. Ale w odroznieniu od reszty Europejczykow Francuzi nadal kreca i ogladaja duzo filmow rodzimej produkcji. Moze zaden nie osiaga sukcesu ôDzieci rajuö, ale nadal zdarzaja sie filmy kultowe i wiele wybitnych. Pierwszym przykladem, ktory sie nasuwa jest ôNienawiscö Mathieu Kassovitza. We francuskiem numerze miesiecznika ôPremiereö z 1995 roku, poswieconemu Festiwalowi Filmowemu w Cannes, ukazal sie artykul pod tytulem ôDzieci nienawisciö. Bylo to bardzo trafne porownanie, gdyz ten czarno-bialy, paradokumentalny film rozpoczal nowy etap we wspolczesnej kinematografii francuskiej, tak jak kiedys klasyczne dzis dzielo Marcela CarnΘ. "Wielkie zmeczenie" Piszac do tej pory o nowym kinie francuskim zwracalam uwage przede wszystkim na filmy powstale w latach dziewiecdziesiatych. Pomimo przewagi na naszych ekranach filmow amerykanskich, filmy francuskie na szczescie nie zniknely calkiem z naszych kin. Przygotowujac sie do tego odcinka serii bylam mile zaskoczona iloscia francuskich filmow i kooprodukcji, ktore w koncu û przewaznie z paroletnim opoznieniem û trafily do Polski. Moze nie zawsze byly to te najciekawsze pozycje, ale jednak filmy francuskie nadal mozna u nas ogladac. Najczesciej sa to filmy, ktore pojawiaja sie na miedzynarodowych festiwalach, gdzie dystrybutorzy maja okazje sie z nimi zapoznac. Duza role odgrywa tu takze Warszawski Festiwal Filmowy i Festiwal Filmu Francuskiego. Wiekszosc filmow zakupionych przez polskich dystrybutorow jest tam testowana na polskiej publicznosci i potem najlepiej przyjete filmy trafiaja do dystybucji. "Francuzka" Niestety, reszte propozycji mozna zobaczyc tylko tam i pozniej juz nigdzie wiecej. Do takich filmow nalezalo wspaniale ôSerce jak lod ô Claude'a Sauteta, ôPatriociö Erica Rochanta, ôPerfumy Ivonneö czy ôTangoö Patrice'a Leconte'a, pokazane na Warszawskim Festiwalu w 1994 roku. Po tym festiwalu do polskich kin trafila tylko komedyjka ôWielkie zmeczenieö Michela Blanca i ôDzikie trzcinyö AndrΘ TΘchinΘ, ktore zdobyly rowniez pierwsza nagrode na Drugim Festiwalu Filmu Francuskiego w 1995 roku. ôDzikie trzcinyö powstaly jako czesc cyklu ôWszyscy chlopcy i dziewczeta w ich wiekuö (Tous les garcons et les filles de leur ageö). Kazdy odcinek przedstawial czasy mlodosci innego rezysera i pokazywal problemy jego pokolenia. Do cyklu nalezaly takze filmy: ôUS go homeö Claire Denis, ôPortret mlodej dziewczyny z Brukselii pod koniec lat szescdziesiatychö Chantal Akerman, ôPokoj i miloscö Laurence'a Ferreiry Barbosa, ôTravolta i jaö Patricii Mazuy, ôZbyt wiele szczesciaö CΘdrica Kahna i ôZimna wodaö Oliviera Assaya. W Polsce te filmy poza festiwalami mozna bylo zobaczyc jedynie na pokazach Instytutu Francuskiego w warszawskim kinie Muranow. Ze wspomnianego juz Drugiego Festiwalu Filmu Francuskiego w tym samym 1995 roku do naszych kin trafila takze ôFrancuzkaö RΘgisa Wargniera i ôKochanek czy kochanka?ö Josiane Balasko. W tym samym roku moglismy rowniez obejrzec ôDzikie noceö Cyrilla Collarda, ôLeona zawodowcaö Luca Bessona, ôCorke d'Artagnanaö Bertranda Taverniera i ôIndianina w Paryzuö HervΘ'a Paluda. Trzecia edycja tego festiwalu zaowocowala pojawieniem sie ôMojego mezczyznyö Bertranda Bliera oraz filmu ôNelly i Pan Arnaudö Claude'a Sauteta. Kolejny Warszawski Festiwal Filmowy dal nam ôPrzyneteö Bertranda Taverniera i ôNienawiscö Mathieu Kassovitza. Oprocz tego w 1996 roku moglismy zobaczyc: drugi po ôDelicatessenö film Jean-Pierre'a Jeuneta i Marca Caro û ôMiasto zaginionych dzieciö, ôZuchwalego Beaumarchaisaö Edouarda Molinary, ôAniola strozaö Jean-Marie Poire'a oraz uwspolczesniona wersje ôNedznikowö Claude'a Leloucha. ôNedznikowö pokazano takze w 1996 roku na 12 Warszawskim Festiwalu Filmowym w cyklu zatytulowanym po prostu: Francja, w ktorym mozna bylo rowniez zobaczyc ôSmiesznoscö i ôWielkie tournΘeö Patrice'a Leconte, ôIrme Vepö Oliviera Assayasa, przyrodniczy ôMikrokosmosö Claude'a Nuridsany i Marie Perennou oraz rysunkowe ôMiasteczko Chelmö Alberta Hanana Kaminskiego. Z tych filmow tylko ôSmiesznoscö i ôMikrokosmosö pojawily sie rok pozniej u nas w kinach. "Osmy dzien" Od 1997 roku 13 i 14 Warszawski Festiwal Filmowy ograniczyl ilosc francuskich filmow do dwoch, w dodatku wybieranych wedlug nie zrozumialego dla mnie kryterium. Byc moze jest to spowodowane rozwojem Festiwalu Filmu Francuskiego, ktory daje pelniejszy obraz tej kinematografii. Czasem jednak bardzo glosne i dobre filmy francuskie wcale do nas nie docieraja. Tak bylo chociazby z filmami ôKobiety, mezczyzni û sposob uzyciaö Claude'a Leloucha, ôPrzyjemnosc i przykrosci z nia zwiazaneö Nicolasa Boukhriefa, czy ôWymarzone zycie aniolowö, ktore wkrotce ma wreszcie trafic do polskich kin. 13 Warszawski Festiwal Filmowy zaprezentowal nam tylko ôDemony Jezusaö Bernie Bonvoisina i ôDobermannaö Jana Kounena, ktory trafil na polskie ekrany pare miesiecy pozniej. Natomiast na ostatnim 14 Festiwalu pokazano dwa filmy, o ktorych juz pisalam w poprzednich odcinkach: ôCi, ktorzy mnie kochaja, wsiada do pociaguö i ôPaparazziö. Pomimo to w kinach zaczelo pojawiac sie coraz wiecej francuskich tytulow. Czasem byly to filmy z Festiwalu Filmu Francuskiego, a czasami po prostu francuskie hity lub nowe filmy rezyserow i aktorow, ktorzy wyrobili juz sobie nazwisko. Tak bylo z ôPiatym elementemö Luca Bessona, ôZabojcaö Mathieu Kassovitza, ôZlodziejamiö AndrΘ TΘchinΘ, ôJaguaremö Francisa Vebera, ôOsmym dniemö Jaco Van Dormaela oraz filmem ôJak kochaja czarowniceö RenΘ Manzora z Venessa Pardis, Jeanne Moreau i Jeanem Reno w rolach glownych. "Ponette" W ten sposob doszlismy do 1998 roku, ktory minal juz bezpowrotnie, choc wydawac by sie moglo, ze sie dopiero zaczal. Ale czas ma to do siebie, ze bardzo szybko mija :) I wlasnie w tym - jakze szybko - ubieglym roku na ekranach polskich kin pojawilo sie piec tytulow znad Sekwany. Byly to filmy: ôKrolowie zyciaö Francoisa Velle'a, ôKanapa w Nowym Jorkuö Chantal Akerman, ôNa ostrzu szpadyö Philippe'a de Broca, ôPonetteö Jacques'a Doillona i ôFrancuska ruletkaö Claude'a Chabrola. Oprocz filmow ôczystoö francuskich do kin trafia wiele kooprodukcji. Czasem ogladajac filmy nie zdajemy sobie nawet sprawy, ze Francuzi przyczynili sie jakos do jego powstania. Moglabym tu przytoczyc wiele przykladow, chociazby ôKoniec przemocyö Wima Wendersa, ôSpalonych sloncemö Nikity Michalkowa, ôBandyteö Macieja Dejczera, czy ôSmierc i dziewczyneö Romana Polanskiego. W nowym 1999 roku zycze sobie i Wam, aby francuskich filmow przybywalo. Juz w marcu na ekrany naszych kin wejda ôGoscie, goscie IIö, kontynuacja komedii o rycerzu i jego giermku, ktorzy przeniesli sie w czasie i znalezli sie we wspolczesnej Francji. Mam nadzieje, ze zapoczatkuja owocny rok dla calej francuskiej kinematografii. Wszystko co dobre, kiedys sie konczy. Dzis nadszedl czas, zeby zakonczyc ten cykl. Mam nadzieje, ze zainteresowalam pare osob kinem francuskim. Moze nastepnym razem gdy zobaczycie, ze gdzies graja francuski film, to nie obejdziecie tego kina szerokim lukiem, tylko wybierzecie sie do niego. Kolejnego odcinka Nowego Kina Francuskiego juz w nastepnym numerze The Valetz Magazine nie bedzie, ale mam nadzieje, ze bedziemy sie nadal spotykac na jego lamach. Pozdrawiam serdecznie wszystkich czytelnikow:)   Filmografia: 1. ôDzieci rajuö (ôLes enfants du paradisö); rez. Marcel CarnΘ, wyst. Arletty, Jean-Louis Barrault, Pierre Brasseur, Marcel Herrand; Francja 1945 (182 min.) 2. ôNienawiscö (ôLa haineö); scen. i rez. Mathieu Kassovitz, wyst. Vincent Cassel, Hubert KoundΘ, Said Taghmaoui; Francja 1995 (95 min.) 3. ôSerce jak lodö (ôUn coeur en hiverö); rez. Claude Sautet, wyst. Emmanuelle BΘart, Daniel Auteuil, AndrΘ Dussolier, Elisabeth Bourgine; Francja 1992 (100 min.) 4. ôPatriociö (ôLes patriotesö); scen. i rez. Eric Rochant, wyst. Yvan Attal, Yossi Banai, Sandrine Kiberlain, Richard Masur; Francja 1994 (140 min.) 5. ôPerfumy Ivonneö (ôLe parum d'Ivonneö); scen. i rez. Patrice Leconte, wyst. Jean-Pierre Marielle, Hippolyte Girardot, Richard Bohringer, Sandra Majani: Francja 1993 (85 min.) 6. ôTangoö; scen. i rez. Patrice Leconte, wyst. Thierry Lhermitte, Richard Bohringer, Philippe Noiret, Miou Miou, Carole Bouquet; Francja 1992 (88 min.) 7. ôSmiertelne zmeczenieö (ôGrosse fatigueö); scen. i rez. Michel Blanc, wyst. Michel Blanc, Carole Bouquet, Philippe Noiret, Josiane Balasko; Francja 1994 (86 min.) 8. ôDzikie trzcinyö (Les roseaux sauvagesö); rez. AndrΘ TΘchinΘ, wyst. Elodie Bouchez, Gael Morel, StΘphane Rideau, FrΘdΘric Gorny; Francja 1994 (110 min.) 9. ôUS go homeö; rez. Claire Denis, wyst. Alice Houri, Jessica Tharaud, Gregoire Colin; Francja 1995 (104 min.) 10. ôPortret mlodej dziewczyny z Brukselii pod koniec lat szescdziesiatychö (ôPortrait d'une jeune fille de la fin des annΘes 60, a Bruxellesö); rez. Chantal Akerman, wyst. Circe, Julien Rassam; Francja 1995 (104 min.) 11. ôPokoj i miloscö (ôPaix et amourö); rez. Laurence Ferreira Barbosa, wyst. Gil Novio, Emmanuel Mari, Yvonne Kerouedan; Francja 1995 (104 min.) 12. ôTravolta i jaö (ôTravolta et moiö); rez. Patricia Mazuy, wyst. Leslie Azzoulai, Julien Gerin, Helene Eichers; Francja 1995 (104 min.) 13. ôZbyt wiele szczesciaö (ôTrop de bonheurö); rez. CΘdric Kahn, wyst. Estelle Perron, Caroline Trousselard, Malek Bechar, Didier Borga; Francja 1994 (65 min.) 14. ôZimna wodaö (L'eau froideö); rez. Olivier Assayas; Francja 1994 (104 min.) 15. ôFrancuzkaö (ôUne femme francaiseö); scen. i rez. RΘgis Wargnier, wyst. Emmanuelle BΘart, Daniel Auteuil, Gabriel Barylli; Francja 1995 (94 min.) 16. ôKochanek czy kochanka?ö (ôGazon mauditö); rez. Josiane Balasko, wyst. Josiane Balasko, Victoria Abril, Alain Chabat; Francja 1994 (105 min.) 17. ôDzikie noceö (ôLes nuits fauvesö); scen. i rez. Cyril Collard, wyst. Cyril Collard, Romane Bohringer, Carlos Lopez; Francja 1992 (126 min.) 18. ôLeon zawodowiecö (ôLeonö); rez. Luc Besson, wyst. Jean Reno, Gary Oldman, Nathalie Portman, Danny Aiello; Francja 1994 (110 min.) 19. ôCorka d'Artagnanaö (ôLa fille d'Artagnanö); rez. Bertrand Tavernier, wyst. Sophie Marceau, Phillip Noiret, Claude Rich; Francja 1994. 20. ôIndianin w Paryzuö (ôUn indien dans la villeö); rez. HervΘ Palud, wyst. Thierry Lhermitte, Miou Miou, Arielle Dombasle; Francja 1994 (89 min.) 21. ôMoj mezczyznaö (ôMon hommeö); rez. Bertrand Blier, wyst. Anouk Grinberg, GΘrard Lanvin, ValΘria Bruno-Tedeschi; Francja 1995 (98 min.) 22. ôNelly i pan Ardantö (ôNelly et M. Ardantö); rez. Claude Sautet, wyst. Emmanuelle BΘart, Michel Serrault, Jean-Huges Anglande; Francja 1995 (106 min.) 23. ôPrzynetaö (L'appatö); rez. Bertrand Tavernier; wyst. Marie Gillain, Olivier Sitruk, Bruno Putzulu, Richard Berry, Philippe Duclos; Francja 1994 (113 min.) 24. ôDelicatessenö; rez. Jean-Pierre Jeunet, Marc Caro, wyst. Dominique Pinon, Marie-Laure Dougnac, Jean-Claude Dreyfus; Francja 1991 (95 min.) 25. ôMiasto zaginionych dzieciö (ôLa citΘ des enfants perdusö); rez. Jean-Pierre Jeunet, Marc Caro, wyst. Ron Perlman, Daniel Emilfork, Dominique Pinon: Francja 1995 (112 min.) 26. ôZuchwaly Beaumarchaisö (ôBeaumarchais l'insolentö); rez. Edouard Molinaro, wyst. Fabrice Luchini, Sandrine Kiberlain, Michel Serrault; Francja 1996 (100 min.) 27. ôAniol strozö (ôLes anges gardiensö); rez. Jean-Marie Poire, wyst. GΘrard Depardieu, Christian Clavier, Eva Grimaldi; Francja 1995 (110 min.) 28. ôNedznicyö (Les MisΘrables du XX-eme siΘcleö); scen. i rez. Claude Lelouch, wyst. Jean-Paul Belmondo, Michel Boujenah, Alessandra Martines, Annie Girardot; Francja 1995 (177 min.) 29. ôSmiesznoscö (ôRidiculeö); rez. Patrice Laconte, wyst. Fanny Ardant, Charles Berling, Bernard Giraudeau, Judith Godreche, Jean Rochefort; Francja 1997 (102 min.) 30. ôWielkie tournΘeö (Les grands ducsö); rez. Patrice Leconte, wyst. Jean-Pierre Marielle, Philippe Noiret, Jean Rochefort, Catherine Jacob, Michel Blanc; Francja 1996 (85 min.) 31. ôIrma Vepö; scen. i rez. Olivier Assayas, wyst. Maggie Cheung, Jean-Pierre Leaud, Nathalie Richard, Antoine Basler, Bulle Ogier; Francja 1996 (98 min.) 32. ôMikrokosmosö (ôMicrocosmos, le peuple de l'herbeö); rez. Claude Nuridsany i Marie Perennou; Francja/Szwajcaria/Wlochy 1996 ( 75 min.) 33. ôMiasteczko Chelmö (ôLe monde est un grand Chelmö); rez. Albert Hanan Kaminski; Francja/Wegry/Niemcy 1995 (76 min.) 34. ôKobiety, mezczyzni - sposob uzyciaö (ôHommes, femmes - mode d'emploiö); rez. Claude Lelouche, wyst. Bernard Tapie, Fabrice Luchini, OphΘlie Winter, Alessandra Martines; Francja 1996 (114 min.) 35. ôPrzyjemnosc, i przykrosci z nia zwiazaneö (ôLe plaisir, et ses petits tracasö); rez Nicolas Boukhrief, wyst. Vicent Cassel, Julie Gayet, Mathieu Kassovitz, Michele Placido; Francja 1998 (101 min.) 36. ôWymarzone zycie aniolowö (ôLa vie revΘe des angesö); rez. Erick Zonca, wyst. Elodie Bouchez, Natasha RΘgnier; Francja 1998 (119 min.) 37. ôDemony Jezusaö (Les dΘmons de JΘsusö); scen. i rez. Bernie Bonvoisin, wyst. Thierry FrΘmont, Nadia Fares, Patrick Bouchitey, Fabienne Babe; Francja 1996 (117 min.) 38. ôDobermanö (ôLe Dobermanö); rez. Jan Kounen, wyst. Vincent Cassel, Monica Bellucci, TchΘky Karyo; Francja 1997 (103 min.) 39. ôCi, ktorzy mnie kochaja, wsiada do pociaguö (ôCeux qui m'aiment prendront le trainö); rez. Patrice Chereau, wyst. Jean-Louis Trintignant, Charles Berling, Valeria Bruno-Tedeschi, Pascal Greggory, Vincent Perez; Francja 1998 (123 min.) 40. ôPaparazziö; rez. Alain Berberian, wyst. Patrick Timsit, Vincent Lindon, Catherine Frot, Isabelle Gelinas, Elise Tielrooy, Nathalie Baye; Francja 1997 (104 min.) 41. ôPiaty elementö (ôLe cinquieme elementö); scen. i rez. Luc Besson, wyst. Bruce Willis, Gary Oldman, Ian Holm, Milla Yovovich, Mathieu Kassovitz; Francja 1997 (126 min.) 42. ôZabojcaö (ôAssasin(s)ö); rez. Mathieu Kassovitz, wyst. Michel Serrault, Mathieu Kassovitz, Mehdi Venoufa; Francja 1996 (134 min.) 43. ôZlodziejeö (ôLes voleursö); rez. AndrΘ TΘchinΘ, wyst. Catherine Deneuve, Daniel Auteuil, Laurence Cote; Francja 1996 (117 min.) 44. ôJaguarö; rez. Francis Veber, wyst. Jean Reno, Patric Bruel, Harrison Lowe; Francja 1996 (99 min.) 45. ôOsmy dzienö (ôLe huitieme jourö); rez. Jaco Van Dormael, wyst. Daniel Auteuil, Pascal Duquenne, Miou Miou; Francja 1995 (118 min.) 46. ôJak kochaja czarowniceö (ôWitch way loveö); rez. RenΘ Manzor, wyst. Venessa Paradis, Jean Reno, Jeanne Moreau; Francja 1997 (102 min.) 47. ôKrolowie zyciaö (ôComme les roisö); rez. Francois Velle, wyst. Marushka Detmers, Stephane Freiss, Mariusz Pujszo; Francja 1996 (95 min.) 48. ôKanapa w Nowym Jorkuö (ôUn divan a New Yorkö); rez. Chantal Akerman, wyst. Juliette Binoche, William Hurt, Stephanie Buttle; Francja 1995 (100 min.) 49. ôNa ostrzu szpadyö (ôLe bossuö); rez. Philippe de Broca, wyst. Daniel Auteuil, Fabrice Luchini, Vincent Perez, Marie Gillain, Philippe Noiret, Sacha Bourdo; Francja 1997 (120 min.) 50. ôPonetteö; rez. Jacques Doillon, wyst. Victoire Thivisol, Delphine Schiltz, Marie Trintignant, Xavier Beauvois, Claire Nebout; Francja 1996 (97 min.) 51. ôFrancuska ruletkaö (ôRien ne va plusö); rez. Claude Chabrol, wyst. Isabelle Hupert, Michel Serrault, Francois Cluzet, Jackie Berroyer; Francja 1997 (105 min.) 52. ôKoniec przemocyö (ôThe end of silenceö); rez. Wim Wenders, wyst. Bill Pulman, Andie McDowell, Gabriel Byrne; Francja 1997 (122 min.) 53. ôSpaleni sloncemö (ôUtomlonnyje solncem/ Soleil Trompeurö); rez. Nikita Michalkow, wyst. Nikita Michalkow, Oleg Mienszykow, Wiaczeslaw Tichonow; Rosja/Francja 1994 (134 min.) 54. ôBandytaö (ôBruteö); rez. Maciej Dejczer, wyst. Til Schweiger, Pete Postlethwaite, John Hurt, Polly Walker; Polska/Francja/Niemcy 1997 (102 min.) 55. ôSmierc i dziewczynaö (ôDeath and the Maidenö); rez. Roman Polanski, wyst. Sigourney Weaver, Ben Kingsley, Stuart Wilson; Wielka Brytania/USA/Francja 1994 (103 min.)

 
Anna Draniewicz { annad9@hotmail.com }
 

(c) by The VALETZ Magazine. Wszelkie prawa zastrzezone.